Tunesische ministers gearresteerd in Kabinetsformatie beslissend stadium? Het nationaal Nieuw Guinea-comité Triest een netelige kwestie „Politiek van uitdaging en wanbeheer' li Prins Bernhard dit najaar naar Mexico „Uit stenen tijdperk naar techniek" Geheimzinnige schepen aan Java's Zuidkust Roversbenden aan het werk De ramp met de „Koningin Juliana* Aantal slachtoffers K.L.M.-ramp nu 45. INDONESIË Nederlandse tentoonstelling DONDERDAG 27 MAART 1952. 7e Jaargang No. 1996. WEERSVERWACHTING ZON- en MAAN STANDEN. onder op onder HOOGWATER. Frankering bij Abonnement: Terneuzen. Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactieadres: Noords traat5557 Terneuzen Telefoon 2510 Né. 5 uur 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; pei maand ƒ1,75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct. DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N'.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 cent; iedere regel meer 15 cent. Vermelding: Brieven onder nummer of: Adres Bureau van dit Blad 15 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uur Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum per advertentie 1,80. De Tunesische premier Sjemdk 1 gens deze kringen was de pre en nog drie Tunesische ministers mier niet gekant tegen ontslag, rain Dinsdagavond gearresteerd, maar was hij niet bereid zelt m 1 1tn /in ot/l of »Yl O O tfO fTOl C maatregelen te nemen. De bey en de regering zouden onder de invloed van de nationalistische leider Bourguiba staan. STAAT VAN BELEG SINDS 1939. De staat van beleg is in feite niet opgeheven sinds 1939, doch was slechts opgeschort. De ge troffen maatregel betekent dus een weer-van-kracht-wording. De nieuwe maatregel betekent, dat de opperbevelhebber der troe pen o.m. bepaalde politieke vol machten ontvangt, die tot nu toe aan de resident-generaal behoor den. Bovendien is een avondklok in alle steden ingevoerd tussen negen uur 's avonds en half zes in de ochtend. De resident-generaal heeft voor de radio een oproep gericht tot het Tunesische volk. Hij zeide hierin o.m., dat hij de toey had verzocht een premier te benoemen „teneinde tot een eer lijke samenwerking met Frank rijk te geraken". „Ik heb geduldig, volgens som migen te geduldig, gewacht in de hoop dat men tot wijsheid terug zou keren en dat men tot volle- Tunis naar het buitenland is op- (lig wederzijds begrip met de be geheven; voor nieuws uit het p mogendheid (Frank "Te middernacht is de staat van beleg in het protectoraat af gekondigd. Zoals gemeld heeft de Franse resident-generaal, graaf De Hau- teciocque, de bey, verzocht de re gering te ontbinden. De regering- Sjennik werd in Augustus 1950 gevormd. Hij beschuldigde de regering ervan „zo niet met op zet, dan toch in feite „onrust in het land te hebben veroorzaakt. De drie ministers zijn Materi, minister van staat, Ben Salem, minister van volksgezondheid, en Mzali, minister van handel. Zij zijn op het vliegveld van El Aoeina aan boord van een leger vliegtuig gebracht om naar een plaats in het binnenland te wor den overgebracht. De drie lei ders van de Neo-Destour, Habib Boerguiba, Mougi Slim en Hedi Sjaker, die zich te Tabarka in huisarrest bevonden, zijn naar een andere plaats van het grond gebied overgebracht Ook enkele der voornaamste leiders van de Tunesische extre mistische partijen zijn aange houden, zowel te Tunis als in plaatsen van het binnenland De censuur voor het nieuws uit buitenland nog niet. Salah ben Yoessef en Mohamed Badra, resp. minister van Justi tie en minister van Gezondheid van Tunesië, die te Parijs verble ven, hebben hun hotel verlaten zonder de directeur hiervan in kennis te stellen. In de omgeving van de ministers toont men zich verrast en ongerust over dit plot seling vertrek. De ministers heb ben een actief