De staatsgreep
in Perzië
Sultan van Marokko
verbannen
Castelta-Vaatwas
afgezet en
W.-Duitsiand en de verkiezingen
Sjah
o^etl
Hossadeq gearresteerd
keert terug
Waarschuwing
van Arabische landen
blinkender vaat en
zachtere handen!
WEERSVERWACHTING
HOOGWATER
ZON-en MAANSTANDEN
HET SAARGEB1ED
De stakingen in Frankrijk
De toestand op Ceylon
Voor en tegen geleide economie
per advertentie
Da bedevaart naar
de Uier
Frankering bij Abonnement: Terneuzen.
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres:
Noordstraat 55-57 Terneuzen
Telefoon 2510 Nè 5 uur: 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; per
maand ƒ1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct.
DE VRIJE ZEEUW
VRIJDAG 21 AUGUSTUS 1953-
8e Jaargang No. 2925-
Verschijnt dagelijks - Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 cent;
iedere regel meer 15 cent.
Vermelding: Brieven onder nummer of: Adrea
Bureau van dit blad 15 cent meer.
Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum pc-t
advertentie 1,80.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur
Voor het Maandagnummer: Zaterdags ji uur
De Amerikaanse ambassade te
Teheran heeft Donderdag beves
tigd, dat 't bureau van de Ameri
kaanse missie voor technische
hulp, Woensdag door de menig
te is geplunderd. Alle meubelen
en zes auto's zijn gestolen. In
tegenstelling tot eerdere berich
ten blijkt, dat er geen Ameri
kaans personeel aanwezig was.
Wel werden 2 Perzische wacht
posten mishandeld.
Te Teheran is bekendgemaakt,
dat de leider van de Perzische
delegatie bij de Verenigde Naties,
Nasroellah Entezam, tot minis
ter van Buitenlandse Zaken zal
worden benoemd.
Vernomen wordt, dat de door
de regering-Mossadeq ontslagen
officieren zijn uitgenodigd weer
in actieve dienst te treden.
Op het plein in Teheran is n
voorbijganger, die riep ,,Leve het
volk", om het leven gebracht.
Radio-Teheran meldde Donder
dagavond, dat dr Mossadeq was
gearresteerd.
Hij werd in het huis van de mi
nister van P.T.T., Moazzini, in de
voorstad Sjemiran, aangetroffen.
Mossadeq was gekleed m witte
pyjama en huilde, toen hij oe
politie het huis zag binnendrin
gen. De ex-premier werd onmid-
deliik overgebracht naar de offi
ciersclub in Teheran, waar mj
bleek, mager en schijnbaar nau
welijks dn staat om te lopen, ge
neraal Zahedi ontmoette, die zijn
regering omver wierp
maakt met betonnen versterkin
gen, machinegeweernesten en
pantserplaten.
Van welingelichte zijde is gis
teren verklaard, dat de laatste
dagen van het bewind van Mos
sadeq gekenmerkt werden door
een hevige strijd over de kwestie
of Perzië een republiek moest
worden. Mossadeq en enige van
zijn ministers waren hiertegen.
Fatemi en drie invloedrijke poli
tieke adviseurs van Mossadeq
waren voorstanders.
Ondanks het aandringen van
Fatemi en zijn verzekering dat
Mossadeq de eerste president
zou zijn, bleef Mossadeq op zijn
stuk staan, omdat hij zich jegens
de sjah verplicht gevoelde. De
sjah redde namelijk zijn leven
onder de dictatuur van Reza
sjah Pahlevi, zijn vader.
DE SJAH KOMT TERUG.
Behalve een telegram van het
teruggekeerd en heeft een
A N.P../verslaggever enkele van
zijn belevenissen tijdens de on
rustige, dagen in de Iraanse
hoofdstad verteld.
Maandagnamiddag tegen zes
uur geraakte hij met een taxi
verzeild in een massale, naar
schatting 5 km lange demon
stratie van de communistische
Tcedehjpartij. De taxi moest
stoppen en de chauffeur weiger
de verder te gaan. De jurist
stapte uit en zocht zijn toe
vlucht op een verkeersrotonde.
In dichte rijen, op uiterst ge
disciplineerde wijze marcherend
zag de jurist de stoet, die zich
voor de rotonde splitste en
daarna weer herenigde, langs
zich trekken. De vrouwen in de
middelste rijen en de mannen
ter bescherming aan de buiten
kant hand in hand marcherend.
