REGERING, RESIDENTIE EN RAMP as Eisenhower gaat over tot de aanval op Moskou HAAGSE BRIEF z&r&irJs&i? üws.-ïss! n PRINS BERNHARD BEZOCHT HELLEVOETSLUIS Dijkwachtenv hulpverlening en naastenliefde WEERSVERWACHTING HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN v Washington acht „Alamein" gekomen Druk op aarzelend West-Europa Koningin en Prins bezochten Texel SPAARKAS-KLIMOP 1200 Hoge laarzen uit Canada Nationaal Rampenfonds 42 millioen MILITAIRE BIJSTAND BEËINDIGD. Frankering bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 5557 Terneuzen Telefoon 2510 Né 5 uur 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; per maand 1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct. DE VRUE ZEEUW ZATERDAG 14 FEBRUARI 1953. 8e Jaargang No. 2267. Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sandev Terneuzen Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum gei advertentie 1,80. Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 cent; iedere regel meer 15 cent. Vermelding: Bureau van dit Blad, of: Adres Bureau van dit Blad 15 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uur Reeds Maandagochtend na de ramp stond het op net Lange Voorhout tegenover de provinciale griffie vol met jonge en oudere mannen en ook meisjes, waterlaarzen aan, schoppen bij zich: allen gereed om te helpen. Achter mij hoorde ik zeggen: »Dat is nu Holland op z'n best". „Accoord", klonk het wederwoord, „maar is er een tamp nodig om dit te bewerk stelligen"? En een ander voegde eraan toe: „Hoe lang blijft zulk een eensgezindheid?" Uit critiek en weerlegging van critiek, meer nog uit de wijze, waarop dit geschiedt, zou men geneigd zijn de laatste der spre kers gelijk te geven. Zeker is het nu geen juist ogenblik om het beleid van de overheid te criti- seren, terwijl deze nauwelijks weet hoe zij met al haar zorgen gereed zal komen. Daartegen over staat echter, dat juist nu het leggen van de vinger op de wondeplek blijvende indruk maakt. Dit is wel zeker: in de nacht van de ramp had De Bilt voor zware storm gewaarschuwd, ter wijl ieder kon weten, dat er springvloed op komst was. Maar men schijnt er niet overal aan gedacht te hebben om gelijk toch altijd in Gelderland en Utrecht geschiedde als langs de grote ri vieren het ijs begon te kruien, dijkwachten in te stellen. De mo gelijkheid schijnt nimmer onder het oog te zijn gezien, dat een plotselinge stortvloed verbindin gen kon verbreken en dat er dan een organisatie, al ware het slechts op papier, gereed moest zijn. Minister-president Drees en minister Algera gingen naar Dordrecht, dat het meest be dreigd scheen; de koningin be gaf zich naar de Alblasserwaard, welker dijken waren doorgebro ken. Men dacht wel aan Goeree en Overflakkee en Schouwen Duiveland, doch had geen berich ten van daar. Was dat geen reden om er vliegtuigen heen te zenden? Alleen ter waarneming, juist omdat men niets wist. Vliegtuigen hebben wij, militaire en burgerlijke, in Nederland ge noeg. Niemand kon op die Zondag ochtend, die een bitter ontwaken voor velen was, ook in de niet- overstroomde gebieden, denken dat zo'n grote ramp voor de deur stond. Gelukkig heeft de Schie- landse hoge zeedijk het gehou den en kon hat gat in de duinen bij 's-Gravenzande spoedig wor den gedicht; anders was voor Delft, voor verder Zuid- en ten dele ook Noord-Holland dringend gevaar geweest. ORGANISATIE DER HULPVERLENING. Tot de watersnood van 1825, die 800 slachtoffers eiste, moet men teruggaan om een cijfer aan doden te vinden, dat het tegenwoordige benadert. Dit zo sprekende cijfer heeft