Nazi-complot in West-Duitsland Hei wrak van de Fauslus Twee Amerikanen beschuldigd van spionnage Engelse hezettingsautoriteiten grijpen in Consequenties WEERSVERWACHTING HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN VRIJDAG 16 JANUARI 1953. 8e Jaargang No. 2242. Ontploffing ie Washington Het procesOradour Joodse vluchtelingen In West-Eerlijn v.m. n.m. Frankering bij abonnement: Terneuzen Direct eur-Hoof dredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Terneuzen Telefoon 2510 Né. 5 uur 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: 5.20 per kwartaal: per maand 1.75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct_ DE VRIJE Verschijnt dagelijks - Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande. Terneuzen Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum o*n advertentie 1.80. Rubriek Kleine Advertenties: 5 rebels 75 cent; iedere regel meer 15 cent. Vermelding: Bureau van dit Blad, of: Adres Bureau van dit Blad 15 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uur Het Britse ministerie van bui tenlandse zaken heeft Donder dag te Londen bekendgemaakt, dat een groep vooraanstaande nazi's heeft samengezworen om weer aan de macht te komen. Zij werd van centra in de Britse zone van Duitsland uit geleid. De leiders van het complot zijn gearesteercl. Het ministerie deelde voorts mee, dat de groep zich op het gebied van de buitenlandse po litiek voornamelijk bezig hield met het propageren van anti- Westerse ideeën. De Britse hoge commissaris in W.-Duitsland heeft besloten, dat er een verder onderzoek naar de groep zal worden inge steld. De volgende personen zijn ge arresteerd: 1. Dr Werner iNaumann, voor malig staatssecretaris van Goeb- bels' ministerie van propagan da. In het testament van Hitier was hij genoemd als opvolger van Goebbels. 2. Dr Gustav Scheel, voorma lig Reichsstudentenführer en gouwleider van Salzburg. In Hitiers testament was hij ge noemd voor de post van minis ter voor Cultuur. 3. Zimmermann, voormalig S S-brigade-führer en ambte naar van de economische en administratie van de concen tratiekampen. 4. Dr Heinrich Haselmayer, die heeft meegewerkt aan Hit- Iers putsch van 1923 in Mün- chen en leider was van de na tionaal socialistische studenten- bond in Hamburg. Hij heeft werken gepubliceerd over ras senwetenschap en sterelisering van „onvolwaardigen". 5. Heinz Siepen, voormalig Oitsgruppenleiter en landrat van de N.S.D.A.P., thans mede eigenaar van de Punktal-staal fabrieken in Solingen. 6. Dr Karl Scharping, voor malig ambtenaar van de radio afdeling van het rijksministerie voor propaganda. De Britse autoriteiten deelden mee dat zij reeds enige tijd op de hoogte waren van het be staan van deze groep. Het on derzoek dat naar de groep zal worden ingesteld, zal de vraag betreffen in hoeverre de voor malige nazi's een gevaar vorm den voor de veiligheid van de geallieerde strijdkrachten. De voormalige nazi's zijn om streeks middernacht thuis gear resteerd door de Britse veilig heidspolitie. Volgens een Westduitse zegs man was Naumann na de oorlog directeur van een chemische fa briek bij Neuss in het Rijnland. Sir Ivone Kirkpatrick, Britse hoge commissaris in Duitsland, bracht de vorige week Dinsdag een bezoek aan Londen om over leg te plegen met het ministerie van buitenlandse zaken. Er werd toen verklaard, dat het een rou- tinebezoek was. Dr Scharping heeft even vóór het einde van de oorlog via radio- Hamburg verklaard: „Zo ons land tijdelijk wordt bezet, moe ten wij toch trouw blijven aan onze moedertaal. De Elbe zal ook in de toekomst een Duitse rivier blijven