De demonstranten hieven tegen
de sjah gerichte leuzen aan en
riepen tegen de Nederlander „Go
home Yankee", hiermede hun
anti-Amerikaanse gezindheid
uitend. In de stoet trokken
verfploegen voor het neerkalken
van leuzen en afbeeldingen per
rijwiel mede. Drie kwartier lang
zag de jurist dit schouwspel
kabinet, dat getekend was door aan. Op de trottoirs stond het
De omroeper die het lopende
programma onderbrak voor het
doen van zijn mededeling, ver
klaarde voorts dat dr Moazami,
een voormalig voorzitter van de
Perzische Tweede Kamer en dr
Mossadeqs rechtskundige raad
gever, dr Sjajegan, eveneens zijn
^Nader8 wordt gemeld, dat nog
een derde aanhanger van Mossa-
deq, n.l. de door hem aangestelde
minister van Binnenlandse Za
ken dr Gholam Hoessein Sadiki
gelijktijdig met de gewezen pre
mder is gearresteerd.
Generaal Zahedi, de nieuwe
Perzische premier, had <Jr Mos
sadeq 24 uur de tijd gegeven zien
over te geven. t+,
Hii had Mossadeq, die vluch te
toen zijn woning Woensdag door
een menigte werd vernield, bevo
len zich op het hoofdbureau van
politie of bij de militaire gouver
neur aan te melden. „Wij zullen
dan afwachten wat de natie over
zijn lot zal beslissen", zo voegde
generaal Zahedi in een radio-uit-
zending hieraan toe.
Hoewel radio-Teheran Woens
dag heeft bericht, dat Mossadeqs
minister van Buitenlandse Za
ken, Hoessein Fatemi, „ver
scheurd" werd door een woeden
de menigte, is in berichten van
gisteren gezegd, dat de polit.e
naar hem zoekt.
Van gezaghebbende zijde i=
verklaard, dat het aantal doden
tengevolge van de ongeregeldhe
den van Woensdag, dat als 300
werd opgegeven, groter kan zijn.
De meeste doden vielen bij de he
vige stormaanval op het bunker
huis van het Duitse type, waar
in Mossadeq en zijn aanhangeis
zich hardnekkig verdedigden.
Toen men het bolwerk binnen
drong, bleek dat Mossadeq van
zijn woning een soort fort had ge-
de premier, generaal Zahedi, ont
ving de sjah ook 'n boodschap van
Bagher Bousjehri, waarin ge
zegd werd: „Het trouwe Perzi
sche volk wacht geestdriftig op
de terugkeer van uwe majesteit".
Er is een arts naar het hotel
ontboden, omdat koningin Soraja
zich tengevolge van de vermoeie
nissen en emotie van de laatste
dagen onwel gevoelde.
Donderdagavond werden tus
sen de hofhouding van de sjah
van Perzië en de K.L.M. onder
handelingen gevoerd-over het hu
ren van een KX.M.-toestel, dat
de sjah en zijn gezelschap naar
Bagdad zou brengen.
De sjah is met zijn gevolg met
de constellation P.H.-T.D.K.
(Amsterdam) van de K.L.M. van
Rome naar Bagdad vertrokken
NEDERLANDER MAAKTE
VOORSPEL MEDE.
Een Nederlands jurist, die de
vorige week samen met de thans
vermoedelijk niet meer in leven
zijnde minister van Buitenland
se Zaken van Perzië, dr Fatemi.
van Schiphol per K.L.M.-vlieg-
tuig naar diens land vloog, is
met een ander toestel uit het
roerige Teheran in ons land
De 6 Arabische delegaties bij
de V. N. hebben een verklaring
uitgegeven, waarin wordt ge
zegd dat de gevolgen van het
Franse optreden in Marokko
zeer ernstig kunnen zijn. De zes
landen hadden reden om te ge
loven, dat de toestand snel
slechter werd.
„Het schijnt dat volgens be
trouwbare berichten de Fransen
besloten hebben de sultan van
Marokko af te zetten omdat de
ze zich standvastig heeft be
toond bij het uitoefenen van
zijn souvereine prerogatieven in
overeenstemming met de natio
nale aspiraties van zijn volk",
aldus de Arabische verklaring.
