Maarschalk Stalin overleden
Puistjes
De ievensloop van Stalin
MALENKOF PREMIER
Rampenfonds
Nieuwe Sowjet-regering gevormd
WEERSVERWACHTING
ZON- en MAANSTANDEN
beëindigt fondsenwerving
per 1 April
Het op Bornholm gelande
Poolse vliegtuig
Piloot vraagt om politiek
asyl
HOOGWATER
ZATERDAG 7 MAART 1953.
8e Jaargang No. 2285.
Nieuwe
Sowjefc-Regering
De toestand in
Lahore
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres:
Noordstraat 55—57 Terneuzen
Telefoon 2510 Nd 5 uur 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; per
maand 1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct
DE
JE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum pee
advertentie 1,80.
Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 centj
iedere regel meer 15 cent.
Vermelding: Bureau van dit Blad, of: Adre*
Bureau van dit Blad 15 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur
Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uur
Radio Moskou meldt dat maar
schalk Stalin Donderdagmiddag
om 19.50 uur Nederlandse tijd is
overleden.
Het overlijden is bekendgemaakt
in een communiqué van het cen
trale comité van de communisti
sche partij en de ministerraad.
„De dood van maarschalk Stalin
is een enorm verlies voor de arbei
ders van het land en van de gehele
wereld. Dit nieuws zal de harten
van onze arbeiders, kolchozen en
soldaten, alsook die van duizenden
arbeiders in de gehele wereld, met
smart vervullen", aldus het com
muniqué.
„Alle volken van ons land zullen
in deze dagen van rouw hun rijen
nog meer sluiten onder de beproef
de leiding van de communistische
partij, opgericht en grootgemaakt-
door Lenin en Stalin. Het Sowjet-
volk heeft vertrouwen en is ver
vuld van een vurige liefde voor
zijn communistische partij, want
het weet dat het grondbeginsel
van alle partijactiviteit het dienen
van de belangen van het volk is.
De arbeiders, kolchozen en intel
lectuelen van de Sowjet-Unie zijn
zich er van bewust dat de politiek
van onze partij beantwoordt aan
de levensbelangen van de arbei
ders en de consolidatie van ons so
cialistisch vaderland beoogt. De
juistheid van die politiek heeft on
ze arbeiders historische overwin
ningen doen behalen."
„Geïnspireerd door deze politiek
gaan de volken van U.S.S.R., on
der leiding van de partij, vastbe
sloten voorwaarts. Het Sowjet-
volk weet dat het verdedigings-
potentieel en de kracht van de
Sowjet-staat groeien, dat de partij
met alle middelen het leger, de
marine en de verkenningsorganen
versterkt opdat wij steeds beter in
staat zijn met beslistheid op te tre
den tegen elke agressie".
Het communiqué is mede uitge
geven namens het presidium van
de opperste Sowjet.
Het vervolgt: „De buitenlandse
politiek van de partij en de rege
ring is onwankelbaar geweest in
de handhaving en consolidatie van
de vrede en in de strijd tegen de
voorbereiding en ontketening van
een nieuwe oorlog een politiek
van internationale samenwerking
en de ontwikkeling van handels
betrekkingen met alle landen".
„De volken van de U.S.S.R.,
trouw aan de beginselen van het
proletarische internationalisme,
bestendigen en ontwikkelen de
broederlijke vriendschap met het
volk van China, met de arbeiders
van alle volksdemocratische lan
den, alsmede de vriendschapsban
den met de arbeiders van de kapi
talistische en koloniale landen die
strijden voor vrede, democratie en
socialisme."
„In de banden met het volk be
rust de kracht en de onoverwinne
lijkheid van onze partij. Als één
van haar voornaamste taken be
schouwt de partij de opvoeding der
communisten en alle arbeiders in
een geest van grote politieke
waakzaamheid en onverzettelijk
heid jegens alle binnen- en buiten
landse vijanden."
„Het presidium van de opperste
Sowjet spreekt als zijn vaste over
tuiging uit, dat de arbeiders zich
nog nauwer zullen aaneensluiten
rondom het centrale comité van de
partij en de regering, al hun
krachten en scheppende energie
zullen mobiliseren ter bevordering
van het communisme in ons land.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig van Zaterdagoch
tend tot Zaterdagavond.
Veel bewolking.
