20.000 Amerikanen bouwen:
waterstofbomfabriek
OVERWINT TECHNIEK
DE OORLOG?
De komende winter
weer piekuren
Verbond van NederL werkgevers
Geen pessimisme voor de
toekomst van ons land
Interplanetaire en
aardse luchtvaart-
verschijnselen
Nieuwe theorie
de brood vergiftiging
in Frankrijk
over
Smokkelorganisatie
ontdekt
TWEEDE BLAD
Zaterdag 20 October 1951
7e Jaargang No. 1663
Nog betrekkelijk kort geleden was Ellenton op de
Oostelijke oever van de Savannah rivier in de staat
Zuid-Carolina, een plaatsje, waarvan niet één op de
honderdduizend Amerikanen het bestaan kende. Nu
kan men de naam vrijwel dagelijks in korte of lange
berichten in alle Amerikaanse bladen vinden. Het is
namelijk daar, dat het verschrikkelijkste project, ooit
door mensen uitgedacht, wordt uitgevoerd.
De verdwenen
Briise employé
Het vermiste
Amerik. vrachtvliegtuig
„De particuliere afnemers gebruiken per hoofd
tweemaal zo veel stroom als vóór de oorlog", deelde
Ir. H. F. A. Roosenburg, directeur van het Haagse
G.E.B. mede, toen hij wees op de grote stijging van
het energiegebruik over de gehele linie als gevolg van
de toenemende industrialisatie.
De heer T. J. Twijnstra, voorzitter van het Ver
bond van Nederlandse Werkgevers, heeft op de
ledenvergadering van dat verbond te Groningen
gewezen op het feit, dat de werkgevers zich ook in
het afgelopen jaar op het standpunt hebben gesteld,
dat zoveel mogelijk constructief moest worden
medegewerkt terzake van die maatregelen, welke de
regering in het algemeen belang meende te moeten
nemen en die naar de mening van het verbond op het
betreffende ogenblik geboden waren. De onder
nemerswereld zal naar vermogen bijdragen tot de
productieve inspanning, welke in het belang van ons
gehele volk wordt vereist.
Inschrijvingen
Technische Hogeschool
O.-Duitse politie bezette
West-Berlijnse wijk
Functionaires van hei
Deense consulaat in
Antwerpen verdwenen
2 ud
aateT
!fe»1
an
Za\
I
I
nal
3.
Ise I
VRIJE ZEEUW
Ongeveer 20.000 man, allen
voorzien van de door de aanne
mer, de „Du Pont-Company". als
vettigheidsmaatregel voorgeschre-
ven aluminium helm met daar
aan bevestigde stofbril, zijn in
dag- en nachtploegen bezig op een
gebied van 300 vierkante mijlen,
waarop tevoren de katoenplanta
ges waren platgebrand en de pijn-
boambossen geveld, de fantas
tisch uitziende bouwwerken op
te richten, die nodig zijn voor de
vervaardiging van het wonder-
wapen, waarvan de Amerikanen
zich voorstellen, dat het door zijn
alles vernietigende kracht de oor
log onmogelijk zal maken: de
waterstofbom.
Wanneer de installaties gereed
Er is een datum vastgesteld
maar die is geheim, zoals onge
veer alles in en om Ellenton.
Zelfs de geringste timmermans-
hiftp moet, vóór hij te werk wordt
gesteld, een eed afleggen, dat hij
zal zwijgen als het graf over het
geen hij in Ellenton te zien en te
henen zal krijgen. En zó groot is
er het wantrouwen, dat men zelfs
op de onschuldigste vragen een
ontwijkend antwoord krijgt.
Dat neemt niet weg, dat men
met eigen ogen, zij het ook op
grote afstand, kan waarnemen,
dPt het werk snel vordert. Dat
wals overigens ook al duidelijk ge
worden, doordat onlangs 't lucht
ruim in wijde omtrek boven El
lenton voor vliegtuigen werd ver
boden. En verder weet men dan
nog, dat de kosten van het pro
ject» oorspronkelijk beraamd op
een dikke 200 millioen dollar, door
steeds weer nieuwe uitbreidingen
inmiddels zijn gestegen tot bijna
1,2 milliard dollar.