Generaal Augustin Guillaume, kabinet, dat Woensdag de crisis
de Franse resident-generaal in in Marokko besproken heeft, v -
Marokko heeft zich Donderdag-1 deeld is over de kwestie of de
middag naar het keizerlijk paleis sultan, die de onafhankelijkheid
publiek in dichte rijen en de
balkons aan de huizen waren
eveneens vol mensen die allen
luid appaludiseerden en juich
ten bij het voorbij trekken der
demonstranten.
Dinsdag, zo vertelde de Neder
lander, volgde de vernieling van
de beelden van de sjah. Tegen
de avond was hij getuige van
ongeregeldheden op de Avenue
Instanboul, waar hij zag, hoe
soldaten met de bajonet op het
geweer op het publiek afgingen.
De jurist had geen doden of ge
wonden zien vallen tijdens deze
schermutseling. Het rumoer
hield aan tot middernacht. Toen
onze landgenoot Woensdagmor
gen in alle vroegte naar het
vliegveld reed, had hij noch in
de binnenstad noch in de bui
tenwijken iets van enige onrust
of van de op handen zijnde
staatsgreep bemerkt.
De jurist was bij zijn aan
komst op de luchthaven nog
niet op de hoogte van berichten
volgens welke de Iraanse minis
ter van Buitenlandse Zaken, dr
Fatemi, met wie hij ook in Per
zië nog in contact heeft gestaan
op gewelddadige wijze om het
leven zou zijn gebracht.
Per pak 25 cent Dubbel pak 45 cent
te Rabat begeven om sultan Sidi
Mohammed Ben Joessoef mede
te delen, aldus is officieel ver
klaard, dat een „maatregel van
verwijdering" is genomen tegen
zijn persoon en zijn twee zoons.
In Marokko is de avondklok
afgekondigd.
Sultan Sidi Mohammed zal op
Corsica een verblijfplaats krij
gen.
Toen generaal Guillaume met
zijn jongste instructies uit Parijs
te Rabat aankwam, werd het pa
leis door tanks en gevechtswa
gens omsingeld. Alle wegen, die
naar het paleis leiden, werden
De Franse regering heeft snel
maatregelen genomen, terwijl het
geschil tussen de sultan en de
stamhoofden tot een climax
dreigde te komen. Honderden
berbers waren Donderdag te
paard en te voet op weg naar
Rabat. Zij kwam van Casablanca,
westelijk van Rabat, Meknes, dat
ten oosten van Rabat ligt, en uit
het zuiden, uit Marrakesj. De
eerste groepen waren nog slechts
10 kilometer van de Marokkaan
se residentiestad verwijderd. De
stamhoofden hadden hun man
nen opdracht gegeven niet ver
der te trekken dan de poorten
van de stad, waar zij verdere or
ders moesten afwachten.
Woensdagavond waren nog
slechts de pacha's van Casablan
ca, Rabat, Fez en Senfrou, en en
kele kaids tegen de beweging van
de pasja van Marrakesj. Doch
gedurende de Donderdagochtend
is deze groep tegenstanders sterk
verminderd.
Op het hoofdkwartier van de
Verenigde Naties te New York
hebben de berichten over het af
zetten van de sultan van Marok
ko in Arabische kringen grote be
roering verwekt.
De afgevaardigde van Syrië,
Narid Zeineddine, verklaarde,
dat het nieuws voor hem aanlei
ding tot „grote bezorgdheid" is.
SULTAN VERTROKKEN.
De sultan van Marokko is
Donderdagmiddag per vliegtuig
uit Rabat vertrokken.
van het land voorstaat, moet
worden gesteund, dan wel afge-
zet.
Woensdag zijn in Marokko geen
botsingen gemeld. Franse troe
pen hebben in de stad Oedja ge
zocht naar de leiders van de de
monstraties tegen Frankrijk en
de pasja, waarbij 'n aantal Euro
peanen werd gedood.
Abd el Krim is vandaag, zo
als altijd, de enige tot wie Frank
rijk zich kan wenden om uit de
Marokkaanse impasse te komen".
