FOSTER DULLES SPREEKT JEm t Koningin Juliana oorlogsgedenkteken onthulde te Arnhem De verdwijning MacLean van mevrouw Het te verwachten verloop van onze woningnood WEERSVERWACHTING HOOGWATER. ZON- en MAANSTANDEN Verklaring van Nehroe over buitenlandse politiek België^en de E.V. G. VRIJDAG 18 SEPTEMBER 1953. 8e Jaargang No. 2949. Algemene vergadering der Verenigde Naties REACTIES OP DE REDE VAN DULLES. Brandstichtingen in Potsda m De Mau-Mau Dreigende staking in Italië Vietnam De „Times" over de millioenennoia Nazi-documenten gevonden Frunkering bij Abannement: Terneuzen. Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55-57 Terneuzen Telefoon 2510 Nè 5 uur: 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; per maand ƒ1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct. Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 cents iedere regel meer 15 cent. Vermelding: Brieven onder nummer of: Adre* Bureau van dit blad 15 cent meer. Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum per advertentie 1,80. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uut Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uur ,,De Verenigde Staten zijn be reid te onderzoeken, op welke wijze een eind kan worden ge maakt aan de internationale spanning", zo verklaarde de Amerikaanse minister van Bui tenlandse Zaken, John Foster Dulles, Donderdag in de algeme ne vergadering der Verenigde Naties. „President Eisenhower heeft dit reeds duidelijk gemaakt", ver volgde hij. „Ik hoop, dat de Ver enigde Staten bij hun streven om de vrede te verzekeren nimmer zullen aflaten, maar het is niet voldoende dat wij naar vrede streven. De toestand is thans zodanig, dat het mogelijk en in feite zelfs geboden is, dat de Sowjetrussi- sehe leiders hun bedoelingen dui delijker laten uitkomen". De Amerikaanse minister noem de een aantal punten, welke vol gens hem, indien de Sowjet-Unie van zins was mede te werken aan een beëindiging van de hui dige internationale spanning, als toetsstenen van een nieuwe Sow- jetrussische buitenlandse politiek zouden kunnen dienen. Het zijn: 1. Korea. Dit moet herenigd en vrij worden. 2. Indo-China. Dit moet de kans krijgen op vreedzame wijze onaf hankelijk te worden. 3. Duitsland en Oostenrijk. De ze staten moeten herenigd en vrij worden. 4. De Russische buurstaten moeten nationale onafhankelijk heid genieten. 5. Het moet niet meer zo zijn, dat de Sowjetrussische commu nistische partij het haar taak acht onafhankelijke regeringen op ge welddadige wijze ter zijde te schuiven. „Indien het Kremlin bereid zou zijn op deze wijze te reageren op genoemde punten, zou dat er in sterke mate toe bijdragen de hui dige internationale spanning te verminderen", aldus Foster Dul les. DE BABY DIE VANDAAG GEBOREN W0RD1 KAN DEZE LEEFT'JD VERWACHTEN... Gemiddelde levensduur in div landen Nederland 70,5jaar Engeland 68,9 jaar Ver Slalen-blanken 68,7 j negers 60,8 jaar België^4,7jaar Frankrijk 64,7iaar W-Dui)sland 60,6laar Japan 57,9 jaar Mexico 38,9 jaar Eqypte 30j6 jaar £S Mauritius 33 jaar medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Vrijdagoch tend tot Vrijdagavond. Iets warmer. Half tot zwaar bewolkt maar vrijwel overal droog weer. Mati ge wind tussen zuid en zuid-oost. Iets hogere temperaturen dan gisteren. ZATERDAG 19 SEPTEMBER. Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 10.20 10.55 11.35 11.45 n.m. 11.01 11.01 12.16 12.26 Sprekende over Korea zeide de minister dat, „indien de Sowjet- Unie en communistisch China bereid zouden zijn hun aspiraties op te geven, die reeds worden be vorderd door het beheersen van Noord-Korea, het mogelijk moet zijn Korea zodanig te herenigen, dat de Koreanen in staat zijn on belemmerd hun eigen zaken te regelen". „28 October, de „laatste dag" vóór het begin der politieke con ferentie over Korea, nadert met rasse schreden, zonder dat wij nog in staat zijn de noodzakelijke en tijdrovende voorbereidingen voor de besprekingen te treffen. Wij zijn gedwongen te betwijfelen, of de communisten in feite wel voornemens zijn zich te schikken naar de bestandsbepalingen en of zij inderdaad bereid zijn hun strijdkrachten uit Korea terug te trekken om mede te werken aan de totstandkoming van een ver enigd en onafhankelijk Korea". „Geen vrede kan duurzaam zijn, indien hij niet berust op het be ginsel dat een regering tot stand moet komen door de vrije wil harer onderdanen", vervolgde Foster Dulles. „Maar de Verenig de Staten geloven niet in een aan zetten tot revolutie en geweld pleging. Wij geloven, dat met 'n gewelddadige verandering ge woonlijk datgene wordt vernie tigd, dat tot winst had kunnen strekken. De Verenigde Staten begrijpen de wens van het Russische volk om vrienden te bezitten en zich niet omringd te zien door vijan dig gezinde volken, maar wij voorzien dat, tenzij het Kremlin zijn buitenlandse politiek wijzigt, juist die vijandige geest in de Russische buurstaten zal ont staan, welke de Sowjetregering begrijpelijkerwijs niet wenst", al dus Dulles. Sprekende over ontwapening, verklaarde de Amerikaanse mi nister o.m. dat de Verenigde. Sta ten een aantal voorstellen hadden ingediend, die op ghote schaal door andere landen waren ge steund. Hij zeide dat deze voor stellen niet als volkomen onver anderlijk moesten worden be schouwd, doch dat elk voor de Verenigde Staten aanvaardbaar ontwapeningsvoorstel moest vol doen aan twee voorwaarden: 1. Er moeten voldoende waar borgen zijn, dat het door alle landen wordt nagekomen. 2. Mogelijke -ontduikingen- van ontwapeningsvoorschriften of schendingen van een ontwape ningsovereenkomst moeten zon der mankeren aan het licht kun nen worden gebracht. Foster Dulles verklaarde zijn steun te geven aan de in de al gemene vergadering gedane voorstellen om in 1955 tot een herziening van het handvest te jcomen. „Wij zullen niet slechts gaarne van leden-staten of par ticuliere organisaties voorstellen ontvangen, doch evenzeer van landen, die tot de Verenigde Na ties wilden toetreden, maar dit door de toepassing van het veto recht niet konden", zeide hij. „President Eisenhower heeft 'n diepgeworteld vertrouwen in de Verenigde Naties", vervolgde de minister. „Hij heeft dat vaak verklaard en hij heeft mij ver zocht het bij deze gelegenheid nog eens te zeggen. De president wil, dat de Verenigde Naties in steeds toenemende mate een instrument des vredes zal worden". Hij besloot met de opmerking dat niemand kan deelnemen aan de besprekingen in de algemene vergadering, „zonder te gevoelen dat hij handelt onder invloed van morele krachten". Over de atoombom zei Dulles: „Natuurkundigen hebben thans middelen gevonden die, als zij worden ontwikkeld, het leven van de oppervlakte van deze planeet kunnen wegvagen. Deze woorden kunnen letterlijk worden opge vat. De verwoestende kracht die in de materie ligt besloten, moet worden beheerst door menselijke wijsheid en idealisme. Deze alleen staan tussen ons en een planeet zonder leven. Er zijn vele proble men in de wereld, maar er is er geen, dat te vergelijken is met dit universele probleem van het voor uitroeiing behoeden van het men selijke ras". tweemaal gesproken van een vreedzaam naast elkaar bestaan van het communistische systeem en dat van de niet-communisti- sche wereld. Zulke uitspraken zijn welkom, maar tegen de ach tergrond die ik zojuist genoemd heb, zeggen woorden alleen ons niet veel". Over de van de Sowjet-Unie afhankelijke landen in Europa zei Dulles: „De gehele toestand in oostelijk en centraal Europa baart grote zorg. De bevolking is daar over wegend