Mr Meynen over de Amerikaanse
Bevoegdheden burgerlijk gezag
Economische en militaire
hulpverlening
VOGELVRIJ
Tegengaan van lichtvaardige
echtscheiding
Hallsteil over nazi's in
regeringsdienst.
Anti-mflaiiecampagne
van Pinay.
Engeland verbiedt invoer
levend pluimvee en broed-
eieren uit Nederland
Nieuw China" over
bacteriologische
oorlogsvoering.
TWEEDE KAMER
Nog steeds
„steen des aanstoots''
AGENDA
Veertien mijnenvegers
Dinsdagavond heeft de Tweede
Kamer het wetsontwerp tot wij
ziging van de bepalingen betref
fende echtscheiding in behande
ling genomen.
In zijn memorie van toelichting
op het wetsontwerp heeft de mi
nister van Justitie te kennen ge
geven, dat hij met zo weinig mo
gelijk wijzigingen in de bestaande
wet wil bereiken, dat aan licht
vaardige echtscheidingen paal en
perk wordt gesteld- Hij wil trach
ten een mogelijkheid te scheppen
om de uitwassen te bestrijden,
waartoe de methode welke tot
echtscheiding voert, zich allengs
heeft ontwikkeld. De minister
zou de poging tot verzoening wil
len opdragen aan een gespeciali
seerde rechter, in het ontwerp
aangeduid als „gezinsrechter", die
dit ambt blijvend vervult en zo
doende de voor een goede en
doelmatige behandeling der des
betreffende zaken onontbeerlijke
ervaring zal kunnen vergaren.
Zolang de daarvoor nodige reor
ganisatie van de rechterlijke
macht nog niet is verwezenlijkt,
zal de taak van de gezinsrechter
kunnen worden vervuld door de
kinderrechter. De gezinsrechter
zou moeten worden bijgestaan
door een gezinsraad als uitbouw
van de tegenwoordige voogdij
raad.
De heer Van der Feltz (C.H.) is
van oordeel, dat de oorzaak van
de waardedaling van het huwe
lijk is, dat velen de heiligheid
van het huwelijk niet erkennen.
Met de regering is spr. het
eens, dat de lichtvaardigheid
waarmede de huwelijken worden
gesloten en ontbonden, een ramp
is voor de maatschappij, de men
sen en de kinderen. Lichtvaar
dige huwelijken werken licht
vaardige echtscheidingen in de
hand en daarom zou men eigen
lijk de lichtvaardige huwelijken
moeten tegengaan. Het probleem
der echtscheiding wordt door deze
wet niet opgelost. Er wordt ver
schillend gedacht over de onont
bindbaarheid van het huwelijk en
men durft de grote leugen niet te
wijzigen.
Voor de verzoeningsgedachte in
het ontwerp heeft spr. wel sym
pathie.
Mevrouw PloegPloeg (Arb.)
betuigt haar instemming met het
ontwerp. Lichtvaardige echt
scheiding behoort te worden
voorkomen.
Naar spr-'s oordeel is er geen
bevredigende oplossing te vinden
met betrekking tot de grote leu
gen. Tegengaan van deze zou ge
wenst zijn, doch daardoor zou no
dig zijn het vorderen van het be
wijs van het beweerde overspel.
In deze omstandigheid schaart
zij zich liever aan de zijde van
lien, die het voortbestaan van de
grote leugen verkiezen boven de
bedoelde bewijsvordering.
De gezinsrechter ziet zij als een
verandering van functionaris; de
gezinsraad acht zij een nieuw ele
ment dat zij gaarne in het leven
ziet geroepen. Van grote beteke
nis is h.i. te achten het deskun
dig element in de gezinsraad.
Men moet de beschikking hebben
over vrijwilligers met veel le
venservaring.
Spr- heeft bezwaar tegen de
amendementen van de heren
Stokvis en Van der Feltz, die de
werkzaamheid van de gezinsraad
willen beperken tot drie maan
den.
De raad moet kunnen optreden,
vóór de echtgenoten de weg naar
de rechter zijn gegaan. Dit kan
vaak een echtscheidingsprocedure
voorkomen.
Tenslotte zegt spr. dat het
wetsontwerp geen radicale oplos
sing biedt, doch wel een aan
vaardbare weg om het euvel der
lichtvaardige echtscheidingen te
beperken.
SPIERPIJN, SPIT...
't Loert overal. De weldadige
warmte van de pijnstillende
rhermogène verdrijft de sner
ende pijn.
