Economisch Benelux-congres tc Luxemburg Communistische klacht te Panmoendjon Commissaris voor dc emigratie over naar Australië en Nieuw-Zeeland zijn reis Aanpassing loonpeil niet te realiseren Vraaggesprek met Dr Mossadeq Jr te Perzische tapijten voor de Koningin ZATERDAG 7 JUNI 1952. 7e Jaargang No. 2054. WEERS VER W ACHTIN G HOOGWATER. ZON- en MAAN STANDEN. MONETAIR PROBLEEM STRUIKELBLOK. De „Waterman' Halifax België blijft in de Europese betalingsunie Prins Bernhard moei rust houden Westen zoekt naar vreedzame oplossing Eden voorzitter O.E.E.S. van de Frankering bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat5557 Terneuzen Telefoon 2510 Nó 5 uur 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; per maand ƒ1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct. VRIJE ZEEUW Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Verschijnt dagelijks Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 cent; iedere regel meer 15 cent. Vermelding: Brieven onder nummer of: Adres Bureau van dit Blad 15 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uur Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum per advertentie 1,80. Het zesde economisch Benelux, congres in de hoofdstad van Luxemburg is Vrijdagmorgen geopend door de heer A. Weicker, vice-voorzitter van de Luxem burgse economische studiecom missie van het comité-Benelux. Na diens openingsrede kwam de heer R. van de Putte, president van de nationale maatschappij voor crediet aan de nijverheid te Brussel, aan het woord. Hij sprak over de politieke en econo mische noodzaak van Benelux. Economen en zakenlieden, al dus spr., hebben in de loop van de jongste maanden herhaalde lijk verklaard, dat de samenwer king tussen de Benelux-landen op voldoende wijze is verwezen lijkt door de douane-unie, die vóór enkele jaren tot stand kwam. Deze opvatting beant woordt niet aan de stelling, wel ke de raad van de ministers van Benelux er op na hield in zijn vergadering van Maart 1949. Men zou met de eenmaking van de toltarieven genoegen kunnen nemen, indien het inte graal economisch liberalisme nog steeds vigeerde, waarop alleen de douanerechten de vrije mede dinging en de natuurlijke prijs vorming volgens de wet van vraag en aanbod kwamen ver hinderen. Deze toestand bestaat niet meer. Vele andere factoren be palen de voorwaarden, waarop de goederen vervaardigd en in omloop worden gebracht; o.a. de actie der regeringen, de fiscale en sociale maatregelen. Indien voor de Benelux-landen geen relatief gelijk klimaat tot stand wordt gebracht, ondergaan de kostprijzen uiteenlopende lasten volgens het land waar de bedrij ven gevestigd zijn. Tussen deze bedrijven wordt dan een mede dinging verwekt, die niet meer gegrond is op normale elementen zoals de technische bekwaamheid of het gehalte der outillages, maar op elementen, die de on dernemingen niet kunnen be- invloeden, zoals het loonniveau en de belastingen. Helaas zijn wij, aldus spr., on geveer tot een dergelijke toe stand gekomen. De dispariteit van de lonen is van dien aard dat de Belgische werkgevers in ver schillende bedrijfstakken lonen uitbetalen, die 25 procent hoger liggen, dan die, welke hun Neder landse mededingers betalen. Zij veroorzaken op dit ogen blik een snelle toeneming van de Nederlandse uitvoer naar België en een verslapping van de be drijvigheid in verschillende sec toren van de Belgische industrie, die wegens de lagere Nederland se prijzen hun traditionele afzet op de binnenlandse markt niet kunnen handhaven. Indien men de mededingings voorwaarden niet weet te nivele- ren door de verwezenlijking van de fundamentele bestanddelen medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Zaterdagoch tend tot Zaterdagavond. Iets koeler. Half tot zwaar bewolkt met aanvankelijk nog enige buien, maar later ook opklaringen. Zwakke tot matige wind uit Wes telijke richtingen. Iets koeler dan gisteren. ZONDAG 8 JUNI. Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 1.26 2.01 2.41 2.51 MAANDAG 9 JUNI. Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 2.14 2.49 3.29 3.39 n.m. 1.56 2.31 3.11 3.21 n.m. 2.42 3.17 3.57 4.07 ZON MAAN van de economische unie, name lijk in sociaal opzicht, dan moet de vrees worden gekoesterd, dat binnen afzienbare tijd de resul taten, die op douanegebied ten bate van de economische inte gratie der Beneluxlanden werden verworven, in het gedrang wor den gebracht. Eén ding staat volgens spr. bij dit alles vast: op de weg naar de eenmaking blijft men niet stil staan. Zo men niet vooruit kan, zal men wel moeten vaststellen, dat men achteruit gaat en dit zou ten zeerste te betreuren zijn. Een inniger samenwerking tussen Nederland, Luxemburg en België op economisch terrein zou op psychologisch gebied een kostbare stimulans zijn ten bate van de Europese eenmaking. Die samenwerking zou bewijzen, dat concrete verwezenlijkingen mo gelijk zijn. De economische unie zou aan de drie betrokken landen de mogelijkheid bieden met meer kracht hun stem te laten horen in de beraadslagingen te Straatsburg. In de middagbijeenkomst is het monetaire probleem, dat nog steeds het grote struikelblok vormt voor de totstandkoming van de volledige Benelux-unie, door een drietal inleiders behan deld. Van Nederlandse zijde werd o.a. het woord gevoerd door drs. R. Roemers, directeur van het wetenschappelijk bureau van 't Nederlandse verbond van vakverenigingen, die een inlei ding hield over het monetaire probleem en de lonen. HET MONTAIRE PROBLEEM EN DE LONEN. Drs. Roemers wees er in zijn inleiding op, dat een van de meest gevoelige punten bij het overwinnen der nog bestaande belemmeringen voor de vorming van de economische Benelux-unie het verschil in loonpeil is. In het bijzonder van de zijde der vakbeweging in België en Luxemburg is meer dan eens de vrees uitgesproken, dat 't lagere Nederlandse loonpeil een unfaire concurrentie van het Nederland se bedrijfsleven in de Belgisch- Luxemburgse economische Unie (B.L.E.U.) mogelijk zou maken en is er op aangedrongen, dat het'Nederlandse loonpeil zich aan dat van de B.L.E.U. zou aanpas sen. Alvorens de vraag te beant woorden, of in het raam van de Nederlandse economische verhou dingen aan dit verlangen kan worden voldaan, dienden volgens spr. eerst enige feiten te worden gememoreerd. Veel belangrijker voor de beoordeling van de con- currentie-positie dan een verge lijking van de lonen is een verge lijking van de arbeidskosten. Bij de berekening van de arbeidskos ten moet men niet alleen de lo nen, doch ook de sociale lasten en de productie per werknemer in aanmerking nemen. In het „Economie Bulletin for Europé" van de E.C.A. het twee de kwartaal van 1949 is een noti tie over de relatieve verande ringen van de arbeidskosten in de industrie opgenomen. Voor België komt de E.C.A. in deze berekening op basis 1936/38 100, gemeten in dollars, tot een indexcijfer voor arbeidskosten in 1948 voor 299; voor Nederland op basis van 1935/38 100 van 189. De E.C.A. waarschuwt in de toelichting, dat in de cijfers een foutenmarge van 15 a 20 mogelijk is. Sedert 1948 is dit verschil in de arbeidskosten door het verschil in devaluatiepercen tage in September 1949 groter geworden. De ontwikkeling van lonen en productiviteit liep in deze periode in België en Neder land vrijwel parallel. Vast staat dus, dat de arbeidskosten in Bel gië sedert 1935/'38 veel sterker zijn gestegen dan in Nederland. In Luxemburg is de stijging waar- schijnlijk nog sterker geweest. Deze ontwikkeling heeft er evenwel niet toe geleid, dat de Belg.