De uitspraak van het Hof
te Karlsruhe
Kabouter desfy tfvvteê
De wanordelijkheden te Casablanca
PRINS BERNHARD
WEERSVERWACHTING
HOOGWATER
DE „SCHEEPSKNOOP" IN
DE RIJN
„Burgerrecht" dagvaardt
de staat
President Heuss
zijn verzoek
trekt
in
ZON- en MAANSTANDEN
SLUITINGSUUR
KAPPERSZAKEN
Oostduitse mijnbouw-
beambten gearresteerd
KOREA
Rangeerterreinen gebombardeerd
Staatsloterij
Eisenhower en MacArthurs
plan voor de
KOREAANSE OORLOG
Bom ontploft in Tunis
blad
Toestand thans rustig
over zijn reis naar
Zuid-Amerika
Verdere reisplannen staan nog niet vast
Stagnatie
in de expeditie van
ons
Politieke gevolgen nog niet te overzien
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Eedactie-adres:
Noordstraat 55—57 Terneuzen
Telefoon 2510 Na 5 uur 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; per
maand ƒ1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct.
DE VRIJE ZEEUW
DONDERDAG 11 DECEMBER 1952.
8e Jaargong No. 2213.
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum per
advertentie 1,80.
Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 cent;
iedere regel meer 15 cent.
Vermelding: Bureau van dit Blad, of: Adres
Bureau van dit Blad 15 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur
Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uur
Dinsdagavond bracht kanselier
Adenauer in gezelschap van
vice-kanselier dr. Bluecher op
nieuw een bezoek aan president
Heuss. In goedingelichte kringen
is vernomen dat hij trachtte de
president ertoe te bewegen, zijn
verzoek om advies van het
staatsgerechtshof over de grond
wettelijkheid der Europese ver
dragen in te trekken.
De president zou zijn besluit
later mededelen.
Vóór Adenauers bezoek had
het Westduitse kabinet in het hel
verlichte paleis Schaumburg 2
uur lang beraadslaagd over de
toestand waarin men door het
besluit van het staatsgerechtshof
is gekomen. Daarbij waren Ade
nauers naaste medewerkers, die
haastig teruggeroepen waren uit
Karlsruhe, aanwezig.
Afgevaardigden der christe
lijke partij gaven een bijeen
komst der fractie te verstaan dat
men zich „midden in een staats-
crisis" bevond, doordat het
staatsgerechtshof weigerde het
door de regeringscoalitie verras
send ingediende klacht tegen de
parlementaire oppositie met
voorrang in behandeling te ne
men. Het hof bepaalde daaren
tegen dat zijn aan Heuss te ver
strekken advies voor het gerecht
bindend zal zijn en dus alle an
dere klachten overbodig zal ma
ken. Hierdoor is de toeleg van
de regeringscoalitie om zowel
het advies als een latere klacht
der socialisten tegen de verdra
gen te voorkomen, volkomen
mislukt.
In politieke kringen was men
ervan "overtuigd dat de opzet der
regeringspartijen is geweest de
beslissing uit handen van de vol
tallige zitting van het hof en uit
die van de eerste kamer te nemen
en haar over te hevelen naar de
tweede kamer, waarvan zij aan
nam dat de rechters in meerder
heid het standpunt der regering
zouden delen.
Adenauer ziet zich door deze
mislukking van zijn politiek voor
het feit geplaatst, dat enerzijds
zijn plan voor een spoedige rati
ficatie der verdragen door de
Bondsdag in het water is geval
len, terwijl daarnaast een op ver
schillende punten negatief ad
vies van het Staatsgerechtshof
moet worden verwacht. Zulk een
advies zou in de gegeven om
standigheden ratificatie onmoge
lijk maken, daar men moeilijk
kan aannemen dat de meerder
heid van het parlement en de
Eondsraad en de president tegen
het advies van het gerecht in
zouden handelen.