Dit heeft een zoon van Emir Abd
el Krim tegenover een Franse
verslaggever verklaard namens
zijn vader, destijds leider van de
Rifopstand. Hij zei dat de leiders
van de Istiqlal zich slechts door
persoonlijke motieven lieten lei-
den en dat ook de sultan en de
pasja van Marrakesj 't volk met
vertegenwoordigen. Alleen Abd
el Krim had het vertrouwen van
de Noord-Afrikanen. De Emir
had geen persoonlijke oogmerken
en was bereid elke oprechte Ma-
rokkaanse loider te steunen, die
in staat was een vrije Frans-Ma
rokkaanse samenwerking op voet
van gelijkheid te bevorderen. Als
Frankrijk echter nog lang zou
wachten met zich tot de Emir te
wenden, zou een Frans-Marok
kaanse oorlog onvermijdelijk zijn.
De sultan heeft generaal Guil
laume medegedeeld, dat hij geen
afstand van de troon wil doen.
Volgens A.F.P. zou hieruit blij
ken, dat de Franse resident-ge
neraal de sultan heeft „verwij
derd", maar dat dit niet de „af
zetting" van de sutan inhoudt.
Volgens politieke deskundigen
is de sultan zo goed als afgezet
door de oppositiebeweging. Men
verwachtte, dat de pasja s en
kaids heden een nieuwe sultar.
zouden aanwijzen. Men nam als
vrijwel vaststaand aan, dat de
nieuwe leider der gelovigen, Moe-
lai Mohammed ben Arafa, even
als de huidige sultan een telg uit
de dynastie der Alawïeten, als
sultan zal worden aangewezen.
OPMARS NAAR RABAX
Naar A.F.P. uit Rabat meldt,
zijn de stammen uit midden- en
Noord-Marokko en uit de vlakten
langs de kust een opmars naar
Rabat, de zetel van de sultan, be-
Drie weken vóór de West-
Duitse verkiezingen lijkt Bonn
een door politici verlaten hoofd
stad. De stad is het onbetwiste
domein van dr Adenauer die hier
rechtstreeks gekozen zal worden.
De politici reizen het land of om
zoveel mogelijk redevoeringen
per dag te houden.
medegedeeld door het K.N.M.i
te De Bilt, geldig van Vrijdag
ochtend tot Vrijdagavond.
TIJDELIJK buiig.
Veel bewolking met op de mees
te plaatsen enkele buien, hier en
daar met onweer. Matige tot
vrij krachtige, maar aan de kust
tijdelijk krachtige Zuidwestelijke
wind. Iets lagere temperaturen
dan gisteren.
ZATERDAG 22 AUGUSTUS.
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
11.25
0.40
0.50
n.m.
11.49
12.24
1.04
1.14
Aug.
v.m.
n.m.
21
5.33
19.52
18.11
0.35
22
5.35
19.50
18.42
1.55
23
5.36
19.48
19.05
3.23
24
5.38
19.46
19.24
4.55
25
5.40
19.44
19.40
6.26
26
5.41
19.41
19.56
7.57
De campagne heeft zich tot
dusver afgespeeld als een duel
tussen de christelijke partij en de
socialisten. De overige partijen
fungeren min of meer als out
siders, ofschoon er natuurlijk
enkele zijn die, misschien niet
geheel zonder hoop, erop specu
leren door de gunst. Dit geldt
voornamelijk voor de liberale
partij en voor de heterogeen sa
mengestelde vluchtelingenpartij
van de heer Waldemar Kraft.
Maar ieder weet, dat het gezicht
van de nieuwe regering in hoofd
zaak bepaald zal worden door de
wijze, waarop de twee grote
partijen uit de strijd zullen ko
men. In 1949 hadden zij ieder
een derde deel der bevolking
achter zich, waarbij de christe-
lijken twee procent vóór bleven.
Wie de stroom van redevoe
ringen, beloften en verguizingen
te verwerken heeft, constateert
onmiddellijk, dat de strijd tus
sen de beide grote groeperingen
zich voornamelijk afspeelt om de
buitenlandse politiek, waarvan
hier zo vaak beweerd is, dat zij
buiten de partijenstrijd moet
worden geplaatst.
De argumenten der politici
zijn daarbij sedert lang tamelijk
afgezaagd, ook al heeft dr Ade
nauer zich in de laatste weken
ingespannen om nieuwe argu
menten voor de Europese ver
dragen in het veld te brengen.
