Amerika stelt vertrouwen
Adenauer
in
Surinaamse regeringsraad bereid bei
overleg voort te zeiten
Het Koninklijk bezoek aan
Amsterdam
I
Twee ministers van
buitenlzaken in Duitsland
De toekomstige economische
politiek in West-Dustsland
De Chinese nationalisten in
Birma
Opa Klijzing doet mee aan
nat. concours pijproken
Amerikaanse hulp voor de
Fransen in Indo-China
Brief van minister Kernkamp
als uitgangspunt
WEERSVERWACHTING
HOOGWATER.
ZON- en MAANSTANDEN
Oostenrijk wil deelnemen
aan vierlandenbespreking
Sluiting zitting 1952-1953
der Staten-Generaa!
VRIJDAG 11 SEPTEMBER 1953.
8e Jaargang No- 2943.
DE MENING VAN DE
NEDERL. REGERING.
Algemere staking
En Italië?
>:<-
Frankering bij Auannement: Terneuzen.
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres:
Noordstraat 55-57 Terneuzen
Telefoon 2510 Nè 5 uur: 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ5.20 per kwartaal; per
maand ƒ1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 cent
iedere regel meer 15 cent.
Vermelding: Brieven onder nummer of: Adres
Bureau van dit blad 15 cent meer.
Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum per
advertentie 1,80.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 unat
Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uur
De VVestduitse bondsrepubliek
zal voorlopig twee ministers van
buitenlandse zaken krijgen. Dr.
Adenauer heeft gisteren aange
kondigd, dat hij zal vasthouden
aan zijn vroegere voornemen om
de teugels van het buitenlands
beleid in handen te houden, tot
dat de Europese verdragen van
kracht zullen zijn.
Na een onderhoud, dat de
kanselier had met zijn partijge
noot Von Brentano, verluidde in
partijkringen, - dat dr Von Bren
tano plaatsvervangend minister
van buitenlandse zaken zal wor
den. Aangenomen kan worden;
dat hij dr Adenauer zal opvol
gen, zodra deze een eind aan zijn
dubbele functie wenst te maken.
Brentano heeft aangekondigd,
dat uit Bonn zoiets als een Euro
pees offensief te wachten is. De
overwinning van Adenauer
moest volgens hem worden ge
zien als een appèl aan de Euro
pese volken, in de eerste plaats
aan Frankrijk, om de politiek
der Europese samenwerking
voort te zetten.
Waarnemers in Bonn brengen
ook het bezoek dat de Ameri
kaanse ambassadeur bij de Euro
pese organen, David Bruce, aan
dr Adenauer bracht, met dit of
fensief in verband. Men wijst
erop, dat door dit bezoek wordt
geaccentueerd, welk een grote
betekenis de Verenigde Staten
hechten aan het voortzetten van
de Europese politiek van Bonn
en welk vertrouwen Washington
in Dr. Adenauer als Europees
promotor stelt.
Bonn stelt overigens alles in
het werk om de hier en daar in
het buitenland bestaande vrees
weg te nemen, als zou het Duit
se streven naar nationale een
heid gevaren voor Europa inhou
den. De bondskanselier en ook
prof. Hallstein en dr Von Bren
tano hebben allen nadruk gelegd
op de Duitse overtuiging, dat dit
doel slechts met vreedzame mid
delen mocht worden bereikt. Dr
Adenauer zelf heeft olie laten
gieten op zijn verklaring, dat
voortaan in plaats van over
Duitse hereniging gesproken
moest worden over „bevrijding
der Oostduitse gebieden".
