De ongeregeldheden in Kimberley en Kenya De „Faustus5 de pier brak been door De reis van prins Bernhard naar Columbia Dr. Weizmann overleden Dertien doden en 35 gewonden Geweldige financiële „strop voor Rotterdam De economische aspecten Het toekomstige Westduitse leger WEERSVERWACHTING HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN Verklaring van Dr Malan Britse bezuinigings maatregelen op onder op ondet Nov. 11 7.53 16.55 0.52 14.31 12 7.55 16.53 2.02 14.41 13 7.56 16.52 3.12 14.52 14 7.58 16.50 4.25 15.04 15 8.00 16.49 5.41 15.19 hankering bij Abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Terneuzen Telefoon 2510 Né 5 uur 2073 Gironummer 3S150 Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; per maand 1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct. DE VRIJE ZEEUW MAANDAG 10 NOVEMBER 1952. 7e Jaargang No. 2187. Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum per advertentie 1,80. Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 cent; iedere regel meer 15 cent. Vermelding: Bureau van dit Blad, of: Adres Bureau van dit Blad 15 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uur Zondag maakte Reuter bekend dat Zaterdag bij de wanordelijk heden te Kimberley dertien in heemsen, waaronder twee vrou wen, door het optreden van de politie zijn gedood en 35 gewond. •Een uitgangscentrum en een postkantoor zijn in brand gesto ken. Het café, waar de wanorde lijkheden begonnen, is zwaar be schadigd. Enkele negers begonnen in dit café gasten lastig te vallen. Zij schopten tegen bierpullen en be gonnen, aldus een officiële me dedeling van de politie, in de naar 't cafévertrek leidende gang met stenen te gooien. Vervolgens pro beerden deze Afrikanen de geld- lade te lichten. De hulp van de politie werd in geroepen. Deze kwam in een bus aanrijden, waarop de negers dit voertuig hevig met stenen begon nen te bekogelen. De auto, waar mede de vice-commissaris van po litie, kolonel Grobler, kwam aan rijden, werd door de negers even eens met stenen bekogeld. De po litie opende daarop het vuur. Tij dens het daarop volgende gevecht zijn twee vrachtauto's der politie in brand gestoken, terwijl een ge vangenwagen werd vernield. Kimberley is een diamantstad. Het is in het noordelijke gedeelte der Kaapprovincie, achthonderd km ten Z.W. van Johannesburg, gelegen. Negers poogden later op de avond nog 'n café in de omgeving van de gelegenheid, waar de on geregeldheden begonnen, in brand te steken. Dit werd door de politie belet en er is verder geen melding gemaakt van nieu we incidenten. De politie van Kimberley heeft meegedeeld dat zij zich op een ge geven ogenblik door duizend vij andige inboorlingen omringd zag en dat zij wel gedwongen was uit zelfverdediging te vuren, alvo rens terug te trekken op het hoofdbureau van politie, voor het ophalen van versterkingen. De politie deelde voorts mede dat toen zij op de plaats, waar de ongeregeldheden waren begon nen, aankwam, gemeentelijke kantoren en een bij de Bantoe's in De eerste minister van Zuid Afrika, dr Malan, heeft Zaterdag op een vergadering te Johannes burg verklaard, dat Zuid-Afrika een sterk anti-communistisch En geland als het voornaamste bol werk tegen de communistische bedreiging uit het Oosten wil. Zuid-Afrika had derhalve eco nomische steun aan Engeland verleend en was Engelands bond genoot geworden in de verdedi ging van Afrika en het midden Oosten. Dr Malan voegde er aan toe, dat Zuid-Afrika om dezelfde reden zijn teleurstelling moet uiten, toen Engeland besloot een politiek in Afrika te volgen, die blijkens de recente gebeurtenis sen, niet alleen