Begroting van Binnenlandse Zaken
Duitsland en het Westen
De Nederlandsche Bank in 1951
Vruchteloze pogingen
tot bevrijding van
een man
VOGELVRIJ
Nieuwe perikelen voor Adenauer
Nijmegen gaat 5 mfllioea
lenen
De strijd in Indo-Chma
Praehistorische vondsten
in Oosterpolder
Koninklijke onderscheidingen
PANM0ENDJ0N
Geallieerd
eompromis-veorstel?
Betalingsbalanscrisis is overwonnen
Baten belangrijk groter dan in 1950
ILLi.cA. (rcand/
9g<|0
Scrslc Kamt;
De Eerste Kanier heeft giste
ren de beraadslagingen over de
begroting 1952 van het departe
ment van binnenlandse zaken
voortgezét.
De heer Tjalma (A.R. i be
spreekt de leningpolitiek. Spr.
geeft als zijn mening te kennen,
dat het rijk niet buiten de ge
meenten om aardgas "zal moeten
leveren aan grote afnemers. Het
gemeentelijk distributie-appa
raat dient daarbij te worden in
geschakeld.
Hij bepleit voorts de wenselijk
heid aan de gemeenten, die scho
len moeten uitbreiden voor on
derwijs aan Ambonese kinderen,
de exploitatie-uitgaven en de las
ten der kapitaalsuitgaven te ver
goeden.
De heer Schipper (A.R.) oor
deelt, dat meer aandacht moet
worden geschonken aan de in
schrijving van hen, die in de
woonoorden verblijven, bij de ge
westelijke arbeidsbureaux. Na
gegaan dient te worden, hoe het
aantal der Indische Nederlan
ders, die herschoold worden, ver
groot kan worden.
Evenzeer moet de emigratie
onder het oog worden gezien.
Het onderbrengen van gerepa-
trieerden in grote pensions ont
moet bezwaren, niet wat de ver
zorging betreft, doch wat het
geestelijk verband aangaat. Het
gezinsverband wordt z.i. te los.
De heer Van Walsum (Arb.)
spreekt er zijn voldoening over
uit, dat maatregelen tvorden ge
nomen tegen het systeem van
opzetten, dat door aannemers
wordt toegepast.
Hij meent, dat als geklaagd
wordt over onvoldoende waak
zaamheid door de lagere orga
nen, de minister op zijn hoede
heeft te zijn.
Spr. vraagt de aandacht voor
een uitwas van het gemeente-
rechtelijk bestel, welke z.i. niet
zonder gevaar is en welke ont
staat door de wijze, waarop het
goedkeuringsrecht voor leningen
en het doen uitvoeren van wer
ken wordt toegepast. Naar zijn
oordeel kon ten deze beter de
norm van een wettelijke nood
voorziening worden gekozen. Er
is reden voor de minister zich
terzake te bezinnen.
De heer Schalker (CPN) be
pleit de noodzakelijkheid van
grotere zelfstandigheid der ge
meenten. Aan de woningbouw
en de bestrijding der werkloos
heid zouden de gemeentebestu
ren meer kunnen doen, indien zij
daarin van hogerhand niet wer
den beperkt.
Z.i. treedt de regering centrali
serend op om de oorlogskoers te
kunnen doorzetten. Vooral in
het binnenlandse beleid zegt spr.
een afbraak der democratie te
den. Hij betoogt, dat uit het
oosten geen agressie dreigt,
maar dat er van Amerika uit
oorlogsvoorbereidingen worden
getroffen. De beknotting van de
rechten der burgers is een ge
volg van het feit, dat het steeds
moeilijker wordt de Amerikaanse
politiek in ons land door te zet
ten.
Volgens spr. is op de economi
sche conferentie te Moskou ge
bleken, dat er grote mogelijk
heden voor de handel met het
Oosten zijn. De onthullingen van
minister Teulings hadden z.i;
slechts ten doel te verhinderen,
dat een Nederlandse delegatie
derwaarts ging.
Het ambtenarenverbod bespre
kend betoogt spr., dat een groot
deel van Nederland deze maat
regel afkeurt. Het verbod is z.i.
in strijd met de bepalingen be
treffende de rechten van de
mens.
