Trygve Lie treedt af als Secretaris-
Generaal der Verenigde Naties
De situatie in Rotterdam
in verband met de Faustus
De Verenigde Naties
Viering „Heldendag"
De Belgische begroting
DE STRIJD IN INDO-CHINA
DE ONGEREGEDHEDEN
TE EAST LONDON
Toespraak van W SJINSK Y
Rede van Minister LUNS
WEERSVERWACHTING
President Sukarno over Nieuu-Guinea
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
DINSDAG 11 NOVEMBER 1952.
7e JJaargang No. 2188.
DE ALGEMENE STAKING
TE PORT ELIZABETH
De grens der financiële mogelijkheden
bereikt
Indonesië
op
onder
op
ondei
Nov.
12
7.55
16.53
2.02
14.41
13
7.56
16.52
3.12
14.52
14
7.58
16.50
4.25
15.04
15
8.00
16.49
5.41
15.19
Frankering bij Abonnement: Terneuzen.
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Eedactie-adres:
Noordstraat 55—57 Terneuzen
Telefoon 2510 Ni 5 uur 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; per
maand ƒ1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum per
advertentie 1,80.
Rubriek Kleine Advertenties: 5 rebels 75 cent;
iedere regel meer 15 cent.
Vermelding: Bureau van dit Blad, of: Adres
Bureau van dit Blad 15 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur
Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uur
Trygve Lie is Maandag afge
treden als secretaris-generaal van
de Verenigde Naties.
Bij de opening van de alge
mene vergadering van Maandag
middag heeft Lie zijn besluit
medegedeeld. Hij zei dat hij al
eerder had willen aftreden, maar
dat hij had goedgevonden aan te
blijven vanwege de Koreaanse
kwestie. Maar nu scheen de situa
tie er beter voor te staan. Lie zei-
de, dat een nieuwe secretaris-ge
neraal, die eenstemmig door de
vijf grote mogendheden zou wor
den gekozen, misschien beter ge
schikt voor zijn taak was.
Lie stelde voor, dat de Assem-
blée het verkiezen van een nieu
we secretaris-generaal op de
agenda plaatst. Voorzitter Pear
son van Canada nam dit voorstel
aan. Lie zei dat hij aftrad „om
persoonlijke redenen", na lang
overleg met zijn gezinsleden en
vrienden. „Ik weet dat het gevaar
bestaat dat mijn daad verkeerd
begrepen wordt. Ik verklaar ech
ter met klem dat mijn ontslag
wordt ingediend om de zo even ge
noemde redenen en om geen an
dere. Ik wil dat de leden weten,
dat ik mij terugtrek in de hoop
dat dit de Verenigde Naties mag
helpen bij het redden van de vre
de en het beter dienen van de
zaak van vrijheid en vooruitgang
voor het gehele mensdom".
Lie had een kleur en leek wat
opgewonden toen hij zijn van te
voren opgestelde verklaring voor
las. Toen hij klaar was heerste er
algehele stilte in de stampvolle
vergaderzaal.
Het was niet onmiddellijk dui
delijk wanneer Lie's ontslag in
gaat.
Spoedig na het begin van de
Koreaanse oorlog in 1950 sprak
de Sowjet-Unie haar veto uit te
gen de herverkiezing van Lie op
een geheime vergadering van de
Veiligheidsraad.
Zij stelde als secretaris-gene
raal voor de Poolse minister van
Buitenlandse Zaken Zygmunt
Modzielewski. Enkele weken later
deed de algemene vergadering de
bittere Sowjet-oppositie teniet
door met 46 tegen 5 stemmen
Lie's ambtstermijn met drie jaar
te verlengen.
In zijn verklaring verwees Lie
naar een onderhoud, op 11 Sep
tember, met de voorzitter van de
Algemene Vergadering Pearson,
waarbij hij deze reeds meedeelde
In het Z. van de delta van
Hanoi hebben de opstandelin
gen 3 Franse posten genomen-
De Vietminh schijnt de op
mars van Frans-Vietnamese
strijdkrachten in de richting
van Toejenguang te willen ver
tragen.