De socialisten blijven stokstijf
op hun standpunt staan, dat
eerst met de Russen dient te
worden gepraat, voor enig Eu
ropees plan kan worden voltooid.
Eerst Duitsland verenigen om
daarna Oost-Duitsland te herwin
nen, dat is het plan van dr Ade
nauer. Van de kiezers wordt
verlangd, dat zij zich op 6 Sep
tember voor een van deze twee
richtingen zullen uitspreken.
Geleidelijk komen ook de con
troversen op economisch en so
ciaal terrein naar voren. De vrije
markteconomie die door minister
Erhard in de afgelopen vier ja
ren in practijk is gebracht, wordt
door de regeringspartijen als de
grootste trekpleister gebruikt.
Zij lijken daarmee een scherp
wapen in de hand te hebben,
want 't gros der bevolking heeft
op enige wijze zijn aandeel ge
kregen in de gevolgen van het
grote economische herstel.
De socialisten trachten dit wa
pen bot te maken door te bewe
ren, dat alle economische voor
uitgang alleen maar te danken is
aan de geordende verhoudingen,
die door de geldsanering werden
geschapen, nog vóór de bonds
republiek een eigen economische
politiek kon voeren.
De Duitse kranten en tijd
schriften worden met grote ad
vertenties verrijkt, waarin zegen
en vloek der vrije economie aan
de man wordt gebracht. Sedert
lange tijd zingen enkele door in
dustrie en handel gevestigde or
ganisaties de lof van de vrije
economie in annonces, die hele
pagina's beslaan en bezweren zij
de kiezers er toch voor te zor
gen, dat de door prof. Erhard
gegeven politieke vrijheden niet
teloor zullen gaan. De socialis
ten hebben daarin aanleiding
gevonden voor bittere klachten
als zouden aan de regeringspar
tijen propaganda-bedragen ter
beschikking staan, die het hon
derdvoudige uitmaken van die,
waarmee de socialistische cam
pagne moet worden gevoerd. Als
men de socialistische woordvoer
ders zou geloven, zouden in
dustriële organisaties aan de re
geringspartijen meer dan hon
derd millioen mark ter beschik
king hebben gesteld. Daartegen
over zouden de socialisten zelf
hun campagne moeten bekosti
gen met een slordig millioen,
dat uit verkoop van zegels zou
zijn verkregen. De tegenpartij
gelooft daar natuurlijk niets
van. Zij verwijst naar de indi
recte steun, die de socialisten
genieten van het West-Duitse
vakverbond (D.G.B.) en van de
verbruikscoöperaties. Inderdaad
is het vakverbond midden in de
verkiezingstijd gesprongen met
de verklaring, dat de huidige
regering geen van haar grote
sociale beloften heeft waar ge
maakt. Ook de D. G. B. is een
advertentiecampagne begonnen,
waarin duidelijk voor de socia
listen wordt gekozen. Alle grote
partijen zouden zulke groot
scheepse plannen hebben, maar
in Hamburg heeft het gemeente
bestuur al gedreigd vliegtuig
propagandisten te zullen verba
liseren wegens verontreiniging
der straten en wegens het schep
pen van verkeersgevaren. In
vroegere stadia hebben de par
tijen onderling er elkaar al van
verdacht, dat zij stemmen willen
vangen door populair filmhel
den, voetballers en boksers op
hun lijsten te plaatsen, maar dat
is tot nu toe allemaal fabel ge
bleken. Hoger in koers dan dit
soort volkshelden liggen op het
ogenblik generaals, admiraals en
dragers van ridderkruisen, die
in groten getale op de lijsten ti-
gureren. Waarnemers geloven
dat het de partijen daarbij meer
te doen is om de zwevende stem
men van de frontgeneratie te
vangen dan wel om militaire
experts in de fracties te krijgen.
Generaal Augustin Guillaume.
de Franse resident-generaal in
Marokko, is Woensdagavond uit
Parijs naar Rabat teruggekeerd
met de laatste instructies van de
Franse regering om de crisis in
Marokko op te lossen. Verwacht
wordt, dat hij een onderhoud met
de sultan en met de pasja van
Marrakesj zal hebben.