Tenslotte betoogt spr., dat het
niet nodig is, dat er een kabinet-
Romme komt. De KVP kan ook
in de oppositie worden gedron
gen.
De heer Kolfschoten (K.V.P.)
adviseert in een beschouwing
over het burgemeesterambt de
zuinigheid meer te betrachten
met de bekwaamheid dan met de
jaarwedde van deze ambtsdra
gers. Hij bepleit de wenselijkheid
van verruiming van het eigen
belastinggebied der gemeen
ten, te bereiken door spreiding
in zo groot mogelijke verschei
denheid. Wat de burgerlijke ver
dediging aangaat vraagt hij zich
af, of de gemeenten niet voor te
zware financiële consequenties
worden gesteld.
De heer Berger (K.V.P.) vraagt,
of de regering het niet nodig
acht prachtige maatregelen te
nemen om verdere achteruit
gang der goede zeden te keren
en de jeugd voor verderfelijke in
vloeden te behoeden.
Voor het beleid ten aanzien der
burgemeestersbenoemingen heeft
spr. waardering. Naar zijn oor
deel moet erop worden toegezien,
dat op het gebied der woning
bouwleningen de belangen van de
door de oorlogshandelingen ge
troffen gemeenten niet worden
geschaad.
De heer Van Lieshout (K.V.P.)
bespreekt o.a. de positie der
wethouders en vraagt zich daar
bij af, of de richtlijnen voor de
bezoldiging der wethouders wel
voldoende armslag bieden. De
huidige regeling der wachtgel
den is z. i. niet redelijk te noe
men. Deze behoren te worden
herzien. Spr. vraagt ingelicht te
worden over de plannen inzake
de regeling voor de ziektekosten
der ambtenaren.
Te kwart over vijf wordt de
vergadering gesloten.
Geen wonder, als je die eenmaal
geproefd hebt, wil je geen andere
meer. Enje portemonnaie
vaart er wel bij, want de prij> is
VERLAAGD tot
jiDöj»
--qiG
<*d br--
In het gisteren verschenen ver
slag van de Nederlandsche Bank
komt de president, Dr. M. W-
Holtrop, tot de conclusie dat de
ervaring van het afgelopen jaar
de uitspraak heeft gerechtvaar
digd, gedaan in het verslag over
het jaar 1950, dat herstel van het
monetaire evenwicht binnen ons
bereik lag.
„Alle tekenen wijzen erop'", zo
zegt Dr. Holtrop in zijn verslag
over 1951, „dat de betalingsba
lanscrisis is overwonnen". Toch
zullen we nog zien, dat belang
rijke en niet geheel beheersbare
schommelingen in de betalings
balanspositie ook in de toekomst
mogelijk blijven.
De baten van onze centrale
credietstelling over 1951 zijn be
langrijk groter geweest dan in
1950. De bank heeft een netto-
gemaakt van 25.032.864
ƒ1.849.436. Het meerdere ad
ƒ21.579.721 (v. j. ƒ12.944.030) is
aan de staat uitgekeerd.
DE VERBETERING DER
DEVIEZENPOSITIE.
Uitvoerig laat de president zijn
licht schijnen op de financiële en
monetaire ontwikkeling van ons
land. Hij onderstreept de „spec
taculaire verbetering van onze
zichtbare deviezensituatie" in het
tweede halfjaar, die echter ge
paard ging met een verminde
ring van de industriële bedrijvig
heid en stijging van de werkloos
heid.
Het verslag bespreekt de vraag,
of het regeringsprogram weilient
te diep heeft ingegrepen en of het
aan de bevolking opgelegde con
sumptie-offer" te groot zou zijn
geweest. Het .antwoord luidt, dat
op grond van de waargenomen
feiten met stelligheid de opvat
winst
tegen een winst van 14.793.466 -
in 1950 Ter voldoening aan het I ting moet worden afgewezen, dat
voorschrift van art. 36 der Bank- het regeringsprogram van Maart
wet 1948 is hiervan gestort in het I 1951 te zeer de nadruk zou h t
reservefonds ƒ3.453.143. Vorig ben gelegd op .^^vermindering
jaar werd daarin gestort
BELASTINGVERLAGING
NIET MOGELIJK.