ongetwij- medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Zaterdagoch tend tot Zaterdagavond. Wind uit zuidelijke richtingen. Aanvankelijk plaatselijk opkla ringen. Later vooral in het wes ten van het land toenemende be wolking met kans op enige sneeuw. Zwakke tot matige wind uit zuidelijke richtingen. Onge veer dezelfde middagtemperatu- ren. ZONDAG 15 FEBRUARI. Breskens v.m. 2.34 n.m. 3.01 Terneuzen 3.09 3.36 Hansweert 3.49 4.16 Walsoorden 3.59 4.26 MAANDAG 16 FEBRUARI. v.m. n.m. Breskens 3.15 3.41 Terneuzen 3.50 4.16 Hansweert Walsoorden 4.30 4.40 4.56 5.06 ZON MAAN v.m. n.m. Febr. 14 7.58 17.52 8.02 18.50 15 7.56 17.53 8.18 20.22 16 7.54 17.55 8.32 21.51 17 7.52 17.57 8.47 23.20 18 7.50 17.59 9.04 19 7.48 18.01 9.25 0A7 20 7.46 18.03 9.53 2.11 21 7.44 18.05 10.30 3.28 feld de ongekend grote belang stelling en de neiging tot hulp gewekt. Er was geen erger ding, ook niet in ons overigens wat lichtvaardig Haagje, dan om niets te kunnen en te mogen doen. Het buitenland organi seerde zijn hulp haast nog snel- ner dan wij. Nog daargelaten, dat in nauwelijks een week tijds 38 millioen voor het rampen fonds bijeenkwam, een bedrag dat nog wel zal worden verdub beld, zijn werkelijk vorstelijke giften gegeven. De Amerikaanse gezant was de eerste, die inlichtingen vroeg en hulp bood. Generaal Eddy van de Amerikaanse bezettings troepen in Duitsland, een paar dagen later generaal Ridgway, hebben de toestand hier opgeno men om zelf te kunnen peilen welke hulp nodig was. Ameri kaanse troepen zijn hierheen ge komen; uit Engeland, zwaar ge teisterd gelijk Frankrijk en Bel gië, zijn er gevolgd. De Duitsers deden hun best; zelfs de Italia nen kwamen van ver weg. Het was zeer verstandig van de regering om de buitenlandse diplomaten, 40 bij elkander, in een vliegtuig boven de getroffen gebieden rond te leiden. Hoewel vertegenwoordigers van Polen, Tsjecho-Slowakije, Hongarije blijkbaar verlof hadden om mede te gaan, ontbrak de Russische ambassadeur, die slechts aan de uiterste plicht der diplomatieke hoffelijkheid heeft voldaan door aan de regering zijn deelneming met de ramp te betuigen. De woorden, waarin India en Indonesië dit deden, waren warm gesteld, al had men wel gaarne gezien, dat Indonesië zich eens had herinnerd met hoe milde hand in de verleden tijd gegeven werd, telkens wanneer het in landse element door een ramp was getroffen! DE NAASTENLIEFDE Het binnenland heeft hulp van allerlei aard te voorschijn ge toverd. Slechts weinigen hebben de rommelzolder geledigd. Wat er aan goederen, kleren, dekens, matrassen, huisraad binnen kwam, was voor het merendeel in orde. Geld heeft men in over vloed geschonken. Maar vóór alles ging het om het redden van de mensen. Zij moesten geëvacu eerd worden. Voorzover zij dat wilden! Want zowel de militai ren, die bevel hadden gevaarlijk gelegen plaatsen te doen ontrui men als degenen, die b.v. in de Haagse Dierentuin ermee belast waren de geredde vluchtelingen over verschillende gemeenten te verdelen, hebben bemerkt hoe vasthoudend deze waren in die zin, dat men zo lang mogelijk het bedreigde huis zelf wilde bewa ken en in elk geval zeker wilde zijn, dat families, die nog bijeen zijn gebleven, niet worden ge splitst. EN DE REGERING. Het parlement was in zijn ge heel bijeen. De Tweede Kamer vergaderde niet verder; minis ters en ook vele kamerleden had den elders werk. De Eerste Ka mer voerde met minister Staf, wiens gedachten vermoedelijk wel elders waren, een debat over de verdediging des lands, dat weinig voldoening schonk. Minister Van de Kieft had de nieuwbenoemde