Het Laatste Avondmaal
De Ster van Stevenson
straalt nog
Onder d
Verhoogde gasprijs?
EEN NOORD-NEDERLANDSE HOUTSCULPTUUR....
De Verbindings- en Verkennings-
dienst, zenuwstelsel van de B. B.
SPAARKAS-KLIMOP
Scheepje op het IJselmeer
gezonken
Geheime atoomconferentie
in Canada
Grote belangstelling voor
de Mount Everest
Dag Hammarskjoeld
A nthraciet „hixe-br and stof
DE GEBENKTEGEL WATERSNOOD 1953
Geldlioeveelheid in
Nederland
TWEEDE BLAD
Zaterdag 4 April 1953
3e Jaargang Mo. 2309
Democratische partij snel bekomen van
verkiezingsnederlaag
OOK TRUMAN NOG NIET UITGESPEELD!
t
Ik koop als regel
iedere week een zegel!
(Kon. goedgek. 3 Juni 1952)
i Secretariaat:
Margrietstraat 15, Terneuzen.
Dit zeldzame kunstwerk, een
eeuwen oud maar nog zeer gaaf
houten beeld, is wel waard dat
men het met aandacht bekijkt.
Met diepe bewogenheid vertolkt
de onbekende maker de ontroe
ring, die in hem wordt gewekt
door het hijbelverhaal over de
laatste maaltijd, die Jezus hield
met zijn discipelen.
„En als het avond geworden
was, zat Hij aan met de twaalve.
En toen zij aten, zeide Hij: Voor
waar Ik zeg u, dat één van u mij
zal verraden".
In de figuur, wiens hoofd op
dezelfde hoogte en vlak naast
het hoofd van Jezus, maar van
Hem afgekeerd is, moeten we
Judas Iskariot herkennen, on
middellijk nadat de Meester hem
als de verrader heeft aangewe
zen.
Johannes, de jongste discipel,
„welke Jezus liefhad" en die door
Hem wordt omarmd, buigt zien
bedroefd voorover. Petrus, rechts
van Christus staande, vraagt:
„Heere, waarom kan ik u niet
Volgen? Ik zal mijn leven voor u
zetten".
De anderen zitten op bankjes
om de tafel geschaard; sommigen
zijn onbekommerd aan het eten
en drinken, anderen voeren ge
sprekken met elkaar. De twee
discipelen, die met de rug naar
de toeschouwer afgebeeld zijn,
houden het hoofd zodanig opzij
gewend, dat men ook hun ge
zichten nog kan waarnemen.
De verhalende trant en het
waarheidgetrouwe weergeven
zijn kenmerkend voor de tijd,
waarin het beeld werd gemaakt.
Opmerkelijk is het scheefstaan
van de tafel (wat aan het origi
neel nog meer treft dan aan de
reproductie); het lijkt alsof de
voorwerpen eraf zullen vallen.
Dit is met opzet gedaan, omdat
de kunstenaar alles, ook de
schaal met het brood duidelijk
wil tonen. Het berust geenszins
op onbeholpenheid, want uit het
gehele werk spreekt een grote
beheersing der techniek.
In alle personen is een indivi
dualiteit tot uitdrukking ge
bracht; ze zijn niet alleen in
kleding en hoofdtooi, maar ook vai
in lichaamsbouw, houding en ge- Enkhuizen in het vaarwater tus
laatsuitdrukkmg volkomen ver- sen Enkhuizen en Amsterdam
schillend. Men weet niet wat de 130 ton metende tjalk „Hara
men het meest moet bewonderen, be", geladen met pufkolen, ge-
het de compositie, is het de zonken. De opvarenden, schip
Adlai Stevenson, de verslagen democratische candidaat
voor het presidentschap der Verenigde Staten, maakt op
het ogenblik een wereldreis. In deze dagen trekt hij van
het ene politieke „zenuwcentrum" in Azië naar het andere.