Men gelooft, dat generaal Guil
laume 'n laatste poging zal doen
om de pasja en zijn 350 stam
hoofden te doen afzien van di
rect optreden tegen de sultan, die
zij reeds in zijn religieuze waar
digheid hebben getroffen door
zijn neef als geestelijke leider te
benoemen.
De stamhoofden, die zich de
„oppositiebeweging" noemen,
hebben verklaard, niet meer met
de sultan te willen samenwerken.
De pasja heeft in een onderhoud
met een Frans journalist ver
klaard, dat hij geen andere op
lossing van de huidige crisis zag
dan de liquidatie van de macht
van de sultan en van de nationa
listische beweging Istiqlal. De
sultan en de" Istiqlal hadden
slechts één doel: De Franse kolo
nisten in Marokko te dwingen
het land te verlaten.
Het is bekend dat het Franse
Bij zijn aankomst te Casablan
ca deelde generaal Guillaume
mede, dat hij de Franse regering
verslag had uitgebracht over de
jongste gebeurtenissen in Ma
rokko. „Ik wacht op instructies.
Ik denk niet dat deze lang zullen
uitblijven", aldus de generaal.
De resident-generaal deelde
voorts mede, dat de sultan zich
schriftelijk accoord heeft ver
klaard met het Franse hervor
mingsplan, doch dat hij de des
betreffende uitvoeringsbesluiten
nog moet tekenen.
Sprekend over het besluit om
de censuur weer in te stellen,
verklaarde Guillaume, dat zulks
noodzakelijk was om het ver
spreiden van onjuiste berichten
tegen te gaan.
Na deze verklaring vertrok de
generaal per auto naar Rabat.
Onbekenden hebben in de af
gelopen nacht stukken steen op
de rails geplaatst van de lijn
Casablanca—Oedja. Door de te
genwoordigheid van geest van
de machinist van de eerste trein,
die dit traject passeerde, kon
worden voorkomen, dat deze
trein ontspoorde.
gonnen.
Volgens geruchten zouden <K
pasja van Marrakesj, El Glawi,
en zijn zoon overhaast uit Mar
rakesj in de richting van Rabai
zijn vertrokken.
Omstreeks het middaguur v~s-
ren de stammen, die zich te voet
of te paard naar Rabat begaven,
de hoofdstad tot op tien kilome
ter genaderd. De opmars, waar
aan duizenden stamleden deelne
men, schijnt tot dusverre rustig
te verlopen.
Waarnemers te Rabat zijn er
van overtuigd, dat thans het ge
schil tussen de sultan van Ma
rokko en de pasja van Marrakes;
met hun resp. aanhangers zal
worden beslist.
Uit latere berichten blijkt, dat
de pasja van Marrakesj niet op
weg is naar Rabat, maar zich
naar Casablanca had begeven
voor een onderhoud met generaal
Guillaume. Na het onderhouc
keerde de pasja naar Marrake§,
t6ITl£
COMMUNIQUE OVER
MAROKKO.
De Franse minister van Bui
tenlandse Zaken, Bidault, heeft
iri de ministerraad mededeling
gedaan van de Donderdagmorgen
van generaal Guillaume, de
Franse resident-generaal in Ma
rokko, ontvangen inlichtingen,
aldus is in een communiqué van
de ministerraad medegedeeld. Uit
de verstrekte inlichtingen blijkt
aldus het communiqué, dat de
verzoeningsopdracht van de resi
dent-generaal is gestoten op
moeilijkheden, die niet dan door
de gewapende macht vermindert
zouden kunnen worden. Dit
scheen de regering een ver
schrikkelijk uiterste toe aan de
vooravond van een groot Mo
hammedaans feest en ten nadele
van de aan Frankrijk getrouwen.
De resident-generaal heeft order
gekregen alle nodige maatregelen
te nemen om, onder handhaving
van de algemene veiligheid, de
toekomst van de troon onbetwist
baar te waarborgen, overeen
komstig de traditie en volgens de
rechten en plichten van de be
schermende mogendheid.
NIEUWE VORST IN
MAROKKO.
Moelai Mohammed Ben Arafa
is Donderdagavond te Rabat tot
enig wettig souverein van Ma
rokko uitgeroepen.
De Franse hoge commissaris
in W.-Duitsland heeft bij de
Westduitse staatssecretaris ge
protesteerd tegen uitlatingen
van prins Hubertus zu Loewen-
stein, een candidaat van de
Westduitse liberale partij. Deze
uitlatingen waren, aldus het
protest, „in feite een oproep tot
opstand tegen de regering van
het Saargebied".
