Stichting
Protestantse
Ziekenzorg
„Zeeuws-Vlaanderen"
m
I
1
Bouwskelet bereikt hoogte van 26 meter
TrrhniiTrrr
w>-
i
Het is ongeveer 14 maanden geleden dat op het
voormalig H.B.S.-sportterrein door Korteweg's
Bouwmaatschappij N.V. te Breda werd aangevangen
met de betonbouw vau het Protestants ziekenhuis.
Eer het zover was, heeft het bestuur van de stich
ting 'n geweldig stuk arbeid verzet voor in Den Haag
de vereiste toestemming werd verkregen tot het
stichten van een modern Protestants ziekenhuis in
Zeeuws-Vlaanderen.
f
Dank zij de doortastendheid van
het bestuur, dat met taaie volhar
ding de talloze obstakels uit de
weg wist te ruimen en de vereis
te garanties wist te bemachtigen,
kwam eindelijk de toestemming
van het departement, waarmee
het voorbereidende werk met
succes was bekroond.
Het financieringsplan verliep
vlot en de uitgeschreven geldle
ning was spoedig voltekend.
Vol vertrouwen ging het be
stuur dan ook de toekomst tege
moet.
Architect Kloos uit Haarlem
mocht de voldoening smaken dat
zijn ontwerp hetwelk wij reeds
vroeger in ons blad hebben opge
nomen, werd aanvaard, waarna
Korteweg's Bouwmaatschappij
N.V. met voortvarendheid aan de
arbeid toog.
Op 5 Maart 1951 werd een aan
vang gemaakt met de betonbouw
en twee weken later, op 19 Maart
werd de eerste spade door Dr.
Cazemier in de grond gestoken.
Twee maanden later, op 21 Mei
d.a.v. was de bouwput, waar de
kelderruimte voor 't stookhuis
van de centrale verwarming zal
komen, op een diepte van 8 mtr
onder het maaiveld gereed en
j.l. Maandagavond (12 Mei 1952)
werd het hoogste punt van de
betonbouw bereikt.
op een terras en een apart tuin-
gedeelte.
Er is een buffetje aangebracht
bij de hal, waar men verversin
gen kan krijgen.
De röntgen-afdeling vormt als
het ware de trait d'union tussen
kliniek en polikliniek.
Het laboratorium en het depot
van de apotheek liggen onmid
dellijk naast het hoofdtrappen
huis met liften.
In de afdeling derde klasse be
gane grond en eerste verdieping
bieden de grootste kamers plaats
aan 6 bedden. Op de tweede ver
dieping komen 2e klasse kamers
met 2 bedden en enkele le klasse
kamers met 1 bed. Op de 3e ver
dieping een kraamafdeling met
2 verloskamers, babyzaaltjes en
2-persoons kamers: Op de vierde
verdieping drie zaaltjes voor
resp. zuigelingen, kleuters en
oudere kinderen, alsmede zes
quarantaine-boxen.
Er zijn drie operatiekamers,
waarvan één streng a-septisch en
één duidelijk septisch.
In de vleugel van het zuster
huis zijn de slaapkamers voor 't
inwonend personeel over 3 ver
diepingen verdeeld; zij worden
ieder door één persoon bewoond.
Alle afdelingen zyn voorzien
van de nodige isolatiekamers.
De dienstafdelingen in het
De volgende firma's werden
met de uitvoering belast:
Betonbouw Korteweg's Bouw
maatschappij N.V., Breda
Afbouw D. Cerlijn Zn A.J.
de Haan, Amsterdam.
Verwarimingsinstallatie N.V.
Asselbergs Nachenius, Breda.
Electrische-installatie J. H.
Spindler Zn, Rotterdam.
Liften N.V. Staal Co, Am
sterdam.
Naar aanleiding van de gestel
de vragen deelde de heer Kloos
méde, dat de voltooiing van het
ziekenhuis begin Februari 1954
mag verwacht worden.