staatssecretaris voor belastingen dr Van den Berge erbij gehaald om zijn wets ontwerp voor de dividendstop te verdedigen. Vermoedelijk heeft deze nieuwe staatssecretaris het ontwerp tevoren wel gekend! Hij heeft de juristen niet bevredigd, hetgeen ook uitermate moeilijk Bij het nationaal rampenfonds was tot Vrijdagavond een totaal bedrag van 42 millioen gulden binnengekomen. Donderdag was de stand 38 millioen. De 38 millioen gulden welke tot Donderdag bij het nationaal rampenfonds zijn binnengekomen, is bijeengebracht door: 1. Particulieren 10 millioen;, 2. bedrijven en bedrijfspersoneel 15 millioen; 3. verenigingen, stichtingen en kerkgenootschap pen 1.500.000; 4. overheid en overheidspersoneel 4 millioen; 5. scholen 200.000; 6. collectes 6 mil lioen; 7. pers 500.000; 8. buiten land 800.000. COÖRDINATIE VAN ACTIES VOOR HET RAMPENFONDS. In vrijwel alle gemeenten wor den naast de collecten talrijke manifestaties georganiseerd, waarvan de opbrengst ten goede maken dan zij het reeds heeft. Want het gaat niet meer om en kele tientallen millioenen gelijk men Zondagavond vermoedde, maar om vele honderden. Met ingang van 6 uur 's-mor- gens op 17 Februari a.s. wordt de militaire bijstand in algemene zin beëindigd. Alle onderdelen, ook de buiten landse, keren naar hun garnizoe nen terug. Na dat tijdstip kan in inciden tele gevallen nog hulp worden verleend. Over de wijze waarop deze zal behoren te worden inge roepen en gegeven wordt nog nader overleg gepleegd. einde het grote aantal initiatie ven zoveel mogelijk te coördine ren en in geregelde banen te lei den, heeft de directeur van het nationaal rampenfonds aan alle burgemeesters verzocht de ge vormde plaatselijke commissie te consolideren en te vragen, haar krachten ook in de toekomst ten behoeve van het rampenfonds te blijven geven. Organisaties met een locaal ka rakter wordt verzocht de plaat selijke commissies op de hoogte te stellen van de plannen. Een contactpersoon van deze commissie licht dan het bureau van het nationaal rampenfonds in. Organisaties met een natio naal karakter wordt verzocht zich rechtstreeks in verbinding te stellen met het nationaal ram penfonds, Koningskade 18 te Den Haag, telefoon 184470. i De nationale ramp, die ons va derland zo diep in rouw, zorgen en ellende heeft gestort, zal on getwijfeld hebben verhinderd, dat velen in Nederland aandacht schonken aan de nieuwe koers, die Amerika onder de regering- Eisenhower is gaan varen. Hoe volkomen begrijpelijk dit ook is, vroeg of Iaat zal men toch alge meen kennis moeten nemen van hetgeen op het terrein der buiten landse politiek gaande is. In het kort kan men zeggen, dat voor zover het de Verenigde Sta ten betreft de koude oorlog is ge komen in het stadium, dat men met „Alamein" kan vergelijken. Of om het anders uit te drukken, de nieuwe Amerikaanse regering acht, nadat het Westen in de strijd tegen het communistische imperium sinds 1947 in de verde diging is geweest, de defensieve posities thans sterk genoeg, om van daaruit tot het offensief over te gaan. Welk groot strategisch plan Eisenhower en zijn adviseurs hebben opgesteld ter bereiking van hun doel: Moskou te dwin gen tot een vergelijk, dat de kou de oorlog op een voor het Wes ten bevredigende wijze beëindigt, is natuurlijk niet bekend. Vele onderdelen ervan zullen nog slechts in grove lijnen zijn. vastgelegd. Zelfs de harde jon gens onder Eisenhowers plannen makers zien wel in, dat er niets kan worden geforceerd, dat slechts langzaam en onder een voortdurende aanpassing van de tactiek aan de op een gegeven moment