ENGELANDS TWEELEDIGE KOLENRIJKDOM EIGEI L HAARD PAAS-GESCHENK SPORT-JASJE Foster Dulles over de communistische voorstellen ORCAM Nieuw metaal uit stof en roet WEERSVERWACHTING HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN De herverkaveling in het rampgebied Amerika blijft op haar hoede De toekomstige Amerikaanse handelspolitiek 't stout alsh paal boven water... is de iviareéfiügf Verklaring van Gruenther Watersnoodnummer van het „Zeeuws Tijdschrift' Mededeling Kenya Van een lootje uit de loterij Zeeland in dertien jaar driemaal zwaar getroffen Griekse minister spreekt beschuldigingen tegen 27,50 J k Ex-Koning Faroek naar Cannes Guerillastrijd in Korea Frankering bij abonnement: Temeuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Eedactie-adres: Noordstraat 55—57 Temeuzen Telefoon 2510 Né 5 uur 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; per maand 1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct DE VRIJE ZEEUW ZATERDAG 4 APRIL 1953. 8e Jaargang No. 2309. Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum p« advertentie 1,80. Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 cent? iedere regel meer 15 cent. Vermelding: Bureau van dit Blad, of: Adrst Bureau van dit Blad 15 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uut -(Van onze Londense corr.) Engelands industrie is ge bouwd op de kolenlaag, die zich in de grond van het Britse eilan denrijk bevindt. Kolen vormden de grondstof, die 250 jaar ge leden, aan de vooravond van de industriële omwenteling, Enge land van een landbouwland in een industrieland begon te ver anderen. Engeland is de baker mat van de moderne industrie. Tussen de jaren 1700 en 1800 werd met de oprichting van fa brieken begonnen. Men ging machines van ijzer vervaardigen en de menselijke spierkracht werd vervangen, eerst door het waterrad en daarna door de stoommachine. Dit alles was mogelijk door de kolenrijkdom van het land. Zelfs toen al was de rol, die de kolen vervulden, tweeledig. Kolen waren de krachtbron in de stoommachine, doch van het begin af waren ze ook een grond stof voor de industrie. Het ge heim van de vervaardiging van ijzer in grote hoeveelheden was het gebruik van cokes. Dit was zo'n belangrijke uitvinding, dat de ijzergieters, die dit ontdekten, het 30 jaar lang verborgen hiel den. Kolen nemen ook een be langrijke plaats in bij de ver vaardiging van andere metalen en in de nieuwe chemische in dustrie. De kolenproductie van Enge land bedraagt meer dan 200 mil- lioen ton per jaar; dat is net zo veel als geheel West-Europa pro duceert. Toch blijft hiervan slechts 15 millioen ton over voor export en het bunkeren van de schepen. Dit komt doordat naast de kolen, die nodig zijn voor ver warmingsdoeleinden en voor het drijven van de machines, 30 mil lioen ton wordt gebruikt als grondstof voor de industrie, met name voor de ijzer- en staal industrie. UIT STOF EN ROET. Het is het centrale Research instituut, dat in de toekomst kijkt en plannen maakt voor wat er dan gebeuren moet. Geduren de de laatste generatie zijn er twee nieuwe reeksen industrieën opgekomen. Dit zijn de indu strieën van straks. De ene is de reeks alliages voor lichte meta len; de andere is de reeks chemi sche stoffen met lange ketting moleculen: nieuwe vezels, plas tics en rubberachtige materia len. Wij zullen ons tot deze twee hoofdgroepen, de alliages en de polymeren bepalen. Dit zijn n.l. de twee nieuwe ribben in het ge raamte van de industrie, waar 't Research-instituut naar kijkt, wanneer het plannen maakt voor het gebruik van kolen in de toe komst. Men kan dit ook in een ander licht plaatsen door te zeggen, dat de deskundigen zich interes- medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Zaterdagoch tend tot Zaterdagavond. Vrij koud. Overwegend zwaar bewolkt met nu en dan regen. 