Maar nóg iets is uitgelekt in
het vrij loslippige Amerika. Leest
men er de wetenschappelijke tijd-
sdllriften, zoals het „Bulletin of
Atomic Scientists", waarin geleer
den van naam, als de professoren
Oppenheimer, Vannevar Bush,
Compton en Conant, regelmatig
schrijven, en de deskundige bij
dragen in de „New York Times"
en de „Herald Tribune" op na,
dan blijkt, dat Amerika weliswaar
op vrij korte termijn een soort
waterstofbom zal kunnen maken,
maar dat dit nog niet hèt won-
derwapen is.
Qm het in een voor leken be
grjjpelijke taal te zeggen: de wa
terstofbom, die men waarschijn
lijk binnenkort zal maken, bestaat
uit twee delen: de bekende, plu
tonium- of uraniumbom en een
trtüumbom, waarbij de eerste als
ontsteking van de tweede moet
dienen. Zo'n „dubbele" bom. zal,
naar men aanneemt, een onge
veer zestien maal vernietigender
uitwerking hebben dan de sterk-
Het Britse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft te Londen
bekend gemaakt, dat minister
Morrison de Russische autoritei
ten in Moskou heeft verzocht
dringende stappen" te doem om
,.de vrijlating van mevr. Ricketts"
te bewerkstelligen.
In een telefoongesprek met de
Britse ambassade heeft mevr
Ricketts meegedeeld, dat zg had
besloten haar ontslag te nemen
orn h&ur zieke moeder te kunnen
helpen.
Haar echtgenoot zei naar aan
leiding hiervan te geloven, dat ,,zij
bang is gemaakt, omdat zij niet
van hem wilde scheiden".
„Haar moeder is niet ziek, dit
is net werk van de Russische ge
heime politie", aldus Ricketts.
ste plutonium- of uraniumbom.
Maar tritium, een zwaarwater,
is een uiterst schaars en moeilijk
te winnen materiaal. Het project
in Ellenton is in hoofdzaak voor
zijn productie opgezet. En met de
zelfde moeite en kosten, welke de
vervaardiging van een tritium-
bom zal eisen, kan men enige
honderden normale atoombom
men produceren. Indien de Ame
rikanen dan ook moesten ver
wachten, dat met de tritiumbom
het laatste woord op het gebied
van zware atoomwapens zou zijn
gezegd, konden zij het project in
Ellenton beter afschrijven.
De theoretici zijn echter al ver
der. Zij houden zich nu bezig met
de deutriumbom, een driedelige
bom, waarin plutonium of urani
um en tritium als ontstekers in
eerste efl tweede fase voor een
lading deutrium, (óók een zwaar
water, maar minder „zwaar" dan
tritium; het is in grote hoeveel
heden aanwezig en dus goedkoop)
zouden moeten dienen. En daarbij
moeten dan volgens de atoomge
leerden de enorme massa's ener
gie vrijgemaakt worden, waarvan
de vernietigende kracht inder
daad onvoorstelbaar is. Om dat
te bereiken behoeft men „alleen"
nog maar het probleem op te
lossen, hoe de krachten, welke
door de „ontstekers" plutonium
of uranium en tritium worden
vrijgemaakt, lang genoeg te loca-
liseren om in de lading deutrium
een ketting-reactie te kunnen be
werkstelligen. Het gaat daarbij
slechts om millioenste delen van
seconden, maar wat men toch
eigenlijk aan de geleerden vraagt
is een kracht, die onweerstaan
baar is, desondanks te weer
staan.
Of dit probleem oplosbaar is?
De wetenschappelijke medewer
ker van de „New York Times",
Laurence, een van de meest voor
aanstaande en betrouwbare pu
blicisten op het gebied van de
kern-energie, heeft voorspeld, dat
Amerika over twee jaren een bom
zal hebben, duizend maal krach
tiger dan die, welke op Hirosjima
werd geworpen. Men kan slechts
hopen, dat ook zijn tweede voor
spelling, „dat dan nog alleen een
patiënt in een krankzinnigenge
sticht aan oorlog zal kunnen den
ken", bewaarheid wordt.
Een van de vliegtuigen^ die zoe
ken naar de 11 leden van de be
manning van het sedert Maandag
vermiste Amerikaanse transport
vliegtuig heeft ten Z. van New
Foundland 3 lichtfakkels waarge
nomen.
De eerste fakkel, die 10 minuten
brandde, werd waargenomen op
ongeveer 100 km ten Z. W. van
het Franse eilandje St. Pierre.
Kort daarna werden 2 fakkels ge
zien ongeveer 35 km meer naar
tiet Z.W.