heersende situatie de communistische machtspositie kan worden afgebrokkeld. An dere delen van het plan moeten geheim worden gehouden, tot de tijd van uitvoering daar is. De nauwkeurig omlijnde Truman Acheson-politiek vrijwaarde de Russen voor elke verrassing; Eisenhower, als strateeg, wenst dat zijn politiek voor de tegen stander een zo groot mogelijk element van onberekenbaarheid zal bezitten. Maar zeker is wel, dat een totale oorlog niet behoort tot de middelen, die door Eisenhower worden overwogen om de Rus sen tot een „show-down", het openleggen van alle kaarten te pressen. Eisenhower is niet slechts een vredelievend man; hij is ook een voorzichtig man en hetzelfde geldt voor zijn naaste medewerkers. Zij weten, dat het Sowjet-imperium, hoewel zij dit innerlijk zwakker achten dan de regering Truman deed, toch in ieder geval sterk genoeg is om de Verenigde Staten in 'n strijd op leven en dood zoal niet te ver slaan dan toch voor eeuwig inva lide te maken. Zij zien echter niet in, waarom het opnieuw op het toppunt van zijn militaire en economische macht gekomen Amerika niet zou kunnen doen, wat de Sowjet- Unie totnogtoe met zoveel suc ces deed: de eigen macht en in vloed aanzienlijk uitbreiden zon der een enkele soldaat het vuur in te sturen. BEVRIJDING VAN DE SATELLIETEN. Eisenhowers „nieuwe aanpak" is: indien men afziet van de op zegging van de z.g. geheime clau sules van de overeenkomst van Jalta, waardoor Amerika een zekere juridische vrijheid krijgt, eventuele bevrijdingsbewegingen in de satellietstaten te onder steunen in eerste aanleg dui delijk op het Verre Oosten ge richt. Vanzelfsprekend zou men bijna zeggen, want daar, op een plaats die het Westen het minst past, is de koude oorlog allang overgegaan in een hete oorlog tegen volken, die Washington met recht niet als zijn potentiële vijanden ziet. Slechts Moskou heeft daarbij voordeel. Dus moet de strijd daar worden beëindigd, snel en op voor het Westen aan vaardbare voorwaarden. De door Eisenhower reeds bevolen déneutralisering van Formosa kan natuurlijk niet meer dan een stap in die richting zijn. Zelfs de meest extreme krachten in de „China-lobby" geloven niet, dat Tsjiang Kai Tsjek ooit nog eens met redelijke kans op succes een aanval op communistisch China zou kun nen ondernemen. Maar in ieder geval is het pistool op de borst van China nu weer dreigend op het continent gericht. En dat betekent voor Peking de noodzaak deze kust te versterken en dus een vermin derde capaciteit om militaire krachten in Korea en aan de grenzen van Indo-China te con centreren. Meer wensen de Amerikanen waarschijnlijk ook niet zij heb ben er in het geheel geen be hoefte aan, zich door Tsjiang in een hopeloos militair avontuur te laten meeslepen en zullen hun nationalistische Chinese bondge noot dan ook zeker afhouden van een heropening van de Chinese burgeroorlog op grote schaal. Bij wat overvallen op de kust, die de communisten zullen dwingen voortdurend paraat te zijn, zal het wat Tsjiang betreft moeten blijven. NIEUW OFFENSIEF. De tweede stap zal daarom het is niet moeilijk dit te voor spellen bestaan uit de ont ketening van een nieuw groot scheeps offensief der verenigde strijdkrachten in Korea, tenzij de communisten voordien bereidheid tonen tot concessies in het vraag stuk van de uitwisseling der krijgsgevangenen, het enige punt, dat het sluiten van een wapenstilstand in de weg staat. Inderdaad zijn in Amerika allerlei tekenen te bespeuren, die bewijzen, dat de voorberei dingen tot een dergelijk offen sief reeds in volle gang zijn. Zij gaan gepaard en dat is dan de derde Amerikaanse stap met de ontwikkeling van een project tot coördinatie van de strijd in Korea, Indo-China en Malakka. Hoe dit er precies uit zal zien, is nog niet duidelijk, maar o.m. zal het moeten resulteren in grotere Amerikaanse steun aan de Fran se strijdkrachten in Indo-China. Wat de Fransen niet onwelgeval lig zal zijn Dit laatste betekent echter niet, dat de Fransen en de overige W.