Ook in het binnenland heeft
dr Adenauer getracht de door
zijn overwinning ontstane beroe
ring te kalmeren. De socialisti
sche vrees, als zou zijn bewind
in autoritaire richting gaan,
noemde hij ongegrond. Integen
deel wilde hij streven naar mati
ging en van de kant van de
C.D.U. zijn oproepen tot de socia
listen gericht om hun opgewon
den reacties te kalmeren en een
basis voor een vruchtbare poli
tieke gedachtenwisseling te zoe
ken. Tegelijk echter werd de so
cialistische vrees weer aange
wakkerd döor nieuwe oproepen
aan de socialistische regeringen
in Hessen en Württemberg om
het veld te ruimen, nu de gunst
Dr Sjao Jei Lin, speciaal af
gevaardigde van maarschalk
Tsjiang Kai-Sjek op de onlangs
te Bangkok gehouden confe
rentie over' de repatriëring van
de Chinees.nationalistisdhe
troepen in Birma, heeft op
doorreis te Hongkong verklaard,
dat waarschijnlijk aan het einde
van de week een accoord tussen
Birma, Siam, de Ver. Staten en
nationalistisch China zal wor
den getekend.
Daarna zal de repatriëring
naar Formosa van de achterge
bleven troepen beginnen.
van het volk zo duidelijk naar
het christelijke kamp is overge
slagen.
In Bonn gaat inmiddels het
partijberaad over de regerings
vorming verder. De vluchtelin-
genpartij is bijeengeweest en
heeft te verstaan gegeven, dat
zij nog altijd op deelname aan de
nieuwe regering hoopt. Volgens
een verklaring van dr Von Bren
tano is het niet onmogelijk, dat
dr Adenauer zal besluiten zijn
coalitie met de heer Kraft uit te
breiden, waardoor zijn kabinet op
een meerderheid van tweederde
zou steunen.
Opa Klijzing, de wereldrecord
houder pijproken, heeft besloten
voor zijn club „De gesellighe
Dampkring" uit te komen bij de
nationale pijprokerswedstrijd in
Purmerend. Ook de Nederlandse
recordhouder, de heer S. de
Ridder zal Zaterdagmiddag de
brand in zijn pijp steken.
Reeds meer dan 100 pijprokers
hebben voor dit nationale con
cours ingeschreven.
De Amerikaanse veiligheids
raad heeft er mede ingestemd
een nieuwe Franse poging om
een einde aan de oorlog in Indo-
China te maken met een extra
toewijzing van"' 300 tot 400 mil-
lioen dollar te steunen, aldus
berichten uit Washington in de
New Yorkse pers.
De door de raid aanbevolen
gelden zullen de Fransen in
staat stellen 9 bataljons van
Europa naar Indo-China over te
brengen voor een nieuwe veld
tocht tegen dé Vietminh, aldus
deze berichten.
Deze toewijzing zou boven de
400 millioen dollar komen, die
dit jaar door het congres aan
Indo-Chiija zijn toegewezen.
De Franse premier, Laniel,
heeft Dohderdag besprekingen
gevoerd'naet de minister van de
fensie, Pléven, en de minister van
financiën, Faure, óver de nieuwe
toewijzing ojpr Amerika van 385
millioen dollar voor Indo-China,
aldus is uit Parijs vernomen.
Laniel had tevoren bekendge
maakt, dat de nationale veilig
heidsraad van de Verenigde Sta
ten Woensdag was overeengeko
men, in principe een extra-toewij
zing van 385 millioen te verlenen,
behoudens goedkeuring van pre
sident Eisenhower.
>Ir R. Poa, de vertegenwoordi
ger van Suriname in Nederland,
die deze week uit Suriname is
teruggekeerd, heeft met zijn
landsregering o.a. besprekingen
gevoerd over het antwoord aan
de Nederlandse regering over
de jongste voorstellen aan de
regeringen in West-Indië, welke
beogen een grondslag te vinden
voor een voortzetting der ronde
tafelconferentie.
Over het antwoord aan de
Nederlandse regering werd vol
ledige overeenstemming bereikt.
In dit antwoord van de Suri
naamse landsregering op de brief
van minister Kernkamp, geda
teerd 1 September j.l., spreekt de
Surinaamse regering er haar te-
Minister Erhard, de West-
Duitse minister van economi
sche zaken, heeft verklaard, dat
het zijn eerste doel zal zijn in de
volgende vier jaren een krach
tige economische expansie te
doen ontplooien. Het wordt in
Bonn bij voorbaat als vaststaan
de beschouwd, dat prof. Erhard
ook in het tweede kabinet-Ade-
nauer economische zaken zal
blijven beheren. Een goed deel
van Adenauers succes wordt toe
geschreven aan de economische
politiek van prof. Erhard, onder
wiens bewind de economische
situatie, de productie en de be
talingsbalans der bondsrepubliek
vrijwel ononderbroken in op
gaande lijn zijn gegaan.