Zondag rukten gepantserde
eenheden van de Frans-Viet
namese strijdkrachten 30 km op
in een gebied waar de Vietminh
een groot aantal opslagplaatsen
had ingericht, zonder veel te
genstand te ontmoeten.
dat hij na rijp beraad had beslo
ten zijn ontslag in te dienen.
Lie was toen van plan zijn be
sluit bij de opening van deze ze
vende zitting van de Assemble be
kend te maken, maar hij heeft
tot Maandag gewacht om de mi
nisters van Buitenlandse Zaken
van de vijf permanente leden van
de Veiligheidsraad bijeen te tref
fen, in de hoop dat dit de benoe
ming van een opvolger zou verge
makkelijken.
Lie herinnerde er aan, dat hij al
in 1950 wilde aftreden, aan het
einde van de termijn van vijf jaar.
Hij verklaarde zich toen bereid
aan te blijven omdat de agressie
in Korea omstandigheden schiep-
waardoor hij zich verplicht voel
de zijn taak voort te zetten.
„Thans ben ik van geyoelen, dat
de toestand iets anders is. De Ver.
Naties hebben de aanvalspoging
in Korea afgewezen. Er kan een
wapenstilstand tot stand komen
als Rusland, China en de Noord-
Koreanen oprecht zijn in hun
wens de strijd te beëindigen.
Als zij oprecht zijn, is een nieu
we secretaris-generaal, unaniem
gekozen door de 5 grote mogend
heden, de Veiligheidsraad en de
Algemene Vergadering, wellicht
van meer nut dan ik kan zijn."
Lie werd beschouwd als een
hardnekkig verdediger van de
V. N.-politiek inzake Korea en
het handhaven van de beginse
len van het handvest der V. N.
in het Koreaanse geschil. Toen
de Assemblée hem in 1950 her
benoemde, werd dit beschouwd
als een uitspraak van vertrou
wen in Lie's krachtige steun van
de V. N.-actie in Korea.
Sedertdien heeft de Sowjet-dele-
gatie de secretaris-generaal be
handeld alsof hij niet meer be
stond. Het was bekend, dat Lie
zich dit zeer aantrok.
Lie verdiende bijna 150.000 gul
den per jaar belastingvrij aan
salaris en onkostenvergoeding.
ROMULO CANDIDAAT?
Generaal Carlos Romulo, minis
ter van Buitenlandse Zaken van
de Philippijnse republiek, wordt
in officiële kringen te Washing
ton genoemd als de waarschijn
lijkste opvolger van Trygve Lie.
Maandag was de orde in East
London weer hersteld. Officieel
wordt meegedeeld dat bij de
wanordelijkheden in de nacht
van Zondag op Maandag zeven
Afrikanen en 2 blanken om het
leven zijn gekomen.
18 Inboorlingen zijn in het
ziekenhuis opgenomen. 9 Hun
ner waren licht gewond. Deze
9 zijn gearresteerd.
Maandag begon de door het
Indische en Afrikaanse natio
nale congres ivoor 1 dag te Port
Elizabeth uitgeroepen algeme
ne staking.
Het leek er op dat het sta
kingsparool vrij algemeen werd
gevolgd. Bedrijven ondervonden
de uitwerking er van. De elec-
triciteitsvoorziening is met 20
procent ingekrompen. Er is geen
melding gemaakt van inciden
ten.
In enkele van de grootste fa
brieken, waaronder die van Ford
en General Motors, zijn de Afri
kaanse werklieden niet op hun
werk verschenen. De arbeiders
van gemengd bloed in Port Eli
zabeth zijn voor het grootste deel
wel naar hun werk gegaan.
Schepen met een diepgang van 9 meter mogen
reeds binnenkomen
Besprekingen tussen Nederlandse en Engelse marine
autoriteiten over opruiming van het icrak
De Sowjet-minister van Bui
tenlandse Zaken, Andrej Wy-
sjinsky, heeft Maandag in de po
litieke commissie der Ver. Naties
een gewijzigde versie van de re
solutie, die hij tevoren reeds had
aangeboden, ingediend. Wysjins-
ky stelde de vorming van een
commissie van elf leden voor,
welke zou moeten bestaan uit
vertegenwoordigers van de Ver.