Wat de belastingen betreft,
zegt het verslag, dat de opbrengst
in 1951 uitzonderlijk hoog is ge
weest. Verlaging van de belas
tingdruk lijkt voorlopig niet
mogelijk, tenzij een belangrijke
verlaging van het uitgavenniveau
voor het rijk doorvoerbaar zou
blijken, of wel de kapitaalmarkt
aanzienlijk ruimere mogelijkhe
den zou bieden voor het opne
men van leningen.
Bemanning van het Lloydschip
„Kedoe", brandweer, politie en
mensen van de geneeskundige
dienst te Rotterdam hebben sinds
Dinsdagmorgen 6 uur in angstige
spanning verkeerd, of het leven
van een 25-jarige classificeerder
behouden zou kunnen worden.
De man, de 25-jarige C. Snij
der uit de Rubroekstraat, was op
dat uur één van de machine olie
tanks van de „Kedoe" binnenge-
Tijdens een spoedvergadering
is de Nijmeegse gemeenteraad
met algemene stemmen accoord
gegaan met een voorstel van B.
en W. tot het aangaan van een
lening van ƒ5.000.000 tegen 4%
pet. bij de N.V. Twentse Bank en
bij de N.V. Handelsmaatschappij.
De lening heeft een looptijd van
dertig jaar; voor de eerste tien
jaar wordt geen verplichte af
lossing geëist.
De lening is bestemd tot dek-
king van uitgaven voor de wo
ningbouw, scholenbouw en an
dere noodzakelijke uitgaven der
gemeente.
De strijdkrachten der Franso
unie hebben de laatste dagen in
Noord-Vietnam twee zuiverings
operaties ingezet. De ene wordt
uitgevoerd aan weerszijden van
„de vaart der stroomversnellin
gen", die ten N.O. van Hanoi
stroomt en de andere langs beide
oevers van de ongeveer 40 km
ten Z.O. van deze stad stromende
„Rode Rivier". De Vietminh-op-
standelingen bieden slechts wei
nig tegenstand.
Franse vliegtuigen blijven aan
vallen uitvoeren langs de Chi
nese grens, waar deze in de rich
ting van de monding van de
„Rode Rivier" loopt.
gaan, die pas met een speciaal
preparaat was schoongemaakt.
Er moest n.l. nog enig werk ge
schieden. Een eigenschap van
het gebruikte preparaat is, dat
de dampen „beschonken" maken,
maar het uit te voeren werk zou
slechts korte tijd vereisen. Toen
de man na enige tijd echter met
terugkeerde en op roepen van de
collega's geen antwoord gaf, is
men gaan kijken. Toen zag men
de man bewusteloos en beklemd
hangen ter hoogte van het voor
ste mangat. Tot nu toe is men er
niet in geslaagd de man te be
vrijden, maar wel is reeds gecon
stateerd, dat de levensgeesten
al geweken zijn.
Bij de pogingen om de man uit
de olietank te redden, heeft de
vader van het slachtoffer, die
zich ook aan boord bevond, zich
zelf nog in de tank begeven. Hij
raakte bedwelmd door de dam
pen van het trichlooraethyleen.
De vader moest er uitgehaald
worden. Toen hij niettemin voor
de tweede maal de tank wilde
binnengaan, heeft men hem met
geweld weerhouden om erger te
voorkomen. Brandweerlieden zijn
nog herhaaldelijk met gasmas
kers in de tank afgedaald. Zij
moesten echter onverrichter zake
terugkeren. Eerst laat in de mid-
dag is men er in geslaagd het
stoffelijk overschot van het
slachtoffer te bergen. Het is naar
het bureau van de rivierpolitie
vervoerd.
Bij de werkzaamheden in de
nieuwe polder, de z.g. Oosterpol
der in het Zuiderzeegebied, zijn
wederom beenderen van prae
historische dieren opgegraven.
Hierbij bevindt zich een klein
fragment van een gewei van een
rendier, dat in ons land tijdens
het „Tubantien" is uitgestorven.
