SPORTNIEUWS
Vervanging van
K.L.M. vliegtuigen
DE RADIO?
Geheimzinnig zoogdier
van de schemering
Export van autobussen
en touringcars
Wat brengt
Vleermuizen zijn niet blind
Van ouds bekend
Sinds vele jaren
$cl«aaltrul»raelt
111 IMP WmJ WÊÊ m m scheeps-, landbouw-, steiger-, koppel-, schommel-, stroppen-, hijs
- i «"..-• -" MkS^^^ÊÊÊmMmmBBÊÊ^L'WmÊÊsS^^mm
SANATOGEN
STEIGER-, KOPPEL-, SCHOMMEL-, STROPPEN-, HIJS-, PAK-, ZAKKENBANDÏOUW ZEIL-, ZAKKEN-, ZAKSTOP-, VISSERSGAREty
De behandeling van
Puiienaren door Duitse
douanebeambten
Kerst- eiT Nieuwjaars-
gesprekkenrmet 'Oost en West
Gezondheid met tepels.
Het Zenuwsterkende Voedsel
Koninklijke gift voor
gerepatriëerden
Als schoolkinderen geloofden we, dat vleermuizen
geneigd waren onder een alpino-petje te vliegen, dat
we naar hen toewierpen. Ze namen wel een snelle
duik in de richting van ons petje, maar ze vlogen er
nooit onder of er in. We vonden het een geheim
zinnig dier, dat, naar ons werd verteld, helemaal geen
vogel was, maar een zoogdier en dat je alleen maar
vluchtig kon zien fladderen in de avondschemering.
Er zijn een heleboel onware verhalen over vleer
muizen in omloop. Zo is er bijv. niets van waar, dat
vleermuizen de gewoonte hebben zich in de haren van
vrouwen en meisjes te verwarren, dat ze vlooien of
luizen bij zich zouden dragen of dat ze verspreiders
zouden zijn van ziektekiemen. Ook zijn vleermuizen
niet blind en evenmin hebben ze neiging om mensen
te bijten of bloed te zuigen.
Euwe—Stalberg na een hevig gevecht remise
De belangen van
verplegenden
IRIBBENST0UW GAREN
EERSTE KLASSE A.
GVAVLeeuwardenZwolse
iJoysSneekHSCAchilles
Zwartemeer-VelocitasBe Quick-
G Ahead; FrisiaHeerenveen
EERSTE KLASSE B.
Enschedese BoysAGOVV
Hengelo—Vitesse; Wageningen-
Heracles; AjaxDOS: DWS
Enschedé.
EERSTE KLASSE C.
RCH—EDO.
EERSTE KLASSE D.
De Baronie—Xerxes; TSC—
Willem II; NOADNAC.
EERSTE KLASSE E.
EindhovenSittardia; Spel.
Emma—VW; MVV-Bleijerheide
ChevremontPSVMauri ts
Helmondia.
TWEEDE KLASSE B.
GoesDosko; Rood Wit W—
RAC; MOC—Vlissingen; Allian
ce- DESK.
DERDE KLASSE D.
ODIO—RCS; De ZeeuwenNw.
Borgvliet; Oostburg-Middelburg
ZeelandiaAardenburgBier
vlietBreskens
DERDE KLASSE E-
RLA-Steen; Terneuzen--RKFC;
Virtus—Sluiskil; Clinge—Com
Boys: BSC—VES.
VIERDE KLASSE G.
EMM—PSK; Ierseke—Robur;
HoofdplaatHulst.
ZATERDAG 18 NOVEMBER.
ONDERAFDELING ZEELAND.
TWEEDE KLASSE D.
BerenSpui; A.ZV.V.Drie
wegen; Tern. BoysZaamslag.
TWEEDE KLASSE E.
Zaamslag 3Kloetinge 3; Spui 2
Beren 2; Hoek 2—Driewegen 2.
JUNIOREN.
GROEP 6.
A.Z. V.V.—Com Boys; Terneu
zenTern. Boys.
GROEP 7.
Hontenisse—Terneuzen 2; Vo
gelwaardeGraauw
DERDE KLASSE B.
Biervliet 3Schoondijke 2;
Breskens 4Retranchement 2;
Red Star 2Groede 3.
DERDE KLASSE C.
Clinge 3—Zuiddorpe 2; Steen
3—PSK 3-
JUNIOREN A
Hulst—Axel; Terneuzen—
Sluiskil.
DERDE KLASSE D.