Veel bewolking met in de och
tend plaatselijk nevel of mist. La
ter op de meeste plaatsen tijdelijk
enige lichte regen of motregen.
Zwakke tot matige wind uit Wes
telijke richtingen. Weinig veran
dering in temperatuur.
De onsterfelijke glorie van Stalin
zal steeds levend blijven in de har
ten van het volk en van de arbei
ders van de gehele wereld."
„Leve ons machtig socialistisch
vaderland, leve ons grote Sowjet-
volk, leve de grote communistische
partij van de Sowjet-Unie".
Tot zover het communiqué van
het centrale comité van de partij,
de ministerraad en het presidium
van de opperste Sowjet.
De mededeling werd voorafge
gaan door trommelslagen en het
volkslied.
De dochter van Stalin, Svetlana,
en zijn zoon Wassili waren aan het
sterfbed, samen met andere fami
lieleden.
Het Russische publiek werd door
radio-Moskou pas Vrijdagochtend
om 4 uur Ned. tijd (dit is 6 uur
Moskou-tijd) van het nieuws op de
hoogte gebracht.
Overal in de Sowjet-Unie heerst
diepe rouw. Van alle huizen
waaien zwartomrande rode vlag
gen. Van de buitenlandse ambas
sades hangen de nationale vlaggen
halfstok.
Het stoffelijk overschot van Sta
lin zal worden opgebaard in het
paleis der vakverenigingen.
Er zal een commissie worden be
noemd ter regeling van de begra
fenis.
Inmiddels hebben de raad van
ministers en het centraal comité
der partij een commissie benoemd
voor de regeling van de staats
begrafenis. Aan het hoofd hiervan
staat Nikila Kroesjtsjef. De leden
zijn Lazara Kaganowitsj, Nikolai
Sjwernik, maarschalk Wassilefsky,
N. Pegof, N. M. Artemjef en A.
Jasnof.
Het stoffelijk overschot van de
maarschalk zal in een open kist
worden opgebaard in de zuilenhal
van de dom Sojoetoz, het gebouw
van de vakverenigingen nabjj de
muren van het Kremlin. Russi
sche keurtroepen zullen de doden
wacht betrekken.
Het stoffelijk overschot wordt
gebalsemd. De borst van de over
ledene zal gesierd zijn met al zijn
onderscheidingen. Talrijke schijn
werpers zullen hun stralen richten
op de baar.
Wanneer het stoffelijk overschot
zal liggen opgebaard, zal een cor
don van duizenden leden van de
veiligheidstroepen en de politie een
groot gebied rondom het vakver
enigingsgebouw afzetten. Dit cor
don zal zes rjjen diep zijn. Alle on
bevoegden zullen uit dit gebied
worden geweerd. Ook het Metro-
pole hotel, waar voor het meren
deel buitenlanders vertoeven, valt
binnen dit gebied. De bewoners
zullen worden geïsoleerd.
Stalin zal waarschijnlijk worden
begraven naast Lenin in het grote
rosekleurige mausoleum aan het
Rode Plein. Naar verwacht wordt
zullen diplomaten en buitenlandse
correspondenten slechts op uitno
diging de plechtigheid kunnen bij
wonen.
Over de commissie ter regeling
van de begrafenis wordt nog het
volgende gemeld. De voorzitter,
Kroesjtsjef, is het hoofd van de
Oekrainse raad van volkscommis
sarissen. Kaganowitsj is vice-pre
mier, Sjwernik is president der
Sowjet-Unie, maarschalk Wassi
lefsky is minister van oorlog, Pe
gof is lid van het presidium der
communistische partij, generaal
Artemjef is commandant van Mos
kou en Jasnof burgemeester van
de hoofdstad.
De „Prawda", het orgaan van
de communistische partij, ver
scheen, evenals alle andere Rus
sische bladen, met brede rouwran
den om de frontpagina, die geheel
gewijd was aan de mededeling van
Stalins dood. Een kwart van de
pagina werd ingenomen door een
portret van de overledene in maar
schalksuniform, onder het op-
schappen, die hem tot één der
van Stalin zal altijd leven in de
harten van het Sowjet-volk en alle
vooruitstrevende mensen".
Urenlang stonden bewoners van
de hoofdstad voor de kiosken te
wachten op het verschijnen van de
dagbladen. In de met sneeuw be
dekte straten was het stil. Er hing
een dik wolkendek boven de stad.