Prof. Erhard wil de economi
sche expansie een nieuwe krach
tige stoot geven door een grote
belastinghervorming, die de be
volking veel grotere financiële
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig van Vrijdagoch
tend tot Vrijdagavond.
Flinke opklaringen.
Aanvankelijk wisselend be
wolkt met op vele plaatsen droog
weer, maar 's middags vanuit het
noordwesten toenemende bewol
king en in het noorden van het
land kans op wat lichte regen.
Matige tot. vrij krachtige naar
west of zuidwest krimpende
wind. Weinig verandering in
temperatuur.
ZATERDAG 12 SEPTEMBER.
Bresken s
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
3,53
4,28
5.08
5,18
n.m.
4.04
4,39
5,19
5,29
Sept.
11
6.07
19.05
9.41
19.28
12
6.09
19.03
10.52
19.45
13
6.11
19.00
12.05
20.08
14
6.12
18.58
13.16
20.39
vrijheden zal laten. De bevrij
ding van de zware belastingdruk
biedt in de komende regerings
periode volgens Erhard zeer
grote mogelijkheden tot econo
mische ontplooiing.
Hierdoor zullen niet alleen gro
te economische reserves vrij
komen, doch zal ook de levens
standaard van alle burgers ver
beterd kunnen worden. De mo
gelijkheid van een grondige be
lastingverlaging zal volgens Er
hard moeten worden geschapen
door sterke uitbreiding der pro
ductie, waartoe hij ook bereid
zou zijn zijn toevlucht te nemen
tot „niet conventionele midde
len". In het bijzonder zal de ver
hoogde productie gericht moeten
worden op de consumptie der
grote massa, die volgens Erhard
ook zal moeten worden ingescha
keld in het meer luxe verbruik.
De economische expansie zal vol
gens de minister voor een be
langrijk deel moeten worden ge
dragen door de woningbouw.
Erhard heeft voorts verklaard,
dat zijn voornaamste zorgen
mede zullen uitgaan naar de vor
ming van een versterkte kapi
taalmarkt. Daarbij zullen de
voorrechten van de overheid vol
gens hem moeten verdwijnen.
Trouwens hij wenst ook een be
gin te maken met het terugvoe
ren van industriële bedrijven, die
nu in overheids bezit zijn, in
privé-bezit.
De aandelen van vele grote in
dustrieën in Duitsland zijn thans
in overheidsbezit en reeds vaak
zijn stemmen opgegaan om deze
geleidelijk aan naar het private
bezit over te hevelen.
Minister Erhard heeft tenslot
te verklaard, dat zijn pogingen
om de Duitse industriële capaci
teit nog uit te breiden, gezien
moeten worden in nauw ver
band met de Europese integra
tie-politiek. Deze moet volgens
hem krachtig worden voortgezet
en wel in een zo groot mogelijk
verband. Wanneer een groot-
Europees verbond echter op het
ogenblik nog niet te bereiken
viel, dan was het altijd nog beter
in het klein te beginnen, dan de
huidige versplintering te hand
haven.
KONINGIN JULIANA
BEZOCHT MYTYLSCHOOL.
Op de tweede dag van haar
verblijf in de hoofdstad heeft
Koningin Juliana Donderdag
ochtend een bezoek gebracht aan
de Mytylschool in de Water
graafsmeer. Op deze, zeven jaar
geleden opgerichte school, wordt
aan lichamelijk gebrekkige kin
deren aan hen aangepast onder
wijs gegeven.
Toen kort voor tien uur de
zwarte hof auto met neergeslagen
achterkap bij de ingang voor
reed stonden daar een groot aan
tal scholieren, van enkele scho
len uit de omgeving, en ouderen,
die de landsvrouw hartelijk toe
juichten.