ODIO is er de laatste weken
goed in en dat kan niet gezegd
worden van RCS, dat er na een
goed begin niet veel meer van
terecht brengt. Een Brabantse
overwinning is dan ook het meest
waarschijnlijk. De Zeeuwen heb
ben op eigen veld de beste papie
ren tegen Nieuw Borgvliet. Mid
delburg kan te Oostburg haar
positie consoüderen, maar of de
andere Middelburgse club. Zee-
landia, Aardenburg er onder zal
kunnen houden, valt te bezien.
In Biervliet gaat het tussen twee
West-Zeeuws-Vlaamse clubs- Een
puntenverdeling of een kleine
overwinning voor de thuisclub
legt hier in de lijn der verwach
tingen.
DERDE KLASSE E.
Te Westdorpe komen de zwak
ke broertjes tegen elkaar uit.
Wellicht dat het terreinvoordeel
de thuisclub een kleine zege be
zorgt. Terneuzen kan haar
fraaie positie verstevigen door
een overwinning op RKFC, ter
wijl Virtus in Sluiskil geen ge
makkelijke tegenstander op be
zoek krijgt. Corn Boys kan van
haar reisje naar Clinge de beide
punten mee huiswaarts nemen.
Een belangrijke ontmoeting Ss
die tussen BSC en VES, in wel
ke wedstrijd de krachtsverhou
ding weinig uiteen zal lopen.
VIERDE KLASSE G.
PSK zal te Vlissingen goed
voor de dag moeten komen, wil
zij met „een goede vangst" weer
Philippine binnenlopen. Haar
concurrenten Robur en Hulst
hebben het o.i. niet zo moeilijk,
resp. tegen Ierseke en Hoofd
plaat en wij verwachten dan ook,
dat zij op hun uitstapje met de
beide punten huiswaarts keren.
ZONDAG 19 NOVEMBER
EERSTE KLASSE B.
RapenburgZuidzande
Koe-
Groede
De Directeur-Generaal der P.
en T. maakt bekend, dat van 18
tot en met 23, van 26 tot en met
30 December 1950 en van 2 tot en
met 6 Januari 1951 Kerst- en
Nieuwjaarsgesprekken (familie-
gesprekken) met een maximale
duur van 3 minuten zijn toegela
ten over de rechtstreekse radio-
telefoonverbindingen met Indo
nesië, Suriname en de Nederland
se Antillen tegen een verlaagde
tarief van 10,50 voor de 1ste en
12,75 voor de 2de Indonesische
zone en tegen het verlaagde ta
rief van 12,60 voor Paramaribo,
Willemstad/Cura^ao en Oranje
stad/Aruba.
wacht—Schoondijke
Vogelwaarde
RES. EERSTE KLASSE A.
Hoofdplaat 2—Hulst 2; Ierseke
2—Robur 2.
RES. EERSTE KLASSE B
Zeelandia 2Aardenburg 2;
Luctor 2—Goes 2; Middelburg 2
-Oostburg 2.
RES- EERSTE KLASSE C.
ftiA 2Steen 2; PSK 2Clln
ge 2.
TWEEDE KLASSE 8.
Red Star—'Breskens 3; DSW-
RCS 3; Groede 2Sluis 2; Re-
tr&nchjement-Middelburg o-
TWEEDE KLASSE B.
Corn Boys 3—Koewacht 2;
Hontenisse 3—Graauw 1;
waarde 2—Terneuzen 4, zum-
dorpeRapenburg -
Op' vragen van het Tweede
Kamerlid de heer Ruygers (P. v.
d. A.) in verband met moeilijk
heden met Duitse douane-beamb
ten, ondervonden door een groep
inwoners van Putten, die een be
zoek brachten aan de graven van
familieleden en dorpsgenoten in
Denemarken, heeft de Minister
van Buitenlandse Zaken geant
woord:
De inwoners van Putten, die in
autobussen een driedaagse tocht
maakten naar de graven van de
familieleden en dorpsgenoten in
Denemarken, hebben bij de con
troles, zowel aan de Nederlands-
Duitse als aan de Duits-Deense
grens, veel oponthoud ondervon
der. door een te formele houding
van de Duitse douanebeambten.
In twee gevallen werd aan het
adres dev Puttenaren een grie
vende opmerking gemaakt.
Het gebeurde is onder de- aan
dacht van de Nederlandse mis
sies in Duitsland gebracht met
het verzoek bij de „Bundesregie-
rung" stappen te ondernemen,
opdat in de toekomst dergelijke
voorvallen achterwege zullen blij
ven terwijl opdracht werd ge
geven te protesteren tegen de ge
wraakte uitlatingen.