Vele mensen hebben reeds rouw
aangenomen. Sommigen weenden.
De inwoners van Moskou hoor
den het nieuws eerst om 6 uur
plaatselijke tijd bij het begin van
de uitzending van radio-Moskou.
Ongeveer twee uur tevoren had
het officiële Russische persbureau
„Tass" echter het bericht al be
kendgemaakt in een uitzending
voor de provinciale pers op dic-
teersnelheid.
Voor het gebouw van de vakver
enigingen is een groot portret van
de maarschalk in gouden lijst aan
gebracht.
Het Moskouse diplomatieke corps
heeft voor de duur van de natio
nale rouw alle afspraken afgezegd.
Officieel is gemeld, dat Malenkof
tot Sowjet-premier is aangewezen.
Vice-premiers zijn Beria, Molo-
tof, Boelganin en Kaganowisj (Sta
lins schoonzoon).
Maarschalk Woroshilof zal Sjwer
nik als president opvolgen. Pegof
is benoemd tot secretaris van het
presidium van de opperste Sowjet
(raad).
Het ministerie van binnenlandse
zaken zal voortaan ook het depar
tement voor de veiligheid omvat
ten en onder leiding staan van Be
ria. Molotof is minister van buiten
landse zaken.
Wysjinsky is benoemd tot perma
nent afgevaardigde naar de Ver
enigde Naties. Boelganin is minis
ter van oorlog.
President Sjwernik zal worden
„aanbevolen" voor de functie van
voorzitter van het Sowjet-vakver-
bond. De huidige vakbondsvoorzit
ter, Koeznitzof, zal van deze func
tie worden ontheven.
Er wordt een uit tien leden be
staand presidium van het centrale
comité van de communistische par
tij gevormd. Lid zijn: Malenkof,
Beria, Molotof, Worosjilow, Per-
woekhin en Mikojan.
Voorts deelde radio-Moskou me
de, dat de vierde zitting van de op
perste Sowjet op 14 Maart te Mos
kou zal worden gehouden.
De benoeming van de 51-jarige
Malenkof, veelal Stalins bescher
meling genoemd, werd door vele
Westelijke diplomaten verwacht.
De 72-jarige maarschalk Klimen-
ti Worosjilow was een van Stalins
nauwste samenwerkers sedert de
eerste dagen van de revolutie. Hij
speelde een grote rol bij de organi
satie van het rode leger.
Pegof was in het Westen tot nu
toe in feite onbekend. Hij is een
van de zeven mannen, die zijn aan
gewezen voor de organisatie van
Stalins begrafenis.
Maarschalk Alexander Wassilew-
sky en maarschalk Gedrgi Zjoekof
zijn benoemd tot onder-ministers
van oorlog. Zjoekof, een van de be
kendste militairen uit de tweede
wereldoorlog, staat bekend als de
„redder van Moskou". Onmiddellijk
na de oorlog meende men, dat hij
na Stalin op de tweede plaats
kwam. Wassilewsky was onder
Stalin minister van het leger.
In Lahore, waar vorige week
Vrijdag de staat van beleg werd
afgekondigd na de ongereldheden
die er hadden plaatsgevonden bij
demonstraties tegen de secte der
Ahmadieten, moest ook gisteren
de politie weer optreden met
vuurwapenen, gummistokken en
traangas. Politie en militairen
trokken, in slagorde geschaard,
tegen de demonstranten op.
Er werden weer auto's aange
vallen en gebouwen in brand ge
stoken.
Het Nationale Rampenfonds heeft
besloten de actieve fondsenwerving
ten behoeve van de watersnood
ramp per 1 April a.s. stop te zetten.
Hoewel dit betekent, dat nieuwe
acties tot fondsenwerving na 31
Maart a.s. niet meer vanwege het
N.R.F. zullen worden gestimuleerd,
houdt zulks niet in, dat acties, die
op grond van de aanvankelijke op
zet zich automatisch voortzetten
(zoals overwerk-, salariskorting-,
verkoopacties enz.) dan wel op ba
sis van die opzet eerst na genoem
de datum zouden beginnen, dienen
te worden gestaakt of opgeheven.
