President Klement Gottwald van Tsjecho-Slowalcije overleden Veto tegen Pearson uitgebracht Rusland wenst vrede Prof. Zdenek ]\lejedly opvolger? De „Harteplicht-actie" De zaak Faroek-Narriman Onthullingen over de op Bornholm gelandde Mig WEERSVERWACHTING HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN Bijeenkomst van de opperste Sowjet De neergeschoten bommenwerper LAATSTE OVERLEVENDE OVERLEDEN. WESTERS PROTEST TEGEN In het Rampenfonds 81,4 miilioen Amerikaans verzoek aan Trygve Lie De gezondheidstoestand var? Koningin Maiv Franker mg bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Terneuzen Telefoon 2510 Né 5 uur 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; per maand 1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct. DE VRIJE ZEEUW MAANDAG 16 MAART 1953. 8e Jaargang No. 2292: Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum pet advertentie 1,80. Rubriek KJeine Adveriemies: 5 regels 75 cent; iedere regel meer 15 cent. Vermelding: Bureau, van dit Blad, of: Adres Bureau van du Blad 15 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uui Radio Praag heeft bekend ge maakt, dat president Klement Gottwald van Tsjecho-Slowakije Zaterdagochtend te 11.00 uur plaatselijke tijd is overleden. Klement Gottwald werd op 23 November 1896 geboren te De- dice, een plaatsje in Oostelijk Mo- ravië, waar zijn ouders enkele stukjes grond bewerkten. Zijn ouders waren van Tsjechische af komst en Rooms-Katholiek. Zij hadden gaarne gezien dat hun zoon de priesterlijke loopbaan koos, doch Klement gevoelde er niet voor en ging op veertienjari ge leeftijd naar Wenen om het timmervak te leren. Te Wenen kwam hij in contact met socia listen. Al spoedig belandde hij in de politieke actie en hij verwis selde het timmermansvak voor het werk in een fabriek. Na de eerste wereldoorlog keer- de hij voor enkele weken naar het werk in de fabriek terug doch toen ging hij naar Bratislava om daar redacteur te worden van het uiterst linkse socialistische par tijblad „De Volksstem". Dr Gottwald is de derde presi dent van de in 1918, na afloop van de eerste wereldoorlog, ge stichte Tsjechoslowaakse repu bliek. Hij stond o.m. bekend als een uitstekend organisator op po litiek gebied. Onder degenen, die met hem samen de Tsjechoslowaakse com munistische partij hebben ge sticht, .bevond zich Rudolf Slan sky, de gewezen secretaris-gene raal der partij, die in November j.l. met tien anderen, is opgehan gen, na wegens „hoogverraad en sabotage" ter dood te zijn veroor deeld. Gottwald is op zestienjarige leeftijd tot de jeugdafdeling der Tsjechoslowaakse socialistische partij toegetreden. In de eerste wereldoorlog diende hij in het De laatste overlevende van de omlaaggeschoten Britse „Lin coin'"-bommenwerper is in een Oostduits ziekenhuis overleden zodat het aantal slachtoffers nu zeven bedraagt. Een Britse groep is, onder ge leide van Russische militairen, naar de grens tussen Oost- en West-Duitsland vertrokken, om de stoffelijke overschotten van 5 inzittenden van het toestel naar Berlijn te brengen. BESCHIETING. De Britse, Franse en Ameri kaanse hoge commissarissen in West-Duitsland hebben een ge meenschappelijk krachtig protest ingediend bij generaal-majoor Tsjoeikof, opperbevelhebber der Sowjetrussische troepen in Duitsland, tegen het beschieten van vliegtuigen hunner landen door Russische straaljagers. Het protest heeft betrekking op het omlaag schieten van een „Lin- coln"-bommenwerper der R.A.F. door een Russische „Mig", het lossen van waarschuwingsscho ten op een Bits „Viking"-trans- portvliegtuig door