-Luxemburgse markt door goedkope Nederlandse producten werd overstroomd. In 1938 kwam 11,5 van de Nederlandse invoer uit België en Luxemburg; in 1951 18,3 In 1938 exporteerde Nederland 10,2 van zijn uitvoer naar België en Luxemburg; in 1951 14,6 In- en uitvoer namen dus beide toe, doch de invoer uit België en Lu xemburg naar Nederland veel sterker dan omgekeerd. Het ge brek aan evenwicht in de onder linge handelsbalans hangt samen met het verschil in economische structuur. Vastgesteld kan wor den, dat het verschil in de ont wikkeling van de arbeidskosten, dat onmiskenbaar is, niet tot een eenzijdige goederenstroom van Nederland naar België heeft ge leid. Aan de hand van de indexcijfers voor de kosten van levensonder houd toonde spr. vervolgens aan, Op de bijeenkomst van de be standsonderhandelaars te Pan moendjon hebben de communis ten Vrijdag verklaard, dat Don derdag langs de grens van de neutrale zone drie burgers zijn gewond door scherven van door de geallieerden afgeschoten gra naten. V. N.-wachtposten te Pan moendjon beweerden, dat de ge allieerde artillerie een salvo had gelost op communistische solda ten, toen deze op ongeveer 1 km buiten de neutrale zone hun loopgraven verlieten om te kij ken naar een aanval van V. N.- vliegtuigen in de buurt. Volgens een geallieerde woord voerder zal een onderzoek wor den ingesteld naar de borden, die de neutrale zone aangeven. Ter gelegenheid van de ver jaardag van koningin Elizabeth hebben V. N.-oorlogschepen 21 saluutsalvo's met scherpe grana ten afgeschoten op communis tische kustinstallaties op het schiereiland Ongdjin aan de Ko reaanse westkust. Vliegtuigen van het Britse vliegdekschip „Ocean" hebben spoorwegtun- op onder op onder Juni. 7 4.22 20.56 20.59 3 8 4.21 20.57 22.09 3.44 9 4.21 20.58 23.01 4.48 10 4.21 20.59 23.36 6.11 Het Nederlandse emigranten schip „Waterman" is Donderdag te Halifax (Canada) aange komen met meer dan 800 Neder landse emigranten aan boord. De aankomst was door zware mist vertraagd. Twee speciale treinen wachtten om de landverhuizers naar hun bestemmingen te bren gen. nels op het schiereiland gebom bardeerd. Infanteristen der V. N. deden Donderdag een korte aanval op versterkte posities der noordelij ken in de oostelijke frontsector. Tengevolge van hevig mortier en artillerievuur moesten de ver bondenen echter spoedig terug trekken. Elders aan het front bleef de actie beperkt tot pa trouille-activiteit. In de nacht van Donderdag op Vrijdag en de vroege ochtend voerden lichte bommenwerpers der V. N. aanvallen uit op spoor weg materiaal in Noord-Korea, zo heeft de vijfde luchtmacht- groep meegedeeld. Ten zuiden van Pjongjang werden dertig vrachtauto's vernield. Vliegtui gen van het Britse vliegdekschip „Ocean" bombardeerden noorde lijke troepenconcentraties en ver- bindignslijnen aan het westelijke front. In de bijeenkomst van de raad der O.E.E.S., die belegd is om te beraadslagen over de toekomst van de Europese betalingsunie, heeft de Belgische minister van Buitenlandse Zaken, Paul van Zeeland, verklaard dat België niet voornemens is zich terug te trekken uit de Europese beta lingsunie ondanks het feit, dat het voortdurend een zeer grote vordering op deze instelling heeft. dat het verschil in de ontwikke ling van de reële lonen in de drie landen aanmerkelijk minder is geweest dan het verschil in de ontwikkeling der arbeidskosten. De vraag of een verhoging