Onmiddellijk zijn vliegtuigen
naar dit punt gezonden. De lucht
macht heeft bekend gemaakt, dat
door de straffe wind de reddings
vlotten zeer snel drijven. Boven
dien is het niet bekend, of de am-
phibier vliegtuigen op zee zullen
kunnen landen.
De douane-recherchedienst te
Duisburg-Ruhrort is een interna
tionale smokkelbende op het spoor
gekomen, die grote hoeveelheden
^waardevolle staalproducten en
machines naar Nederland en van
daar uit vermoedelijk naar Oost-
Europese landen zou hebben ver
voerd.
De goederen zouden van Duis
burg-Ruhrort met Rijnschepen
naar Rotterdam gebracht zijn.
In 2 jaar tijds zouden op deze
wijze 10.000 ton staalproducten
ter waarde van 6,5 millioen mark
clandestien zijn uitgevoerd. Een en
ander kwam aan het licht toen op
een van de schepen bij de controle
in Emmerich een uitvoervergun
ning met een vals nummer werd
getoond.
Zij stelden daarop na een onder
zoek vast, dat de lading in Rot
terdam onmiddellijk in spoorwa
gons werd overgeladen en als
transitogoed dwars door Duitsland
naar de oostelijke zone van Wenen
werd verzonden.
Twee agenten van de organisa
tie zijn door de douane-recherche
te Duisburg-Ruhrort in hechtenis
genomen.
Het onderzoek wordt voortgezet.
Een uitvloeisel van dat groter
stroomverbruik zi,n de pieruren,
die ook de komende winter voor
de meeste provincies weer zullen
gelden en wel van 12 Nov. tot 2
Februari van 7-9 uur. 's morgens
en van 16.30-18 uur 's avonds, be
halve op Zaterdagmiddag en Zon
dag.
Alleen Groningen, Friesland,
Drente en Overijssel hebben zoveel
capaciteit, dat daar de piekuren
niet zullen worden ingesteld.
Tijdens de piekuren zal lichtre
clame geheel verboden zijn, terwijl
de winkril- en étalage-verlichting
beperkt zal blijven tot de halve
étalage en de halve winkel.
Electrische treinen, trams en
Voor het studiejaar 1951-1952
werderl tot nu toe aan de Techni
sche Hogeschool te Delft 4668
studenten ingeschreven tegen
5056 op dezelfde datum in het stu
diejaar 1950-1951.
Het aantal nieuw ingeschreve
nen bedraagt thans 559 tegen 758
vorig jaar.
Uit de gespecificeerde opgave
blijkt, dat de belangstelling voor
de studie voor civiel-ingenieur het
sterkst is gedaald. Vorig jaar wer
den hiervoor 193 en nu slechts 44
studenten ingeschreven.
In alle richtingen daalde het
aantal voor het eerst ingeschreve*
nen, doch relatief het minst voor
de vakken eleotrotechnisch- mijn
en natuurkundig ingenieur.
Nergens leven hemelbestor
mende gedachten feller dan in
de kringen der wetenschappelijke
luchtvaartdeskundigen.
Men zou deze gedachten gerust
als een permanent pogen tot
„vluchten in de ruimte" kunnen
omschrijven. Deze deskundigen
zelve spreken van „astronautiek"
waarmee ze hun plannen tot in
terplanetair verkeer aanduiden.
Binnen tien jaar, zo voorspel
len zij, zal het mogelijk zijn een
kunstmatige satelliet buiten het
bereik der aantrekkingskracht
van de aarde te brengen. Het is
Dr. Eugen Sanger, de bekende
Duitse raket-expert, de man die
aan de bouw van het eerste
raketvliegtuig zulk een groot
aandeel had, die over deze en der
gelijke problemen met deskundi
gen uit tal van andere landen
spreekt alsof het actuële proble
men betreft. Er wordt verteld,
dat de piloten, die eventueel op
deze buiten onze dampkring zwe
vende satelliet zouden belanden,
voornamelijk te lijden zouden
hebben van wat men omschrijft
als „ruimteziekte", en dat deze
veroorzaakt zou worden door het
gemis aan zwaartekracht. Om
hen echter te beho-eden voor dui
zeligheid, zou men dan de satel
liet zó snel moeten laten rond
draaien, dat het gebrek aan
zwaartekracht erdoor zou worden
opgeheven! Dit alles moet de een
voudige mens, die generlei be
hoefte heeft om „naar de maan"
te gaan, nogal vreemd in de oren
klinken. Maar men dient te be
denken, dat wat vandaag nog on
werkelijk en fantastisch klinkt,
morgen als de gewoonste zaak
ter wereld kan worden be
schouwd.
