Pinkstergebruilcen in vreemde
landen
Wat gebeurde er precies aan
boord van de „Duke of York"??
bSU
f>
Iets nieuws voor Pinksteren?
SHAWLS
ZOMERHANDSCHOENEN
NYLONS
EIGEP
JAARD
Wervelstorm teistert
Canadees-Amerikaans
grensgebied
ne vrouiven««t
Bloemen, een bruidgeiten en
een degen
De Ver. Staten en Perzië
.Pakistan en het Britse
gemenebest -
Eerste Roode Kruistextiel-
pakketten in 't Sticht
uitgereikt
Zwemvesten waren niet uitgereikt
passagiers wisten van niets
f1.75
E 1.50
Politiepatrouille in
moeilijkheden op
Australisch Nieuw-Guinea
Doden, honderden gewon
den en reusachtige schade
TWEEDE BLAD
Zaterdag 23 Mei 1953
8e Jaargang No. 2385
tot 25.—
VRIJE ZE
Het Pinksterfeestherdenking
van de uitstorting van de Heilige
Geest op de Apostelen en daar
mede verband houdende de stich
ting van de eerste christenge
meente ter wereld wordt in
alle christelijke kringen gevierd
over de gehele wereld. Slechts
in de Mohammedaanse en hei
dense landen kent men dit feest
niet. Het is nog niet zo heel lang
geleden, dat in Japan de christe
nen op de Tweede Pinksterdag
moesten werken, op straffe van
ontslag! Eerst in 1945 is hier
aan een eind gekomen, hoewel
momenteel de christenen in Ja
pan het nog niet gemakkelijk
hebben.
Vele oude Pinkstergebruiken
hebben feitelijk niets met de oor
sprong van het Pinksterfeest te
maken. De Pinksterbruid, de
Pinksterbloemen, het zijn alle
maal dingen, die eigenlijk in hun
diepe oorsprong van heidense
betekenis zijn. Wel heeft de Ka
tholieke kerk een aantal van die
oude gebruiken gekerstend, om
dat men inzag, dat het onmoge
lijk zou zijn bepaalde gebruiken
te verbieden.
Op het eiland Hawaii, waar
tamelijk veel Katholieken wonen,
bestaat nog zo'n gebruik, dat in
wezen heidens is. De kerk heeft
dit feest gekerstend. Misschien
is het daarom wat meer zinvol
geworden.
Men weet, dat het op Hawaii
traditie is, dat iedere vrouw aan
gekomen reiziger en toerist be
hangen wordt met één of meer
bloemenslingers. De aldus ge
accepteerde vreemdeling is ver
plicht de schone schenkster der
bloemenkrans te belonen. Hij
geeft wat geld en ontvangt m
ruil daarvoor nog een kus. Nu is
de vreemdeling tijdens zijn ver
blijf op het eiland aanvaard als
gelijkgezinde.
Hawaii is dus het land van de
bloemen. Vele oude gebruiken
op dit eiland hebben dan ook be
trekking op de bloemen. Zo gaan
de Hawiaanse schonen op Pink
stermorgen al heel vroeg bloe
men plukken. Daarvan worden
de mooiste slingers gemaakt en
onder gezang trekt men dan naar
de kerk om daar de slingers te
leggen aan de voet van het Ma
riabeeld. Dit gebruik houdt te
vens in het slot van de Maria
verering, die in de Meimaand het
levendigst is. De priester zoekt
uit de slingers de mooiste zon
der te weten wie de slinger ge
maakt heeft en deze hangt hij
na de hoogmis over de schouders
van Maria. De vervaardigster
van deze slinger is hiermede be
noemd of gekozen tot Pinkster
bruid en op een vooraf door dg
jongemannen gemaakte zegewa
gen wordt de Pinksterbruid door
het dorp en omgeving getrokken,
voorafgegaan door de jongelie
den, terwijl de meisjes achter de
wagen volgen. Zij, de Pinkster
bruid, is dan enkele uren onbe
perkt heerseres en alles, wat zij
gebiedt, moet geschieden.
