België en de militaire
diensttijd
Geen
woningen
evacuatie
maar gedwongen
De oliekwestie
VACANTIE
DE POSITIE VAN JAPAN
IN OOST-AZIE
Mr P. J. Oud
buitengewoon hoogleraar
De werkloosheid in Juli
Het laagst in Zeeland
Uit Russische gevangenschap
vrijgelaten
Luchtvaartdemonstraties
verstoorden kerkdiensten
MAROKKO
ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1952.
7e Jaargang No. 2108.
H. M. ds Koningin
bezocht „Motondc"
Negentien zelfmoorden in één week
DE KABINETSFORMATIE
M.T.S.-'ers naar de
Technische Hogeschool
WEERSVERWACHTING
HOOGWATER.
ZON- en MAAN
STANDEN.
op
onder
op
onder
Aug,
Perzische nota aan Engeland
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Dbrseteur-Hoofdredac-^ur I. van de Sanöe
Redactie-adres:
Noordstraat55—57 Terneuzen
Telefoon 2510 Nd 5 uur 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; per
maand 1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct
VRIJE
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum pel
advertentie 1,80.
Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 cent}
iedere regel meer 15 cent.
Vermelding: Brieven onder nummer of: Adrea
Bureau van dit Blad 15 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur
Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uur
De secretaris van de afdeling
Brussel van het algemeen Bel
gisch vakverbond heeft tegen
over de pers verklaard, dat de
Belgische socialistische leiders
zich van deze week in verbinding
hebben gesteld met de vakbonden
in Frankrk, Duitsland, Italië
Nederland en 'Luxemburg.
Het resultaat van deze bespre
kingen is geweest, dat de socia
listische arbeidersbewegingen in
deze landen met betrekking tot
de duur der militaire dienstplicht
eenzelfde standpunt als België
zullen innemen en in het bijzon
der de door de Belgische arbei
ders ondernomen actie zullen
steunen.
Het Katholieke en liberale vak
verbond hebben hun leden ver-
zocht niet aan de door het ABVV
voor vandaag uitgeroepen sta
kingen van 24 uur deel te nemen
en het resultaat der besprekin
gen af te wachten, die op 12 Aug.
te Parijs over de duur van de mi
litaire diensttijd worden gevoerd.
De arbeiders in het gas- en
electriciteitsbedrijf, waar het
ABVV vele leden telt, zullen het
werk slechts gedeeltelijk neer
leggen, teneinde een normale gas-
en electriciteitsvoorziening moge
lijk te maken. De spoorwegarbei
ders hebben van de vakbond op
dracht gekregen het werk tussen
10 en 13 uur stop te zetten. Ver
wacht wordt evenwel, dat de
internationale spoorverbindingen
hierdoor niet zullen worden ge
troffen. Het douanepersoneel aan
de grenzen zal in plaats van te
staken de reglementen met bij
zondere nauwkeurigheid toepas
sen.
Afvaardigingen uit alle provin
cies zullen bij de manifestaties
van het ABVV te Brussel aan
wezig zijn. De Luikse arbeiders
zullen met autobussen naar Brus
sel komen, terwijl alle grote
plaatsen in de provincies een 100.
tal afgevaardigden zullen zenden.
's Middags om 13 uur wordt in
de Vlaamse schouwburg te Brus-
Vrijdagmiddag heeft H.M. Ko
ningin Juliana een bezoek ge
bracht aan „Motondo", het in
ternationale padvinderskamp van
het Leger des Heils, dat gedu
rende tien dagen op een terrein
aan de Goor steeg te Lunteren Vlaamse schouw Durg te wus-
wordt gehouden. Hare Majesteit vergadering gehouden, waar
arriveerde omstreeks half drie en i j_ co^rotarissen van 't
was gekleed in het blauwe uni
form van het Nederlandse pad
vindstersgilde.
