Conferentie westelijke drie in
aards paradijs
Churchill overwerkt
Armoede heerst in Spanje
(WRIGLEYÓ
D
Omgeving van grote luxe
i*ie «rcunien»»*
Politieke ziekte
De guerilla in Columbia
Britse Conservatieven
behouden zetel bij
tussentijdse verkiezing
Als bij de Amerikaanse
marine een hond of kat
overlijdt
Oplossing voor economische problemen
nog niet in zicht
Verzoek tot vrijlating van
gevangen Argentijnse
socialisten
Von Neurath stervende?
m
SPAARKAS-KLIMOP
Prinsessen Beatrix en
Irene bezochten Adurodam
PRIJZEN VAN SCHEPEN
DE RAMP IN JAPAN
DE BIJEENKOMST DER
BENELUX-MINISTERS
Vele doden bij brand in
Beira
TWEEDE BLAD
Zaterdag 4 Juli 1953
i
Bevolking neemt sterk toe...
en de honger ook...
DE VRIJE ZEEUW
8« Jaargang No. 2384
„De reiziger, wiens goede ster
hem naar deze gelukzalige eilan
den voert, zal zichzelf gelukkig
prijzen, want hun rust en hun
vrede zijn weldadig voor geest
en lichaam tegelijk", heeft sir
Alexander Hood, de gouverneur
van de Bermuda's, in de inleiding
van een brochure voor toeristen
geschreven. Misschien zal hij
deze woorden ook citeren, wan
neer hij straks president Eisen
hower, premier Churchill en de
leider van de Franse delegatie in
de kleine Britse kolonie, die in
feite een dominion is zal begroe
ten.
Voorlopig heeft sir Alexander
minder poëtische zorgen aan het
hoofd. Twee beroemde gebouwen
zijn voor de gasten gereserveerd:
de Midocean Club met zijn fraaie
golflinks, waarop de Amerikaan
se president zijn lievelingssport
zal kunnen beoefenen, en het
luxueuse Castle Harbour Hotel,
dat een groot aantal van zijn zes
honderd kamers aan de deelne
mers aan de conferentie zal af
staan.
De keuze van de Midocean
Club berustte in hoofdzaak op
overwegingen van veiligheid,
d.w.z. de sfeer van intimiteit en
de bewaking, die nodig zijn, kun
nen hier het gemakkelijkst wor
den bewerkstelligd. Het bewa
kingsprobleem,'bestaat uit vrien
delijke inheemse agenten en enige
blanke officieren en is weinig ge
schikt om diensten te verlenen
bij een gebeurtenis van interna
tionale betekenis.
Engelse troepen zijn er niet
meer, nadat het garnizoen enige
tijd geleden door Londen om be
zuinigingsredenen is terugge
trokken. De militaire bescher
ming van de Bermuda's berust
sindsdien bij de Amerikaanse
manschappen van het reusach
tige vliegveld. Maar natuurlijk
kan Engeland geen „vreemde"
troepen buiten het aan Amerika
verpachte gebied gebruiken en
daarom heeft het troepen uit zijn
dichtbij gelegen kolonie Jamaica
laten overkomen.
IN DE GEVANGENIS.
Bermuda is altijd een eigen
zinnige kolonie geweest, die in de
loop van haar geschiedenis reeds
tweemaal een door de kroon ge
stuurde gouverneur in de gevan
genis heeft geworpen. Maar te
genwoordig kunnen Londen en
Hamilton goed met elkaar over
weg. Londen heeft geleerd de po
litieke vrijheden van het kleine
eilandenrijk te ontzien en daar
voor zijn de Bermudianen trouwe
onderdanen van de kroon en het
gemenebest geworden. Sir Ale
xander Hood, die de officiële titel
draagt van „Zijne Excellentie, de
gouverneur en opperbevelhebber
van de Bermuda's of Samer-eilan-
den", richt zich meestal naar de
wensen van „Zijner Majesteits
Executieve Raad" en regeert
vrijwel zonder wrijving met de
beide huizen van het koloniale
parlement.
In tegenstelling met de overige
'in het Westindische gebied lig
gende Britse bezittingen hebben
de Bermuda's nooit financiële
steun van Engeland genoten en
de Britten zelfs in de tweede
wereldoorlog 'n renteloze lening
van 8 milioen gulden verstrekt.
