DUITSE EENHEID Fata morgana of werkelijkheid? Adenauer in moeilijke positie Overeenstemming over wapenstilstandslinie Noodtoestand in overstromingsgebieden OPSCHUDDING IN BAKKERSKRINGEN DE ENGELSE INVOERBEPERKINGEN Moeilijkheden in Nederland Strijd aan de fronten duurt echter nog voort Hernieuwde dijkdoorbraken Zijn de broodprijzen te laag Herbewapening in het gedrang Deze week was de bondskanselier dr. Adenauer, tezamen met de drie Hoge Commissarissen der be zettende mogendheden, de gast van de ministers Acheson, Eden en Schuman in de Franse hoofdstad. Doel van de uitnodiging was een conferentie, waarin het Westen zich voorstelt de laatste obstakels op de weg naar West-Duitslands opneming in de Atlan tische gemeenschap, waarover te Bonn wekenlang onderhandeld is, zonder dat men tot een resultaat kwam, uit de weg te ruimen. Verwacht wordt hier, dat de Parijse besprekingen niet vruchteloos zullen zijn, want niet slechts het Westen wenst de Duitse herbewapening, ook Adenauer verlangt niets anders. Onder de omstandigheden, zo redeneert men, zullen de politici het wel eens worden over de prijs, die West-Duitsland voor zijn militaire bijdrage aan de Westelijke defensie in de vorm van een herstel van souvereine rechten zal krijgen. UITBREIDING VAN DE TECHNISCHE HOGESCHOOL De onderhandelaars van de V. N. en van de com munisten te Panmoendjon zijn het Vrijdag na een half uur eens geworden over een algehele oplossing van de kwestie der afbakeningslijn voor een staken van het vuren. De nieuwe vloedgolf, die langs de door de regen gezwollen Po in de richting van de Adriatische Zee stroomt, heeft in de benedenloop van de Po nieuwe breuken in dijken veroorzaakt, waardoor opnieuw duizenden personen uit hun huizen zijn verdreven en de schade aan het geteisterde gebied bij de Adriati sche Zee nog wordt vergroot. MONTGOMERY NAAR NEDERLAND. De wet op de wederzijdse veiligheid van de V. N. WEERSVERWACHTING HOOGWATER^ anKerinji bil Abonnement: i f! rcU?i?n Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Reflactie-adres: Noordstraat 55-57 Terneuzen Telefoon 2510 N& 5 uur: 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: 4,55 per kwa^ïaal Per week 37 cent Losse nummers 7 cent DE VRIJE ZEEUW ZATERDAG 24 NOVEMBER 1951. 7e Jaargang No. 1893. Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 ctn iedere regel meer 15 cent Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum advertentie 1,80. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Acbïr- Bureau van dit Blad 15 cent meer Inzending advertenties tot 's namiddags 2 u-u» Voor het Maandagnummer: Zaterdags ii uu« Minder zeker is men er van, dal Adenauer, aangenomen dat hij tot een accoord met het Wes ten komt, daarvoor de goedkeu ring van het parlement te Bonn zal kunnen verwerven. Want zelfs deze allerbelangrijkste zaak ligt in de schaduw van het alge mene verlangen der Duitsers naar herstel van de eenheid van hun land en slechts weinigen zijn bereid en in staat, het ene pro bleem los van het andere te zien en te behandelen. Tot die wei nigen behoren ongetwijfeld Ade nauer en een aantal andere voor aanstaande politieke leiders. Zij hebben al lang ingezien, dat zij op het herstel van de eenheid geen enkele invloed kunnen uit oefenen en dat deze geheel af hankelijk is van het verloop der politieke worsteling tussen Oost en West. Spreekt een Adenauer in zijn grote politieke redevoerin gen over deze eenheid, dan heb ben zijn woorden nauwelijks meer dan een platonische beteke nis. Het is geen geheim, dat de kanselier zelfs Oost-Duitsland voorlopig geheel heeft afgeschre ven. Hij ziet slechts heil in de herbewapening van West-Duits land en hoopt en verwacht, dat een militair versterkt Westen op de duur zo'n druk op het Oosten zal gaan uitoefenen, dat het Oosten tenslotte tot een terug tocht