VOORTZETTING DER R.T.C.? De verhoudingen in Indo-China Verkiezingen op IJsland Amerikaanse hoge commissaris over de E.V.G. De toestand in Korea Beperkt verkeer tussen Oost- en West-Berlijn ZON- en MAANSTANDEN Voorstellen aan de Landsregering van Suriname en de NedAntillen PRINS BERNHARD begin Augustus naar de Antillen Prins Bernhard bezichtigde nieuwe K.L.M,-Constellation Prinses Margaret en moeder naar Z.-Rhodesia Lezing van Franse journalist in Beneluxhuis te Den Haag WEERSVERWACHTING HOOGWATER Opheffing van „dode zone" in Oost-Duitsland? Navo-oefeningen in Italië Dictatoriale regime in de Sowjet-zöne moet verdwijnen Koningin Juliana benoemd tot kolonel van Briis regiment DONDERDAG 2 JULI. NOORDKOREAANSE RADIO OVER ANTWOORD VAN CLARK. DODEN EN GEWONDEN OP KODJE. Frankering bij Abonnement: Terneuzen. Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55-57 Terneuzen Telefoon 2510 NA 5 uur: 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; per maand ƒ1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct. DE VRIJE WOENSDAG 1 JULI 1953. 8e Jaargang No. 2381. Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 cent; iedere regel meer 15 cent. Vermelding: Brieven onder nummer of: Adres Bureau van dit blad 15 cent meer. Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum per advertentie 1,80. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur Voor bet Maandagnummer: Zaterdags 11 uur Officieel wordt het volgende medegedeeld: „Nadat duidelijk was gewor den, dat tegen de door Suriname gehuldigde opvatting omtrent de interpretatie van het New-Yorkse memorandum bij de landsrege ring van de Ned. Antillen ernsti ge bezwaren bestonden, terwijl deze opvatitng ook in de Kamers der Staten-Generaal onvoldoende instemming vond, heeft het ka binet drie ministers, de heren Beel, Donker en Kernkamp opge dragen, een voor alle drie rijks delen aanvaardbare oplossing voor de moeilijkheden te ontwer pen. Het door genoemde ministers opgemaakte vcforstel is in het kabinet en vervolgens in enige vergaderingen van de Nederland se delegatie ter conferentie Ne derlandSurinameNed. Antil len besproken. Nadat het kabinet vervolgens het door Nederland in te nemen standpunt had vast gesteld zijn ook de West-Indische commissie van de Tweede Ka mer en de commissie voor unie zaken en overzeese rijksdelen der Eerste Kamer in het voorstel gekend. Aan de landsregeringen van Suriname en van de Ned. Antillen heeft de Nederlandse regering nu de volgende oplossing, vervat in een dezer dagen aan de lands regeringen verzonden schrijven, aan de hand gedaan: Het principe van het zelfbe schikkingsrecht wordt opgeno men in de preambule van het statuut, dat de staatkundige ver houding zal regelen tussen Neder land, Suriname en de Ned. Antil len. Hiermede is voldaan aan het ter conferentie zowel door de Surinaamse als door de Antil- laanse delegatie krachtig Voor gestane desideratum. Daaruit blijkt, dat de drie landen het sta tuut vrijwillig aanvaarden. Het recht van secessie is vol gens het voorstel in het begrip zelfbeschikkingsrecht niet inbe grepen. In het voorstel wordt echter de nadruk gelegd op de uitwerking van punt 4 van het New-Yorkse memorandum om herziening van het statuut op niet te moeilijke wijze is te ver krijgen door combinatie van drie maatregelen: 1. een voorstel tot wijziging van het statuut komt tot stand bij rijkswet, welke door de koning -niet wordt goedgekeurd alvorens het voorstel door Suriname en de Ned. Antillen bij landsveror dening is aanvaard. De beslis sing over de rijkswet en de lands verordeningen geschiedt met gewone meerderheid van stem men, als zij geen afwijking van de grondwet inhoudt. 