evenals de Rijn en de Oder. Zij zullen nooit Duitslands grenzen vormen". Dr Gustav Scheel verklaarde kort na een bezoek aan Spanje in 1943, dat de „onwaardige" ele menten van de Duitse universi teiten moesten worden verwij derd. Dr Naumann behoorde tot de genen, die zich samen met Hit- Ier tijdens de laatste dagen van het „Reich" schuilhield in de bun ker onder de rijkskanselarij te Berlijn. Tot het laatste ogenblik verspreidde hij optimistische be richten. Hij behoorde tot de wei nigen, die uit de bunker naar het westen konden ontsnappen. In de oorlog diende hij in Frankrijk, Griekenland en in Rusland, tot dat hij in 1941 zwaar gewond werd. Een van de onmiddellijke ge volgen van de arrestaties zou wel eens kunnen zijn, dat Westeuro- pese politici, in het bijzonder in Frankrijk, zich zullen bedenken voor zij hun goedkeuring hechten aan de conventies van Bonn. Uit 't feit, dat Britse politie de arrestaties verrichtte, blijkt de ernst, waarmee de Britten de kwestie opnamen. De Britse autoriteiten hebben echter niet getracht samen met de autoritei ten van de Amerikaanse en de Franse zone tot handelen over te gaan. Wel werden „uit beleefd heid" de Franse en de Ameri kaanse hoge-commissaris inge licht. Het is echter waarschijn lijk, dat ook in de Franse en Ame rikaanse zone arrestaties zullen volgen. Vandaar dat de autoritei ten voorzichtig zijn met het ont hullen van hun kennis over de grootte en macht van de nazi-or ganisatie, aldus een bericht van een correspondent van Reuter. Naar A.F.P. uit betrouwbare bron te Bonn heeft vernomen, zouden de samenzweerders voor standers zijn van een verenigd Duitsland met een nationaal leger en in staat gebruik te maken van de rivaliteit tussen oost en west. Als toekomstige leider zou de 70-jarige ex-generaal van de SS, Hauser, optreden. Enige der samenzweerders zouden voorts verbindingen onderhouden met nazi's in het buitenland, zoals Os wald Mosley in Engeland en de Bel? L000 Degrelle, die vermoe delijk in Spanje verblijft. Een aantal samenzweerders is nog op vrije voeten, aldus voegt A.F.P. hieraan toe. Onder hen be vinden zich Hans Fritzsche, een voormalige omroeper van radio- Berlijn en de ex-gouwleider van Keulen, Josef Grohe. NA TWEE JAAR ONDER GRONDS WERK. Aan de razzia's van Woensdag nacht is twee jaar intensief on dergronds werk van Britse ge heime agenten voorafgegaan. Zij zijn op de hoogte van het be staan van handlangers der sa menzweerders in de Franse en de Amerikaanse zone, maar tot heden hebben zij nog geen vol doende bewijsmateriaal om de aanhouding van deze medewer kers te verzoeken. Naar verluidt heeft kanselier Adenauer Woensdagavond, toen hij van het Britse besluit om de groep te arresteren op de hoogte werd gebracht, hiervan „nota" genomen zonder zich vóór of te gen de arrestaties uit te spreken. Hij zou eerst overleg willen ple gen met zijn ministers. Vice-kanselier Blücher achtte de kwestie van het complot „uiterst ernstig" en hij erkende, dat de Britten het recht hadden arrestaties te verrichten in het belang van de veiligheid der be zetting. Te Hannover heeft graaf Wolf von Westarp, voormalig derde voorzitter van de verboden neo- nazistische socialistische rijks partij (S.R.P.), verklaard dat geen der gearresteerden lid van de S.R.P. was geweest. Volgens hem waren de arrestaties een „groteske vergissing" en hij ge loofde niet, dat Naumann, Scheel of Scharping, die hij persoonlijk kende, mensen waren die een re gering zouden kunnen omverwer pen. Volgens Britse kringen in Düs- seldorf heeft een afdeling van de Britse militaire politie Naumann in zijn woning