Tot nu toe waren geen beenderen
van dit dier tussen de faunares-
Len uit de N.O.- en Oosterpolder
gevonden.
van het gebruik, in de zin van
vermindering van het reële loon
en daardoor zou hebben bijge
dragen tot een vermijdbare toe
neming van de werkloosheid.
VERMINDERING VAN DE
WERKGELEGENHEID.
Dit doet niets af aan het feit,
zo zegt het verslag, dat de sane
ring van de lagemene betalings
balanspositie, die het resultaat is
geweest van het herstel van het
monetaire evenwicht, is gepaard
gegaan (en onvermijdelijk moest
gepaard gaan) met een tijdelijke
vermindering van de werkgele
genheid.
Op dit laatste punt gaat het
verslag dieper in en zegt, dat veel
meer dan door binnenlandse
vraagverschuivingen de werkge
legenheid in or.s land bedreigd
wordt door verschuivingen in de
internationale vraag. Het is voor
een land als Nederland, d3t nu
eenmaal sedert eeuwen de
„boter" produceert, een moeilijke
tijd, wanneer de internationale
vraag zich richt op de „kanon
nen'
BALENDE ACTIVITEIT IN
BOUWBEDRIJF.
De financieringsmoeilijkheden
zijn oorzaak geweest van de da
ling der activiteit in het bouw
bedrijf. Om in de nijpende kapi
taalbehoeften te voorzien zijn de
gemeenten overgegaan tot uitgif
ten van z.g. burgerzinleningen
ten behoeve van de woningbouw.
Enkele gemeenten schreven le
ningen uit met variabele rente,
die voor bepaalde categorieën
van beleggers fiscale voordelen
inhielden. De véle verkapte ont
duikingen van het rentegamma,
die bij de uitgifte der burgerzin
leningen zijn toegepast, hebben
echter aan de eerbied voor het
overheidsgezag geen goed ge
daan, r I
Wanneer wij de vraag stellen,
of het inderdaad het regerings
programma van Maart 1951 is
geweest, dat het tot dusver be
reikte herstel heeft mogelijk ge
maakt, dan moet het antwoord
tegelijk ja en neen luiden. Ja in
zoverre, dat door het regerings
programma inderdaad is beréikt,
dat de staat ondanks de ver
hoogde militaire lasten voor de
eigen dienst in de meest uitge
breide zin geen beroep heeft be
hoeven te doen op geldcreatie.
Ja eveneens in zoverre de in het
regeringsprogramma bevestigde
restrictieve credietpolitiek van de
Nederlandsche Bank ertoe heeft
kunnen bijdragen, dat de crediet-
expansie binnen enge grenzen
bleef. Neen echter, in zoverre
een sluitend budget en een be
perkte credietexpansie toch geen
einde hadden kunnen stellen
aan een voortgezette inflatoire
financiering uit primaire en se
cundaire liquiditeiten, indien niet
in de voorafgaande jaren en met
name ook nog in 1950 de latente
inflatie langzaam maar zeker
was overwonnen door de onttrek -
kittg aan het verkeer van het
Naarmate de streefdatum voor
de voltooiing van het Duitse
souvereiniteitsverdrag nader
komt stapelen zich nieuwe ern
stige moeilijkheden voor de
West-Duitse regering op.
Zij worden in politieke krin
gen in Bonn in 4 categorieën
samengevat:
1. De Franse pogingen om
Adenauers verklaring, dat het
verdrag een wijzigingsclausule
zal bevatten voor het geval van
een hereniging van Duitsland,
uit te leggen als een radicale
koers: wen ding van Duitse zijde;
2. De erkenning van de Duit
se kanselier, dat zijn pogingen
om tot een oplossing van het
Saarvraagstuk te komen zijn
doodgelopen;
3. De gevaarlijke verzwakking
der regeringspositie door de
vorming van een in meerder
heid socialistische regering in
Würtemberg-Baden
4. De in regeringskringen ge
rezen bedenkingen tegen een
toegeven aan de geallieerde
eisen op de nog niet opgeloste
punten van 't verdragssysteem;
In Bonn heerst nu de overtui
ging, dat deze tegenslagen de re
gering van Dr Adenauer, enkele
weken vóór de verdragen moeten
worden ondertekend, in een zeer
critieke situatie hebben ge
plaatst.