Evenmin zal het N.R.F. na 31
Maart geschonken giften weige-
Zoals wij in ons blad van Vrij
dag meldden, is een jonge Pool
se militaire vlieger Donderdag
met een straaljager van het ty
pe Mig-15 van Russische make
lij op het Deense eiland Born
holm in de Oostzee geland. De
piloot, een 21-jarige luitenant
vroeg om asyl.
Hij liep met de handen om
hoog naar de gebouwen bij het
vliegveld van Roënne terwijl hij
„asyl" riep.
Aanvankelijk werd gemeld dat
een tweede vliegtuig boven
Bornholm had gecirkeld. Later
bleek dat men de condensstreep
van het gelande vliegtuig voor
die van een ander vliegtuig had
aangezien.
De piloot deelde mede dat hij
deelnam aan oefeningen met
straaljagers. Op een gegeven
ogenblik toen de vliegtuigen op
een hoogte van 6000 meter wa
ren, liet hij beide reservetanks
vallen en dook snel naar bene
den in de richting van Born
holm. Door de radio hoorde hij
dat aan de andere piloten van
de escadrille opdracht werd ge-
gegeven hem neer te schieten.
Zij staakten de achtervolging
uwhuidmet°SeShei- *°en Bornholm in zicht kwam.
der vloeibare d.d.d. De Poolse luitenant vroeg om
- 'Dejeukbedaart.de politiek asyl. De Poolse gezant
ziektekiemen worden gedood en de nuia t0 Kopenhagen verzocht de
geneest. YB Deense regering het straalvlieg-
GENEESMiooa tegen BB IB BJB tuig aan Polen terug te geven.
Het vliegtuig was bewapend
met twee 20 mm kanonnen die
met scherp waren geladen.
Men neemt aan dat dit de
eerste maal is dat een vliegtuig
van het type Mig-15 onbescha
digd is geland in een land dat
is aangesloten bij het Atlanti
sche pact.
HUIDAANDOENINGEN
AUTOBESTUURDER NA
AANRIJDING DOORGEREDEN.
Donderdagavond omstreeks half
twaalf is op de rijksweg 32 tus
sen Wolvega en Oudeschoot een
aanrijding geschied tussen een
auto en een motorrijder. Tenge
volge van deze aanrijding over
leed de 20-jarige motorrijder F.
van der Wal uit Rohel bij Joure.
De autobestuurder is na het on
geval doorgereden zonder zijn
identiteit bekend te maken. Ter
plaatse werden een in vier delen
gebroken portierkruk gevonden
van lichtblauwe marinekleur,
alsmede een verchroomde kop-
lamprand met een middellijn van
17 M: cm, alsmede stukken glas
van een buitenspiegel. De beves
tiging van een dergelijke kop
lamp geschiedt op de wijze als bij
een Renault 4, terwijl de kruk
afkomstig kan zijn van een klein
model bestelauto. Het linker-
voorspatbord van de auto is kort
geleden in een spuitinrichting
met rood cellulose plamuur bij
gespoten. Dit spatbord moet be
schadigd zijn. De groepscomman
dant der rijkspolitie te Wolvega
verzoekt iedereen, die over deze
aanrijding inlichtingen kan ver
strekken, zich zo spoedig moge
lijk met hem in verbinding te
stellen.
ren. Deze zullen uiteraard nog
dankbaar worden aanvaard.
Dit is gisteravond medegedeeld
door de directeur van het nationaal
rampenfonds, luitenant-generaal
Alons, via beide radio-zenders.
De overtuiging dat de vele en
grote activiteiten, opgezet met de
bedoeling het rampenfonds in staat
te stellen de grote noden als ge
volg van de watersnoodramp te
lenigen, niet onbeperkt kunnen
voortduren, grondt het N.R.F. op
de overweging, dat de ongelimi
teerde voortzetting van deze acties
niet zal nalaten invloed uit te oefe
nen op het economisch leven in al
zfjn sectoren. Daarbij moet nood
zakelijk worden geacht, binnen niet
al te lange tijd weer de weg te ef
fenen voor de charitatieve organi
saties, die geheel of gedeeltelijk
afhankelijk zijn van de offervaar
digheid van het Nederlandse volk.