Nadat de kampstaf aan haar
was voorgesteld, begaf de Ko
ninklijke bezoekster zich naar
het Motondo-plein, waar com
missioner John Allan een wel
komstwoord sprak. Na een de-
filé van de padvindsters werd
de Motondo-hymne gezongen en
daarop bood verkenner B. Zaad-
haaf uit Den Haag de Koningin
namens alle padvinders een aan
denken aan, een sier-voorwerp,
een boomstam met bijl voorstel
lende. De thee werd in de grote
kampcantine gebruikt en ver
volgens bracht de hoge gaste
aan alle afdelingen van Moton
do een bezoek. Zij onderhield
zich daar met verkenners uit
Amerika, Canada, Zweden, Zwit-
sërland, etc. In totaal zijn elf
nationaliteiten vertegenwoor
digd. Tot slot voerde een aantal
Amerikanen een Indiaanse dans
uit, waarna Koningin Juliana
omstreeks kwart over vier met
velerlei yells geestdriftig uitge
leide werd gedaan.
de nationale secretarissen van 't
ABVV Renard en Major 't woord
zullen voeren.
Het standpunt van het N.V.V.
Naar aanleiding van dit be
richt vernemen wij dat het
N.V.V. in Nederland zich niet
met deze actie wenst in te laten,
aangezien het hier een politieke
aangelegenheid betreft.
De bakker is naar Oostenrijk
Om eens goed brood te eten;
Hij heeft al sedert lange tijd
Niet meer écht vers ontbeten.
Mijn kruidenier schreef, dat hij
[met
Een reisgezelschap mee is
Naar de Rivièra, waar hij dus
Monsieur Le Krwie de Nier is.
Mijn sigarettenman zit dicht,
Hij ging in 't Rijnland zitten
De groenteboer keurt deze
[week
De piepers bij de Britten
Mijn kleermaker zit in
„De Schweiz"
De Jungfrau te vereren;
Waarschijnlijk doet hij 't van
[het geld
Der onbetaalde beren.
De slager slentert in Parijs
(Rondrit, Folies Bergères
En Eiffeltoren, opera)
Mét Madame La Bouchère.
Professor fietste met zijn
[vrouw
(De kinders komen later)
Naar een klein bos- en
hei-pension
Met zonder stromend water.
Zo gaan de mensen Allemaal
Zich eventjes ontspannen;
Ze komen t'rug met vuile was
En schone hersenpannen.
CLINGE DOORENBOS.
(Nadruk verboden.)
Volgens welingelichte kringen
is de positie van Japan in het ge
bied van de Stille Oceaan volle
dig in beschouwing genomen door
de ministers van buitenlandse
zaken van de Verenigde Staten,
Australië en Nieuw-Zeeland bij
hun jongste besprekingen.
Naar men meent te weten zijn
de ministers het er over eens ge
worden, dat de herleving van
een krachtig Japan om het
machtsevenwicht in Oost-Azië te
herstellen, een onverbijdelijk ri
sico is, doch een risico, dat nauw
lettend in het oog moet worden
gehouden in de komende vijf tot
tien jaar. Men gelooft, dat, in
dachtig de oorspronkelijke doe
len van het driemogendheden-
verdrag voor de Stille Oceaan,
gericht tegen een mogelijke Ja
panse agressie in de toekomst,
de Ver. Staten de herbewapening
van Japan zullen blijven beper
ken tot defenseive wapenen.
De woningnood is in het door
de Sowjets bezette deel van
Duitsland veel nijpender dan inde
bondsrepubliek. In West-Duits-
land werden in de afgelopen twee
jaar ruim 750.000 nieuwe wonin
gen van verschillende omvang
gebouwd tot een totaal bedrag
van meer dan 7 milliard D>I
(West). Daarmede zijn er sinds
de geldsanering in 1948 meer dan
een millioen woningen gebouwd.
In de door de Sowjets bezette
zone is nauwelijks sprake van
nieuwbouw.
De kabinetsformateur, mr.
Donker, heeft Vrijdagmorgen
een onderhoud gehad met jhr.
mr. A. W. L. Tjarda van Star-
kenborgh Stachouwer, oud gou
verneur-generaal van Ned. Indie,
oud Nederlands ambassadeur te
Parijs, thans permanent verte
genwoordiger van Nederland bij
de N.A.V.O. te Parijs, voorts met
minister Staf en prof. mr. R.
Kranenburg, oud voorzitter der
Eerste Kamer en lid van de Raad
van State.
Vrijdagmiddag zou de forma
teur verdere besprekingen voe
ren.
Gistermiddag heeft de forma
teur, mr. Donker, achtereenvol
gens een onderhoud gehad met
de Eerste Kamerleden dr. L. J.
C. de Beaufort en ir E. H. A.
Kraaijvanger en de oud-staats
secretaris, prof. Van der Grin
ten.