ALLEEN BANANEN.
Het leven is er duur, in het bij
zonder omdat vrijwel alle inge
voerde levensmiddelen op de
Bermuda's zelve worden bijna
uitsluitend bananen geteeld
uit de Verenigde Staten komen
en aan hoge invoerrechten on
derworpen zijn. Invoerrechten
zijn de voornaamste bron van in
komsten van de kolonie die haar
begroting zonder heffing van
directe belastingen in evenwicht
houdt.
Maar ziet men van het dure
leven af, dan zijn de Bermuda's
inderdaad een waar paradijs.
Bloemen, vogels en strand
alles is gedompeld in de rijk ge
schakeerde kleurenpracht van de
sub-tropen.
De Bermuda's zijn daarom een
echt land voor botanici, vissers
en schilders
Sir Winston, die hier reeds vele
malen is geweest, schrijft enthou
siast over de mogelijkheden, die
de Bermuda's de schilder bieden.
De conferentie zal een grote
dag betekenen voor Bermuda's
,,FFB's" (First Families of Ber
muda). Zo noemen zij zichzelve
de Butterfields, de Trimming-
hams, de Trotts, de Tuckers, die
sinds generaties de Bermuda's
beheersen. De „FFB's" zijn de
geld-aristocraten van de eilan
den, die er ijverig over waken,
dat de macht, de privileges en de
landerijen, voor zover dat in mo
derne tijden mogelijk is, in hun
handen blijven.
GEEN DEMOCRATIE
Het is meer dan 'n grap, wan
neer men in Hamilton vertelt,
dat de meeste beslissingen, die
het „House of Assembly" neemt,
vooraf in de Royal Bermuda
Yacht Club" zijn goedgekeurd.
Daarbij komt, dat de verkiezin
gen weinig democratisch zijn.
Slechts de oorspronkelijke „free
holders" (vrije ingezetenen) van
de eilanden en de bewoners, die
eigen grondbezit ter waarde van
ongeveer 2500 gulden hebben,
mogen stemmen.
Bovendien kunnen deze lieden
in vele gevallen meer dan één
stem uitbrengen.Zij hebben recht
in elk district, waarin zij grond
hebben liggen, een stembiljet in
te leveren. Bezit men grond in
elk der „parishes" (Hamilton,
St. George, Warwick, Paget,
Southampton en Somerset), dan
heeft men negen stemmen.
De vrouwen bezitten sinds 1944
stemrecht. Deze hebben de gelijk
berechtiging afgedwongen. Maar
de inheemsen, die door bovenge
noemde bepalingen bijna allen
zonder stemrecht zijn, zetten
hun strijd voort
In sommige Amerikaanse krin
gen vatte men het bericht, dat de
Britse premier een maand rust
zou moeten houden, heel anders
op dan in de overige wereld.
Churchill heeft thans, zo oor
deelde men daar, ingezien dat
het nog te vroeg is voor een con
ferentie van de grote drie op
Bermuda.
Hij hóudt zich nu ziek, öf hij
heeft zich ziek laten verklaren.
In ieder geval laat hij de op 8
Juli vastgestelde samenkomst
om vermeende gezondheidsrede
nen niet doorgaan.
Hoewel wij moeten toegeven,
dat het bij vooraanstaande
staatslieden altijd moeilijk uit te
maken is, of zij zich in bepaalde
situaties achter hun gezondheids
toestand verbergen, toch geloven
wij in dit geval, dat de heer Chur
chill lijdende is aan een algemene
uitputting.
Het ligt werkelijk heel wat
meer voor de hand om te veron
derstellen dat de 78-jarige politi
cus teveel van zichzelf heeft ge
vergd en dat hij het een hele tijd
kalmer aan zal moeten doen, wil
hij een algehele ineenstorting
van geest en lichaam voorkomen.
In deze geest hebben Lord Mo-
ran, Churchills lijfarts en de ge
consulteerde neuroloog dr. Rus
sell Brain zich ook uitgelaten in
het door hen ondertekende bulle
tin: „De eerste minister heeft in
lange tijd niet kunnen uitrusten
van zijn vermoeiende bezigheden
en hij heeft nu behoefte aan een
periode van volkomen rust."