2. indien het voorstel tot wij ziging van het statuut afwijkt van de grondwet, is in Nederland het volgen van de procedure voor grondwetswijziging ver eist, met dien verstande, dat in tweede lezing niet twee derde, maar gewone meerderheid van stemmen wordt voorgeschreven. 3. om de kans op afwijking van de grondwet te verminderen, zegt de regering toe bij de eerst volgende voorstellen tot wijziging van de grondwet n a tot stand», koming van het statuut, te zullen opnemen een voorstel om de arti kelen 62—64 (welke nog altijd aan de staatkundige verhouding ten grondslag liggen) "en het XIV hoofdstuk van de grondwet (betreffende de overgang naar de nieuwe verhoudingen) voor wat betreft Suriname en de Ned. Antillen te doen vervallen. Dit laatste in de geest van punt 3 van het memorandum van New- York. Indien Suriname en d§ Ned. Antillen met deze uitwer-. king van de punten 35 van het* memorandum kunnen instem men, kan het overleg, naar de Nederlandse regering zich voor stelt, omstreeks October worden hervat in de z.g. kleine commis- De regering neemt aan, dat S16. daarbij zal worden uitgegaan van het ontwerp-statuut van 13 Mei 1952, waaromtrent ter conferen tie reeds een grote mate van overeenstemming was verkre gen. Tot goed begrip van het boven staande volgde hieronder nog maals de punten 3, 4 en 5 van het memorandum van New York. 3. in aansluiting op het reeds gepleegd overleg heeft het sta tuut hoofdstuk XIV van de grond wet in acht te nemen. Het moet dus uitgaan van de verbonden heid der drie rijksdelen. Daar mede is evenwel niet gezegd, dat dit statuut het eindpunt van de ontwikkeling der verhouding tassen de drie rijksdelen behoeft te zijn. i4. wanneer het statuut tot stand is gekomen, is daarmede het bestaande hoofdstuk XIV van de grondwet uitgewerkt. Wijzigingen in de verhouding tussen de drie rijksdelen kunnen daarna worden aangebracht door herziening van het statuut, welke in onderling overleg op niet te moeilijke wijZe zal moeten kun nen tot standkomen. 5. in de preambule van het statuut zal het zelfbeschikkings recht tot uitdrukking komen". Maandagavond is in Willem stad officieel bekendgemaakt, dat Prins Bernhard in de pe riode van 3 tot 8 Augustus een kort bezoek aan de Nederlandse Antillen zal brengen. De Prins zal dan o.a het beeld onthullen, dat door Nederland aan de Antillen is geschonken als dank voor de hulp die tij dens de oorlog door de Antillen aan Nederland is verleend. Prins Bernhard heeft Dinsdag de nieuwe K.L.M.-super Constel lation bezichtigd. De Prins arriveerde te half 12 op Schiphol waar hij eerst mede aanzat aan de lunch die na af loop van de vergadering van de raad van commissarissen der K.L.M. werd gehouden. Koningin moeder Elizabeth van Engeland en prinses Margaret zijn Dinsdag per vliegtuig uit Londen vertrokken voor een be zoek van 16 dagen aan Zuid-Rho- desia. Dubbel Dat de in Frans Indo-China kampende partijen in gevechts- waarde weinig voor elkander onderdoen, blijkt wel uit het feit, dat de strijd daar nu al zeven jaar lang voortduurt, aldus de Franse journalist Barré, die in het Beneluxhuis te Den Haag op uitnodiging van de vereniging, „Vrede en Vrijheid" een praatje hield. De heer Barré heeft zelf over de situatie in Indo-China al die jaren in Indo-China door gebracht en thans maakt hij in opdracht van de Vietnamese re gering een voorlichtingsreis door Europa. De drie in de Franse unie verbonden staten Vieth- nam, Laos en Cambodja heb ben bij elkaar een strijdmacht van ruim vierhonderdduizend man op de been, waarvan onge veer de helft Franse unietroepen. Hiertegenover staat 'n Vietminh- strijdmacht