Naar wij van de zijde der Tech
nische Hogeschool te Delft ver
nemen, ligt het in de bedoeling
reeds met ingang van de in Sep
tember aanvangende nieuwe
cursus voor afgestudeerden aan
een van rijkswege gesubsidieer
de middelbaar technische school
de mogelijkheid open te stellen
aan de technische hogeschool te
gaan studeren. Zij die toelating
wensen, dienen zich aan een uit
en door de senaat samengestelde
commissie, welke nodig kan
worden versterkt met andere
docenten aan de T. H. te ver
schijnen en moeten blijk geven
van voor de studie in de techni
sche wetenschappen voldoende
algemene ontwikkeling en vol
doende kennis van de Engelse,
de Franse en de Duitse taal. Toe
lating tot de examens kan wor
den verkregen onder overleg
ging van een verklaring van de
directeur van de M.T.S. betref
fende de studie, rapporten en cij
ferlijsten en eventueel een ver
klaring van de werkgever (s.)
De mogelijkheid van toelating
tot de examens aan de techni
sche hogeschool wordt openge
steld voor alle afdelingen.
De raad van beheer van de
Nederlandsche vereeniging voor
hooger onderwijs in de economi
sche wetenschappen heeft op
aanbeveling van de Senaat der
Nederlandsche economische Hoo-
geschool en op voordracht van
het college van curatoren be
noemd tot buitengewono hoog
leraar in het Nederlands staats-
en administratief recht de oud
burgemeester van Rotterdam Mr.
P. J. Oud.
De benoeming gaat in op 1
September a.s., de dag, waarop
van Prof. Mr. C. W. de Vries
emeritaat wordt verleend in ver
band met het bereiken van de 70-
jarige leeftijd.
Het aantal bij de arbeidsbu-
reaux geregistreerde mannelijke
werklozen steeg in de maand
Juli van 106.569 tot 110.560, zo
deelt men ons van de zijde van
het ministerie van sociale zaken
en volksgezondheid mede. Hier
onder bevonden zich 31.183 ar
beiders van de
maand 28.503).
Deze stijging moet voorname
lijk worden toegeschreven aan
de inschrijving van leerlingen
van ambachtsscholen en van la
gere en middelbare scholen, die
in Juli het cursusjaar beëindig
den. Het aantal ingeschrevenen
beneden 19 jaar steeg met 3326
en kwam daardoor op 5999.
Voorts vielen na 1 Juli een
aantal in verband met de invoe
ring van de werkloosheidswet
tot die datum uitgestelde ontsla
gen. Verdere oorzaken waren
afloop der werkzaamheden o.a.
in de bouwnijverheid en de veen
derij, en afzetmoeilijkheden in
de metaalnijverheid.
De werkloosheid daalde onder
de landarbeiders van 14.512 tot
12.200 en onder het Horeca-per-
soneel van 1526 tot 1468. Onder
D.U.W. (vorige de bouwvakarbeiders steeg de
werkloosheid van 17.221 tot
18.480; onder de veenarbeiders
van 9516 tot 11.342.
Het aantal aanvragen voor
mannelijk personeel steeg in de
verslagmaand van 12.310 tot
13.363.
Op de rijkswerkplaatsen voor
Particuliere woningbouw be.
staat er niet. Voor het jaar 1951
was er in het budget van de Sow-
jet-zöne een bedrag van slechts
44.034 millioen Oost-Mark (1
West-Mark is 4 Oostmark) voor
bouwdoeleinden gereserveerd,
doch dit wil nog niet zeggen, dat
dit bedrag inderdaad ook voor
bouwdoeleinden is gebruikt. De
schaarste aan bouwmaterialen,
vooral aan cement, hout en ste
nen, om van installatiemateriaal
maar helemaal niet te spreken, is
dermate nijpend, dat zelfs de
meest dringende plannen misluk
ken of moeten worden verscho
ven, omdat de z.g. „vitale bouw
werken" van het vijfjarenplan,
zoals bouw van fabrieken, voor
gaan.
De machthebbers in de Sowjet-
zöne gaan andere wegen om het
woningprobleem in grote steden
en industriegebieden op te lossen:
de weg van de gedwongen eva
cuatie. Hierdoor worden niet
alleen de „politiek onbetrouw
bare elementen getroffen, maar
in dezelfde mate al degenen, die
niet meer in het beroepsleven
staan en volgens de bolsjewisti
sche opvattingen ballast voor de
industriesteden en -gebieden zijn.