zonder strijd uit Oost- Duitsland zal zijn gedwongen. Aan de andere kant is Adenauer ervan overtuigd, dat een uit vrije verkiezingen ontstaan ^geneu traliseerd" democratisch Duits land door het Oosten geleidelijk zal worden ondermijnd en ten langen leste communistisch moet worden. Natuurlijk zou men de kanse lier onrecht doen, indien men zei, dat het herstel van de een heid voor hem niets betekent. Voor hem is dit echter een vèr verwijderd doel, dat slechts te bereiken is langs de omweg van West-Duitslands opneming in de politieke en militaire gemeen schap van het Atlantisch Pact. De 76-jarige staatsman ziet zijn taak uitsluitend daarin, deze daad van aansluiting bij het Westen te voltrekken. Zolang men nu moest aanne men, dat de Sow jet-Unie nooit en te nimmer bereid zou zijn, vrije verkiezingen in Oost-Duits land te doen houden, volgden alle alle regeringspartijen in Bonn de koers van Adenauer. In het rechts-extremistische Noord- Westen ging men echter ook toen al eigen wegen. Wij herinneren ons een manifest van de „Vrije Democratische Partij" voor de landdagverkiezingen in Neder- Saksen (Mei 1951), waarin het volgende „gedicht" voorkwam: „Den Bundenstaat will nur der [Ami, den Staatenbund Franzes [und Tommy, wir aber wollen alle gleich, das ewig junge deutsche Reich". Sinds echter de Oost-Duitse regering met haar campagne voor vrije Duitse verkiezingen begon, heeft ook de meerderheid in Adenauers eigen partij, de Chr.-Democr. Unie, zich uitge sproken voor het offensief in plaats van het defensief in de kwestie van het herstel der een- heid. En of hij wilde of niet, Adenauer moest zich laten mee slepen. Nu is deze verandering in de tactiek der regeringspartijen voor een niet gering deel het ge volg van de „nationale" politiek van de socialistische leider, Schumacher, die welbewust alles op de al-Duitse kaart zet. Wel is de onverzettelijke Schumacher de laatste, die om der wille van de eenheid een compromis met het communisme zou willen aan gaan, maar hij schijnt ervan overtuigd te zijn, dat het Wes ten en de Russen het toch vroeg of laat over Duitsland eens moe ten worden en dat dan zijn uur zal slaan. Schumacher speculeert erop, op zekere dag voor de West- en Oost-Duitsers te kunnen optreden met de mededeling, dat hij de enige is, die zich altijd om de de mocratie heeft bekommerd, zon der echter de Duitse nationale belangen aan die van het Wes ten (en het Oosten) te hebben opgeofferd. Terwijl Adenauer, de Rijnlander, het heil van Duits land en de wereld uitsluitend van het Westen (en de katho lieke driebond Frankrijk-Italië- West-Duitsland) verwacht, hoopt en gelooft Schumacher, de Oost- Pruis, aan de politieke missie van een verenigd Duitsland, dat so cialistisch en dus Westers ge oriënteerd zou zijn, zich echter tegelijk ook tegenover het Wes ten zou kunnen handhaven en zo zijn invloed op het Oosten zou uitoefenen. Enige woorden moeten in dit verband nog over de mening van de gemiddelde West-Duitser wor den gezegd. In de eerste plaats deze: de regering in Bonn en de bezettingsmogendheden zijn er in de jaren, dat de bevolking zich nauwelijks voor politiek interes seerde (1945—1950), niet in ge slaagd zich populair te maken. Nu de politieke belangstelling weer enigermate is terugge- keert, wreekt zich dit. Onder de West-Duitse bevol king bestaat algemeen het gevoel dat men langzamerhand tot een satelliet van het Westen Is ge worden, dat men zijn geluk slechts In een herenigd Duits land zal kunnen hervinden en dat de herbewapening, indien deze de hereniging In de weg zou staan, in ieder geval voorlopig zal moeten worden opgegeven. Onder deze omstandigheden is voor de regering in Bonn, die tenslotte afhankelijk van de kie zers is, de allesoverheersende vraag, of Moskou het duidelijk zal maken, dat het werkelijk be reid is als