Sowjet-jagers en de schijnaanval, welke Russi sche gevechtstoestellen op een andere B*tse bommenwerper hebben uitgevoerd. De groep Britse militairen is Zondag te Berlijn teruggekeerd zonder de stoffelijke overschotten van de vijf omgekomen leden van de Britse luchtmacht, aldus deel de een Britse woordvoerder te Berlijn mede. De woordvoerder wilde niet zeggen waarom de groep niet in staat is geweest de stoffelijke overschotten mee te nemen. Ook wilde hij zich er niet over uit la ten of de Britten toestemming werd verleend een onderzoek in te stellen naar de wrakstukken van de bommenwerper die in de Oostduitse, langs de grens gele gen veiligheidsgordel van onge veer acht km breed zijn terecht gekomen. BRITSE VEILIGHEIDS MAATREGELEN. Het Britse ministerie voor de Luchtmacht heeft bekend ge maakt dat Groot-Brittannië zijn oefenvliegtuigen gedurende de luchtmachtoefeningen, welke tus sen 16 en 22 dezer in West-Duits land worden gehouden, ten volle zal bewapenen en ze zo nodig door jagers zal laten dekken. Oostenrijkse leger. Hij deserteer de, evenals vele andere Tsjechen, tegen het einde van de oorlog. Na de stichting der Tsjechoslo waakse republiek begaf hij zich als sociaal-democraat in de poli tiek. Toen in 1921 de Tsjechoslo waakse communistische partij werd gesticht, ging hij daarheen over. In 1929 werd hij secretaris generaal en parlementslid. Hij was ongeveer tien jaar Tsjecho- slowaaks communistisch volks vertegenwoordiger. Na de in 1938 gesloten overeen komst van München, waarbij Tsjecho-Slowakije het Sudeten- duitse gebied aan Duitsland en door Polen en Hongaren bewoon de streken aan Polen en Honga rije moest afstaan, begaf Gott wald zich naar Moskou, waar hij werkzaam was voor het Tsjecho slowaakse verzet en uitgeweken Tsjechen. Na de tweede wereldoorlog keerde Gottwald naar Tsjecho- Slowakije terug, waar hij in Mei 1945 vice-premier werd, hetgeen hij tot Juni 1946 bleef. In Mei 1946 werd hij tot voorzitter der Tsjechoslowaakse communisti- scha partij gekozen. President Gottwald stierf na 'n ziekbed van twee dagen. Gottwald is sinds 1948 presi dent van Tsjecho-Slowakije ge weest. Hij volgde dr Benesj op kort nadat de communisten zich in Februari 1948 van de macht hadden meester gemaakt. Zijn laatste verschijning in het open baar was bij Stalins begrafenis in Moskou. Een communiqué, dat getekend is door het centrale comité van de communistische partij, de re gering en het presidium van de assemblée van het nationale front, roept °P tot nauwere ver eniging rond het centrale comi té en de regering van het natio nale front. „In deze dagen van smart moet er eenheid zijn onder het volk. Wij moeten nog scherper het pad volgen, dat Gottwald ons heeft aangewezen. Wij moeten 't voor beeld van de Sowjet-Unie nog meer volgen. Wij moeten onze waakzaamheid verhogen om al diegenen te ontmaskeren, die de eenheid van onze partij en het nationale front willen ondermij nen, aldus het communiqué. DE OPVOLGER. Te Wenen is van welingelichte Tsjechoslowaakse zijde verno men, dat prof. Zdenek Nejedly, vice-premier en lid van het negen man sterke presidium der Praag se regering, vermoedelijk presi dent Gottwald zal opvolgen. Aan Nejedly's 75-ste verjaardag is kort geleden door de Tsjecho slowaakse pers veel aandacht ge schonken. Zelfs voor de herden king van Stalins geboortedag werd niet meer plaatsruimte in geruimd. President Eisenhower heeft de weduwe van dr Gottwald via het Amerikaanse ministerie.van Bui tenlandse Zaken een korte bood schap gezonden, waarin hij zijn medeleven betuigt met het over lijden van Gottwald. GEZUIVERD „Het is goed mogelijk, dat pre sident Gottwald is weggezuiverd op last der nieuwe Russische re geerders", verklaarde Peter Zenkl, een voormalig Tsjecho slowaakse vice-premier, die nog onder Gottwald heeft gewerkt, Zaterdag te Washington. „Het is best mogelijk dat de overleden president als zondebok heeft moeten dienen voor de toe nemende Russische ontevreden heid over de verslechting der Tsjechoslowaakse economie en over het niet vervullen van de door het Kremlin gestelde pro ductie-eisen. Hij zou in dat geval uit de weg zijn geruimd om nieu we communistische leiders hun kans te geven", zeide hij. „Het is mogelijk", vervolgde hij, „dat Gottwald gestorven is, na in Moskou gedurende de be grafenis van Stalin, ziek te zijn geworden. Doch men kan dat in een communistisch land nooit precies zeggen". Zenkl zeide dat de Russische ontevredenheid over de Tsjecho slowaakse economische positie onder Gottwalds leiding steeds duidelijker was geworden. Gott wald onderhield nauwe betrek kingen met Stalin, maar hij acht te het geenszins uitgesloten dat na 't overlijden van de Russische premier opdracht is gegeven hem uit te weg te ruimen. Zenkl verklaart tenslotte, dat de „raad voor vrij-Tsjecho-Slo- wakije" een radioboodschap voor bereidt om het Tsjechoslowaak se volk „mede te delen wat voor man Gottwald eigenlijk wel was". Er zal maar heel weinig sym pathie voor hem zijn", zeide hij. „Zijn dood zal worden gevoeld als een verlossing, daar het voik hem als een onderdrukker en dic tator beschouwde". Tot Zaterdagavond was in het nationaal rampehfonds een be drag van 81,4 miilioen gulden bij eengebracht. Dat betekent ten op zichte van Vrjjdag 'n vooruitgang van vier ton. „BEURZEN OPEN, DIJKEN DICHT". De radio-actie „Beurzen open, dijken dicht" heeft tot nu toe in totaal 3.660.934,57 opgebracht. Tijdens het programma, dat Za terdagavond te Enschedé werd uitgezonden, kwam een bedrag van 1.060.022,binnen. Hierbij was een gift van de gemeente Hengelo (O.) ten bedrage van 'n half miilioen gulden, dat is on geveer 10 per inwoner. Dit be drag was bijeengebracht door een collecte, door particuliere giften en door inzamelingen en giften van fabriek en bedrijven. De ge meente-ontvanger van Hengelo kwam met een der wethouders voor de microfoon om het geld aan te bieden. De voorlopige opbrengst van de „harteplicht-actie" in de hoofdstad ten bate van het ram penfonds bedraagt f 226.001,94, dat is dus reeds f 16.000 meer dan werd verwacht. 'Zoals bekend heeft het bu reau verkiezingen deze huis aan huis collecte georganiseerd, waarbij de gevers een kaart ont vangen van het model, dat ge bruikt wordt voor de oproep voor verkiezingen, ten bewijze, dat zij aan de „harteplicht" hadden voldaan. De leider der Amerikaanse delegatie bij de V. N„ Cabaot Lodge, heeft secretaris-generaal Trygve Lie verzocht, aan alle delegaties een resolutie van de Amerikaanse senaat te doen toe komen, waarin „de onmenselijke campagnes van de Russische re gering en haar satellieten in Europa en Azië tegen goeddien- stige en ethische minderheden" worden veroordeeld. In deze resolutie was n.l. aan president Eisenhower gevraagd, „in het bijzonder bij de algemene vergadering der V. N. te proteste ren tegen de gewelddaden, opdat de V. N. zich er tegen kunnen verzetten op de wijze, die in het handvest zijn vastgelegd". Bij de stemming in de Veilig heidsraad over de benoeming van een secretaris-generaal van de Verenigde Naties zijn 9 stemmen uitgebracht op Lester Pearson, de Canadese minister van buiten landse zaken. Er was één ont houding doch één land bracht