De Franse reacties op Adenau
ers jongste radio-interview vor
men wel de ernstigste tegenslag
voor de kanselier. In Bonn
wordt er niet aan getwijfeld,
dat de Franse vrees voor een
Duitse koerswijziging het gevolg
is van een onjuiste beoordeling
van de jongstie verklaring van
Adenauer.
Tegenover de sterk gegroeide
mening, dat de huidige koers de
eenheid van Duitsland voor lan
ge tijd onmogelijk zou maken,
heeft Dr Adenauer zich genood
zaakt gezien te verklaren, dat
ook zijn eerste streven op de
Duitse eenheid gericht blijft en
hij is een grote campagne in
alle delen der bondsrepui Jliek
begonnen om het volk er van te
overtuigen, dat het souvereini
teitsverdrag de weg naar deze
eenheid niet zal l lokkeren.
Naar in de omgeving van de
kanselier verluidt, is van een
verandering in zijn politiek geen
sprake. Deze blijft op een zo
spoedig mogelijke afsluiting van
het verdragswerk gericht en
Adenauer wil dé ratificatie in de
Duitse bondsdag nog vóór het
zomerrecès klaar hebben. Kan
sen voor enig vruchtbaar over
leg met de Russen ziet Dr Ade
nauer niet.
Overigens heeft de socialisti
sche oppositie in de bondsrepu
bliek Adenauers pose als voor
stander van een conferentie van
vier „onoprecht" genoemd. Het
bij ft de overtuiging der Duitse
socialisten, dat Adenauer een
bespreking met Moskou op dit
ogenblik uit de weg wil gaan.
Zij baseren hun verzet tegen de
regeringspolitiek op de vrees,
dat daardoor zulk een bespre
king ook voor de toekomst on
mogelijk zou worden gemaakt.
Wat Amerika betreft is men
te Bonn nogal onder de indruk
gekomen van recente persver
klaringen, waarin de vrees werd
geuit,dat een verenigd Duits
land onder socialistische leiding
zou komen en minder volgzaam
zou zijn dan de huidige bonds
republiek. Adenauer heeft zich
moeten verzetten tegen de ver
denking, dat zulke partij-poli
tieke overwegingen ook bij hem
een rol spelen. In zijn naaste
omgelving wordt er echter geen
geheim van gemaakt, dat hij in
de huidige omstandigheden het
door de socialisten niet gedeelde
project der Europese integratie
voorop blijft stellen, vooral ook
om generaal Eisenhowers kan
sen voor het Amerikaanse pre
sidentschap te steunen.
De onmogelijkheid om tot een
vergelijk over het Saargebied te
komen wordt in Bonn gezien als
een ernstige hindernis voor de
verdere Europese samenwerking.
Wel heeft de kanselier aangekon
digd, dat hij zijn Europese koers
door dit incident niet zal laten be
ïnvloeden.
Zelf heeft hij echter moeten
verzuchten, dat deze strijd nu
zodanig op de Frans-Duitse ver.
houding drukt, „dat de integra
tiepolitiek gestoord of zelfs
verhinderd dreigt te worden".
De in Bonn officieel uitgespro
ken overtuiging, dat „de toene
mende versterking der Duitse
positie nieuwe moglijkheden zal
scheppen voor een regeling van
de Sa/arkwestie", zal vermoede
lijk de lust tot toenadering in
Parijs niet versterken.
In Duitsland zijn de bezwaren
tegen het door Adenauer met
zoveel overtuiging voorgestane
fl'ariSchuman weer toegeno
men, sedert men in Parijs de
toekomst van dit plan wil bin
den aan de status quo der
bondsrepubliek. Een der argu
menten waarmee Adenauer het
plan in de bondsdag heeft door
gezet, was dat het een oplossing
van het Saarvraagstuk in zicht
zou brengen. Het wordt als een
afbreuk van Adenauers prestige
beschouwd, dat het tegendeel
nu het geval schijnt te zijn.
Zo is menige uiting uit Parijs
en uit de Ver. Staten er in de
laatste maanden op gericht ge
wéést de socialistische opposi
tie de wind in de zeilen te bla-i
zen. De socialistische partij
heeft het verstaan zich tot
spreekbuis van het eenheidsver
langen te maken ondanks het
feit, dat zij dp kansen op een
overeenkomst met Moskou niet
veei hioger schat dan Adenauer.