godsdienstig. Haar ge loof is duurzaam en zij heeft gro te tradities die nimmer zullen worden vergeten. Het is niet in het belang van de vrede of van de andere doelstellingen van ons handvest, dat de eens onafhanke lijke volken van Europa voelen, dat zij niet meer kunnen leven volgens hun tradities en geloof. Onze hoop is daarop gevestigd, dat de Russische communistische leiders, vóórdat het te laat is, zul len inzien dat liefde voor God, liefde voor het land en zin voor menselijke waardigheid altijd zul len blijven bestaan. Onderdruk kende maatregelen leiden onver mijdelijk tot bitterheid en wrok en misschien nog tot meer. Dat komt niet door kunstmatige sti mulering van buitenaf, maar doordat de Schepper alle mense lijke wezens met de vonk van geestelijk leven heeft begiftigd", aldus Dulles. In diplomatieke kringen te Londen beschouwt men de rede van Dulles in de algemene ver gadering van de V. N. als een krachtige en rechtstreekse uitda ging aan de Sowjet-Unie om haar vredeswil te bewijzen. Men is in deze kringen vooral getroffen door de gematigde toon en het opbouwende karakter van de rede. De auto, waarmee mevr. Mac Lean Vrijdag uit Genève vertrok naar haar zeggen om 't week einde te Montreux door te bren gen -is in een garage te Lau sanne teruggevonden. De auto was daar Vrijdag ge stald. Van mevr. MacLean en haar kinderen is nog geen spoor gevonden. Degene, die de auto bracht mevr. MacLean of iemand, die op haar leek deelde de garage houder mee, dat zij de auto over een week zou komen halen. Ver volgens was zij met de drie kin deren naar het nabijgelegen sta tion gegaan. Inmiddels heeft de politie de inhoud bekendgemaakt van een telegram, dat door de moeder van mevr. MacLean had ontvan gen. In deze boodschap, die uit Territet nabij Montreux was ver zonden, betuigde mevr. MacLean haar spijt over het feit, dat zij haar moeder niet eerder op de hoogte had gesteld van haar plannen om nog enige tijd lan ger weg te blijven. De politie gelooft echter niet, dat dit tele gram werkelijk door de vermiste Volgens het Oostduitse commu nistische blad „Markische Volks- stimme" hebben Westberlijnse agenten Woensdagochtend vroeg brand gesticht in een tentoon stellingspaviljoen van het staats- winkelbedrijf (H.O.) te Potsdam. Het paviljoen werd geheel ver woest. Verleden week ging een verver singstent van een particuliere on derneming in vlammen op, aldus het blad. Het voegde hieraan toe, dat de patrouilles van de politie zullen worden versterkt om nieu we sabotagedaden te verhinde ren. is verzonden, omdat degene, die het te Territet aanbood, niet op mevr. MacLean leek. Het Britse blad Daily Express, dat in 1951 een beloning van on geveer 10.000 gulden uitloofde voor inlichtingen over het lot van de verdwenen diplomaten MacLean en Burgess, heeft be kendgemaakt, dat dit aanbod nog steeds \ian kracht is. In de drie weken die verlopen zijn sinds de regering van Kenya de leden van de Mau Mau opwek te zich vrijwillig bij de overheid te melden, hebben zich in totaal 21 mensen gemeld. Onder hen bevindt zich een Kikoejoe, die zich „generaal" van de Mau Mau noemt, maar die volgens 't leger „een alleenstaande rover" is. „Het is mij als burgemeester van de gemeente Arnhem een grote eer Uwe Majesteit welkom te mogen heten temidden van Arnhems burgerij, die bijeenge komen is om getuige te zijn van de overdracht van dit monument, gesticht om de nagedachtenis in ere te houden van alle leden van de Britse strijdkrachten, die in de jaren 19401945 zijn gevallen voor de bevrijding van ons vader land en van alle ingezetenen van Arnhem, die door het oorlogsge weld of door het optreden van de bezetters het leven hebben verloren." Deze woorden sprak burgemeester C. G. Matser ten overstaan van tallozen, die zich rond de