Springstof voor nieuw arbeidsconflict tast zich in een snel tesnp® op Het andere gelaat van Perzië van Toepassing Taft-Hartley-wet de op havenstaking Volkshuisvesting problemen op Schouwen en Duiveland Kortgene dankt Arnhem voor de hulp Kwestie van de invoer der Zweedse ertsen België Onder de loupe FRANKRIJK - EUROPA'S ZIEKE MAN in tweede blad Schreeuwende tegenstelling tussen arm en rijk Officiële publicatie SnuiFen wrijf Land, waar hei vee naasi de mensen slaapt en waar de bevolking chronisch ondervoed is Spoedige maatregelen zijn dringend noodzakelijk SPAARKAS-KLIMOP De Amerikaans-Spaanse verdragen De eerste Amerikaanse atoomduikboot Autohusongeluk in Paraguay Zaterdag 3 October 1953 8e Jaargang No. 2962 De staking in Augustus heeft Frankrijk honderd millioen francs gekost en deze schatting is eerder aan de lage dan aan de hoge kant. Na drie weken werd zij tenslotte beëindigd door een compromis tussen regering en vakbonden, dat beide kampen de vernedering van een capitulatie bespaarde. Er waren, om een geijkte term te bezigen, geen winnaars en geen verliezers, wanneer men tenminste het publiek, dat de last van de staking te dragen kreeg, niet meetelt. Het ergste is, dat het compromis geen van de problemen, die aanleiding tot de staking gaven, blijkt te hebben opgelost. Het sociale klimaart is nog steeds in de hoogste mate verontrustend en opnieuw stapelt zich springstof op, die in de komende weken gemak kelijk tot explosie kan komen. tanden Wit »adem* Fris DE VRIJE ZEEUW Het loonpeil in Frankrijk is van oudsher laag en de voort durende stijging der prijzen, die door geen der vorige regeringen tot stilstand kon worden ge bracht, heeft de koopkracht der brede massa reeds lang tot ver beneden het bestaansminimum doen dalen. De regering-Laniel heeft met haar actie tot prijsver laging van verscheidene con sumptie-artikelen zeker enig suc ces geboekt, maar over de nodig geachte loonsverhogingen wordt nog steeds verwoed gevochten tussen werkgevers en werk nemers. Het gemiddelde loon van de ongeschoolde arbeider ligt tus sen de 20.000 en 23.000 francs (220 a 230 gulden) per maand. Dat is in het beste geval vol doende om van te kunnen eten en in Frankrijk is zelfs de een voudigste arbeider gewend goed te eten maar voor kleding, voor de nodige nieuwe aanschaf fingen en vooral voor ontspan ning houden de laagstbetaalden geen franc over. KROTWONINGEN. De woningtoestanden spotten in vele gevallen met elke be schrijving. In de muffe huur kazernes, in de verwaarloosde „hotels" der voorsteden, wonen gehele families van vier, vijf en meer personen dikwijls in een enkele kamer, zonder licht en zonder lucht samengeperst. Men behoeft zich daarom werkelijk niet af te vragen, waarom in de grote steden vooral de jongere generatie van het proletariaat haar vrije tijd in de „bistros", de kroegen, doorbrengt, waarom 't alcoholisme van jaar tot jaar 'n gevaarlijker omvangt aanneemt en waarom de communistische partij in Frankrijk zoveel aan hang heeft. Wat de sociale ongerechtigheid en de ellende der massa zo bij zonder ondragelijk maakt, is de schreeuwende tegenstelling tus sen arm en rijk, is de omstandig heid, dat er gehele klassen van bevoorrechten zijn, die het geld bij hopen en zonder veel moeite verdienen. In handel en in dustrie zijn winsten van dertig en meer procent, regel. SLOKOP-STAAT. Het krankzinnigst op dit ge bied maakt het echter de staat zelf. Ruim veertig procent van het nationale inkomen slokt de staat aan belastingen op en waar Frankrijk een groot deel der be lastingen via de indirecte weg 'int, zijn het de armsten, die naar verhouding het meest betalen. Zelfs een gezonde economie zou op de duur niet tegen een derge lijke druk bestand zijn. Het onmiddellijke gevolg is, dat in