te Düsseldorf ge arresteerd en een grote stapel documenten in beslag genomen. Vier anderen werden in Düssel dorf en het Rijnland opgepakt. De zesde, dr Scheel, werd in Hamburg aangehouden. De wo ning van een zevende Duitser, dr Bornemann, werd op docu menten onderzocht. Volgens een Britse woordvoer der is echter geen poging gedaan Bornemann, die niet thuis was, te arresteren. De echtgenote van Bornemann heeft verklaard, dat vele bescheiden van haar man door de Engelsen zijn meegeno men. De Britse hoge commissaris heeft op een persconferentie ver klaard, dat de bezettende mo gendheden dergelijke arrestaties beter konden verrichten dan de Duitsers, die door hun grondwet belemmerd werden. „Zo lang wij de verantwoorde lijkheid dragen, is het onze plicht de steen op te lichten en te zien wat er onder zit," aldus Kirkpa trick. De arrestanten werden in hech tenis gehouden voor een onder- zoék. Hij verwachtte, dat het on derzoek in de eerste plaats van „de grote stapel" in beslag ge nomen documenten en dan van de mannen zelf, lange tijd in be slag zou nemen. Daarna zou pas worden besloten of zij in staat van beschuldiging zullen worden gesteld en of zij door een Britse of door een Duitse rechtbank be recht zullen worden. Volgens de Britse hoge commis saris werd de groep geleid door dr Werner Naumann, de man, die Hitler in zijn testament had aangewezen als opvolger van Göbbels als minister van propa ganda. Sir Ivone zeide verder, dat hij vermoedde, dat de groep een centrum had zowel in de bonds republiek als in het buitenland. In welke landen de gearresteer den contacten hadden, kon hij niet zeggen, zolang het onderzoek niet was voltooid. Naar het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken meedeelt, is ook de voormalige gouwleider van Hamburg Karl Kaufmann aangehouden. In 1921 trad hij toe tot de nationaal-socialistische par tij. Van 1945 tot 1948 was hij ge interneerd. Het partijbestuur van de West duitse sociaal-democratische op positie heeft in eén verklaring gezegd, dat de aiirestaties „op ontstellende wijze" Aantonen, wel ke gevaren de bondsrepubliek van rechtse zijde bedreigen. Het bestuur betreurt het, dat een be zettende mogepdheid het com plot aan het licht moest bren gen. De regering wordt verweten dat zij niet voldoende het binnen dringen van neo-fascisten en van voormalige nazi's in het rege ringsapparaat is tegengegaan. De minister van Binnenlandse Zaken Lehr zeide op een pers conferentie, dat het „te veel eer zou zijn, de groep-Naumann een ondergrondse beweging te noe men." Leidinggevende functionarissen van de bondsrepubliek en de 9 Westduitse staten hebben met de ministers van Binnenlandse Za ken der staten het gebeurde be sproken. Functionarissen te Washington hebben verklaard dat Engeland twee maanden geleden het „State department" er van in kennis had gesteld, dat Neo-nazi's in de Britse zóne van Duitsland sa menzwoeren om naar de macht te grijpen. Het Amerikaanse mi nisterie was echter niet van te voren op de hoogte gebracht van de arrestatie van de leiders van deze beweging. De Westduitse minister van Buitenlandse Zaken, dr Lehr, heeft medegedeeld, dat hij het hof voor grondwetszaken te Karlsruhe verzocht heeft, ex-ge neraal Otto Ernst Remer uit zijn constitutionele rechten te ontzet ten, zulks op grond van art. 18 van de grondwet, dat zegt dat 'r, ieder, die misbruik maakt van de democratische rechten „teneinde de vrije, democratische orde aan te vallen, deze grondrechten ver beurt". GUY MOLLET OVER DE ARRESTATIES. De Franse socialistische leider Guy 3Iollet heeft Donderdag te Straatsburg