Later op de middag, tijdens het
Lof, zijn alle jongelieden weer in
de kerk en er wordt een korte
predicatie gehouden, waarin de
priester wijst op de vergankelijk
heid van het leven, wijzende op
de bloemenkrans om de schouder
van het Mariabeeld, waarvan de
bloemen al gaan verwelken. Uit
de kerk vandaan, is het meisje
weer Pinksterbruid af en de jon
gelieden vermaken zich tot laat
in de avond met zang en dans.
Wie wel eens zo'n Hawaiaanse
avond met guitaar en zang, dans
en mooie meisjes heeft meege
maakt, zal het zijn hele leven
niet vergeten.
Op de Canarische eilanden
kent men de Pinkstergeit. Na
kerktijd is er een geitenmarkt
De Amerikaanse ambassadeur
te Teheran, Loy Henderson, is
Vrijdag te Karatsji aangèkomen
waar hij besprekingen zal voe
ren met de Amerikaanse minis
ter van Buitenlandse Zaken,
Poster Dulles, die zich thans in
de Pakistaanse hoofdstad be
vindt.
Henderson weigerde te ant
woorden op vragen van verslag
gevers, of hij een boodschap van
de Perzische premier Mossadeq
voor minister Foster Dulles bij
zich had. Hij verklaarde wel
Mossadeq Donderdag, vóór zijn
vertrek uit Teheran, te hebben
bezocht. Hij voegde hieraan toe
de toestand in Perzië met Fos
ter Dulles, die als gemeld, een
reis van 3 weken door het Mid
den-Oosten maakt, te zullen be
spreken.
(ééns in het jaar) en voor die
dag zijn de dieren gewassen, ge
boend en zelfs gekamd; in onze
ogen natuurlijk iets belachelijks.
Men ziet op die markt geiten met
lintjes in de staart of met ver
sierde horens! Er is een jury en
deze bekijkt de aangevoerde gei
ten. De mooiste geit wordt be
kroond met een zware koperen
penning, die met een rood lint
om de hals wordt gehangen. Dat
is de Pinkstergeit en de eigenaar
ontvangt een bedrag aan geld en
een kruik wijn. Aangezien op de
Canarische eilanden alleen maar
de arbeidende stand geiten houdt
is vooral het bedrag aan geld
zeer welkom.
Maar hiermede is het feest nog
niet ten einde. De volgende dag,
Tweede Pinksterdag, komen van
alle eilanden de bekroonde gei
ten naar Gran Canaria om te
kampen om de hoofdprijs: 25.000
peseta's, en een oorkonde. Op
die dag is het zeldzaam druk en
zelfs uit Spanje komen de toe
risten, die soms al dagen tevoren
zijn aangekomen. Begrijpelijk
zijn met de Pinksterdagen alle
hotels stampvol.
Op IJsland kende men vroeger
de Pinksterdegen. Of dit oude
gebruik thans nog plaats vindt,
is ons niet bekend. Enige jaren
na de eerste wereldoorlog was
schrijver dezes in de gelegenheid
de wedstrijden om de Pinkster
degen bij te wonen. De beste
schermers van het eiland (alleen
IJslanders kunnen er aan deel
nemen) komen bij elkander en
na kerktijd beginnen de wedstrij
den, die voortgezet worden op de
Tweede Pinksterdag. Het is een
normale competitie met dien ver
stande, dat iemand, die tweemaal
verliest, afvalt. Eerst laat in de
avond van de Tweede Pinkster
dag heeft de finale plaats, uiter
aard onder grote belangstelling
en de winnaar is voor een jaar
eigenaar van de Pinksterdegen;
een geheel van goud gemaakt
zwaard, versierd met verschil
lende kostbare edelstenen.
Omtrent de oorsprong van dit
gebruik zijn de lezingen verschil
lend. De meest aannemelijke is,
dat de Noormannen IJsland na
derden en de bisschop van IJs
land de strijdbare mannen te
wapen riep. Toen de Noorman
nen wilden landen, stond een
haag van IJslandse jongelieden
met zwaard en degen gereed om
iedere landing onmogelijk te ma
ken. Toen de invallers er in
slaagden een bres te maken en
eindelijk voet aan wal konden
zetten, verscheen een lange jon
geman en deze wist alleen alle
indringers te verslaan. Als be
loning werd deze bevrijder van
IJsland met zijn eigen zwaard
door de bisschop tot ridder gesla
gen en zietoen dat geschied
was, veranderde het zwaard
opeens in goud.
