EN
Wat zal Axel doen
tegen Alliance?
Wat brengt
DE RADIO?
DIPHTERIE-KINKHOEST-
TETANUS VACCIN
Hei kanaal van Gent naar Terneuzen
Het wedstrijdprogramma voor 12 April
Nieuw wapen:
Onthoudt dit voor altyd
Ribbens levert kwaliteit!
Arts gearresteerd
BILJARTEN
De Westduitse
groente-export
FINS SCHIP IN NOOD
Alle beetjes helpen
ter voorkoming van kinderziekten
GEMEENTE TERNEUZEN
AUTO-, MOTOR-, MACHINE-, CYLINDER-, TRANSFORMATOR-, WEERSTAND-, SPOEL-, B00R-: ELECTRO-, CARDAN-, TRACTOROLIE WAGENSMEER-, CONSISTENT-, SCHROEFKOKER-, KOGELLAGER-, CARDAN-, SPUITVET
VOETBALPROGRAMMA
K. N. V. B.
ZONDAG 12 APRIL.
EERSTE KLASSE A.
Kapitein van de
Naboland vrijgelaten
SneekGVAVWageningen
Frisia; Zwolse BoysDOS; En-
schedese BoysHeracles; NEC
RCH; EDO—Ajax.
EERSTE KLASSE B.
Go AheadHaarlem; 't Gooi
Vitesse; StormvogelsEnschede;
Blauw WitAchilles; Elinkwijk-
AGOVVLeeuwardenHeeren
veen; Be Quick (Gr.)DWS.
EERSTE KLASSE C.
Willem II—Sittardia; SW—
Theole; MW—Juliana; Excel
siorBWEmmaHBSVW-
Brabantia; LONGASparta.
EERSTE KLASSE D.
NAC—RBC; ADO—PSV; Eind
hovenNOAD; Xerxes—Limbur-
gia; BleijerheideDHC; Maurits
—Hermes DVS; TECFeije-
noord.
ZUID L
TWEEDE KLASSE B.
MOC '39Temeuzen; Axel
Alliance; GoesInternos.
DERDE KLASSE D.
RCSClinge; Zeelandia
RKFC; BiervlietMeto; De Zeeu
wenODIO; Nieuw Borgvliet
Breskens.
VIERDE KLASSE H.
AardenburgHulst; Sluiskil—
IJzendijke; KoewachtPSK;
Oostburg—Steen; RIA (W.)
EMM.
RES. TWEEDE KLASSE C.
Zeeuwen 2Axel 2; Zeelandia
2Terneuzen 2; Goes 2Corn.
Boys 2; RCS 2Vlissingen 2.
ONDERAFDELING ZEELAND.
ZATERDAG 11 APRIL.
TWEEDE KLASSE D.
HoekAZW; SVD-Driewegen.
TWEEDE KLASSE E.
Driewegen 2SVD 2; Tem.
Boys 2—Beren 2; Zaamslag 2
Hoek 2.
ZONDAG 12 APRIL.
EERSTE KLASSE A.
VogelwaardeLuctor; Volhar
dingRapenburg.
EERSTE KLASSE B.
WalcherenGroede; Retran-
chementHoofdplaat.
RES. EERSTE KLASSE A.
Sluiskil 2IJzendijke 2; Oost
burg 2Steen 2; Ria 2EMM 2;
Terneuzen 3PSK 2.
BES. EERSTE KLASSE B.
De Zeeuwen 3Axel 3; Middel
burg 3—Clinge 2; Goes 3Bier
vliet 2; Breskens 3Robur 2;
Aardenburg 2Hulst 2.
TWEEDE KLASSE A.
Breskens 4Vlissingen 4; Zee
landia 3Zuidzande; Koewacht
2Goes 4.
DERDE KLASSE A.
Hoofdplaat 2Walcheren 2.
DERDE KLASSE B.
Com. Boys 3—Rapenburg 2;
Graauw 2Vogelwaarde 2; Steen
3Hontenisse 4.
Een inwoner van Kootwij'ker-
broek (gem. Barneveld) deed
onlangs bij een arts aldaar zijn
beklag over het optreden van de
arts ten aanzien van een vrouw
en een minderjarig meisje.