De gevaren, die daardoor voor
Adenauers regering ontstaan,
worden naar de opvatting van
waarnemers in Bonn schril in
het licht gesteld door het falen
van de pogingen om de regering
in de nieuwe Z.-W.-staat af te
stemmen op de eisen van de
coalitie van Bonn. Er is daar
nu een regering van socialisten
en liberalen gevormd met het
gevolg, dat de regering-
Adenauer niet langer van een
meerderheid in de bondsraad,
de vertegenwoordiging der lan
den, verzekerd kan zijn. Dit be
tekent, dat Adenauer moet re
kenen met een grote vertraging
in de ratifisering van de thans
hangende verdragen met het.
Westen.
Dat de lil (eralen zich in Stutt
gart tot dit „monsterverbond"
hebben laten verleiden, weer
spiegelt het gebrek aan geest
drift, waarmee velen hunner de
huidige koers van Adenauer vol
gen. Vooral in deze hoek van
Duitsland zijn de reserves tegen
Bonn zeer sterk. Doch ook in de
liberale fractie in de hoofdstad
zijn bezwaren geopperd tegen
een vasthouden van Adenauers
„streefdatum", wanneer dat ten
koste van Duitse concessies zou
gaan.
Het belangrijkste punt daarbij
blijft de financiële last, die de
verdediging aan Duitsland zal
opleggen. Opvallend is, dat de
„Kheinischer Merkur", wel be-
schonvvd als Adenauers lijfblad,
in dit stadium ook „het alles
overheersende vraagstuk van de
verhouding van Duitsland tot het
Atlantisch pact" weer ter sprake
brengt. Vóórdat Duitse divisies
ter beschikking komen, zal Br
volgens dit blad aan herinnerd
moeten worden, ,,dat de opne
ming van Duitsland in de Navo
niet naar believen kan worden
vertraagd". Men leidt daaruit ia
Bonn af, dat ook in Adenauers
eigen partij onder de indruk der
groeiende oppositie de drang
naar concessies jegens Duitsland
sterker wordt, naarmate de tyd
vordert
teveel aan liquide middelen. Dit
Is slechts mogelijk geweest door
de afgifte van deviezen door de
Nederlandsche Bank, verkregen
uit de E.C.A.-hulp, terwijl de ge
lijktijdige sterilisatie van de
tegenwaarde van die hulp ervoor
zorgde, dat geen nieuwe liquidi
teiten in het verkeer kwamen.
Het was alleen op basis van de
langs deze weg op redelijk peil
teruggebrachte liquiditeitspositie
van de private sector van het
economische leven, dat het rege
ringsprogram kon slagen.
Een speciaal nummer van de
Nederlandse Staatscourant, van
Dinsdag 29 April 1952 bevat de
volledige lijst der onderscheidin
gen, welke ter gelegenheid van
de verjaardag van H. M. de Ko
ningin zijn toegekend.
Van grootkruis en grootoffi
cier tot de eenvoudige zilveren en
bronzen medailles is de jaarlijk
se lintjesregen neergedaald op
vele honderden landgenoten uit
alle lagen onzer samenleving, die
zich op de een of andere manier
verdienstelijk hebben gemaakt
voor het land of in hun werk.
Zeeland is er naar verhouding
niet slecht afgekomen. Opvallend
is, dat Temeuzen, wellicht voor
het eerst sedert vele jaren, in de
lijst ontbreekt.
Een der hoogste onderscheidin
gen viel ten deel aan de Neder
landse ambassadeur te Brussel,
mr. B. Ph. baron van Harinxma
thoe Slooten, die bij bevordering
werd benoemd tot grootoffieier
in de orde van Oranje-Nassau.
Baron Van Harinxma thoe
Slooten is de laatste jaren voor
de Terneuzense zeilers een be
kende figuur geworden.
Tot officier in de orde van
Oranje-Nassau zijn benoemd de
heren H. van Mazijk, notaris te
Sluis, en dr. K. Huizenga, oud-di-
recteur der Chr. kweekschool te
Middelburg.