getroffen maar altijd nog majestueuze Eusebiuskerk hadden geschaard om van nabij de onthulling van Arnhems oor logsgedenkteken gade te slaan. Toen de koningin, die gekleed was in een eenvoudig grijs man- telcostuum, van het stadhuis uit het terrein achter de grote kerk betrad, speelde de militaire kapel onder leiding van kapitein-direc teur Rocus van Yperen het volkslied. In zijn begroetingswoord heet te burgemeester Matser ook wel kom de Britse ambassadeur sir Neville Butler, minister C. Staf, major-general Urquhart, com mandant van de Britse troepen in Oostenrijk en voormalig com mandant van de 3rd British Air borne-division. De voorzitter van het comité oorlogsmonument Arnhem, de heer F. J. ten Kate, herinnerde aan de diepe verslagenheid van Arnhems bevolking, toen zij na de bevrijding in de geruïneerde stad terugkeerde Maar het volk veerde op, zei hij, in het besef dat alles moet worden verkregen uit arbeid, uit ijver en toewij ding in het besef, dat ook het geluk heroverd kan worden, wanneer wij dat waarachtig wil len. Het plan voor het monument is verwezenlijkt, aldus spreker, die de burgemeester vroeg, het gedenkteken (vervaardigd door de Arnhemse beeldhouwer Gijs Jacob van der Hof en uitbeeldend een mens, die het noodlot tracht af te weren) te willen aanvaar den namens het comité. In zijn toespraak zei burge meester Matser daarop, dat het goed was in gedachten terug te gaan in die tijd, waarin zware offers van de burgerij zijn ge vraagd en gebracht voor de goe de zaak. Hij herinnerde aan het lichtende voorbeeld, daarbij door koningin Wilhelmina gegeven. Bij alle zwaarte van het leed, bij alle droefenis om gebrachte of fers beheerste ons toch steeds een gevoel van blijdschap, omdat achter al deze ellende de glorie van een vrij leven daagde, aldus spreker. Nadat de koningin het monu ment had onthuld en de militaire kapel het Engelse en het Neder landse volkslied ten gehore had gebracht, legde Hare Majesteit een krans aan de voet van het monument. Vervolgens geschied de dit terwijl de kapel „Letzter Frühling" van Grieg- speelde, door de ambassadeur van Groot- Brittannië, de minister van Oor log, generaal Urquhart, kolonel Den Boer, de commissaris der Koningin in Gelderland, de bur gemeester van Arnhem en na mens de nationale monumenten commissie en het hoofdbestuur van de Nederlandse oorlogsgra venstichting. Alvorens zich naar het stad huis te begeven, waar thee ge serveerd werd in de burgemees terskamer, bezocht de koningin nog de grote kerk, waar zij werd Tondgeleid door de president kerkvoogd der Ned. Herv. ge meente, jhr. F. de Jonge van Ellemeet en de architect, belast, met de wederopbouwwerkzaam heden, de heer B. T. Boeyinga. Als onderdeel van de „air- borne"-her denking was er. in Arnhem een interkerkelijke ge bedssamenkomst in de Waalse Hervormde Kerk, de jaarlijkse stille rondgang over het ge vechtsterrein bij de Rijnbrug met krans- en bloemlegging bij het „airborne"-monument. Ruim f 225,000 voor Griekenland Op gironummer 777 van het hoofdbestuur van het Nederland- sche Roode Kruis" was tot gis teren ten behoeve van de hulp verlening aan de slachtoffers van de Griekse aardbevings ramp een bedrag gestort van ƒ225.036,85. Daags tevoren luid de de stand 221.551,79. bouwde woningen, maar beter huishoudens, die een zelfstandi- Sept. 18 6.19 18.49 16.39 19 6.21 18.46 17.05 0.52 20 6.22 18.44 17.26 2.20 21 6.24 18.42 17.43 3.50 22 6.25 18.39 18.00 5.20 23 6.27 18.37 18.16 6.51 24 6.29 18.35 18.35 8.23 De Italiaanse christen-demo cratische, communistische en so ciaal-democratische vakorganisa ties hebben vandaag een algehele staking van 24 uur afgekondigd voor alle industrieën in het land. Naar schatting zullen dan vier miilioen arbeiders op die dag 't werk neerleggen om hun eisen