van ongeveer gelijke sterkte, welke geholpen wordt door plaatselijke guerilla's. De Vietminh afkorting van de naam, bond voor de onafhan kelijkheid van Vietnam wordt aangevoerd door de leider van de Indo-Chinese communistische partij Ho Tsji Minh. Het com munistische karakter van de Salan, doch deze heeft inmiddels zijn functie weer moeten overdra gen aan generaal Navarre. Zoals bekend, wordt gewerkt aan de inrichting van een natio naal Vietnamees leger. Hierbij ondervindt men wel enige moei lijkheid met tot nog toe zeer zelf standige groepen van anti-com munistische strijders. Zo is de Hoa-hoa-groep onder aanvoering van Bakoet reeds meer dan eens haar eigen weg gegaan, al blijven deze troepen anti-Vietminh, voor inlijving bij een nationaal Viet- namleger schijnen zij echter niet zonder meer te voelen. De drie staten, waarvan Viet nam de toonaangevende is, stre ven naar volledige onafhankelijk heid binnen de Franse unie, waarmede men zich van Franse De uitslag van de Vrijdag j.l. gehouden algemene verkiezingen op IJsland is zo goed als geheel bekend. De onafhankelijke partij, die tezamen met de progressie ven de IJslandse coalitieregering vormt, heeft twee zetels gewon nen. De progressieven verloren één zetel. De uitslag luidt: Onafhankelijke partij („alle klassen vereend voor het welzijn van ons land"): 28.779 stemmen en 21 districtszetels; progressie ven (de partij van de coöpera tieve beweging): 16.912 stemmen en 16 districtszetels; orthodoxe communisten: 12.396 stemmen en 2 districtszetels, alsmede 5 van de 11 compensatiezetels in de Althing" (parlement); afgeschei den communisten (Titoïsten): 4628 stemmen en 1 districtszetel, alsmede 1 compensatiezetel; so ciaal-democraten: 12.109 stem- Vietminh wordt door de aanhan gers zelf niet geloochend, aldus de inleider, volgens wiens me ning de Vietminh meer op Mos kou is ingesteld dan de Chinese communisten onder Mao Tse Toeng. Chinezen heeft men overigens onder de Vietminh nog nooit aangetroffen, al staat wel vast dat de Vietminh materiële hulp van Chinese zijde ontvangt, De élitetroepen van de Vietminh opereren in Tonkin. Een tactiek waarin men zich bedreven be toont is die van het infiltreren. De heer Barré vertelde zelf mee gemaakt te hebben, hoe een ge- heeft. De status van Vietnam is nog niet definitief geregeld. Ex- keizer Bao Dai is hier staats hoofd. Laos en Cambodja zijn koninkrijken respectievelijk on der Sisavang Vong en Norodom Sihanoek. De laatste zeide inlei der te kennen als een zeer sym pathiek persoon, die echter nogal geneigd is op nerveuze impulsten te werken, waardoor lastige si tuaties kunnen ontstaan. In dit verband werd herinnerd aan de wijze, waarop koning Sihanoek van Cambodja nog kortgeleden zijn land verliet om het streven naar onafhankelijkheid kracht bij te zetten; hij keerde spoedig terug. Het eigen leger van Cambodja telt slechts vierduizend man, waarnaast negenduizend man unietroepen staan. In geheel Indo-China wonen een veertigduizend Franse burgers. De algemene gods dienst is Boeddhisme, dat echter in Vietnam op de terugweg is. In Vietnam zijn twee millioen Katholieken met zes bisschopper. In de beide andere staten enkele zijde in beginsel eens verklaard honderden Katholieken. De Amerikaanse regering is er van overtuigd, dat het verdrag der Europese verdedigingsge meenschap en de conventie van Bonn door alle betrokken landen zullen worden geratificeerd en dat er geen practisch alternatief voor deze verdragen bestaat, zo verklaarde de Amerikaanse hoge commissaris dr. James B. Co- nant in Bonn. Hij weersprak daarmee ver onderstellingen, die in de Duitse pers zijn opgedoken als zou