Vijf en twintig procent van
de leidende functionarissen van
het West-Duitse ministerie van
buitenlandse zaken bestaat uit
oud-leden van de nazi-part ij, zo
heeft het hoofd van het minis
terie, prof. Hallstein, te Eonn
tegenover journalisten ver
klaard. Hij waarschuwde echter
voor „haastige critiek" op de per
soneelspolitiek van het departe
ment. De functionarissen waren
niet slechts door Duitse, doch
ook door geallieerde autoriteiten
op „werkelijk nationaal-socialis-
tisch gevaar" onderzocht.
Prof. Hallstein noemde het
„een deel van het Duitse nood
lot", dat het ministerie zoveel
oud-nazi's bevatte. Nu de dena
zificatie was afgelopen, zou
iedere regering oud-partijleden
tellen, aldus Hallstein. Hij ver
klaarde voorts dat op het ogen
blik een plan wordt opgesteld
cm jongere krachten op te lei
den. Hij had zich reeds voor ge
schikt personeel tot West-Duit
se universiteiten gewend.
Prof. Hallstein deelde mede,
dat 49 van de 75 leidende func
tionarissen van zijn departe
ment (65 procent)45 van de
445 hogere functionarissen (35
procent) en 59 van de ongeveer
245 functionarissen in het bui
tenland (24 procent) vroegere
nationaal-socialisten zijn.
De kroningsteen, de Engels-
Schotse steen des aanstoots, blijft
degenen, die voor dit stuk tradi
tie verantwoordelijk zijn, nog
steeds zorgen baren. Naar aanlei
ding van anonieme brieven aan
Scotland Yard, waarin gedreigd
werd dat men de steen opnieuw
uit de Abdij van Westminster zou
weghalen, zijn de veiligheids
maatregelen verscherpt en de po
litiepatrouilles bij de Abdij ver
sterkt. Er is een speciale electri-
sche installatie aangelegd waar
door in Scotland Yard alarm
wordt gegeven mocht men trach
ten de steen te verwijderen. En
kele malen is de alarmbel echter
al overgegaan doordat er iets
aan de leiding mankeerde. In
minder dan twee minuten tijds
kwamen toen zes overvalwagens
bij de Abdij aan. In een te Glas
gow geposte brief aan de Yard
is nu beweerd, dat men een me
thode heeft gevonden om de
steen weg te halen zonder dat
het alarm in werking komt.
„Wil mCn Amerika en de Ame
rikaanse industrie begrijpen, dan
moet men zich eerst verdiepen in
het hoe en het waarom der din
gen, d.w-z. in de Amerikaanse
levenshouding en Ievensphiloso-
fie, welke aan dit alles ten grond
slag ligt."
Met deze woorden gaf Mr.
Meynen, directeur van de A.K.U.
en lid van het dagelijks bestuur
van het verbond van protestants-
christelijke werkgevers in Neder
land, de grondlijn aan voor zijn
betoog, dat hij in Den Haag hield
voor een bijeenkomst van de
Haagse, Rotterdamse en Rijn
landse clubs van Chr. werkgevers.
Mr. Meynen constateerde, dat
het economisch handelen van de
Amerikaan, zoals wij het zien,
nog steeds wordt beheerst door
MORGEN:
SLUIS: Kantoor der Vennoot
schap, 2 uur: Algem. Vergade-
i ing van Aandeelhouders N-V.
„Flandria".
Vergadering van Woensdag.
Woensdagmiddag zijn de be
raadslagingen over artikel 24 en
de daarop ingediende amende
menten voortgezet.
Art. 24 opent de mogelijkheid
tot internering. Een amende-
ment-Roolvink beoogt het wets
ontwerp te doen aansluiten op
het verdrag van Rome tot be
scherming van de rechten van
de mens en de fundamentele
vrijheden.
De heer Hoogcarspel (C.P.N.)
betoogt, dat de mogelijkheid van
internering tot rechteloosheid
voert. De regering kan ieder
persoon, van wie ernstig vermoe
den bestaat, dat hij de openbare
orde, rust of veiligheid in ge
vaar zal brengen, doen inter
neren.
Dat betekent z.i., dat op het
subjectieve oordeel der regering
de politie-staat kan worden inge
voerd. Spr. acht het artikel in
strijd met het verdrag van Rome.
Dit verdrag beschermt boven
dien degene, die gearresteerd is.