Natuurlijk zijn er nog tal van
andere gebruiken in de wereld,
die tydens de Pinksterdagen
plaats vinden. We hebben
slechts een greep gedaan, maar
uit alles blijkt, dat de werkelijke
betekenis van het Pinksterfeest
langs dit alles heen gaat. In feite
hebben deze gebruiken dus maar
weinig met de uitstorting van de
Geest Gods uit te staan.
(Nadruk verboden.)
Drs. C. H. v. E.
Van Pakistaanse journalistie
ke zijde wordt vernomen dat de
mogelijkheid bestaat dat de
premier van Pakistan, Moh. Ali,
op de bijeenkomst te Londen
van ministers-presidenten van
staten van het Britse gemene
best zal meedelen, dat Pakistan
voornemens is zijn toekomstige
betrekkingen met het -gemene
best te wijzigen.
Naar verluidt is Moh. Ali er
voorstander van dat Pakistan,
alhoewel lid van het gemene
best blijvend een republiek zal
worden, op dezelfde wijze als
India. Hieraan wordt toege
voegd dat van „bepaalde zijde"
in Pakistan de eis wordt ge
steld dat dit land de banden
met het Britse gemenebest vol
ledig zal verbreken.
DE VERDEDIGING VAN DE BALKAN EN HET MIDDEN-OOSTEN
Oottanfijk
Sowjvt
U/7/9
Hongor/jgj
Kaspische
Zee
Poemtnii
Yougo
Zwarte Zee
S/av/t
Bot!gar ij
Itaha
T u r k ij t
Irak
Grieken/and
ATO- LANSEN
KRETA
BALKAN -ENTENTE 1953
Middellandse Zee
Izratl
ARABISCHE LIGA
SOWJET-U
SOWJET- SATELLIETEN
PELTjS 32 3 41
Na het bezoek van Foster
Dulles aan het Midden-Oosten
schijnt het dat de mogelijkheid
om tot een gesloten front te ko
men in Zuid-Oost-Europa en
het Midden-Oosten aanwezig is.
Het oorspronkelijke plan om
de Arabische Liga bij de Nato
aan te sluiten is afgesprongen
op bezwaren van Arabische zij
de.
Nu de Balkan-entente tussen
Griekenland, Turkije en Joego
slavië een feit is geworden
blijkt er geen bezwaar te zijn
bij de Arabische Liga een mi
litaire overeenkomst met deze
groepering aan te gaan Daar
echter Griekenland en Turkije
ook Nato-landen zijn kan dus
langs deze weg toch een eenheid
worden gevormd tegen een even
tuele agressie gericht op dit
zwakke punt van Oost-Europa.
De commissaris in de kring
Utrecht van het Nederlandse
Roode Kruis, de heer H. Burgers,
heeft Donderdagavond het eerste
textielpakket uitgereikt aan een
in de provincie Utrecht geëva
cueerde familie. Deze uitreiking
geschiedde te Amersfoort in
aanwezigheid van burgemeester
H. Molendijk. De familie P.
Lindhout te Ooltgensplaat had
de primeur.
De heer Burgers merkte op,
dat de uitreiking van tienduizen
den pakketten aan de slacht
offers van de watersnood moge
lijk is geworden door de bijzon
dere samenwerking tussen de
Roode Kruisverenigingen in ver
scheidene landen. Voor dit doel
werd een bedrag bijeengebracht
van ƒ7.400.000. Het Roode Kruis
in Den Haag is dagelijks druk
bezig met het klaarmaken van
de textielpakketten. Elke dag
worden er 4000 door de vervoer
dienst van het Roode Kruis ge
transporteerd.
Naar aanleiding van de scheeps
ramp op de lijn Hoek van Hol
land-Harwich, waarbij de „Duke
of York" in botsing kwam met
een Amerikaans Liberty-schip,
de vrachtboot Haiti Victory,
heeft een persbureau een onder
houd gehad met de Nederlandse
passagier, de heer J. D. Waller
uit Driebergen. De heer Waller
vertelde, dat hij veel met zee
schepen gereisd heeft in zijn
leven, zodat hij met de gang van
zaken aan boord aardig ver
trouwd is. „Wij mogen van ge
luk spreken, zo zei hij, dat de
aanvaring vóór de brug plaats
vond en dat één van de voor
naamste waterdichte schotten 't
gehouden heeft. Een groot geluk
was het verder, dat het weer
kalm was en dat de „Haiti Victo-
Kijkt U dan eens bij ons.