van het Nederlandse loonpeil van zo danige omvang, dat de arbeids kosten in Nederland en de Bel gisch-Luxemburgse economische unie gelijk komen te liggen, te re aliseren is, meende de heer Roe mers ontkennend te moeten be antwoorden. Een loonsverhoging bedreigt steeds de export-positie en een vermindering van de ex port betekent óf een verminde ring van de invoer, die de werk gelegenheid zal aantasten, öf een nieuw tekort op de betalingsba lans, dat de vorming van een eco- nomische unie opnieuw onmoge lijk zou maken. Nederland moet bij zijn nog altijd wankel even wicht in zijn betalingsbalans gro- te voorzichtigheid met zijn loon peil betrachten, temeer daar er thans een tendenz tot prijsdaling op de wereldmarkt is. Tengevolge van een licht on geval bij het paardrijden, dat hem Maandag j,l. is overkomen, zal prins Bernhard op medisch advies een week rust moeten houden. In verband hiermede is de prins zeer tot zijn leedwezen ge dwongen de voor die periode ge maakte afspraken, af te zeggen. Vrijdagmiddag was de prins nog aanwezig bij de viering van het eerste lustrum van het Ne derlands opleidingsinstituut voor het buitenland. De commissaris voor de emi gratie, mr. ir. B. W. Haveman, heeft in een persconferentie een en ander verteld over de reis, welke hij in die kwaliteit heeft gemaakt naar Australië en Nieuw Zeeland. De Australische regering zal dit jaar gaarne ongeveer 25.000 Nederlandse emigranten ontvan gen. Voor Nieuw Zeeland wordt een aantal van 6000 Nederlandse emigranten verwacht in 1952. In Australië zijn alle voor waarden aanwezig voor een ge mengde agrarische en industriële ontwikkeling. Uit de gesprekken, die mr. Haveman met tal van autoriteiten, met Australiërs en met Nederlandse emigranten voerde, trof hem de grote open hartigheid. Men deed geen enke le poging iets te verbergen. Op grond van de nieuwe ver dragen mag men aannemen, dat de emigrantën terechtkomen in de essentiële sfeer. De emigran ten, die „onder eigen stoom" gaan, zij dus die een „landing permit" en een huisvestigings vergunning hebben, komen eer der in de niet-essentiële sfeer. Voor hen bestaat er onder de „Wanneer het internationaal gerechtshof zich bevoegd oor deelt om het Brits-Iraans© olie geschil te behandelen, zal dit in het gehele Midden-Oosten een on gunstige terugslag hebben", zo heeft dr Mossadeq Jr, de zoon van de Perzische minister-presi dent, in een exclusief vraagge sprek met het A.N.P. verklaard. Het geschil, aldus de zoon van de minister-president, gaat niet tussen Perzië en het Britse volk, maar tussen Perzië en de Brits- Iraanse oliemaatschappij, welke naar het gevoelen der Perzen het land in economisch en daardoor ook in politiek opzicht beheerste. „In Groot-Brittannië heeft de Labour-regering de industrieën van essentieel belang genationa liseerd in het belang van de ge wone man, doch toen wij het zelfde wilden doen, keerde men zich tegen ons", aldus dr. Mossa deq. Perzië is er evenzeer als de Westerse mogendheden op uit, zo vervolgde hij, om de commu nisten uit het land te houden. „Wij kunnen dit slechts doen door de levensstandaard van ons volk omhoog te brengen en daar voor hebben wij geld nodig. Dit geld kan verkregen worden uit onze rijkste nationale hulpbron, de olie". Perzië is van wezenlijk belang voor de Westerse mogendheden bij het tot stand brengen van een pact voor het Midden-Oosten, aldus dr. Mossadeq. „Het organi seren van een blok in het Mid den-Oosten zonder Perzië zou zijn als de Franse Magninot- linie in de tweede wereldoorlog. Deze linie strekte zich niet uit tot langs de Belgische grens en daardoor konden de Duitsers er gewoon omheen trekken.'' Het