prijs voor de afkoop ener West-Duitse herbewapening met het opgeven van Oost-Duitse Minister Rutten heeft met het oog op de voorgenomen uitbrei ding en modernisering van de technische hogeschool te Delft toestemming verleend tot het oprichten van nieuwe gebouwen ten behoeve van de afdeling werktuigkunde, scheepsbouw- kunde en vliegtuigbouwkunde. Voorts is toegestaan de oprich ting van een nieuw gebouw voor de afdeling toegepaste mechanica van het laboratorium voor weg en waterbouwkunde, alsmede het bouwrijjp maken van de daar voor nodige terreinen. satellietstaat te betalen. Op het ogenblik kan daarover slechts worden gezegd, dat de Russen 't inderdaad ernstig zouden kun nen nemen. Natuurlijk hebben de Russen, zelfs als zij het ern stig menen, er alle belang bij hun kaarten niet te vroeg op tafel te leggen. Het is daarom niet uit gesloten, dat het tot een lang durig gemanoeuvreer komt, waarbij het Oosten steeds nieuwe concessie doet, zonder echter alle voorwaarden van Bonn te vervullen. Op deze wijze zou, ook indien de Russen opnieuw oneer lijk zijn, een uitstel der herbewa pening worden bereikt. Want zolang Moskou geen definitief „neen" heeft laten horen, kan Adenauer niet bewijzen, dat het appèl van de Oost-Duitse rege ring, zoals hij aanneemt, een pro- paganda-truc is. Over hetgeen er echter gebeu ren zal, indien blijkt dat de Rus sen ditmaal wel eerlijk zijn, kun nen nauwelijks speculaties wor den opgesteld. Dit immers zou niets meer of minder betekenen dan een Russisch wapenstil stands-aanbod in de koude oorlog voor zover deze op het Europese „oorlogsterrein" woedt. Afgevaardigden van de V. N. hebben het communistische voor stel aanvaard om, als een wa penstilstandsovereenkomst niet binnen dertig dagen zal zijn be reikt, de bestandslijn pas te her zien op het ogenblik dat de de legaties klaar zijn om de be standsovereenkomst te tekenen. zware aanvallen op verschillende vooruitgeschoven stellingen der Verbondenen in dit gebied niet in door de linies heen te breken. Donderdagavond hebben 10 Amerikaanse superforten het nieuwe Noord-Koreaanse vlieg veld te Oeidjoe aangevallen. Verkenningsvliegtuigen had den langs de 5 km lange start baan straaljagers waargenomen. De aanvallende vliegtuigen wer den hevig door luchtafweerge schut beschoten, doch tijdens het bombardement hield het schie ten op en doofden ook enige zoeklichten. Alle superforten zijn behouden op hun basis op Okinawa terug gekeerd. Vliegers meldden, dat communistische straaljagers in hun buurt hadden gevlogen, doch dat zij niet waren aange vallen. Veldmaarschalk Montgomery, de plaatsvervangend opperbevel hebber van de Nato-strijdkrach- ten in Europa, zal Maandag naar Nederland komen voor het voe ren van besprekingen met Ne derlandse militaire autoriteiten. De veldmaarschalk arriveert Maandagmiddag om 15.00 uur op het marinevliegkamp Valken burg. Woensdagmorgen vertrekt hij weer van Valkenburg. Gedu rende zijn verblijf in ons land lo geert hij in de Britse ambassade. Donderdagavond zijn op acht punten de dijken onder de enor me druk van het water doorge broken. De inwoners van zeven dorpen, die in de loop van de nieuwe overstroming liggen, werden gewaarschuwd zo spoedig mogelijk hun huizen te verlaten. Velen waren reeds eerder weg getrokken toen ingenieurs be kend maakten, dat zij de dorpen wilden opofferen om het aflopen van het overstromingswater naar zee te vergemakkelijken. Zij had den op verschillende punten in de dijken springstof aangebracht doch voor zij die tot ontploffing konden brengen braken de dijken onder de druk van het water. Onafgebroken varen in het Noord-Italiaanse overstromings gebied honderden boten, vlotten en amphibievaartuigen heen en weer. Zij brengen_ voedsel en drinkwater naar geïsoleerde per sonen en voeren op de terugweg vluchtelingen