Daarna begon de bezichtiging
van de school waarbij H. M. zich
door de leraren en leraressen
alsmede, door de medische staf
uitvoerig liet voorlichten over
de behandeling van de verschil
lende gevallen en over de me
thode van onderwijs.
In de proefklas boden een
meisje en een jongen een zelf
gemaakte boekenlegger en een
fluitkoord aan. Later ontving
de Koningin nog een zelfgemaak
te servetring.
Alle lokalen van de school, die
thans 75 leerlingen telt en waar
aan een staf van 17 leerkrachten
is verbonden, werden bezocht.
Het was een grote dag voor deze
zo lichamelijk misdeelde jonge
ren, dat hun Koningin hen kwam
bezoeken.
PRINS BERNHARD BEZOEKT
RIJKSWERKPLAATS.
Wim Moes uit Andijk, de 24-
jarige cursist in de precisie
bankwerkerij van de rijkswerk-
plaats voor vakontwikkeling
aan de eerste Nassaustraat te
Amsterdam, heeft Donderdag
ochtend iets beleefd, dat hem
waarschijnlijk in de rest van zijn
leven niet meer zal overkomen.
Terwijl Prins Bernhard, die de
werkplaats bezocht, tussen de
machines doorliep en juist Wim
wilde passeren, kletterde van
Wims schaafbank een zware ijze
ren kruk op de grond voor de
voeten van de Prins.
Nog voor de beduusde Wim
kans had gezien de kruk op te
rapen, had de Prins zich gebukt
en dit voor hem gedaan. Met een
vriendelijke glimlach en een
hoofdknik reikte de Prins Wim
de kruk toe. Wim was zó ver
bluft, dat hij geen woord kon
uitbrengen.
Prins Bernhard liet zich rond
leiden door alle afdelingen.
Het prinselijk bezoek bleef niet
beperkt tot het gebouw in de
eerste Nassaustraat, waar zowel
bij zijn aankomst als drie kwar
tier later bij zijn vertrek de Prins
luide werd toegejuicht door de
samengestroomde bewoners van
de straat en omgeving. De hoge
Oostenrijk heeft de Grote Vier
verzocht deel te mogen nemen
aan een eventuele bespreking
over het sluiten van een staats
verdrag met Oostenrijk.
gast bezocht n.l. ook nog het ter
rein naast de Maggifabriek aan
de Haarlemmerweg, waar de
bouwvakarbeiders van deze rijks
werkplaats worden geschoold.
Om kwart over elf keerde de
Prins terug naar het paleis op
de Dam.
DE KONINGIN BEZOCHT
DE PRINSES BEATRIX-
SCHOOL.
Om ongeveer kwart over elf
arriveerde de Koningin aan het
hek van de Prinses Beatrixschool
aan de Sara Burgerhartstraat in
de nieuwe wijk Bos en Lommer.
Duizenden ouderen en kinderen
juichten de vorstin hartelijk toe.
De Prinses Beatrixschool is de
eerste openbaar lagere school,
die volgens de in het rapport
aangegeven richtlijnen is ge
sticht, waarbij vooral de nadruk
is gelegd op het sociale element
en de plaats die het gebouw in
de gemeenschap inneemt.
Hierover werd de Koningin
voorgelicht door mr De Roos.
Twee olijke schoolklantjes boden
H. M. een mooie ruiker bloemen
aan, onder de woorden: „Als-
ublieft Uwe Majesteit, dit is van
de ouders van alle kinderen van
de gehele school".
De koninklijke bezoeker maak
te een rondgang door het school
gebouw.
De gasten bezochten verder 't
speelwerklokaal, een nieuw ele
ment in het schoolgebouw. Dit
werklokaal is geconstrueerd om
de overgang tussen kleuter en
schoolkind zoveel mogelijk op na
tuurlijke wijze aan te passen bij
het onderwijs. De Koningin be
wonderde hier de vele vormen
van scheppende arbeid.