Op een persconferentie te
Bonn had prins Hubertus o.m.
de tekst van een pamflet uitge
reikt dat in het geheim in het
Saargebied zou moeten worden
verspreid en waarin werd ge
sproken van een „dictatuur-be-
wind" in het Saargebied.
De prins is voorzitter van de - sprekers op de Vlaamse oeoe-
Dubrie actie" die ijvert Ivoor j vaart r.aar de IJzer, die-Zondag
teruggave van het Saargebied a.s. wordt gehoude^Jieef^ een
aan Duitsland.
Mr A. de Beukelaere, een der
De christelijke en de socialis- .voor de bouwbedrijven hebben
tische bond van metaalarbeiders een beroep op de andere bonden
in Frankrijk hebben hun leden gedaan om met ingang van he-
op»eroepen heden en Zaterdag den eveneens het werk voor 43
Dat sommige partijen zich er
ook op toeleggen op soortgelijke
wijze stemmen te werven onder
de zich nog altijd verongelijkt
voelende vroegere partijgenoten
der nazipartij, is een van de dui
delijke verschijnselen in de nu
<<nei naar een climax gaande
partijenstrijd.
te staken wegens de „herhaalde
schendingen van het stakings
recht en de weigering van de
werkgeversbonden om de ge
rechtvaardigde eisen van de ar
beiders te onderzoeken".
De socialistische en katholieke
vakbonden hebben hun leden
in de metaalindustrie opgeroe-
oen, heden voor 48 uur in .sta
king te gaan. Men verwacht dat
hierdoor het aantal stakers met
600.000 zal toenemen.
Een woordvoerder van de so
cialistische „Force Ouvrière"
noemde het antwoord van de
werkgevers in de metaalbedrij
ven cp de looneisen der arbei
ders ..beledigend". Hoewel er
nog onderhandelingen met de
minister van Arbeid aan de
gang waren, hadden de vak
bondsleiders toch besloten, di
rect een stakingsparool uit te
vaardigen.
De katholieke vakverenigingen
den eveneens het werk voor
uur neer te leggen.
Op instigatie van de commu
nisten is een 24-uurstaking on
der de zeelieden in de Franse
havens begonnen. Te Duinker
ken legden 500 matrozen en 200
officieren het werk neer. Deze
actie wordt gesteund door de
havenarbeiders aldaar. Militai
ren hebben het werk overgeno
men. Ook in Le Havre, Bordeaux
en Marseille wordt gestaakt.
De noodtoestand, welke een
week geleden na ongeregeldhe
den over prijsverhogingen op
Ceylon werd afgekondigd, zal
met ingang van Zondag alleen
nog voor de Westelijke kust-,-
strook met inbegrip van Co
lombo gelden.
De voornaamste toegangen
tot de hoofdstad worden nog
steeds door militairen bewaakt.
klacht ingediend tegen „La Li-
'bre Belgique", die hem er van
beschuldigd had als soldaat in de
eerste wereldoorlog naar .ie
Duitsers te zijn overgelopen.
Later trok het Brusselse blad die
beschuldiging in, maar het
handhaafde zijn bewering, dat de
Beukelaere pro-Duitse propa
ganda onder zijn Vlaamse mede-
evangenen zou hebben ge
maakt. De Beukelaere eist een
schadevergoeding vaci een ha f
millioen francs.
De burgemeester van Oosten
de heeft evenals het vorige jaar
bepaald dat autobussen mei
bedevaartgangers zijn gemeente
niet mogen binnenkomen. De
Vlaamse pers protesteert tegea
deze maatregel en tegen de actie,
die in de Waalse en Brussels-
Franse pers tegen de bedevaan
wordt gevoerd. De gematigde
„Nieuwe Gids" schrijft, dat de
pogingen om de bedevaart ver
dacht te maken aan de kaak
moeten worden gesteld. De
bedevaart is geen politieke ma
nifestatie, aldus het blad.
De Franstalige pers stelt ha
rerzijds, dat het politieke karak
ter duidelijk is geworden door de
eis van sommige Vlaamse groe
pen, die aan de IJzer voor am
nestie willen demonstreren.