zijn veto tegen Pearsons benoe ming uit. De stemming was geheim. De raad vergaderde drie en een half uur vóórdat tot stemming werd overgegaan. Voorzitter Bochari (Pakistan) maakte de uitslagen van de stemming bekend: bri gade-generaal Carlos P. Romulo (Philippijnen) vijf vóór, twee tegen en vier onthoudingen. Stanislaw Skrzesezewski (Polen) één voor, drie tegen en zeven ont houdingen. De laatste was door de Sowjet- Unie candidaat gesteld. Reuter meldt uit New York, dat de Sowjet-Unie haar veto tegen Pearsons benoeming heeft uitge bracht. Naar verluidt werd een groot gedeelte van de vergadertijd ge- De „Transworld Airlines" heeft medegedeeld dat ex-koningin Narriman Donderdag a.s. uit Ge- nève naar Cairo zal vertrekken. Ex-koningin Narriman heeft in haar hotel te Genève voor ruim honderd verslaggevers en foto grafen en in gezelschap van haar secretaris, een verklaring afge legd, waaraan het volgende is ontleend: „Ik ben voornemens zo spoedig mogelijk naar Egypte terug te keren, om te pogen aldaar rust te vinden. Mijn echtgenoot en ik hadden reeds sinds lang besloten uit eikander te gaan. Ik ver klaar nadrukkelijk dat het hier 'n persoonlijke aangelegenheid be treft, waarmede noch mijn moe der, noch de Egyptische regering zich in heeft gelaten. Ik ben lang geduldig geweest, doch ik ben thans tot de slotsom gekomen dat ik van mijn echtge noot moet scheiden. Toen ik dit besluit had genomen, heb ik mijn moeder telegrafisch verzocht mij gedurende deze moeilijke tijd ter zijde te staan en mij te begeleiden bij de terugreis naar mijn dier bare vaderland. Ik was verplicht mijn zoon ach ter te laten, hetgeen een grote opoffering voor mij is. Ik hoop dat Allah mij de kracht zal schen ken dit te dragen". Terwijl ex-koningin Narriman deze verklaring aflegde, werd te Genève van betrouwbare Egyp tische zijde vernomen dat de Egyptische premier, generaal Na- guib, haar vergunning heeft ver leend „zo spoedig mogelijk" naar Egypte terug te keren. Haar oom, Moestafa Sadek, heeft te Cairo verklaard, dat haar terugkeer in Egypte door een echtscheiding van ex-koning Fa- roek zou worden gevolgd. Men meent dat er ongetwijfeld één man is, die het nieuws om trent het vertrek van Narriman uit Italië en haar aanstaande te rugkeer naar Egypte met belang stelling heeft gevolgd. Hij is dr Hasjem Zaki, Narrimans verloof de, vóórdat zij de toenmalige ko ning Faroek ontmoette. De in middels gehuwde dr Zaki is thans onder-directeur van de afdeling wetenschappelijk onderzoek der Egyptische staatsbank. Hij-wilde geen commentaar geven op de berichten over de scheiding tus sen Faroek en Narriman. bruikt voor een debat over de procedure. De Sowjet-Unie zou aange drongen hebben op uitstel van stemming. Haar vertegenwoordi ger zou gedreigd hebben zijn veto te zullen uitbrengen. Na de vergadering verklaarde professor Bochari, dat er geen reden was om Pearson niet op nieuw candidaat te stellen. De vijf permanente leden stem den op formulieren van andere kleur dan die van de tijdelijke leden. Libanon onthield zich bij de stemming omtrent Pearsons benoeming. Officieel is niet be kend gemaakt, dat de Sowjet- Unie haar veto heeft uitgebracht. Hieromtrent bestond onder de gedelegeerden echter geen twij fel, aldus Reuter. Dit zou de 57ste maal zijn dat de Sowjet-Unie ge bruik maakt van haar recht van veto. Naar verluidt, werd de candi- datuur van generaal Ramulo ge steund door de Ver. Staten, Chili, Columbia, Griekenland en Natio nalistisch China. De Sowjet-Unie bracht haar stem uit tegen de Philippijnse staatsman, evenals, volgens een onbevestigd