Staten, Groot-Britannië, Frank
rijk, de Sowjet-Unie, Peking-
China, India, Birma, Zwitserland,
Tsjecho-Slowakije, Noord-Korea
en Zuid-Korea en tot taak zou
zou hebben onmiddellijk maat
regelen te nemen ter regeling van
de Koreaanse kwestie, waaronder
hulp aan beide partijen bij de
repatriëring van alle krijgsge
vangenen.
De door Wysjinsky voorgestelde
commissies van elf leden zou toe
zicht moeten houden op de tot
standkoming van een eenheid van
Korea door de Koreanen zelf.
Wysjinsky zeide in antwoord op
vragen van Acheson en anderen,
dat het beginsel van vrijwillige re
patriëring van krijgsgevangenen
„geheel onaanvaardbaar" is en
reeds door de Chinezen en Noord
koreanen verworpen. „De conven
tie van Genève laat er geen twijfel
over bestaan, dat de mogendheid
die krijgsgevangenen vasthoudt,
verplicht is deze allen na het be
ëindigen der vijandelijkheden te re
patriëren".
Wysjinsky, die twee-en-een-half
uur sprak, zei, dat krijgsgevange
nen onder militaire discipline blij
ven staan en derhalve niet vrij zijn.
De V.S. hadden de krijgsgevange
nen nodig voor „opstandige activi
teit in de Sowjet-Unie en andere
landen".
Hij zeide, dat het aannemen van
de door 21 landen, waaronder Ame
rika, ingediende resolutie inzake
Korea, waarin het beginsel der
vrijwillige repatriëring is vervat,
„onvermijdelijk zou leiden tot het
afbreken der besprekingen te Pan-
moendjon en een verlenging van
de oorlog".
Hij verklaarde, dat het debat tot
nogtoe had bevestigd, dat „de heer
sende kringen der V.S. geen be
langstelling hebben voor een be
ëindiging van de oorlog en een rege
ling van de Koreaanse kwestie".jongste voorstel over Korea in
De V.S. wensten een „overwinning de politieke commissie zullen ver
ten koste van alles" op het slag-werpen.
veld.
Hij herhaalde, dat de Koreanen
„gesteund en aangemoedigd door
de V.S.", Noord-Korea hadden aan
gevallen. De Franse en Britse af
gevaardigden (Hoppenot en Lloyd)
hadden geen enkel bewijs aange
voerd voor hun verklaring, dat
Noord-Korea Zuid-Korea had aan
gevallen, aldus Wysjinsky.
Terwijl Wysjinsky sprak weer
klonk in de zaal het lawaai van
gehamer boven de hoofden der ge
delegeerden. Hij onderbrak zijn
rede en zette deze pas voort, toen
het lawaai was opgehouden!
Toen Wysjinsky gesproken had,
ging de commissie uiteen, zonder
een nieuwe datum voor de volgen
de bijeenkomst vast te stellen.
In diplomatieke kringen van de
Verenigde Naties acht men het
zeer waarschijnlijk, dat de Weste
lijke mogendheden Wysjinsky's
Aan de vooravond van het nieu.
we parlementaire jaar heeft de
Belgische minister van Financiën
de rijksbegroting voor 1953 inge
diend. Op deze begroting komen
de uitgaven voor met fr 97,75 mil
liard, waarvan fr 77,7 milliard op
de gewone en fr 20,5 milliard op
de buitengewone begroting. De
ontvangsten op de gewone begro
ting figureren met fr 77,9 mil
liard, zodat hier dus een gunstig
overschot van fr 200 millioen is.
Daar de ontvangsten op de bui
tengewone begroting echter
slechts een bedrag van fr 2,5 mil
liard uitmaken, zal ruim fr 17
milliard door middel van lenin
gen moeten worden gedekt. De
buitengewone begroting voor
1953 moet 21,2 milliard militaire
investeringen van 1952 dragen
waarvan 60 procent bestemd is
voor de herbewapening.
Ook voor 1953 voorziet de rege
ring fr 6,3 milliard nieuwe beleg
gingen voor militaire doeleinden.
Hiermee is de grens der finan
ciële mogelijkheden van België
bereikt, aldus heet het in de toe
lichting op de begroting. De rege
ring waarschuwt de andere lan
den, dat België de militaire lasten
niet kan dragen zonder buiten
landse hulp.