aandeel gehad in de onderhandelingen tussen de Tunesische regering en de Ara bische en Aziatische landen tij dens de zitting van de algemene vergadering der V. N. In Franse kringen in Tunis zeide men, dat de Tunesische premier, de drie ministers en de nationalistische leiders naar an dere plaatsen waren wegge- voerd, omdat de bey in feite had geweigerd zijn regering te ont slaan en een nieuwe premier te benoemen, die „eerlijk" met de Fransen zou samenwerken. Vol- De passagiers van de „Konin gin Juliana" waren niet, door dat zij een passagetoiljet hadden automatisch verzekerd, wel had de K.L.M., zoals de gewoonte is, zich gedekt tegen eventuele aansprakelijkheid. Bij de K.L.M. is gisteren be richt binnengekomen uit Frank fort, dat mej. Truus Gautier bij bewustzijn is. Dr. Slotboom van de geneeskundige dienst van de K.L.M. heeft met haar gespro. ken. Mevrouw Horn, wier toe stand onveranderd gunstig blijft, wordt vandaag naar een ander ziekenhuis overgebracht. De staven goud zijn naar de safe van de vrachtafdeling der KLM. gebracht, waar de andere 491 kilo liggen opgeslagen. De gehele goudlading zou gister avond per vliegtuig naar Am sterdam worden gebracht. De negen kilogram vertegen woordigen een waarde van bijna dertigduizend gulden. Het goud werd door Duitse politiebeamb ten onder de wrakstukken van het toestel teruggevonden. Dr Paul Schaumberg, één van de drie overlevenden van de ra.mp met de „Koningin Julia na" bij Frankfurt, is Woensdag morgen overleden zonder bij bewustzijn te zijn geweest. De echtgenote van Dr. Schaumberg en zijn zuster waren in het hos pitaal aanwezig. Dr. Schaumberg was een Duitse dokter, geboren in Wind hoek (Zuid-Afriika). Hij had jirst, een bezoek aan Z.-Afrika gebracht om de emigratie van zijn famil'e uit West-Duitsland voor te bere'den. Hij was 43 jaar en laat 4 kmderen achter. De beide andere overlevenden mevr. Ruth Hom en mej. Gau tier gaan vooruit. schermende mogendheid (Frank rijk) zou geraken". Premier Sjennik had, zonder zelfs kennis te nemen van de in houd der instructies aan de resi dent-generaal, „onder druk van onverantwoordelijke elementen' twee ministers gezonden, om een Tunesische klacht tegen. Frank rijk bij de Verenigde Naties in te dienen. Sjennik had een vijandige hou ding aangenomen, welke niet in overeenstemming was met de „vriendschappelijke samenwer king van de laatste 70 jaar en de hechte banden van vriendschap tussen de dynastie van de bey en de Franse regering". Mogelijk wenste Sjennik slechts zijn „incompetentie in regerings zaken" te verbergen. Tussen 15 October en vier Maart bijv. was zijn kabinet slechts eenmaal bij eengekomen en 67 decreten wachtten om naar de bey te worden gezonden. Sommige de creten waren reeds een jaar ge leden opgesteld. De politiek „van uitdaging en wanbeheer" heeft de toestand verslechterd. De premier heeft op deze wijze niet alleen demon straties, gewapende aanvallen en sabotage aangemoedigd, doch is misschien medeplichtig eraan, aldus de resident-generaal. De Hauteclocque zeide een uit gebreid hervormingsplan uitge werkt te hebben, dat de gerecht vaardigde verlangens van de Tunesiërs zou bevredigen en waarin een duidelijke tijdstabel is opgenomen voor het uiteinde lijke verkrijgen van interne sou- vereiniteit. De Franse regering had dit plan goedgekeurd, doch allereerst dienen de „door dit ka binet gekoesterde vijandige ge voelens" uit de weg geruimd te worden. „Daartim heb ik besloten een eind te maken aan de snode ac tiviteit van het huidige kabinet en sommige leden uit de stad Tunis verwijderd". De Franse opperbevelhebber zou verantwoordelijk zijn voor 't handhaven der openbare orde „teneinde gewelddaden van op standige elementen te voorko men, die hoewel zij verklaren tegen de communistische denk beelden te zijn, de bijstand der