De inwoner heeft dat beklag
misschien op een te hardhan
dige wijze gedaan, want de arts
zou hebben gereageerd door de
man ammoniak in de ogen te
spuiten. De arts zou daarna
hebben gezegd: „Ga nu maar
gauw naar de oogarts, want an
ders wordt je blind. Je kunt me
toch niets maken, want ik han
delde uit zelfverdediging". De
man ging naar de politie, deed
aangifte van de mishandeling
en van het feit dat de arts tij
dens de uitoefening van zijn
praktijk zedenmisdrijven zou
hebben gepleegd met de boven-
genoemden. Na het eerste on
derzoek door de politie is thans
de verdere gevangenhouding van
de arts S- A. A. J. gelast.
TWEEDE KLASSE B.
Voor de tweede keer in een
week tijds komt Alliance in
Zeeuws-Vlaanderen op bezoek,
nu ongetwijfeld bezield met de
wens om in Axel revanche te
nemen voor de onverwachte 54
nederlaag in Terneuzen op Twee
de Paasdag. Het zal voor de
oranjehemden dan ook een zware
dobber worden. Opportunistisch
spel en enthousiasme kunnen 't
wel eens winnen van techniek;
maar in de voetbalsport is dat
nu eenmaal geen regel. Alliance
zal zich vermoedelijk geen twee
de keer laten verrassen in
Zeeuws-Vlaanderen en daarom
kunnen wij de thuisclub onder de
schaduw van de watertoren alleen
maar het beste toewensen.
De Terneuzense rood-zwarten
hebben in de uitwedstrijd tegen
MOC stellig een betere kans,
vooral nu Klouwers zijn oude
plaats in het elftal weer heeft
ingenomen. Na de zwaar be
vochten maar verdiende zege op
Alliance trekken de Terneuze-
naars vol vertrouwen en vol
goede moed Brabant in, want zij
weten dat ieder puntje hun dich
ter bij het behoud van het twee
de klasserschap brengt.
Goes ontvangt Internos en daar
zit o.i. wel een kansje in voor de
thuisclub, aangenomen tenminste
dat de schrik over de 6—0 neder
laag tegen RAC de Goessenaars
niet meer in de benen zit.
DERDE KLASSE D.
Vlissingen heeft in de derde
klasse een vrije dag en kan in
veilige rust de prestaties van de
naaste concurrenten afwachten.
Zowel RCS als RKFC zullen
hun puntenaantal, resp. tegen
Clinge en Zeelandia, wel vergro
ten, maar een ernstige bedrei
ging voor de rood-witte Vlissin-
gers is dat niet meer.
Biervliet is het aan de nage
dachtenis van Willem BeukelsZ.
verplicht van Meto te winnen,
terwijl De Zeeuwen naar onze
mening weinig moeite zullen heb
ben om Odio aan hun zegekar te
binden. Voor Breskens tenslotte
zit er weinig perspectief in het
uitstapje naar Nw Borgvliet.
VIERDE KLASSE H.
In de vierde klasse is de hek
kensluiter Koewacht op eigen
terrein niet kansloos tegen PSK.
Zeer benieuwd zijn we naar de
verrichtingen van Aardenburg,
welke ploeg soms aardig uit zijn
slof kan schieten. Dat wordt
daar oppassen voor de leiders uit
Hulst.
De overige ontmoetingen leve
ren normaal gesproken overwin
ningen op voor de ontvangende
clubs. Ria met haar doelpunten-
rijke voorhoede is Zondag zonder
twijfel sterker dan EMM.
Dat is ook met Sluiskil het ge
val ten opzichte van IJzendijke,
maar de Sluiskillenaars spelen
nogal eens een wisselvallig spel
en dat heeft hun al menig puntje
gekost.
Ook Oostburg zou moeten
winnen van de grenskan-
ters uit St. Jansteen. Zeker is
dat echter nog allerminst en het
zou ons helemaal niet verwonde
ren, als een gelijk spel beide
ploegen bevrediging schonk.
ONDERAFDELING ZEELAND.
ZATERDAGVOETBAL.
TWEEDE KLASSE D.
In Hoek kan de thuisclub de
baas blijven over AZW, hoewel
de Axelaars dit seizoen beter
voor de dag komen dan vorige
competitie.
In Driewegen op Beveland ko
men de naamgenoten uit Zeeuws-
Vlaanderen op bezoek. Ook hier
hebben de gastheren de beste
papieren.