verklaard, dat „de activiteit van de nazi's in West Duitsland in de laatste tijd zó duidelijk en intensief is gewor den, dat alle maatregelen van de Engelsen om hier aan paal en perk te stellen de volledige steun van de Franse openbare mening zullen hebben. Von Manteuffel geschokt. Hasso von Manteuffel, voor malig generaal der Duitse pant sertroepen en thans militair des kundige van de vrije democrati sche partij, gaf uitting aan zijn „grote afschuw", toen men hem vertelde van de handelswijze waarvan de in de Britse zóne ge arresteerde ex-nazi's worden be schuldigd. „Wij doen ons best om de grondslagen van onze staat te verzekeren en daar zou den zulke schurken proberen hem te ondermijnen. Grote he mel, het zou een ramp geweest zijn wanneer het daartoe was ge komen", aldus zei hij. „Wij moe ten dergelijke elementen heel goed in de gaten houden". De Nederlandse ingenieur W. van Wienen te Bussum, die had aangeboden het wrak van de gezonken Faustus in de mon ding van de Nieuwe Waterweg volgens de methode, die hij reeds eerder met succes heeft toegepast, naar de oppervlakte te pompen, heeft bericht ont vangen van het departement van Waterstaat, dat men van dit aanbod geen gebruik wenste te maken, omdat het teveel tijd zou kosten. Zoals bekend, is men thans bezig met pogingen het wrak nog verder te laten zinken. Het systeem van ir Van Wie nen berust op het luchtdicht maken van -het gezonken schip. Daartoe worden alle gaten ge dicht door deskundige duikers, waarna op de laagste plaatsen expansie-openingen worden aangebracht, waardoor het wa ter uit het wrak kan worden geperst door luchtcompressoren die lucht inpersen. Het schip gaat dan zweven en komt op eigen kracht naar boven. Met dit systeem heeft de heer Van Wienen het vorige jaar bij Vlissingen de Britse tanker „War Diwan" boven water gebracht en bovendien nog kans gezien met behulp van drijvende slangen, die onder in het schip werden aan gebracht, 2200 ton olie te lossen. Zijn eerste proef nam hij kort na de oorlog bij de Finse kust, waar hij een 12.000 ton metend Russische vaartuig wist te lichten. Daarna gaf de Noor se regering hem opdracht de „Troma" boven water te bren gen, hetgeen hem eveneens ge- Twee voormalige leden van het Amerikaanse leger zijn Donder dag beschuldigd van spionnage voor Rusland, waarbij ook de Sowjet-ambassade te Washington fcetrGkken is. Frocureur-generaal McGranery deelde mede, dat de twee Ameri kanen Woensdag te Wenen zijn gearresteerd. Ze werden genoemd in een geheime aanklacht, die Dinsdag door een federale grote jury is uitgebracht. Gelijktijdig met de bekendma king van McGranery maakte het departement van buitenlandse zaken bekend, dat het van de Sowjet-Unie de terugroeping had geëist van Nowikof, tweede se cretaris van de Sowjet-ambas- sade te Washington, Nowikof had zich bezig gehouden met ac tiviteiten, die onverenigbaar zijn met zijn status van geaccredi- Prinses Margriet, die op 19 Januari a.s. haar tiende verjaardag hoopt te vieren. Foto Paul Huf. teerde diplomatieke functionaris, aldus de verklaring. De gearresteerde Amerikanen (zwagers) zijn Otto Verber en Kurt Ponger, beiden uit New York. Zij zijn genaturaliseerd. McGranery zeide dat Nowikof in de aanklacht een medesamen zweerder had genoemd, maar niet als gedaagde werd be schouwd. Verber en Ponger zijn in een vliegtuig op transport gesteld naar Washington. Verber diende gedurende de oorlog als tweede luitenant in het Amerikaanse leger. Hij was lid van een afdeling van de ge heime dienst in Europa. Hij is 31 jaar. Ponger kwam pas in 1940 in de Verenigde Staten en trad in 