Art. 24 van het ontwerp verleent
die bescherming niet. De ge-
interneerde is volkomen rechte
loos overgeleverd aan de wille
keur van de B. V. D., zo betoogt
spreker.
Spr. vraagt waar de Interne
ring zal geschieden.
Het amendement-Roolvink laat
de inbreuk op de rechten der
bevolking bestaan. Intussen be
schouwt spr. het als een kleine
verbetering.
De heer Haken (CPN) zegt,
dat hij zich vooral wil verzetten
tegen de huichelachtigheid van
het wetsontwerp, die z.i. bijzon
der in art. 24 tot uiting komt.
De bedoeling is de inrichting van
concentratiekampen mogelijk te
maken. Men moet zich hierbij
de realiteit van de toestanden in
Duitsland voor ogen houden.
De heer Ritmeester (VVD)
herinnert evenals de heer Haken
had gedaan aan de tijd. dat hij
met de heer Haken in Buchen-
wald zat. Het is zeer ernstig ge
weest, wat ze daar hebben mee
gemaakt, maar het is niet juist
het te doen voorkomen, alsof
men in Nederland hetzelfde zou
willen. Spr. staat op het stand
punt, dat men het erge moet kie
zen om het ergere te voorkomen.
Het is hard, dat ons land dit
moet overkomen. Men moet ech
ter afwegen wat het zwaarste is
en dan zal men zich met dit
voorstel moeten verenigen.
De heer Gortzak (CPN) be
toogt, dat het onjuist is iemand
te doen interneren op vermoe
den, dat hij wat zal doen. Men
behoeft geen profeet te zijn, zo
zegt hij, om te voorspellen dat in
de interneringskampen terreur
zal heersen.
De heer Burger (Arb.) wil de
mening van de minister over het
amendement-Roolvink afwach
ten. Geen enkel argument is
aangevoerd om aan te tonen, dat
men er zoveel slechter aan toe is
dan met de wet van 1899, al is
de heer Weiter de communisten
te hulp geschoten.
De heer Weiter (KNP) inter
rumpeert dat hij niet helpt. Ik
vecht voor me zelf, zegt hij.
De heer Burger (Arb.) be
grijpt wat de bezwaren van de
heer Weiter zijn: de vrees, dat
de heren van het rechts extre
misme ook zouden worden opge
sloten.
Volgens spr. zijn de democra
tische rechten voldoende ge
waarborgd.
De minister acht artikel 24
van grote betekenis.
De bevoegdheid zal met grote
behoedzaamheid worden ge
bruikt. Ze kan echter niet in het
ontwerp worden gemist.
De kwestie van het verdrag
van Rome besprekend, zegt de
minister geen bezwaar te hebben
tegen het amendement-Roolvink.
Wel geeft hij in overweging in
plaats van „volksleven" te spre
ken van „volksbestaan", welke
term ook gebruikt wordt in het
verdrag.
Het woord concentratiekamp
heeft een bijzondere klank ge
kregen. Daarom heeft minister
Beel er bezwaar tegen de inter
neringskampen zo te betitelen.
De voorschriften passen wel
degelijk in een rechtsstaat, die
zijn bestaan moet beveiligen.
Tot het vaststellen van het
ernstig vermoeden, waarover de
heer Hoogcarspel heeft gespro
ken, zal gebruik worden ge
maakt van de B. V. D., die ech
ter een zuiver adviserende taak
heeft. Spr. meent dat men de
werking der voorschriften moet
afwachten en niet moet komen
met apodictische verklaringen/
De heer Roolvink (KVP) wijst
de heer Hoogcarspel er nog op
dat het verdrag van Rome, dat
niet is ondertekend door de Sow-
jet-Unie, niet in strijd is met het
ontwerp. Hij brengt de door de
minister aanbevolen wijziging in
het amendement aan.
De minister laat de beslissing
over het amendement aan de
Kamer over.
Bij de repieken merkt de heer
Weiter op, dat men het woord
concentratiekampen moeilijk on
der de tafel kan schuiven. Het is
principieel verkeerd bevoegdhe
den te leggen in handen der re
gering, die kan ingrijpen in de
rechten der burgers anders dan
wanneer dit gemotiveerd wordt
door de staat van oorlog of van
beleg.
De heer Stokvis (CPN) acht
het onjuist, dat de positie van de
vreemdeling beter is dan die van
de burger onder deze wet.
De heer Hoogcarspel (CPN)
betoogt, dat het ontwerp niet
mag worden gebagatelliseerd,
zoals de heer Burger z.i. doet.