OOST TEGEN WEST
ZEEUWS-VLAANDEREN.
De jaarlijkse wedstrijd tussen
de voetbalelftallen van Oost en
West Zeeuws-Vlaanderen wordt
op Hemelvaartsdag gespeeld te
Schoondijke.
Vooraf wordt een wedstrijd ge
speeld tussen de jeugdploegen
der twee districten.
KAMPIOENSCHAP VAN
TERNEUZEN.
Na de beide overwinningen
van de heer J. v. d. Poel stond
het reeds vast; dat de kansen
van de heer A. v. d. Poel aan
merkelijk gestegen waren. On
verwacht is deze nu kampioen
geworden zonder zelf te spelen.
De heer G. van Damme was
n.l. zo vriendelijk de heer A. v.
d. Poel een handje te helpen
door diens ernstigste concurrent
Barend van der Eijk in een span
nende partij te kloppen met 150
tegen 144 caramboles in 37 beur
ten.
De nog overblijvende partij A.
v. d. PoelB. v. d. Eijk was nu
van geen betekenis meer voor
het kampioenschap.
De heer A. v. d. Poel heeft in
dit toumooi sterk spel te zien
gegeven.
De Westduitse groentetelers
hebben dit jaar 51.000 ha be-
plant, hetgeen betekent, dat zij
waarschijnlijk 13 procent meer
groente zullen telen dan in het
vorige jaar.
De verhoging geldt voorname
lijk erwten, wortelen, groene bo
nen en uien en in mindere mate
ook witte kool.
Het Finse schip „Angela"
seinde Vrijdagmorgen, dat het
in zinkende toestand verkeerde.
Het schip bevond zich ten W.
van Schotland op 56.35 graden
N. B. en 06.30 graden W. L.
De Angela (491 ton) is later
aan de grond gelopen voor het
eiland Coll (Wes.kust van
Schotland).
De bemanning bevindt zich in
veiligheid.
Alle beetjes helpen. Dit is weer
bewezen bij een actie om een
jong meisje, dat ziek en bewe
gingsloos te bed moet liggen,
aan een rolbed te helpen- Een
sigarettenfabrikant bood aan
een dergelijk vrij kostbaar bed
te geven, mits hij daarvoor in
ruil 2500 lege kartonnen sigaret
tendoosjes zou krijgen.
Een klein comité van vrienden
van deze zieke jongedame ging
begin Maart aan de slag, doch
kwam na enkele weken niet ver
der dan 700 doosjes. Toen werd
de hulp van de personeelsver
eniging van het departement
van Wederopbouw ingeschakeld.
Deze vereniging activeerde per
soneelsorganisaties van enkele
grote bedrijven en in minder
dan geen tijd waren de 25.000
doosjes en eigenlijk meer dan
het aantal bijeen.
Alleen het departement bracht
in enkele dagen 7000 doosjes
bijeen.
Zo is men er in geslaagd het
zieke meisje een rolbed te be
zorgen.
Naar te Istanbul wordt verno
men, heeft de gezagvoerder van
het Zweedse schip Naboland', dat
onlangs de Turkse onderzeeboot
Dumlupinar heeft geramd, waar
bij 99 Turken het leven lieten,
Donderdag de gevangenis verla
ten als gevolg van een stap van
de Zweedse gezant in Turkije. De
kapitein zal echter voor de duur
van het onderzoek aan boord
van zijn schip moeten blijven.
Het aantal kinderen, dat tegen
de allergevaarlijkste ziekten
wordt ingeënt, is veel te gering.
Daar dit al jarenlang het geval
is, kan er thans zelfs worden
gesproken over 'n .,niet te recht
vaardigen achterstand" in de
vaccinatietoestand van onze
jeugd.
Nu er door tussenkomst van
de geneeskundige inspecteurs
niet alleen entstof tegen diphte-
rie, maar ook gecombineerde
entstoffen tegen diphterie en
kinkhoest en zelfs tegen
diphterie, kinkhoest en tetanus
beschikbaar worden gesteld, is er
aan alle artsen nog eens met na
druk verzocht de vaccinatie van
het zeer jonge kind met kracht
te propageren.