Overige continenten komen later aan de beurt. Hij heeft
voor deze reis de zegen van president Eisenhower gekregen
en onderweg geniet hij alle mogelijk hulp van de zijde van
het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.
Een prachtige reproductie van „Het Laatste Avondmaal", de Noordnederlandse houtsculptuur uit het laatst der vijftiende eeuw
die thans in het bezit is van museum Boymans te Rotterdam.
Donderdagnacht is
IJsselmeer, ongeveer 7
op
km
het
van
prachtige weergave van de ge
waden? Misschien boeit het
meest de reine vroomheid, die>
in het kunstwerk ademt; ook
nog voor ons, als wij het aan
schouwen vijfhonderd jaar nadat
het ontstond.
De sculptuur is vervaardigd
van eikenhout. Ze is 52 cm hoog.
Er zijn resten van de oorspron
kelijke kleuren op aanwezig, die
de uitdrukking van lijnen en
vormen nog accentueren.
J. S.
per Wijkstra met vrouw en kind
en een knecht, hebben zich per
roeiboot in veiligheid kunnen
brengen en zijn naar Enkhuizen
teruggegaan. Ook de scheeps
hond is daarbij gered.
Het ongeval is te wijten aan
de harde wind. Door de deining
is de lading vermoedelijk gaan
schuiven, zodat het voorschip
onder water kwam te liggen.
Een rijksbetonningsvaartuig
heeft een wrakboei gelegd op de
plaats, waar het scheepje gezon
ken is.
Zonder overdrijving kan men
stellen, dat de verbindings- en
verkenningsdienst het zenuw
stelsel vbrmt van de organisatie
„Bescherming Bevolking".
De verbindingsdienst is ver
antwoordelijk voor het hand
haven van een doorlopend con
tact tussen alle schakels van de
B. B.
Dat zijn er vele. In het belang
van een snelle hulpverlening en
een vroegtijdige alarmering, zal
het nationale B. B.-commando
doorlopend verbonden moeten
zijn met de gewestelijke en pro
vinciale commando's (voor de
inzet van de mobiele colonnes);
de gewestelijke en provinciale
commando's dienen steeds in
verbinding te staan met de plaat
selijke commandoposten (voor de
onderlinge hulpverlening) en de
commandoposten moeten voort
durend alle plaatselijke B. B.-
diensten kunnen bereiken. De
verbindingsmiddelen zijn mo
dern: telefoon, telex, radiotele-
grafie en radiotelefonie.
De verkenningsdienst verschaft
het hoofd van de B. B. in een
gemeente of kring de noodzake
lijke gegevens over de plaats en
de grenzen van bominslag en
branden, zoals aanvulling op de
meldingen van de uitkijkposten'
en wijkposten.
Voorts meldt zij de aard en de
omvang van branden en vernie
lingen; zij geeft aan, welke stra
ten versperd zijn en welke ge
bouwen direct kunnen worden
benut als verzamelplaats voor
gewonden en daklozen. Verken
ningswagens, uitgerust met
radiotelefonische zend- en ont
vangapparaten, geven de meldin
gen door. Indien mogelijk zullen
zij worden bediend door het
plaatselijke politiepersoneel. Met
inbegrip van de bezetting van de
commandoposten zijn er voor de
verbindings- en verkennings
dienst ongeveer 10.000 vrijwilli
gers nodig.
Het lichaam van de B. B. zal
niet kunnen functionneren, zo
lang dit aantal vrijwilligers
goed geoefend vormen zij immers
het zenuwgestel niet aanwe
zig is*. Dit legt een grote ver
antwoordelijkheid op de schou
ders van de mannen en vrouwen,
die door hun opleiding, beroep of
aanleg voor dit werk geschikt
zijn.