Intussen mag uit het feit, dat het
N.R.F. besloten heeft per 31 Maart
a.s. de actieve fondsenwerving te
staken, niet worden afgeleid dat
het N.R.F. van inzicht is, dat de
stand van de toegevloeide midde
len reeds thans de verwachting
kan wekken, als zou het N.R.F.
binnenkort in staat zijn alle in de
persoonlijke sfeer liggende grote
noden in de rampgebieden volledig
te lenigen.
Immers ofschoon het inzicht in
de totale omvang van de geleden
schade in de persoonlijke sfeer nog
slechts zeer gering is, kan veilig
worden aangenomen dat, wil het
N.R.F. tot zijn taak in deze cp be
vredigende wijze kunnen vervul
len. minstens een bedrag van 125
millioen nodig zal zijn.
Hoewel het N.R.F. op basis van
verschillende factoren, o.m. de na
31 Maart a.s. nog in gang zijnde ac
ties. alsmede de nog uit het buiten
land te ontvangen giften, meent in
de nabije toekomst nog op redelijk
grote bedragen te mogen rekenen,
heeft het niettemin in dit stadium
de steun van het Nederlandse volk
nog nodig.
Hoezeer het N.R.F. ook onder de
indruk is gekomen van de in de af
gelopen weken gebleken spontane
en grote offervaardigheid in het
gehele land, meent het, met de
grote nog te lenigen noden voor
ogen, nog eenmaal oo het Neder
landse volk een algemeen beroep
te mogen doen, om te trachten in
de vóór 1 ADril a.s. neg resterende
tijd. het bedrag ad f 125 millioen
zo dicht mogelijk te b maderen, al
dus de directeur van het Rampen
fonds mee.
ZONDAG
MAART
v.m.
n.m.
Breskens
6.10
6.43
Terneuzen
6.45
7.18
Hansweert
7.25
7.58
Walsoorden
7.35
8.08
MAANDAG 9 MAART.
v.m.
n.m.
Breskens
7.06
7.48
Terneuzen
7.41
8.23
Hansweert
8.21
9.03
Walsoorden
8.31
9.13
Maart
ZON
MAAN
7
7.13
18.30
1.30
8.59
8
7.11
18.32
2.43
9.38
9
7.09
18.33
3.47
10.32
10
7.07
18.35
4.38
11.43
11
7.04
18.37
5.16
13.08
12
7.02
18.39
5.43
14.38
13
7.00
18.40
6.04
16.11
Generalissimus Stalin Zijn
eigenlijke naam in Jozef Wissario-
nowitsj Dzjoegasjwili werd op
21 December 1879 te Gori, Geor
gië, geboren. Hij was de zoon van
een schoenmaker, werkzaam op
een schoenfabriek te Tiflis.
In 1893 werd hij naar het pries
terseminarie te Tiflis gezonden,
waar hij slechts enkele jaren ver
bleef. Volgens zijn eigen getuige
nis trad hij op 15-jarige leeftijd in
de revolutionnaire beweging, werd
in 1898 lid en twee jaar later be
stuurslid van de afdeling Tiflis der
sociaal-democratische partij.
In 1901 werd na de 1 Mei-demon
straties een huiszoeking te zijnen
huize verricht en een arrestatiebe
vel tegen hem uitgevaardigd. On
der talrijke schuilnamen begint
Stalin zijn leven als revolutionnair.
In 1902 verplaatste hij zijn arbeids
veld naar Batoem, waar hjj in 1903
gearresteerd en voor 3 jaar naar
Noord-Siberië verbannen werd.
Hij wist echter in 1904 te ontsnap
pen en naar Tiflis terug te keren.
In de periode van 1903 tot 1905
werd er in de boezem van de Rus
sische sociaal-democratische partij
een hevige strijd gevoerd tussen
de bolsjewiki en de mensjewiki.
Van het begin af aan heeft Stalin
zich bij de eersten aangesloten.
Eind 1905 (het revolutie-jaar)
ontmoette hij op de conferentie
van Tammerfors (Finland) Lenin.
De tijdelijke vrijheid door de revo
lutie verkregen, benutte Stalin
voor het uitgeven van een plaatse
lijk partij-orgaan „Dro" (Tijd) en
het schrijven van talrijke artikelen
over anarchisme en socialisme. In
1907 was hij weer in zijn geboorte
streek, in Bakoe, werkzaam. Daar
werd hij in 1908 opnieuw gevangen
genomen en na 8 maanden gevan
genis weer verbannen. In 1911
werd hij na een ontvluchting we
derom gearresteerd en verbannen.