De heer J. D. Hamstra Pik<
hoofdinspecteur der belastingen
te Arnhem, vroeger te Terneu-
32)
Nadruk verboden.
Zodra Willem Frankes met zijn
mannen, de gevangenen met zich
meevoerende, weer op de Lutteke
Haer waren teruggekeerd, zette
hij direct een paar wachtposten
uit, want hij verwachtte, dat de
Gelderse troepen de gshele om
trek zouden aflopen op zoek naar
de kapitein en diens adjudant.
De Os en wylde Keimpe hielden
Siep gezelschap in de landweer,
terwijl aan de Zuidkant van het
terrein, verscholen achter een
paar jeneverstruiken, het Varken
en Berend hun blikken lieten
gaan over de vlakte naar de
Drentse weg.
De wilddief liet thans geen
vuur branden in de hut; hij wil
de het gevaar vermijden, dat een
rookwolkje de aandacht op dit
terrein zou vestigen.
De beide gevangenen kregen
een plaats aan de tafel, ieder aan
een kant. Hun handen bleven ge
boeid, terwijl ze bovendien aan
de banken werden vastgebonden.
De wilddief had met de Dromer
besproken hoe hoog de losprijs
Historisch verhaal uit de
Drents-Friese grensstreek
door
H. VAN NORG.
zou zijn, die mon ging eisen en
wat de eenvoudigste en minst
gevaarvolle wijze zou zijn om
deze in handen te krijgen. Intus
sen zaten de beide gevangenen
zwijgend en met een somber ge
zicht op de harde banken.
De Dromer zette het thema van
de losprijs in. „Kapitein", zo zei-
de hij, we wensen hier niet lan
ger dan beslist noodzakelijk met
Uw gezelschap opgescheept te
zitten. We houden van snel han
delen. Hoe denkt ge nu over de
losprijs?"
Dc kapitein antwoordde, schijn
baar in alle kalmte: „Die los
prijs kunt ge gerust uit Uw hoofd
zetten. Ik laat me liever dood
schieten dan anderen voor mijn
leven te laten betalen.
jullie geleerd. Hoort daarom
goed. Wanneer ge halsstarrig
blijft, verliest ge niet alleen uw
eigen leven, dat ge misschien niet
bizonder hoog acht, maar ge
drijft uw metgezel ook in de
dcod. Wanneer ge toestemt en
een stuk met Uw naam tekent,
kan uw adjudant zijn vrijheid
spoedig herkrijgen. Blijft ge wei
geren, dan krijgt ook hij de ko
gel."
„Ge zijt des duivels!" stiet de
kapitein uit.
De Dromer lachte spottend:
„Geloof me, de achting die we
elkaar toedragen, is wederkerig
van hetzelfde allooi. Maar zoals
ik reeds zei, we houden van snel
handelen. Wij geven u twee uren
tijd om na te denken. Is die tijd
verstreken, dan moet ge hebben
beslist. Houdt ge dan nog weige
ring vol, dan zullen we hem daar
de Dromer wees naar de ad
judant voor uw ogen ter dood
brengen.
De wilddief viel nu met een
dreigende stem in: „En denk er
aan, Gelderse bloedhonden, dat
wij volvoeren, wat we zeggen."
Er hing nu een ijzige stilte in
Zeer hoffelijk en tevens iro
nisch vervolgde de Dromer: „Ik
ben werkelijk geroerd over hetde hut. De kapitein staarde som-
grote gevoel van krijgsmanseer, ber en verslagen voor zich uit.
dat ge bezit. Maar er komt iets
bij, dat misschien minder plezie
rig is. En denk nu maar niet, dat
dit louter een dreigement is. We
zijn heus niet bang om enig bloed
te vergieten; dat hebben we van
Die kerels -hadden hem voor een
vreselijk dilemma geplaatst.
De adjudant, die tot nu toe
steeds had gezwegen, sprak na
een poos: „Kapitein, geef niet toe.
Ik ben ook bereid om te sterven."
Niemand reageerde hierop.
Weer heerste er een zware en
voor de kapitein schier ondrage
lijke stilte in de hut. Ze werd
verbroken door de stem van
Keimpe, die voor de deuropening
om Frankes riep. Deze begaf zich
buiten de hut. Keimpe deelde
hem mede, dat een troep man
nen, vermoedelijk soldaten, door
de heide dwaalde.