Het is niet voldoende, dat al
leen de geneeskundigen van Ne
derland weten, dat er op dit ge
bied nieuwe mogelijkheden zijn.
Ook de ouders dienen hiervan op
de hoogte te worden gebracht.
Zij kunnen er in overleg met de
huisarts toe meewerken, dat hun
eigen kroost tegen deze gevaar
lijke vijanden van de kinderleef
tijd onvatbaar gemaakt wordt.
In de nieuwe richtlijnen lezen
wij, dat als algemeen schema
wordt aanbevolen, zuigelingen
tusSen twee en de vier maanden
eerst tegen pokken in te enten
en daarna op een leeftijd van
vier tot zeven maanden tegen
diphterie, kinkhoest en even
tueel ook tegen tetanus.
Op het derde, het vijfde en het
zevende levensjaar moet de ont-
vatbaarheid door een enkele in
spuiting worden onderhouden, de
z.g. „injection de rappel".
KLEUTERLEEFTIJD.
Bij de duizenden kinderen, die
als zuigeling niet zijn ingeënt, is
het zaak dit verzuim op de kleu
terleeftijd zo spoedig mogelijk in
te halen door hen alsnog de drie
injecties met het gecombineerde
vaccin te geven (ook hier tussen
pozen van een maand). Om de
twee jaren kan dan weer met een
enkel „prikje" worden volstaan
om de immuniteit op peil te hou
den.
Per geval moet de dokter al
naar de omstandigheden natuur
lijk beoordelen, wat er gedaan
moet worden en wat er achter
wege moet blijven. Niet alleen
dat hij om de lichamelijke ge
steldheid van het kind zelf de be
slissingen zal nemen, waardoor
van het algemene schema wordt
afgeweken, maar er kunnen ook
uitwendige oorzaken zijn die het
noodzakelijk maken een andere
koers te varen. Dreigt er een uit
breiding van kinkhoest, dan kan
er reden zijn de voor deze ziekte
zo gevoelige zuigeling al in de
eerste levensweken tegen kink
hoest te vaccineren.
Anderzijds kan het in de zo
mermaanden, als er veel kinder
verlamming is, wenselijk zijn alle
vaccinaties tijdelijk te staken.
Dr. A. BRIEDé.
ZONDAG 12 APRIL.
HILVERSUM I: 8.00 Nieuws;
8.20 Orkest; 9.23 Mannenkoor;
9.30 Nieuws; 9.45 Gram.; 10.00
Causerie; 10.30 Kerkdienst; 12.00
Gram.; 12.15 Hoogmis; 13.45 Gr.;
13.55 Nieuws; 14.00 Voor de kin
deren; 14.30 Amusementsmuziek
(in de pauze: 14.55 Kath. Thuis
front); 15.20 Gram.; 15.30 75 jaar
St. Gregorius Vereniging; 17.00
Kerkdienst; 18.30 Vocaal dubbel-
kwartet; 18.48 Gram.; 19.05 Gees
telijke liederen; 19.30 Causerie;
19.45 Nieuws; 20.00 Gram.; 20.25
De gewone man; 20.30 Alles of
niks; 20.45 Grinzingklanken; 21.05
Actualiteiten; 21.15 Jaarfeest van
de bond zonder naam; 21.50 Gr.;
21.55 Hoorspel; 22.50 Avondge
bed; 23.00 Nieuws; 23.15 Gram.
HILVERSUM II: 8.00 Nieuws;
8.20 Gram.; 8.30 Vacantietips;
8.40 Orgel; 8.55 Postduivenbe-
richten; 9.00 Causerie; 9.10 Can
tate; 9.45 Geestelijk leven; 10.00
Lichte muziek; 10.30 Met en zon
der omslag; 11.00 Politiekapel;
11.30 Cabaret; 12.00 Amusements
muziek; 12.35 Even afrekenen,
heren; 12.45 Hammond-orgel;
13.00 Nieuws; 13.05 Gram.; 14.00
Boekbespr.; 14.20 Kamerorkest;
15.25 Filmpraatje; 15.40 Causerie,
17.00 Lichte muziek; 17.30 Voor
de jeugd; 17.50 Sport; 18.15 Nws.;
18.30 Korte kerkdienst; 19.00
Voor de jeugd; 19.35 Bijbellezing,
20.00 Nieuws; 20.05 Operettecon
cert; 21.05 Hoorspel; 22.00 Lichte
muziek; 22.15 Moet je horen; 22.30
Dansmuziek; 23.00 Nieuws; 23.15
Reportages; 23.25 Gram.