Het is zó, dat vrijwel alle be
staande ziekenhuizen overbe
last zijn fen er zelfs een wacht
lijst moest worden ingevoerd.
Voor spoedgevallen wordt na
tuurlijk 'n uitzondering gemaakt
en behoort er steeds gelegenheid
te zijn voor directe opname van
dergelijke patiënten.
Het Protestants ziekenhuis is
geprojecteerd naar de bestaande
behoefte, al is er rekening mede
gehouden dat de mogelijkheid be
staat aan het complex een uit
breiding te geven. Zo kan b.v.
jboven hfet ziekenhuis nog een
verdieping gebouwd worden, die
21 bedden kan bevatten.
Ook in de richting van het in
fectiepaviljoen is uitbreiding mo
gelijk.
Aan het zusterhuis is bijzonde
re aandacht besteed. Er is zorg
voor gedragen dat iedere zuster
de beschikking krijgt met een
fraai uitzicht.
Men moet bewondering hebben
voor de opoffering, die het ver
plegend personeel van het thans
nog bestaande ziekenhuis zich
getroost om in dit verouderd ge
bouw dat meer is een huis met
f-
r «S«<«83
■gufltt 'JSS£
•~iL V..-A-
De bouwput.
Het beton-skelet.
Nm Korteweg's Bouwmaat
schappij met de betonbouw ge
reed is gekomen en aan de firma
D. Cerlijn Zn A. J. de
Haan te Amsterdam de verdere
afbouw is opgedragen, was het
ogenblik aangebroken dat de va
derlandse driekleur op het hoog
ste punt zou worden ontrold ten
teken, dat thans de verdere af
bouw geen technische moeilijk
heden meer zal opleveren.
Persconferentie.
Vrijdagmorgen heeft de heer
Kloos in het hooggelegen direc
tiegebouw, waar de hoofdopzich
ter, de heer Heijstek, de schepter
zwaait en met het dagelijks toe
zicht is belast, een persconferen
tie gehouden.
De heer Kloos gaf een korte
beschrijving van het ziekenhuis.
Stedebouwkundig, aldus de
heer Kloos, zal het gebouw in de
toekomst zeer fraai komen te lig
gen, omdat op het eind van de
Van Bteenbergenlaan diverse
groenstroken langs de leiding
zullen samenkomen.
De begane-grondverdieping ligt
ongeveer 1.30 m boven het maai
veld. Vóór de hoofdingang wor
den flauw hellende op- en afritten
aangebracht. De toegangen voor
lopende patiënten en ambulance-
patiënten zijn gescheiden. Na
zich gemeld te hebben of door
begeleiders gemeld te zijn bij de
administratie, bereikt men via
de opname-afdeling de lift
schacht, waarin twee bedden en
één snellift komen.
De toegang tot de polikliniek
ligt geheel apart. Vanuit de po-
likliniek-wachthal voor publiek,
die op het zuiden ligt, komt men
sousterrain worden via een ver
diepte weg langs aparte ingangen
bereikt.
De keukens en de wasserij lig
gen nabij de voet van de goede
renlift.
Voor de bezoekers van de opge
nomen patiënten komt in het
sousterrain een hal van ruim
100 m2.
Met een aparte ingang aan de
zijde van de Leeuwenlaan komt
een 'losliggend infectiepaviljoen
voor tuberculose en andere be
smettelijke ziekten.
Het gebouw zal 142 Hekenbed
den bevatten, 63 kamers voor in
wonend personeel en een woning
voor de adjunct-directrice,
Enerzijds is bij het ontwerp en
de uitvoering gestreefd naar een
uiterste soberheid, anderzijds
naar een zo groot mogelijke doel
matigheid en bedrijfsefficiency.
De volgende data van de uit
voering zijn te vermelden:
5 Maart 1951 aanvang uit
voering betonbouw.
19 Maart 1951 eerste spade
in de grond.
21 Mei 1951 diepste bouwpunt
(voor ketelhuis onder het zus
terhuis) gereed.