communisten en hun methoden van terreur aanvaarden". De maatregelen zouden gelei delijk worden opgeheven, zodra er geen gevaaT voor de openba re orde meer zou zijn. Woensdagochtend normaal. In de nacht zijn in Soesse twee helse machines tot ontploffing geko men. De bevelhebber van de Franse strijdkrachten generaal Garbet, heeft de doodstraf gesteld op handelingen tegen de veiligheid van de staat. In de betrokken proclamatie, die overal in Tunis is aangeplakt, worden alle de monstraties en samenscholingen verboden. Overtreders zullen streng worden gestraft. Perso nen, bij wie wapens worden aan getroffen, kunnen veroordeeld worden tot vijf jaar gevangenis straf. Op brandstichting, vernie ling van gebouwen en op gewa pend verzet staan eveneens hoge straffen. Overtreders van de bepalingen zullen voor de krijgsraad komen, aldus de proclamatie. DE SCHADE IN TUNESIE. Volgens zojuist gepubliceerde cijfers hebben Tunesische sabo teurs tussen 14 Januari en 24 Maart 67 woonhuizen, zes hoofd leidingen van de watervoorzie ning, 11 transformators, 11 tele fooncellen, 22 bruggen, een pompstation, een waterreservoir, zes palen van het laagspannings net, 646 telegraafpalen en 608 olijfbomen vernield of bescha digd. Saboteurs hebben tien bur- gers en negen leden van politie en leger gedood. De werkzaamheden van de kabinetsformateur, Mr. Wilopo. zijn in een beslissend stadium gekomen, zo blijkt uit inlichtin gen van de politieke correspon dent van Aneta. Verwacht kan worden, dat Mr. Wilopo heden avond de president rapport uit brengt. Hij heeft alle leden van zijn „candidatenlijst" gesproken en verwachte in de loep van Woensdag, de laatste beslissin gen te vernemen. Volgens politieke waarnemers zijn de voornaamste kwesties het al of niet deelnemen van Jusuf Wibisono als minister van financiën en de vraag, welke houding de gezamenlijk optre dende partijen Persatuan Indo nesia Raya en de democratische fractie zullen aannemen. Het ontwerp voorziet in vier zetels voor de P.N.I. het premier- HANDELAARS STAKEN. Alle Mohammedaanse handela ren zijn in staking gegaan. Bij de ingangen van de stad Tunis zijn versperringen opgericht, waar de identiteit der passerenden wordt gecontroleerd en sommi gen gefouilleerd worden. De openbare diensten werkten Prins Bernhard heeft van de Mexicaanse president Miguel raususcne uenis.-1 Aléman een uitnodiging ontvan- de bijstand der! gen om dit najaa# een Neder lend. se tentoonstelling van industriële en agrarische producten te Mexico City te komen openen. De prins heeft, mede in ver band met de grote betekenis die de Nederlandse regering aan de ze tentoonstelling hecht, aar president Aléman geantwoord- dat hij de uitnodiging gaarne aanvaardt. De tentoonstelling zal waar schijnlijk in de eerste helft var October worden gehouden. Hel initiatief tot deze veertiendaagse expositie is uitgegaan van he Nederlandse bedrijfsleven, dal Op de algemene vergadering van het nationaal Nieuw-Guinea. comité is de heer F. H. van de Wetering, lid van de Tweede Ka mer, geïnstalleerd als algemeen voorzitter. Dinsdagavond gaf deze op een persconferentie een uiteenzet ting over de nieuw begonnen activiteit van het comité, welke de laatste jaren geremd is ge weest door de onzekerheid, die bestond ten aanzien van de poli tieke status van dit gebiedsdeel. Het comité gaat uit van het regeringsstandpunt, dat Neder lands Nieuw-Guinea behoort tot de overzeese rijksdelen. Kït be moeit zich niet met politiek en wenst dan ook geen samenwer king met ce verschillende vereni gingen, die politieke werkzaam heid ten opzichte van Nieuw- Guinea ontwikkelen. Het doel van het comité is allereerst de bevolking van Ne derland meer gevoel, en besef voor de betekenis en de mogelijk heden van het eiland bij ta bren gen en wel door voorlichting. Slechts