mee. Een Amerikaan, die in Genua in de kranten berichten over de overstroming had gelezen, is te Cavarzere aangekomen met een vrachtauto vol voedsel. Men heeft hem een boot ter beschik king gesteld, waarmee ook hij 't overstromingsgebied is ingetrok ken om het voedsel, o.m. drie ton melk voor zuigelingen, uit te delen. In het ondergelopen gebied in de Provence waait een koude Noordelijke wind en begint het water langzaam te zakken. Hon derden vierkante kilometers land staan hier onder water. Ook in de gezwollen Rhone en diens zij rivieren zakt het water lang zaam. De Loire stijgt nog steeds en in Bourgondië, in het bijzon der bij Nevers en Macon, is Vrij dag de toestand ernstiger ge worden. Hierdoor hebben de partijen in beginsel overeenstemming be reikt over punt twee van de agenda voor de wapenstilstands besprekingen. Voordat zij hun instemming met het jongste geallieerde com promisvoorstel bekend maakten, hadden de Noordelijke verzocht, de vergadering 3% uur te schor sen voor een bestudering van de vertaling. Thans zullen de voltallige dele gaties» de door de subcommissie bereikte overeenkomst en de nog vast te stellen contactlijn for meel moeten bekrachtigen. Daarna zullen zij overgaan tot de naleving van de wapenstil standsbepalingen, de uitwisseling van krijgsgevangenen en aanbe velingen aan de politieke autori teiten van beide partijen. Reuter tekent hierbij aan, dat de huidige contactlijn in Korea de militaire wapenstilstandslinie zal worden, mits beide delegaties binnen dertig dagen een uitein delijke bestandsovereenkomst te kenen. Is dit niet het geval dan zal de linie in overeenstemming met veranderingen van de front lijn worden herzien even voor t ondertekenen van de volledige bestandsovereenkomst, doch niet vroeger. Totdat de bestands overeenkomst zal zijn getekend zullen de vijandelijkheden voort duren. Het Achtste legerkorps heeft Vrijdagmorgen gemeld, dat de troepen der Verbondenen ten W. en Z.W. van Tsjorwon zware aanvallen hebben afgeslagen. De tegenstander slaagde er ondanks Volgens een bericht van het Sowjet-Russische persbureau „Tass" heeft de Russische minis ter van buitenlandse zaken, Wys- jinsky in een brief aan de voor zitter van de algemene vergade ring der V. N., Nervo, verzocht een klacht van Rusland, dat de Verenigde Staten „agressieve handelingen en inmenging in de binnenlandse aangelegenheden, van Rusland hebben gepleegd, op de agenda van de algemene vergadering op te nemen. Wysjinsky verklaart in de brief dat de Amerikaanse wet op de wederzijdse veiligheid van 1951 de Sowjet-Amerikaanse overeen komst van 1933, toen diplomatie ke betrekkingen tussen de Sow- jet-Unie en Amerika werden aangeknoopt, schendt. Toen werd overeengekomen, dat geen van beide landen militaire of andere organisaties, die als doel hebben door geweld het politieke of so ciale stelsel van de ander te ver anderen, te steunen. De wet voorziet in toewijzing van 100 millioen dollar voor het organiseren van „ondermijnende activiteit en sabotage" binnen de Sowjet-Unie en andere commu nistische staten, aldus Wysjinsky. Zoals gemeld heeft de Sowjet- Unie Woensdag in een nota aan Amerika geëist, dat de wet op de wederzijdse veiligheid zal worden ingetrokken. In Nederlandse bakkerskringen is grote opschudding ontstaan door een recent bericht, waarin wordt gemeld, dat van overheids- zijde geen wijziging zal worden gebracht in het beleid ten aan zien van prijs en samenstelling van het volksbrood. De Nederlandse bakkersbond kan zich niet voorstellen, dat op dit punt reeds een definitieve beslissing zou zijn gevallen. Naar de mening van de bond zou al thans aan de kern van de wen sen der bakkers, te weten dat de verkoopprijs van het volksbrood tenminste gelijk moet zijn aan de kostprijs van dat brood, tegemoet moet worden gekomen, aangezien op