Nadat in het afgelopen jaar reeds
zij het niet op zo grote schaal,
maar niet minder rigoureus
van dit middel gebruik werd ge
maakt, is men in de Sowjetzöne
met ingang van 15 Mei j.l. op
grond van een verordening van
het ministerie van binnenlandse
vakontwikkeling volgden eind ministerie van uumeiuaimac
Juli 2842 personen een cursus zaken een systematische eva
en wel 1023 in de bouwvakken f,uatie 0D grote schaal overge
en 1819 in de metaalvakken.
De relatieve werkloosheid was
eind Juli het hoogst in Drente
met 66, het laagst in Zeeland
met 16 werklozen per 1000 man
nelijke beroepsbeoefenaren, ter
wijl het rijksgemiddelde 36 be
droeg tegen 35 op 30 Juni.
Het aantal als werkloos gere
gistreerde vrouwen steeg van
5536 tot 6597. De vraag naar
vrouwelijk personeel steeg van
11.931 tot 12.514.
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig van Zaterdag
ochtend tot Zaterdagavond.
WIND en BUIEN.
Over het algemeen veel bewol
king met bijna overal buien en
in de namiddag ook enkele op
klaringen. Matige tot krachtige
en aan de kust wellicht tijdelijk
tot hard toenemende zuidwestelij
ke wind. Weinig verandering in
temperatuur.
ZONDAG 10 AUGUSTUS.
Uit een Russisch gevangen
kamp te Varkuta (Siberië) is in
ons land aangekomen de heer
Bernhard Slier uit Rotterdam,
vroeger corespondent te Berlijn.
Twee andere Nederlanders, die
in Russische gevangenschap wa
ren, zijn in Óldenzaal aangeko
men. Naar hun gedragingen tij
dens de oorlog wordt een onder
zoek ingesteld.
Het zijn M. P. M. Cranen te
Breda en H. Ph. Wigmans te
Eindhoven. Naar het Nederland
se Rode Kruis mededeelt, zijn
nog veertig Nederlandse S.S.-ers
in Stalino, waar de Nederlanders
verzameld worden alvorens te
worden doorgezonden. Deze 40
zijn voorlopig niet te verwach
ten.
Reuter meldt uit Berlijn, dat
Slier in 1948 in Oost-Duitsland
is gearresteerd en dat hij destijds
tot drie jaar gevangenisstraf
werd veroordeeld.
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
4.52
5.27
6.07
6.17
n.m.
5.12
5.47
6.27
6.37
ZON MAAN
9
5.14
20.15
21.23
10.18
10
5.16
20.14
21.38
11.43
11
5.17
20.12
21.56
13.08
12
5.19
20.10
22.19
14.30
13
5.21
20.08
22.51
15.46
Het Eerste Kamerlid de heer
Rip (AR) heeft aan de minister
van verkeer en waterstaat de
volgende schriftelijke vragen ge
steld:
1. Heeft de minister voor het
organiseren van de internationa
le luchtvaartshow Ypenburg (II-
sy), op 2 en 3 Augustus j.l., op
het vliegveld Ypenburg te Rijs
wijk (Z.-H.) vergunning (en) of
ontheffing(en) verleend op
grond van de bepalingen van de
luchtvaartwet en besluiten ter
uitvoering van deze wet?
2. Zo ja, kan de minister dan
mededelen, welke voorwaarde
aan het verlenen van deze ver
gunningen) of ontheffing (en)
waren verbonden?
3. Indien onder deze voor
waarden ook was opgenomen de
bepaling, dat op Zondag 3 Aug.
j.l., de demonstratiebanen bij het
vliegen zodanig moesten worden
gekozen, dat in elk geval tijdens
de kerkdienst niet op geringe
hoogte boven de bebouwde kom
men van de gemeente Rijswijk
en de omliggende gemeenten
zou worden gevlogen, is het de
minister dan bekend, dat aan
deze voorwaarde niet is voldaan?