Frankrijk de prijzen van bijna alle goederen twintig procent en meer boven die in het buiten land liggen en dat het land op de buitenlandse markten steeds meer door de Britse en Duitse concurrentie wordt verdrongen. De Franse handelsbalans is slechts in het verkeer met Ame rika passief en de toenemende moeilijkheden bij het verkrijgen van de nodige deviezen voor de invoer van grondstoffen, die reeds tot een aanzienlijke in krimping van de import hebben geleid, dreigen de crisis in de loop van de komende maanden nog te verscherpen. SLEEPBOTEN GEVRAAGD VOOR SCHOUWEN. De dienst dijkherstel Schou- wenJDuiveland deelt mede, dat het voor het welslagen van de dichting van het gat bij Ouwer- kerk noodzakelijk is, dat in de eerstvolgende 6 tot 8 weken het werk ook des Zondags ten dele voortgfang vindt. De organisatie hiervan wordt 0.a. bemoeilijkt door een gebrek aan sleepboten van 150 tot 300 1.P.K. Sleepbodteigenaren die hun boten voor dit werk be. schikbaar willen stellen, wordt verzocht zich zo spoedig moge lijk te melden aan het kantoor van de iZuiderzee-combinatie Van der Hoeven Zanen, post restante Zierikzee, telefoon 574. Een nieuwe middenstand, die sinds de oorlog en de jaren van levensmiddelenschaarste en zwarte handel omhoog is geko men de bakkers, de slagers, de kruideniers, de melkboeren: de „Bof's" (beurre, oeufs, fro- mage boter, eieren en kaas) toont ongenegeerd zijn nieuwe rijkdom en smijt, onbekommerd om de nood van het proletariaat, het gemakkelijk verdiende geld ostentatief het raam uit. Uw verkoudheid van neus, keel of borst weg met Nog steeds staat Perzië in het brandpunt der wereldbelangstel ling. De intrigues in Teheran duren onverminderd voort. Dit Teheran is ondanks zijn fa§ade van moderniteit en zijn deelname aan de wereldpolitiek geenszins representatief voor het land. Er is nog een ander Perzië, dat tal van aspecten bezit, die niets veranderd zijn sedert de dagen van Cyrus, Darius en Xerxes Daar is in de eerste plaats de werkelijke heerser over Perzië: de boer. De daaruit onvermijdelijk voortvloeiende beperking van de productie betekent voor millioe- nen arbeiders, die toch al niet weten, hoe van hun loon rond te komen, zoal geen werkloosheid, dan toch vermindering van de werktijden en daarmee in over eenstemming zijn de loonkortin- gen. Dat zij die zonder fel ver zet zullen accepteren, is volstrekt ongeloofwaardig. President Eisenhower heeft de anti-stakingswet van Taft en Hartley van toepassing verklaard cp de havenstaking aan de Ame rikaanse Oostkust. Deze wet geeft de rechtbanken het recht een staking, die een gevaar voor de veiligheid van het land wordt geacht, tachtig dagen op te schor ten. De president is van mening dat de staking het welzijn van de staat in gevaar brengt. Hij heeft een commissie van onder- Ik koop als regel iedere week een zegel! (Kon. gcedgek'. 3 Juni 1952) Secretariaat: Margrietstraat 15, Terneuzen. De heer A. J. Argelo, directeur van de centrale dienst voor bouw-, woning- en welstandstoe zicht en gemeentewerken „Noord Zeeland" te Zierikzee heeft een studie gemaakt van de woning toestand, zoals die zich vóór en na de ramp van 1 Februari op Schouwen en Duiveland voor deed. Vóór de ramp beschikte de 22769 zielen tellende bevolking van Schouwen en Duiveland over 6964 woningen, zo heeft hij in zijn rapporten becijferd. Het wo ningtekort bedroeg 500 stuks. ■Van de aanwezige woningen wa ren er 700 volstrekt onvolwaar dig. Het driejarige bouwvolume van totaal 42 woningen voor de jaren 1951, 1952 en 1953 was niet toereikend het woningtekort in te halen en aan sanering kon helemaal niet worden gedacht. Met het op Schouwen grote kwa liteitstekort houdt de bouw volume-toewijzing geen reke ning. Genoemd gering bouw volume werd in deze