Twee mogelijkheden, die de
Westduitse regering zou kunnen
overwegen om de Europese ver
dragen alsnog ongeschonden
langs de klippen van het ge
rechtshof te voeren, werden
Dinsdagavond in de met Kerst
bomen getooide wandelgangen
van het parlement besproken. De
eerste zou bestaan in een terug
trekking van het verzoek om
rechterlijk advies van de bonds
president, doch in politieke kring
wordt het voor alsnog uitgeslo
ten geacht, dat de president daar
toe zou besluiten. Hij besloot een
half jaar geleden dit verzoek in
te dienen om alle twijfel omtrent
de grondwettelijkheid der ver
dragen uit te sluiten. De regering
gaf toen haar instemming met
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig van Donderdag
ochtend tot Donderdagavond.
Dooi.
Veranderlijke bewolking met
tijdelijk enige sneeuw of regen.
Vrij krachtige tot matige wind
tussen zuid en west. Tempera
tuur oplopend tot enkele graden
boven het vriespunt.
VRIJDAG 12 DECEMBER.
deze stap te kennen en juichte
toe, dat door dit ingrijpen de
hangende sociailstische klacht
overbodig zou worden.
Ook in kringen der regerings
partijen kon men Dinsdagavond
nog niet inzien welke argumen
ten de president zou kunnen
aanvoeren om thans op zijn be
sluit terug te komen.
Een tweede mogelijkheid, die
in de wandelgangen werd over
wogen, zou bestaan in een zijde
lingse uitschakeling van het ge
rechtshof. Deze zou kunnen wor
den bereikt door het aftreden
van enkele rechters, van wie
wordt aangenomen, dat zij het
standpunt der regering delen.
Wanneer vier rechters van een
der kamers bereid zouden zijn af
te treden, zou daardoor het hof
practisch worden verlamd om
dat dan het vereiste quorum niet
meer bereikt zou kunnen worden.
De persdienst van de christelijke
partij heeft Ê'insdag reeds op
deze mogelijkheid gezinspeeld
toen zij verklaarde, dat gewacht
diende te worden op reacties uit
de kringen der rechters. Deze
buitenwerkingstelling van het
hof zou dan de inleiding moeten
vormen tot een in vele politieke
kringen reeds lang voorgestane
wijziging van de samenstelling
van het hof. In regeringskringen
is men er namelijk kennelijk niet
meer van overtuigd, dat geen
partijpolitieke invloeden op de
rechters werken. Reeds onlangs
heeft niemand minder dan de
minister van justitie, Dr. Dehler,
gewaarschuwd voor socialistische
geest in het hoogste staatsge-
recht en sedertdien is de boven-
partijdigheid ervan steeds in dis
cussie geweest.
Ook ten aanzien van deze uit
weg uit de crisis werd Dinsdag
avond in parlementaire kringen
toegegeven, dat dit voor de pu
blieke opinie moeilijk te ver
dedigen zou zijn.
Het conflict tussen regering en
gerecht werd Dinsdag door een
woordvoerder van de regering
toegegeven, toen deze sprak van
de ontoelaatbare houding van
het gerecht en het standpunt in
nam, dat geen enkele wettelijke
bepaling het besluit zou recht
vaardigen.
Langzaam ontwart zich de
scheepsknoop, die bij Verdingen
in de Rijn werd gelegd, toen
daar Maandag als gevolg van
de dichte mist de ene sleep na
de andere opeen voer.
De vaart stroomopwaarts kon
Dinsdag reeds worden hersteld.
Woensdag was de mist opge
trokken en kon de ene sleep na
de andere worden vrijgemaakt.
Ook de vaart in de richting van
Nederland kon worden hervat.
De aanvaring moet beschouwd
worden als de grootste in de ge
schiedenis van de Rijnvaart en
ofschoon de waterpolitie ook
thans nog geen juist overzicht
heeft, zijn zeker meer dan 100
rijnaken en 30 tot 40 motor
schepen er bij betrokken ge
weest. Schade van betekenis is
echter niet ontstaan. De Neder
landse schepen, die bij de aan
varing betrekken zijn geweest,
hebben hoegenaamd geen scha
de geleden.