het volksbrood aanzienlijke verliezen worden geleden. Het verlies bedraagt gemiddeld over het gehele land ruim één cent per brood. De Nederlandse bak. kers hebben zeker een open oog voor de moeilijkheden, die ver hoging van de prijs van 't volks brood in verband met 't gevoer de prijs- en loonbeleid met zich zou brengen, doch zij zijn de stellige mening toegedaan, dat de daardoor ontstane tekorten niet op een bepaalde bedrijfstak mogen worden afgewenteld. De bond hoopt, 'dat de minister van landbouw na zijn terugkomst uit Rome alsnog onverwijld in het probleem van de verliezen op het volksbrood een gunstiger beslis sing zal nemen. De suggestie om het (bakken van een algemene broodsoort opnieuw te verorde nen wijst de Nederlandse bak kersbond met beslistheid van de hand. Toen in het verleden ''e prijs van het volksbrood werd vast gesteld ongeveer gelijk aan de toen geldende kostprijs, was de verhouding in verbruik tussen 't volksbrood en andere broodsoor ten half om half. De bakker vond dus enige compensatie voor de mindere verdienste op het volksbrood, in de verkoop van andere broodsoorten. Het ver bruik van het volksbrood is ech ter tot 60 van het totale ver bruik gestegen. Bovendien zijn de productiekosten omhoog ge gaan. Hierdoor zijn tal van bak kerijen in een benarde positie geraakt. Sommige bedrijven, die vrijwel uitsluitend volksbrood verkochten, hebben de strijd al moeten opgeven. Daarom blijft de Nederlandse bakkersbond aandringen op ver betering van de prijs van het volksbrood, opdat de Neder landse bakkers weer een lonend in plaats van een verliesgevend bestaan In hun bedrijven kunnen vinden. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Zaterdagoch tend tot Zaterdagavond. Zachter. Overwegend zwaar bewolkt met nu en dan regen. Aanvankelijk weinig wind en plaatselijk nevel of mist. Later matige tot krachtige en mogelijk tot hard toenemende wind tussen Z. en Z.W. Zachter. ZONDAG 25 NOVEMBER. De Engelse invoerbeperkingen blijken in Nederland, evenals trouwens in Denemarken en Frankrijk, ernstige moeilijkheden te veroorzaken. Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 10.51 11.26 0.06 0.16 n.m. 11.25 12Ï40 12.50 MAANDAG 26 NOVEMBER. v.m. 11.25 Breskens Terneuzen Hansweert 0.40 Walsoorden 0.50 ZON. EN MAANSTANDEN n.m. 11.38 12.13 12.53 1.03 ZON MAAN op onder op onder Nov. 14.19 24 8.13 16.39 2.18 25 8.15 16.38 3.36 14.30 26 8.17 16.37 4.59 14.44 27 8.18 16.36 6.27 15.03 28 8.18 16.36 6.27 15.03 28 8.20 16.35 7.59 15.31 29 8.21 16.34 9.29 16.13 Toen de Engelse regering de in voer op 7 November stopzette, had men algemeen de indruk, dat aan contracten en aan bilaterale verdragsverplichtingen zou wor den voldaan. Dit is tot op heden niet het geval. Nederlandse ex porterende bedrijven sloten aan zienlijke orders op Engeland af. Op een deel van deze contracten is door Engelse handelsrelaties geld gestort. Goederen werden vervaardigd of aangekocht en op geslagen. Daarvan kan practisch niets worden geleverd. Zolang niet geleverd wordt, kan of wil de Nederlandse exporteur de ge storte gelden niet gebruiken om aan eigen verplichtingen te vol doen. Dit geeft aanleiding tot ernstige liquiditeitsmoeilijkheden. Voor de handel in bederfelijke goederen zijn de moeilijkheden 't grootst, omdat de kwaliteit daar van hard achteruit gaat. waar door enorme verliezen dreigen te ontstaan. In Nederlandse handelskringen is men verontwaardigd en ge griefd, dat hun Engelse handels relaties krachtens regerings maatregelen de gesloten contrac ten niet kunnen nakomen. Deze Engelse relaties steken hunner zijds hun verontwaardiging ook niet onder stoelen of banken. De drastische Engelse maatre gelen betreffen een bezuiniging van 160 millioen pond op de in voer van voedsel. Hiervan valt ongeveer 100 millioen in de sec tor van de particuliere