Teneinde zich niet in een finan
cieel avontuur te storten, zo
wordt verder opgemerkt, heeft de
regering besloten de militaire uit-
gaven voor 1952, voorzover deze
nog verricht moeten worden, tot
de helft te herleiden. Ook de voor
1953 voorziene uitgaven moeten
tot Maart 1953 gehalveerd wor
den, hetgeen fr 3 milliard .ninder
betekent. Indien geen andere in
komsten worden gevonden of de
militaire inspanningen niet over
een langere termijn kunnen wor
den uitgespreid, zal de begroting
in haar geheel met fr 24 milliard
moeten worden verminderd, wil
men inflatie in België vermijden.
In de conclusie van de toelichting
op de rijksbegroting wijst de re
gering er op, dat deze begroting
van bijna fr 100 milliard overeen
komt met bijna een derde deel
van het nationale inkomen. Een
dergelijk peil van uitgaven, zo
heet het, kan niet worden volge
houden. Indien er een wijziging
in de huidige gunstige conjunc
tuur intrad, zou de financiële last
ondragelijk worden. Het land
dient daarom ten koste van alles
de uitgaven te beperken of deze
tot later uit te stellen.
De Nederlandse minister van
Buitenlandse Zaken mr J. Luns
heeft in de vergadering van de
V. N. een uiteenzetting gegeven
van het Nederlandse standpunt
inzake de internationale aange
legenheden.
Het feit constaterend dat de V.
N. thans in een eigen nieuw ge
bouw bijeen waren, stelde hij de
vraag, of de V.N. nog even diep
geworteld is in het hart van het
volk zoals bij de oprichting, zeven
jaar geleden. Mr Luns merkte op,
dat de V. N. een ideaal dienen,
doch daarbij realistisch moeten
bijven en dat hierbij rekening
moet worden gehouden met het
feit, dat politiek de kust van het
bereikbare is.
Mr Luns meende te moeten con
stateren, dat de V. N. met name
op het gebied van vrede en veilig,
heid niet hebben kunnen voldoen
aan de in 1945 gewekte verwach
tingen. Wel is een moedige daad
gesteld door het optreden in Ko
rea, aldus mr Luns, doch men
moet er voor op zijn hoede blij
ven, dat de eenheid niet wordt
verzwakt door hen, die de gelede
ren der Verenigde Naties trach
ten te splijten. De V. N. zijn be
reid en verlangend een eervolle
wapenstilstand te sluiten, maar
de beginselen van de V. N. moe
ten onverzwakt gehandhaafd blij
ven.
De minister zeide verder, dat
men zich niet kan neerleggen bij
een onbepaald voortduren van de
naoorlogse status quo in sommi
ge delen van de wereld, maar dat
met vreedzame middelen ge
streefd moet worden naar verbe
tering van onrechtvaardige en on
gezonde toestanden.
Hij refereerde hierbij aan het
verdeeld zijn van Korea en Duits
land en aan de bezetting van
Oostenrijk. Verder bestaat er nog
steeds een gevaarlijk gebrek aan
machtsevenwicht. Daarom moet
geleidelijke opbouw van de krach
ten der vrije wereld worden toe
gejuicht.
Wij beschouwen de Navo, aldus
minister Luns, als een van de be
langrijkste bijdragen tot de rui
mere gezamenlijke veiligheid, die
het handvest der V. N. op het oog
heeft. Wij zien in, dat op dit rui
mer gebied de Veiligheidsraad ge
faald heeft in het organiseren van
een permanente internationale
gewapende macht. Onder deze
omstandigheden moesten andere
middelen in het kader van het
handvest worden aangewend en
dit is gebeurd.
MOTIE VAN WANTROUWEN
IN HET LAGERHUIS.
Vandaag zal de oppositie in het
Lagerhuis een motie van wan
trouwen indienen. Wordt deze
motie goedgekeurd, dan zal de
regering-Churchill moeten aftre
den. De motie critiseert de troon
rede wegens haar gebrek aan
positieve en doeltreffende voor
stellen, om aan de economische
positie van het land het hoofd te
bieden". De regering heeft in
het Lagerhuis een meerderheid
van 18.
medegedeeld door het K. N. M. I.
te De Bilt, geldig van Dinsdag
ochtend tot Dinsdagavond.
Nu en dan buien.