de Amerikaanse reis van dr. Ade nauers gemachtigde voor de vei ligheid, Theodor Blank, mede be doeld zijn om de mogelijkheden van een Westduitse verdedigings- bijdrage buiten de E.V.G. om te peilen. Conant verwierp ook de sug gesties van vooraanstaande poli tici van twee der Duitse rege ringspartijen om de conventie van Bonn, die West-Duitslands souvereiniteit in grote mate her stelt, van kracht te verklaren ook al zou de E.V.G. nog niet zijn geratificeerd. De Amerikaanse hoge commis saris bestreed de opvatting, dat het verdrag der E.V.G. tegen spraak zou zijn met een verenigd Duitsland, de geallieerden had den zich volgens hem in het ver drag uitdrukkelijk verbonden te ijveren voor een in vrijheid ver enigd Duitsland, geïntegreerd in de Europese gemeenschap. Conant noemde een „afbraak van hét dictatoriale regiem" in de Sowjetzöne voorwaarde voor concrete stappen naar een Duit se eenheid. Hij zeide: „De Sow- jetregering moet inzien, welke ongerechtigheden zij na de oor log begaan heeft en zij dient in te zien, dat deze ongedaan moe ten worden gemaakt. Het dicta toriale regime in de Sowjetzöne zal zeker moeten verdwijnen vooraleer het mogelijk zal zijn concrete maatregelen te treffen om tot een herstel der eenheid te komen. Wanneer het de Sow- jets ernst is met hun nieuwe pro pagandalijn, dan moeten zij de individuële rechten van de mens en de eigendom herstellen en de versperringen verwijderen, die nu de grenzen tussen de zones en de sectoren blokkeren". Toen hem gevraagd werd of dit moest worden opgevat als een afwijzing van elk contact met de Russische autoriteiten op dit ogenblik antwoordde Conant: „Geenszins. Wanneer Semjonof de wens uitspreekt mij in Berlijn te ontmoeten, dan zal ik daar gaarne toe bereid zijn. In elk ge val zullen de westelijke geallieer den er daarbij echter op toezien, dat niets-zal gebeuren, dat de in druk zou kunnen wekken van een herleving van de geallieerde contröleraad". Het Duitse voorstel om het E.V.G.-verdrag te scheiden van de conventie van Bonn, teneinde Duitsland daardoor in staat te stellen van de voordelen van deze conventie te profiteren nog voor dat de E.V.G. tot werkelijkheid was geworden, noemde Conant „geen realistisch voorstel". De beide verdragen waren nu een maal nauw met elkaar verbon den en uit gemeenschappelijke bemoeiingen der geallieerden ontstaan. „Deze verdragen van elkaar te scheiden zou een po ging zijn om de geschiedenis op nieuw te schrijven", aldus Co nant. Conant deelde echter mede, dat de Amerikanen voortgaan op de ingeslagen weg van geleidelijke overdracht van meer bevoegd heden op de Westduitse regering. Zo hebben zij gisteren de juris dictie van de Duitse gerechten uitgebreid, waardoor 40 procent der gevallen die tot nog toe door Amerikaanse gerechten werden behandeld, voortaan voor Duitse gerechten zullen kunnen komen. Deze uitbreiding houdt echter niet in, dat de Amerikanen enig recht prijs geven. Zij blijven in theorie jurisdictie houden ook over die gevallen, die nu voortaan aan Duitse rechters zullen worden overgedragen. Leden van de bezetting zullen ook in de toekomst door Ameri kaanse rechters worden berecht. Ook illegale grensoverschrijding door niet-Duitsers die zich voor politiek vluchteling uitgeven, zal door Amerikaanse rechters blij ven behandeld. men, 1 districtszetel en 5 com pensatiezetels; republikeinen: 2525 stemmen, geen zetel. De uitslag van de algemene verkiezingen op IJsland luidt: Onafhankelijkheidspartij 28.800 stemmen, 21 zetels (voorheen 19)progressieve partij 16.912 st. heel bataljon in alle stilte op 16 zetels (17); communistische korte afstand een versterkte partij 12.400 