stopzetten van de olietoe voer uit Perzië zou niet alleen voor Perzië een verlies beteke nen doch ook voor Groot-Brit tannië. Alleen Amerikaanse hulp heeft Groot-Brittannië in staat gesteld in de oliekwestie het been stijf te houden. Het is ech ter de vraag, hoe lang de Ver. Generaal Matthew Ridgway, de nieuwe geallieerde opperbevel hebber in Europa, heeft in 'n rede ter herdenking van D-dag ver klaard, dat de Sowjet-Unie niet moet denken, dat „het voortdu rend zoeken van de Westelijke mogendheden naar vreedzame op lossingen aan de raadstafel" een bewijs van zwakte is. „Als wij lankmoedig zijn, is het omdat wij met alle eervolle mid delen een oorlog willen voorko men, die niets bewijst, niets op lost en voor de overwinnaar even onvruchtbaar is als voor de over wonnene." De generaal sprak op een plech- tigheid ter herdenking van de ge allieerde invasie in Frankrijk, 8 jaar geleden, waarbij hij zelf met de eerste golf parachutisten in Normandië landde. Staten deze hulp willen voort zetten. Op de mededeling dat het waar schijnlijk enige tijd zou duren, voordat het hof uitspraak zou doen over zijn competentie, zeide de zoon van de premier: „Waar om? Vele Perzen komt het voor, dat hoe langer men de tijd neemt om een kwestie te overwegen, des te minder juist de beslissing waarschijnlijk zal zijn.' Gevraagd naar de gezondheids toestand van de Perzische pre mier zeide zijn zoon-lijfarts: „De gezondheid van mijn vader is de laatste tijd zeer vooruit gegaan, vooral sedert hij in Nederland is. De mensen hier zijn zo onbe zorgd, vindt hij, en men kan in dit land zo vrij ademhalen". Dr. Mossadeq zeide verder, dat zijn vader Nederland zeer be wonderde. Hij zag het als een land dat door de eieuwen heen voor zijn vrijheid had gevochten, zoals Perzië thans vocht voor zijn nationale onafhankelijkheid. De Perzische minister-president bewonderde ook „de democrati sche geest van Koningin Julia na". Als blijk van dankbaarheid voor haar gastvrijheid had hij een aantal Perzische tapijten meegenomen om Hare Majesteit aan te bieden. Deze tapijten zullen waarschijn lijk door middel van de Perzi sche gezant te Den Haag, Hos sein Navab, aan de koningin worden overgebracht. De Perzische minister-presi dent werkt tien a twaalf uren per dag in zijn appartementen in het Palace-hotel te Schevenin- gen, zich voorbereidend op de zitting van het internationaal gerechtshof op 9 Juni. Hij staat altijd vroeg op, te ongeveer vijf uur des morgens en ontbijt dan te acht uur. Op de vraag, of dit niet een te grote inspanning was voor een man van 72 jaar, zeide dr. Mos sadeq: „Het doet hem helemaal geen kwaad. Zijn lichamelijke gesteldheid is heel goed, doch zijn zenuwen zijn zwak. Daar door kan hij een sfeer van poli tieke spanning, zoals die in Te heran reeds zo lang bestaat, niet verdragen". De premier en zijn raadgevers zullen Den Haag vrijwel ter stond na de zitting van het hof verlaten, daar vele zaken hun aanwezigheid in Teheran ver eisen, aldus dr. G. H. Mossadeq. De Britse minister van Buiten landse Zaken, Anthony Eden, is tot voorzitter gekozen van de or ganisatie voor Europese econo mische samenwerking (O.E.E.S.). Hij volgt als zodanig zijn Neder landse ambtsgenoot, mr D. U. Stikker, op. Attilio Cattani, voorzitter van de Italiaanse delegatie, is geko zen tot voorzitter van de be stuurscommissie van de O.E.E-S. huidige omstandigheden een ge vaar, waarvoor hij degenen, die op eigen gelegenheid willen gaan waarschuwt. Komt er in een bepaalde plaats in de niet-essentiële sector een punt van verzadiging, dan zal de emigrant alleen slagen als hij mobiel is. Heeft hij spaarcenten, kan hij zich elders