periode van drie jaar tot 64 opgevoerd, het geen over de achttien gemeen ten van het eiland dus per jaar per gemeente ruim één woning betekent. Bij het aanbesteden van deze snipper-volumes er vaart men, dat de voorgeschre- Burgemeester A. A. Schuit van Kortgene, raadsleden en enkele hoofden van dienst, uit deze ge. rr.eente en hun echtgenoten zijn voor een 2-daagis bezoek in de Gelderse hoofdstad gearriveerd. Het gezelschap is uitgenodigd door het gemeentebestuur van Arnhem, dat de gemeente Kort gene na de ramp adopteerde en een crediet schonk van een ton. Het uit 31 personen bestaande gezelschap werd in Arnhems ge meentehuis ontvangen door het voltallige college van B. W„ een aantal raadsleden en ver scheidene hoofden van gemeen, telijke bedrijven te Arnhem. In zijn welkomstwoord zeide burgemeester Ch. G. Matser, dat de begroeting van bijzondere aard was en de oorzaak twee. erlei. Zeer tragisch noemde hij de ramp die een hele provincie trof, doch daarnaast is gebleken hoezeer de bevolking van ons land gemeenschappelijke nood door gemeenschappelijke hulp heeft weten te lenigen. Burgemeester Schuit zei, dat de hulp van Arnhem er toe heeft bijgedragen de gemeente Kortgene weer zo vlug mogelijk op toeren te doen draaien Fi. nancieel zowel als wat de weder opbouw betreft zijn we de ramp te boven, zo merkte de burge meester op. Als dank voor de aan de gemeente Kortgene ver leende hulp bood hij burge meester Matser een door de schilder Van Dijk te Vecre ver vaardigd schilderij aan, voor stellend de .Zandkreek op een mooie zomermorgen. ven bindingen aan kostprijs en huur het realiseren beletten, tengevolge waarvan het grootste deel van het verstrekte bouw volume, ondanks krachtige po gingen helaas niet kon worden gegund. Schouwen en Duiveland beschikt niet over bronnen om het hiaat tussen toelaatbare en werkelijke kostprijs met een be drag ineens te vergoeden, terwijl huurkoopfinancieringen alleen kunnen worden toegepast bij omvangrijke woningbouw. NA DE RAMP. De problemen werden na de watersnoodramp nog groter. Het aantal beschikbare woon ruimten liep terug tot 1876 of 27 procent van het voormalige aan tal. Intussen is op waterstaat kundig terrein heel wat gebeurd, doch de volkshuisvestingsproble men zijn minder afgenomen dan men uit de toeneming van het inmiddels door droogvallen ver grote woongebied zou verwach ten. Het aantal op droog gebied staande woonruimten is nu 3186 stuks of 45 procent van het voor malig aantal en de gedeeltelijk uit de., evacuatiecentra terugge keerde bevolking bedraagt thans ongeveer 55 procent daarvan. Van genoemde 3186 woningen zijn ongeveer duizend licht tot zwaar beschadigd, onbeschrijflijk vuil en blijvend vochtig. In eer ste opwelling neemt de bevol king genoegen met deze huizen, liever dan nog langer geëva cueerd te moeten blijven. Het is, volgens de heer Argelo, zonder meer duidelijk, dat hier sprake is van een toenemende onhoudbare toestand op het ge bied van de volkshuisvesting, omdat ook de beschikbaar ge stelde Noorse wbningen, woon keten e.d. slechts in staat zijn om een fractie van de moeilijk heden weg te nemen. Het gaat hier om de ca. 22.000 mensen van Schouwen en Duive land, waarvan ongeveer 11.000 redelijk zijn behuisd, c.a. 4000 voor jaren genoegen moeten nemen met onvolwaardige wo ningen en ca. 7.000 zijn „ont heemd". De woontoestanden in het rampgebied vragen daarom maatregelen, welke afgestemd zijn op de bijzondere noden. Er zijn hiervoor volgens de heer Argelo verscheidene oplossingen: a. Tijdens de drooglegging: le. uitbreiding van het aantal woon keten op het eiland, 2e. defini tieve bouw in de reeds droogge legde gebieden, echter niet op zo danige schaal, dat in de nog droog te leggen polders de be volking tot beneden het agra risch vereiste minimum zou te ruglopen. Deze maatregel zal j ingrijpen in het voormalig ge meentelijke aspect en is te com bineren met bestaande neigingen tot samenvoeging van gemeen ten en opheffing van gehuchten. 