'Meesten tijds matige wind tussen west en zuid. Vrij koud. ZONDAG 5 APRIL. Breskens v.m. 5.10 n.m. 5.32 Terneuzen 5.45 6.07 Hansweert 6.25 6.47 Walsoorden 6.35 6.57 MAANDAG 6 APRIL. v.m. n.m. Breskens 5.57 6.22 Terneuzen 6.32 6.57 Hansweert 7.12 7.37 Walsoorden 7.22 7.47 seren voor de twee nieuwe ma nieren, waarop kolen benut wor den, n.l. als mineraal zijn kolen tegenwoordig zeer belangrijk, omdat zij het schaarse sulfur en het nog schaarsere germanium bevatten. Het onttrekken van sulfur uit kolen kan een be langrijk industriëel proces wor den. Germanium is een nieuw me taal, dat zeer gezocht is over de gehele wereld, omdat er prach tige miniatuur electronische ra diobuizen van vervaardigd wor den. Op het ogenblik onttrekken wij in Engeland dit germanium uit stof en rookkanalen en eerst daags zullen wü het waarschijn lijk ook uit het roet in de fa brieksschoorstenen kunnen ha- halen. De organische chemicaliën zijn de eigenlijke grondstoffen van de toekomst, daar hiervan de nieuwe materialen worden ver vaardigd, die men nu bezig is voor ieder doel bruikbaar te ma ken. Vroeger kleedden wij ons in linnen, katoen en wol. Van daag kunnen we vezels vervaar digen, die warmer, sterker en soepeler zijn, alleen maar door ze uit de goede atomen samen te stellen. En die juiste atomen be vinden zich in kolen en olie. NYLON EN PLASTICS. Kolen vormen ook de grond stof voor nylon. Of we kunnen uit de stoffen met lange ketting moleculen nieuwe synthetische rubbersoorten vervaardigen en allerlei verschillende soorten plastics. Dit hangt allemaal af van de manier, waarop de atomen in de juiste vorm en structuur, die wij nodig hebben, samengesteld worden. En voor al deze produc ten zijn de grondstoffen organi sche chemicaliën, die uit kolen worden onttrokken, zoals aethyl en benzol en zelfs methaangas. Het methaan was eens de schrik van de mijnindustrie, daar het een gevaarlijk mijngas is. Doch op het ogenblik wordt uit sommige Britse mijnen eerst het methaan onttrokken, omdat het voor de industrie van belang is, voordat we beginnen met de ko len te hakken. Dan is er nog een derde nieuwe industrie, die mee begint te doen met de wedloop voor het verkrij gen van kolen. Dit is de olie industrie. Niemand weet hoe lang de oliebronnen over de ge hele wereld nog olie zullen op leveren. Maar het is wel zeker, dat de oliebronnen langzamer hand uitgeput raken en de olie vóór het einde van deze eeuw schaars en duur zal worden. Hier staat tegenover, dat de aarde nog voor honderden jaren kolen bevat. En olie kan uit kolen worden vervaardigd, wat ook reeds gedaan is, zonder dat de kosten van dit proces tè gek worden. Doch in de ongeveer 10 jaar, dat men nu met atomen aan het werken is, heeft de natuurkunde in de atoom een rijkdom aan energie ontdekt, die ons verstand te boven gaat. Wij weten nog niet en wij zullen dat in jaren nog niet weten hoeveel van onze huidige energiebronnen door de ontdekking van de atoomenergie straks overbodig zullen zijn. Men kan thans een 2000 bij producten uit kolen winnen. Doch er worden tot nu toe slechts een half dozijn van deze bijproducten vervaardigd, omdat de rest geen practisch nut heeft voor de industrie. Wat het overige betreft zijn kolen een energie- en warmte bron gebleven. De beste manier is om langs chemische weg al die stoffen uit de kolen te halen, die niets met verwarming te ma ken hebben; de rijkdom aan grondstoffen, die zo lang ver loren zijh gegaan. Dus zijn we begonnen om verder dan