van de bodem van dat verre land is bekend. Het comité wil de regering steunen en stimuleren in het verkrijgen van meer kennis omtrent Nieuw. Guinea. Deze oriëntatie geschiedt in samenwerking met het insti tuut voor de tropen, dat bv. bezig is met het onde-zoek van grond monsters. Binnenkort wordt ir. Perk terugverwacht met gege vens omtrent verschillende stre ken. o.m W d~ terwijl cok de doo~ de Amerika nen vroeger aangevangen lucht- kartering zal worden uitgewerkt. De verkregen krnnis wil het comité verspreiden in Ae kringen van het onderwijs, het bedrijfs- leven en van de bevolking, het laatste bijv. door middel van ten toonstellingen. In de tweede plaats richt het doel zich op Nieuw-Guinea zelf, vooral op de Papoea's. De vraag, in hoeverre Nieuw-Guinea een tehuis voor de Indische Neder landers zal kunnen worden, die in Nederland verblijvend terug verlangen naar een tropische streek, zal het comité sterk bezig houden. Wannéér de ontwikke lingsplannen, waarvan de begro tingen voor 1951 en 1952 iets laten zien, worden uitgevoerd: uitbreiding van bestuur, post en telegraaf, douanedienst enz., zullen velen hunner daar een plaats kunnen vinden. Ook in de mijnbouw, de oliewinning, de landbouw, de veeteelt, het onder wijs en de technische bedrijven zal de mogelijkheid voor hen gro- ter worden. Hier ligt volgens spr. een taak voor de transmigratieraad, die door het comité is gevormd en die adviserend optreedt en in contact met het ministerie de mogelijkheid van uitzending be ziet. Wat de Papoea's betreft gaat het comité uit van de belangen der autochtone bevolking. De vier Papoese leiders zijn dan ook lid van het comité. Eén hunner, de heer N. Jouwe, is thans in Nederland voor verdere studie. Het comité wil bevorderen dat er meer Papoea's, die in deze eeuw voor een groot deel uit het ste nen tijdperk in de techniek zijn verplaatst, in Nederi-md werden voorbereid voor hun taak als leiders van hun volk. Het comité probeert het be drijfsleven steeds meer voor Nieuw-Guinea te interesseren. Adoptiecomité's zijn in enkele plaatsen opgericht en zullen ook verder in Nederland worden ge vormd om het directe contact met plaatsen op Nieuw-Guinea te leggen en de bevolking daar onmiddellijk de steun te geven van de Nederlanders. Het comité wil zowel voor de genen die naar Nieuw-Guinea wensen te vertrekken als voor hen die uit Nieuw-Guinea komen een voorlichtingscentrum en rug gesteun zijn, een adres waar zij terecht kunnen met hun vragen en moeilijkheden. Het pand dat Nederland in de historie in de Australische wate ren is toevertrouwd, aldus de heer Van de Wetering, zullen wjj ons waard moeten tonen. heeft ervaren, dat de reis van prins Bernhard naar Mexico in 1950 de belangstelling voor het Nederlandse product zowel als de afzetmogelijkheden in dat land aanzienlijk heeft vergroot. De Mexicaanse regering heeft in het hart van haar hoofdstad 6000 vierkante meter tentoonstel lingsruimte, waarvan de helft met stands kan worden bezet, ter beschikking van het Neder landse bedrijfsleven gesteld. Tal van Nederlandse bedrijven heb ben op het eerste bericht, dat de tentoonstelling zal worden ge houden, spontaan gereageerd. Ongeveer de helft van de be schikbare ruimte is thans reeds besproken. In Mexico bestaat veel belang stelling voor kapitaalsgoederen, zoals landbouwmachines, zuivel- werktuigen en machines voor de extraherende industrie (bewer king van landbouwproducten als oliepersen en vezelverwerking). Voorts bestaat animo voor vrij wel het gehele gebied van elec- trotechnische artikelen en ver der voor vervoermaterieel als breed, en smalspoor met tractie en wagons, haven- en baggerma- teriaal, visserij- en kustvaartui gen, ambulances, vrachtauto's, vuilnis- en brandweerwagens en rijwielen met onderdelen. Belang rijk zijn ook producten