Steeds meer werk.
Nu is het waar dat, als men
eenmaal een zekere leeftijd in
goede gezondheid heeft bereikt,
men blijkbaar nog jarenlang
door kan gaan met het verzetten
van bergen werk. Maar het is
toch ook weer niet zo, dat men
steeds meer werk kan gaan ver
richten, naarmate men de zeven
tig verder is gepasseerd.
Churchill heeft niet alleen de
talrijke plichten moeten vervul
len, die het ambt van eerste mi
nister meebrengt; de laatste
maanden zijn daar nog bijgeko
men de beslommeringen van de
kroning, de conferentie van de
premiers van het Gemenebest, de
voorbereiding van de bespreking
op de Bermuda-eilanden, de com
plicaties op Korea, enz.
Sedert 1 April trad Churchill
door ziekte van Anthony Eden
ook nog op als minister van Bui
tenlandse Zaken. De bezoeken
van dr. Adenauer en De Gasperi
gingen daardoor allereerst hem
aan.
Neemt men bij dit alles in aan
merking, dat de grijze staatsman
allerlei beslissingen, die anders
door lagere ambtenaren werden
genomen, aan zich heeft getrok
ken, dan is het duidelijk, dat
Churchill aan het eind van zijn
krachten was gekomen en dat de
„politieke ziekte" niet meer dan
een onwaarschijnlijk veronder
stelling is.
De Columbiaanse minister
van Oorlog, heeft bekendge
maakt, dat in het gebied van
Saragossa 200 guerilla's zich
hebben overgegeven.
Voorts is vernomen, dat te
Buga 23 guerilla's zijn vrijgela
ten.
De Britse conservatieven heb
ben bij een tussentijdse verkie
zing voor het Lagerhuis in het
district Edgbaston in Birming
ham hun zetel behouden.
De uitslag was: Edith Pitt
(Conservatief) 20.124 stemmen,
Frederic Wamtson (Labour)
9635 stemmen.
Als op een schip van de
Amerikaanse vloot de
scheepshond of kat over
lijdt, moet de gezagvoerder
dit onmiddellijk telegra
fisch melden aan het
hoofdkwartier van de ma
rine.
De hond of de kat moet
verpakt in een koelhuis
ruimte worden beivaard tot
een haven wordt aange
daan en een commissie van
3 officieren moet een on
derzoek instellen naar de
omstandigheden, waaron
der het beestje is omgeko
men, en hierover verslag
uitbrengen.
De Amerikaanse republi
keinse afgevaardigde Gross
heeft dit meegedeeld in
een redevoering in het huis
van afgevaardigden, waar
in hij voorbeelden aan
haalde van vermeende ver
spilling van belastinggeld
den.
fc- vy
Woensdag heeft
Koningin een bezoek gebracht
aan de Noord westhoek van de
de provincie Overijsel. Giethoorn, de punter, tijdens de
Deze foto toont de Koningin, tocht door dit schilderachtige
gezeten in het vervoermiddel van plaatsje. Foto ANP/Gff/HMr.
Ruim 200 leden van de socia
listische splintergroep, die de
zijde van Peron heeft gekozen,
hebben zich tot de Argentijnse
minister van Binnenandse Za
ken gewend, met het verzoek
alle gearresteerde socialisten in
vrijheid te stellen.
Een speciale correspondent van
de liberale Britse „Manchester
Guardian" heeft een bezoek ge
bracht aan Spanje. Hij schrijft:
Het productiepeil van de land
bouw en de industrie in Spanje
is nog altijd beneden het peil, zo
als het in de jaren vóór de bur
geroorlog was. De betrekkelijk
kleine hoeveelheid goederen
Volgens het te Düsseldorf ver-i
schijnende onafhankelijke blad
„Der Mittag" is de voormalige
Duitse minister van Buitenland
se Zaken baron Von Neurath, die
thans in de internationale gevan
genis van Spandau (Berlijn) zit,
stervende.
Het blad zegt van geallieerde
zijde te Berlijn te hebben verno
men, dat de 80-jarige Von Neu
rath, die in 1946 te Neurenberg
wegens oorlogsmisdaden tot 15
jaar gevangenisstraf werd ver
oordeeld, bijna blind is en in ern
stige mate aan rheumatiek lijdt.