„Gedurende de dertig jaar van
haar bestaan heeft de K.L.M.
haar vloot „jong en modern" ge
houden. Onafgebroken zijn er
technische en economische stu
dies gemaakt van de verkeers
vliegtuigen, die op de markt wer
den gebracht.
Zo staat de K.L.M. nu weer
voor het feit, dat de in gebruik
zijnde vliegtuigen van het type
Douglas Dc-4 en C-54 (Skymas-
ter) hoewel technisch nog
goed toch voor het passagiers
vervoer op de grote lijnen moei
lijk meer kunnen meedingen en
derhalve binnenkort vervangen
moeten worden.
Aangezien men in de lucht
vaart vooruit moet zien, dient de
K.L.M. er óók rekening mee te
houden, dat haar Dc-6 vliegtui
gen in de loop van 1952 en een
deel van de Constellations L-749
in 1953 ruim vijf jaar in gebruik
zijn.
Op grond van een en ander
heeft de K.L.M. een plan opge
steld om voorlopig vijf Dc-4 en
C-54 vliegtuigen te gaan vervan
gen dooi' vijf Dc-6b's en vijf Con
stellations LL-749 door een gelijk
aantal z.g.. „Super-Constella-
tions",
Dit plan. waarmee ruim 50
millioen is gemoeid, hoopt de K.
L. M. te financieren uit de in bet
bedrijf vrij gekomen en nog vrij
te komen afschrijvingen. Uit deze
beslissing blijkt, dat de K. L. M.
het vooralsnog niet commercieel
verantwoord acht om verkeers
vliegtuigen met straalaandrij
ving bij haar vloot in te delen.
De Dc-6b kan ruim een ton la
ding méér vervoeren dan de Do6.
terwijl het aantal zitplaatsen van
48 op 52 kan worden gebracht.
De „Super-Constellation", die
dezelfde vorm heeft als de in ge
bruik zijnde L-749ais 5% m lan
ger, nl. 34.61 m en biedt plaats
aan 66 passagiers.
Dit toestel heeft een gewichi
van 59' ton, ongeveer 10 ton meer
dan de L-T49. Het laadvermogen
is 9 ton.
Het grote voordeel van deze
beide vliegtuigen is, dat bij de
constructie rekening is gehouden
met het gebruik van schroeftur-
binemotoren, wanneer deze voor
de burgerluchtvaart verkrijgbaar
zullen zijn. De drukcabine is hier
eveneens op berekend en maakt
het mogelijk op een hoogte van
25.000 voet (7500 m) te vliegen,
welke hoogte nodig is voor een
economisch gebruik van schroef-
turbinemotoren.
ZONDAG 19 NOVMBER.
HILVERSUM I: 8.00 Nieuws
en weerberichten; 8.15 Orgelcon
eert; 8.30 Morgenwijding; 9.15
Vocaal kwartet; 9.30 Nws.; 9.45
Gram.; 9.55 Hoogmis; 11.30
Gram.; 11.40 Omroepork.; 12.15
Apologie; 12.35 Lunchconcert;
12.55 De Zonnewijzer; 13.00
Nws.; 13.20 Lunchconcert; 14.00
Hoorspel; 14.50 Amusements
orkest; 15.28 Cabaret; 16.10 Ka
tholiek thuisfront overal; 16.15
Sport; 16.30 Vespers; 17.00 Ned.
Herv. kerkdienst; 18.30 Gram.;
19.00 Kerkkoren; 19.15 Kent gij
uw bijbel; 19.30 Nieuws; 19.45
In *t Boeckhuys; 20.00 Opera;
22.20 Klankbeeld; 22.45 Avond
gebed; 23-00 Nieuws; 23.15
Gram.
HILVERSUM II: 8.00 Nieuws;
8.18 Gram.; 8.30 Voor de tuin;
8.40 Voor de militairen; 9.12
Sportmeded.; 9.15 Verzoekpro
gramma; 9.45 Causerie; 10.00
Causerie; 10.05 Voor de kinde
ren; 10.30 Kerkdienst; 12.00 Or
gelspel; 12.20 Voor de jeugd;
12.40 Zang en piano; 13-00 Nws.;
13.15 Gram.; 13.20 Amusements
muziek; 13.50 Even afrekenen
heren; 14.00 Gram.; 14-05 Boe
kenhalfuur; 14.30 Mardigaalk.