de staalindustrie te kijken en hou den ons nu speciaal bezig met de alliages en de chemische indu strie. Alle wetenschappelijke onder zoekers kijken thans in de toe komst om te zien in welke vorm de wereld aan het veranderen is. Groot-Brittannië produceert elk jaar meer kolen en haar natuur kundigen trachten deze kolen geschikt te maken voor de taak, die zij het beste kunnen vervul len. Onmiddellijk na de overstro mingsramp in het Zuidwestelijk gebied van Nederland heeft de commissie grondgebruik van de Stichting voor de Landbouw zich bezonnen op de vraag, of het wenselijk is van deze gele genheid gebruik te maken om in verschillende streken over te ZEEDIJKEN LANGS GEHELE KUST VAN NOORD-BRABANT DICHT. Donderdag is het de rijkswa terstaat gelukt om het laatste van de vier grote stroomgaten bij Nieuw-Vossemeer te dichten. Vrijdagmiddag was de afdam ming van het 60 meter wijde gat zodanig versterkt, dat een ste vige afsluiting was verkregen. Door deze laatste dichting is thans de keten van zeedijken langs de gehele kust van Noord- Brabant gesloten. Vele kilome ters beschadigde dijkvakken be zitten echter nog slechts een voorlopige noodkering, welke in de komende maanden verder ver sterkt en verhoogd moet wor den. EEN PRACTISCH voor Uw dochter EEN VLOT MODERN in alle kleuren en maten reeds vanaf C FA. 1. YSEBAERT TEMMERMAN TERNEUZEN TELEFOON J532 I gaan tot herverkaveling. Door deze overstroming is óp de eilanden een toestand ontstaan, welke grote overeenkomst ver toont met de toestand van Wal cheren in 1945. De commissie heeft toen aan het L.E.I- ver zocht een oriënterend onderzoek naar de wenselijkheid van her verkaveling in dit gebied in te stellen. De afdeling steekonderzoek van het L.E.I. is onmiddellijk aan het werk getogen en heeft een overzicht vap de toestand in het rampgebied samenge steld. In dit overzicht is in het bijzonder aandacht besteed aan de verkaveling en de grootte en hetgeen daarmede verband houdt. Het aantal kleine bedrijven blijkt op Goeree-Overflakkee (en wel in het bijzonder op Goeree), Tholen en de zak van Zuid-Beveland groot te zijn. Op Duiveland en St. Philipsland nemen de kleine bedrijven een relatief minder grote plaats in. Uit verkavelingsoogpunt blijkt in volgorde de situatie op Dui veland, Tholen, zak van Zuid. Beveland en Goeree ongunstig te zijn. Op Flakkee is de toe stand gunstiger. Samenvattend kan men zeggen dat het vraagstuk der kleine be drijven betreft dit in 3 gebieden urgent is, nl. Goeree, Tholen en de zak van Zuid-Beveland. De verkaveling moet op Duiveland, Goeree, Tholen en De Zak van Zuid-Beveland als ongunstig wor den gekwalificeerd. De verzamelde gegevens over de bedrijfsgrootte en verkaveling tonen aan, dat de uitvoering van een herverkaveling in genoemde gebieden nadere aandacht ver dient. In de andere overstroomde gebieden in Z.W.-Nederland zou een herverkaveling (dus incl. be- drijfsgrootte-sanering) niet ur gent zijn. Ter illustratie kan nog dienen, dat bij een sanering van de be drijfsgrootte tot 4 ha., op Tholen en St. Philipsland 100 ha., op Schouwen-Duiveland 500 ha. en in de zak van Zuid-Beveland 100 ha. Zou men de bedrijfsgrootte willen saneren tot 5 ha., dan zijn voor deze gebieden achtereenvol gens nodig: 2800, 2000, 1000 en 100 ha. John Foster Dulles, de Ameri kaanse minister van Buitenland se Zaken, heeft op zijn wekelijk se persconferentie verklaard, dat de communistische voorstellen niet de fundamentele toestand van gevaar, die de Sowjet-unie voor de wereld oplevert, hadden veranderd. Hij meende, dat het Westen enige verzoening met de commu nisten zou kunnen bereiken, doch hij waarschuwde, dat de Sowjet- Unie