De heer Roolvink (KVP)
brengt een aanvulling in zijn
amendement aan, waardoor de
minister-president het oordeel
krijgt, dat er een bedreiging van
het volksbestaan is.
Het amendement wordt z.h.s.
aangenomen.
Art. 24 wordt goedgekeurd met
63 tegen 5 stemmen, die van de
CPN en KNP.
Bij art. 31, waarin de bevoegd
heden van opsporingsambtenaren
worden omschreven, merkt de
De minister van Financiën heeft
aan de voorzitter der Tweede Ka
mer een nota aangeboden over de
besteding van 856,3 mill'oen gul-
projecten, de financiering van
een aantal projecten ter verho
ging van de produet' viteit van
het Nederlandse bedrijfsleven,
alsmede voor subsidies aan de
1 contactgroep „opvoering produc-
den ten laste van het saldo der tiviteit" en andere instellingen
die zich tot doel stellen de pro
ductiviteit in Nederland te be
heer Hoogcarspel (CPN) op, dat
alleen voor woningen een bijzon
dere last nodig is. Worden onder
plaatsen, waar die ambtenaren
vrije toegang hebben, ook kanto
ren e.d. begrepen? vraagt spr.
De minister zegt, dat dit arti
kel zal worden toegepast met de
begrenzing van het 2e lid.
De heer Hoogcarspel protes
teert tegen dit antwoord, dat
niet op zijn vraag ingaat.
Het wetsontwerp wordt ten
slotte goedgekeurd met 61 tegen
5 stemmen. Vóór: KVP, PvdA,
CH, AR en WD; tegen: CPN en
KNP. De SG is afwezig.
De lichtvaardige echt
scheidingen.
De Kamer is daarna doorge
gaan met de beraadslagingen
over het wetsontwerp tot wijzi
ging van de bepalingen betref
fende echtscheiding in het wet
boek van burgerlijke rechtsvor
dering.
De heer Bachg (KVP) is van
oordeel, dat het ontwerp kan die
nen als grondslag voor erop te
bouwen maatschappelijke ar
beid. Spr. acht het verontrustend
als hier te lande een z.g. moder
nisering van het huwelijksrecht
wordt bepleit, waarbij men twee
tendenzen onderscheidt: een
voortschrijdende erkenning van
de heiligheid van het huwelijk,
maar anderzijds de gedachte, dat
de onontbindbaarheid van het
huwelijk kan worden opgeheven.
Het indirecte slachtoffer van
echtscheiding is de maatschappij.
De directe slachtoffers zijn
vrouw en kinderen, maar het
grootste slachtoffer is de liefde
zelf, die de mensen niet kunnen
missen.
De heer Gerbrandy (AR)
noemt het karakter van het ont
werp beperkt. Het is geen nieuw
huwelijksrecht, maar nieuw hu
welijksprocesrecht. De minister
wil obstakels leggen op de weg
naar echtscheiding. Het wordt
procureurs en partijen moeilijker
speciale rekening ten name van
de Nederlandse regering bij de
Nederlandse Bank, waarop de
legenwaardegelden worden ge
stort, voortvloeiende uit de eco
nomische en militaire hulpver
lening.
Voor de volgende drie projec
ten werd thans overeenstemming
bereikt met de Ver. Staten:
1. Schuldaflossing bij de Ne-
derlandsche Bank 750.000-000;
2. De bouw van 14 mijnenve
gers ƒ76.300.000;
3. Productiviteitsbc-vordering in
Nederland ƒ30.000.000.
De 14 mijnenvegers zullen op
Nederlandse werven voor onze
marine worden gebouwd. De con
structie van deze mijnenvegers
dient te worden gezien als een
deel van de Nederlandse defen-
;ie-opbouw in het kader van het
>Joord-Atlantisch verdrag. De
douw der mijnenvegers maakt
deel uit van een meer omvattend
plan, hetwelk de constructie van
.n totaal 32 mijnenvegers beoogt.
Over de bouw van de overige 18
mijnenvegers, door Nederlandse
werven af te, leveren voor Ame
rikaanse rekening, zijn nog on
derhandelingen gaande.
Het bedrag van 30 milUoen
voor de opvoering van de pro
ductiviteit in Nederland, wil de
regering gebruiken voor een sub
sidiëring van technische bijstand-
vorderen.
