Rumoer in Perzië om de Olie Koninklijk Paar weer thuis Verbondenen rukken op aan het Westfront US*»'* Spoor van Burgess gevonden -hqzeej Het afbreken der Brits-Perzische besprekingen Vertrouwensvotum voor Mossadeq Britten willen de olievelden niet verlaten Daling der wolprijzen Komen er uitgebreide Chinese luchtaanvallen boven Korea VRIJDAG 22 JUN 1951. 7e Jaargang No. 1761. DE R.AF.-TROEPEN TE HAB ANIYAH. WEERS VER W ACHTIN G HOOGWATER. U presteert méér onder het genot van de geionde en verfrissende DE VERMISTE BRITSE DIPLOMATEN NAAR RUSLAND? DE NIEUWE RIJBEWIJZEN. WESTELIJKE PLAATS VERVANGERS ZIEN GEEN HEIL IN VERDERE BESPREKINGEN. Vrankering bij Abonnement: Temeuzen jlrecteur-Hoefdredacteur I. van de Sande ledactie-adres: Noordstraat 55-57 Terneuzen Telefoon 2510 Né. 5 uur: 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: 4,55 per kwartaal Per week 37 cent Losse nummers 7 cent DE VRIJE ZEEÜW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Temeuzen Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 cent iedere regel meer 15 cent Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum pc- advertentie 1,80. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adrei Bureau van dit Blad 15 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uiu Enige duizenden Perzen hebben gisteren de politiebewaking voor het centrale bureau van de „An glo Iranian Oil Company" be stormd. Zjj drongen juichend en roepend het gebouw binnen en rukten de grote neon-verlichting los. De stukken werden naar de menigte beneden geworpen. Hoe wel de massa hoogst opgewonden was, werd niemand gewond. De Engelsen zagen werkeloos toe. Een andere groep van enige honderden schilderde het teken van de „Anglo Iranian" op een tankschip over met groene verf. Na de verwijdering van de neon-verlichting werden op het gebouw overal Perzische vlaggen gehesen door de binnengedron gen menigte. Ook in de straten zag men de Perzische vlaggen. Men droeg stukken van het vernielde kentekèn van de „An glo Iranian" met zich mede. Ook op een andere plaats werd de neonreclame afgerukt. Enige tankschepen werden met zwarte verf besmeerd en men maakte het teken van de maatschappij onherkenbaar. De Britse en Per zische employé's in de bureaux gingen door met hun werk. Auto's met luidsprekers reden door de straten en riepen de be volking op, „hun nieuwe vrij heid" te vieren. Bij de Britse ambassade en an dere punten, waar het mogelijk tot relletjes zou kunnen leiden, stonden vrachtauto's met politie mannen opgesteld. Een dichte, doch kalme menig te had zich voor het parlement verzameld, vóór premier Mossa deq zijn verklaring aflegde. Ook voor het voorlichtingcbu. reau van de „Atiglo Iranian" stonden wachten opgesteld. Het bureau was reeds eerder geslo ten. De politie liet niet toe, dat post of documenten in of uit het bureau werden gebracht. Overi gens mengde men zich niet in de activiteit van het personeel. Een correspondent van Reuter bijv. werd ongevraagd tot het gebouw toegelaten. MOSSADEQ EIST VER TROUWENSVOTUM. De Perzische eerste minister, dr. Mossadeq, heeft van de Per zische Kamer een vertrouwens votum geëist en verklaard, dat hij anders de verantwoordelijk heid niet op zich wilde nemen. Terwijl de premier sprak, trok ken verscheidene afgevaardigden zich terug, zodat de-vergadering moest worden geschorst wegens het ontbreken van het quorum. Politieke kringen te Tehehran houden het voor mogelijk, dat wanneer de madjlis Mossadeq het gevraagde vertrouwensvotum niet zal geven, de premier zal af treden. VERTROUWENVOTUM VOOR MOSSADEQ. De 