een zwaar bewapende tota litaire staat was en dat haar lei ders in de grond vijandig stonden tegenover de rest van de wereld. Het is van essentieel belang, zo zei Dulles, dat het Westen zijn huidige herbewapeningsprogram ma's uitvoert en dat het Europe se verdedigingsverdrag zo snel mogelijk geratificeerd wordt. Er was geen rechtvaardiging voor enige wijziging van de Wes telijke fundamentele defensie-po litiek, al bestond de mogelijkheid van nuttige verzoening op een aantal punten, zoals de uitwisse ling van zieke en gewonde ge vangenen in Korea, een bestand en het Oostenrijkse staatsver drag. Het Westen mocht echter niet aannemen, dat het gevaar voorbij was, aldus Dulles. Hij geloofde niet, dat zijn ver klaring in strijd was met die van president Eisenhower van Don derdag (volgens de president diende elk vredesaanbod te wor den aanvaard als eerlijk ge meend, totdat het tegendeel be wezen zou zijn). Dulles zei, dat aan de krachtige politiek van de regering-Eisen- hower enige van de verzoenende stappen der communisten te dan ken waren. Voorts verklaarde de minister dat de regering de door Truman voorgestelde begroting voor hulp aan het buitenland ten bedrage van 7,6 milliard dollar aanzien lijk zou kunnen verlagen zonder de Westelijke veiligheid in ge vaar te brengen. Hij zei niet, met welk bedrag de regering deze be groting denkt te verminderen. - Tevens maakte Dulles bekend, dat Frankrijk meer hulp voor de oorlogvoering in Indo-China zou ontvangen. Op de vraag, hoe de V. S. het hulpprogram zouden kunnen be knotten zonder de gestelde doe len nadelig te beïnvloeden, ant woordde de minister, dat er gro ter gebruik zou kunnen worden gemaakt van fondsen voor aan kopen in het buitenland, o.a. door Amerikaanse militaire orders te laten uitvoeren door Europese fabrieken. Andere onderwerpen bespre kend zei Dulles, dat het komende bezoek van de Westduitse bonds kanselier, dr. Adenauer, aan de Verenigde Staten meer een be leefdheidsbezoek was dan iets anders. De kanselier zou o.m. met de Amerikaanse autoriteiten de Saarkwestie en het E.V.G.-ver- drag bespreken. De president van de Ameri kaanse raad der internationale Kamer van Koophandel, Warren Pierson, heeft in een toespraak in San Francisco een uit vijf punten bestaand programma ont vouwd voor de toekomstige Ame rikaanse handelspolitiek 1. Verdere verlaging der Ame rikaanse invoerrechten. 2. Beperking van het toepas sen van invoerquota. 3. Vereenvoudiging der dou anevoorschriften. 4. De huidige procedure voor het waarderen van ingevoerde goederen, welke zeer ingewik keld is en neerkomt op bescher mende rechten, daar de waarde der ingevoerde goederen wordt gebaseerd op de Amerikaanse marktprijs en niet op de buiten landse verkoopprijs, vervangen door een redelijker waarderings procedure. 5. Herroeping van de „Buy American"-wet en soortgelijke wetgeving, waardoor aankopen van in het buitenland vervaar digde goederen door de Ameri kaanse regering onmogelijk wor den gemaakt. Volgens Pierson zou een ver laging der invoerrechten en het slopen van handelsbarrières een gevoel van vertrouwen in het buitenland doen ontstaan wat betreft de doeleinden der Ameri kaanse economische politiek tegenover het buitenland. Pierson noemde het even be langrijk, dat het buitenland orde op eigen zaken stelt en in dit verband noemde hij het Neder landse plan voor een tariefunie in West-Europa een bemoedigen de ontwikkeling. Hij verklaarde van mening te zijn, dat tenzij en totdat de economie van de West- europese landen nauwer wordt aaneengesloten dan thans het geval is, de politieke en militaire integratie, welke nodig is ter verdediging tegen