De minister geeft uiting aan de
erkentelijkheid van de Neder
landse regering voor de mede
werking, die de Amerikaanse re
gering en de Amerikaanse auto
riteiten hebben verleend bij de
besteding der tegenwaardegelden.
gemaakt, maar voor de rechter
olijft het precies hetzelfde.
De kwaal moet worden bestre
den, waar ze zich bevindt en dat
is bij de procureur en de rechter
lijke macht. Met voorbijgaan van
art. 263 wordt het huwelijk ont
bonden door onderling goedvin
den. Dit euvel moet worden be
streden. Spr. heeft een amende
ment ingediend, dat het kwaad
in het hart aanpakt.
De heer Stokvis (CPN) merkt
op, dat de wettelijke regeling in
ons land aanzienlijk afwijkt van
die in andere landen. Is het mo
rele peil hier zo anders dan in
andere landen? In onze wettelij
ke regeling missen we een bepa
ling, dat echtscheiding mogelijk
is, als de rechter een zodanige
mislukking van het huwelijk
heeft vastgesteld, dat voortzet
ting ervan niet kan worden ver
langd. Spr. is van oordeel, dat
art. 263 (hetwelk bepaalt, dat
echtscheiding nimmer door on
derlinge toestemming kan plaats
hebben) moet worden geschrapt.
Het aantal lichtvaardige echt
scheidingen is naar zijn oordeel
niet zo groot, doch slechts een
fractie van het aantal gevallen.
De vergadering wordt daarna
verdaagd tot hedenmiddag 1 uur.
elementen uit de Calvinistische
levensbeschouwing van de pres
byterianen, quakers, puriteinen
en andere godsdienstige groepen,
die in de oorsprong het Ameri
kaanse karakter hebben gevormd.
Deze mensen besloten in hun
nieuwe vaderland een maat
schappij op te bouwen, waarin
vergrijpen tegen de menselijke
vrijheid, het leven en het geluk,
zoals zij die in het land, waaruit
zij stamden, gekend hadden, on
bestaanbaar zouden zijn.
Het Amerikaanse constitutio-
nalisme is het regeringsstelsel,
dat gebaseerd is op de overtui
ging, dat iedere regering en iede
re regeringsvorm een potentiële
bedreiging inhoudt van de indi
viduele vrijheid.
Hun rechten wilden de Ameri
kanen echter niet slechts verde
digen tegenover regeringen, doch
ook heden ten dage nog in een
geïndustrialiseerde wereld, waar
in de mens gevaar loopt door de
machine te worden doodgedrukt,
in een wereld waarin grote so
ciale problemen allereerst om een
oplossing vragen en waarin de
ideologische tegenstelling de eco
nomische wereldopbouw tot inzet
heeft.
De ontwikkeling van het z.g.
Amerikaanse kapitalisme in de
laatste 30 jaar is fundamenteel
verschillend van die van het
kapitalisme in Europa. In de ont
wikkeling van het Amerikaanse
kapitalisme heeft steeds op de
voorgrond gestaan een afkeer van
het gehele Amerikaanse volk,
arm of rjjk, arbeider of fabrikant
om zich door een regering econo
misch te laten overheersen.
Wel heeft Amerika een Ricardo
gekend met zijn ijzeren loontheo-
rie, maar dit heeft niet tot de klas
senstrijd geleid. De Amerikaan
erkent geen klassen.
De Amerikaanse arbeider voelt
zich de gelijke van zijn baas. De
baas was vroeger misschien ar
beider en hijzelf of zijn zoon
kunnen evengoed baas worden.
De arbeider is trots op zijn eigen
werk zo goed als de baas op het
zijne, aldus spr.
Zou de baas hem te kort doen
in zijn rechten, dan weert de ar
beider zich geducht.
De arbeidersorganisaties zijn
zuiver vechtorganisaties. Arbei
ders en ondernemers zijn lid van
beide 'politieke organisaties. De
arbeidersorganisaties hebben niet
getracht politieke macht uit te
oefenen. De bestaande staatsin
stellingen heeft de Amerikaanse
vakorganisatie geaccepteerd en
zij heeft er zich een plaats in ver
worven.
Door erkenning van de mense
lijke waarde in de arbeid, het be
sef dat arbeid geen koopwaar is,
de wijze waarop de manager zijn
beroep uitoefende in de overtui
ging, dat zijn arbeider en zijn
klant even belangrijk waren als
zijn aandeelhouder, heeft ook de
Amerikaanse werkgever zelf een
krachtige bijdrage geleverd bij de
transformatie van het Ameri
kaanse kapitalisme tot een sy
steem van free enterprise, waar
in zowel ondernemer als arbei
der zich vrij voelen en een sy
steem ontstond, dat men bijna
„volkskapitalisme" zou kunnen
noemen.