Voorlopig echter houden de
vliegtuigdeskundigen zich met
meer „aardse" aangelegenheden
bezig, namelijk met de kwestie
of de Russische straaljagers wer
kelijk zo superieur zouden zijn
als dikwijls wordt gesuggereerd.
De Russen doen natuurlijk wat
ze kunnen om deze suggestie te
versterken. Niet alleen tegenover
het buitenland, maar ook tegen
over de eigen bevolking. Op de
grote luchtvaartdag, die kort ge
leden in Tjoesjino, het machtige
vliegveld een 20 km van Moskou,
werd gevierd, waren een half
millioen toeschouwers. Ze ver
gaapten zich aan het schouwspel,
dat geopend werd door honderd
vliegtuigen, die samen de letters
en de woorden vormden „Slava
Stalinu", oftewel „glorie aan Sta
lin". Het was ongetwijfeld een
groots schouwspel en er werden
verscheidene nieuwe modellen
van straaljagers gesignaleerd.
Veel van het effect werd echter
te niet gedaan door een feit, dat
eveneens van recente datum is:
één van die geduchte Russische
straaljagers viel tijdens de oor
logshandelingen in Korea geheel
onbeschadigd in handen van de
geallieerden. Het vliegtuig was in
zee neergekomen en men slaagde
erin, het op te halen en onmiddel
lijk naar Amerika over te bren
gen. Toen bleek, dat de machine,
die wei van enkele belangrijke
nieuwe vindingen was voorzien,
gedreven werd door een appara
tuur van Engelse makelij, dat de
Russen eenvoudig hadden nage
maakt
Sinds deze vondst konden de
deskundigen in alle Westerse lan
den ietwat verlicht ademhalen.
Maar ze weten niettemin, dat de
Russen eventueel sterke tegen
standers zullen blijken. De Russi
sche luchtmacht beschikt volgens
de jongste schattingen over op
zijn minst 20.000 prima vliegtui
gen, waarvan de helft uit straal
jagers en lichte bommenwerpers
bestaat. De Russische productie
is boven verwachting groot: men
maakt thans ongeveer 8500 vlieg
tuigen per jaar, dat is het dub
bele van wat de Ver. Staten thans
produceren! Maar, als de Ameri
kanen in serie zouden gaan pro
duceren, hetgeen ze nog niet
doen omdat ze daarmee wachten
tot het laatste moment dan
zullen, ze deze productie ettelijke
malen overtreffen en... met de
nieuwste modellen!
„Wij moeten het betreuren, dat
in het afgelopen jaar de ontwik
kelingen naar een wijdere inter
nationale economische gemeen
schap niet versterkt zijn, maar
dat er integendeel op verschillen
de punten een teruggang te con
stateren valt. Zo is er het feit,
dat onze regering, die was voor
gegaan in het streven naar libe
ralisatie van de internationale
handel, onder de druk der om
standigheden op die weg moest
terugkeren, ook ten aanzien van
België en Luxemburg.
Ook de vruchteloosheid van de
langdurige besprekingen in Tor
quay en de ondervinding met
onze zuivelimport in de Verenig
de Staten spreken duidelijke taal.
Teleurstellend vooral is de
gang van zaken ten aanzien van
de Benelux, waardoor de verwe
zenlijking daarvan verder dan
ooit verwijderd lijkt. Dat zich in
beide landen op dit punt een
soort apathie van de geïnteres
seerden heeft meester gemaakt,
is daarbij wel nog het meest te
betreuren.
'Ik blijf evenwel van mening,
dat dit breed geziene plan kan
worden tot stand gebracht. Een
evenwichtige Nederlandse econo
mie, een gezond geldwezen is
daarvoor een belangrijk ver
eiste".
In de Tweede Kamer heeft het
plan-Schuman een gunstig ont
haal gevonden. Ik kan mij niet
ontveinzen, aldus spr., dat er in
de opzet daarvan zoveel kunst
matigs aanwezig is, dat zal moe
ten worden afgewacht, of daar
van geen verstarring moet wor
den gevreesd, die remmend op de
ontwikkeling van de betrokken
industrieën zou kunnen werken.