van de chemische industrie en grond stoffen voor de pharmaceutische industrie, zoals anilinekleurstof- fen, vetzuren, kunstmeststoffen, stearaten, fungiciden, insectici den enz. Ook pootaardappelen en zaaizaden alsmede geconserveer de levensmiddelen, chocolade, biscuit, likeuren, bier en andere dranken zouden kansen op de Mexicaanse markt kunnen heb ben. Naar men hoopt zal deze ten toonstelling een grootse demon stratie van het Nederlandse be drijfsleven worden. Mexico be hoort tot de dollarlanden. Op leveranties naar deze markt krijgt de exporteur recht op de tien procent exportbonus. schap, buitenlandse Zaken, eco nomische zaken en voorlichting vier zetels voor de Masjumi het vice-premierschap, bin nenlandse zaken, financiën en godsdienst twee zetels voor de socialisten, waarvan Sumitro de nieuwe portefeuille van „planning" zou bekleden, en de andere partijen elk een zetel. Later hebben de P.I.R. en de democratische fractie bekend gemaakt, dat zij niet aan de nieuwe regering zullen deelne men, maar dat dit niet betekent dat zij automatisch tot de oppo sitiegroep zullen toetreden. Vol gens de bekendmaking kon de formateur net aan de door deze partijen gestelde eisen voldoen, o.a. ten aanzien van de gevraag de opheffing van de ministeries van voorlichting en godsdienst zaken. Treinverkeer gestremd Het treinverkeer in het gebied van Tjilatjap was Dinsdag door gevechten tussen legereenheden en benden gestremd. Zo moest oan. de trein, die de verbinding Bandung—Dj ogjakarta onder houdt, terugkeren. Twee kustvaarders van de K.P.M. uitgebrand. Deskundigen van het ministe rie van scheepvaart en de K.P.M. stellen thans een onder zoek in naar de oorzaak van het uitl randen van twee kustvaar ders der K.P.M., die een lading benzine en petroleum aan boord hadden. Eén daarvan lag te Djambi. De andere bevond zich in Pakanbaru. De „Lepar" be gon te branden na een ontplof fing in luik 1, in de „Leok" ont stond brand na opening van luik 1. Op een soortgelijke kust vaarder, die thans in de haven van Priok ligt, werden de instal laties Woensdag aan een onder zoek onderworpen. Een aantal deskundigen is naar Sumatra vertrokken voor een onderzoek ter plaatse, aldus vernam Aneta van de zijde van de KP.M. FOTOGRAFEREN IN HET BUITENLAND Voorzichtigheid geboden! In vele Europese landen is het fotograferen aan beperkingen onderworpen, zo waarschuwt de A.N.W.B. Toeristen dienen hiermede re kening te houden, willen zij niet in moeilijkheden geraken. Zo ontving de A.N.W.B. bericht, dat aan 't in Joego-Slavië bestaande verbod tot het fotograferen van militaire en industriële installa ties door de politie aldaar streng de hand wordt gehouden. Daar men dit verbod tevens zeer ruim interpreteert, hebben buitenlan ders zich reeds verschillende ma len last op de hals gehaald door het „kieken" van objecten, die als verboden werden beschouwd. Ook op het Indonesische mints-1 pen-i te zijn. Men veronderstelt, terie van Defensie blijken be- dat zij wapens uit het buitenland richten te zijn binnengekomen ontvangen en men brengt daar- over gesignaleerde vreemde mee de gesignaleerde schepen in schepen aan de Zuidkust van verband. West-Java. De woordvoerder van dit minis terie heeft Woensdag aan Ane- Intussen melden corresponden- ten van Aneta in West-Java over de subversieve activiteiten o.m., tene neeit wueu»u»5 -- --- ta medegedeeld, dat het ministe- dat eind vorige week twee on rie berichten ontving over een dernemingen in de streek ten Z onbekend schip, dat vorige week van de Wijnkoopsbaai door een Vrijdag in de middag om 13.00 bende van 400 man werd gcplun- uur door de kustbevolking bij derd. Op dé cassave-en klapper- Tjisolo werd opgemerkt. Het onderneming Tjigeband (waar schip voerde geen vlag of ande re kentekenen van zijn nationali teit. Het