Tengevolge van de ijsvor-
ming op de wegen kon onze
bestelauto hedennacht niet
tijdig vertrekken.
Onze postabonné's zullen
hierdoor ons nummer van
Donderdagochtend met ver
traging ontvangen.
Expeditie
DE VRIJE ZEEUW.
Het comité „Burgerrecht"
heeft de staat in kort geding
gedagvaard voor de president
van de Haagse rechtbank om
dat de P.T.T. geweigerd zou
hebben geheel of gedeeltelijk de
bestelling uit te voeren van een
extra-nummer van het week
blad „Burgerrecht", dat geheel
was gewijd aan critiek op het
welvaartsplan in het N.V.V.
Het betreft hier de verzending
en huis-<aan-huis-bczorging van
ongeadresseerde stukken. Hoe
wel P.T-T- een groot deel van de
cplaag reeds had geëxpedieerd,
werd een ander deel daarvan
opgehouden. Hoewel P.T.T. zich
bereid heeft verklaard de res
terende exemplaren alsnog te
bezorgen, meent „Burgerrecht",
dat deze vertraging schade
heeft opgeleverd. De dagvaar
ding is Woensdagmorgen uitge
bracht.
Het kort geding zal Dinsdag
16 December dienen-
Volgens niet-tofficiële berichten van Franse zijde zijn, na de
wanordelijkheden te Gasablanca op Maandag j-1., waarbij acht
blanken door het gepeupel werden vermoord en een 40-tal be
togers in botsingen met de politie om het leven is gekomen,
tenminste 1000 Marokkanen gearresteerd-
In het gebied van Beni Mellal
zijn 70 arrestaties verricht, na
dat leden van de Marokkaanse
nationalistische Istiqlal-ipartij
een vergadering in een bioscoop
aldaar hadden bijgewoond.
Te Casablanca waren Dins
dag alle winkels, scholen en
kantoren gesloten, zulks in ver
band met de begrafenis van de
8 vermoorde Europeanen. Drie
der stoffelijke overschotten zijn
door de moordenaars dermate
verminkt, dat zij niet te her
kennen waren.
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
9.46
10.21
11.01
11.11
n.m.
10.27
11.02
11.42
11.52
ZON MAAN
op onder op ondei
Dec.
11 8.38 16.29 2.06 13.09
13 8.40 16.29 4.36 13.39
14 8.41 16.29 5.56 14.02
15 8.42 16.29 7.17 14.34
16 8.43 16.29 8.34 15-22
President Theodor Heuss van
West-Duitsland heeft Woensdag
zijn verzoek aan het Westduitse
hof voor grondwetszaken om een
advies over de wettelijkheid van
de verdragen met het westen in
getrokken.
Bondskanselier dr Adenauer
had de president Dinsdag ge
vraagd door deze stap een oplos
sing van de staatsrechtelijke cri
sis mogelijk te maken, waarin de
bondsrepubliek is gekomen door
het conflict tussen regering en
staatsgerecht.
Het gerecht zou gisteren de be
handeling hebben voortgezet,
doch het staat nu voor de beslis
sing, of het de door de regerings
partijen ingediende klacht tegen
de oppositie in behandeling zal
nemen. In deze klacht wordt de
oppositie ervan beticht, tegen de
grondwet te handelen door de
meerderheid van de bondsdag het
recht te betwisten de verdragen
te ratificeren. „Het ingrijpen van
prof. Heuss in het bestaande con
flict wordt te Bonn als een nieu
we verrassing beschouwd. Nog
Dinsdag werd het in politieke
kringen hoogst onwaarschijnlijk
genoemd, dat president Heuss ar
gumenten zou vinden om zijn ver
zoek in te trekken. Waarschijnlijk
heeft de president gemeend, dat
een nieuwe toestand is ontstaan,
doordat het gerecht bij voorbaat
heeft verklaard, dat zijn advies
aan de president bindend zal zijn
voor eventuele latere uitspraken
van het gerechtshof.