Spr. vraagt zich af, of de ijve
rige pogingen, die worden aange
wend om binnen korte tijd pro
ductschappen op het terrein der
voedselvoorziening tot stand te
brengen, in overeenstemming
moeten worden geacht met het
beginsel van een geleidelijk
groeiende samenwerking van be-
drijfsgenoten.
De vaststelling van de winst
der onderneming door de fiscus
komt volgens spr. neer op het bij
voortduring en geleidelijk opleg
gen van een vermogensheffing
ineens aan het bedrijfsleven.
Het nieuwe fiscale winstbegrip
uit de recente nota van de minis
ter van Financiën brengt voor
sommige bedrijven enige verlich
ting, doch deze is van niet meer
dan tijdelijke aard.
Het wil spr. voorkomen, dat
een van de moeilijke vraagstuk
ken, waarvoor de industrie zich
op dit ogenblik ziet gesteld, het
bewaren van een voldoende liqui
diteit van de bedrijven is.
Grote en goed gevestigde be
drijven zijn er veelal in geslaagd
aanzienlijke leningen op te
nemen. Zij hebben daardoor voor
een deel aan de moeilijkheden
het hoofd geboden, zij het dat
daardoor de verhouding tussen
eigen en vreemde middelen ten
ongunste is gewijzigd. Maar vele
kleinere bedrijven hebben deze
weg niet kunnen gaan en het wil
mij voorkomen, dat daar de moei
lijkheden veelal het grootst zul
len zijn. Gezien de betekenis van
de grote groep van kleinere en
middelgrote bedrijven voor ons
land, houdt dit een acuut gevaar
voor onze economie in, vooral op
het moment van een omslag der
conjunctuur, waarop wij toch
moeten rekenen en waarvan zich
reeds enkele symptomen hebben
voorgedaan. Ik beschouw het
liquiditeitsprobleem op het hui
dige moment als een van de ern
stigste gevaren, waarmee de in
dustrie te rekenen heeft.
Wanneer wij ons evenwel af
vragen, of het Nederlandse volk
in zijn belangrijke productieve ge
ledingen zich ook in het dage
lijkse leven duidelijk tegenover
deze moeilijkheden heeft ge
plaatst gezien, dan moet, naar het
mij voorkomt, het antwoord daar
op ontkennend luiden.
Bij de zorg voor de liquiditeit
zal men onmogelijk kunnen zeg
gen, dat de industrie met grote
financiële moeilijkheden te kam
pen heeft gehad. In het alge
meen zijn de uitkomsten bevre
digend geweest en de industriële
bedrijven hebben ondanks de
steeds stijgende kosten aan de
verbetering en uitbreiding van
hun apparaat krachtiger kunnen
werkqn dan in de jaren vóór de
oorlog het geval is geweest.
Ook de landbouw heeft gun
stige jaren gehad.
Wat de arbeiders betreft citeert
spr. de brochure van minister
Lieftinck, die daarin vaststelt
dat het reële arbeidsinkomen van
de mannelijke meerderjarige in
dustriearbeider in October 1950
vergeleken bij 1938 met kinder
bijslag op 112 kan worden ge
steld, terwijl deze cijfers voor de
landarbeiders en de mijnwerkers
aanmerkelijk hoger liggen.
Het zijn dan ook in hoofdzaak
de rente- en pensioentrekkers ge
weest, die de druk der omstandig
heden zwaar hebben gevoeld.
Daarnaast heeft de regerings-
politiek onevenredig zware lasten
opgelegd aan de bezitters van
land en huizen.
Aan één ding hebben allen
zwaar meegedragen, namelijk
aan de uiterst drukkende belas
tingen.
Deze belastingen bevorderen
noch de energie, noch de spaar
zin.
Met instemming hebben wij
kennis genomen van de rege
ringsnota aan de Tweede Kamer
inzake de opvoering van de pro
ductiviteit. Noch voor de onder
nemer noch voor de arbeider
werkt de mededeling van de mi
nister dat in de komende jaren
de productiviteit met 8 moet
worden verhoogd, ook maar
enigermate als een directe prik
kel om zijn schouders te zetten
onder deze doelstelling. Men kan
er zich daarom slechts over ver
heugen, wanneer de bedoelde
nota getuigt van het besef, dat
om deze theoretische doelstelling
te verwezenlijken, practische om
standigheden moeten worden ge
schapen, waardoor alle werkers
in het productieproces worden
aangespoord het uiterste te pres
teren.