Nogmaals gelukte het hem te ont
komen.
Tussen de perioden van verban
ning bezocht hij partijcongressen
in Finland, Stockholm en Londen
en redigeerde nieuwsbladen, w.o.
de „Zveizda" en het voornaamste
partijorgaan, de „Prawda".
Na zijn laatste ontsnapping werk
te hjj in Petersburg en hij werd na
de voor de partijstrijd beslissende
conferentie van Praag (1912) lid
van het centraal comité der (bols
jewistische) partij.
In April 1912 wordt hij wederom
gearresteerd en voor vier jaar
naar Narym verbannen. Weer ont-
komt hij en begeeft zich naar
Peterburg en daarna naar de con
ferentie van Krakau. In Peters
burg neemt hij deel aan de leiding
van de (bolsjewistische) 4de doe-
mafractie.
Van zijn hand verschijnt de bro
chure: „Het marxisme en het na
tionale vraagstuk".
In het najaar van 1913 werd hij
nogmaals en nu voor de laatste
maal verbannen.
Door de Februari-revolutie van
1917 werd hq bevrijd. Na deze re
volutie en zijn en Lenin's terug
keer in de hoofdstad werkte Stalin
onder Lening's directe leiding.
Sinds 1922 was hij secretaris-gene
raal van het centrale comité van
de communistische partij, sinds
1925 lid van het presidium van het
uitvoerend comité van de unie van
socialistische Sowjet-republieken,
landse zaken, Litwinof, slaagde
echter niet in deze opdracht en
moest vlak voor de tweede wereld
oorlog zijn functie overdragen aan
Molotof. Tenslotte kwam Stalin
op 23 Augustus 1939 tot een niet-
aanvalsverdrag met Hitiers derde
rijk. Een week daarna ontketende
Hitier de oorlog. Op 21 Juni 1941
deed Hitier de voor tien jaar ge
sloten overeenkomst met Rusland
te niet door Stalins rijk binnen te
vallen.
Lenin accepteerde de persoon
van Stalin niet geheel en al. „Hij
is te ruw" aldus schreef hij in zijn
testament.
Winston Churchill noemde Sta
lin bij een bepaalde gelegenheid
„een man van robuste, buitenge
wone persoonlijkheid, juist ge
schikt voor de stormachtige tijd
waarin hij leeft; een man van on
sinds 1941 commissaris van de ver- uitputtelijke moed en wilskracht
dediging der U.S.S.R. en voorzit
ter van de ministerraad. Van de
functie van minister voor de ge
wapende macht werd hij op zijn
verzoek in Maart 1947 ontheven.
In 1943 ontmoette Stalin presi
dent Roosevelt en de Britse pre
mier Churchill op de conferentie
van Teheran, in 1945 op die van
Jalta. In Juli 1945 zat hij met
president Truman en de Britse
premiers Churchill en Attlee aan
de conferentietafel te Potsdam.
In de na-oorlogse jaren liet Sta
lin slechts enkele malen officieel
van zich horen door middel van
interviews en persartikelen, zoals
ten aanzien van de atoombom. Bij
de jongste jaarwisseling zond hij
een vriendschapplijke boodschap
aan het Japanse volk.
Begin October 1952 verklaarde
Stalin een vraaggesprek met de
„Prawda", dat er inderdaad een
proef met een type atoombom was
genomen in de Sowjet-Unie. Er
zouden meer proeven met atoom
bommen van diverse kalibers vol
gen. De Amerikaanse leiders moes
ten echter weten zeide Stalin
dat de Sowjet-Unie verbod van
het atoomwapen en stopzetting
van de productie ervan voorstond.
Stalins rol als leider van de
Sowjet-Unie begon na de dood van
Lenin in Januari 1924.
Eerst poogde Stalin tot een
grote internationale alliantie te
komen: zijn minister van buiten-
rechtuit en zelfs bot in zijn woor
den
Een dertigtal jaren heeft Stalin,
als politiek leider op de achter
grond, in zijn functie van secreta
ris-generaal van het centrale co
mité van de Sowjet-Russische
communistische partij aan de
helmstok gestaan. Hij speelde een
rol van vitaal belang bij de om
vorming van een primitieve, ach
terlijke staat met semie-feodale
structuur in een staat, die uit de
tweede wereldoorlog te voorschijn
kwam als de op een na machtigste
industriële en militaire mogend
heid ter wereld.