Moderne GEORGETTE en ZIJDEN
van
De nieuwste
in KANT, NYLON en GLACÉ-uitvoering
respectievelijk
5.75 en 12.50
Een keur-collectie
van f tot 9.45
Hebt U ook al onze nieuwste
BADPAKKEN gezien?
Zowel in Tweka als Lastex grote keuze.
SJKsHHShs I
FA. 1.
YSEBAERT TEMMERMAN
TERNEUZEN
arsenaalstraat 5
TELEFOON 2097 I
ry" niet in zinkende toestand
verkeerde.
Het gedrag van de hogere offi
cieren en hofmeesters van de
„Duke of York" heeft aanleiding
gegeven tot critiek. Ik moet
echter zeggen, dat de houding
der matrozen, bootslieden en
lagere officieren uitstekend was.
Ik ben er van overtuigd, dat de
enige reden, waarom er geen
paniek aan boord is ontstaan,
gelegen is in het feit, dat, als er
al ergens een alarmbel heeft ge
luid en wellicht iemand een order
heeft gekregen het schip te ver
laten, negentig procent van de
opvarenden daar volledig onbe
kend mee was! Daardoor kwa
men de meeste passagiers na de
aanvaring doodkalm aan dek en
velen hadden geen zwemvesten.
Ik sprak tal van mensen, die
voor het eerst reisden op dit tra
ject en die in de overtuiging
verkeerden, dat de schok, die het
schip had gekregen, een gevolg
was geweest van een onhandig
meren in Harwich
„Wat was Uw persoonlijke er
varing, toen de ramp plaats
greep", zo luidde onze vraag.
„Wel", aldus de heer Waller,
„het was kwart over vier in de
ochtend, dus ik was vast in slaap.
De hevige schok deed mij ontwa
ken. Ik stak direct het licht aan
en ik bleef luisteren, of ik soms
een alarmbel hoorde of meer dan
zes korte stoten van de scheeps-
fluit ofwel de stem van een hof
meester, die de passagiers kwam
waarschuwen. Toen ik niets
hoorde, dacht ik dat wij een vis
sersscheepje hadden overvaren
en dat de toestand van onze
„Duke of York" geen gevaar op
leverde. Toen ik de deur van
mijn hut opende, zag ik dat de
gang vol stoom stond en ik dacht
direct aan brand aan boord. Aan
dek gekomen, zag ik de boeg van
de „Haiti Victory" in de „Duke
of York" zitten vlak vóór de
brug tot voorbij midscheeps.
Door de stoomwolken ben ik
toen naar de gang gegaan, waar
de meest bedreigde hutten lagen.
In het halfduister hoorde ik
daar de mensen, die beklemd za
ten, om hulp roepen. Twee pas
sagiers waren bezig met hun
Een kleine politiepatrouille,
die 5 dagen lang op een berg
kam in het onherbergzame
bergland van Australisch Nw.-
Guinea door honderden leden
van primitieve stammen werd
belegerd, heeft haar aanvallers
na verbitterde gevechten terug
geslagen, aldus berichten uit
Port Moresbey.
De patrouille, onder leiding
van 2 Australische officieren,
werd aangevallen, toen zij een
onderzoek instelde naar onge
regeldheden tussen stammen.
Tenminste een der aanvallers
werd gedood en een lid van de
patrouille werd door een pijl ge
wond.
Een wervelstorm heeft het
Canadees-Amerikaanse grens
gebied geteisterd, waardoor
volgens tot nu toe ontvangen
berichten 3 personen om 't leven
zijn gekomen en honderden
werden gewond, terwijl reus
achtige schade werd aange
richt.
De plaatsen Port Huron, in de
Amerikaanse staat Michigan,
Sarnia (Canada) en andere Ca-
door W. KERREMANS.
21)
Nadruk verboden.