De minister komt daardoor
vanzelf tot de conclusie, dat het
productiviteitsstreven van de on
dernemer gelegenheid moet wor
den gegeven zich tfe ontplooien
en dat de beloning van de arbei
der in redelijker verband zal moe
ten staan tot hetgeen hij pres
teert.
Dit zijn gezonde gedachten.
Grotere vrijheid voor de onder
nemer en vrijere loonvorming.
Vrijheid van bedrijfsuitoefening
en vrijheid van arbeid zijn onmis
baarder dan ooit om de noodzake
lijke aanpassingen te verrichten.
Wanneer ik de hoop uitspreek,
dat de ontwikkeling van de Ne
derlandse economische politiek
zal verlopen in een richting van
realiteit en vrijheid, dan stel ik
daarbij voorop, dat dit moge ge
schieden in een geest van samen
werking met de overheid en even
eens met de voor onze industrie
zo uiterst belangrijke groep van
de arbeiders.
Ondernemers en arbeiders be
horen bijeen. Zij hebben het
kan niet worden ontkend op
het beperkte vlak van de loonbe
paling dikwijls tegenstrijdige be
iangen, maar op alle andere pun
ten gaat hun lielang parallel.
Tenslotte zeide spr. niet het
pessimimsme te delen van zo-
velen, die bezorgd zijn voor de
economische toekomst van ons
vaderland, omdat hij vertrouwen
heeft in de eigenschappen van
het Nederlandse volk, in zijn on
dernemingszin, in zijn arbeid
zaamheid, in zijn intelligentie en
in z;jn spaarzaamheid. Hij deelt
dit ook niet op grond van de in
de achter ons liggende jaren ver
richte prestaties, maar hij stelt
daarbij één voorwaarde: dat wij
Nederlanders bij alle verscheiden
heid onderling elkander kunnen
vinden in samenwerking.
trolleybussen zullen tijdens de
uren slechts de helft van de nor
male energie mogen gebruiken,
terwijl de radio gedurende die tijd
niet zal uitzenden.
In verband met het grote ener
gieverbruik zullen er in verschil
lende plaatsen extra machines ge
ïnstalleerd worden. Zo zal Rotter
dam er 3 krijgen van 30.000 kw.
Den Haag 2 van 30.000 kw, Dord
recht 4 van 50.000 kw en Leidem
2 van 30.000 kw.
Voor Zuid-Holland betekent dit
een vermeerdering van 470.00#
■kw. De kosten voor deze machines
zullen 260 millioen. gulden bedra
gen.
Ir. Roodenburg noemde de situa
tie in Den Haaag wat de energie
voorziening betreft thans al zor
gelijk en in de winter zullen er
zeker nog vele moeilijkheden bij
komen.
In dit verband zal de stad In
districten worden verdeeld, die
rouileringsgewijs kunnen worde*
afgesloten. „En het is niet uitge
sloten dat dit inderdaad gaat ge
beuren", aldus Ir. Roodenburg.
In een proclamatie verklaarde
het provinciale bestuur van Braa-
denihurg, dat de wijk bij Potsdam
was gevoegd om „een eind te ma
ken aan de onnatuurlijke toestaand,
dat Steinstuecken door Berlij»
wordt bestuurd".
De 50 tot 60 gezinnen, die in de
30 huizen van de wijk wonen heb
ben instructies te Potsdam le
vensmiddelen- en kolenbor.aen te
halen.
Gedurende de blokkade van Ber
lijn in 1948 en 1949 hadden de
autoriteiten van de Sowjet-zone
toegestaan dat de wijk door West-
Berljjn van voorraden werd voor
zien.
Een functionaris van het Deense
consulaat te Antwerpen, belast
met scheepvaartaangelegenheden,
is verdwenen.
De politie heeft eent onderzoek
ingesteld.
De fucticaaris, wiens naam
roch door de politie noch door het
consulaat wordt genoemd, was ge
huwd met een Belgische.
Hij wordt sinds Donderdag ver
mist.
Men ontdekte, dat in zijn bureau
was ingebroken en men vond er
bloedsporen.
Met betrekking tot de brood-
vergiftiging te Pont-Saint-Esprit
(Frankrijk) heeft een Vlaamse
veearts een geheel nieuwe theorie
ontwikkeld.