st„ 7 zetels (9); sq- Franse post passeerde, ciaal-democraten 12.109 st., 6 ze-En dan zijn er de zelfmoord- tels (7)titoisten 4.600 st., 2 ze- strijders, die als verkenners door fels (nieuwe partij); republikei-1 mijnenvelden trekken of alle nen 2.500 St., geen zetel (nieuwe doodsgevaar trotseren om spring- partij). ladingen onder bruggen e.d. aan I te brengen. De Fransen blijven in Indo- China tegen de comunisten strij den alleen uit solidariteit met de Vietnam, aldus zeide de heer Barré, want redenen en econo mische aard zijn er, wanneer men de stand van rubber- en rijstuit- voer, beschouwt, niet aan te wij zen. De enige jaren geleden gestor ven generaal De Lattre de Tas- signy is destijds als Frans bevel hebber opgevolgd door generaal Blijkens een mededeling van het Britse ministerie van Oorlog heeft Koningin Elizabeth Konin gin Juliana benoemd tot kolonel van het „Royal Sussex regi ment". Koningin Juliana is de vierde buitenlandse vorst, die een hoge rang in het Britse leger bekleedt. De andere zijn Koning Haakon van Noorwegen, Koning Frederik van Denemarken en Koning Tribhoevana Bir Bikramjoeng van Nepal. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Woensdag ochtend tot Woensdagavond. AANHOUDEND WARM. Aanhoudend warm met veran derlijke bewolking en plaatselijk enkele regen of onweersbuien. Zwakke tot matige wind uit uit eenlopende richtingen. ,Het antwoord van generaal Clark onthult het gemis aan op rechtheid van de V. S. met be trekking tot de wapenstilstand", aldus heeft radio-Pjongjang op Dinsdagmorgen verklaard naar aanleiding van het schrijven, dat hét opperbevel der V. N. dezer dagen aan de Noordelijken heeft gezonden. De Noordkoreaanse radio eiste terugkeer van de ontsnapte krijgsgevangenen. Volgens het te Hongkong ver schijnende blad „Ta Koeng Pao" dat gewoonlijk de opvatting van de regering te Peking weergeeft, bewees Clarks schrijven, dat de Amerikanen niet in staat zijn president Rhee in toom te hou den. De Amerikanen „verscheuren de overeenkomst over de krijgs gevangenen" en zij organiseren met president Rhee „de gedwon gen vasthouding van krijgsge vangenen onder het mom van hun vrijlating", aldus het blad. President Eisenhowers afge zant Walter Robertson heeft Dinsdag weer een onderhoud met president Syngman Rhee van Zuid-Korea gehad. Vandaag zal hij nogmaals met Rhee confere ren. Robertson verklaarde, dat er klaarblijkelijk enkele punten zijn die opheldering behoeven. „Pre sident Rhee en ik trachten op lossingen uit te werken, die aan vaardbaar zijn voor de twee be trokken regeringen en de begin selen van geen van beide opof feren". De Amerikaanse houding ten aanzien van de bestandsonder handelingen was nog dezelfde als op 6 Juni. Op die datum bood Eisenhower Zuid-Korea een ver drag voor wederzijdse verdedi ging aan en beloofde hij „met alle vreedzame middelen" te stre ven naar een verenigd Korea. v.m. n.m. Breskens 5.30 5.50 Terneuzen 6.05 6.25 Hansweert 6.45 7.05 Walsoorden 6.55 7.15 ZON MAAN Juli. 1 4.24 21.03 23.14 9.51 2 4.25 21.03 23,28 11.17 3 4.25 21.02 23.43 12.41 4 4.26 21.02 0.20 14.06 5 4.27 21.02 15.31 6 4.28 21.01 0.22 16.55 Sedert Dinsdagochtend kun nen Westberlijners bij 3 grens overgangen papieren krijgen voor een bezoek aan O.-Berlijn. Oostberlijners kunnen bij de volkspolitie toestemming vragen voor bezoeken aan de Westelijke sectoren van de stad. Uit O.