Maar het boekje bevatte meer
raadselen. Marien begon con-
scienstieus van voor af aan. De
voorrede en dan de inhoudsop
gave. Er waren 3 afdelingen:
Wetenschappelijke cursussen,
Technische cursussen en Admi
nistratieve cursussen. Dat ging
nog wel, maar toen hij begon
aan de eigenlijke inhoud, waarin
elke cursus afzonderlijk werd
omschreven, stuitte hij op veel
begrippen en uitdrukkingen die
duister voor hem bleven. Hij las
evenwel met inspanning verder.
Wat je toch niet kon worden
met zo'n cursus: onderwijzer,
leraar, notaris, meester in de
rechten, bouwkundige, bouwkun
dig tekenaar, politie-agent, post
ambtenaar, allerlei talen kon je
leren, letterkunde, filosofie, ster
renkunde en nog een macht din
gen meer waarvan hij de naam
niet kende en nog minder wist
wat ze betekenden.
Wat was dat nou allemaal? Hij
zou geen keus kunnen doen, om
dat hij de meeste beroepen niet
kende, niet begreep, wat er voor
geëist werd en niet kon gissen,
welke waarde en betekenis ze
hadden. Meester Schippers moest
hem maar weer uit de moeilijk
heid helpen, die zou hem alles
kunnen uitleggen, wat hem nu
volkomen duister was.
Weer beantwoordde de onder
wijzer aan de verwachting, die
Marien van hem had en na een
lang onderhoud had hij Marien
overtuigd dat de enige goede
weg, die hij kon inslaan, was om
naar Utrecht naar de SOVAB te
gaan en daar de heren uiteen te
zetten wat hij zocht.
Marien was 't er mee eens. Dat
moest dan maar gebeuren en hij
zou drek de volgende Zaterdag
middag gaan. Hij was weliswaar
nog nooit alleen in de trein ge
weest, maar de meester had hem
gezegd, dat zo'n reis alleen ook
een les was die hij nodig had. Hij
moest leren zulke dingen te doen.
Een kaartje nemen, een trein
zoeken, opletten waar je moest
overstappen en waar de trein
verlaten, in de stad de weg zoe
ken, in trams rijden en ergens
eten. Een uitstekende en nood
zakelijke les.
Marien had plezier in de voor
genomen tocht en sloeg zich er
goed doorheen. De reis naar
Utrecht was niet moeilijk, maar
toen hij buiten het station kwam,
stond hij verbijsterd. Trams,
auto's, wagens, fietsen, hollende
mensen, mannen met koffers be
laden en allemaal bezeten van
haast. Het enige rustpunt in die
warrelende menigte was een po
litie-agent en van hem kreeg Ma
rien de verlangde inlichting, hoe
hij naar de Biltstraat kon gaan.
Hij dacht er niet over om een
tram of een bus te nemen, want
dat leek hem geld verkwisten en
bovendien razend moeilijk. Met
nog enige malen vragen bereikte
hij de Biltstraat en het bureau
van de SOVAB.
Het was een heel gewoon, niet
eens bijzonder groot woonhuis,
waar Marien aanbelde. Een jon
gen van Mariens leeftijd opende
de deur en keek de bezoeker aan
zonder iets te zeggen.
„Ik mot jullie baas spreken",
zei Marien.
De jongen glimlachte en vroeg
wie hij was en waarover hij de
baas wilde spreken.
„Ik ben Marien Venkel uit
Breedam, gemeente Reekamp, as
je 't weten wil en ik wil de baas
spreken over een brief."
De bediende liet Marien in de
gang staan en ging de directeur
zeggen dat er een echte boeren
pummel was, die gezegd had de
baas te willen spreken over een
brief.
De directeur, de heer Van Kes-
teren, was een handig zakenman,
die niet lachte, maar dadelijk be
greep dat een boerenjongen, die
een reis naar Utrecht er voor
over had, iemand moest zijn, die
wist wat hij wilde.
„Laat meneer binnen", zo be
val hij met een ernstig gezicht.
Marien trad het kantoor bin
nen, nam zijn pet af en zei:
„Goeie dag meneer."
Van Kesteren stond op, trad
op hem toe en reikte hem de
hand:
„Mijn naam is Van Kesteren,
met wie heb ik het genoegen?"