91 leden van de in totaal 136 leden tellende Perzische madjis (tweede kamer) die op de vergadering van Donderdagmid dag aanwezig waren, hebben een stemmig het vertrouwensvotum gegeven aan minister-president Mossadeq voor zijn optreden in zake de oliekwestie. Donderdag heeft ook de Perzi sche senaat met grote meerder heid van stemmen het vertrou wensvotum aan Mossadeq gege ven. Strijdkrachten van de R.A.F. te Ilab Aniyah hebben bevel ge kregen zich gereed te houden voor de bescherming van Britse levens en eigendommen in Per zië, indien zij daartoe opgeroepen worden, aldus verluidt te Bag dad. Voorzorgsmaatregelen van de Anglo-Iranian. Na het besluit van de Perzische ministerraad van Woensdag om de inlichtingendienst van de An glo-Iranian op te heffen, heeft de directie van de maatschappij eni- f;e voorzorgsmaatregelen eetrnf- enTZö werden o.a. talrijke acten en documenten op andere plaat sen in veiligheid gebracht. Dit bericht werd echter onmid dellijk aan de controlecommissie voor de uitvoering van de wet op de nationalisatie en aan de Per zische arbeiderspartij overge bracht, die de procureur-gene raal op de hoogte stelden. Deze liet alle documenten, die de olie maatschappij in veiligheid had gebracht, in beslag nemen. De controlecommissie is hier mee voor het eerst in actie ge komen. AMERIKAANSE AMBASSA DEUR BIJ DE SJAH. De Amerikaanse ambassadeur in Perzië, dr. Henry Grady, heeft geluncht met de sjah van Perzië. Generaal Patrick Hurley heeft in een verklaring voor de Senaats commissie de Britten „hun heb zucht in Perzië" verweten. „Het imperialisme en niet he,t communisme is verantwoordelijk voor de huidige moeilijkheden in Perzië". De „Anglo-Iranan" had gewei, dige winsten opgestreken. Het geschil kon op vreedzame wijze worden bijgelegd indien de Britten en de bij de Perzische olie-industrie geïnteresseerde Amerikanen zich zouden gedragen zoals de Ver. Staten zich in Saoedi-Arabië gedroegen. Op de vraag van een senator wat men diende te doen om Per. zië uit „vijandelijke handen"' te houden! antwoordde Hurley, dat men onmiddellijk mensen naar Perzië diende te zenden, die een diepgaand begrip voor het streven van het land hadden. Volgens de „New York Times" kan slechts ,,een wonder" Perzië betwaren voor anarchie, bankroet en het Sdwjet.imperialislme", in dien het tenminste zjjn tegen woordige koers bleef volgen met betrekking tot het nationalisatie- probleem. De dwaasheid van de gehele kwestie was dea te groter, nu men kon zien, dat niet het nationalisa. tierecht op het spel stond. Het werkelijke punt van belang vormden de comperysaties en het voortduren van levering van de olie aan de huidige Westerse markten aldus het blad. Het aanvaarden van de autori teit over de oliebezlttingen bracht Iran aan de rand van een ramp. Er was echter nog tijd om met behoud van eer stil te houden. Het viel niet te ontkennen, dat het Westen een verliespunt in kunnen worden door een ferm be slui, van Engeland om geweld te Perzië had geboekt Dit zou echter nog verzacht voorkomen en door ,,een besluit van Mossadeq, ingegeven door ge zond verstand, om de grote na tuurlijke rijkdommen niet te doen verspillen door onwetendheid en dwaasheid'". „Bovendien vormt het gemeen schappelijke front, dat Amerika en Engeland tonen, de beste ver zekering, dat zich geen verdere terugslagen zullen ophopen". Dit was van groot belang en men mocht niet toelaten dat zulks in de huidige dagen door iets werd verdoezeld. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Vrijdag ochtend tot Vrijdagavond. Toenemende onweerskans. Warm weer met veranderlijke bewolking en hoofdzakelijk in het zuiden van het land plaatse lijk een regen of onweersbul. Meest matige wind uit oostelijke richtingen. VRIJDAG 22 JUNI. Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 3.42 4.17 4.57 5.07 n.m. 4.04 4.39 5.19 5.29 ZON EN MAANSTANDEN. ZON MAAN op Juni. 21 4.19 22 4.19 23 4.20 24 4.20 onder op onder 21.04 21.04 21.04 21.04 23.20 23.41 23.56 5.59 7.34 9.06 10.32 Volgens welingelichte kringen heeft de ambassadeur er bij de sjah op aangedrongen zijn in vloed te gebruiken teneinde de Perzische regering te bewegen het aanbod van de Anglo Ira nian Oil Company" alsnog in overweging te nemen. Zoals men weet werd Dinsdag het compro mis-voorstel door de Perzische delegatie verworpen. ADVERTENTIE VAN PERZI SCHE OLIEMAATSCHAPPIJ. De Nationale Perzische Olie maatschappij is reeds begonnen in de Franse pers te adverteren. In de éditie van „Le Monde" van Woensdag komt een aankon diging voor, gedateerd „Chor- ramsjahr 13 Juni", waarin de af nemers van de vroegere Brits- Iraanse maatschappij wordt mee gedeeld, dat hun bestellingen voor de komende maand zullen worden uitgevoerd, maar dat zij zich tot de nationalisatie-raad van de Iraanse olie-industrie moeten wenden. „Vroegere afnemers van de j Anglo-Iranian zullen voorkeur De tijd van zeer hoge wolprij zen is voorbij, zo schrijft de wol- deskundige van de „Melbourne Herald". Als gevolg van de aan houdende daling der prijzen in de Australische wolcentra ligt de markt thans aanmerkelijk lager dan het sensationele hoogtepunt, dat in het begin van dit jaar be reikt werd. Een andere deskun dige schrijft, dat het verzet van de verbruikers tegen de hoge prijzen van wollen kleding de fa brikanten heeft verontrust. De aankooplimieten der kopers op de Australische wolveilingen worden dagelijks verlaagd en niemand weet, waar het einde van deze drastische prijsdaling zal zijn. Perzische regering zal verzoeken elke maatregel tegen de Britse- Iraanse oliemaatschappij op te schorten totdat het hof zich over de kwestie heeft uitgesproken. BRITSE REGERING WIL DE OLIEVELDEN NIET VERLA TEN. De Engelse minister van Bui- tenlande Zaken, Morrison, heeft in de loop van het debat in het Lagerhuis verklaard, dat de re gering geen ontruiming wenst. ,Wij zullen zeker niet voor ont geniéten,"aïs'zij TérTgrot'ere* h^lruiming van de olievelden zorgen, veelheid olie in vergelijking met I 1S onze wens, dat de ambte de cijfers van Januari 1948 tot 20 Maart 1951 willen kopen", zo wordt aan de mededeling toege voegd. Engeland neemt stappen bij het Internationaal Gerechts hof. Engeland heeft Donderdag aan de president van bet Internatio nale Gerechtshof te Den Haag een telegram gezonden, waarin gevraagd wordt, dat het hof de Brits- daar I naren en technici van de Iraanse oliemaatschappij blijven", aldus Morrison. VERKLARING VAN SIR SHEPHERD. De Britse ambassadeur in Per zië, Sir Francis Shepherd, heeft meegedeeld: „Er is geen hoop op een hervatting der oliebesprekin gen tussen Engeland en Perzië, zolang de regering van minister president Mossadeq aan de macht is." Foto Willy Schurman N. F. K. (Deze foto zal in briefkaartvorm worden verkocht bij de a.s. Anjer actie ten bate van het Prins Bernhard-Fonds.) De laatste dag bracht de ko ninklijke gasten naar het noorde lijk deel van Luxemburg, waar het heuvelland overgaat in bos rijke streken. Donderdagmorgen om 10.45 u. GEALLIEERDE TEGEN. MAATREGELEN GEREED Amerikaanse militaire autori teiten maken zich bezorgd over het opboulwen van een Chinese luchtmacht in Mandsjoerije en de