3e. Het verwerven van bouw terreinen door onteigening op zeer korte termijn en door het amoveren van aan te kopen en te onteigenen onvolwaardige woningen. 4e. De bouw van te huizen voor ouden van dagen, zowel in de „corridor" als in de „Westhoek". 5e. De bouw van middenstandswoningen in dezelf de gebieden. b. Na de algehele droogleg ging: ook na de drooglegging van het gehele eiland zal de bouwactiviteit in onverminderde mate moeten voortgaan. De voorbereidingen hiervoor kun nen geen uitstel dulden. Ook hiervoor heeft de heer Argelo een uitvoerig schema opgesteld van maatregelen, die nodig zijn om ook de volkshuisvesting te la ten delen in de op onderscheidene gebieden duidelijk waarneem bare kentering in de daadwerke lijke belangstelling voor het rampzalige Schouwen en Duive land. zoek van drie leden benoemd met aan het hoofd de vroegere directeur van de federale ver- zoekings- en bemiddelingsdienst David Cole. De commissie heeft opdracht vóór 5 October te middernacht verslag aan president Eisenho wer uit te brengen. Nadat de president het verslag van de commissie heeft ontvan gen, kan hij het departement van Justitie opdragen de staking bij gerechtelijk bevel tachtig dagen op te schorten, opdat intussen pogingen kunnen worden gedaan om tot een vergelijk te komen. De staking is Woensdag te middernacht begonnen. Een stakingsleider heeft ver klaard, dat in alle havens aan de Oostkust van Maine tot Virginia het werk stilligt. Het sleepboot- personeel staakt uit solidariteit met de havenarbeiders. Het 51.840 ton metende Franse passagiersschip „Liberté" en het 29.500 ton metende Amerikaanse passagiersschip „Constitution zijn er met eigen motorsloepen in geslaagd te New York aan de kade te komen. Vele schepen ko zen vlak vóór het uitbreken van de staking nog het ruime sop. Vrijdagmorgen vroeg werd er bij de voornaamste pieren door stakers gepost, maar toen bleek dat er geen arbeiders van plan waren aan het werk te gaan, werd een aantal posten weer in getrokken. Incidenten hebben zich niet voorgedaan. De vice-voorzitter van de „In ternational Longshoremen's As sociation", de vakbond die de staking heeft afgekondigd, heeft medegedeeld, dat de leden het werk zouden hervatten zodra het gerechtelijk bevel tot opschorting van de staking zou afkomen. Viervijfde gedeelte van de be volking leeft op het land. Voor negentiende gedeelte echter be horen de velden en zelfs de braakliggende gronden aan de feodale heren van Teheran, waarvan de meesten nog nim mer een voet op hun grondge bied hebben gezet. Gemiddeld ontvangen zij echter de helft van de opbrengst van het land Hoe men de zaken ook keert of draait, Perzië is en blijft voor lopig een feodaal land. Het merendeel der boerenfamilies bezit een trek-os, een ezel, een paar kippen en een tweetal scha pen. Al deze dieren slapen in de woning naast de bewoners. De boer in Perzië heeft het mis schien gemiddeld iets beter dan de boer in India, maar hij is niettemin chronisch ondervoed. Merkwaardig is het te weten, dat Mossadeq een stuk Perzische grond bezat, dat zo groot was als België. Het volk is bijzonder ijverig, maar de opbrengsten van het land blijven gering, doordat er geen goede landbouwerktuigen gekocht kunnen warden en de brandende zon zich slechts zel den verschuilt achter regen wolken. bijna elke Pers het volgende: 1. dat zij in een ver verleden in de historie de hele wereld beheerst hebben; 2. dat Ferdousi de groot ste dichter van alle tijden is ge weest. Deze dichter is al duizend jaar dood, maar elke analphabeet in