Een van de belangrijkste be
ginselen, waardoor de Ameri-
Door het in werkijjg treden
van een nfeuiwe phase van de
anti-inflatiecampagne van de
Franse premier Pinay is de
Franse huisvrouwen een aange
name verrassing bereid.
De prijzen van en aantal eer
ste levensbehoeften zijn vastge
legd cp het peil van 1 Maart.
Onder deze maatregel vallen
o.m. chocolade, koffie, aardno-
tenolie, vetten, spiritus, vermi
celli en pharmaceutische arti
kelen.
Bij een voorgaande phase zijn
de prijzen van fruit, groente,
boter, melk en 'kaas reeds ver
laagd.
Een aantal fabrikanten heeft
erin toegestemd vrijwillig de
prijzen te verlagen van banden
voor fietsen, motorfietsen, ver
schillende huishoudelijke goede
ren, schoenen, Franse kaas en
kousen. In de meeste gevallen
betreft het hier een prijsverla
ging van vijf procent.
Fabrikanten van kunstmest
hebben er mee ingestemd hun
zomerprijzen met ingang van 1
April van kracht te laten wor
den, hetgeen in sommige geval
len een verlaging Van 10 pro
cent betekent. Per 1 Mei en l
Juni zullen de prijzen voor
meststoffen cpnieuw worden j331/56 1"^ustnc bereikte, was
verlaagd krachtsinspanning om zoveel
Premier Pinay heeft via de goederen van de beste
radi;. een beroep gedaan cp het
Franse volk om meer te spareti,
In een mededeling van het
Britse ministerie van landbouw
Is aangekondigd, dat de invoer
van levend pluimvee en broed-
eieren uit Nederland, Canada en
Zuid-Afrika met ingang van
vandaag zal worden opgeschort
in verband met het voorkomen
van vogelpest in die landen.
Het besluit geldt voor hoenders,
parelhoenders, kalkoenen, gan
zen, allerlei soorten eenden, fa- verontwaardiging
zanten en patrijzen.
5)
Nadruk verboden.
Hij gooide de deur van de
woonkamer open en vond daar
zijn zuster worstelend met de
zwartgebaarde landsknecht. Snel
sprong hij toe en gaf de kerel
een hevige vuistslag tegen het
hoofd. Een kort ogenblik wan
kelde de onverlaat; hij herstelde
zich echter direct, trok een lang
dolkmes en stak dit de jonge
boer in de hartstreek. De onge
lukkige zakte onmiddellijk ineen.
Dit drama had zich in een mi
nimum van tijd afgespeeld; het
was de hopman onmogelijk ge
weest, zo hij dit had gewild, tus
senbeiden te treden. Hij keerde
zich nu woedend tegen de moor
denaar. „Hiervoor zult ge reken
schap moeten afleggen," beet hij
hem toe.
De schurk lachte honend. „Moet
ik me door een boer laten afros
sen misschien?"
De hopman werd wild van
en schreeuw
de: „Uit mijn ogen, schoft!"
Historisch verhaal uit de
Drents-Friese grensstreek
door
H. VAN NORG.
Nu kwamen de beide andere
soldeniers, die inmiddels ook wa
ren binnengedrongen, tussenbei
den. Eén van hen sprak dreigend:
„Kalm wat, kwajongen, sinds
wanneer mag een Gelderse hop
man met de vijand heulen?" En
grijnzend verlieten de drie huur
lingen het vertrek.
Hanna lag geknield bij het li
chaam van haar broer en snikte
wanhopig.
De hopman boog zich over de
jonge boer. Hij voelde zijn pols,
onderzocht de wonde en legde
zijn oor op de borst. Daarna
schudde hij medelijdend het
hoofd tegen Hanna, die hem ang
stig vragend aanzag.
„Ik ben bang, dat het hopeloos
is, meisje," zei hij op zachte toon.
Hij wist, dat de jonge boer reeds
dood was.
Hanna wierp zich weer heftig
snikkend op het lichaam van
haar broer, hem op het gelaat
kussend en zijn naam roepend.
Onmachtig en met diep mede
gevoel zag de jonge hopman dit
teneinde hem te helpen bij zijn
„red-de-frank"-politiek.