voor hogere lonen kracht bij te zetten en te protesteren tegen reeks ontslagen van de laatste tijd. JAARLUKS WO NINGTEKORT 20CH H 16CH H 0 X 1000 woningen 59 "63 1943 '49 In 1964 hebben wij een overschot- van 12 000 woningen dan die getallen spreekt tot ons een overzicht over het verloop van de woningtekorten, hetgeen betekent hoeveel woningen wij nog moeten hebben eer wij uit de nood zijn. Aan de hand van plannen heeft het ministerie kun nen berekenen hoe het woningte kort zal verlopen. Uit de cijfers blijkt dat wij eindelijk een dalen de lijn hebben ingezet. In de oor log en ook na de oorlog bleef het woningtekort maar steeds stijgen. In 1948 behaalden wij het tragische record van een te kort van 299.000 woningen. Na 1948 echter is de lijn van de gra fiek dalende. Volgens de berekeningen zul len wij in 1954 nog een tekort van 213.000.000 woningen heb ben. Het jaar 1964 is het grote moment dat wij weer de bekende bordjes „Te Huur" zullen zien verschijnen, want dan moeten wij een woningoverschot hebben van 12.000 woningen. Het ministerie tekende bij deze cijfers nog aan dat, als woning- behoevend zijn aangemerkt alle door het huwelijk gevormde ge zinnen en voorts alle overige ge woning behoeven. Niet alle gezinnen evenwel eisen in de practijk een zelfstandige woning op. Hierdoor is de woningvraag geringer dan de in dit overzicht becijferde behoefte. Natuurlijk kunnen in verschil lende delen van ons land de wo ningtekorten al veel eerder opge heven zijn. De in de grafiek ver werkte cijfers geven de totaal behoefte van ons land. Ex-keizer Bao Dai, het staats hoofd van Vietnam, heeft het Vietnamese volk verzocht spoe dig afgevaardigden te kiezen voor een nationaal congres, dat zich kan uitspreken over de verwach te nieuwe overeenkomst met Frankrijk, waarbij aan Vietnam volledige onafhankelijkheid en vrijheid binnen de Franse unie zal worden verleend. Bao Dai heeft deze boodschap uit Parijs verzonden, waar. hij met de Franse regering bespre kingen voert over de toekomst van Vietnam, de grootste staat in Indo-China. Het te vormen nationale con gres zal uit 200 leden bestaan, te kiezen door de politieke, gods dienstige en andere groeperingen. De Harvard universiteit te Cambridge (Massachusetts heeft melding gemaakt van de ontdek king van wat mogelijk de lang gezochte „tiende planeet" is. De planeet werd door een Europese astronoom waargenomen en is van de twaalfde grootte. Het grote probleem van dui zenden is nog steeds de woning nood. Hoe zal nu deze woning nood verlopen? Men hoort altijd veel cijfers van het aantal ge- Over de huidige spannirrg zei hij: „Om te vermijden wat pro vocatief zou kunnen zijn, wi] ik mij beperken tot een enkel sa menvattend feit: sinds 1939 zijn een 600 miilioen mensen van een 15-tal landen in het Sowjet-kamp van dictatuur gebracht en in geen enkel geval is dit gebeurd door vrijwillige actie van de betrokken volken. In de geschiedenis is geen verschrikkelijker feit te vinden. In zijn rede van 8 Augustus j.l. heeft de nieuwe Sowjet-premier Op 6 October zal het Belgische parlement van zomerrecès terug keren. Verwacht wordt dat op 18 October een begin zal worden ge maakt met de bespreking van 't verdrag der Europese verdedi gingsgemeenschap. In politieke kringen te Brussel is men van oordeel dat het verdrag evenwel niet eerder dan Januari of Febru ari zal worden goedgekeurd. Ook de grondwetsherziening en de hiermee gepaard gaande ontbin ding van het parlement en nieu we verkiezingen zouden dan plaats vinden in Februari. Volgens „La Libre Belgique" zouden de volksvertegenwoordi gers maar matig ingenomen zijn met het voeren van een verkie zingscampagne in deze gure win termaand. Zij herinneren zich al te goed de verkiezingen in de winter van 1946, toen zij dikwijls voor