1943 in het Amerikaanse leger. Hij is 39 jaar. McGranery zeide, dat de arre staties en de aanklacht het resul taat zijn van een langdurig ge zamenlijk onderzoek door het federale bureau van onderzoek en de geheime dienst van het leger. In de aanklacht worden veer tien spionnagedaden opgesomd, die, naar wordt gezegd, in Juni 1949 zijn begonnen en in Wa shington en Europa zijn verricht. Verber, Ponger en Nowikof worden in de aanklacht beschul digd van het verzamelen van al lerlei gegevens om deze ter be schikking van de Russen te stel len. Deze gegevens hadden be1- trekking op de omvang van de Amerikaanse strijdkrachten en op militaire inrichtingen. Een punt van de aanklacht be treft een poging van Verber om een regeringsfunctionaris om te kopen. Het departement van ju stitie zeide, dat dit incident zich te Wenen had afgespeeld. Het wilde de naam van de betrokken functionaris niet noemen. Sedert de oorlog hebben de Verenigde Staten 2 Sowjet-func- tionarissen uitgewezen: Goei- bitsjef, lid van de Sowjet-afvaar- diging bij de V. N.. en de Russi sche consul-generaal Lomsskin. Volgens advocaten van de re gering moeten de rechters er over beslissen of Verber en Pon ger in geval van een schuldig verklaring tot de doodstraf kun nen worden veroordeeld. Volgens het statuut op de spionnage kan een spion slechts tot de doodstraf worden veroor deeld, indien het delict in oor logstijd is gepleegd. De Verenig de Staten zijn thans formeel nog altijd met enige landen in oorlog. De hoogste straf, die kan wor den uitgesproken voor spionnage in vredestijd, is twintig jaar ge vangenisstraf. Een officiële Amerikaanse woordvoerder zeide, dat een aan tal Amerikaanse burgers, waar onder een zekere Lauber, is aan gehouden voor ondervraging in verband met de arrestaties van Verber en Ponger. Nog meer Amerikaanse onderdanen zullen worden opgeroepen, aldus de woordvoerder. Tot dusver zijn geen Oosten rijkers gearresteerd of onder vraagd. Een woordvoerder van het Amerikaanse leger zeide dat de arrestaties werden verricht op verzoek van Thompson, de Ame rikaanse hoge commissaris in Oostenrijk. Verber woont in de Ameri kaanse zone, maar Ponger in de Russische. Eenmaal dagelijks be trad hij de Amerikaanse zone om zijn 7. jarig dochtertje naar school te brengen. Woensdagoch tend maakte de politie van deze gewoonte van Ponger gebruik om hem te arresteren. De echtgenoten van Verber en Fonger werden niet aangehouden of ondervraagd. Verber en Ponger waren bij de Oostenrijkse regering erkend als correspondenten. Zij hadden elk een kantoor in de Sowjet-zone van Wenen, evenals mevr. Vera Ponger, de echtgenote van Pon ger en, naar men meent, de zus ter van Verber. Verber is Woensdag te zijnen huize gearresteerd. Lauber werd gearresteerd, toen hij met zijn auto voor een huis in het internationale district van Wenen stopte, waar hij een me de-inzittende, een bekend Oosten, rijks communist, liet uitstappen. Een woordvoerder van de in lichtingendienst van het Ameri kaanse leger heeft Donderdag te Washington verklaard dat deze dienst reeds verscheidene jaren op de hoogte was van doen en la ten van Verber en Ponger. Hun gangen werden nagegaan, zonder dat de betrokkenen het bemerk ten. Dit geschiedde om hun ver bindingen en hun spionnage-be- drijvigheid in het algemeen, na te gaan. Bij een brand in een opslag plaats van batterijen en electri- sche apparaten te Washington heeft zich Donderdag een ont ploffing voorgedaan, waarbij één brandweerman om het leven kwam. 25 Leden van de brand weer werden gewond, onder wie het hoofd, Millard Sutton, die er ernstig aan toe