DE VRIJE ZEEUW
Nieuwe paspoorten-regeling
Straaljagersrisico
De Amerikaanse
prijzenoorlog
DE
Ongemotiveerde reisbelemmering
KOLONEL VAN SANTEN:
„Verplaatsing Ambonezen
was een misgreep"
ZWARTE VLEK
7e Jaargang No. 1748
TWEEDE BLAD
Donderdag 7 Juni 1951
Naar de Kon. Nederl. Toeristenbond A.N.W.B.
mededeelt wordt thans in ons land een nieuwe pas
poortenregeling ingevoerd.
Ten aanzien van de geldigheid van het paspoort
komt er een landen-indeling in vier groepen, n.l.:
1. Landen, waarvoor voor Nederlanders geen visum
plicht bestaat;
2. De bondsrepubliek Duitsland (West-Duitsland),
Finland, Oostenrijk, Spanje, Portugal, Griekenland
en Turkijë;
3. De overige landen van Europa;
4. De landen in andere werelddelen.
De nieuwe paspoorten zullen in
de regel slechts
geldig worden
onder 1.
gemaakt voor
landen genoemd
Het bevolkingsonderzoek op
tuberculose
Kolonel A. van Santen, het hoofd van het Neder
landse militaire afwikkelingscommando in Indonesië,
is met zijn naaste medewerkers per vliegtuig in
Nederland teruggekeerd. Thans zijn uitsluitend nog
in Indonesië achtergebleven een 2000 Nederlandse
militairen, die behoren tot de militaire missie.
De Belgische auto-industrie
van
In vrijkaid stelling
politieke gevangenen
Indonesië
Hei Franse
tegenoffensief in Indo-China
Edam „dropte" water voer
Austin in de woestijn
Da West-Europase valuta's
Do luchtaacht
van de Sowjei-Unie
Hei aftreden van Papages
Grot* droogt* in Coara
(Brazilië)
Afvoer Kon. Landmacht uit
Indonesië
Rewzenhaai
contra da „Veendam"
AGENDA
Tot nu werd, zoals men weet,
voor de paspoorten slechts onder
scheid gemaakt in geldigheid
voor! Europa of voor de gehlele
wereld.
Voor de onder 2 genoemde lan
den is thans een aparte aanteke
ning nodig in het paspoort.
Wil men een van de tot deze
groep behorende landen bezoeken,
dan zal men moeten aantonen dat
men een aannemelijk reisdoel
heeft en over voldoende middelen
beschikt voor de reis daarheen en
het verblijf aldaar
Dit geldt ook, naar wij bij, in
formatie van de zijde van het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken
vernamen, voor bezoeken aan Ca-
nadia en Amerika.
De A- N- W. constateert
,met grote teleurstelling, dat in
plaats van een vereenvoudiging
van het internationaal contact
tussen de volkeren, thans
6 jaar na deoorlog een nieu
we paspoorten-regeling wordt
ingevoerd, die het reizen nog
meer belemmeren, dan tot dus
verre het geval was.
De A. N. W. B. betwijfelt ten-
zeerste, of het tot nu toe bestaan
de paspoort, dat geldig is voor ge
heel Europa, de mogelijkheid tot
een zodanig misbruik beeft gebo
den, dat een dergelijk drastisch
ingrijpen zoals de nieuwe regeling
in feite betekent gemotiveerd zou
kunnen worden geacht.
Voor de onder groep 2 genoem
de landen kan men op dezelfde
eenvoudige wijze reisdeviezen op
nemen als voor de landen van
groep 1, zodat de A- N. W. B. zich
afvraagt, waartoe het noodzake
lijk is nu een afzonderlijke cate
gorie te creëren, waarvoor men
moet aantonen, dat men een aan
nemelijk reisdoel heeft en over
voldoende middelen beschikt voor
de reis daarheen en het verblijf al
daar.
Naar de mening van de A. N.