lege zalen moesten spreken. Het blad vertelt in dit verband de volgende vermakelijke anec dote: In een uithoek van Hene gouwen bestond het gehoor van een volksvertegenwoordiger uit niet meer dan twee personen. Om deze dappere partijgenoten te danken voor hun belangstel ling en hen niet teleur te stellen, besloot hij toch zijn verkiezings redevoering af te steken. Juist toen hij van wal wilde steken, stond één der beide toehoorders van zijn zetel op en zei zeer be leefd: „Doet u maar geen moeite, mijnheer de volksvertegenwoor diger, wij zijn leden van de rijks wacht Het invloedrijke Engelse blad „Times" heeft zich Donderdag naar aanleiding van de millioe- nennota in prijzende woorden uitgelaten over het herstel van de Nederlandse economie. Het blad wijst er op dat de Nederlandse scheepvaart, handel, industrie en landbouw door de jongste wereldoorlog bijzonder hard zijn getroffen. Ook het ver lies van de Oostindische koloniën betekende een zware slag voor Nederland. Maar het herstel van het land is „glansrijk", aldus de Times, en dit is te danken aan dezelfde eigenschappen van 't Nederland se volk, die dit jaar weer naar voren zijn gekomen bij het snel le en systematische terugwinnen van het gebied, dat bij de ver schrikkelijke overstromingen van de afgelopen winter verloren ging, zo schrijft de „Times". In een uiteenzetting over de buitenlandse politiek heeft pre mier Nehroe in het Indische la gerhuis verklaard, dat het Ame rikaanse verzet tegen de deelne ming van India aan de politieke conferentie over Korea een tar ting van de wil van Azië bete kent. De eerste minister merkte in dit verband op, dat van de 22 stemmen, die indertijd in de po litieke commissie der V. N. tegen de deelneming van India zijn uit gebracht, er 18 afkomstig waren van Amerikaanse landen, terwijl „bijna geheel Europa en vrijwel geheel Azië" vóórstemden. „Moet de wil van Europa en Azië op deze wijze gehoond worden", zo vroeg Nehroe zich af, die hier' aan toevoegde, dat „sommige landen zich er niet van bewust zijn, dat de landen van Azië, hoe wel zwak, niet wensen genegeerd te worden". Het vraagstuk van de toelating van communistisch China tot de V. N. noemde spreker het voor naamste geschilpunt. Hij achtte het volkomen in strijd met tie werkelijkheid om het voor te stel len, alsof de regering op Formo sa namens het Chinese volk kan spreken. Voor het eerst liet de premier van India zich niet zo optimis tisch uit over de mogelijkheid om de internationale geschillen langs vreedzame weg op te los sen. Vervolgens sprak Nehroe over de positie van de buitenlandse nederzetting in India. Hij ver klaarde dat de regering en 't volk van India onmogelijk het bestaan van deze Franse en Portugese bezittingen kunnen dulden. (Zo als bekend heeft India naar aan leiding van deze kwestie zijn ge zantschap te Lissabon gesloten). Over de rassenpolitiek der Zuidafrikaanse regering zeide Nehroe, dat hier geen tekenen van verbetering zijn waar te ne men. Z. i. was de zaak bevroren. Tenslotte roerde de eerste mi nister de kwestie-Kasmir aan. De jongste regeringswijziging in lit land was naar zijn mening een gevolg van ontevredenheid der bevolking over het economische beleid der oude regering. Nehroe herhaalde de opvatting van zijn kabinet, dat Kasmir zelf over zijn toekomst moet beslissen. Bouwvakarbeiders, die aan 'een nieuw gebouw werkten, hebben Woensdag documenten van de nazi-partij gevonden tussen het puin van het voormalige bureau van de organisatie-afdeling te München. Volgens het onderzoek hebben de documenten, die ongeveer hon derd kg wegen, betrekking, op de activiteit van de partij in het bui tenland, voornamelijk in Oosten rijk. Zij zijn gedeeltelijk ver brand.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1953 | | pagina 1