De „weg van het vertrouwen"
die hij had gekozen, was geen
gemakkelijke, aldus Pinay. „In
tegenstelling tot belastinghef
fing vertegenwoordigt sparen
de echte geest van soberheid.
Het is vrijwillig. Terwijl belas-
tnig tot uitdrukking komt in de
prijzen, vermindert het sparen
het verbruik".
Pinay verklaarde er zeker v an
te zijn, dat zijn vertrouwen in
het Franse volk zal worden be
loond en dat de frank zal wor
den gered.
toneel aan. Toen zei hij: „Ik zal
de buren waarschuwen." Daarna
vertrok hij.
Al spoedig kwamen de naast
bijwanenden om hun buren-
plichten te vervullen. De hopman
was nog even teruggekomen. Hij
trad enigszins schuchter op het
nog steeds schreiende boeren
meisje toe en zei zachtjes tegen
haar: „Wat hier gebeurd is, spijt
mij onuitsprekelijk. Ik heb het
niet kunnen voorkomen. Ik hoop,
dat ge dit wilt geloven, meisje."
Hanna zag de jonge man met
betraande ogen aan en knikte
slechts. Toen verliet de hopman
de woning om zich weer bij zijn
troep aan te sluiten.
Enkele uren na deze gebeurte
nis kwam Willem Frankes zijn
dorp weer binnenrijden. De stro
per was in de beste stemming: de
jachtdieren hadden een goede
prijs opgebracht. Door het brand
schatten van de oorlogsbenden
zovele jaren reeds aaneen waren
de levensmiddelen steeds schaar
ser geworden en steeg alles, wat
eetbaar was, geregeld in prijs.
Hier en daar zag de wilddief
boeren en boerinnen bijeengroe
pen. Hij vroeg zich af, dat dat be
tekende, want gewoonlijk zag
men slechts een enkeling bij en
op de weg. Hij groette de mensen
lijke kostprijs te produceren, het
creëren van de welvaarts-econo-
mie.
Het doel van de Amerikaanse
industrieel is vanzelfsprekend al
lereerst om geld te verdienen,
doch Mr. Meynen ontkende, dat
hij „pur sang"-materialist is. Zijn
industriële taak ziet hij als een
roeping voor zichzelf en voor an
deren.
DE MASSAPRODUCTIE.
Spr. behandelde vervolgens de
massaproductie met als gevolg
daarvan de standaardisatie, waar
bij hij in het bijzonder wees op
de hoge arbeidsproductiviteit.
Deze komt niet voort uit een har
vrolijk, maar het was hem, alsof
ze hem slechts aarzelend terug
groetten. Hij begreep een en an
der niet.
Willem Frankes reed het erf
op. De huisdeur werd openge
worpen en zijn dochter kwam
huilend naar buiten gestormd.
Het was de boer of een schok
door zijn lichaam voer. Hij be
vroedde thans een onheil. Snel
liet hij zich van de wagen glij
den.
Het meisje viel hem snikkend
om de hals. „Vader, o, vader!"
„Maar Hanna, wat is er toch?"
Hortend en stotend vertelde
zijn nog steeds hevig ontstelde
dochter, wat er deze dag was
voorgevallen. Het bloed steeg de
boer naar het hoofd en in zijn
ogen verscheen een wilde blik.
Willem Frankes liet het paard
en de wagen in de steek en
spoedde zich naar het woonver
trek, waar zich nog de buren be
vonden. Een van hen begaf zich
naar buiten om het paard te ver
zorgen.
De vader ging naar de bed
stede, waar zijn zoon nu de
eeuwige slaap sliep. Hij boog zich
over het wasbleke gezicht, een
paar tranen rolden over de rode
baard.
(Wordt vervolgd.)
der werken van de Amerikaanse
arbeider dan de Europese, maar
hij doet zijn werk, ook het een
voudige, zeer zorgvuldig en met
veel liefde. Daardoor is het aan
tal storingen en fouten minimaal
er. de productiviteit zowel kwali
tatief als kwantitatief hoger dan
in andere landen.
E*e schoolopleiding van de Ame
rikaanse arbeider is ruimer dan
die in andere landen. Ook dit
draagt bij tot een hogere produc
tiviteit en verruimt de kansen tot
promotie.
Mr. Meyren pleitte sterk vo®r
het werken van studenten en
scholieren van middelbare scho
len in fabrieken tijdens hun va-
cautie, zoals dit in Amerika de
gewoonte is. Het vuile handen
leren krijgen is voor de toekom
stige leider vari groot gewicht-
Hij moot het eenvoudigste werk
eerst leren kennen.