agressie, niet zal worden bereikt. ZON MAAN April 4 6.09 19.18 0.32 7.38 5 6.07 19.20 1.38 8.27 6 6.04 19.22 2.33 9.31 7 6.02 19.24 3.14 10.49 De Panamese consul-generaal In de Ned- Antillen had enkele maanden geleden een lot uit de Panamese staatsloterij verkocht aan een vriend. Die vriend had op dat ogenblik het geld niet in zijn zak en zou de volgende dag betalen. Maar voor hij die kans kreeg, trok de loterij. De consul had veel spijt, zo'n grote spijt zelfs, dat hij iets onaardigs deed. Hij zej namelijk tegen zijn vriend, dat als zij de prijs niet zouden delen, hij zou zorgen, dat de loterij niet zou uitbeta len. De zaak kwam in Panama voor het gerecht en het slot van dit lied is, dat de vriend in het gelijk werd gesteld en het volle bedrag zal mogen opstrijken. Er was nog een juridisch angeltje in het gras, namelijk: Is het verkopen, het invoeren en ver handelen van loten niet straf baar? Er schijnt een maasje in het net te zijn, want voorzover bekend, zal de justitie geen po gingen doen de gelukkige win naar ongelukkig te maken. De jongste gestes van de Sow- jet-Unie zouden het moeilijk kun nen maken de geallieerde bond genoten bijeen te houden, aldus heeft generaal Gruenther, staf chef van de Atlantische strijd krachten in Europa Vrijdag op een persconferentie in Washing ton verklaard. Volgens hem poogt de Sowjet-Unie de Ver enigde Staten van zijn bondgeno ten te isoleren en de huidige ver zoenende gebaren achtte hij een „uitdaging van het Amerikaanse leiderschap". Gruenther geloofde dat de mo gelijkheid bestond, dat overeen stemming met de Sowjet-Unie Ex-koning Faroek van Egypte wordt vandaag te Cannes in Zuid-Frankrijk verwacht, waar hij zijn intrek zal nemen in een hotel. Men weet niet hoelang de ex-koning in Cannes zal blijven, aldus meldt A.F.P. om positieve pogingen te doen ter hereniging van Duitsland po gingen om West-Duitsland te doen deelnemen aan de geallieer de militaire inspanningen zou kunnen vertragen. De generaal meende, dat de N.A.V.O. „een doorn in de Sow jetflank" was, ondanks ondoel matigheden en potentiële zwak heden. De Griekse minister voor de Koopvaardij, heeft in antwoord op Amerikaanse beschuldigin gen, dat schepen onder Griekse vlag handel hebben gedreven op communistisch China, ver klaard dat „geen enkel Grieks schip in Chinese havens is ge weest, terwijl hij pertinent be weert te weten dat Britse, Fran se, Italiaanse en Zweedse sche pen communistisch China van goederen voorzien". Het „Zeeuws Tijdschrift", dat onder redactie staat van de heren L. W. de Bree; ir. P. J. 't Hooft; drs L. Lockef eer, H. Pieters en drs >1. C. Verburg, heeft deze week een speciaal watersnood nummer van dubbele omvang uitgegeven, hetwelk ook buiten onze provincie zal worden ver spreid om alom in den lande de nodige voorlichting te geven over Zeelands grote moeilijkheden van dit ogenblik. Speciaal een artikel van de be kende directeur van het E. T. I., drs M. C. Verburg, vraagt de aandacht. De heer Verburg schetst uitvoerig de economische ontwrichting in Zeeland als ge volg van de ramp, die op 1 Fe bruari ons land teisterde' en komt tot de slotsom, dat de scha devergoeding zo integraal moge lijk zal moeten zijn, waarbij ook de exploitatieschade volle aan dacht verdient. Mocht deze laat ste niet voor gehele of gedeelte lijke vergoeding in aanmerking komen, dan heeft Zeeland, aldus concludeert de heer Verburg, recht op extrasteun, opdat onze getroffen provincie in staat kan Wat de handel tussen Oost en West betreft wees Pierson erop, dat de Sowjet-Unie alleen be langstelling heeft voor strategi sche materialen. Een ander as pect van het vraagstuk van de handel tussen