een plaats en huisvesting verwerven, is hij dus mobiel, dan zal het gaan. Anders ontstaan er grote moeilijkheden. De toestand onder de emigranten noemde hij bevredigend. Men moet er echter rekening mee houden, dat het noodzakelijk is, dat men eerst een harde tijd doormaakt. Zo is het goed, dat de emigrant in het nieuwe kamp, waarin hij niet lang verblijft, eerst hard met beide voeten op de grond komt te staan. Waardering voor Nederlanders De waardering voor de Neder landse emigrant noemde hij de zelfde als in Canada. De Neder lander heeft over het algemeen een goede naam en is zeer wel kom. Wel heeft spr. op een aan tal plaatsen ervaren, dat er tot zijn leedwezen onder Nederland se emigranten nogal eens haat en nijd bestaat. Dat is een kwestie van broodnijd, waarvoor psycho logische en sociale factoren aan te voeren zijn. Het is zaak dat deze gezamenlijk de kop wordt ingedrukt. Agrarische emigratie. Met betrekking tot de agrari sche emigratie deelde hij mee, dat de Australische regering het zelfstandig plaatsen van agrari sche emigranten wil bevorderen. Beide regeringen zijn thans over eengekomen, dat bepaalde „agen cies" (erkend door de beide rege ringen) die als „sponsor" optre den, emigranten zonder huisves tingsverklaring kunnen laten emigreren. Het bestaan van der gelijke agencies, b.v. van pater Van Maas, maakt het tot ontwik keling brengen van de categorie der agency-emigranten mogelijk. Deze vallen voorlopig alleen in de landbouwsector. Plaatsing op nieuw land. Het plan bestaat de plaatsing op nieuw land van Nederlandse emigranten te bevorderen. De regeringen van de staten West- Australië, Queensland en Nieuw Zuid-Wales zijn daartoe bereid. Er zal daarvoor een beroep moe ten worden gedaan op de com- monwealt-regering en op de Ne derlandse, teneinde de financie ring mogelijk te maken en met eigen kapitaal deel te nemen. Hier is een kans voor de jonge boeren een eigen bedrijf te be ginnen. Het betreft geen koloni satie, maar het mogelijk maken van een gemengde vestiging. Gezinshereniging. Beide regeringen kwamen over een de allerhoogste prioriteit te verlenen aan gezinshereniging. Het betreft hier emigranten, wier gezinnen nog in Nederland moes ten achterblijven en emigranten, die met de handschoen zijn ge trouwd. De heer Haveman deel de mee, dat men binnen enkele weken elke aanvrage op dit ter rein onmiddellijk in behandeling hoopt te nemen. Voor de emigranten, die in aan merking komen om onder de be palingen van de Nederlands- Australische emigratie-overeen komst te emigreren, zijn leef tijdsgrenzen gesteld: Ongehuw de mannen tot 35 jaar; ongehuw de vrouwen tot 30 jaar; gehuw den zonder kinderen, man max. 35 jaar; vrouw max. 30 jaar; ge huwden met kinderen, gezins hoofden niet ouder dan 45 jaar. De overige leeftijdsgroepen dezer schema-emigranten in overleg met de Australische regering. Voor deze emigranten aan vaardt de Australische regering de verantwoordelijkheid voor de huisvesting. Deze geschiedt in kampen, totdat de emigranten in eigen huisvesting hebben voor zien. De veiligste weg naar Aus tralië leidt inderdaad door een kamp, aldus de heer Haveman. Zij zijn vrijwel alle goed, een en kele hoogstens middelmatig. „Landingpermit-emigranten. Voor landingpermit-emigran ten wordt de leeftijdsgrens rui mer gesteld. Zij beschikken niet over kamp-accomodatie en moe ten zelf voor werk en huisves ting zorgen. Tegen overlegging van gewaarmerkte bewijzen ont vangen zij het emigratie-visum. Gehuwde emigranten uit deze groep met een gezin van enige omvang dienen wel te beseffen, dat zij een grote verantwoorde lijkheid en een groot risico op zich nemen, indien zij