W. B. biedt de visumplicht geen
enkele alanleiding, verschil te ma
ken tussen deze groep van landen
en groep 1, bovendien acht de
bond het onjuist een onderzoek
nalar het reisdoel en de beschik
bare geldmiddelen te leggen in de
handen van plaatselijke instanties
welke daarvoor de competentie
niet bezitten, waardoor uniformi
teit in beoordeling dan ook geen»
zins zal zijn gewaarborgd.
Daarenboven bestaat aldus
het gevaar, dat by de beoorde
ling van de geldmiddelen en
reisdoel niet of onvoldoend» re
kening zal worden gehouden
met de belangen van de zeer
Uit de memorie van antwoord
op het verslag der Tweede Ka
mer over het wetsontwerp „be
volkingsonderzoek op tuberculo
se" blijkt, dat tot nu toe in Zuid-
Holland enkele honderdduizen
den personen onderzocht zijn. In
Gelderland en in de drie noorde
lijke provincies een kleiner aan
tal. In Overijsel ongeveer 65.000.
In Zeeland, waar men eerst in
1950 is begonnen, reeds 38.500. In
Noord-Brabant in 1950 meer dan
100.000. In Limburg in totaal
reeds 140.000.
vele toeristen, die met bcschei
den middelen moeten rondko
men.
Zij denkt daarbij aan kampeer
ders, gebruikers van jeugdiherber.
gen,'aan familiebezoek en een uit
wisseling van jongeren via scho
len, verenigingen etc. en ook, zo-
ais sinds de oorlog zo veelvuldig
geschiedt, aan uitwisseling tussen
particulieren, waarby men over en
weer dn een gezin .gastvrijheid
vindt.
Dit geldt ook voor de landen in
andere werelddelen waarvoor men
thans een deviezenvergunning zal
moeten tonen, terwijl het herhaal
delijk voorkomt, dat men overzee
bij familie of kennissen gaat lo.
geren, of deelneemt aan -een stu_i
dentent-uitwisseling, waarmede
geert, of nagenoeg geen deviezen
zijn gemoeid.
Voorts wijst de A, N. W. B.j er
op, dat thans nog de toestand zo
is, dat wanneer men verblijf hou
dend bijv. in Frankrijk, zich ge
noodzaakt ziet naar Spanje door
te reizen, men hiervoor ter plaat
se een visum kan aanvragen.
Volgens de nieuwe voorschriften
zou een zakenreiziger door een
dergelijke handeling in overtre
ding zijn en zou inbeslagneming
van het paspoort, wegens ,,ir
bruik" mogelijk zijn.
De A. N. W. B. heeft dan ook de
nister van Buitenlandse Zaken
met klem verzocht te overwegen
om de indeling der landen, met
betrekking tot de territoriale gel
digheid van "t paspoort alsnog te
herzien/ en de onder groep 2 ge.
noemde landen op te nemen in
groep 1, zodat normaal een pas
poort geldig wordt voor alle lan.
den van West-Europa,
Het kan dan aan de reiziger
worden overgelaten of hiji in West-
Europa landen wil bezoeken,
waarvoor een visum nodig is.
Het is onverklaarbaar en on-
begrypeiyk, waarom deze om
slachtige regeling, met al haar
beslommeringen, tijdverlies en
extra-onkosten, thans wordt in
gevoerd, terwyl in U. N, O.-
verband' juist gestreefd wordt
naar vereenvoudiging van pas«
poort- en visa-formaliteiten.
Aan de bes-prekingen hier,
over nemen ook vertegenwoor
digers der Nederlandse regering
deel.
ONTPLOFFING TE
STONY POINT
In de „Kay Fries Company
Chemical Plant" te Stony Point
(in de staat New York) heeft
zich. een zware ontploffing voor
gedaan.
Volgens de politie is een gebouw
in de lucht g/evlogen.
Na de ontploffing brak brand
uit.
By de blussingswerkzoamheden
Liepen verscheidene brandweerlie
den brandwonden op.
(De 15 personen, die in de vleu
gel waar de ontploffing zich voor
deed werkzaam waren, hadden
zich bijtijds in veiiligheid kunnen
stellen.
De schade wordt geschat op
400.000 dollar.