26 Mei 1951 eerste beton ge
stort funderingsvloer liftschacht,
beddenhuis.
21 April 1952 aanvang uitvoe-
ring afbouw.
26 April 1952 dakvloer bed
denhuis gestort.
Totaal verwerkt:
Graafwerk
Beton
waarvoor:
Cement
Betonijzer
Bekisting
zieken dan een ziekenhuis, de pa
tiënten met zoveel zorg en toewij
ding te omringen.
De beddencapaciteit van de
ziekenhuizen in Zeeuws-Vlaande-
ren die momenteel ±340 be
draagt, zal bij de ingebruikstel
ling van dit nieuwe ziekenhuis
verhoogd worden tot ±420, het
geen voor de bevolking van
Zeeuws-Vlaanderen van rond
90.000 mensen voldoende kan
worden geacht.
Hoewel het gehele gebouw in
beton is opgetrokken, is door
aanwending van absorberend ma
teriaal zorg gedragen voor de no-
dige geluidsdemping, waardoor
een rustige sfeer op alle verdie
pingen is verkregen.
Verwacht mag worden, dat
zodra het ziekenhuis in explota-
tie zal zijn genomen, het niet
meer nodig is, dat patiënten in
een ziekenhuis te Vlissingen of
in enig ander ziekenhuis over de
Schelde moeten moeten worden
opgenomen.
Dit klemt temeer, daar de
nieuwe weg door de ingedijkte
Braakman Terneuzen binnen af
zienbare tijd voor geheel Zeeuws.
Vlaanderen gemakkelijk bereik
baar maakt.
De officiële ontvangst.
Te 2 uur verenigden zich tal
rijke genodigden, waaronder vele
dames, in de conversatiezaal van
het rusthuis „Seheldeoord", waar
bij wij opmerkten het voltallige
college van B. en W. van Terneu
zen, Dr Cazemier uit Schiedam,
vele predikanten en burgemees-
ters uit Zeeuws-Vlaanderen, af ge.
350 ton vaardigden van kerkgenootschap-
23.500 m2 I pen, architect Kloos, de directies
15.000
3.400
m3
m3
1.200 ton
van Korteweg's Bouwmaatschap
pij en firma D. Cerlijn Zn A.
J. de Haan Aannemersbedrijf en
de hoofdopzichter de heer Heij
stek.
Onder het nuttigen van een
verversing werd de komst afge-
waqht van de Commissaris der
Koningin, Jhr mr A. F. C. de Ca-
sembroot, die zich bereid had ver
klaard de symbolische handeling
te verrichten van het ontplooien
van de nationale driekleur op het
hoogste gedeelte van de dakvloer
van het beddenhuis.
Zodra de Commissaris de con
versatiezaal was binnengeleid,
verwelkomde de voorzitter van
de stichting, Ds P. A. van der
Vlugt, de aanwezigen. Hij stelde
het op hoge prijs dat zovelen ge
hoor hadden willen geven aan de
uitnodiging hier tegenwoordig te
zijn. In het bijzonder stelde hij
de komst van de Commissaris der
Koningin op hoge prijs. Hij ver
zocht het gezelschap zich naar
het in aanbouw zijnde ziekenhuis
te begeven en zich daarbij stipt te
houden aan de aangegeven route
voor het bereiken van de hoogste
dakoever.
Bij het betreden van het beton
skelet werd men getroffen door
de geweldige afmeting van het
gebouw en van de zalen, die met
een bord waren aangegeven. Bij
het hoger stijgen constateerde
men telkens welk een schitterend
uitzicht de patiënten eerlang zul
len hebben over de omgeving en
over de in het zonlicht badende,
enig mooie Schelde.
Wij zagen in de verte de kra
nen van de werf „De Schelde" te
Vlissingen, de watertoren van
Goes, de haven van Hansweert,
en meer nabij de toren van Hoek,
de werken aan de Braakman;
naar de andere zijde de fabrieks
schoorstenen van Sas van Gent
en Sluiskil, de watertoren van
Axel en de toren van Zaamslag.