Het constitutionele hof heeft
nu de behandeling van het ver
zoek van president Heuss geslo
ten verklaard.
Het centrale comité van de so
ciaal-democratische partij geeft
uiting aan zijn „grote ongerust
heid" over het besluit van de pre
sident, „waarvan de politieke ge
volgen nog niet kunnen worden
overzien".
In een door het bureau van
president Heuss uitgegeven ver-!
klaring wordt medegedeeld, dat
de president zijn verzoek om ad
vies heeft ingetrokken, omdat het
hem duidelijk was geworden, dat
het hof niet slechts een raadge
vende beslissing zou nemen.
Verklaard wordt, dat de presi
dent aanvankelijk had verzocht,
hem raad te geven aangaande de
vraag, of de door West-Duitsland
met het westen te sluiten verdra
gen in overeenstemming zijn met
de grondwet, „welke vraag door
het staatshoofd was gesteld om
het de volksvertegenwoordiging
mogelijk te maken haar beslis
sing te nemen, zonder in rechts
kundige verwikkelingen te gera
ken".
In de verklaring wordt verder
gezegd, dat tijdens veelvuldige
besprekingen, „die destijds met
de verschillende betrokken groe
pen zijn gevoerd, het raadgeven
de karakter van het door het con
stitutionele hof te geven advies
onomwonden is erkend", waar
aan wordt toegevoegd: „Het was
niet de bedoeling tevoren aan een
dergelijk advies een bindend ka
rakter te geven".
VERKLARING VAN HEUSS.
In een radiorede over alle West
duitse zenders heeft bondspresi
dent Heuss Woensdagavond zijn
besluit om zijn verzoek aan het
constitutionele hof in te trekken
toegelicht.
Hij had zijn besluit niet geno
men om de politieke leiders van
de regeringscoalitie ter wille te
zijn, doch omdat het hof te Karls
ruhe de wet, waarbij het werd
ingesteld, had geïnterpreteerd op
een wijze, die hij niet voor moge
lijk had gehouden, toen hij de
„adviserende uitspraak" had ge
vraagd.
Er moet niet een te zware last
op het constitutionele hof gelegd
worden, zo meende de bondspre
sident, die hieraan toevoegde:
„Het hof is één bewaarder van
de grondwet; de federale presi
dent is de andere. Zij moeten be
reid zijn elkaar halverwege te
ontmoeten overeenkomstig de be
hoeften van onze staat en de ge
rechtigheid".
De voorzitter van de bondsdag,
Hermann Ehlers, heeft bekendge
maakt, dat vijf afgevaardigden
van de regeringscoalitie in de
bondsdag zijn afgetreden, omdat
zij gekant zijn tegen de verdra
gen met het westen. Het zijn Ot
to Reinal, Josef Wailner, Wil
helm Schmidt en mevr. Anne Ma
rie Bieganowski, allen van de
rechts georiënteerde Duitse par
tij, en Richard Freudenberg van
de vrije democratische partij.
Mevr. Thea Arnold, afgevaar
digde van de Katholieke centrum
partij, is afgetreden, omdat zij in
strijd met deze partij voorstand
ster van de verdragen is.
Een aantal organisaties in het
dames- en het herenkappersbe-
drijf heeft destijds bij de rege
ring het verzoek ingediend om
te bepalen, dat het verbod, een
winkel op werkdagen na 18 uur
voor het publiek geopend te
hebben, niet geldt van 18 tot
18.30 uur voor winkels, waar het
bedrijf van dames- of heren
kapper pleegt te worden uitge
oefend.
Bij Kon. Besluit is dit verzoek
thans ingewilligd en bepaald
dat dit latere sluitingsuur uit
sluitend geldt voor zover be
treft het verrichten van kap
perswerkzaamheden. Het be
sluit treedt vandaag in werking.