Perzië kan wel een gedicht van hem citeren. Met zijn ge sluierde vrouwen, met elke af wezigheid van uiterlijke vreugde, met het doorbrengen van zijn rustdagen (Vrijdag) op begraaf plaatsen, waar gejammerd wordt, wekt de Pers bij vreem delingen een poëtische, doch me lancholieke indruk. Hoewel de machine reeds een ernstige slag heeft toegebracht aan de beroemde Perzische tapij tenindustrie, zijn er nog talloos vele dorpen, waar hele gezinnen in volmaakt stilzwijgen met de hand tapijten zitten te knopen. Zoals bekend maken de kinderen met hun fijne vingers de schit terendste producten. Op een «bevolking van 17 mil lioen mensen, zijn er drie mil lioen nomaden, waarvan de voor naamste zijn: de Baktyari, de Turcomans, de Tasghaï en de Lurs. Zij zijn alle prima strij ders en zij vormen het enige element van waarde in het hui dige defensiesysteem. Een feit, dat vooral op het ogenblik tot ernstig nadenken stemt. Met behulp van oude, blinde paarden weet wen soms water uit kunstmatige bronnen naar boven te brengen een tech niek, die in de tijden van Darius ook al toegepast werd en waar door men soms enkele dorpen van water kan voorzien. Het wrede, harde leven op het land kent maar één ontspanning: de opium. Een dokter bezoekt zelden of nooit het Perzische platteland. De kennis van ge neeskrachtige kruiden is echter vrij algemeen. Hoewel er maar bitter weinig scholen zijn, weet Franse socialistische partij keurt ze af. Het bestuur van de Franse socialistische partij heeft ziin afkeuring uitgesproken over de onlangs getekende Amerikaans- Spaanse verdragen. Volgens een door het bestuur uitgegeven verklaring zijn de gevolgen van de ondertekening, dat „de dictator Franco" wordt voorgesteld als „de rechtmatige vertegenwoordiger van het Spaanse volk" en dat het de schijn wekt, dat Spanje zij 't indirect verbonden wordt met het blok van de vrije volken. De Amerikaanse marine zal haar eerste atoomduikboot, de „Nautilius"', op 21 Januari a.s. te water laten, aldus is te Was hington meegedeeld. Mevrouw Eisenhower, de echt genote van de Amerikaanse pre sident, heeft een uitnodiging om het vaartuig te dopen, aan vaard. Het Franstalige Antwerpse blad „La Metropole" schreef Donder dagmorgen dat de besprekingen, die Dinsdag zijn gevoerd in het kabinet van de minister van Ver keerswezen met betrekking tot de invoer van de Zweedse ertsen bestemd voor de Luikse indus trie, een gunstig verloop hebben gehad. Van het resultaat van dit onderhoud is, aldus het blad, niets naar buiten doorgedrongen, doch hoewel niet met zoveel woorden verklaard is dat men tot 'n accoord is gekomen, schijnt het toch wel, dat de deelnemers aan deze conferentie hun stand punt nader tot elkaar hebben ge bracht en zich bereid hebben verklaard concessies te doen. Naar „La Metropole" verder verneemt, zullen er nog verschei dene dagen voorbij gaan, voordat het resultaat der besprekingen merkbaar wordt. Verwacht mag echter worden, dat deze zaak nog DURE VERGEETACHTIGHEID. Bij de strubbelingen rond de lonen is gebleken, dat de werk gevers het als een fout van de regering zien, dat er over deze looncompensatiezaak niet tijdig het advies is ingewonnen van de sociaal-economische raad. Dan had men een beter inzicht gehad in de mogelijke gevolgen van 'n nieuwe loonronde voor onze export en de monetaire gang van zaken. De regering en de vakvereni gingen vinden het nu te laat, om nog een advies in te winnen. Dat had eerder moeten gebeuren. Daar zijn wij het mee eens. Waarom is dit dan niet gebeurd? Men kan toch moeilijk aanne men, dat de ministers plus een aantal hoofdambtenaren ten de- partemente daar nooit aan ge dacht hebben. Er is dus een reden geweest, waarom men dat advies niet heeft ingewonnen. Het zou prettig zijn, wanneer de regering