Naar „Het Volk" bericht, zal
binnenkort een aanvang gemaakt
worden met de oprichting te
Brugge van enkele grote monta
gewerkplaatsen voor auto's, die
de grondslag zullen, leggen voor
een auto-industrie in België.
Hiermede worden de pogingen
van het ministerie van Economi
sche Zaken bekroond om een
aantal gespecialiseerde fabrikan
ten van auto-onderdelen tot nau
were samenwerking te bewegen.
De firma's Brossel, Miesse, en
de F.N.-fabrieken te Herstal zul
len de nieuwe Belgische auto
industrie gezamenlijk exploite
ren, waarbij de F.N.-fabrieken de
motoren zullen leveren. De op
richting van de montagewerk
plaatsen wordt in de hand ge
werkt, doordat het ministerie
van Landsverdediging een order
van 700 militaire vrachtauto's
heeft geplaatst. De prijzen van
de Belgische groep waren 15 'lo
lager dan die van de Amerikaan
se auto-industrie.
Het is, historisch gesproken,
eigenlyk pas sinds gisteren dat
de mens in staat is zich snel
voort te bewegen. Vele eeuwen
lang bereikte een ruiter te paard
de snelst denkbare snelheid en
het is interessant te bedenken,
dat Napoleon met zijn legers niet
vlugger vooruit kon komen, dan
vele eeuwen vóór hem Alexander
de Grote, Dzjengis Khan of an
dere veroveraars het reeds kon
den.
Het mag een wonder heten, dat
de huidige mens, na slechts en
kele tientallen jaren practijk
zich reeds zó vertrouwd kon ma
ken met nieuwe vervoermiddelen,
die hem in staat stellen zich met
tot dusver ongekende snelheid te
verplaatsen. En eigenlijk moeten
we ons verbazen dat de funda
mentele veranderingen op net ge
bied van de verkeerstechniek niet
veel duurder, ook met mensen
levens worden betaald.
Dit zijn de gedachten, die ons
besluipen, nadat we de schok heb
ben verwerkt, die het vreselijke
ongeluk met twee Nederlandse
straaljagers, waarbij beide pilo
ten om het leven kwamen, ons
heeft toegebracht.
Er moet nu eenmaal, zo wordt
ons verzekerd, leergeld worden
betaald. Vliegen met straaljagers
op zijn physieke toestand merk
baar. Hij zou niet weten dat hij
zich zo snel voortbeweegt, indien
de snelheidsmeters en het gehele
instrumentarium dat de vlieger
tot zijn beschikking heeft, hem
niet van seconde tot seconde ver
telde hoe ver, hoe hoog en hoe
snel hij gaan kan. Uit dit alles
zou men concluderen, dat ook de
piloot van een straaljager be
hoorlijk in staat is zijn weg te
bepalen. Hij heeft de ruimte. De
grote moeilijkheid en het gevaar
treden pas op, zodra de vlieger
zich niet alleen in het luchtruim
bevindt en hij dus rekening moet
houden zowel met zijn eigen
koers en snelheid als met die van
een ander vliegtuig.
De beide verongelukte straal
jagers bevonden zich op een be
paalde oefenvlucht, waarbij hun
onderlinge afstand gering werd
gehouden. En hierbij schoot één
van de beide piloten, of mogelijk
wel beide, tekort in het schatten
van de afstand, van de eigen
snelheid en van de manoeuvreer
mogelijkheden met het bekende
fatale gevolg. De verhalen der
ooggetuigen bevestigen dit ver
loop, waarnaar overigens nog een
uitgebreid onderzoek zal worden
ingesteld.
Het is duidelijk, dat het verlies
is moeilijk en is misschien nog van jonge piloten het sentiment
moeilijker te leren. Het is de
grote snelheid, die deze moeilijk
heid voornamelijk veroorzaakt:
men vliegt met een zodanige
snelheid dat de piloot reeds bin
nen enkele minuten de grenzen
van ons landje overvliegt!