handel. Gezien de pas verschenen Engel se lijst meent men in het Neder landse bedrijfsleven, dat in de particuliere sector in feite een bezuiniging van tenminste 200 millioen pond wordt beoogd. In kringen en bedrijf wordt be toogd, dat het weigeren van de naleving der bestaande contrac ten. alsook het niet-nakomen van bj laterale handels ver plichtingen het vertrouwen in de Engelse markt ernstig heeft geschokt. Uitgaande van de huidige situa tie voorziet men voor de toe komst een ernstige mate van af brokkeling van de handelsrela ties. Sommigen vragen zich af, of de Britse regering een dreigende inflatie op de ruggen van particu lieren en van andere landen wil afwentelen. Een der grote bezwaren in Ne derland geldt de Engelse maat regel, dat in de toekomst uitslui tend bedragen voor invoer uit onverschillig welk land van de O.E.E.S. beschikbaar zullen ko men. Speciaal in de agrarische sector zou dit tot onbillijkheden leiden. Italië is bijv. eerder aan de markt met kersen dan Frank rijk. Eerstgenoemd land zou het Engelse invoerbedrag geheel kunnen uitputten, vóórdat in Frankrijk de kersen rijp zijn. Enkele sprekende voorbeelden van de huidige Nederlandse moeilijkhedn zijn die, welke 'n verwerkingsbedrijf van vet, een biscuitfabriek en een honderdtal fruitexporteurs ondervinden. Op contract in „open licentie" is voor 50.000 pond sterling aan „suikervet", bestemd voor de Engelse biscuitbereiding, op con tract verkocht. Nu de levering in gang was, kwam de Engelse in voerstop. Het niet erkend Engeland liggen voor veie mil. lioenen guldens aan vers fruit in Nederlandse koelhuizen. Dit fruit zou op afgesproken tijdstippen tot ongeveer half Januari worden geleverd. Alleen al aan peren ligt voor meer dan 400.000 pond sterling opgeslagen. Niet alleen wordt dit product door bederf waarde loos. doch bovendien kan men het nergens anders kwijt. Van de voornaamste andere af nemers zijn de contingenten aan Zweden en Finland reeds gele verd. Duitsland wil niets meer opnemen. De Belgische koelhui, zen zitten vol geleverde Neder landse peren. De enige uitweg zou verkoop tegen aföraakprij- zen op eigen markt zijn. Indien deze voorraden geheel in Neder land zouden worden opgenomen, dan nog zou tenminste vijftig proeent van de aankoopprijs verloren gaan, waarmede het faillisement van vele der betrok ken exporteurs een feit zou zijn. Naast het niet-erkennen van de gesloten contracten staat de kwestie der bilaterale verplich tingen, die volgens de laatste ge gevens evenmin door de Engelse regering zouden worden erkend. Op dergelijke overeenkomsten worden bijv. aardappelmeelpro- ducten en banketbakkersgrond stoffen geleverd. De Nederlands- Engelse handelsovereenkomst loopt op 31 Maart 1952 af. Enge land weigert voorshands derge lijke producten vóór 1 Maart 1952 af te nemen. Ook hier en voor vele andere artikelen ontstaat schade. In Nederlandse kringen van handel en bedrijf is men voome- lo^. mens aandrang op de eigen rege- contract wordt1 ring te gaan oefenen om de En- De firma mag gelse maatregelen met kracht te slechts voor 18.000 pond sterling beantwoorden. Men denkt hierbij leveren. Een grote Nederlandse aan het niet langer kopen van biscuitfabriek zette op contract Engelse industrieproducten en doorgaans de helft van de pro- niet langer leveren van zuivel-en ductie in Engeland af. Nu zou vleesproducten, welke men in En- slechts een gering deel van de geland graag wil hebben, doch totale productie geleverd mogen die men elders ook kwijt kan, worden. Gevolg: verliezen voor zelfs tegen dollars Het is nog met het bedrijf en ontslagaanvragen te overzien, in hoeverre kringen voor vele arbeiders. I van handel en bedrijf aan deze Op afgesloten contracten met i aandrang zullen deelnemen.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1951 | | pagina 1