Engeland maar alle blanken van het Afrikaanse continent zou verdrijven. Het nationalisme had groten deels zijn doel bereikt in zoverre, dat de souvereine onafhankelijk heid van Zuid-Afrika een voldon gen feit was geworden. Symbolisch gesproken, was er echter nog sprake van een dua lisme. Het gebruik van de Engel se vlag en het Engelse volkslied in Zuid-Afrika was kennelijk in strijd met de Zuid-Afrikaanse status van souvereine onafhanke lijkheid en gelijkheid met andere leden van het gemenebest. De regering van de Unie wilde echter de kwestie niet op de spits drijven. Goede wil en verdraag zaamheid, gepaard aan de gesta dige groei van een waarachtig Zuid-Afrikaans nationaal bewust zijn, dienden een kans te krijgen om te zien wat er mee bereikt kon worden, aldus dr Malan. gebruik zijnde vergaderzaal reeds in lichte laaie stonden. De oproerige inheemsen belet ten de brandweer door een beko geling met zware stenen het blus- singswerk aan te vatten. De brandweer kwam later, onder be scherming der politie, weer terug, om te bevinden dat in die tijd nieuwe branden waren gesticht. De negers vielen politie en brand weer als één man aan, doch zij werden teruggedreven. De poli tie patrouilleerde vervolgens in vrachtauto's door de stad en dreef samenscholende inboorlin gen uiteen. De in brand gestoken gemeente gebouwen zijn geheel verwoest. Onder de gewonden bevindt zich een inheemse rechercheur, die een beroep op zijn rasgenoten deed de orde niet te verstoren. Hij werd daarop hevig met stenen be kogeld. Andere politiemannen werden slechts licht gewond, hoofdzakelijk door steenworpen. Na het gevecht stroomde in heems bier, afkomstig uit het vernielde café, over straat. Zondag werd de situatie in Kimberley rustig maar nog ge spannen genoemd. De politie maakte met 300 bewapende poli tiemannen machtsvertoon in de twee inheemse wijken van Kim berley. Van de zijde van de poli tie werd medegedeeld dat verde re ongeregeldheden niet worden verwacht. Geruchten dat Jomo Kenjata, leider van de Afrikaanse unie in Kenya, was vrijgelaten en zich naar zijn stamgebied terugspoed- de, hebben Vrijdag geleid tot de arrestatie van 299 personen die er van verdacht worden lid te zijn van de Mau Mau. Honderden leden van de Kikoe joe-stam waren bijeengekomen om Kenjata, die sinds 21 October in hechtenis is, te verwelkomen. Militairen en politie omsingelden de verzamelde menigte en hiel den 299 Kikoejoe's vast voor een verhoor. De vrouwen der betrok kenen, die zich een eind verder verzameld hadden, protesteerden tegen de aanhouding. Zij werden echter door de politie en militai ren verspreid. De Britse autoriteiten blijven in Kenya massa-arrestaties uit voeren. Van de zijde der bevol king neemt de vraag naar „zui veringsplechtigheden" toe. Deze, aldus Reuter, worden in drie vor men uitgevoerd: heidens, Katho liek en Protestant. De Katholieke „reinigingsplechtigheid" vindt het afleggen van een eed plaats, plaats door het afleggen van een eed, de Protestantse door een eed op de Bijbel, „teneinde Mau-Mau uit te drijven en trouw aan de re gering t zweren" en de heidense „reiniging" geschiedt onder meer door het offeren van een geit. Al le reinigingsplechtigheden wor den geleid door inlandse geeste lijken of medicijnmannen. Slechts weinig blanken zijn op genoemde plechtigheden aanwezig geweest. Brockway en Hale, de twee En gelse Labour-leden van het La gerhuis, die een bezoek aan Ke nya hebben gebracht, verklaar den bij hun vertrek „smartelijk getroffen" te zijn door de massa arrestaties en het uitbreken van geweld. Zij zeiden bezorgd te zijn over het aantal arrestaties