Wie nooit een tocht in een
vliegtuig maakte en dat geldt
altijd nog voor verreweg de
meeste mensen kan zich de be
geerte niet goed voorstellen om
steeds maar sneller te willen vlie
gen. Maar wie ooit in een vlieg
tuig zat, weet dat men in de lucht
eigenlijk nauwelijks tot het besef
komt van de eigen snelheid. De
aarde ligt ver beneden en men
heeft het gevoel dat men met ge
mak nog 3 k 4 maal zo snel zou
kunnen gaan.
Een straaljager, die met snel
heden ver boven de 600 km door
de lucht raast, geeft zijn piloot
dan ook niet de sensatie van een
duizelingwekkende snelheid, al is
de invloed hiervan wel degelijk
opwekt van ieder, die het nieuws
verneemt van een verloren gaan
van jonge levens. Voor de lucht
machtleiding komen hier nog an
dere factoren bij. De opleiding
van een vlieger voor straaljagers
is een kostbare aangelegenheid.
Ze kost tonnen gouds. Maar be
halve dat is er de grote moeilijk
heid om de moreel en physiek ge
schikte mensen voor dit vak te
vinden. Over het algemeen moet
men dus begrijpen, dat het ver
lies van een goedgeoefende vlie
ger ook in materiële zin veel ern
stiger is dan het verlies van een
vliegtuig.
In de moderne vliegtuigfabrie
ken komt elke minuut een vlieg
tuig gereed. De serieuze opleiding
van een bestuurder kost maan
den en jaren. Ongelukken, als die
zo juist zijn voorgevallen, zyn
praetisch niet te vermijden. Er
rust op de leiders van onze lucht
vaart dan ook een zware verant
woordelijkheid.
in
950 Politieke gevangenen, allen'
Indonesische staatsburgers zyn
gisteren, het begin van de PuasSa
(Iiamietiscbe vastenperiode) in
vrijheid gesteld, aldus deelde Mr.
Moh Yam in de Indonesische mL
nister van Justitie, aan Aneta
mee.
Zy werden op politieke gronden
aangehouden en worden thans op
politieke gronden vrygelaten, als
eerste uitvoering van de toezeg,
ging dienaangaande in de rege
ringsverklaring.
De minister kondigde voorts 'n
amnestie op grote schaal aan,
waarschyniyk ter gelegenheid van
het einde van de Islamïetische
vasten (de Lebaren) op 17 Aug.
Er verblijven thans 1/8.000 per
sonen (wegens politieke delicten
in de gevangenissen, waarvan het
dagelijks onderhoud aan voeding
75.000 roepiah kost zodat de vrij
latingen behalve van politieke,
ook van financiële betekenis zyn.
Onder hen bevinden zich geen
soldaten.
De laagsten in rang, die in In
donesië zijn gebleven, zyn serge
ants. Vóór zijn vertrek uit Dja
karta legde kolonel Van Santen 'n
krans op het ereveld Menteng
Poeloe.
„Waarom is de repatriëring der
Nederlandse militairen ongeveer
met 1 jaar vertraagd?" was een
van de vragen, die de kolonel bijl
zyn terugkeer werd gesteld
(„Ten eerste zijn er tal van
technische redenen geweest en
dan niet te vergeten de zaak-
Westerling en de affaire op Ma
kassar hebben een vertraging in
het schema ten gevolg» gehad",
aldus kolonel Van Santen, die
mededeelde dat voor Westerlings
acties nog 25 personen gevangen
ditten.
„Hij blies het vuurtje aan en
trok er toen zelf tussen uit".
Over de kwestie der Ambonese
militairen zei de kolonel
„Zij hadden als goede militairen
zich moeten) neerleggen bij de
souvereiniteitsoverdracht, die door
H. M. de Koningin lis verricht.
Er is in geheel Indonesië geen
spoor van vyandschap te merken
ten aanzien van de Ambonezen.
Er was en er is dan ook niet de
minste aanleiding om te denken,
dat zij angst 'behoeven te hebben
of zich in gevaar bevinden.
Een politiieke moord komt prak
tisch nooit voor.
Elke rnoord in Indonesië is vry.
wel een roofmoord/''.