„Neues Deutschland", het of
ficiële dagblad van de (com
munistische) „Socialistische
Eenheidspartij", meldt dat een
Oostduitse regeringscommissie
de arrestatie heeft gelast van
„een aantal" hoge Oostduitse
mijnbouwbeambten.
Adalbert Hengst, voorzitter
ter der commissie, heeft 3 weken
geleden een toespraak tot het
S.E.D.-toestuur gehouden, waar
in hij verklaarde dat de Oost
duitse steenkoolproductie
maand na maand daalt en dat
de toestand in de mijnen, „ten
gevolge van sabotage en kuipe
rijen door een georganiseerde
bende bandieren, die haar voor
naamste vertakkingen onder
hoge mijnbouwbeambten heeft,
thans gevaarlijk is". „Het dage
lijks voorkomen van branden en
ongelukken in de Oostduitse
mijnen, waardoor mijnwerkers
de dood vinden, is het gevolg
van het werk van deze bende",
aldus Hengst.
Hij deelde het partijbestuur
mede dat de man, die sinds '45
de leiding heeft van de steen
koolwinning in het gebied van
Müulsengrund, in Saksen, had
verklaard dat uitrusting voor
het aanleggen van koelinstalla
ties in de Oostduitse mijnen
slechts in W.-(Duitsland kon
worden gekocht. „En dat is sa
botage", aldus Hengst.
Het is niet moeilijk
voor Uw zieken en
herstellenden bij de
komende feestdagen
een welkom geschenk
te kiezen,
een welkcm geschenk te kiezen:
PLEEGZUSTER BLOEDWUN is
heerlijk van smaak en daarbij
zeer versterkend.
Marokkaanse en Franse troe
pen, eenheden van het vreem
delingenlegioen, Franse mari
nepatrouilles en eenheden Ma
rokkaanse militie patrouilleer
den door de straten van Casa
blanca. Er is geen melding ge
maakt van incidenten.
Een regiment van het vreem
delingenlegioen is Dinsdag per
trein uit zijn bases nabij de Al
gerijnse grens te Casablanca
aangekomen.
Volgens niet-officiële schat
tingen bevinden zich thans te
Casablanca en in de omgeving
van deze stad ruim 10 000 man
onder Franse leiding staande
troepen.
De politie heeft Dinsdag ver
scheidene personen gearresteerd
die per rijwiel fabrieken af
reden om de arbeiders tot sta
king aan te zetten.
De Franse autoriteiten hebben
50 Europese gezinnen, die woon
achtig waren in de wijken in
het stadscentrum, waar de wan
ordelijkheden zijn voorgevallen,
meegedeeld dat zij weer naar
hun woningen terug konden ke
ren. De meeste hebben hieraan
echter geen gevolg gegeven.
Vrijdag zullen in alle Marok-
ka'anse moskeeën gebeden wor
den gezegd voor de slachtoffers
der wanordelijkheden.
In Franse kringen te Casa
blanca gaf men uiting aan enige
bezorgdheid over het feit, dat
de sultan van Marokko geen
verklaring heeft afgelegd, waar
in hij het optreden van het ge
peupel veroordeelt.
De politie van Casablanca
heeft meegedeeld dat een der
opruiers, die in het ziekenhuis
is overleden, een Tunesiër was,
die Zaterdag j.l. in Casablanca
was aangekomen.
t
Prins Bernhard heeft in een
brede kring van journalisten ver
teld over zijn laatste reis naar
Mexico, Columbia, Ecuador en
Peru. Het is een vermoeiende
tocht geweest, waarvan hij echter
zeer heeft genoten. De prins gaf
een schildering van de culturen,
van de prachtige steden en na
tuurtaferelen, die hij op zijn reis
mocht aanschouwen, van de en
thousiaste ontvangsten, die hem
ten deel vielen en van de moge
lijkheden tot samenwerking tus
sen de Midden, en Zuidameri-
kaanse landen en Nederland.