Aan het winkeltje, waarin
achter de toonbank, twee aller
aardigste meisjes troonden,
kocht de Koningin een ons drups
die op de toonbank met een
schriftelijke aanmoediging te
koop lagen. De koninklijke
„klant" betaalde natuurlijk met
het gebruikelijke „schoolgeld",
waarmee de kinderen heel goed
raad wisten en zij letten goed op,
dat het juiste bedrag voor de ge
leverde waar in de kassa kwam.
In de schoolzaal, eeir heuse
aula met 250 zitplaatsen en een
toneeltje, voor de ontwikkeling
van het gemeenschapsleven In
de school, voerde een aantal kin
deren een dansje uit, waarbij de
kinderen in de zaal op verzoek
van de Koningin meezongen.
Vervolgens begaven de gasten
zich naar de oostelijke uitgang,
waar zij het schoollied het
Prinses Beatrixlied aanhoor
den, gezongen door alle 644 kin
deren, die op het schoolplein
stonden opgesteld.
Verrast was de vorstin, toen zij
van Margriet Serlijn en Sietse
Dolstra, twee leerlingetjes, een
album kreeg aangeboden met
foto's van de school. Dit album
wordt door het gemeentebestuur
van Amsterdam opgedragen aan
H. K. H. Prinses Beatrix.
Vriendelijk wuivend, als ant
woord op de luide toejuichingen
van de vele Bos- en Lommerwijk
bewoners, die rond de school
waren samengestroomd, ver
dween de Koningin in de open
auto naar het koninklijk paleis
terug.
ALBUM MET KUNSTWER
KEN AANGEBODEN.
In de burgemeesterskamer van
het paleis heeft Koningin Julia
na te 4 uur het dagelijks bestuur
van de jurycommissie van de
koninklijke subsidie in audiëntie
ontvangen.
De schilders Matthieu Wieg
man, Mark Kolthoff en Gerard
van Vliet (resp. voorzitter, se
cretaris en penningmeester der
genoemde commissie) hebben de
Koningin officieel de album met
25 kunstwerken aangeboden, ver
vaardigd door de jongere schil
deressen en schilders, die gedu
rende het eerste regeringslus
trum onzer vorstin de koninklij
ke subsidie verwierven.
Gedurende drie kwartier heeft
H.M. zich met de kunstenaars
onderhouden, elk der geschon
ken werken bekeken en bespro
ken en tenslotte de commissie
haar dank betuigd voor deze ges
te, die zij, hogelijk op prijs heeft
gesteld.
DINER TEN PALEIZE.
Aan het diner, dat het konink
lijk paar gisteravond in de troon
zaal op het paleis heeft gegeven,
hebben de leden van de minis
terraad, de staatssecretarissen
en de minister van staat, mr. J.
R. H. van Schaik, met hun da
mes aangezeten.
Voor het diner waren zestig
gasten uitgenodigd. Na afloop
begaf het koninklijk paar zich
naar het concertgebouw ter bij
woning van het volksconcert,
dat het concertgebouworkest on
der leiding van Eduard van Bei-
num heeft gegeven.
leurstelling over uit in de brief
van de minister te moeten lezen
„dat het destijds door de minis
ter ingenomen standpunt om
trent de betekenis van het me
morandum van New-York in Ne
derland en de Ned. Antillen een
zodanige tegenkanting heeft ont
moet, dat het niet voor verwezen
lijking vatbaar moet worden ge
acht". De Surinaamse regerings
raad blijft van mening, dat de
opvatting van de minister over
het memorandum van New-York
de grootste mogelijkheid biedt
voor de bestendigheid van een
wezenlijke band tussen Neder
land, Suriname en de Antillen.
Daar dit memorandum waar
schijnlijk niet tot een overeen
stemming met Nederland zal
kunnen leiden, is in Suriname
het voorstel van de Nederlandse
regering ter overbrugging van
het verschil in zienswijze in be
schouwing genomen.
Voor een vrijwillige verbonden
heid acht de regeringsraad no
dig, dat Suriname de vrije keuze
heeft gehad tussen het verbon
den zijn en het niet-verbonden
zijn, terwijl de voorwaarden van
de verbondenheid en anderzijds
de gevolgen van een uitspraak
om niet verbonden te zijn vooraf
bepaald moeten zijn geweest en
aan de bevolking bekend.