Hij beweert n.l., dat de vergifti
gingen, die zich in dit Franse
dorpje hebben voorgedaan niet het
gevolg zijn van de aanwezigheid
van moederkoren in Let brood,
doch van het zaad van de 'witte
lupine, die in Frankrijk en vooral
in de Pyrerteën, wordt gekweekt
voor veevoeder.
Bij het rijpen van deze witte lu
pine en bij een bepaalde bodem
gesteldheid doet zich n.l. 'n schei
kundig proces voor waardoor
cyanogeen ontstaat, dat met
water cyaanzuur geeft. Wan
neer men dergelijke lupine met
warm water bewerkt wordt cyan-
zuur er onmiddellijk aan onttrok
ken dan bestaat geen enkel gevaar
meer voor consumptie door dieren
of mensen. Geraakt het zaad van
deze witte lupine evenwel in het
brood dan kan dit o.a. bij de gis
ting cyaanzuur afscheiden.
Opgemerkt dient hierbij te wor
den dat niet alle witte lupine dus
vergiftig is en deze in vele stre
ken in Frankrijk onbewerkt als
veevoeder wordt gebruikt.
De Vlaamse vee-arts die direc
teur is van het abattoir te Me-
chelen, voegt aan deze verklaring
toe, dat hij reeds 2 gevallen van
vergiftiging door witte lupine
heeft meegemaaakt in znn prac-
tijk.
Omstreeks 1930 had hij gelegen
heid met 2 inspecteurs van de vee-
artsenijkundige dienst van ge
dachten te wisselen over een ge
val van vergiftiging bij dieren, die
via de haven van Antwerpen Bel
gië waren binnengebracht. Talrij-
Ke dieren stierven en aanvankelijk
slaagde men er niet in de oorzaak
te cQtdekken. Na een nauwkemri0
onderzoek kwam evenwel vast te
staan dat de vergiftiging te wij-
fr"jTas aan ^le'- felt, dat de dieren
hadden gegeten van bonen, die ge
mengd waren met het zaad varfde
witte lupine.
Eenl tweede geval maakte de
arts mee in 1933.
Hij kreeg toen bezoek van een
raclse molenaar, die krachtvoer
had willen samenstellen voor ziin
varkens. Hij had daartoe 1000 ton
witte lupine gekocht en die met
meel vermengd. De varkens stier
ven evenwel bij tientallen. Eerst
nadat hij het zaad met water had
bewerkt, konden de varkens dit
zonder levensgevaar nuttigen.
De Ylaamse veearts verklaarde
V£iï» 0Pvatti,>g te zijn dat de ver
giftiging -aan witte lupine is toe te
schrijven, aangezien de sympto
men geheel overeenkomen met di»
welke voor cyaan zuur gelden
Iu sameniwerking met een Leu
vens professor in de toxècoge.
verrecht de arts thans Onderzoe
kingen met moederkoren.
PAKJES VOOR OPVARENDEN
VAN HR. MS. „VAN GALEN".
Ter gelegenheid van het St. Ni-
eoiaasfeest wordt gedurende het
tijdvak van 29 October tot 7 Nov.
de gelegenheid opengesteld om
aan de opvarenden van Hr. Ms.
„Van Galen" niet-aangetekende
pakjes tot een, maximum-gewieht
van 500 gram per luchtpost te
verzenden tegerf, betaling van het
normale internationale tarief (zon
der luchtrecht).
Deze mogelijkheid bestaat niet
voor pakjes bestemd voor de mili
tairen behorende tot het Neder
landse detachement Ver. Naties in
Korea.
i cerJ
Axird
Uür
isaxl
marl
.oreJ
riteil
vai
'WOi
id.
s
d(|
n
der'l
neei
naai
iad-1
var]
>mr
pleij
mis
wa
>rac
WOT
dl
taan
LM
pee
drid
1
eesl
on ol
ïres
'hajl
IHS<J
e:|
nrerl
i.
iia 1
eer
an£
aar
i tg
one
iele
jis«
bel
*ol|
>re-l
be I
ezel
•eisl
an-[
wrfcl
Seol
I
•er-I
na-[
wdl
zei,|
lanl
'ef-l
*n.
de
ks
ir-
n?'
r
e-
nt I
en I
n-
en
ir- I
rd I
he
fi
rn, i
an
gd|
er
o-
s-
v-
e-