Tijdens de reis is er goodwill
gekweekt, die als het ware gecon
serveerd moet worden in „follow-
ups". Ónze diplomatieke verte
genwoordigingen hebben veel ge
daan om ons land in het brand
punt van de aandacht te plaatsen.
Het was, alsof men al jaren op
ons gewacht had, zo vertelde de
prins. Thans komt het er op aan
de kansen, die er zijn, te benut
ten.
pe prins zou gaarne zien, dat
wij ons niet op één, doch op alle
landen concentreren. In Mexico
liggen goede kansen voor onze
verbruiks- en kapitaalgoederen.
Columbia, Peru en Ecuador bie
den brede kansen voor de land
bouw, voor gezamenlijke indus
trievestiging en ook voor het ves-
In de 517e Staatsloterij, 5e kl„
11e lijst is op nr. 9106 de prijs
van 10.000 gevallen.
Volgens een geallieerd com
muniqué hebben vliegtuigen van
het Amerikaanse vliegdekschip
„Essex" Dinsdag rangeerterreinen
in het centrum van de stad Hoe-
nyoeng, een paar honderd meter
van de Mandsjoerijse grens en
vlakbij Siberië, gebombardeerd.
Dit is het Noordelijkste punt, dat
totnogtoe in de Koreaanse oorlog
is aangevallen.
Hoenyoeng is een belangrijk
knooppunt voor het verkeer aan
de oostkust van Korea.
O.m. werden belangrijke spoor
lijnen en spoorwegwerkplaatsen
vernield, aldus het communiqué.
Vliegtuigen van andere vlieg
dekschepen vielen de aan de
grens van Mandsjoerije liggende
plaatsen Moesan, Magin en Hy-
sandjin aan.
VERKLARING VAN SYNG-
MAN RIIEE.
President Syngman Rhee van
Zuid-Korea heeft zijn politieke
tegenstanders Dinsdag beschul
digd van een poging om de Zuid-
koreaanse regering omver te
werpen.
Hij zeide, dat de activiteit van
zijn tegenstanders ernstig was
geworden sedert de Zuidkoreaan-
se politeike crisis eind Mei j.l.
Hij,voegde er aan toe, dat een
man, die gepoogd 'zou hebben
Korea te verenigen „door onder
handelingen met de communis
ten nog vrij rondliep".
Hij deed een beroep op de be
volking „zich aaneen te sluiten
om onze nationale souvereiniteit
te verstevigen".
De aanstaande president van
de Ver. Staten, Eisenhower,
heeft telegrammen gewisseld
met generaal MacArthur.
Eisenhower verzocht om het
plan van MacArthur voor be
ëindiging van de Koreaanse
oorlog.
Eisenhower is aan boord van
de Amerikaanse kruiser „Hele
na" op de terugreis naar de Ver.
Staten na zijn bezoek aan Ko
rea. Vier leden van het toe
komstige kabinet van Eisenho
wer zijn. eveneens aan boord.
De perssecretaris van Eisen
hower deelde verslaggevers aan
boord van de kruiser mede, dat
Eisenhower sinds hij Korea
had verlaten in telegrafisch
contact had gestaan met gene
raal MacArthur. „Vanzelfspre
kend wenst de gekozen presi
dent kennis te nemen van de
inzichten en de mening van ge
neraal MacArthur over Korea",
aldus de perssecretaris.
Generaal MacArthur zeide vo
rige week in een rede dat hij 'n
plan had maar dat hij het al
leen aan Eisenhower zou geven
indien deze er om zou vragen.
Eisenhower verzocht MacAr
thur in te stemmen met offi
cieuze besprekingen over zijn
(MacArthurs) inzichten met be
trekking tot Korea en het Ver
re Oosten.
MaoArthur antwoordde, dat
hij er mee accoord ging. Hij zei,
dat een oplossing van de Kore
aanse kwestie, de sleutel tot de
viede in de wereld zou kunnen
worden".