van personen, die met hun in contact hadden gestaan. In alle lagen der bevolking, blank en gekleurd, zo zeiden zij, zag men de dringen de behoefte aan agrarische her vorming. Het euvel wortelde in landhon- ger, de lage lonen, het verkave len van de boerderijen der in heemsen en het opbreken van het oude agrarische stelsel. Zij zeiden zich ook ongerust te maken over het stelsel van het benoemen van stamhoofden. De inheemsen zagen in deze hoofden slechts onderhorigen aan de re gering. Bij relletjes in East-Londen in Zuid-Afrika zijn Zondag tenmin ste twee inheemsen gedood. De politie, die een onwettige bijeen komst in een inheemse wijk wil de verspreiden, werd met stenen bekogeld, waarna zij van de vuurwapenen gebruik maakte. - Bij de wanordelijkheden te East- London is de non dr Elsie Quin- land van het Mater Dei-ziekenhuis omgekomen. Zij werd gestenigd en haar auto omvergeworpen en in brand gestoken. Haar lichaam verbrandde in de auto. Zondagavond werd medegedeeld dat ééri blanke man werd gedood. In East-London werden verschil lende gebouwen door inheemsen in brand gestoken, waarvan en kele uitbrandden, o.a. het ge bouw van de Katholieke missie. Doordat de inheemsen met ste nen wierpen kon de brandweer de inheemse wijk niet betreden. de kapper met het aparte cache I markt 16 - brouwerijstr. 9' terneuzen voor betere huid en haarverzorging bij de keuze van het meest ge schikt model, en voor uw haar en huidverzorging, geven wij U gaarne advies. KONINGIN EN PRINSESSEN BIJ LEZING OVER ANDES-EXPEDITIE. H. M. de Koningin en de oudste twee prinsessen Beatrix en Irene hebben Zaterdagavond 'n bijeen komst bijgewoond van de Kon. Ned. Alpenvereniging, die in Es planade te Utrecht werd gehou den en waar de geoloog dr C. E. Egeler verslag uitbracht over zijn ondernomen Andes-expeditie. Het Britse ministerie van defen sie heeft bekend gemaakt, dat Engeland zijn attaché's van vloot-, leger- en luchtmacht en hun staven uit Washington zal terugroepen „om dollars te be sparen". De taak van de atta ché's zal overgenomen worden door de Britse gecombineerde militaire missie in de V. S. Uit Hoek van Holland verne men wij, dat de Faustus niet om de dam is heengeslagen, zoals eerst werd gemeld, doch gedeel telijk door en over het hoofd heen, waardoor een bres is ont staan en wel op de plaats, waar in 1881 het nieuwe Engelse vrachtschip „Brankstone" is ver gaan. Dit schip is toen tegen de dam geslagen en er lagen tot op de huidige dag nog kleine wrakstuk ken op de plaats van de ramp. Bij vloed stond Vrijdagnacht 4 m water boven de pier. Ondanks de diepgang van de Faustus van 8 meter, de lading kolen en de grote hoeveelheid water die het schip had binnengekregen, heb ben de elementen kans gezien het wrak als het ware over het hoofd heen te tillen. Alle scheepvaartverkeer van en naar Rotterdam door de Nieuwe Waterweg was gestremd. Tankschip passeerde, toen de boot zonk. Het 10.821 br.t. metende motor tankschip „Caltex Pernis" van de N.V. Nederlandsche Pacific-tank- vaartmaatschappij uit Den Haag was het laatste schip, dat Vrij- Eens te meer schijnt de reis van prins Bernhard nuttig te zijn uit economisch oogpunt, hoewel eerst de indruk bestond, dat deze reis wat dit betreft minder be langrijk zou zijn dan die van 1951. De A.N.P.