ministerie stelt thans een oi^lerzoek in. Inmiddels is reeds een patrouil le naar het kustgebied gezonden. Van berichten inzake gesigna- leerde onderzeeboten was het ministerie niets bekend. „Het Nieuwsblad schrijft, dat de veronderstelling voor de hand ligt. dat onbekende schepen con tact hebben gezocht met subver sieve elementen in het binnen land om hen van wapens te voor- ■zien of geheime agenten aan and te zetten. Het blad schrijft verder, dat t algemeen bekend is, dat een ge- ieelte van deze opstandelingen sterk onder rode invloed staan. Tijdens talrijke gevechten met leger en politie bleken de bandie ten altijd merkbaar goed bewa- geen Europese planters werken) werd voor 25.000 rupiah geroofd, ranginan in dezelfde streek wer- ranginan in dezefde streek wer den een rubberwals en een hoe veelheid ongërookte sheets ge: stolen. Ten N.W. van Tjiandjoer werd blijkens ontvangen rapporten één inwoner van de kampong Bukaan bij Patjét door een lid van de Darul Islam dood geschó ten. Jongelieden in het district Djampang Kulon hebben eert be rucht bendeleider van de com munistische „Baboe Roetjing" in de kraag gegrepen en hem aan het leger overgeleverd. De Britse minister van Buiten landse Zaken Eden heeft onlangs verklaard, dat Groot-Brittannië zich zal blijven houden aan de in 1948 uitgegeven Brits-Frans-Ame rikaanse verklaring, waarin de „Westerse grote drie" zich uit spraken voor het. teruggeven aan Italië van het gehele vrije gebied van Triest, dat een gemengd Ita- liaans-Sloveense bevolking heeft. De Joego-Slaven wensen een verdeling van de stad, waarbij de Brits-Amerikaanse bezettings zone, die in hoofdzaak door Itali anen wordt bewoond, aan Italië zou komen en de Joegoslavische bezettingszone mef zijn Sloveen se inwoners aan Joego-Slavië. Het officiële dagblad van de Joegoslavische communistische partij „Borba" levert thans com mentaar op Edens verklaring. Men verwacht Vrijdag een offi ciële Joegoslavische reactie, wan neer de Joegoslavische onder-mi nister van Buitenlandse Zaken in de nationale vergadering een de bat zal openen over de buiten landse politiek. „Borba" schrijft o.m.: „De drie- mogendhedenverklaring over Triëst komt voor Joego-Slavië niet voor bespreking in aanmer king, daar er geen oplossing van een vraagstuk, waar wij belang bij hebben, mogelijk is zonder dat wij daar zelf in zijn gekend. Wij hebben de Sowjet-Unie het „recht" ontzegd over ons en zon der ons te beslissen. „Wij ontzeg gen dit aan iedere andere staat of groep van staten". „Hetgeen er nu vooral op aan komt", "vervolgt „Borba", „is de verdediging te versterken om het hoofd te kunnen bieden aan een mogelijke aanval. Daarom hebben wij eqn aantal stappen gedaan om te komen tot een op lossing van het vraagstuk-Triëst, dat door Rome opzettelijk slepen de wordt gehouden. De I taliaanse regering heeft opzettelijk de anti- Britse en anti-Joegoslavische be togingen uitgelokt om op onze kosten toezegpingen van Frank rijk, Groot-Brittannië en de Ver enigde Staten de krijgen". medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Donderdag ochtend tot Donderdagavond. Aanhoudend koud. Wisselende bewolking met nog enkele verspreide sneeuw- of ha- gelbuitjes. Overwegend matige Noordelijke of Noordoostelijke wind. In de ochtend bijna overal lichte vorst. In de loop van de dag temperatuur even boven het vriespunt. 27 28 29 30 31 ZON MAAN op t: 6.27 19.05 6.36 21-48 6.24 19.07 6.53 23-12 6.22 19.08 7.14 6.20 19.10 7.43 0.32 6.18 19.12 8.22 1.42 VRIJDAG 28 MAART. Gistermiddag is in Arizone een B-eskens superfort neergestort en in brand Terneuzen gevlogen. Men vreest, dat 8 perso- Hansweert nen om het leven zijn gekomen. I Walsoorden v.m. 3.12 3.47 4.27 4.37 n.m. 3.39 4.14 4.54 5.04

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1952 | | pagina 1