Nadat Lenin in 1917 de bolsje
wieken aan de macht had ge
bracht, moest Stalin de toestand
bestendigen. Tientallen van elkan
der onderscheiden nationaliteiten,
met meer dan tachtig verschillen
de talen en dialecten, moesten te
zamen gebracht worden in een van
Moskou uit centraal bestuurde fe
deratie, de Unie van Sowjet-Socia-
listische republieken.
Ofschoon hij voortdurend „in
het nieuws" was in de Sowjetpers,
was Stalin het grote publiek niet
bekend. Zijn foto werd op feest
dagen bij duizendtallen op straten
en pleinen uitgehangen, doch zelf
verscheen hij slechts enkele malen
per jaar in het openbaar. De laat
ste tijd verbleef hij voornamelijk
in afzondering ergens binnen de
muren van het Kremlin of in zijn
villa op enkele kilometers buiten
Moskou. Manschappen van het
rode leger hielden dag en nacht de
wacht bij de plaats, waar hij ver
toefde. In de laatste jaren ver
bleef hij ook meermalen aan de
Zwarte Zee, waar hij een landhuis
bezat, niet ver van de plaats waar
hij was geboren.
Stalins tegenpartij in eigen kamp
bij de bestrijding van het tsaristi
sche regiem was. Leon Trotzky,
met wien hij voor het eerst in 1907
de degen kruiste op de conferen
tie van de partij te Londen, welke
de bolsjewiki (meerderheid) de
uiteindelijke zege over de mensje
wiki (minderheid) bracht. Beide
delen van de partij waren revolu
tionnair en wilden een Marxistisch
program. Het verschil tussen bei
de was echter, dat de mensjewiki
voorstander waren van een voor
zichtiger werkwijze en van com
promissen waar dat wenselijk ge
acht zou worden, terwijl de bolsje
wiki de „zuivere" revolutie wilden.
De in 1912 te Praag gehouden
conferentie gaf Stalin, tezamen
met Sergei Ordjonokidze, de lei
ding van het partijbureau in Rus
land. Een boodschapper bracht
Stalin het nieuws van zijn benoe
ming in Siberië, waarheen hij ver
bannen was. Stalin wist te ont
snappen en in St. Petersburg te
komen. Daar organiseerde hij het
nieuwsblad van de bosjewistische
partij, de „Prawda" (waarheid),
waarvan het eerste nummer op 22
April 1912 verscheen. Nog dezelf
de dag werd Stalin opnieuw ge
arresteerd en naar Siberië terug
gezonden. Na herhaalde ontsnap
ping werd hij wederom gearres
teerd tijdens een concert ten bate
van de „Prawda" te St. Petersburg
in 1913. Ondertussen had hij en
kele weken doorgebracht met
Lenin in Krakau en Wenen en een
begin gemaakt met een program
ter oplossing van de kwestie der
nationaliteiten. De vier jaren
daarna wist de politie hem vast te
houden in een hut in de ijswilder-
nis van de provincie Yeneisk. Op
25 October 1917 (volgens de oude
kalender, dat is 5 November vol
gens de later ook in Rusland inge
voerde Gregoriaanse tijdrekening)
wisten Lenin en Stalin, die weer
in St. Petersburg was opgedoken,
tezamen met andere bosjewistische
leiders met de steun van revolu
tionnaire elementen in leger en
vloot, de macht in handen te krij
gen. Lenin vormde de eerste bol
sjewistische regering met de leuze:
vrede en brood. Met Duitsland
werd een afzonderlijke wapenstil
stand gesloten. De binnenlandse
revolutie woedde echter nog voort.
Trotzky kreeg het eerste rode
leger op te bouwen. Stalin moest
de voedselbe voor rading uit het
zuiden verzekeren. Meermalen
kwam Stalin, bij de uitoefening
van zijn taken, in botsing met
Trotzky, die ten laatste uit de par
tij werd gezet, eerst naar Centraal-
Azië verbannen en uiteindelijk in
1929 uit Rusland werd gedepor
teerd.