Op het hoogste punt aangeko
men nam de voorzitter, Ds Van
der Vlugt, het woord:
Exellentie, dames en heren,
Zo zijn we dan, 16 Mei 1952,
deze mijlpaal in de ziekenhuis
geschiedenis van onze stichting
,,Prot. Ziekenzorg Zeeuwsch-
Vlaanderen", samengekomen, om
feestelijk en dankbaar gestemd
jegens God, onze Vader, te ge
denken: tot hier toe heeft Hij óns
geholpen!
Om er ons samen over te ver
heugen, dat na ruim een jaar van
hard werken we thans zóver mo
gen zijn, dat de eerste bouwphase
vrijwel als afgesloten mag wor
den beschouwd.
En het is ons hls bestuur
der stichting een groot genoegen,
en een grote eer, dat zovelen aan
onze uitnodiging hebben gehoor
gegeven, om vanmiddag hier
aanwezig te zijn; en we achten
het een bijzondere onderschei
ding, dat onze Commissaris der
Koningin in de provincie Zee
land, jhr mr A. F. C. de Ca-
sembroot, van zijn gewaardeerde
belangstelling wil doen blijken in
datgene, wat hier tot heil van de
volksgezondheid in dit gewest
mag worden verricht!
We wensen het dan ook na
drukkelijk uit te spreken, dat uw
aller belangstelling, voor ons een
zaak is van grote morele steun;
immers, ziekenhuisbouw in de
na-oorlogse verhoudingen stelt
ons bij voortduring voor zulke
enorme problemen, dat wij uw
morele steun zeker niet ontberen
kunnen, temeer, waar we nog
steeds verlangend uitzien naar de
definitieve regeling der zieken
huis-financiering, die eigenlijk al
jaren bij de staatscommissie in
voorbereiding is.
En dat vandaag van de zijde
der overheid, van de kant der di
verse kerken en van de medici,
zoveel medeleven blijkt, wettigt
ons vermoeden opnieuw, dat men
meer en meer van oordeel is: een
protestants ziekenhuis heeft in
Zeeuws Vlaanderen volledig be
staansrecht. En meer nog: het
feit, dat we ons gedragen en ge
steund mogen weten door uw be
langstelling, zal voor ons als be
stuur éen blijvende stimulans
zijn, om te voltooien, wat thans
begonnen is, ten bate van de
volksgezondheid. Al ontveinzen
wij ons niet, dat nog aan tal van
moeilijkheden het hoofd zal moe
ten worden geboden, wóórdat wij
de eerste patiënten in ons nieuwe
home zullen kunnen ontvangen.
Maar wat zullen wij vandaag
over problemen spreken? Zijn
die er niet, om ze op te lossen?
Zoals in de jarenlange vóórge
schiedenis van de nieuwbouw al
zo talloze obstakels zijn wegge
ruimd.
Daarom willen wij vandaag
allereerst gewagen van Gods
goedheid en Zegen, Hem lovende
en dankende.
't Was op die regenachtige 19e
Maart 1951, toen wij óók blij ge
stemd op het bouwterrein aanwe
zig waren, en Dr Cazemier, Herv.
predikant te Schiedam, van ouds
de enthousiaste vóórvechter voor
religieuze sfeer.
Bij de wandeling door het be
ton-skelet heeft men kunnen
zien, welke afdelingen er zullen
komen en hoe men aan alles ge
dacht heeft bij de bouw van dit
modern ziekenhuis. Bij het steeds
hoger stijgen moet men wel tot
de overtuiging komen dat het bij
dit unieke vergezicht voor de pa
tiënten een genot zal zijn hier
verpleegd te kunnen worden.
De Commissaris eindigde met
de hoop uit te spreken, dat onder
Gods Zegen dit ziekenhuis zijn
mooie roeping zal vervullen.