BRUSSEL (VI.): 12.30 Weerbe
richt; 12.34 Orkest; 13.00 Nieuws;
13.15 Vlaamse leideren; 14.00 Gr.;
15.30 Zwits. volksmuziek; 16.00
Sport; 16.45 Gram.; 17.00 Gram.;
17.45 Sport; 17.50 Gram.; 18.00
Viool en piano; 18.30 Godsd. uitz.,
19.00 Nieuws; 19.30 Gevar. progr.;
21.30 Gram.; 22.00 Nieuws; 22.15
Verzoekprogr.; 23.00 Nieuws;
23.05 Gram.
MAANDAG 13 APRIL
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws;
7.13 Gew. muziek; 7.45 Een
woord voor de dag; 8.00 Nieuws;
8.10 Sport; 8.20 Giam.; 9.00 Voor
de zieken; 9.30 Voor de vrouw;
9.35 Waterstanden; 9.40 Gram.;
10-30 Morgendiens;; 11.00 Gr.'
11.15 Gev. programma; 12.30
Mededelingen12.33 Orgel; 13.00
Nieuws; 13.15 Ensemble; 13.45
Gram.; 14.00 Schoolradio; 14.30
Gram.; 14.45 Voor de vrouw;
15.15 Orkest; 1600 Lezing; 16.30
Ensemble; 16.50 Grr.ni.; 17.00
Voor de jeugd; 17.45 Regerings
uitzending; 18 00 Koor; 18.20
Sport; 18.30 Lichte muziek; 18.45
Eng. les; 19.00 Nieuws; 19.10
Hobo en althobo; 19.30 Cause
rie; 19-45 Gram.; 20.00 Radio.
krant; 20.20 Gram.; 20.40 Hoor
spel; 21.40 Koor; 22.10 Piano;
22 45 Gebed; 23.00 Nieuws; 23.15
Causerie; 23.30 Gram.
HILVERSUM II: 7.00 Nieuws;
7.15 Gymnastiek; 7.30 Gram.;
8.00 Nieuws; 8.18 Gram.; 9.00
Hoorspel; 9.20 Gram.; 10.00
Causerie; 10.05 Morgenwijding;
10.20 Voordracht; 10.40 Voor de
zieken; 11.40 Piano; 12.15 Dans
muziek; 12.30 Mededelingen;
12.38 Dansmuziek; 13.00 Nieuws;
13.20 Gram.; 13.30 Trio; 13.55
Voor de middenstand14.00 Voor
de vrouw; 14.15 Piano; 14.42
Gram.; 15.15 Hoorspel; 16-25
Kwartet; 16.45 Voor de jeugd;
17.15 Orgel; 17.50 Commen.aar;
18.00 Nieuws; 18.15 Gram.- 18.30
Overzicht; 18.45 Voor de jeugd;
19.45 Regeringsuitzending; 20.00
Nieuws; 20.05 Cabaret; 20-35
Aetherforum; 21.10 Dansmuz.;
21.30 Causerie; 21.45 Klank
beeld; 22.05 Orkest; 23.00 Nws.;
23.15 Gram.
BRUSSEL VI.: 12.00 Gram.;
1230 Weerbericht; 12.42 Gram.;
12.50 Koersen; 13.00 Nieuws;
13.15 Piano; 13.30 Gram.; 13.45
Piano; 14.00 Gram.; 15.45 Ork.;
17.00 Nieuws; 17.10 Lichte muz.
18-00 Franse les; 18.15 Gram.;
18.25 Causerie; 18.30 Voor de
soldaten; 19.00 Nieuws; 19.40
Zang; 20.00 Orkest; 21.00 Ver-
zoekprogramma; 21.30 Zang;
22.00 Nieuws; 22.15 Orgel; 23.00
Nieuws.
HINDERWET.
Burgemeester en weihouders
van voormelde gemeente maken
bekend, dat het verzoek van
P. M. en P. VAN WUCK
te Terneuzen, om op het perceel,
kadastraal bekend gemeente
Terneuzen in sectie K, nr. 270
een herstelwerkplaats voor
scheepsmo.oren te mogen op
richten en in werking brengen,
door hen is ingewilligd.