In de jaren van 1928 tot 1939
bracht Stalin een verreikend pro
gram van industrialisatie en col
lectivisatie van de landbouw ten
uitvoer. Hij aarzelde daarbij niet
gebruik te maken van Amerikaan
se ingenieurs-hulp bij de uitvoe
ring van grote projecten zoals de
bouw van de dam in de Dnjepper,
waarbij de Amerikaan Hugh L.
Cooper de leiding had.
De collectivisatie van de land
bouw was gericht op het elimine
ren van de koelakken (rijke boe
ren) als klasse. Duizenden koelak
ken, die weerstand boden, werden
naar Siberië verbannen of als
dwangarbeider tewerk gesteld.
Van 1936 tot 1938 vonden grote
zuiveringen in de Sowjet-Unie
plaats. Een zestigtal hoge perso
nages van de partij en leger werd
in vier grote processen berecht.
Vrijwel allen werden terechtge
steld.
Behalve de twee kinderen
Wassili en Svetlana uit het
tweede huwelijk met Hadya Alli-
luieva, in 1919 gesloten, had Stalin
nog een zoon van zijn eerste
vrouw, Catherine Svanidze. Deze
zoon, Jacob, diende als luitenant
van het rode leger in de tweede
wereldoorlog; men heeft daarna
niets meer van hem gehoord. Was
sili, tijdens de oorlog, bommenwer
perpiloot, heeft thans de leiding
van de luchtmacht van het leger
in het district Moskou. Hij heeft
twee kinderen. Svetlana zou ge
huwd zijn met een verder niet be
kende politicus en ook een of twee
kinderen hebben.
Volgens onbevestigde berichten
zou Stalin voor de derde maal ge
huwd zijn me Rosa, zuster van
Lazar Kaganowitsj, lid van het
politbureau en bouwer van de on
dergrondse spoorweg van Moskou.
RUIM 75 MILLIOEN IN HEI
RAMPENFONDS.
De stand van de bij het Natio
naal Rampenfonds binnengeko
men bedragen is tot Vrijdagavond
totaal ruim 75 millioen gulden.
Dit ia ten opzichte van Donder
dagavond een vermeerdering van
het totaal bedrag met S'/i mil
lioen gulden.
ADONIS WIL IN
HONGERSTAKING GAAN.
De 42-jarige Amerikaan Harold
John Adonis, die op 22 Novem
ber van het vorig jaar door de
vreemdelingenpolitie te Amster
dam werd gearresteerd, en zich
sedertdien in hechtenis bevindt,
heeft het voornemen geuit bin
nen twee maal 24 uur in honger
staking te zullen gaan teneinde
een beslissing over zijn uitleve
ring te bewerkstelligen.
Naar wij vernemen is d: toe
stand van de Amerikaan zowél
lichamelijk ais geestelijk de laat
ste tijd erg achteruitgegaan, Hg
is zeer verzwakt er kan de trap
pen in het huis van bewaring aan
de Weteringschans, waar hij ver
blijft, niet meer gebruiken. Zijn
raadsman, mr J. Roggeveen uit
Haarlem, zal probei en Adonis
van zijn voornemen om in hon
gerstaking te gaan, af te bren
gen.
Adonis wordt, zoals bekend,
door de justitie in de staat New
Yersey beschuldigd van omko
ping, n.l. dat hij 228.C00 dollar zou
hebben aangenomen van twee
gangsters om een onderzoek door
de politie naar gokhuizen en
bookmakerspractijken in deze
staat te doen stopzetten. Hij ont
kent zich aan dit delict schuldig
te hebben gemaakt. Op 19 Janua
ri j.l. heeft de rechtbank te Am
sterdam Adonis gehoord en de
conclusie van de officier van jus
titie was, dat de door Amerika
gevraagde uitlevering kon wor
den verleend. De raadsman con
cludeerde toen tot het tegendeel,
geen uitlevering. De rechtbank
heeft daarna aan de minister var
justitie, aan wie de beslissing
over de uitlevering is, haar
niet bekend gemaakte advies
uitgebracht. Eind Februari werd
vernomen, dat een beslissing over
de uitlevering nog niet spoedig
kon worden verwacht, omdat het
uit Amerika ontvangen bewijs
materiaal wellicht nog zal moe
ten worden aangevuld. Bovendien
levert een onduidelijkheid in het
uitleveringverdrag tussen Neder
land en de Verenigde Staten nog
een formele moeilijkheid op.