Bij een regeling van zijn be
trekkingen tot de andere rijks
delen zal voor Suriname het be
langrijkste punt zijn de wijze,
waarop deze regeling aan zijn
groei zal kunnen worden aange
past.
De regeringsraad is van me
ning, dat de inhoud van de brief
van de minister een uitgangs
punt' voor voortzetting van het
overleg in de z.g. „kleine com
missie" zal kunnen zijn.
Suriname zal evenwel aan dit
overleg niet kunnen deelnemen,
voordat de begroting van Surina
me en enige andere spoedeisen
de zaken zijn afgehandeld, het
geen niet vóór December te ver
wachten is.
Op een vraag van het A.N.P.
naar de mening van de Neder
landse regering werd er in Den
Haag voldoening ovter uitgespro
ken, dat de Surinaamse lands
regering bereid is op basis van
de voorstellen van minister Kern
kamp de onderhandelingen over
de nieuwe rechtsorde voort te
zetten.
Nederland heeft nog geen ant
woord ontvangen van de Antil
liaanse landsregering.
In het Nederlandse voorstel,
dat eind Juni aan de landsrege
ringen van de Antillen en Suri
name werd gedaan ter overbrug
ging van de met Suriname gere
zen punten van verschil, wordt
het principe van tiet zelfbeschik
kingsrecht opgenomen in de
preambule van het statuut, dat
de staatkundige verhouding zal
regelen tussen Nederland, Suri
name en de Antillen.
Het recht van secessie is vol
gens het voorstel in het begrip
zelfbeschikkingsrecht niet inbe
grepen. In het voorstel wordt de
nadruk gelegd op de uitwerking
van punt 4 van het New Yorkse
memorandum om herziening
van het statuut te verkrijgen
door combinatie van drie maat
regelen
1. Een voorstel tot wijziging
van het statuut komt tot stand
bij rijkswet, welke door de ko
ning niet wordt goedgekeurd,
alvorens het voorstel door Suri
name en de Antillen is aanvaard.
2. Indien het voorstel tot wij
ziging van het statuut afwijkt
van de grondwet, is in Neder
land de procedure voor grond
wetswijziging vereist met dien
verstande, dat in tweede lezing
niet twee derde, maar gewone
meerderheid van stemmen wordt
voorgeschreven.
3. Om de kans op afwijking
van de grondwet te verminderen,
zegt de regering toe bij de eerst
volgende wijziging van de grond
wet na tot standkoming van het
statuut te zullen opnemen een
voorstel op de artikelen 6264
(welke nog altijd aan de staat
kundige verhouding ten grond
slag liggen) en het 14e hoofd
stuk van de grondwet (betreffen
de de overgang naar de nieuwe
verhoudingen) voor wat betreft
Suriname en de Antillen te doen
vervallen.
De beide Kamers der Staten-
Generaal zullen Zaterdag 12
September, 's middags om kwart
vóór drie in verenigde vergade
ring bijeenkomen in het gebouw
der Eerste Kamer.
In deze vergadering zal de
zitting 1952.1953 worden geslo
ten.
De secretaris-generaal van her
algemene Italiaanse vakverbond,
Vittorio, heeft Donderdag ver
klaard, dat nu geen overeen
stemming is bereikt over loons
verhoging, 4 millioen fabrieks
arbeiders aan de vooravond staan
van een grootscheepse actie.
In verschillende takken van de
industrie in alle delen van Italië
werd de laatste tijd nu en dan
reeds gestaakt. De stakingen
duurden meestal niet langer dan
enkele uren
Woensdagmiddag om 16.30 uur arriveerde het Koninklijk Paar, dat een zesdaags bezoek brengt
aan Amsterdam, bij het Paleis op de Dam, na een bezoek te hebben gebracht aan „De Gou
den Poort".
De inspectie van de erewacht van het Studenten-weerbaarheidscorps.