Kolonel Van Santen zeide de
rechterlyke beslissing inzake de
Amboneze militairen onjuist te
vinden.
De Ambonezen hadden z.i. niets
te duchten.
(Velen zouden zo zeide hij
ook wel naar Ambon of een' der
andere eilanden hebben willen te
ruggaan, maar dit werd hun in
feite d'oor het bureau Zuid-Moluk-
ken in Nederland niet toegestaan.
De kolonel was van mening, dat
een groot deel Ambonezen, die ibe.
sloten naar Nederland te gaan,
dit heeft gedaan door beïnvloeding
van slechts enkelen.
Hy noemde de verplaatsing
der Ambonezen naar ons land
/en misgreep en een zielige
bedoening".
Kolonel Van Santen zeide voorts,
dat het zaak is, dat de Ambone
zen hiun vijandschap jegens de be
volking van de republiek laten
vareri.
Van de andere zijde bestaat geen
vyandschap.
Als de Ambonezen hun eigen
land hadden willen helpen/, hadden
zij de moeilykheden nooit uit de
weg mogen gaan.
Door op legale wijze te stemmen
hadden zij hun zienswyze tot uit
drukking kunnen brengen en op
deize wijze mogelyk een eigen sta
tus tot/ stand kunnen, brengen, al
dus de kolonel, die voorts vertel
de, dat de in Indonesië achterge
bleven Ambonezen thans slechts
in langzaam tempo in het Indone
sische leger worden opgenomen
vanwege de demobilisatie, die
daar thans ten uitvoer wordt ge
legd.
'Hy zeide tenslotte, dat de ver
houding tussen KL L, en de Apri
tot het laatst toe zieer goed is ge
weest.
Naar het hoofdkwartier van het
Franse leger in IndojChina heeft
bekend gemaakt, hebben Franse
strijdkrachten de troepen van de
Vietminh, die 9 dagen geleden een
offensief zijn begonnen teneinde
zich meester te maken van de
grote rystoogst in het Zuiden van
de Tonkinese delta, teruggedre
ven.
De Vietminh-troepen trokken
zich in de Z. W. richting op hun
bolwerken in de kalksteenbergen
terug.
De Franse strijdmacht keerde
daarop naar Ninibinh, 90 km ten:
Z. O. van Hanoi terug.
Franse hulptroepen hebben gis
teren de post Jentsjoea, 8 km ten.
Z. W. van Ninhbinh, na een strijd
van 12 uur heroverd.
De Britse auto die, geholpen
door een K. L. M.-skymaster een
reis rond de wereld maakt, had in
de verzengende hitte van de Sy
rische woestyn dringend water
nodig.
De leider van het Austin-team/,
zond een radioboodschap naar de
Edam, waarin hij tevens de po
sitie van de auto opgaf, n.l. 80
mijl ten O. van Bagdad.
De K. L. M.-vlieger bracht de
skyma/ster van 9500 voet ap 2000
voet hoogte.
De boordwerktuigkundige trad
op als richter en wierp de para
chute met een blik water uit het
vliegtuig.
Ondanks de sterke wind kwam
het waterblik nog geen km van de
wagen in het woestijnzand, vlak
bij een passerende karavaan ka
melen, terecht.
Een zwaai van de kenneiyk
De Ver. Staten tegen een her.
waardering.
De Amerkaanse minister van'
Financiën heeft in een communi
qué verklaard, dat de Ver. Staten
zich in hun positie als crediteur
zullen verzetten tegen iedere her
waardering van de West_Europese
valuta's, welke dëae valuta's een
hogere waarde zou verlenen.
Tegelijkertyd verklaarde hy ten
volle in te stemmen met het rap
port van het internationale mo
netaire fonds, waarin er by de le-
denstaten op aangedrongen wordt
een einde te maken aan discrimi
nerende maatregelen by de inter
nationale handel.
De minister van Financiën ver
klaarde, dat een dergelijke hou
ding niet gerechtvaardigd is in 'n
tyd, dat de Ver. Staten ziich grote
inspanningen getroosten voor de
bewapening en aan bevriende na
ties, die zich eveneens herbewape
nen, grote hulp verlenen.