is. Voorbijgangers werden door de luchtdruk tegen de grond gesla gen, terwijl de ruiten van de na bijgelegen winkels werden ver brijzeld. lukte. Thans is hij bezig met het voorbereiden van een nieu we berging n.l. die van een Noorse vrachtboot in de Schelde- mond, die twee jaar geleden door een aanvaring is gezon ken. Met een door hem uitgevonden slipzandduikinrichting, waar mee het mogelijk is onder water in de grond duikwerk te ver richten, heeft de heer Van Wie nen reeds vóór de oorlog in op dracht van de Spaanse regering getracht nog iets van de be roemde zilvervloot te redden. Hij localiseerde in de baai van Vigo 11 schepen, doch daarna brak de oorlog uit en moest het werk worden gestaakt. Onder doodse stilte van de tal rijke aanwezigen is Donderdag voor het gerechtshof van Bor- deau de tenlastelegging in het proces. Oradour voorgelezen. De 21 beklaagden, 7 Duitsers en 14 Elzassers, stonden onbewo gen tussen hun bewakers, toen een griffier de gebeurtenissen in de zomer van 1944, die aan 642 inwoners in Oradour-sur-Glane het leven kostte, de revue liet passeren. Het enige andere ge luid in de kleine rechtzaal was het onderdrukte gesnik van ver wanten van de slachtoffers en enige van de 7 inwoners, die op wonderbaarlijke wijze aan de dood zijn ontsnapt. In de tenlastelegging werd er aan herinnerd, hoe een S S.-afde- ling van de divisie „Das Reich" de mannelijke bewoners van het dorp in schuren en garages bij een dreef, terwijl de vrouwen en kinderen in de kerk werden ver zameld. Op een gegeven teken werd met machinegeweren het vuur op de weerloze groepen ge opend, waarna de doden en ge wonden werden overdekt met hout en stro, dat in brand werd gestoken. Door zich dood te houden wis ten 5 personen aan de massale slachting te ontkomen. Vervolgens werd een begin ge maakt met het verhoor van de beklaagden. Als eerste werd ge hoord sergeant-majoor Karei Lentz, de hoogste in rang van de beschuldigden. Deze zeide niet te weten, of de anti-tank-groep van de S.S.-eenheid.-die Oradour uit moordde, met vlammenwerpers was uitgerust. De president gaf als commentaar op deze verkla ring, dat Lentz de uitrusting van zijn groep zeer slecht scheen te kennen. Hierop werd het proces ver daagd tot hedenochtend. Vijf en twintig vooraanstaan de Joden, rabbijnen en onderrab bijnen, uit alle districten van Oost-Duitsland zijn Donderdag naar West-Berlijn uitgeweken. De Joden zeiden dat zich thans geen leidende Joodse personen meer in Oost-Duitsland bevinden. Twee Italiaanse kinderen, een broer en zuster, zijn Woensdag om het leven gekomen, toen een bom ontplofte in een arbeiderswoning in Tunis. Twee andere kinderen werden ernstig gewond. Het Albanese Telegraafag :nt- schap heeft een bekendmaking van de minister van Binnenlandse Zaken uitgezonden, drt in de laa> ste dagen in verschillende delen van het land „twaalf spionnen en lieden, die trachten de bevolking tegen de regering op te zetten, door de veiligheidsdienst zijn ge- i dood." De spionnen waren in Joe- go-Slavië opgeleid en een aantal van de agenten werkte voor de Griekse spionnagedienst. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Vrijdag ochtend tot Vrijdagavond. LICHTE DOOI. Zwaar bewolkt en nevelig weer met plaatselijk af en toe motregen. Overwegend matige Zuidwestelijke wind en lichte dooi. ZATERDAG 17 JANUARI. Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden 2.48 3.16 3.23 3.51 4.03 4.31 4.13 4.41 16 17 18 ZON 8.41 16.59 8.40 17.01 8.39 17.04 MAAN v.m. n.m. 9.22 18.21 9.42 19.54 10.13 22.52

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1953 | | pagina 1