Een belangrijke oorzaak voor
de hoge productiviteit zocht Mr.
Meynen ook in de goede oplei
ding, welke de lagere leiders in
de fabriek hebben ontvangen op
het gebied van de werkmetho-
denverbeteringen.
Hierna kwam spr. op het met
de steeds weer verhoogde pro
ductie samenhangende probleem
van de afzet.
Nog steeds wordt in Amerika
de z.g. „waste economy" gevoerd,
d.w.z. verkocht wordt tegen zo
lage prijzen, dat de koper steeds
meer verbruikt en het nieuwe
product goedkoper is dan de re
paratiekosten voor het gebruikte.
Alles is erop gericht de vervan-
gingsmarkt zo groot mogelijk te
maken.
Als één van de meest funda
mentele gedachten, waardoor de
Amerikaan meent deze wel-
vaartspolitiek te kunnen stimule
ren, noemde Mr. Meynen de ge
dachte der vrije concurrentie.
Tegen monopolisatie-practijken
beriep de Amerikaan zich op zijn
vrijheidsrechten en daardoor
ontstond de „Sherman-act". De
totstandkoming van deze anti-
trustwetten was een van de wei
nige gelegenheden, dat de over
heid te hulp werd geroepen.
Wel wordt er gezondigd tegen
deze wet, maar in het algemeen Is
de Amerikaan afkerig van kar
tels of trustvorming.
Met nadruk wees Mr. Meynen
op de verschillen tussen Amerika
en Europa, waardoor een toepas
sing in Europa van Amerikaanse
gedachten en methoden zonder
meer onmogelijk is, doch wel valt
er voor de Europese industrieel
uit te leren.
Zo ook b.v. uit de gedachte,
dat een slecht product van een
concurrent het product als zoda
nig in discrediet brengt. Daardoor
bestaat er in veel mindere mate
geheimzinnigheid tussen de ver
schillende industrieën in eenzelf
de bedrijfstak.
Ook de gedachte dat de indu
strie moet worden gezien als een
samenwerking tussen de man, die
het geld verschaft, de man die
met dit geld werkt en de man die
de producten van dit geld koopt
en eveneens de gedachte, dat de
industrie voor het volk werkt en
uit het volk opkomt, welke tot
uitdrukking komt in de verhou
ding van aandeelhouder tot in
dustrie. Een ieder moet kunnen
deelnemen aan de opbouw van de
industrie. Daarom worden de
aandelen bewust klein gehouden-
Publiekrechtelijke bedrijfsorga
nisatie en medezeggenschap der
arbeiders zijn in Amerika over
bodig, aldus Mr. Meynen. Bij ons
zijn ze nodig om de verhouding,
die jammer genoeg tussen onder
neming en arbeiders is gegroeid,
te verbeteren.
De leider van het Amerikaanse
bedrijf heeft zijn positie verwor
ven op grond van zijn verdienste,
niet omdat hij zoon van zijn
vader was.
Voor research wordt door de
Amerikaanse bedrijven veel meer
besteed dan in andere landen.
Het wordt niet beschouwd als
luxe, doch als inhacrent aan de
groei van het bedrijf.
Mr. Meynen waarschuwde zijn
hoorders vooral niet te generali
seren en niet te menen, dat er
geen uitzonderingen zouden zijn.
Het is onmogelijk een dergelijk
groot land geheel en al te leren
kennen, ook niet al heeft men er
meer dan 14 jaar vertoefd, zoals
spreker zelf.
Mr. Meynen betreurde het, dat
de Amerikanen onze Europese
verhoudingen niet begrijpen en
vaak een carricatuur maken van
de industriële verhoudingen, zo
als die zich in Europa hebben
ontwikkeld.
Volgens het communistische
persbureau „Nieuw Cihina" heeft
in Noord-Oost-China een com
missie van onderzoek „duidelij
ke bewijzen" verkregen van
bacteriologische oorlogsvoering
door de Amerikanen.
Op 11 Maart hadden loeren
waargenomen, dat een Ameri
kaans vliegtuig in 't gebied van
Langtow houders uitwierp, die
later witte kristallen, zo groot
als maïskorrels bleken te bevat
ten. In het gebied van Wu-
ungpei hadden boeren dezelfde
dag op de grond groene blaad
jes gevonden, die In dit jaarge
tijde in dit gebied niet voorko
men, aldus het 'persbureau.