Het communiqué van de Ameri
kaanse minister van Financiën
werd uitgegeven na afloop van 'n
byeenkomst, tydens welke het
rapport van de commissie der Ver.
De Sowjet-Unie 'beschikt thans
over 19.000 vliegtuigen, groten
deels straalvliegtuigen,
De luchtmacht van de Sowjet-
Unie is verdeeld in 4 aparte groe
pen, die elk zijn uitgerust met
vliegtuigen van verschillende ty
pen, zodat elke groep onaifhanke-
l<y:k van de andere kan optreden.
Men neemt aan, dat de leger
macht meer dan 150.000 opgeleide
parachutisten tot haar beschik
king heeft.
De herbouw! van het centrum/
voor raketonderzoek te Peene-
munde werd pas in 1948 voltooid
en vermoedelijk is de Sowjet-Unie
nog niet overgegaan tot de pro
ductie van lange.afstandsraketten
er. geleide projectielen.
De pogingen van de Amerikaan
se ambassadeur in Griekenland om
veldmaarschalk Papago» te bewe
gen, zyn functie van oppenbevel
hebber van 't Griekse leger weer
op zich te nemen, schynen in een
impasse te zyn geraakt-
Griekse kringen verklaarden,
dat koning Paul op 5 Juni aan
premier Venizelos heeft meege
deeld, dat hy maarschalk Papagos
op de dag van diens aftreden ge
last heeft aan te blijven/, doch dat
Papagos weigerde hieraan gevolg
te geven.
De veldmaarschalk heeft gezegd,
tlat hy weer in dienst zou treden,
indien de koning hem dit beval.
Genoemde kringen verklaarden
voorts, dat koning Paul nu niet is
genegen weer toenaderingspogin
gen te doen en het aan d'e rege
ring heeft overgelaten, verdere
stappen te nemen.
De koning zou Venizelos hebben
gezegd, dat hy zich ongerust
maakt over het voortslepen van
de kwestie Papagos.
De staat Ceara in Noord-Brazi-
lië wordt op het ogenblik door
droogte geteisterd.
In een telegram heeft de gou
verneur van deze staat aan presi
de/# Vargas verzocht maatrege
len te treffen teneinde de nood te
lenigen.
(De gouverneur deelde mee, dat
naar sdhdtting 300.000 inwoners
hun haardsteden verlaten hebben,
omdat de voedselvoorraden snel
verminderen.
dorstige chauffeur was het sein,
dat de mannen op de grond het 'Naties voor de Europese economie
blik hadden gevonden. werd onderzocht.
In een gezamenlijk communiqué
delen de Indonesische en de Ne
derlandse regeringen; officieel mee,
dat op 4 Juni de afvoer van de
Koninklijke Landmacht uit Indo
nesië is voltooid en dat op die da
tum tevens alle leden van het
voormalige K.N.I.L., voorzover zij
niet zijtn overgegaan naar de In
donesische strijdkrachten of in
Indonesië zijn gedemobiliseerd,
naar Nederland zijn overgebracht.
„Beide regeringen constateren
met voldoening dat de wederzijdse
militaire en burgerlijke autoritei
ten, die mot deze omvangryke
taak waren belast, deze in voort
durende samenwerking hebben
volbracht.
De regeringen hebben aldus
uitvoering geg'even aan een be
langrijk gedeelte van de cup de
Rondetafel-Conferentie overeen
gekomen regelingen betreffende
de militaire aangelegenheden"..
Roman
door
NIEK VAN DER ZWAAN.
90)
Nadruk verboden.
En Willem, die zag, dat Wij-
nandse's vinger in de richting
van het schelknopje ging, achtte
het onder de gegeven omstandig
heden maar het raadzaamst het
bevel op te volgen. Hij stortd op
en liep naar de deur. Met de knop
in zijn hand keerde hij zich nog
eens om naar Wijnandse. Het ge
zicht van de advocaat stond
dreigend en uit zijn blikken
sprak de haat, die eindelijk bo
ven was gekomen. „Je zult deze
dag nog eens betreuren, mijnheer
Wijnandse. Onthoud je dag!"