nu eens bekend maakte, waarom zij het dienstig achtte, ditmaal enkele hoog leraren deze belangrijke vragen te laten beantwoorden. Dat moet nu overhaast geschieden, terwijl men anders de verschillende be langhebbenden eens rustig aan het woord had kunnen laten. Door deze „vergeetachtigheid" werd n.b. de arbeidsvrede op het spel gezet. Wij zijn erg benieuwd, of er nog een verklaring komt voor dit vraagstuk. WEER EEN NADEEL. Meermalen hebben de Neder landers zich afgevraagd, waar nu eigenlijk de voordelen liggen van de Europese gemeenschap voor kolen en staal. In het jaar verslag der Kon. Ned. Hoog ovens treft men daar enkele op merkingen over aan. Het is gebleken, dat de ge meenschap heeft geleid tot een verhoging van de prijzen voor kolen en schroot. Alleen de staalmarkt in Nederland heeft een daling ondergaan. Met leed wezen heeft men in de directie der Hoogovens er kennis van ge nomen, dat de publicatie der prij zen heeft geleid tot een schade voor haar bedrijf. De concurren tie is er scherper door geworden, omdat men nu de voorkeur geeft aan nationale producten, wan neer de prijzen hetzelfde zijn, zelfs wanneer de kwaliteitsver schillen ons een voorkeur zouden bezorgen. Het resultaat van de opmer kingen over de staal- en kolen- gemeenschap is negatief. Tot heden heeft die internationale gemeenschap ons nog geen voor delen bezorgd. Er zijn alleen nog maar nadelen ondervonden. Het begint er op te lijken, dat die internationale gemeenschap pen voor Nederland alleen maar nadelen kunnen scheppen. Daar om geve men zich in ons land in het vervolg meer rekenschap van de mogelijke consequenties, vóórdat men m et veel vertoon de vlag hijst over een internatio nale overeenkomst, die alleen aan andere landen voordelen brengt. Want zo schijnt de practijk te zijn met de kolen- en staalge meenschap. in de loop van de volgende week officieel geregeld zal worden, al dus het blad. „De Standaard" schrijft, dat hoewel de besprekingen te Brus sel een gunstig verloop hebben gehad, nog geen definitieve op lossing werd bereikt. Dit heeft tot gevolg, aldus het blad, dat de eerstkomende dagen enkele bin nenschepen het Zweedse ijzer erts reeds uit Rotterdam, in plaats via Antwerpen, naar het Luikse zullen vervoeren. De be slissing van de raad van beheer van Ougree-Marihaye werd na melijk op 1 October van kracht. Tijdens de besprekingen hebben de vertegenwoordigers van deze staatsonderneming verklaard hun besluit te zullen handhaven, zelfs nadat de regeringsvertegenwoor digers hadden doen weten, dat zij in dat geval een compensatiebe lasting zouden heffen. Naar „De Standaard" verder schrijft zal een oplossing van deze kwestie waarschijnlijk gevonden worden door een aanpassing der tarieven. Het ligt echter voor de hand, zo besluit het blad, dat een derge lijke regeling een precedent zal vormen, waarop ook andere on dernemingen zich zullen beroe- voor een herziening van prijzen en tarieven. Blijkens mededeling van het Belgische ministerie van Ver keer heeft de staalmaatschappij Ougree-Marihaye na tariefcon cessies van de Antwerpse haven autoriteiten te hebben verkregen besloten haar erts via de haven van Antwerpen te blijven in voeren. De maatschappij had in het be gin van deze week aangekondigd, dat zij haar erts via Rotterdam zou gaan invoeren, daar de Rot terdamse haventarieven aanzien lijk lager zijn dan de Antwerpse. 14 DODEN. 14 Personen zijn om het leven gekomen en 8 gewond toen een volle autobus tengevolge van 'n defect aan de remmen in Asun cion, de hoofdstad van Para guay, een ongeluk kreeg. Onder de omgekomenen wa ren 3 studenten. De studenten te Asuncion zullen 3 dagen rouw in acht nemen, waarop zij niet zullen werken.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1953 | | pagina 5