De Britse delegatie naar de ge
heime atoomconferentie, die bin
nenkort „ergens" in Canada zal
worden gehouden en waaraan
Britse, Canadese en Amerikaan
se geleerden zullen deelnemen, is
Donderdag per vliegtuig uit Lon
den vertrokken. Zij staat onder
leiding van sir John Crockroft,
directeur van het Britse instituut
voor atoomonderzoek te Harwell.
Op deze conferentie, die drie
weken zal duren, zullen de ge
leerden bespreken, welke nieuwe
atoomgeheimen kunnen worden
geopenbaard zonder de veilig
heid van de drie vertegenwoor
digde landen aan te tasten.
Italië heeft zich geschaard in
de rij van landen, die willen
trachten de top van de Mount
Everest te bereiken. Naar ge
meld wordt bestudeert de rege
ring van Nepal op het ogenblik
een Italiaans verzoek cm in 1959
een expeditie van alpinisten te
mogen zenden. Gezien de grote
belangstelling voer de beklim
ming van de Mount Everest en
andere toppen in het Himalaja-
gebergte zal de regering van Ne
pal een speciaal departement in
richten om alle aanvragen voor
vergunning te behandelen. Voor
de komende twee jaar is reeds
vergunning verleend voor twee
Britse, één Zwitserse en één
Franse expeditie naar de Mount
Everest. Voorts zullen alpinisten
uit Engeland, Japan, Zwitserland,
Nieuw-Zeeland en Noord-Rhode-
sia trachten andere toppen van
de Himalaja te beklimmen.
Wellicht zal de Zweed Ham
marskjoeld de volgende week
Donderdag of Vrijdagavond wor
den beëdigd als secretaris-gene
raal van de Verenigde Naties.
Een V. N.-functionaris ver
klaarde, dat plannen zijn opge
steld om de algemene vergade
ring Dinsdag bijeen te laten
komen. Aangenomen wordt, dat
de vergadering dan de aanbeve
ling van de Veiligheidsraad om
Hammarskjoeld te benoemen tot
opvolger van Trygve Lie in be
handeling zal nemen.
De stemming over de benoe
ming zal geheim zijn.
In een brief van de minister
van Economische Zaken aan de
Tweede Kamer wijst de minister
er op, dat de door de huisbrand
te dragen lasten uitsluiten i zijn
gelegd op de „luxe-brandstof",
te weten de eerste kwaliteiten
anthraciet. De verhoging van
deze anthraciet is matig, n.l niet
meer dan 4
Deze soort is uitgekozen, om
dat de kopers daarvan geacht
kunnen worden de meeste draag
kracht te bezitten en tevens' om
dat deze soorten in het verleden
in prijs relatief laag zijn gehou
den, tengevolge waarvan de
vraag naar deze soorten werd
gestimuleerd.
Bovendien zijn er uitwijkmoge
lijkheden naar andere soorten.
Alle apdere huisbrandprijzen
blijven onveranderd, met uitzon
dering van die voor de mager.e
parelcokes, de cokes 4 en de
bruinkoolbriketten, welke een
verlaging moeten ondergaan als
gevolg van de prijsstelling door
de hoge autoriteit. Het bedrag
dat de verbruikers van de prima
anthracietsoorten meer moeten
betalen, varieert van 3 tot
3,50 per ton, overeenkomende
met 0,25 tot 0,30 per hl.
Verhoging gasprijs?
Als gevolg van de handhaving
van de mijncokesprijzen moet
ook de prijs van de gascokes
onveranderd blijven. De verho
ging van de prijs van de gaskolen
zal dientengevolge op het gas
drukken, waartoe een verhoging
van de maximumgasprijs met 1
cent per kub. m. worden aan
vaard.
Het is echter niet waarschijn
lijk, dat alle gasfabrieken deze
verhoging zullen toepassen.
De consequentie van de vrijwel
onveranderde handhaving van de
huisbrandprijzen is ook, dat de
seizoenprijzen blijven. Uit een
oogpunt van voorziening acht de
minister dit noodzakelijk, tenein
de regelmatige doorstroming van
de kolen te verzekeren. In over
leg met de mijnen en de handel
is het stelsel van de seizoenprij
zen uitgebreid tot de anthraciet
en de bruinkoolbriketten.