-correspondent ver neemt van de prins, dat de auto riteiten van Cartagena, de hoofd stad van de Columbiaanse staat Bolivar, bezorgd zijn over het elk jaar toenemend verlies van strand langs de kust. De prins had diepgaande gesprekken met de autoriteiten. Er kan verwacht worden, dat de Columbiaanse re gering Nederlandse deskundigen zal verzoeken de toestand te be zien en het is waarschijnlijk, dat de Nederlanders order zullen krij gen een nieuwe strijd tegen de zee te voeren, ditmaal in het noordelijke deel van Zuid-Ameri- ka. De prins heeft lange besprekin gen gevoerd op het Columbiaanse ministerie van Landbouw. Het voornaamste onderwerp was het verbod op de invoer van Neder lands vee wegens mond- en klauwzeer. De besprekingen had den een gunstig verloop en er kan verwacht worden, dat het verbod spoedig zal worden opge heven. De prins heeft voorts bespre kingen gevoerd met de Colum biaanse mijn autoriteiten, die ver langend schenen een Nederlands- Columbiaanse maatschappij voor de exploitatie van de kopermij nen op te richten. De prins nam Vrijdag een ge makkelijke dag. Aan het hoofd van een ruiterstoet maakte hij ZUID AFRIKA EN DE SOW JET-UNIE. De Zuid-Afrikaanse regering heeft een Vrijdagavond in Preto ria gehouden receptie van de Rus. sische waarnemende consul-gene raai ter herdenking van de 35- ste verjaardag van de Russische revolutie openlijk geboycot. Geen der 25 genodigde Zuid-Afrikaanse ministers, onder wie dr Malan en functionarissen heeft de recep. tie bijgewoond. De Westduitse commissaris voor defensie-aangelegenheden, Theo- dor Blank, heeft in een radio gesprek verklaard, dat West- Duitsland na de ratificatie van het defensieverdrag met 40 gene raals, 250 kolonels, 900 luitenant kolonels, 2500 majoors, 6300 ka piteins en 12.300 luitenants zal bijdragen tot het Europese leger. In het geheel zouden er 22000 of ficieren zijn, vijf procent van de gehele strijdkracht, en nog een aantal „speciale diensten." Aanvankelijk zou de strijdkracht bestaan uit vrijwilligers, doch la ter zou aan het parlement een dienstplichtwet aangeboden wor den. Men zou rekening houden met principiële dienstweigering. Het op de been brengen van een strijdkracht van Duitse nationa liteit" zou 9 tot 12 maanden ver gen. Een commissie van onbespro ken reputatie zou de regering bijstaan bij het benoemen van de officieren, waarbij men vooral op de „onafhankelijke democratische beginselen" zou letten. De soldaten zouden hun kies recht behouden en over het al gemeen zou men er op toezien dat zijn persoon onaangetast zou blijven. In verloftijd zou burger kleding gedragen mogen worden. De groetplicht zou beperkt blij ven tot de onmiddellijke superieu ren. Een commissie, bestaande uit kerkelijke personen, vertegen woordigers van jeugdorganisa ties en vakverenigingen zou toe zien op de „innerlijke orde" van het nieuwe Duitse leger. De sol daat diende vrijheid en democra tie zelf te ondervinden. Zonder dit zou hij niet voor deze begin selen kunnen strijden. een rit van twee uur in de omge ving van Bogota. Twee duizend personen ver schenen op het bal, dat de minis ter van Buitenlandse Zaken in het paleis Can Carlos gaf. Er ont stonden moeilijkheden in de stra ten van Bogota met zijn reeds overvol verkeer. Zelfs de auto van de prins geëscorteerd door militaire motorrijders, kon zich met moeite een weg banen door de overvolle nauwe straten. Vóór het bal een aanvang nam, werden aan dr F. A. de Graaff, secretaris van de prins, de adju dant van de prins G. Sonderman, C. C. Geertsema en A. F. Eibers en de heer Sesink van de rijkspo litie door de minister van Buiten landse Zaken de versierselen van commandeur in de orde van Boy- aca overhandigd. Zaterdagavond heeft prins Bern hard aangezeten aan een feest maal, dat aangeboden was door vestigingen in Columbia van de Shell, de K.L.M., de Kon. Stoom vaartmaatschappij, Curacao Tra ding" en Philips. Bij deze gele genheid heeft de prins zich on