„Hoe sterk is die troep?" vroeg
de roodbaard.
„Ongeveer tien man
„Op welke afstand?"
„Ongeveer twee kilometer."
„Goed. Houdt ze in de gaten.
Nemen ze onze richting, waar
schuw dan opnieuw."
De Fries sloop weer naar zijn
post. Maar even later kwam Be
rend melden, dat een tweede
groep mannen, van het Oosten
komende op de moerassen waren
gestuit. Ze hadden toen weer
rechtsomkeert gemaakt.
Frankse dacht nu aan Folkert
en de Gladde. Als die maar niet
op de benden stuitten!
De tijd verliep en de twee
uren, in welke de kapitein moest
beslissen waren bijna om.
Eensklapjs verbrak de kapitein
de ijzige stilte. Hij sprak bijna
toonloos: „Ik geef toe."
De adjudant wilde nu ook iets
zeggen, doch zijn superieur
schudde met het hoofd ten teken,
dat hij moest zwijgen.
(Wordt vervolgd.)
zen, is benoemd tot ridder Ln de
orde van de Nederl. Leeuw.
Ridder in de orde van "Öra*ye
Nassau werden de heren G. Star
tewaegexr, wethouder te Aarden
burg; A. L. Hage, id. te St. Maar
tensdijk; C. Padmos, id. te Eiker
zee; C. de Putter, voorz. Zeeuwse
Chr. Boeren, en Tuindersbond te
Axel; P. J. J. Dekker, landbou
wer-fruitkweker te Wemeldinge
en M. Steijn, landbouwer te Hoe-
dekenskerke.
De gouden medaille, verbonden
aan de orde van Oranje-Nassau,
werd toegekend aan de heren L.
de Bad te Vlissingen en A. van
der Jagt te Middelburg, resp. oud
adjudant en adjudant der ge
meentepolitie.
De heer L. L. B. van den Broek,
stationschef te Hulst, kreeg even.
eens de gouden medaille, verbon
den aan de orde van Oranje-Nas
sau.
De zilveren medaille is toege
kend aan de heren J. van der
Jagt, oud-brigadier gemeentepoli
tie te Vlissingen; J M. van der
Heijden, kantoorhouder P.T.T. te
Westdorpe; J. Verstraate, kan
tonnier te Veere; D. Verschuure.
sluiswachter te Wemeldinge; K.
de Jonge, employé der P.T.T. te
Vlissingen; P. Bouman, hoofd
conducteur N.S. te Vlissingen; J.
van den Hoek, landarbeider te
Serooskerke.
Tenslotte werd de bronzen me
daille toegekend aan de heren C.
Zegers te Zaamslag; J. Volkers,
oud-koster Ger. kerk te Middel
burg; P. M. Comelis, oud-kanton
nier te Philippine; J. van der
Gouwe, kantonnier te Axel; A.
F. de Waal, goederenklerk te
Walsoorden; C. Kooman, bestel
ler P.T.T. te Vlissingen; J. A.
Modde, matroos prov. stoomboot-
dienst te Hans weert; N. Koole,
arbeider te Wolphaartsdijk; i.
Kloet, landarbeider te St. Maar
tensdijk; D. J. Heijnsdijk, id. te
Goes;' E. Nuytinck, voorheen
mosselvisser-te Philippine; J. 3.
Geldof, oud-melkbezorger te Mid
delburg en J. van den Broecke.
pakhuisknecht te Middelburg.
In een copyright bericht van
de correspondent van de Chiea-
gose „Sun Times" Is gemeld,
dat de V. N.-delegatie te Pan-
moendjon op de plenaire zitting
de communisten een nieuw
compromis heeft aangebeden.
Volgens deze correspondent
bestaat het compromis hierin,
dat „als de communisten het
niet-terugkeren van de twee
vijfde der krijgsgevangenen in
geallieerde handen, die daartoe
de wens te kennen hebben ge
geten, aanvaarden, de V. N.
aanleg van vliegvelden gedu
rende. het bestand zullen aan
vaarden.