De voorgestelde wijzigingen
zijn van ondergeschikte beteke
nis voor de verbruikers, doch
belangrijk enerzijds om te ver
zekeren, dat de kleinhandel ge
middeld voordeel noch nadeel uit
het stelsel ondervindt en ander
zijds om te bereiken, dat de voor-
jaars- en zomerprikkel aan de
ene kant voldoende is voor een
regelmatig verloop van de afzet
en aan de andere kant niet te
hoog is.
Dat is begrijpelijk. De repu
blikeinse meerderheid in het
congres is niet groot en Eisen
hower en Dulles ktfnnen hun
buitenlandse politiek slechts voe
ren, indien de democraten hen
bereidwillig steunen. En daar
om bezoekt Stevenson de hoofd
steden van bondgenoten en neu
tralen niet alleen als een be
langrijke en internationaal be
kende Amerikaanse burger,
maar ook als leider der „loyale
oppositie" van de Amerikaanse
president, als vertegenwoordiger
van bijna de helft van het Ame
rikaanse volk en als man die
mogelijkerwijs de grootste toe
komst heeft, die een Amerikaan
kan hebben.
Het fenomeen Stevenson is bui
tengewoon interessant.
Toen de verslagene van No
vember 1952 kort vóór het begin
van zijn reis beide huizen van
het congres bezocht en daar
sprak, verdrongen vriend en
vijand zich om het spreekge
stoelte. Er waren ovaties, alsof
Stevenson niet de verliezer, maar
de overwinnaar in de verkie
zingsstrijd was geweest.
Bovendien was er geen animo
siteit, of het moet dan zijn ge
weest bij de reactionnairen van
zijn eigen partij, die hem niet
als de „stem der democraten"
willen erkennen en eigenlijk op
de uiterste rechtervleugel der
republikeinse partij thuishoren.
Stevenson beantwoordde de bij
val met de prettige, maar niet
ernstig gemeende opmerking,
dat zoveel vriendelijkheid hem
alle wapens uit de hand sloeg.
NIEUW LEVEN.
Nu, dat is niet zo. Zijn kort
daaropvolgende veel besproken
rede aan het grote Jefferson
Jacksondiner electriseerde niet
slechts de gasten, maar de demo
craten in het gehele land. Zijn
aanvallen op de regering van
Eisenhower maakten volkomen
duidelijk op welke punten van
de republikeinse machtspositie
de kanonnen van de democrati
sche oppositie zullen worden ge
richt.
Door Jefferson tot zijn politie
ke schutspatroon te kiezen en
Hamilton tot beschermheer der
republikeinen uit te roepen, ver
nieuwde Stevenson de in de laat
ste tientallen jaren ietwat ver
vaagde principiële tegenstelling
tussen de beide grote Ameri
^KSs<5È>®K®<SyS>^XS^SX5>«XSX3XEKg^SxSXSx5XS><SXSXSXS><5XSXS><SX»><;»x
i
UIT DE PRACTIJK.
Wij zitten zo ver van Nieuw-
Guinea, dat wij zelden op de
hoogte worden gesteld van de
toestand aldaar. Dit zwijgen is
nu vrij plotseling verbroken door
mr. J. O. de Rijke, die tijdens een
bijeenkomst in Den Haag op
boeiende wijze iets heeft verteld
over de gang van zaken aldaar.
Het blijkt dat er op Nieuw-
Guinea nog wel een en ander te
verbeteren valt. Het particulier
De „Stichting 1953" die ten
doel heeft het lenigen van de
nood in de getroffen gebieden,
onder meer door het uitgeven
van een „Watersnoodzegel",
heeft thans de goedkeuring
verkregen van de accountants
dienst van het Rampenfonds.