Marien begreep de hem onge
wone vraag en antwoordde:
„Ik ben zo gezeid Marien Ven
kel uit Breedam, gemeente Ree
kamp, en ik kom vanwege een
brief die ik van je gekregen heb.
Ik heb 'm bij me, hier is ie. En
daar wou ik je wel eens over ge
sproken hebben, vanwege dat je
zeit dat je ook mondeling die
dingen zeit."
„Zeker, zeker, heel graag zelfs.
Neemt u plaats daar. Hier," ver
volgde hij, Marien een kistje si
garen voorhoudend, „steek een
sigaar op dan kunnen we gemak
kelijker praten. Neem uw gemak
er van en vertel me eens wat uw
plannen zijn."
Er volgde een gesprek van
meer dan een uur. Van Kesteren
zag al spoedig wie hij voor zich
had: een eenvoudige jongen
maar met een helder verstand,
die vooruit wilde, die iets wilde
worden en er voor wilde leren.
Dat was een prachtig object voor
zijn instituut. Als hij er in slaag
de zo'n boerenjongen op te lei
den voor een of ander examen,
als die Venkel iets bereikte, dan
zou dat een schitterende reclame
zijn voor de degelijkheid van het
onderwijs der SOVAB.
(Wordt vervolgd.)
nadese steden zijn getroffen. De
3 doden vielen in het 64 km ten
Zuidoosten van Sarnia gelegen
plaatsje Springbank.
Een woordvoerder van het
ministerie van openbaar welzijn
van de Canadese staat Ontario
verklaarde dat de tornado „een
der ernstigste rampen is,
waardoor de provincie ooit werd
getroffen".
Wervelstormen waren tot dus
verre op het Noord-Amerikaan
se vasteland een zeldzaam ver
schijnsel.
Te Port Huron en Sarnia
stortten gebouwen ineen en
werden auto's onder tonnen
puin bedolven. De verbindingen
zijn verbroken en de electrici-
teitsvoorziening is uitgescha
keld.
Zestien km ten Zuiden van
Port Huron werd een trein door
het geweld van de storm omver
geworpen. In een bepaald ge
deelte van Port Huron zijn alle
gebouwen met de grond gelijk
gemaakt. Alleen de in het ge
bied van Sarnia aangerichte
schade wordt reeds op millioe
nen dollars geschat.
De 2 bovenste verdiepingen
van een hotel te Sarnia werden
door de storm weggerukt. Van
van het gebouw van de „Impe
rial bank of Canada" bleef
slechts de voorste muur van de
eerste verdieping staan. All
naar de ziekenhuizen leidende
wegen zijn door omgevallen bo
men versperd.
Ook de buitenwijken van de
Canadese plaats London, in On
tario, zijn getroffen. Een nabu
rige basis van de Canadese
luchtmacht is beschadigd.
Het is nog niet bekend, of zich
passagiers in de omvergeworpen
trein bevonden.
De storm ging gepaard met
een hagelbui, waarbij hagelste
nen met een doorsnede van
ruim 1 cm omlaag kwamen.
136 Nederlandse vrijwilligers
die- 10 maanden in Korea zijn
geweest, zijn op weg naar Ne
derland in Hongkong aangeko
men. De reis wordt gemaakt
met het Franse passagiersschip
„Marseillaise".
blote handen deuren uit te ruk
ken en schotten weg te breken.
Ik ben gaan helpen en ik heb
verbaasd gestaan, hoe licht men
in zulke omstandigheden een so
lide, mahoniehouten deur uit zijn
posten kan rukken.
Na enkele minuten voelde ik
een zware stoot en begon het
schip te hellen. Ik begreep, dat
beide schepen van elkaar waren
losgekomen en dat de „Duke of
York" nu veel kans liep te zin
ken. Wederom snelde ik naar 't
dek en daar constateerde ik dat
de boeg van de „Duke of York"
er nog bijhing terwijl in de breuk
tal van mensen om hulp jam
merden. Het waterdichte schot
van de „Duke" bleek het echter
gehouden te hebben, want de
lichten waren blijven branden eh
ik hoorde een dynamo zoemen en
er spoot water uit een gebroken
zeewaterleiding. Er kon dus
nog- geen water in de machine
kamer staan. Ik heb haastig
mijn koffer gehaald en ben naar
het sloependek gegaan. Men was
daar bezig de sloepen te strijken.