Wisselende bewolking met nu
en dan regen- of hagelbuien ver
gezeld van flinke windstoten. Ma
tige tot krachtige en langs de
kust nu en dan harde Noordelijke
wind. Iets kouder.
Na langdurige conferenties,
die gisterenmorgen en -middag
gehouden zijn, is er weer enige
verruiming voor de internatio
nale scheepvaart gekomen. Ten
aanzien van de uitgaande vaart
is thans kennis gegeven, dat er
geen dieptebeperking meer geldt,
echter met dien verstande, dat
schepen met een diepgang boven
de negen meter het wrak beho
ren te passeren onder gunstige
omstandigheden van het getij.
Dit wordt aan de zeeloods over
gelaten. Weersomstandigheden
behoren hierbij mede in aanmer
king te worden genomen.
Voor de inkomende vaart geldt
ten eerste, dat dag en nacht een
maximum geldt van acht meter
diepgang, maar ten tweede over
dag, onder gunstige omstandig
heden van weer en getij ongeveer
twee uur na hoog water te Hoek
van Holland, het binnenkomen is
toegestaan tot een maximum van
negen meter diepgang.
Men heeft gemeend tot deze
maatregelen te kunnen oyergaan
nu de rapporten zijn binnenge
komen van de loodsen, die reeds
schepen door het overgebleven
„gat" van de Nieuwe Waterweg
hebben binnengebracht. Zij heb
ben de veranderingen in de stro
mingen kunnen constateren, de
snelheid hiervan en de eventuele
meerdere weerstand, die te over
winnen is.
De beslissing, dat bij gunstige
omstandigheden schepen tot 9
meter diepgang mogen binnen
komen, betekent een verademing
voor het oliecentrum in Pernis.
Buitengaats ligt b.v. te wachten
de „Atlantic Queen". Deze ligt
31 voet diep, of meer dan 10 m.
Voor dit tankschip geldt dus nog
het parool: buiten blijven. Maar
ook is b.v. de „Emma Maersk" er
gesignaleerd. Die ligt precies 9
meter diep en wacht nu op een
gunstige gelegenheid om zijn
weg naar Pernis te vinden.
Heden wordt verwacht de „Bulk
Patrol", maar als de omstandig
heden dan niet gewijzigd zijn, zal
ook die buitengaats moeten blij
ven, vanwege de diepgang van
33.6 voet. Niettemin blijft men in
Rotterdam en aan de Hoek vol
goede moed, want men hoopt op
een steeds meer vrijgeven van de
overgebleven vaargeul tot groter
diepgang.
Men acht het niet uitgesloten,
dat heden de genoemde twee
grote tankschepen eveneens kun.
nen binnenkomen.
Tot Zondagnacht 24 uur waren
er 64 binnenkomende schepen ge
teld en 99 uitgaanders. Gisteren
tot half elf waren er 38 binnen-
en 11 uitgevaren.
De opruiming van het wrak.
Wat de opruiming van het
wrak van de „Faustus" betreft,
reeds is in Hoek van Holland
aangekomen het hoofd van The
Boomdefence and marine salvage
Department, commander C. A.
Black. Hij heeft reeds deelgeno
men aan de gisterenmorgen
voortgezette besprekingen, waar
bij mede aanwezig zijn de Neder
landse commandant maritieme
middelen en de stafofficier van
de mijnendienst.
De Engelsen hebben hun op-
ruimingswerk in Dover onder
broken, om de Rotterdamse ha
ven zq spoedig mogelijk te kun
nen helpen. De leiding van het
opruimingswerk, dat zoals ge
zegd allereerst in opblazen van
het wrak zal bestaan, waarna de
brokstukken gelicht kunnen wor
den, berust echter bij de Neder
landse Koninklijke Marine, die
de verantwoordelijkheid draagt.
Engeland stelt alleen materieel
en personeel ter beschikking. Dit
personeel zal uit 120 man be
staan. Er worden twee lifting-
crafts gezonden en twee kust-
bergingsvaartuigen. Onder deze
vier vaartuigen bevindt zich
H.M.'s „Uplifter". Deze vier zul
len zich voegen bij de Nederland
se „Hercules", een Nederlands
marinebergingsvaartuig en zee
sleepboot.