4. Is het de minister bekend,
dat, hoewel door de organisato
ren van genoemd vliegfeest o.a.
aan het gemeentebestuur van
de gemeente Rijswijk dergelijke
toezeggingen zijn gedaan, aan
de voorwaarden, in de vorige
vraag bedoeld, indien zij zijn ge
steld niet de hand is gehouden
en dat tussen vijf en kwart over
vijf uren in de namiddag van 3
Augustus j.l., dus tijdens de
kerkdiensten, in elk geval boven
de gemeenten 's-Gravenhage,
Voorburg en Leidschendam óp
zeer geringe hoogte werd gevlo
gen en door het zware gedreun
en de veroorzaakte explosieve
geluiden de kerkdiensten in deze
gemeenten op ernstige wijze zijn
verstoord?
5. Is de minister bereid een
onderzoek in te stellen naar de
oorzaken van deze ernstige ver
storing van de Zondagsrust?
6. Indien de in de vorige vra
gen genoemde klachten juist
worden bevonden, welke maat
regelen denkt de minister te ne
men ten einde herhaling van
dergelijke verstoringen op Zon
dag in de toekomst te voorko
men?
7. Is de minister bereid er
toe mede te werken, dat derge
lijke demonstraties in de toe
komst niet meer op Zondag,
doch uitsluitend op werkdagen,
zullen worden gehouden?
In Varkuta heeft Slier een
Westberlijnse journalist, Dieter
Friede, ontmoet die in Novem
ber 1947 naar Oost-Berlijn was
gelokt en vervolgens gearres
teerd. Volgens Slier heeft Friede
hem verteld, dat zijn (Friede's)
bekentenis, waarin hij zichzelf
van spionnage beschuldigde, ge
daan was „onder verschrikkelij
ke druk".
De bekentenis van Friede, die
volgens hem niet waar is, is in
de Oostduitse pers uitvoerig ge
publiceerd.
Naar Slier verder heeft ver
klaard, heeft hij met Friede ken
nis gemaakt in een steenfabriek
te Varkuta in 1950.
Het Nederlandse consulaat-
generaal in West-Berlijn heeft
tien maanden geleden medege
deeld, dat de Oostduitse autori
teiten acht personen van Neder
landse nationaliteit, onder wie
vier op beschuldiging van spion
nage, gevangen hielden. Twee
hunner waren beschuldigd van
diefstal. Het was niet bekend
wat de overige twee ten laste
was gelegd.
Naar van Nederlandse zijde
werd verklaard, was een der ge
vangenen in 1946 gearresteerd,
een in 1949 en zes in 1951.
Namen en adressen werden
niet verstrekt. Wel waren in elk
der gevallen de verwanten op de
hoogte gesteld. De Nederlandse
functionarissen vreesden, dat pu
blicatie van namen zou kunnen
leiden tot vergeldingsmaatrege
len tegen de arrestanten of hun
verwanten in Oost-Duitsland. De
meeste Nederlanders waren ar
beiders, die tijdens de oorlog
naar Duitsland waren gegaan en
daar gebleven zijn.
De meeste gevangenen konden
brieven sturen en bezoeken ont
vangen tijdens hun verblijf in
Oostduitse gevangenissen.
De Nederlandse functionaris
sen te Berlijn kunnen hun land
genoten niet helpen, omdat Ne
derland de Oostduitse regering
niet erkent. Zij ontvangen geen
enkele officiële mededeling van
de Oostduitse autoriteiten. Wan
neer men zich wendde tot de
Russische bezettingsautoriteiten,
werd meestal terugverwezen
naar de Oostduitse regering.
Nader vernemen wij dat Cra
nen en Wigmans tijdens de oor
log dienst bij de S.S. hebben ge
nomen. In 1944 werden zij door
de Russen krijgsgevangen ge
maakt. W. was 16 jaar toen hij
bij de S.S. kwam. C. was al wat
ouder. Beiden zijn gistermorgen
voorgeleid voor de officier van
justitie te Den Bosch, waarna zij
op vrije voeten zijn gesteld.
De politie heeft Vrijdag te
Port Elizabeth in Z.-Afrika 59
personen gearresteerd, die>op een
spoorwegstation de apartheids-
wetten overtraden.
cuatie
gaan.
Deze actie treft niet minder
dan 160.000 mensen, die men zon
der enig pardon en zonder dat
men rekening houdt met hun
leeftijd, gezondheidstoestand, be-
zits- of gezinsverhoudingen van
hun haardsteden verdrijft, om
daarin „productieve krachten",
in hoofdzaak ingenieurs, specia
listen en natuurlijk functionaris
sen van de communistische par
tij onder te brengen.