Door W. KERREMANS
56)
Nadruk verboden.
Venkel bedwong met moeite
een glimlach. „Andere plannen".
Hij begreep wel wat dat beteken
de, al wist hij niet, dat Charles
geweigerd had mee te gaan als
Venkel het vierspan móest rijden
en dat Jeanne en Govert niet wil
den dat Charles weer op de bok
ging zitten.
„Morgenochtend kom ik weer
rijden, meneer Venkel, om 9 uur,
schikt u dat?"
„Zeker freule. Welk paard
wenst u te rijden?"
„Gipsy, die draaft zo heerlijk."
„Ik zal er voor zorgen freule."
De enveloppe bleek een biljet
van 100 te bevatten en Venkel
was er tenslotte mee in zijn
schik.
De rijlessen aan Jeanne vond
hij heerlijk. Zij was een gewil
lige, intelligente leerlinge en nam
zijn wenken en aanmerkingen
dankbaar aan.
Nu had hij dan omgang met
een meisje als die, waarnaar hij
had uitgezien. Hij was wel niet
als een vriend, als een van ge
lijke stand, maar haar houding
jegens hem gaf toch de schijn
alsof het wel zo was
„Zegt u mij nu eens ronduit,
en zo cru als u maar wilt, wat er
aan mijn rijden hapert", had zij
bij de eerste les gevraagd.
„Cru behoef ik niet te zijn,
freule, en dat zou ik niet graag
zijn tegenover u, maar als ik het
duidelijk mag zeggen, dan zijn
uw voornaamste fouten, dat u
niet zit op het paard maar er op
hangt, dat u op de teugels steunt
en dat u te veel afzet van de beu
gels."
„Daar kan ik het voorlopig
mee doen", antwoordde ze
lachend en dat zijn dan nog maar
de voornaamste fouten".
„Het is niet uw schuld, maar
die van uw instructeur, die had
er op moeten letten."
Jeanne lachte hartelijk:
„Zeg dat nooit waar Charles
bij is", proestte zij, „hij heeft mij
leren rijden".
„O zo", antwoordde Venkel
met een stil lachje.
„Hoe vindt u dat hij rijdt?"
„De leerlinge heeft haar mees
ter verre overtroffen."
„Vindt u dat werkelijk? Dat ik
beter rijd dan hij?"
„Ongetwijfeld. Stukken en
stukken beter. Jonker Charles
zal nooit een behoorlijk ruiter
worden, als hij niet van voor af
aan wil beginnen."
„Hij zou uit zijn vel springen
als iemand hem dat zei".
„Dat is zijn grootste fout."
Na de tweede les zei Jeanne
hem, dat zij nooit had durven
springen, maar dat zij het nu van
hem wel wilde leren. Venkel had
er geen bezwaar tegen en hij
leerde haar hoe zij het paard
moest aandrijven tot de hinder
nis, hoe het er over heen te bren
gen en waar zij op moest letten.
Zij sprong eerst over een lage
boom, toen wat hoger, daarna
over een heg. Zij viel nu en dan,
wat een uitstekend middel is om
de angst voor een val kwijt te
raken en na enige weken ver
klaarde zij in de familiekring, dat
zij nu oneindig veel beter reed
dan vóór haar lessen en dat zij
met gemak de paarden kon laten
springen.
Toen de gasten gingen vertrek
ken kwam zij Venkel met een
lief toespraakje danken voor zijn
lessen en ze liet er op volgen:
„Ik heb u iets willen geven om
als aandenken voor deze prettige
lessen, die ik van u heb gehad,
te bewaren, en waarin ik mijn
dank kon leggen, maar ik vond
het een nare gedachte, dat te
doen in geld..."
Venkel knikte hevig.
„Daarom heb ik hier een ca
deautje voor u, dat u niet moogt
weigeren".
Het bleek een gouden dasspeld
wordt geconsumeerd door een
volk, dat sedert 1935 met twee en
een half millioen zielen is toege
nomen.
De gemiddelde Spanjaard ver
dient 500,per jaar. In ronde
woorden betekent dat, dat grote
aantallen Spanjaarden sedert de
burgeroorlog hongerig zijn ge
worden en zeer slecht gekleed
gaan.