-Europeanen de nieuwe Ame rikaanse politiek met een gerust hart zullen volgen. De nieuwe strijdwijze in de koude oorlog vergt sterke zenuwen en het is moeilijk niet nerveus te zijn tij dens een politiek pokerspel, in dien men weet de slechtere kaar ten te hebben wat in het ge val van West-Europa nog altijd het geval is. Maar de Ameri- H. M. DE KONINGIN TE ST PHILIPSLAND. Tijdens een van haar bezoeken aan de getroffen gebieden bracht H. M. de Koningin Donderdag 'n bezoek aan St Philipsland, waar zij, staande in het water een on derhoud had met de burgemees ter van het gelijknamige stadje op het eiland. H. M. de Koningin in gesprek met de burgemeester (links). In het midden haar adjudant, kapi tein-luitenant ter zee Stegeman. Foto ANP/vRn/HMr. kanen menen, dat dit geenszins zo behoeft te zijn en dat West- Europa aanzienlijk sterker troe ven in handen kan krijgen, in dien het overgaat tot de vorming van het ook West-Duitse troepen omvattende Europese leger. AMERIKA'S STEUN WORDT DUURDER. Men heeft in Amerika stellig begrip voor de bezwaren, die vooral in Engeland en Frankrijk tegen de Europese defensie gemeenschap bestaan doch meent j dat wat het zwaarst is, ook het zwaarst moet wegen. En dat is en werkelijk niet alleen in Amerikaanse ogen de bewe ring van het gevaar, waaraan de vrije wereld door het Russisch- communistische imperialisme is blootgesteld. Daarom ziet men naast de Amerikaanse krachtsontplooiing tegenover het communisme een uitoefenen van druk op de W. Europese geallieerden om zich op korte termijn politiek, militair en economisch zo sterk te maken, dat zij de nieuwe politiek van Washington zonder remmende vrees kunnen meemaken. Het is de Amerikanen dit keer einst: West-Europa moet er op I rekenen, dat het voor de Ame- rikaanse steun, welke het nog zal ontvangen, meer waar zal moeten leveren dan het tot dus- ver deed. Wat Dulles ook al in de West-Europese hoofdsteden is komen vertellen De Koningin en de Prins heb ben gisteren een bezoek gebracht am het eiland Texel, waar de Eendrachtpolder is ondergelopen en zes slachtoffers, leden van een hulpc3lcnne, zijn te betreuren. De Koningin kwam met de veerboot „Dokter Wagemaker" uit Den Helder. De Prins, die on verwacht het eiland bezocht, ar riveerde tegen kwart voor elf met een sporttoestel op het vlieg veld. Toen de veerboot tegen half twaalf de haven van Oude- schild binnenvoer, stonden op het havenhoofd c.a. 150 eilandbe woners op de aankomst van H.M. te wachten. Even toefde het gezelschap op de kade. Vervolgens namen de Koningin, de commissaris in de provincie Noord-Holland en de burgemeester van Texel in de hofauto plaats. Allereerst werd gereden naar Oosterend. Daar stapte het hoge gezelschap over in jeeps. De tocht ging naar Zevenhuizen, waar de Gostersluis, een van de bedreig de punten, in ogenschouw werd gencmen. Hier ontmoette H.M. de Frins op diens terugweg. Ver volgens ging de rit naar de noor- derdijk, waar het aanstormende water een gat van 130 meter in de dijk heeft geslagen, waardoor de 260 hectare grote Eendracht ig koop als regel iedere week een zegel! (Kon. goedgek. 