In de niet door de oorlog be
schadigde voorsteden van Dres
den werden 100 woningen voor
de leiding van de „Wismut A.G."
in beslag genomen. Proefborin
gen in het gebied om Dresden
hebben uranium opgeleverd en zo
wordt deze door de oorlogshan
delingen zo zwaar getroffen stad
nu ook nog door de uranium-
koorts aangetast.
Ook in Halberstadt moesten
100 woningen worden ontruimd
om plaats te maken voor de ar
beiders van een nieuwe fabriek.
Door de evacuatie hier worden
niet alleen z.g. onproductieve
krachten getroffen, maar ook alle
arbeiders uit kleine particuliere
bedrijven, die daarin tegelijkertijd
maar worden geliquideerd.
In Erfurt, de hoodstad van
Thuringen, waaruit reeds vele
mensen zijn verdreven, omdat de
meeste ministeries van Weimar
naar Erfurt werden overgebracht
moeten nogmaals 300 woningen
worden vrijgemaakt. Ook in
Gotha nog 400 huizen voor SED-
functionarissen en „activisten",
die bij de aldaar gevestigde fa
briek voor wagon- en rijtuigbouw
tewerk zijn gesteld. In Saalfeld
en Rudolstadt, centrum van het
uraniumgebied in Thuringen, zijn
in de laatste tijd 500 woningen
onder dwang ontruimd en de be
woners werden voor het grootste
deel naar Mecklenburg „over
geplant".
Voor de in het nieuwe mijn
centrum van Lobsdorf en Callen-
berg, waar naar nikkel wordt ge
dolven, tewerkgestelde arbeiders
werden in Gera honderden wo
ningen in beslag genomen en
deze moesten binnen 3 dagen
door de bewoners worden ont
ruimd. In Waldenburg (Sakse: i
waren het er 300 en ook in
Kertsch bij Glauchau werden tal
rijke invaliden en ouden van da
gen uit hun woningen gezet, om
dat er mijnwerkers uit de ura-
niummijnen in moesten trekken.
Dit was ook het geval in Auer-
bach, Treun en Falkenstein in
het Vogtland, waar 200 resp. 250
gezinnen uit hun woningen wer
den gezet.
Perzië heeft een nota aan Enge
land gezonden, waarin het voor
stelt de besprekingen over de
oliekwestie met de Anglo-Iranian
te hervatten.
De voorgestelde besprekingen
zullen ten doel hebben „middelen
na te gaan tot onderzoek van de
gevaardigde aanspraken van de
vroegere Anglo Iranian Oilcom-
pagny en de tegenaanspraken
van de Perzische regering.
De nota stelt voor dat, indien
geen overeenstemming wordt
bereikt bij rechtstreeks onder
handelingen tussen de Anglo
Iranian en de Perzische rege
ring, de maatschappij haar
zaak voor een Perzisch gerechts
hof kan brengen.
De Britse regering wordt ver
zocht de Anglo Iranian te vra
gen vertegenwoordigers aan te
wijzen voor het voeren van de
voorgestelde besprekingen.
Bij de besprekingen zou men
zich houden aan de Perzische
nationalisatiewet.
De voornaamste vraag, die
thans voor de Britse rijst, is in
hoeverre het Perzische voorstel
past in hetgeen reeds door de
Britten en Amerikanen is be-1
spreken over mogelijke nieuwe
stappen ter bereiking van een
oplossing van het oliegeschil.
De ncta verwijst naar de uit
spraak van het internationale
gerechtshof, dat zich onbevoegd
heeft verklaard.
De Anglo Iranian had onrecht
vaardige maatregelen getroffen
teneinde Perzië te verhinderen
de genationaliseerde olie te ver
kopen. De maatschappij en de
Britse regering hadden in vele
opzichten verliezen aan de Per
zische regering berokkend.
Milli oenen ponden, die de
Brits-Perzische maatschappij
aan Perzië was verschuldigd,
waren nog niet betaald.
In do nota wordt de onmiddel
lijke betaling geëist. Ook andere
sommen, die de Perzische rege
ring bij Britse banken had ge-
strot, dienden onmiddellijk be
taald te worden.
Het verzoek tot deblokkering
van Perzische fondsen is gedaan
„speciaal met het oog op handha
ving van goede betrekkingen tus.
sen beide landen en het verwijde
ren van wederzijdse misverstan
den.