derhouden met vele Nederlanders die in Columbia succes hebben gehad. Eén van hen was Jan van Delft, uit Koogzaan. De heer Van Delft die reeds in Koogzaan di recteur was van „Delfts Fabrie ken", is thans directeur van de grootste biscuit- .en chocolade fabriek van Columbia, „La Rosa." De Nederlandse „koekjes" wa ren 'n sensatie voor de Columbia- nen en de dagelijkse productie is 20.000 kg. Een andere Nederlander, Dick Breeuwer, is thans onder-direc teur, en Jan Hoog, een vroegere emplayé van „De Heer" in Rot terdam, is bedrijfsleider. De prins heeft ook een bezoek gebracht aan de zoutmijnen, die zich ongeveer 50 km buiten Bo gota bevinden. Hij bracht enige tijd door in de ondergrondse ka thedraal van deze mijnen, die men wel één van de merkwaar digste kathedralen van de we reld kan noemen. Zij is „ge bouwd" ter ere van de „Virgen del Rosario", de schutspatroon van de mijnwerkers. Men ver wacht dat deze kathedraal een pelgrimsoord zal worden. De mijndirectie bood de prins een lunch aan. In de ochtend bracht prins Berm hard een bezoek aan het nationa le museum. Dit bezoek had tot resultaat dat enkele fouten her steld werden in de verzameling Nederlandse munten. Er bevon den zich n.l. enkele Noorse mun ten in de verzameling, die echter nog de zelfde dag werden verwij derd. Op het diner ter ere van de plaatsvervangende president Ur- daneta Arbelaez door de prins aangeboden zeide hij de daden van wederzijdse sympathie van de regeringen van Columbia en Nederland zeer te waarderen. Dit had geleid tot de versterking van de hechte banden, die reeds tussen beide landen bestonden. De prins zeide zijn bezoek gaar ne verlengd te hebben indien het reisschema zulks zou hebben toe gelaten. „Wanneer ik naar Ne derland terugkeer zal ik over de onvergetelijke schoonheid van 't land vertellen en over de voor rechten, die de hoogste autoritei ten aan de Nederlanders die hier werken verlenen. Voorts zal ik vertellen over dit jonge land, dat zovele beloften inhoudt". INHEEMSE OPSTAND IN BOLIVIA. In de Boliviaanse provincie Chapare zijn vierduizend inheem sen in opstand gekomen. Zij heb ben op vele plaatsen brand ge sticht en geroofd. Volgens de eerste berichten zouden er geen slachtoffers zijn, daar degenen wier bezittingen ge roofd of verwoest zijn naar Co dagnacht de Nieuwe Waterweg heeft verlaten, vóórdat het ge zonken s.s. „Faustus" de vaart van Rotterdam naar zee onmoge lijk maakte. Toen de „Caltex Pernis" uitvoer, was de „Faustus" reeds in zin kende toestand. Ligplaats van „Faustus" bepaald. Naar de rijkswaterstaat te Hoek van Holland mededeelt, is men er Zaterdag in geslaagd met een sleepboot van de rijkshaven dienst de ligplaats vast te stellen van het wrak van de „Faustus". Het schip ligt in de lijn van de kop van het noorderhoofd ten zuiden van de lichtenlijn. Het ligt dwars in de Waterweg. Er is een kleine opening tussen het wrak en de lichtenlijn. Ook de dagboot Hoek van Hol landHarwich, die in de regel om half twaalf uitvaart, is niet vertrokken. Naar A.N.P. van de zijde der marine verneemt, hebben de Ne derlandse marine-autoriteiten aan de Britse admiraliteit ver zocht, enkele speciale vaartuigen voor het bergingswerk ter be schikking te stellen. Het ligt in de bedoeling het wrak op te bla zen en de stukken vervolgens af zonderlijk uit de vaargeul te ver wijderen. Bij het onderzoek is gebleken, dat de „Faustus" onder water is gekapseisd en op haar bakboord zijde ligt in N.Z.