14.55 Causer.; 15.45 Filmpraatje;
16.00 Dansorkest; 16.30 Sport-
revue; 17.00 Gesprekk. met luis
teraars; 17.20 Causerie; 17.30 Op
't Zuydland gestrand; 17.45
Noorse strijdlied.; 18.05 Sport;
18-30 Cabaret; 19.00 Radiolym-
pus; 19.30 Amusementsmuziek
20.00 Nieuws; 20.05 Actualitei
ten; 20.20 Philh. Orkest; 20.45
Praatje; 20.50 Hoorspel; 21-30
Zang; 22.00 Cabaret; 22.30 Pia
novoordracht; 23.00 Nws.; 23.15
Gram.
BRUSSEL (VI.): 12.00 Lichte
muziek; 12.15 Radiojournaal;
12.30 Weerbericht; 12.32 Lichte
muziek; 13.00 Nieuws; 13.15
Gram.; 13.30 Voor de soldaten;
14.00 Gram.; 16.00 Reportage;
16.45 Gram.; 17.00 Symph. ork-;
18.30 Godsdienstig halfuur; 19.00
Nieuws; 19.30 Gevar- program
ma; 21.30 Actualiteiten; 21.45
Gram.; 22.00 Nieuws; 22.15 Ver
zoekprogramma; 23.00 Nieuws;
23.05 Gram.
MAANDAG 20 NOVEMBER.
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws;
7.10 Sportuitslagen; 7.15 Een
woord voor de dag; 7.30 Sluiting;
9.00 Nieuws; 9.10 Gram-; 9.15
Voor de zieken; 9.30 Waterstan
den; 9.35 Gram.; 10.30 Morgen
dienst; 11.00 Gram-; 11.15 Popu
lair concert; 12.30 Land- en tuin-
bouwmeded.; 12.33 Zang en
muziek; 13.00 Nieuws; 13.15
Gram.; 13-30 Kamemuziek; 14.00
Schoolradio 14.35 Vioolduo; 15.00
Gram.; 15.30 Vocaal ensmeble;
15.45 Bijbellezing; 16.30 Sluiting;
18-00 Voor de kinderen; 18.15
Sport; 18.30 Gram.; 19.00 Nws.;
19.15 Engelse les; 19.30 Boekbe
spreking; 19.40 Radiokrant; 20.00
Nieuws; 20.05 Toespraak; 20.10
Luisterwedstrijd; 20.25 Gram.;
20.35 Hoorspel; 21.30 Omroepor
kest; 22.15 Amusementsmuziek;
22.30 Muzikale discussie; 22.45
Avondoverdenking; 23.00 Nws.;
23.15 Comment, wereldschaak
tournooi; 23.20 Gram-
HILVERSUM H: 7.00 Nieuws;
7.15 Ochtendgymnastiek; 7.30
Sluiting; 9.00 Nieuws; 9.10 Mor
genwijding; 9.25 Gram-; 9.30 Po
pulair concert; 10.30 Voor de
huisvrouw; 10.35 Gram.; 11.00
Op de uitkijk; 11.15 Orgelcon
cert; 12.00 Gram.; 12.30 Land- en
tuinb.meded.; 12.33 In 't Spion
netje; 12.38 Cowboyliedjes; 13.00
Nieuws; 13.15 AVRO-allerlei
13.20 Metropole orkest; 13.50
Gram.; 14.00 Causerie; 14.20 So
praan en piano; 14.50 Declamatie
en harpsp.; 15.05 Voor de vrouw;
15.45 Muziekcalender; 16.30 Slui
ting; 18.00 Nieuws; 18.15 Dans
orkest; '18.35 Militair comentaar;
18.50 Regeringsuitzend.19.00
Disgram.; 19.30 Muzikale cause
rie; 19.45 Regeringsuitzending;
20.00 Nieuws; 20.05 AVRO-aller-
lei; 20.10 Radioscoop; 22.30 Ned.
componistenportretten; 23.00
Nieuws; 2315 Reportage; 23.30
Gram.
BRUSSEL (VI.): 12.00 Gram.;
12.15 Trio; 13.00 Nieuws; 13.30
Gram.; 14.00 Voor de vrouw;
15.00 Omroeporkest; 16.00 Intern,
radio-universiteit; 16.30 Orgel
concert; 17.00 Nieuws; 17.10
Lichte muziek; 18.00 Franse les;
18-20 Gram.; 18.25 Financ. kro
niek; 18.30 Voor de soldaten;
19.00 Nieuws; 19.30 Gram.; 19.50
Radiofeuilleton; 20.00 Kamerork.
en solisten; 21-00 Actualiteiten;
21.15 Vlaams programma; 22.00
Nieuws; 22.15 Dansmuziek; 23.00
Nieuws; 23.05 Gram.