-Duitsland wordt ge meld, dat reeds verleden week Wcensdag in Rostock en Chem nitz de staat van beleg is opge heven. Maandag werd verno men, dat in Potsdam en Leipzig het standrecht was opgeheven. AVONDKLOK IN OOST- BERLIJN OPGEHEVEN De Sowjetrussische bevelheb ber van Oost-Berlijn, generaal- majoor Dibrova, heeft Dinsdag mededeling gedaan van de op heffing van het voor Oost-Berlijn van zonsondergang tot zonsop gang geldende uitgaansverbod, aldus meldt het Oostduitse pers bureau „A.D.N." De avondklok is twee weken voor Oost-Berlijn van kracht ge weest. Te Chemnitz en Rostock weid deze maatregel reeds op 24 Juni j.l. opgeheven. Het is niet be kend, hoe de toestand in de an dere grote steden in de Sowjet zöne van Duitsland is. Volgens het met Britse ver gunning verschijnende Westber- lijnse blad „Telegraf" bereidt de Oostduitse minister van Binnen landse Zaken de opheffing van de vijf kilometer brede „dode zone" langs de grens met West- Duitsland voor. De Russische troepen en de volkspolitie, die in deze zone zijn gelegerd, zouden worden teruggetrokken. Ook het niemandsland langs de Oostzeekust zou worden op geheven. Vluchtelingen uit dit gebied maken melding van het, feit, dat onderkomens van de volkspolitie aldaar worden ont ruimd en dat hotels en pensions die in beslag waren genomen, Worden teruggegeven aan de eigenaars. OVER HET ALGEMEEN RUSTIG Aan het front in Korea is het over het algemeen rustig, be halve ten Oosten van de rivier de Poekhan, waar Chinezen zware aanvallen doen op de 900 meter hoge „Virginia"-berg, die Maandagavond door Zuid-Korea- nen werd bezet. De Amerikaanse luchtmacht heeft bekendgemaakt, dat „Sa- bre"-straaljagers Dinsdag negen communistische „migs" hebben neergeschoten. Hierdoor is het totaal aantal vernietigde Migs in de maand Juni gestegen tot 68 een nieuw record. Elf geallieerde bommenwerpers hebben Dinsdagochtend vroeg een „grote'' concentratie commu nistische troepen aan het cen trale front bestookt. Vliegtuigen van de geallieerde marine bestookten Maandag ha ven-installaties en geschutsop- stellingen aan de Koreaanse Oost- en Westkust. Een Amerikaanse en een Brit se torpedobootjager beschoten geschutsopstellingen te Tsjin- gangpo. Blijkens latere berichten zijn Dinsdag 14 communistische straaljagers neergeschoten, waar door het maandtotaal is gekomen op 73. ZUIDKOREAANSE MINISTER VAN DEFENSIE VERVANGEN President Rhee van Zuid-Korea heeft Dinsdag zijn minister van Defensie, generaal-majoor Sjin Tai'Joeng, van zijn functie ont heven en vervangen doqr vice- admiraal Sohn Won II, van wie men weet, dat hij gematigder is dan zijn voorganger op het punt van een wapenstilstand. In Zuidkoreaanse kringen ver wacht men, dat ook andere mi nisters zullen worden vervangen. De wijzigingen zouden het de regering mogelijk moeten maken meer met de geallieerden samen te werken. Ook de minister van Binnen landse Zaken, Tsjin Hjon Sjik, die de vrijlating der anti-com munistische krijgsgevangenen organiseerde, zou worden ver vangen. Geallieerde wachtposten heb ben Maandag het vuur geopend op krijgsgevangenen, toen deze vier ongewapende Amerikanen in kamp nr. één op het eiland Kodje aanvielen. Twee Noord koreaanse communistische ge vangenen werden gedood en drie gewond, aldus is Dinsdag offi cieel te Poesan bekendgemaakt. De gevangenen hadden de Ame rikanen aangevallen, toen deze het uitdelen van rantsoenen con troleerden. Gevangenen in ande re afdelingen juichten de aan vallers toe en wierpen stenen, tot zij door middel van traangas uiteen werden gedreven, aldus de bekendmaking. Een Koreaanse schildwacht werd licht gewond. In Juli en Augustus zullen Italiaanse land-, zee- en lucht strijdkrachten deelnemen aan oefeningen van de Navo in N.- en Midden-Italië. Ook Turkse en Griekse vlieg tuigen en Amerikaanse schepen zullen de oefeningen mee ma ken.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1953 | | pagina 1