Wijnandse antwoordde niet,
doch haalde slechts zijn schou
ders op. Even was hij van plan
zijn zwager na te rennen, toen
deze de deur van zijn kantoor
met een harde slag had dichtge
smeten, maar op hetzelfde mo
ment beheerste hij zich en
trachtte zijn aandacht bij het
werk te houden.
In een trieste stemming liep hij
om twaalf uur naar huis. Aan het
gezicht van zijn vrouw bemerkte
hij onmiddellijk, dat Willem
thuis geweest was en waarschijn
lijk zijn nood had geklaagd bij
zijn zuster. Desondanks deed hij.
of hij nergens erg in had en
groette als gewoonlijk. Doch
Gonnie antwoordde niet en ging
zwijgend verder met het toebe
reiden van de tafel.
Wijnandse ging in zijn hoekje
zitten en stak een sigaret op, ter
wijl hij verveeld het ochtendblad
nog even ter hand nam. Toen zijn
vrouw even later binnenkwam
met de soep en Tini een slab
voorbond, keek hij haar verbaasd
aan. Anders bracht Aagje steeds
het eten binnen.
„Waar is Aagje?" vroeg hij.
„Je schijnt meer belang te stel
len in die hinkepoot dan in je
eigen zwager," zei ze snijdend.
„Ik moet zeggen, dat je je van
morgen wei als een gentleman
tegenover hem gedragen hebt.
Het mankeerde er nog maar aan,
dat je hem, in het bijzijn van alle
anderen, naar buiten hebt ge
gooid. In plaats van hem een
beetje voort te helpen. Waarom
heb je je belangen niet aan hem
opgedragen? Dan zou hij eens een
mooie kans gehad hebben. Je
weet zelf, hoe moeilijk men er in
Willemspoort in komt."
Hij liet haar rustig doorrazen
en toen ze eindelijk zweeg, her
haalde hij zijn vraag: „Waar is
Aagje?"
„Weg", antwoordde ze hard en
zonder enige emotie. „Ik heb er
genoeg van, de hele dag dat ge-
hinkel om me heen. Daar wordt
een mens op de duur gek van. En
ze werd met de dag onhandel
baarder."
Langzaam kwam hij overeind,
de krant naast zich neerleggend.
Alle kleur scheen uit zijn gezicht
geweken. „Dus je hebt haar de
deur uit gestuurd? Dat heb jij
durven doen?"
Ze keek hem tartend aan. „Ja,
is 't mijn dienstbode of de jou
we? Wat bezielt je, om zo voor
haar op te komen? Ik wil haar
niet langer om me heen hebben,
versta je? Ik zal zelf wel een
dienstbode uitzoeken."
Dreigend kwam hij op haar af,
maar Gonnie scheen geen vrees
te hebben. Ze verblikte niet en
keek hem met opeengeklemde
lippen aan. „Vrouw," zei hij, „je
verdient die naam eigenlijk niet
eens, maar ik zou in staat zijn
om je te slaan. Je moest je scha
men, zo'n juweel, die de goedheid
zelve is, als een hond weg te
jagen
Zonder haar verder nog met
één blik aan te zien, liep hij
langs haar heen, de deur uit. Het
kind, dat er niets van begreep,
riep 'n paar malen: „Papa, papa,
je moet eten!" Maar Wijnandse
hoorde nauwelijks het fijne stem
metje en liep recht door naar de
garage. Hij startte de wagen en
reed weg, in de richting van
Aagje's woning.
Vijf minuten later was hij er,
ondanks de sleahte weg, die vol
kuilen was.
Aagje zat met betraande ogen in
de huiskamer. De ouders zagen
Wijnandse binnen komen en
groetten hem. Zij begrepen wel,
dat de schuld niet bij hem lag.
Ook zij kenden de gewezen on
derwijzeres wel.
„Ikbegon het meisje, toen
ze ha r patroon zag, „ik kan er
niets aan doen, mijnheer...."