Aan boord van de „Restive" be
vindt zich een opruimingsploeg
van de Britse marine.
In ieder geval begint het
scheepvaartverkeer in Hoek van
Holland weer enigermate nor
maal te worden, omdat meer dan
80 procent de Waterweg in en uit
kan. Rondom de plaats, waar het
wrak ligt, is nu betonning aan
gebracht om de plaats aan te
geven, waar men zo ver mogelijk
vandaan dient te blijven. Peilin
gen hebben uitgewezen, dat er
boven het hoogste punt van het
wrak slechts één meter water
staat.
Zelfs het éénrichtingverkeer is
nu opgeheven, met dien verstan
de echter, dat uit zee komende
schepen voorrang hebben.
DE LLOYDSCHEPEN EN DE
NIEUWE WATERWEG.
Omstreeks twaalf uur Maan
dagmiddag heeft de „Kedoe", het
kleinste schip van de Rotterdam
se Lloyd, de Nieuwe Waterweg
verlaten op weg naar Indonesië.
De stremming van de Waterweg
betekende voor dit schip een op
onthoud van twee dagen.
De „Drente" van dezelfde
maatschappij moet eind dezer
week naar de Golf van Mexico
vertrekken. Zijn de diepgangs-
grenzen langs het wrak van de
„Faustus" verruimd, dan zal het
volgeladen schip misschien kun
nen passeren, doch is de toe
stand nog als op het ogenblik,
dan zal men het schip minder la
ding geven, zodat het kan uit
varen.
De „Weltevreden" van de Lloyd
vertrekt vandaag naar Hamburg.
Het schip is uit Indonesië geko
men en heeft nog een restant
lading voor Hamburg, vanwaar
het leeg naar Rotterdam terug
keert. Voor de „Weltevreden"
dus geen problemen, maar voor
de „Garoet" des te meer. Deze
Lloydboot laadt thans te Ham
burg-Bremen gaat dan naar Ant
werpen en zou Zaterdag a.s. naar
Rotterdam komen. Het hangt er
van af, hoeveel lading het schip
in Antwerpen inneemt, want in
Rotterdam komt er ook nog het
een en ander bij. Doch dit pro
bleem wordt vóór het einde van
de week niet urgent en wie weet
zijn dan de omstandigheden bij
Hoek van Holland niet gunstiger
geworden. Zou deze hoop gerea
liseerd worden, dan zullen er
waarschijnlijk geen moeilijkheden
volgen -voor de op 21 November
a.s. te verwachten „Willem Ruys
die meer diepgang heeft dan
thans is toegestaan. Kan de „Wil
lem Ruys" niet binnenkomen,
dan zal de directie van de Rotter
damse Lloyd tijdig maatregelen
treffen, hoewel het nu nog te
vroeg is om te zeggen, waaruit
deze zullen bestaan.
t
SLEEP VOER
NIEUWE WATERWEG BINNEN
Onder moeilijke omstandigheden
(er woei weer een flinke bries)
hebben de sleepboten „Hudson"
en „Blankenburg"Maandagavond
de Poolse vrachtboot „Mikolaj
Rej" door de vaargeul bij de mon
ding van de Nieuwe Waterweg
naar binnen gebracht.
Het Poolse schip had op zee
roerschade opgelopen en was
stuurloos. Het had om sleepboot-
assistentie verzocht. Het scheep
vaartverkeer was door 't binnen
komen van de sleep geruime tijd
gestremd. Het succesvolle verloop
van het binnenvaren van de sleep
ontlokte bij de vele kijkers een
hoeratje.
WOENSDAG 12 NOVEMBER.
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
9.57
10.32
11.12
11.22
n.m.
10.35
11.10
11.50
12.—
Ondanks de toezeggingen van
Britse zijde is er nog geen prac-
tische voortgang te verwachten.
Het weer op zee is te slecht en
gisterenmiddag waren de Engel
se schepen nog niet uit Dover
vertrokken.
De sleepboot „Restive" van de
Britse admiraliteit is Maandag
morgen uit Portsmouth naar
Hoek van Holland vertrokken om
te assisteren bij het opruimen
van de „Faustus".