(Een woordvoerder van het
ministerie van Defensie heeft
voor het bekend worden van het
contact tussen Eisenhower en
MacArthur verklaard, dat in
dien generaal MacArthur een
plan voor het beëindigen van de
Koreaanse oorlog had, het zijn
plicht als soldaat was het via
het leger kenbaar te maken).
In de eerste nacht zonder uit
gaansverbod sinds de moord op
de vakbondsleider Hatsjed is ;n
Tunis een toom ontploft voor 'n
café in het een rum van de
stad.
Er zijn geen slachtoffers ge
vallen.
tigen van banken voor gezamen
lijke of eenzijdige rekening. Het
enthousiasme, dat ontstond in
Ecuador en Columbia, toen werd
medegedeeld, dat Nederlands vee,
vrij van mond- en klauwzeer,
weer zou worden toegelaten, is
een indicatie, dat men op Neder
landse producten zeer gesteld is.
In de drie Zuidamerikaanse
landen is grote vraag naar des
kundigen op het gebied van de
tropische landbouw, zowel voor
vestiging als voor opneming in
bestaande cultuurbedrijven. Men
vraagt specialisten voor de teelt
van suiker, rijst, citrus, koffie,
thee en rubber en heeft daarbij
in het bijzonder het oog op de
Nederlanders, die uit Indonesië
zijn vrijgekomen.
Vestigingen van Nederlanders
acht de prins gunstig, mits bij
voorkeur in groepsverband. Hij
haalde de Duitse vestigingen in
Zuid-Chili aan ten bewijze, dat
zulks zeer wel mogelijk is. Moei
lijkheden op religieus terrein
acht hij uitgesloten.
Voor Nederlandse landbouwers
bestaan goede mogelijkheden.
Aan land is geen gebrek, wel aan
kapitaal. Het lijkt de prins wense
lijk, dat aan emigranten door de
Ned. regering aanzienlijke facili
teiten op het gebied van kapitaal
en goederen worden verleend. De
bodemschatten, vooral in Peru,
zijn groot. Aan exploitatie is
door gebrek aan kapitaal nog
weinig gedaan.
Duitsland werkt in Zuid-Ame
rika hard voor de afzet van in
dustrieproducten. Het Franse
bankwezen heeft er grote belang
stelling. Waarom zouden wij er
geen moeite doen, zo zeide de
prins.
Vooral Peru is ein land in op
komst. De bodem is er vrucht
baar, doch behoeft irrigatie. Het
klimaat is goed. De kansen voor
ontginning van mineralen en het
vestigen van banken zijn er goed.
Ik zou graag zien, dat compe
tente figuren uit ons bedrijfs
leven, die zelf besluiten kunnen
nemen, naar de vier landen gaan,
aldus prins Bernhard. Hij acht
het belangrijk, dat ook journalis
ten de landen zullen afreizen om
het Nederlandse publiek een
scherp omlijnd beeld van het
leven daar te kunnen geven.
Terugkomende op de tentoon
stelling te Mexico-stad zeide de
prins, dat daar goede contacten
zijn gelegd op een expositie, zo
als Nederland nog zelden in het
buitenland heeft gepresenteerd.
Hij wilde niet vooruitlopen op de
resultaten, aangezien nog vele
onderhandelingen gaande zijn;
In het bijzonder prees de prins
de vriendelijkheid en tegemoet
komendheid van de scheidende
en van de nieuwe presidenten van
Mexico. Beiden zijn intelligente,
bekwame en deskundige mannen,
hetgeen van grote betekenis voor
hun land is. Óok voor de andere
regeringspersonen in de bezochte
landen had de prins niets dan lof.
Ten "aanzien van nieuwe reis
plannen zeide de prins, dat er wel
plannen voor herhaling van be
zoeken bestaan en dat hij dit ook
gaame zal doen, omdat hij thans
practisch rond is geweest. Er
staat echter nog niets vast.