Het landbouwprobleem, waar
mede Spanje door alle tijden heen
te kampen heeft gehad, werd
aanzienlijk verergerd door de
vernielingen tijdens de burger
oorlog. Toen de vrede eindelijk
voor dit geteisterde land kwam,
geraakte de rest van de wereld
in oorlog. En thans zijn de om
standigheden voor de wereldhan
del zeer ongunstig voor de
Spaanse landbouw. De grondoor
zaak van de huidige kritieke
toestand is gelegen in de hoge
kosten van levensonderhoud en
het te lage pei] van de landbouw
productie. In het begin van de
dertiger jaren importeerde Span
je weinig voedsel, maar deze
schijnbare zelf-voorziening was
gebaseerd op een lage levens
standaard. De grote, permanente
handicaps, die zowel toen als nu
de uitbreiding van Spanje's land
bouw verhinderen, zijn: de
schraalheid van een groot deel
van de in cultuur gebrachte
grond en de lange periodes van
droogte, waaronder grote delen
van het land te lijden hebben. In
de groene, bevloeide provincie
Valencia, waar de productie ge
concentreerd is op fruit en
groente voor de export en eigen
te zijn: een paardehoofd in een
hoefijzer, fijn en rank van bewer
king en sierlijk van uitvoering.
Venkel dankte en voegde er
hoffelijk bij, dat hij zo'n souvenir
niet nodig zou hebben om zich
deze lessen te blijven herinneren.
Jeanne kreeg een diepe kleur
en gaf hem zwijgend de hand,
waarna zij heenging.
Nu kwam de oude sleur weer
van weinig handeling en gebrek
aan omgang met anderen, stille
vijandschap en voornaamheid. 10
Maanden was hij bij Van Deurne
en hij achtte nu de tijd gekomen,
heen te gaan. Hij nam zich voor,
de eerste gelegenheid die zich
voordeed aan te grijpen om er
gens anders geplaatst te worden
en elke week zocht hij *le adver
tenties in „Het Paard" na. Einde
lijk vond hij er een die hem leek.
Hij schreef er op. Een week later
kwam de butler hem met een
misnoegd gezicht roepen, omdat
er per telefoon naar hem was
gevraagd.
„Je moet wel begrijpen, Ven
kel", zei hij, terwij] zij samen
naar het huis gingen, „dat dit
geen gewoonte mag worden. Je
moet je vrienden zeggen, dat ze
een andere wijze van conversatie
moeten zoeken".
„Het kan niet zijn voor een
praatje", antwoordde Venkel
driftig, „er moet iets bijzonders
zijn gebeurd".
(Wordt vervolgd.)
gebruik, zijn de oogsten betrek
kelijk groot; maar de opbrengst
van de grote gebieden niet-
bevloeid land, waarop voor het
grootste deel graan staat, is laag.
Het voor de hand liggende ant
woord isirrigatie op grote
schaal. Maar 't gebrek aan hulp
bronnen heeft de vooruitgang op
dit gebied hopeloos belemmerd.
De landbouwmethoden zijn pri
mitief. Op één onzer tochten
door het land, aldus de corres
pondent, zagen wij muilezels en
ossen met ongelooflijke traag
heid een houten ploeg over de
gebarsten, droge aarde trekken.
De regering Jieeft getracht de
gang van zaken te verbeteren
door de zo broodnodige machi
nerieën eii kunstmest tegen beta
ling ter beschikking te stelien,
maar de meeste Spaanse boeren
kunnen niet eens een paar muil
ezels betalen, Iaat staan een trac
tor. Dit is het grote probleem
van de Spaanse economie.
Spanje is van zijn landbouw-
export afhankelijk voor zijn in
komsten in buitenlandse valuta,
maar de hoge kosten van de
landbouwproductie maken het
moeilijk om op de wereldmarkt
te concurreren.
De reserves aan buitenlandse
valuta zijn daardoor klein en on
voldoende om kunstmest en
tractoren aan te kopen, die de
boeren zo nodig hebben en om de
grondstoffen te kopen, zonder
welke de industrie verlamd ligt.