bericht, Frankrijk. Engeland, Denemar ken, Libanon en Pakistan zouden zich van stemming hebben ont houden. Er zijn, naar verluidt, geen nieuwe candidaten gesteld. Rus land zou wellicht geneigd zijn mevrouw Vijaja Laksjmi Pandit van India als zijn „tweede keuze" voor te stellen. Men verwacht dat de bespre kingen tussen de „grote vijf" zich nu zullen concentreren cp een poging om de Sowjet-Unie te be wegen, zich van stemming te onthouden, al s Pearson opnieuw candidaat wordt gesteld. Donderdag 19 Maart zullen de „grote vijf" aan de raad verslag uitbrengen over deze besprekin gen. KONINGIN JULIANA OPENT „FLORA 1953 HEEMSTEDE". In de erehal van het bloemenpaleis van „Flora 1953 Heemstede" heeft H. M. de Koningin Vrijdag de internationale bloemententoonstelling geopend. De Koningin werd ontvangen door de voorzit ter van de directie van „Flora 1953" Jhr dr O. F. A. H. van Nispe n tot Pannerden, die 'n inleidende toespraak hield en nadien H. M. verzocht het lint, dat toegang gaf tot het bloemenpaleis, te ope nen, aan welk verzoek de Koningin voldeed. Na de plechtigheid maakte Koningin Juliana een rondgang tijdens welke Zij werd rondgeleid door de voorzitter, Jhr dr van Nispen tot Pannerden (links). Foto Anp/GFf/WBl Zondag is de opperste Sowjet bijeengekomen om de regerings wijzigingen goed te keuren. De opperste Sowjet bestaat uit de raad of sowjet, welke leden ge kozen worden op basis van even redigheid met de omvang van de bevolking, en de raad van natio naliteiten, gekozen op basis van de nationaliteiten. De zitting van Zondag is de eerste buitengewone ziting sinds de oorlog. De opperste sowjet keurde de samenstelling van de regering goed. De opvolger van Stalin, Georgi Malenkof, hield een toespraak, waarin hij o.m. zeide: „Ieder land in de wereld, dat opkomt voor de belangen van de vrede, de Ver enigde Stateir inbegrepen, kan verzekerd zijn van de standvasti ge vredespolitiek van de Sowjet- Unie". Rechts van Malenkof zat Beria en links Molotof. Toen Malenkof en de andere leden van de rege ring binnenkwamen stond men op en juichte. Voorzitter was Jas- nof, burgemeester van Moskou en voorzitter van de raad van de unie. Ter nagedachtenis vanjjremier Stalin stonden de afgevaardigden in stilte op. Ook het overlijden van president Gottwald werd op deze wijze herdacht. Beria stelde voor Malenkof, „een talentvolle volgeling van Lenin en Stalin", tot voorzitter van de raad van ministers (pre mier) te benoemen. De afgevaar digden juichten daarop luid. Daarna diende Malenkof offi cieel de lijst van regeringsleden in. Beria, minister van binnen landse zaken, zeide, dat de rege ring alles zou doen om het com munisme op te bouwen zoals Le nin en Stalin dat hadden geleerd. De politiek was er op gericht het uitbreken van een nieuwe oorlog te verhinderen en in vrede te leven met alle landen. Premier Malenkof zeide ver der, dat de regeringsveranderin gen de consolidatie van het rege- ringsgezag beogen. De verande ringen zijn met Stalin besproken en kregen diens goedkeuring. Stalins dood heeft de uitvoe ring van de veranderingsplannen slechts verhaast. Er waren geen vraagstukken in de wereld, zo ging hij voort, die niet op vreed zame wijze opgelost konden wor den. De Sowjet-Unie zou de vriendschap met China en de volksdemocratieën consolideren De Sowjet-Unie zou de beproefde politiek blijven volgen van het handhaven van de vrede, samen werking met alle landen en ver sterking der handelsbanden op basis van wederzijds belang. De buitenlandse politiek, aldus Ma lenkof, had het strikte nakomen van alle verdragen tot grondslag. Het