Terneuzen, 9 April 1953.
Burgemeester en wethouders
voornoemd,
P Tellegen, burgemeester
A. J. Dees, secretaris.
HINDERWET.
Burgemeester en we .houders
van voormelde gemeente maken
bekend, dat het verzoek van de
Fa. GEBR. VAN DER POEL
kadastraal bekend gemeente
te Terneuzen, om in het perceel,
in sectie C, nr. 5212 een .immer-
werkplaats met electromotoren
te mogen oprichten en in wer
king stellen door hen is inge
willigd.
Terneuzen, 9 April 1953.
Burgemeester en wethouders
voornoemd,
P. Tellegen, burgemeester
A. J. Dees, secretaris.
Door D. KEUR.
XIX.
Zoals bij kanaalwerken gebruikelijk moesten de dijken worden
opgeworpen met uit de ontgravingen vrijkomende gronden.
Voor sommige gedeelten van de kanaaldijken werd de kruins
breedte bepaald naarmate er meer of minder grond moest wor
den ontgraven en dus beschikbaar kwam. Ze bedroeg voor het
gedeelte Sas van Gent—Axelse gat, aan de westzijde 8 k 10 meter.
Voor het uitvoeren van de grondwerken had men niet de be
schikking over graafmachines, zodat het maken van snelle vor
deringen moest worden bereikt door het tewerkstellen van een
groot aantal arbeiders. Zo waren in het najaar van 1825 onge
veer 3100 arbeiders werkzaam, 2600 bij de afsluitdijk en 500 bij
de sluizen te Terneuzen.
Uit hetgeen naar voren is gebracht bij de behandeling van de
afsluitdijk kan wel worden afgeleid dat in het najaar 1825 met
het graven van het eigenlijke kanaal practisch niet werd voort
gegaan, maar dat alles werd samengetrokken om de afsluiting
van het Axelse gat te doen slagen. Daaruit valt dan ook te ver
klaren dat in dat najaar geen arbeiders werden Opgegeven die
aan het kanaal werkten.
Het graven van het kanaal, aanvankelijk zo energiek begonnen,
werd, eerst door de onlusten onder het werkvolk en later door de
moeilijkheden om het Axelse gat gesloten te krijgen, geleidelijk
meer op de achtergrond geschoven. Zodoende was men op 1
December 1825 ook niet zo ver gevorderd als men zich bij de
aanvang had voorgesteld.
Financieel scheen het ook niet erg vlot te lopen, want in
November moesten de concessionarissen er op aandringen een
termijn uit te betalen daar anders het werk zou moeten ophou
den. Het werk heeft inderdaad enkele maanden stilgelegen, doch
meer als gevolg van onwerkbaar weer dan om financiële redenen.
Eind Februari 1826 begon het werkbaar weer te worden en
konden geleidelijk de werkzaamheden worden voortgezet.
In de loop van dat jaar werden flinke vorderingen gemaakt,
doch niet in die mate dat de achterstand van het vorige jaar
kon worden ingehaald. Men kwam echter wel zo ver dat het
kanaal in de daarop volgende winter nog korte tijd dienst kon
doen voor afvoer van het door de overvloedige regens toestro
mende water, hetwelk door de provisionele sluis in de afsluitdijk
van het Axelse gat alleen niet kon worden verwerkt.
De afsluiting van het Sasse gat, gevormd door het tegenwoor
dige dijkje tussen de Ghellink- en Eugeniapolder kwam ook tot
stand en het zijkanaaltje naar de Passluis werd gegraven. Dwars
profielen daarvan zijn aangegeven in fig. 24.
Van het hoofdkanaal werd hoofdzakelijk aan het gedeelte tussen
het Sasse en Axelse gat gegraven (het gedeelte SluiskilTemeu
zen was grotendeels in 1825 tot stand gekomen). Met het maken
van de havendijken te Terneuzen werd voortgegaan.
DWARSPROFIEL AFSLUITDIJK SASSE GAT
DWARSPROFIEL Z'JKANAAL NAAR PASSLUIS
Fig. 24.