Reeds zijn grote aantallen van
deze in 3 kleuren uitgevoerde
geglazuurde tegel voor de prijs
van 2,50 verkocht. Zoals be
kend, bevat de tegel een door de
Amsterdamse kunstenaar Jac.
Groot ontworpen afbeelding van
een dijkwerker, die de hand aan
dc schop heeft geslagen. Op de
achtergrond staat ter linkerzijde
een' beeld van 't verwoeste land
en aan de andere kant het her
bouwde land met de golvende
korenvelden. He: onderschrift
luidt „Geloof en Volharding".
Het batig saldo van de op
brengst komt geheel ten goede
aan her Rampenfonds. De
stichting heeft enkele exempla
ren van de regel gezonden naar
het koninklijk huis. Bij de ver
koop op grote schaal heeft men
zich verzekerd van de medewer
king van verscheidene vereni
gingen en van de schooljeugd.
Men tracht vooral ook in het
buitenland belangstelling voor
deze gedenktegel te kweken. De
Stichting 1953 is gevestigd te
Amsterdam, P. C. Hooftstraat 43, den
kunnen behouden? In de prac-
tijk toont het Nederlands gouver
nement allerminst, dat wij dit
geweldige gebied ook waard zijn.
En de practijk is doorslaggevend.
NOOD OP TERMIJN.
Er is een wetsontwerp inge
diend tot verlenging van de be
staande noodwet kinderbijslag
voor kleine zelfstandigen. Deze
zou zonder verlenging op 1 Juli
a.s. aflopen. De opzet was, dat
1 J P vil. ry C U jluC L Wdb) Udl
initiatief, zo broodnodig voor een op die datum een definitieve en
postgiro 1187.
opkomend land, verstikt daar in
de bureaucratie. Het gouverne
ment biedt meer tegen- dan
medewerking aan hen, die zich
in dit rijke land een toekomst
willen bouwen, zo verklaarde de
genoemde spreker.
De z.g. Niguimi geniet een
monopolie-positie in Nieuw-
Guinea, zo vernamen wij. Deze
onder controle van het gouver
nement staande maatschappij
verhindert iedereen de kans om
iets te ondernemen. Het is geen
wonder, dat bij een dergelijke
politiek de toestand in onze laat
ste bezitting in de Oost precies
blijft, zoals zij is. Dat betekent
een handhaving van de bestaan
de staat van achterlijk gebied.
Dat strekt ons Nederlanders niet
tot eer. Wij dienen dit vraagstuk
via het parlement aan te pakken
en grondig te wijzigen.
Wij willen Nieuw-Guinea hou-
Welnu, dan de koers gewij
jzigd! Wie zorgt ervoor, dat wij
Nieuw-Guinea ook werkelijk
meer gunstige regeling voor de
kleine zelfstandigen zou zijn ge
vonden.
Wij achten die hernieuwde ver
lenging geen gunstig teken. Men
heeft deze noodwet destijds aan
vaard met de bedoeling, dat er
binnen een redelijke termijn iets
beters voor in de plaats zou ko
men. Dat betere is er nu nog
niet en wordt blijkens het inge
diende ontwerp opnieuw op de
lange baan geschoven. Men is
bezig met een nota over de mid
denstand.
Volgens staatssecretaris Veld
kamp zal dit een gedegen stuk
werk worden. Laat men daarin
nu ook de positie van de kleine
middenstanders verwerken, die
toch ook tot de middenstand
moeten worden gerekend. Ver
lenging van noodwetten betekent
ook verlenging van nood en deze
dient niet telkens te worden ver
lengd, tot schade van de betref
fende volksgroepen.
kaar.se partijen. Hij vergeleek
Hamiltons aristocratische prin
cipe met de vertegenwoordiging
uit de „big business", die dè re-
gering-Eisenhower vormt, en
Jeffersons geloof in het volk
met de democratische aanspraak
op de aanhang van de „gewone
man".