De kwesties van lonen, prijzen,
werkgelegenheid en interne in
flatie schreeuwen om een oplos
sing. Senor Suances, die tot vóór
twee jaar minister van industrie
en handel was, heeft getracht de
oplossing door 'n aantal strenge
maatregelen te vinden. Hij oefen
de vele soorten van controle uit
en richtte de I.N.I. op (Nationaal
Instituut voor de Industrie). Zijn
onpopulariteit bracht hem ten
val en in 1951 gaf de regering de
industrie meer vrijheid en startte
een politiek van „gecontroleerde
inflatie". De inflatie staat thans
niet meer onder „controle" en
neemt een steeds groter vlucht.
De arbeiders vragen hogere lo
nen en de prijzen vliegen om
hoogDoordat de werk
gevers geen arbeiders moger,
ontslaan, als er geen werk meer
voor hen is, worden niet gauw
nieuwe arbeiders aangenomen.
Daarom is er weinig uitzicht op
een toeneming van de werkge
legenheid of van de productie in
de privé-industrie.
Ik koop als regel
iedere week een zegel'.
(Kon. goedgek. 3 Juni 1952)
Secretariaat:
Margrietstraat 15, Terneuzen.
De dependance van het Baarns
lyceum heeft met alle leerlingen
onder wie de prinsessen Bea
trix en Irene en een aantal le-
ïalessen en leraren Vrijdag
ochtend een bezoek gebracht
aan de miniatuurstad Aduro-
dam.
Met de leraren en leraressen
en het gemeentebestuur van
Adprodam gebruikten zij daarna
gemeenschappelijk de koffie
maaltijd.
Prinses Beatrix werd ontvan
gen door de gemeenteraad-
waarbij het raadslid 'n Ambone-
se jongeman haar bloemen
aanbood.
De loco-burgemeester, Roll
Simon van Leeuwen verwelkom
de Adurodams eerste burgeres
met enige hartelijke woorden.
De prinsessen wandelden hierna
onder leiding van de loco-bur
gemeester door het stadje.
De bouwkosten van zeesche
pen zijn volgens het jaarverslag
van de kamer van Koophandel
te Rotterdam in de loop van '52
met meer dan 10 procent verder
gestegen.
De prijzen van tweedehands
schepen zijn echter belangrijk
lager geworden onder de"^ in
vloed van een sterke daling der
vrachten. Aan 't einde van het
jaar lag de marktwaarde van
nieuwe vrachtschepen zelfs iets
beneden de door de scheepsbou
wers genoteerde prijzen voor
eerst over enige jaren te leveren
schepen.
Door hun geringe lonen zijn de
arbeiders gedwongen twee of
drie baantjes tegelijk uit te
oefenen. In Madrid zijn er, die
overdag klerk zijn en na acht
uur dienst kranten gaan verko
pen of in de nachtploegen van de
ondergrondse werken.
De oplossing van Spanje's el
lende zal niet over rozen gaan...
Volgens het Japanse Roode
Kruis zijn er bij de overstro
mingsramp op Kioesjioe 1202
doden en 1104 gewonden; 1868
weningen volkomen verwoest-
6688 ernstig beschadigd en 2332
woningen door het water mee
gevoerd. Het aantal getroffenen
overschrijdt het millioen.
De dysenterie-epidemie, die na
de ramp is uitgebroken, heeft
reeds 53 slachtoffers geëist.
Men vreest, dat meer dan 1000
personen aan dysenterie lijden.
Naar „Le Soir" met betrekking
tot de te Brussel gehouden bi>
eenkomst der Benelux-ministers
meldt, verwacht men in Belgiscne
kringen, dat de Nederlandse mi
nisters het in principe eens zul
len worden over een verhoging
der lonen in hun land. In geval
ondanks deze verhoging prijsver
schillen blijven bestaan, zouden
de betreffende artikelen met een
zeker vereveningspercentage
worden belast bij de invoer in
België. De opbrengst van deze
heffing zou worden aangewend
om de industrieën die niet wel
varen bij de vóór-unie te steunen.
De toepassingsmodaliteiten, aldus
het blad, moeten echter nog gere
geld worden.
41 Inheemsen zijn hij een
brand in de haven Beira (Mo-_
zambique) om hét leven geko
men.