„Stil maar", suste Wijnandse,
,ik weet er alles van. Het spijt
me, dat het zo gelopen is. Het
spreekt natuurlijk vanzelf, dat jij
geen schuld hebt."
(Wordt vervolgd.)
De New Yorkse prijzenoorlog
heeft zich In de afgelopen 24 uur
verspreid over 6 andere Ameri
kaanse steden.
In Cleveland, Baltimore, Ne
wark, Memphis, San Francisco en
Omaha zijn de warenihuiizen naar
verluidt overgegaan tot prijsver
lagingen, doch niet op spectualai-
ra schaal, waarop de oorlog in
New York de vorige week werd
ingeluid.
De koopjesjagers kochten alle
goederen, waarop prijsverlagingen
waren ingevoerd.
De prjjizen werden nog van uur
tot uur verlaagd naanujate
„spionnen" verlagingen bjj de con
currenten kwamen melden.
Grote menigten kopers bestorm.
Een 30 voet lange reuzentiaai
bleef aan de boeg van het 15.000
ton meterjde Nederlandse passa
gierschip „Veendam" vastzitten
in de loop van haar reis naiar New
York.
(De haai scheen het schip voor
een prooi aan te zien en schoot er
op af.
Toen kapitein P. H. Verhoog
bemerkte wat er aan de hand was,
liet hy toet schip stoppen en gaf
bet commando „volle kracht ach
teruit".
In New York aangekomen ver
klaarde hy, dat het de eerste keer
was, dat hy een reuizenhaaï in hst
Noordelyk gedeelte van de Atlan
tische Oceaan had gezien.
HEDEN:
VERNEUKEN: Hotel Centraal
2 uur: Vergadering Stemto. nt-
gel. polder Kleine Zevenaar.
Hotel Centraal, 3.30 uur:
Vergadering Stemto. Ingal. pal
der Oude Zevenaar.
AXEL: „Het Gulden Vlies",
3 uur: Vergadering van Inget.
van de polder Catharina.
MORGEN:
TERNEUZEN: Luxor Theater
8 uur: Biosc. „Soldaat Boem".
<Jeu de grote warenhuizen te New
York op de zesde dag van deze
onobuwonden, onverbloemde prij
zenoorlog.
De stryd welke begon nadat de
detaillisten door een uitspraak
van het opperste gerechtshaf wer
den vrygesteld van overeenkom
sten tot vaststelling van mini
mum-detailprijzen, waartoe zy
door de fabrikanten waren ge
dwongen, breidt zich tbans uit tot
nieuwe soorten populaire goede
ren.
DE BRAND TE DEN KRAAG
De aangehoudene beeft be
kend.
Zoals gemeld, brak dezer dagen
in de vroege morgenuren brand
uit in een groot herenhuis te Den
Haag.
De omstandigheden waaronder
de brand was uitgebroken, kwa
men de politie dermate verdacht
voor, dat zy de hoofdbewoner, de
45-jarigel L. A. S. in hechtesnis
nam.
Dinsdag heeft S. 'bekend de
brand te hebben gesticht.
Nadat zyn vrienden om 4 uur
vertrokken waren, heeft hy brand
spiritus in de kamer gestrooid en
deze aangestoken. Daar de vlam
men echter spoedig doofden, pro
beerde S. het met proppen papier
Sn een klerenkast.
S. bevindt zich in financiële
moeilykheden eiy déze brandstich
ting wordt dan ook als een wan
hoopsdaad beschouwd.
Hy zal vervolgd worden wegens
brandstichting, waardoor gemeen
gevaar voor personen en goederen
is ontstaan.
Dinsdagmiddag is een Bel
gische „Spitfire" by Vitrival neer
gestort. De piloot kwam om het
leven. Zyn valscherm bleef aan 't
vliegtuig haken, dat tegen een
boom te pletter vloog en in brand
vloog.
In Denemarken wordt de
mogelijkheid bestudeerd van ge
bruik van bromfietsen in het le
ger.
Drie leden van een 'Duitse
demonteringsploeg zyn op slag ge
dood toen een bom, die door ar
beiders werd gedemonteerd', ont
plofte.