De Commissaris der Koningin
begaf zich hierop naar de be
en de Commissaris der Koningin
afscheid had genomen, gaf de ar
chitect de heer Kloos aan de
hand van de aan de muur opge
hangen tekeningen nog een nade
re uitlegging van de diverse on
derdelen van het ziekenhuis. Hij
bracht dank aan allen, die op eni
gerlei wijze van advies dienden
en speciaal dr Boland en de direc
trice van het ziekenhuis, Zuster
Van de Rhee, verder het gemeen
tebestuur, de heer Roelands van
bouw. en woningtoezicht, op wie
hij nimmer tevergeefs een beroep
deed.
Met een woord van dank tot
allen en in het bijzonder aan de
De voorzitter, ds Van der Vlugt, verwelkomt de genodigden.
ons ziekenhuis, de eerste spade
in de grond stak; en zie: twee
maanden later was de enorme
bouwput gereed, waarvoor een
12.000 m3 grond moest worden
verzet. In Mei 1951 nog werd de
eerste beton verwerkt, en nu, een
jaar later. Mei 1952, kunt u zich
zelf overtuigen, wat er in die tijd
gepresteerd is. Het beton-skelet
is nu vrijwel gereed en de af-
bouwfirma Cerlijn en De Haan
uit Amsterdam is zich reeds aan
het installeren voor de afbouw-
werkzaamheden.
We willen vanaf deze plaats
dan ook met grote waardering
vermelden Korteweg's Bouw
maatschappij N.V. te Breda, die
met grote energie en voortva
rendheid de arbeid vrijwel ten
einde heeft gebracht, en die op
nieuw bewezen heeft, iets groots
te kunnen volbrengen.
Tevens willen wij hier meme
reren het Beton-bureau P. A. v.
de Weiden te Amsterdam, dat we
erkentelijk zijn voor de gegeven
adviezen, in welke erkentelijk
heid wij ook betrekken het Ad
vies-bureau Verhoeven te Amers
foort, evenals het Bouwtoezicht
en niet te vergeten alle
bouwvakarbeiders, die dit alles
mede hebben mogelijk gemaakt.
Ik moge met deze woorden van
middag volstaan.
En mag ik dan tenslotte, ten
teken van onze blijdschap, en
tevens als symbool, dat niets
meer de afbouw van ons zieken
huis in de weg staat, U, mijnheer
de Commissaris, verzoeken thans
de vaderlandse vlag op ons bouw
werk te hijsen?
Jhr mr De Casembroot aan
het woord.
Hierna sprak Jhr mr De Ca
sembroot er zijn grote vreugde
over uit, dat de provincie Zeeland
en meer speciaal Zeeuws-Vlaan
deren weldra een modern zieken
huis rijker zal zijn. De moeilijk
heden en problemen bij de bouw
van een ziekenhuis zijn talrijk
vooral in een na-oorlogse tijd. Dc
geografische ligging van Zeeuws
Vlaanderen maakte het noodza
kelijk dat uitbreiding werd gege
ven aan de gelegenheid tot ver
pleging en verzorging der zieken,
want de Zeeuwse bevolking stelt
in hoge mate prijs op verpleging
in een ziekenhuis met een eigen
kroonde vlaggestok op het hoog
ste punt van de dakvloer en on
der gejuich ontrolde de driekleur
aan de vlaggestok ten teken, dat
de voltooiing van het ziekenhuis
zondere bezwaren mogelijk zal
zijn.
Nadat
allen zich weer in de
diaconie der Ned. Herv. kerk die
bereidwillig de conversatiezaal
van Seheldeoord voor deze ont
vangst had afgestaan, sloot Ds
Van der Vlugt dit samenzijn,
waarmede weer een mijlpaal is
bereikt in de geschiedenis van
het Protestants ziekenhuis voor
conversatiezaal hadden verenigd I Zeeuws-Vlaanderen.
- |,V
De Commissaris der Koningin, Jhr mr A. F.
ontplooit de driekleur.
C. de Casembroot