Men moet daarbij eerlijkheids
halve opmerken, dat in werke
lijkheid een dergelijke onder
scheiding niet geheel juist is,
maar als strijdleuze is zij uitste
kend te gebruiken.
TRUMAN BLIJFT ACTIEF.
In de democratische partij
heeft Stevenson vele vroegere
tegenstanders voor zich gewon
nen. Inderdaad heerst in het
democratische kamp veel minder
bitterheid dan men na een zo
zware nederlaag zou hebben ver
wacht. Men heeft een slag op
het hoofd gekregen, maar de
builen zijn al flink geslonken.
Men is er zich van bewust, dat
de republikeinse partij en haar
leiders door twee angsten wor
den geplaagd: namelijk die voor
de oppositie in de eigen partij en
die voor de volgende verkiezin
gen. Zou het Eisenhower overi
gens gelukken, McCarthy en zijn
kliek aan banden te leggen, dan
zouden deze angsten kleiner
worden.
Daarbij komt, dat niet slechts
Stevenson de nederlaag is te bo
ven gekomen, maar ook Truman
die onlangs zijn mémoires voor
de lieve som van 600.000 dollar
aan „Life" heeft verkocht. Wan
neer niet alles bedriegt, zal Tru
man binnenkort weer een voor
aanstaande rol als raadsman,
strateeg en „trouble shooter'*
van de democratische partij gaan
spelen. Het zal ook niet slechts
ceremoniële hoffelijkheid zijn ge
weest, maar de wetenschap, dat
de populariteit van deze man in
de kern weinig heeft geleden,
een populariteit welke leidde tot
zijn uitnodiging voor de Engelse
kroningsfeesten.
In Stevenson en Truman be
zitten de democraten nog steeds
twee mannen die geschikt zijn
om hun partii opnieuw naar de
macht te leiden. Er is nog nooit
in de Amerikaanse geschiedenis
een verslagen candidaat geweest
die zoveel post ontvangt als Ste
venson en daaronder bevinden
zich vele geestdriftige brieven
van lieden, die niet op hem stem
den, maar ondei de indruk zijn
gekomen van 't hoge peil, waar
op hij de politieke strijd voert.
Zelfs nu hij in het buitenland
vertoeft, is die stroom van brie
ven niet veel kleiner gewoulen.
Weliswaar is geestdrift in de
politiek geen waar, die gemak
kelijk is te verduurzamen. Ste
venson zal daarom, wanneer hij
aanspraak op een politieke toe
komst maakt, moeten zorgen, dat
hij in het middelpunt van de pu
blieke belangstelling blijft. De
reis om de wereld is daartoe een
schitterende gelegenheid. Deze
ontheft hem tegelijk van de on
dankbare taak, onmiddellijk lei
ding te moeten geven aan een
oppositie die, waar Eisenhower
nog slechts zo kort aan het be
wind is, niet meer dan een kwes
tie van routine kan zijn en zich
moeilijk laat gebruiken als start
voor een „come back". Het rou
tinewerk kan hij nu aan zijn
medeleiders overlaten.
Intussen zullen zijn geestig
heid, zijn snel begrip van inge
wikkelde situaties cn zijn kennis
van andere volkeren alsmede
zijn achting voor hen, hem een
internationale belangstelling ver
schaffen, die op haar beurt weer
ten goede moet komen aan het
prestige, dat Stevenson in de
Verenigde Staten bezit.
De totale geldhoeveelheid, die
eind December j.l. tot boven 8
milliard gld. was gestegen, is
eind Januari blijkens het C.B.S.
ingezakt tot 7895 millioen gld.
Hiervan was 3086 millioen gld.
chartaal en 4809 millioen gld. gi
raal geld. Het indexcijfer (basis
1948 is gelijk 100) bedroeg voor
de totale hoeveelheid 109,5; voor
chartaal geld 100,9 en voor giraal
geld 116,0.