mogelijkheid van een Chinees Juchtoffensief tegen geallieerde bases in Zuid-Korea. In kringenb die in nauwe ver binding staan met de Amerikaan ss militaire leiders, verluidt het dat elke uitgebreide luchtaanval door de communisten, vooral wanneer deize zou samengaan met een nieuw offensief door de grondstrijdkrachten, mogelijk zal leiden tot geallieerde bombarde menten van bepaalde bases in Mandsjoerije. Het verluidt dat de icommisisie van chefs der Amerikaanse gene rale staven strikt geheime plan nen heeft ui.gewerkt voor tegen aanvallen door de Verbondenen, indien de Chinezen iuchtoperaties op uitgebreide schaal zouden be ginnen. Uit Inleidingen van de Ameri kaanse geheime dienst blijkt dat de Chinezen in de algelopen maanden hun luchtmacht in Mandsjoerije gestadig hebben uit. gebreid met in Rusland vervaar digde „Mig-15-straaljagers en met enkele bommenwerpers. 'Volgens somfaüge berichten zou de Chinese lucht,maolit in Mand. sjoerjje over een 800 vliegtuigen beschikken. De luchtgevechten, die in de laatste tijd boven de Mandsjoerij- se grens zijn geleverd, worden he viger. Ook geven de" Chinese straal jagers blijk van grotere strijdlust. Verder zijn er berichten dat de communisten pogen in de kortst mogelijke tijd ongeveer 50 vlieg velden in Noord-Korea aan te leg gen. Sommige waarnemers zijn van mening dat het geheel dezer be richten er op wijst, dat 'n plotse ling luichtoffensief op grote schaal door vliegtuigen der Chinese com munisten, uitgevoerd tegen Zuide lijke bases der Verbondenen, mo gelijk moet worden geacht. VERBONDENEN RUKKEN OP AAN HET WESTFRONT. Strijdkrachten der Verbonde nen, die over de rivier de Imd- jin, de verdedigingslinie in de westelijke sector, zijn getrokken, hebben gisteren Kaesong bezet. De stad was verlaten. De Ver bondenen hebben hun opmars ten N. van Kaesong voortgezet. Kaesong is een knooppunt van wegen en spoorlijnen 16 km ten N. van de Imdjin en 65 km ten N.W. van Seoel. Het ligt even on der de 38ste breedtegraad. Volgens een bericht van het front zijn geallieerde patrouilles aan de uiterste flank van het westelijke front naar alle rich tingen uitgezwermd, waarbij zij geen Noordelijke tegenstand ont moetten. De Verbondenen hebben Don derdag in de westelijke en ooste lijke sectoren van het Koreaanse front hun linies recht getrokken, waarbij lichte tegenstand der Chinezen werd ondervonden. Ten N.-W. van Jontsjon, in de centrale frontsector, stuitten ge allieerde patrouilles op Chinese eenheden van onbekende sterkte, waarop zij moesten terugtrekken. Ten O. van Koemwa, in het oostelijke gedeelte van de cen trale sector, blijven de Verbonde nen „op agressieve wijze pa trouilleren", waarbij lichte te genstand wordt ondervonden. De Amerikaanse luchtmacht heeft in geleverde luchtgevech ten negen Chinese vliegtuigen neergeschoten, terwijl veertien toestellen beschadigd werden. De Amerikanen verloren bij deze gevechten een „F-51-Mus- tang"-jager en een „F-86-Sabre" gevechtsvliegtuig, één „Sabre" wordt vermist. zijn Koningin Juliana en Prins Bernhard in Vianden aangeko men, waar de laatste officiële plechtigheden plaats hadden. Het bezoek gold het stamslot der Nassau's, een der modernste so ciale inrichtingen van Luxem burg en het staatssanatorium voor t.b.c. Een grote menigte was samen gestroomd om de bezoekers met vlaggetjes een groet te brengen. In Ettelbrück en Diekirch was de gehele bevolking uitgelopen Vöof,~aé"raaantnzen opgestëld. De uit twaalf auto's bestaande colonne ook de gehele groot hertogelijke familie maakte de tocht mee gleed langzaam door de feestelijk