De nota dringt er op aan tot
de Anglo Iranian het verzoek te
richten „zich verder te onthou
den van het nemen van maat
regelen tegen het verkopen van
Perzische olie".
Tot de voor Perzië nadelige
handelingen wordt eveneens ge
rekend „het intrigeren van de
A.I.O.C. met behulp van de
Britse regering, om de verkoop
van olie te verhinderen.
In Londen is men van mening,
dat de jongste Perzische nota
weinig vooruitzichten biedt op
verbreking van de bestaande
impasse of zelfs maar op een
oplossing van de kwestie van de
schadeloostelling van de Anglo
Iranian.
Engeland heeft 1800 pond
sterling overgemaakt aan Per
zië voor honorarium aan prof.
Henri Rolin, de Begische pleiter
voor de Perzische zaak in het
ollegeschil bij het internationale
gerechtshof te Den Haag.
Van gezaghebbende zijde te
Londen is verklaard, dat het be
drag is vrijgegevenmadat de Per
zische autoriteiten er om had
den verzocht namens de Perzi
sche regering en niet namens de
natoinele Perzische oliemaat
schappij.
Nadat Perzië er zich over had
beklaagd, dat de Londense
bankrelaties van de Perzische
nationale bank hadden gewei
gerd het bedrag over te maken,
had Engeland Perzië in een nota
op 16 Juli meegedeeld, dat de
overmaking zou geschieden in
dien het verzoek zou worden
gedaan namens de Perzische re
gering.
De toestand wordt nog ver
scherpt door de in de laatste
weken plaats hebbende verster
king der Sowjettroepen en volks,
politietroepen in het grensgebied.
Voor het onderbrengen van deze
troepen worden eveneens talrijke
particuliere huizen in beslag ge
nomen.
Ook in Rostock, Angermunde,
Maagdenburg, Naumburg, Bad
Salzungen, om slechts enkele
steden uit de lange reeks te noe
men, worden voortdurend huizen
voor de Sowjetbezettingstroepen
in beslag genomen.
Wanneer men weet, dat de
meeste woningen reeds vóór deze
evacueringsactie begon, sterk
overbevolkt waren volgens de
wettelijke bepaling mag een vol
wassen persoon niet meer dan
8,5 vierkante meter bewonen
valt het niet moeilijk op te ma
ken, welke toestanden door deze
nieuwe evacuatie ontstaan. In
Leipzig pleegden in een week 19
personen, die door de evacuatie
werden getroffen, zelfmoord.
Daar waar door sporadische
nieuwbouw getracht wordt de
woningnood te lenigen, blijkt tel
kens weer, tot welke catastrofale
„kwaliteit" de „socialistische wed.
strijd in de productie" leidt. In
Camsdorf bij Jena konden van de
78 volgens een z.g. super-snelle
methode gebouwde wonngen er
60 niet door de bewoners worden
betrokken, omdat men nat hout
had gebruikt. Het hout was gaan
trekken, waardoor deurerf, kozij
nen en sponningen uit elkaar wa
ren gesprongen.
In de gemeente Brunow in
Mecklenburg stortten onlangs
vier volgens de z.g. „leem-bouw-
wijze" gebouwde huizen in. In de
voorstad Leipzig-PIagwitz mogen
in de nieuwe woningen alleen
meubels worden geplaatst, die
niet zwaarder zijn dan een vast
gesteld gewicht en de bewoners
moeten zich contractueel ver
plichten nooit met meer dan 10
personen tegelijk in een kamer
bijeen te komen. In een ander
nieuwbouwbiok in Leipzig rotten
de balken reeds, zodat men de
woningen om veiligheidsredenen
moest ontruimen.
Irak heeft Vrijdag de secreta
ris-generaal van "de Ver. Naties
officieel verzocht, de kwestie
Marokko op de agenda van de
aanstaande algemene vergade
ring te plaatsen. In het verzoek
wordt verklaard, dat er „een zeer
gevaarlijke toestand" in Marokko
heerst.
Verder wordt gezegd, dat de
Franse beloften om hervormin
gen in het bestuur van Marokko
in te voeren niet verwei kelijkt
zijn. Tenslottewordt Frankrijk
ervan beschuldigd, Marokko als
een kolonie te behandelen.