Dit werd gedaan door leden vart
de bemanning. Hierbij heb ik
geen enkele hofmeester of -dék-
officier gezien. Er was niet de
minste leiding. Vele passagiers
liepen zonder zwemvest. In één
der sloepen, die op het punt
stond gestreken te worden ■ez
die vol mensen zat, zat ongeveer
de helft van de passagiers zon
der zwemvesten. Ik heb drie
kisten, die aan dek stonden en
waar de zwemvesten in hadden
behoren te zitten, opengemaakt
Deze drie waren leeg. Een vierde
bleek tot de rand gevuld en de
zwemvesten zijn toen op het
laatste nippertje aan de mensen
in de volle sloep uitgereikt. Toen
alle sloepen gestreken waren,
stonden nog veel mensen op het
sloependek, die in de sloepen
geen plaats hadden kunnen krij
gen! Ik ben daarna weer naar
de bedreigde hutten gegaan en ik
vond er een scheepsofficier met
twee leden van de bemanning
bezig beknelde passagiers te be
vrijden. Zij deden dit ook mee
hun blote handen, aangezien zij
kennelijk geen bijlen, koevoeten
of hamers hadden kunnen vin
denIk werd weggezonden en
men zei aan dek te blijven.
Toen het licht begon te wor
den, hadden alle sloepen reeds
lang het schip verlaten en kwa
men er voortdurend meer passa
giers naar boven, zonder zwem
vesten. De meesten dachten, dat
er wat slordig gemeerd was in
Harwich, hetgeen wel een bewijs
is, dat maar weinigen iets ver
nomen hadden van een order om
het schip te verlaten! Ongeveer
een uur na de aanvaring kwam
de „Haiti Victory" met zjjn hoge
voorschip langszij de „Duke ot
York". Het Amerikaanse schip
botste door de deining steeds
tegen de „Duke" op en het mag
een wonder genoemd worden,
dat op dit drukbezette sloepen
dek geen dodelijke ongevallen ge
beurd zijn, want bij iedere stoot
ontstond meer schade. Spiegel
ruiten en de zware davids wer
den vernield. Temidden van
deze ravage klommen de reste
rende passagiers en een deel van
de bemanning over op de „Haiti
Victory". Ik heb samen met een
lid van de bemanning een aantal
mensen over de reling helpen
trekken. Van het dek van het
Amerikaanse schip konden wij in
de gapende scheur kijken in de
„Duke of York". Het was vrese
lijk om te horen hoe een beknelde
zeeman om hulp riep, maar onze
woede steeg ten top, toen wij
twee officieren van de „Duke"
van de brug uit in deze scheur
zagen kijken, terwijl ze geen
hand uitstaken om te helpen. Er
zijn toen Amerikaanse officieren
en manschappen op de „Duke"
overgestapt met een snijbrander,
bijlen, hamers en koevoeten om
de mensen te bevrijden. De be
wuste zeeman zag kans zichzelf
te bevrijden en hij viel in het wa
ter. De officier van de „Duke",
die de man een ladder toestak om
hem te helpen, rookte in die tus
sentijd een sigaret en had dus
niet beide handen vrij om de man
te helpen. Toen er woedend van
de „Haiti" gebruld werd, gooide
hij de sigaret tenslotte weg.
Eerst tegen de middag kwam
de eerste sleepboot bij de „Duke
of York". Een poging om een
zware sleepkabel van de „Haiti"
op de „Duke" over te brengen,
mislukte.
Persoonlijk hoorde ik tevoren
de kapitein van de Amerikaanse
boot aan onze kapitein vragen
om gebruik te maken van de
sleepkabel van de „Duke of
York", waarop de kapitein van
de „Duke" antwoordde: „We
have no cable on board, onl li-
nes". De „Duke" had dus geen
zware staalkabel. Het enige be
langrijke, wat ik U verder nog
kan mededelen", zo besloot de
heer Waller, is, dat de Hollandse
loods, die aan boord van de „Du
ke" was, mij vertelde, dat het
schip uit Hoek van Holland was
weggevaren met een defecte
radar installatie
(Hell-Press.)