niet tot de voor de Australische economie essentiële arbeidskrachten beho ren en niet de zekerheid van een werkkring hebben. Het gehalte van de landingpermit-emigran ten wordt in Australië onbevre digend genoemd. „Prefabs". De heer Haveman merkte op, dat men het meenemen van ge prefabriceerde woningen naar Nieuw Zeeland wel eens een mo lensteen aan de hals van de emi grant noemt. Stel dat men een goede „prefab" heeft gekocht, dan heeft men nog te maken met de opslag, het transport, de grond en de bouwvoorschotten. Voor de gemiddelde Nederlander vormt zulks een te groot probleem. Voor hem zijn de risico's ondra gelijk. Teneinde de Nederlandse emigranten met „prefabs" deze „martelgang" in de toekomst te besparen, is de maatregel geno men geen toestemming meer te verlenen voor het meenemen dezer „prefabs". Men zoekt thans naar een betere oplossing. Deze zou hierin kunnen bestaan, dat de Nederlandse emigrant deze bestelt bij een agent in Nieuw Zeeland van bouwers van gepre fabriceerde woningèn, zodat dan de risico's worden gedragen door de leveranciers. Mag de aan schaffingsprijs hier dan al gerin ger zijn, de kosten na plaatsing zullen veel minder bedragen dan wanneer de emigrant zelf voor vervoer, opslag enz. te zorgen heeft. De economische toestand van Nieuw Zeeland noemde de heer Haveman zeer gezond. Er be-' staat vooral behoefte aan bouw vakarbeiders, metaalbewerkers, agrariërs, vrouwelijk huishoude lijk personeel en verpleegsters. De Nederlandse flaam is er in het algemeen voortreffelijk. Voor 96 procent der emigranten zijn er geen moeilijkheden. Hij noemde Nieuw Zeeland een gevoelige kleine gemeenschap, waar men elkaar nog beter kent dan in ons land. Zij die in de leeftijd tussen 18 en 35 jaar vallen, ongehuwd zijn en over voldoende geldmiddelen beschikken, kunnen een door de Nederlandse en Nieuw Zeelandse regering gedragen subsidie ont vangen. Zij moeten zich verplich ten 2 jaar in het hun aangewe zen beroep werkzaam te blijven. Contractbreuk. Deze bepaling wordt door de Nederlanders gelukkig zelden overtreden. De heer Haveman merkte op, dat contractbreuk door de Nieuw Zeelandse rege ring ernstig wordt opgenomen. Een enkele contractbreuk kan de naam voor alle overige Neder landers bederven. Daartegen zul len maatregelen worden geno men. De heer Haveman heeft ge adviseerd de contractbrekers te deporteren. Hij is ervan over tuigd, dat die maatregel niet zal behoeven te worden toegepast. Wanneer men naar een andere betrekking wil overgaan en men met een redelijk voorstel komt, waardoor de eerste werkgever niet wordt gedupeerd, zal men wel toestemming krijgen. Voor de landingpermit-emigranten, die niet van Nieuwzeelandse zijde worden gesubsidieerd, zijn de leeftijdsgrenzen ruimer. Voor zo ver zij gehuwd zijn, moeten zij van huisvesting verzekerd zijn. Daar meer dan 500 Nederlan ders met een landingpermit van 2 jaar geldigheidsduur in hun zak lopen zonder te boeken, is de gel digheidsduur met ingang van 1 Juni tot 6 maanden bekort. Beunhazerij. Er doen zich nog tal van ge vallen van beunhazerij voor, welke een slechte indruk maken. Zo kwam er per vliegtuig een groep Nederlandse emigranten voor een zuivelfabriek. Bij aan komst bleek, dat zij nog niet met de eerste beginselen van het be drijf bekend waren. Daartegen moet ernstig worden gewaar schuwd. De heer Haveman deelde npg mee, dat hij het volgend jaar voor het vervoer een zeer moei lijke tijd ziet aanbreken. Er wordt overwogen het ver voer per vliegtuig uit te breiden. Dat zou betekenen, dat minder dollars nodig zijn voor de dure charterschepen.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1952 | | pagina 1