-positie, dat wil dus zeggen, dat het bijna dwars een groot deel van de Nieuwe Waterweg afsluit. Het is een ge luk, dat de Waterweg ter plaatse veel breder is, dan het schip lang is. Het gat, dat de „Faustus" in de Noorderpier heeft geslagen is diep en breed en zou er opnieuw een Noorderstorm opsteken, dan kan het doorvloeien van zand naar de binnenzijde van de pie ren belangrijk zijn, met alle ge volgen van dien voor het dicht slibben van de vaargeul. Besloten is dat aan schepen met een diepgang tot ten hoogste vijf meter verlof zal worden gegeven de Nieuwe Waterweg binnen te varen. Dit verlof geldt echter slechts tot de duisternis invalt. Grote schadepost voor Rotterdam. De mannen van de Rotterdamse haven zijn zich bewust van een schadepost, die in de millioenen gaat lopen. Weinigen zullen ver moeden, dat één dag oponthoud voor de „Nieuw Amsterdam" of zelfs maar voor de „Maasdam" 'n verlieskwestie is, die met 4 nul len wordt geschreven. Ook bui tenlandse reders mengen zich in het koor van hen die een onver wachte schade-rekening gepre senteerd krijgen. Ook zijn er ge vallen denkbaar, dat men zich op force majeur zal kunnen beroe pen en een deel van de schade op anderen kan afwentelen. Berging van het schip wordt 'n onmogelijkheid geacht. Er zal met springstoffen gewerkt moe ten worden, maar ook die kun nen er slechts ingebracht worden bij gunstige omstandigheden. Is het weer goed, dan zullen duikers van de marine afdalen om ver kenningen te doen. Ligt het schip inderdaad op zijn kant, dan zullen er toegangen gemaakt moeten worden. De moeilijkheid is echter, dat wij in de maand November le ven en de winter voor de deur staat. Wat het gat in de pier betreft. Volgens voorlopige schattingen is dit 41 meter breed; het staat vol water, zodat van de diepte nog niets te zeggen valt. Maar dat die belangrijk is, kan men op maken uit het feit, dat het schip volkomen door de pier heen is gestoten en zo in de Waterweg terecht is gekomen. Reeds zijn er maatregelen getroffen om 't gat zo spoedig mogelijk te dichten. Maar dat gat in de pier is voor lopig niet het voornaamste. De vrijmaking van de Nieuwe Wa terweg ten behoeve van het in ternationale scheepvaartverkeer praevaleert. Zaterdagmiddag om vier uur is de „Koningin Emma" van de dienst Hoek vdn HollandHar wich van de maatschappij „Zee land" de Nieuwe Waterweg uit gevaren op weg naar Engeland. De „Koningin Emma" is het eer ste schip dat sedert Vrijdagmid dag de Nieuwe Waterweg heeft kunnen verlaten. Zaterdagavond om 12 uur is 't vlaggeschip van de Holland- Amerika lijn, het m.s. „Nieuw Amsterdam" met enkele honder den passagiers uit New York in de hoofdstad aangekomen. Naar bekend zou dit schip naar Rotter dam varen, doch werd naar de hoofdstad gedirigeerd tengevolge van de versperring van de Nieu we Waterweg" Er is weer verkeer door de Nieuwe Waterweg bij Hoek van Holland. Van Zondagochtend half zes af zijn 70 schepen het wrak naar zee gepasseerd. Deze schepen hebben een diepgang van minder dan 5 meter. Het scheep vaartverkeer heeft in één richting plaats. Van twaalf uur af werden ook schepen van zee uit binnen gelaten. Het uitgaande verkeer werd dan weer stilgelegd. President Weizmann van Israel i is Zondagochtend overleden, zo chabamba, de hoofdstad van Cha- I wordt officieel vernomen. pare, konden vluchten. Politieafdelingen zijn terstond naar de woelige plaatsen gediri geerd. De onrust schijnt evenwel snel om zich heen te grijpen en zelfs de stad Cochabamba te heb ben aangetast waar stakingen zijn uitgebroken. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Maandag ochtend tot Maandagavond. MEER WIND. Overwegend zwaar bewolkt met enkele buien. Matige tot krach tige en voornamelijk langs de Waddenkust nu ert dan harde noordwestelijke wind. Weinig verandering in temperatuur DINSDAG 11 Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden NOVEMBER, v.m. n.m. 8.46 9.32 9.21 10.07 10.01 10.47 10.11 10.57 MAAN ZON Weizmann werd in 1874 bij Grod no, in het tsaristische Rusland, ge boren. Op school toonde hij zich een uitstekend leerling doch ten gevolge van de toenmalige bepalin gen mocht hij als Jood niet de Uni versiteit bezoeken. Hij reisde met weinig geld naar Duitsland, waar hij er in slaagde tot een universiteit toegelaten te worden. Hij studeerde hier chemie en behaalde zijn titel. Omstreeks 1904 woonde Weiz mann in Zwitserland, waar hij les gaf in scheikunde. Van deze tijd af aan begon hij een belangrijke rol te spelen in de Joodse beweging. Hij wilde de Joodse nieuwjaarswens: „Het volgende jaar in Jeruzalem" werkelijkheid doen worden. De overledene kan de grootste figuur uit het Zionisme worden ge noemd. Hij was van 1918 tot 1931 voorzitter van de Zionistische orga nisatie, evenals in de periode van 1935 tot 1946. Sinds 1929 was hij voorzitter van de „Jewish agency". In September 1949 zette Weiz mann als president voet op het ter. ritorium van de nieuwe staat Is rael. Hij was in 1948, toen hjj zich op uitnodiging van president Tru man in Amerika bevond, tot presi dent van de staat gekozen door de voorlopige regering. Op het ogen blik van zijn verkiezing bevond hij zich in een ziekenhuis in New York. Zijn gezondheid had de laat ste jaren veel te wensen overge laten. Felle critiek op zijn politiek in de dagen van strijd tussen Britsehet vernemen van de dood cm en Joodse strijdkrachten in 1946 floerste vlaggen. dank" aan de Britse autoriteiten terug. Hij was toen president van de staat Israël. Weizmanns brillanle weten schappelijke gaven hebben in de eerste wereldoorlog cr toe bijge dragen, dat Engeland uit een im passe in de wapenindustrie geraak te, die in de eerste tijd was ont staan door gebrek aan aceton, no dig voor de bereiding van t.n.t. Weizmann wist een nieuwe me thode te ontwikkelen om aceton, dat tot toen slechts in Duitsland te verkrijgen was, te maken. Persoon lijke beloning wenste hij niet, doch hij verzocht slechts hulp voor „mijn volk". Dit leidde tot de verklaring van Balfour van 1917, volgens wel ke Engeland zich verbond steun te geven bij de instelling van een Joodse staat in Palestina. In zijn jonge jaren ontmoette Weizmann in Zwitserland Lenin, met wie hij uiterlijk een treffende overeenkomst vertoonde. Hun op vattingen liepen echter zeer uiteen. De nieuwe president moet vol gens de Israëlische grondwet bin nen dertig dagen door het parle ment met een enkelvoudige meer derheid worden gekozen. In Israël is een week rouw uit geschreven. De Israëlische blauw witte vlag op het huis van de pre sident is neergehaald. De presi dent zal opgebaard worden in het instituut voor wetenschappen, dat in de nabijheid van zijn woning is gelegen en tot welks oprichting Weizmann het initiatief heeft ge nomen. In geheel Israël verschenen bij leidden er toe, dat hij in December van dat jaar ontslag nam als voor zitter van de wereld-Zionistenorga nisatie. Na zijn leraarstijd in Zwitserland vestigde Weizmann zich in Enge land, waar hij tot Brit werd gena turaliseerd. In 1949 gaf hij zijn Britse paspoort „met oprechte De begrafenis van de overleden dr Chaim Weizmann zal Donderdag te Rehovoth plaats vinden. Op ver zoek van de overledene zal het een voudige grafteken geen melding maken van partij of godsdienst. Scholen, bureaux, winkels en ver makelijkheden zullen gedurende twee dagen gesloten zijn.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1952 | | pagina 1