Oost en West ligt volgens Pierson in de z.g. drie- hoekshandel, waarbij Europese landen indirect dollars verdie nen. Indien de Europese produc tiviteit zou worden verbeterd, zodat de Europese afzet in Azië en Latijns-Amerika zou kunnen worden vergroot, zouden volgens Pierson veel Europees-Ameri kaanse problemen verdwijnen. In verband met het Paas feest zal ons eerstvolgend nummer verschijnen op DINSDAG 7 APRIL. De Mau-Mau zou van plan zijn de volgende week in het gebied van Nairobi een volledige op stand te ontketenen. Uit docu menten, die de politie in handen heeft gekregen, schijnt op te ma ken te zijn, dat Tweede Paasdag of kort na Woensdag een grote poging tot het aanstichten van ongeregeldheden zal worden ge daan in Nairobi, met afleidende demonstraties elders, aldus is in kringen van de regerings-inlich- tingendienst te Nairobi verno men. Britse plannen voor tegen maatregelen zijn gebaseerd op een stelsel van snelle mobiele eenheden van politie en militai ren. Enige dagen geleden zijn uit Zuid-Rhodesia vier „Harvard"- vliegtuigen gekomen, die gereed gemaakt worden voor optreden. worden gesteld haar welvaarts bronnen te herstellen en uit te breiden. Dit is voorgl nodig om een blijvende vermindering van de werkloosheid te bestrijden. Het watersnoodnummer bevat verder zeer lezenswaardige arti kelen van de hand van de heren L. W. de Bree; J. van Tuinen; H. Pieters; Ir. J. Post; mr. J. L. Nieuwenhuis en ir. A. G. Wiers- ma. Het is een goede gedachte ge weest door middel van dit spe ciale nummer de precaire positie van Zeeland aan ons gehele volk voor te leggen. Er kan niet ge noeg nadruk op worden gelegd, dat Zeeland nu voor de derde maal in dertien jaar tijds zwaar is getroffen. Terecht wijst de heer Verburg er in een begelei- dend'schrijven op, dat voor velen het weer rijden van treinen over de Moerdijk herstel van de oude toestand betekent. Maar wij Zeeuwen zullen nog jaren de ge volgen ondervinden van de ramp van de eerste Februari 1953. Wij kunnen slechts hopen, dat dit be sef sterker tot ons Nederlandse volk zal doordringen dan tot dus ver geschiedde. Naar de Zuidkoreaanse politie meedeelt, hebben communistische guerilla-strijders bij een overval op de stad Soentsjon in Z.W. Korea meer dan tien politieman nen gedood of gewond. Zelf ver loren zij één man. De communisten maakten enige lichte wapens en een hoeveelheid rijst buit. Amerikaanse verliezen. Volgens radio-Peking hebben de Noordelijken in de maanden December, Januari en Februari 36.500 man van de V. N. buiten gevecht gesteld, onder wie 14.000 Amerikanen. De Amerikanen, zo wordt verder gezegd, verloren 1600 man meer dan in de vorige wintercampgne. In dezelfde periode schoten Noordelijke strijdkrachten 1262 vliegtuigen der Verenigde Na ties neer, aldus radio Peking. 2 DODELIJKE ONGEVALLEN IN DEN HAAG. Gistermiddag was de 22-jarige A. P. uit de Vijzelstraat te 's-Gra- venhage, bezig mastiek op het dak van een duiventil te maken. Hij gleed uit op zijn natte klom pen en viel van een hoogte van tien meter naar beneden in de achtertuin op een stenen paadje. Hij werd met vermoedelijk een schedelbasisfractuur en inwen dige kneuzingen door de genees kundige dienst overgebracht naar het ziekenhuis Zuidwal, al waar hij na aankomst is over leden. De 13-jarige scholier J. van der K„ wonende Pieter de Hoogh plein, Loosduinen, is Donderdag bij het springen van een 1.20 m hoog muurtje naar een pl.m. 2.75 m hoog afdak op straat gevallen daar hij misgreep. Met een her senschudding werd hij opgeno men in het ziekenhuis Westein de, waar hij later overleed.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1953 | | pagina 1