Toen de wintermaanden begonnen te naderen verzochten de
concessionarissen de werken gedurende die periode stil te mogen
leggen. Hoewel men aanvankelijk nog de hoop had gekoesterd
het kanaal in zijn geheel voor de scheepvaart open te kunnen
stellen op het eind van het jaar, had men toen wel ingezien dat
daarvan geen sprake kon zijn en daar men er van overtuigd was
dat de winterperiode voor de uitvoering van grondwerk uiterst
ongeschikt is, vooral met het oog op het te verwachten water-
bezwaar, werd het verzoek van de concessionarissen ingewilligd.
Bij brief d.d. 20 October 1826 werd namelijk door de Minister
van Binnenlandse Zaken goedgevonden, dat de aardewerken ge
durende de winter zouden worden gestaakt.
Achteraf bezien zou men in die winter ook wel genoodzaakt
zijn geworden deze werken te staken, daar men erg te kampen
kreeg met waterbezwaar. Het begon reeds in November toen
een dam, welke de oostelijke arm te Terneuzen van het hoofd
kanaal scheidde, doorbrak, tengevolge waarvan de ook nog aan
wezige dam tussen brug en Oostsluis, waar in de verbreding nog
een gedeelte uit te graven was, bezweek. Met moeite heeft men
toen het tot 2.30 m peil stijgende water buiten de sluiswerken
kunnen houden. De oorzaak van de doorbraak van de dam was
dat door de directie van de Zwartenhoekse sluis, waarschijnlijk
ook al tengevolge van zeer grote overlast van het water, zonder
voorafgaande waarschuwing genoemde sluis was geopend waar
door de waterstand op het gehele kanaal met 0.70 m steeg.
Men had al moeilijkheden verwacht, want enkele dagen tevoren
was door Ir. Van Diggelen reeds een schrijven aan zijn oom
gericht, waarin hij deze met nadruk verzocht toch zelfs eens naar
Terneuzen te willen komen om in verband met het waterbezwaar
de Oostsluis te kunnen openen.
Na de doorbraak is daartoe dan ook besloten en op 6 December
was men zover dat water in de Oostsluis kon worden ingelaten.
Het bleek nodig, want na genoemde calamiteit werd door Ir. Noël
bericht dat men in Gent de Tolhuissluis ten hoogste nog 10 dagen
gesloten kon houden. Nu de Oostsluis geopend was leverde het
lozen van water uit België door de Tolhuissluis geen overwegend
bezwaar meer op.
Men besloot nu ook de Oostsluis, zij het dan voorlopig slechts
gedurende de tijd dat met het grondwerk niet kon worden voort
gegaan, voor de scheepvaart open te stellen. Hierover werd met
de concessionarissen overleg gepleegd waarna deze schriftelijk
berichtten al het mogelijke te zullen doen om de sluis op 21
December voor de scheepvaart open te kunnen stellen. Dit is
inderdaad gelukt en tot voorjaar 1827 is van het kanaal in be
perkte mate gebruik gemaakt kunnen worden voor de scheep
vaart.
In het laatst van Maart 1827 ontstonden nogmaals moeilijk
heden tengevolge van waterbezwaar. De 18e Maart werd een
doorbraak gerapporteerd in de oostelijke kanaaldijk te Sas van
Gent. De doorbraak had plaats in het ten zuiden van Sas van
Gent gelegen dijksgedeelte, op de plaats welke in fig. 20 (opge
nomen in ons vorig artikel) is aangegeven. „Wanneer niet", zo
staat er in het rapport, „de Stene Beer was verzwakt en de gron
den waardoor die Beer aan de buitenwerken verbonden was,
waren weggenomen geweest, de inundatie zou zich tot niets
hebben bepaald". De opening in het oude dijksgedeelte tussen de
Stene Beer en de kanaaldijk was dus de weg waardoor het water
de Kanisvlietpolder kon binnenstromen.
Hoewel de vooruitzichten nog niet gunstig waren, want
volgens berichten uit Gent zou de Tolhuisdam overlopen, straten
geïnundeerd en bruggen gesprongen zijn en nog ontzaglijk veel
water van Oudenaarde, Meeven en Kortrijk verwacht worden
kon uiteraard aan herstelling van de doorbraak niet veel worden
gedaan. Men moest wachten tot het waterbezwaar zou zijn op
gehouden.
(Wordt vervolgd.)