Sowjet-volk zou streven naar eensgezindheid van arbei ders en boeren en vriendschap tussen alle volken van de Sowjet- Unie en zou voortgaan met de opbouw van het communisme. de kapper met het aparte cachet markt 16 - brouwerij str. 9 terneuzen wij adviseren u gaarne bij het aanschaffen van de voor u het meest geschikte toiletartikelen, schoonheidsbeh. blijvende ontha ring, hoogtezon, moderne coiffu res, enz. Koningin Mary, grootmoeder van koningin Elizabeth de Twee de van Groot-Brittannië, heeft van Zaterdag op Zondag een be tere nachtrust gehad, dan tevo ren. De 85-jarige koningin Mary moet al sedert drie weken het bed houden wegers een maag aandoening. De hertog van Windsor, één van haar zoons, en haar dochter zijn vorige week uit Amerika terug gekomen, om bij koningin Mary te kunnen zijn. William Preston Lane Jr., een oud-gouverneur van de Ameri kaanse staat Maryland, heeft Vrijdag meegedeeld, dat hij met „verscheidene andere Ameri kaanse burgers" een org'anisatie financieel heeft gesteund, die het mogelijk heeft gemaakt, dat vori- week de Poolse luitenant Jarews- ki met een straaljager van het Russische type Mig-15 naar het Deens eiland Bornholm is uitge weken. Volgens Lane was het plan op touw gezet door luitenant-kolonel b.d. Ulius Amoss, voormalig hoofd van de Oost-Europese af deling van het bureau voor stra tegische diensten der V. S. Amoss die thans te Gibson Island (Ma- ryland\ woont, is tijdens de tweede wereldoorlog ook plaats vervangend stafchef van de Amerikaanse negende lucht- machtgroep geweest. Naar verluidt werd het plan gefinancierd door Lane en an dere Amerikaanse zakenlieden, omdat kolonel Amoss en zijn chef operaties van mening wa ren, dat het nutteloos was om zich met een dergelijk plan tot de Amerikaans regering te wenden. De chef operaties van kolonel Amoss wordt een „schitterende" functionaris van de geheime dienst, geen Amerikaan" ge noemd. Lane is lid van de raad van commissarissen van de Chair child vliegtuigfabriek te Hagers town (Maryland) en eigenaar- van twee bladen in deze stad. Hij wilde niet meedelen, hoeveel de onderneming gekost heeft en wie zijn medewerkers zijn. Uit andere bron wordt verno men, dat de organisatie niet met omkoperij heeft gewerkt. Een lid van de groep, die „een tijde lijke organisatie" wordt genoemd, zeide dat de Poolse piloot eerder uit patriotisme dan uit baatzucht heeft gehandeld. Het plan zou een jaar geleden zijn opgekomen. Kolonel Amoss heeft inmiddels meegedeeld, dat hij niets bekend zal maken, dat personen, die bij de uitvoering van het plan heb ben geholpen, in moeilijkheden kan brengen. Voordat de Poolse piloot het toestel naar Bornholm bracht, had het Westen nooit een Mig in handen gekregen in een derge lijke staat, dat men de geluimen er van te weten kori komen. De Deense regering gaf Vrij dag te kennen, dat zij Maandag de .Poolsehe regering zal mee delen, dat het toestel weer te harer beschikking staat. Op dezelfde dag zal zij waar schijnlijk beslissen over het ver zoek van de Poolse piloot om erkenning als politiek vluchte ling. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Maandag ochtend tot Maandagavond. SCHRAAL WEER. Zonnig maar schraal weer. Ma tige tot vrij krachtige wind tus sen O. en Z.O. Iets hogere tem peraturen dan gisteren. DINSDAG 17 MAART. van. n.m. Breskens 2.49 3.1 Terneuzen 3.24 3.4; Hansweert 4.04 4.2' Walsoorden 4.14 4.31 ZON Maart 16 6.53 17 6.51 18 6.48 19 6.46 MAAN 18.46 18.47 18.49 18.51 6.51 7.08 7.27 7.53 20.46 22.17 23.46

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1953 | | pagina 1