versierde stad. Voor al Ettelbrück was in grote feest- dooi gestokqn en er waren overal erepoorten opgericht met de op schriften: „Welkom Juliana en Bernhard". De zon deed het Luxemburgse landschap in zijn volle schoonheid uitkomen. Touristen uit velerlei landen hadden zich tussen de bevolking begeven om hun aandeel te ne men in de begroeting. Van de hoge heuvel boven Vianden klonk het door de stedelijke fanfare gespeelde Wilhelmus door het dal. Na de spontane begroeting steeg het gezelschap weer in de auto's en werd een bezoek ge bracht aan het sanatorium. Deze hoog in de bergen gelegen in richting is in 1937 geopend. De minister van volksgezond heid en de geneesheer-directeur Th. Backes, leidden Koningin en Prins in het sanatorium rond. Na afloop van dit bezoek reed de koninklijke stoet nogmaals door het stadje Vianden, waar tevens een laatste officiële groet door de Koningin en Prins Bern hard werd gebracht aan de Lu xemburgse bevolking. De officiële ceremonieën wa ren hiermee ten einde en het ge zelschap ging vervolgens naar Diekirch, naar het slot Ansbach Het vermoeden bestaat, dat de Belgische geheime staatspolitie het spoor heeft gevonden van Guy Burgess, een der twee Britse diplomaten die enige tijd geleden verdwenen zijn. De eigenaar van een hotel aan de Keizerlei te Antwerpen ont ving op de 18de Mei een telegram uit het West-Vlaamse plaatsje Avelgem, waarin een zekere Bur gess voor twee nachten een kamer vroeg. De dag daarop is deze in het hotel gearriveerd en hij verzocht daar hij moe was, de volgende dag het register te mo gen tekenen. Ofschoon hij voor twee nachten een kamer had ge reserveerd vertrok hij reeds de dag daarop. Hij vond zijn kamer te klein. Burgess is vertrokken zonder het register te tekenen. Na zijn verblijf te Antwerpen zou Burgess naar Engeland ver trokken zijn, welk land hij de 25 ste Mei op weg naar Frankrijk verlaten zou helbben. De zoon van de hotelier, Ray mond Smits, heeft verklaard dat enige dagen na het verblijf van Burgess leden van de Belgische veiligheidsdienst in het hotel wa ren geweest om het telegram, dat thans in het bezit der politie twee schepen vermelden de naam Burgess niet. Het blad „La Métropole" acht het weinig waarschijnlijk, dat de Britse diplomaat op 1 Juni met de Sowjetsky Soyoez zou zijn ver trokken, daar dit schip, dat lan schijnt te zijn, in ogenschouw te ge tijd voor een grondige repara- nemen. De politie zei, dat ze mij zou laten weten, wat er gebeur de, maar ik heb sedertdien niets meer gehoord, aldus verklaarde Raymond Smits op de vraag waarom hij dit alles zo laat be kend maakte. Op 1 en op 8 Juni zijn Russi sche schepen uit de haven van Antwerpen vertrokken. De poli tie, die het onderzoek voortzet, zou thans trachten na ten gaan, of Burgess in Antwerpen is ge weest om zijn inscheping op een der schepen voor te bereiden. Alle passagiers, die op een Rus sisch schip vertrekken, worden eerst ondervraagd door een afge vaardigde van het Russische con sulaat. De passagierslijsten der tie in de Antwerpse haven heeft gelegen, niet op eigen kracht is vertrokken, maar naar Stettin wordt gesleept, waar het een nieuwe turbinemotor moet ont vangen. Het Britse ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft gisteren verklaard geen officiële inlich tingen te hebben ter staving van berichten, dat Burgess en Mclean met een Russisch schip uit Ant werpen zijn vertrokken. van de groot-hertogelijke familie. Na daar de lunch te hebben ge bruikt, brachten H.M. en de Prins op slot Colarsberg in de loop van de middag een bezoek aan de hertogin