3 Juni 1952) Secretariaat: Margrietstraat 15, Terneuzen. polder onderliep. De laatste tien tallen meters moesten te voet worden gegaan. De Koningin wandelde naar het gat. waardoor nog steeds het water stroomt. Staande op de met tientallen zandzakken versterkte afgebroken dijken liet de Konin gin zich door een dijkwerker en door de deskundigen inlichten over hetgeen zich hier op die rampzalige 1ste Februarimorgen had afgespeeld. De sneeuw had het gehele eiland met een wit kleed bedekt en de ondergelopen polder, waar boven het reeds gezakte water hier en daar het land weer zicht baar is en twee verlaten boeren hoeven liitsteken, bood een tries te aanblik. Op de dijk was een groot aan tal dijkwerkers met assistentie van dertig soldaten druk doende tussen twee rijen palissaden een beschoeiing aan te brengen en deze met behulp van een drag line vol te storten met klei. Lange tijd sprak de Koningin met de dijkwerkers en de mili tairen. Ook Frins Esrnhard had vroe ger in de morgen met wethou der S. de Waard dit punt bezochi. Juist toen de jeeps de dijk na derden, vloog de Prins er ove - heen. Als groet cirkelde hij enige malen laag over deze door het land ploegende autocolonne heen. Tot slot ging de Koningin naar de vuurtoren, waar zij de auto verliet en zich over de duinenrij naar het strand begaf. Daarna keerde men naar Den Burg te rug, waar H.M. omstreeks twee uur arriveerde. j Voor hotel „De Lindeboom" stonden enkele honderden eiland bewoners en vooral de jeugd tvas hier goed vertegenwoordigd. Met een driewerf hoera werd de Landsvrouwe bii haar aankomst begroet. In het hotel onderhield de Koningin zich enige tijd met de familieleden van de 6 slacht offers. Prins Bernhard, die zich verge zeld door zijn adjudant, majoor Sondermann, van het vliegveld Ypenburg in een sportvliegtuig naar Helievoetssluis had bege ven, landde Vrijdagmiddag in de polder „Oude en Nieuwe Struy- ten" aldaar. Met de burgemeester van Hel ievoetssluis begaf de prins zich per auto naar de oude Hoornse zeedijk, waar hij de daarin door de storm geslagen gaten en de werkzaamheden voor het dich ten ervan in ogenschouw nam. Langs het overstroomde gebied ten O. van het kanaal door Voor- ne reed de prins naar het gedeel te der gemeente Nieuwenhoorn, dat onder water staat. Hier be zichtigde hij de werkzaamheden voor de aanleg van 'n bekistings- dam langs de westelijke kanaal dijk. Via Oostdijk en de rijksstraat weg reden de prins en de burge meester naar de Brielse brug te Helievoetssluis. Hier onderhield de prins zich met de commandant der Engelse genietroepen, die voorbereidingen treffen voor het leggen van een Bailybrug in de plaats van de aldaar weggespoel de dam, die van de rijksstraat weg af de toegang vormde cot de gemeente Helievoetssluis. Hierna bezichtigde de prins de in Helievoetssluis aangerichte verwoestingen. Van Nieuw-Hellevoet is de prins met het sportvliegtuig, dat hij zelf bestuurde, naar Ypenburg teruggekeerd. Op Schiphol is een Canadese viermotorige „North Star" ge land met 1200 paar lieslaarzen voor de hulp in de bedreigde ge bieden. De laarzen die een waarde van 12.000 dollars vertegenwoordigen werden op het vliegveld overge laden in Deense vrachtauto's. Ruim 200 paar laarzen werden naar het vliegveld Valkenburg vervoerd. Boven Renesse en bo ven Haamstede zou de lucht macht 100 paar uitgooien. Verder zijn 50C 'paar over de weg naar Tholen gebracht en de overige paren zullen worden verdeeld over Tilburg en Middelburg, wel ke plaatsen om 2090 paar en 2000 paar hoge laarzen hebben ge vraagd.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1953 | | pagina 1