„Natuurlijk wenst gij te weten,
wat wij zullen doen na de verkla
ring van de Nederlandse regering
over Irian", zo begon Sukarno
zijn tevoren aangekondigde rede
te Surabaja. „Ik zal echter op de
ze avond liever niet over Irian
spreken, want deze rede wordt
voor de radio gehouden en ieder
een kan er naar luisteren. Ik
wens deze heilige en historische
dag niet te bezoedelen met woor
den, die niet aangenaam klinken
in Nederlandse oren".
De president constateerde, dat
de Nederlanders niet bereid zijn
over de status van Irian te spre
ken. Zij willen deze alleen bespre
ken om hun eigen standpunt uit
een te zetten, wat er op neer
komt, dat zij voortgaan met dit
deel van de republiek Indonesia
te koloniseren. Wij zullen de
kwestie van onze strijd voor de
bevrijding van West-Irian onder
elkaar bespreken op een ander
tijdstip en op andere wijze. Laten
wij er van dit ogenblik af over
zwijgen, maar laat onze terug
houdendheid niet passief zijn. La
ten wij onze nationale eenheid zo
hecht mogelijk smeden. De natio
nale eenheid is de voorwaarde
voor de zege. Onze strijd is hard
en moeilijk, maar laten wij geen
ogenblik wankelen en niet twijfe
len aan de uitslag. Tachtig mil
lioen mensen staan tegenover
een paar honderdduizend mensen
met koloniale aspiraties. Laten
wij niet twijfelen, welke partij
uiteindelijk zal winnen, zo sprak
Sukarno.
Vervolgens heeft Sukarno het
heldengedenkteken onthuld, een
40 meter hoge obelisk.
Hij werd begroet door de plaat
selijke militaire en civiele autori
teiten en inspecteerde de ere
wacht van mariniers en dirigeer
de o.m. een zanguitvoering van
schoolkinderen.
In het huis van de gouverneur
hield hij zijn redevoering tot de
„luisteraars van Sabang tot Me-
rauke", waarin hij herinnerde
aan de gebeurtenissen op 10 No
vember 1945 in Surabaja en de
helden van de revolutie als voor
beeld stelde. Hierbij greep hij te
rug op zijn rede van vorig jaar en
wees hij er op, dat een held is
ieder die het eigen belang onder
geschikt maakt aan de algemene
steeds symbolisch voor de natio
nale revolutie, die nog niet vol
tooid is. Hij voegde er aan toe,
dat de toestand in 1952 nog som
berder is geworden in vergelij
king met het vorig jaar. De laat
ste tijd zijn er gebeurtenissen
voorgekomen, die ons voor on
heilspellende feiten stellen. Wel
ke zijn deze feiten? aldus Sukar
no. Toen de kabinetscrisis in Ne
derland eindigde en de huidige
regering-Drees werd gevormd,
stonden wij tegenover de kwestie
van onderhandelingen met de Ne
derlanders over de opheffing van
de unie en over West-Irian.
In de kwestie-Irian werden wij
achtereenvolgens door de Neder
landers tegenover verschillende
feiten geplaatst. Ten eerste werd
West-Irian alsof er geen enkel
dispuut met ons bestaat in de
Nederlandse grondwet opgeno
men als Nederlands-Nieuw-Gui-
nea. Ten tweede, zeide minister
Kernkamp begin September in
een vraaggesprek, dat Nieuw-
Guinea tot Nederlands grondge
bied behoort en „wij kunnen en
mogen zelfs niet anders dan rus
tig voortgaan dit land naar ons
beste weten te besturen". Ten
derde legde de Nederlandse rege
ring een officieel rapport inzake
Nieuw-Guinea aan de Verenigde
Naties voor, alsof het reeds on
der haar jurisdictie valt. Wij zijn
thans, aldus de president, ge
plaatst voor het feit, dat de unie,
naar welker opheffing wij lang
hebben gestreefd, nog niet is op
geheven en dat West-Irian, waar
van de status onze harten zo lang
verscheurd heeft, nu vast in de
greep van de Nederlanders is en
onder hun controle. Na gevraagd
te hebben of er een Indonesiër is,
die durft zeggen, dat de natio
nale revolutie voltooid is, wees
Sukarno er op, dat de sentimen
ten van het ogenblik de patriot
soms doen vergeten, dat zijn na
tionale revolutie nog niet vol
tooid is.
ZON
MAAN