van Parma, de moeder van prins Felix van Luxemburg. De bezoekers reden later in de middag naar het vliegveld om naar Nederland terug te keren. H.M. de Koningin en de Prins hebben besloten de terugreis te aanvaarden met de „Convair", die inmiddels uit Amsterdam is vertrokken. Het ligt in de bedoe ling, dat het hoge gezelschap op Soesterberg zal landen. Het personeel van het vliegveld heeft inmiddels de bagage uit het toestel van Prins Bernhard ge haald. Koningin Juliana en Prins Bernhard zouden om tien minu ten voor zes van het vliegveld Findel bij Luxemburg opstijgen. Het vliegtuig startte echter niet, daar de piloot Sondervan een defect aan de linkermotor constateerde. Het koninklijk paar en het gevolg is daarna weer uit het toestel gestapt. Later begaf het koninklijk ge zelschap zich in een der salons van het hoofdgebouw van het vliegveld. Prins Bernhard gaf telefonisch bevel tot het sturen van een Convair, daar gebleken was, dat de reparatie van het vliegtuig geruime tijd in beslag zou nemen. Prins Bernhard heeft bij het toestel persoonlijk het reparatie- werk in ogenschouw genomen. Het defect bevindt zich naar wij vernemen aan 't schakelaar mechanisme van de propeller. Het is niet van ernstige aard en niet zodanig, dat het toestel niet luchtvaardig zou zijn. Men heeft evenwel voor alle zekerheid be sloten een Convair te laten over komen. Groothertogin Charlotte heeft voor haar vertraagde gasten in allerijl een souper laten aan richten in het naast de hoofdin gang van het Luxemburgse vlieg veld gelegen hnteL zijn H. M. koningin Juliana en prins Bernhard bij het vallen van de avond met de in allerijl uit Nederland gerequireerde K. L. M. Convair opgestegen voor de terugreis naar het vaderland. Om even voor half tien klom het toestel in de avondlijke lucht om terstond naar het N. koers te zetten. KONINLIJK PAAR IN NEDERLAND TERUG. Om vijf minuten vóór half elf gisteravond is de K. L. M. Con vair op Schiphol geland. Aan boord bevonden zich de koningin, prins Bernhard en hun gevolg. Het koninklijk paar werd op het vliegveld begroet door de bur gemeester van Haarlemmermeer, de heer, Jansonius. Hare Ma jesteit dankte de gezagvoerder van het K. L. M.-vliegtuig voor de voortreffelijke vlucht Het koninklijk paar heeft zich na aankomst op Schiphol onmid dellijk per auto naar Soestdijk begeven. Aangezien de K.N.A.C. uit ver schillende mededelingen is geble ken, dat de procedure tot verlen ging van een rijbewijs aanmerke. lijk meer tijd vergt, dan vóór het bi we r kti n gbrod en van de nieuwe verkeerswet raadt de K.N.A.C. aan reeds 6 weken vóór de datuni waarop het oude rijbewijs verloopt hiermede een begin te maken. De Westelijke mogendheden hebben gister op de bijeenkomst der plaatsvervangers de Russi sche afgevaardigde meegedeeld, lat „het geen zin heeft" de reeds vier maanden durende besprekin gen over een agenda voor een converentie van de vier minis ters van Buitenlandse Zaken voort te zetten. De Westelijke mogendheden legden deze verklaring af Dij monde van de Britse afgevaar digde Davies. Aan de Westelijke verklaring wordt toegevoegd, dat de Weste lijke mogendheden haar uitno diging aan de Sowjet-Unie om aan een conferentie van minis ters van Buitenlandse Zaken deel te nemen handhaven. „De drie regeringen spreken de hoop uit, dat de Russische rege ring bij nadere beschouwing de mogelijkheid zal weten te vinden haar aanvaarding van de uitno diging langs diplomatieke weg over te brengen", zo wordt in de verklaring gezegd.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1951 | | pagina 1