Voor allen, die zich vermoeid en over
werkt gevoelen, want Sanatogen is
zuivere kracht en wordt gretig door
het verzwakte lichaam opgenomen.
de export
Ook op het gebied van autobus-
tea en touringcars begint Neder
land ten aanzie»
era» rol te spelen.
Een Ui rechtse firma (de NA-
J. Jcngerius) legt op het ogenblik
de laatste hand aan vier luxe-
touringcars, die deze week de reis
«aar Spanje aanvaarden om daar
sp de lijn BarcelonaValencia
öenst te doen, d-w.z. op een lijn
ter lengte van ongeveer S60 km.
Autobussen vallen niet onder
aet Nederlands-Spaanse handels
verdrag en daarom heeft de tot
standkoming van de overeenkomst
nogal wat voeten in de aarde ge
had, maar tenslotte heeft men
toch op de basis van iets, dat men
zou kunnen beschouwen als een
compensatie-transactie, <le leve
ring' kunnen verwezenlijken.
Eerstdaags rijdt er uit de werk
plaatsen van Jongerius een voor
oen groot deel uit glas geconstru
eerde carosserie, die haar weg
Zwitserland zal vinden. Het.
m een touringcar, die bestemd is
om de touristen het Zwitserse
berglandschap te doen bewonde
ren Vandaar de grote vensters
en een glazen dak, dat kan wor
den opengeschoven- Een eigen
aardigheid van deze touringcar
is, dat zij is voorzien van een
luidspreek-installatie, die niet
wordt bediend door een gids,
waar door een magnetische draad.
Voor Turkije is onderhanden de
bouw van een luxueuse autobus
voor de luchtvaartmaatschappij
aldaar.
En tenslotte wordt binnenkort
aangevangen met de bouw van 15
autobussen voor Brazilië. Deze
serie maakt deel uit van een
proeforder van 85 stuks, welke
bussen dienst moeten doen op de
stadslijnen van de Braziliaanse
hoofdstad.
Pi'inses Wilhelmina heeft aan
.Pelita". van welke stichting H.
K. H. ere-voorzitster is en die in
samenwerking met „Nederland
helpt Indië" onder de naam „Hulp
aan Gerepartriëerden" velerlei
steun verleent aan de gerepatri
ëerden, die slachtoffers zijn van
de oorlog met Japan, een belang
rijke schenking gedaan uit de op
brengst van de tentoonstelling
De Vrouw", welke opbrengst te
Harer beschikking werd gesteld.
Met het oog op de grote nood,
welke onder de tienduizenden ge
repatriëerden heerst en die eer
toe- dan afneemt, spreekt hei
stichtingsbestuur de hoop uit, dat
vele landgenoten het Koninklijk
voorbeeld zullen volgen.
CAMKRAJACHT OP I>E
VLEERMUIS.
Weinig mensen hebben ooit
een vleermuis in handen gehad.
Men heeft in de laatste tijd wel
systematisch jacht op vleermui
zen gemaakt, maar dat was de...
camera! En met succes: men
slaagde er in de vleermuis in zijn
vlucht te fotograferen in licht
flitsen die slechts 1/100.000 van
een seconde aanhielden. Zo kon
men foto-opnarnen en films ma
ken, die tot in bijzonderheden
laten zien, hoe een vleermuis
vliegt. Hij maakt ongeveer 15
slagen met zijn vlerken in de se
conde. De vlucht van de vleer
muis is een ingewikkelde roei-
vlucht, het is van „achter-boven
naar voor-beneden" slaan, een
soort draaibeweging, waarbij het
neerslaan van de vleugel lang
zamer geschiedt dan het heffen.
Een vleermuis vliegt met een
snelheid van ongeveer 16 km per
uur, waarbij hij een merkwaar
dige bekwaamheid ontplooit om
hindernissen te ontwijken. Dat
komt deze dieren ook uitstekend
te pas. want ze vliegen bij avond
in de donkere bossen en vinden
hun weg naar holen bij complete
duisternis. Reeds anderhalve
eeuw geleden hebben weten
schappelijke onderzoekers gecon
stateerd, dat een vleermuis, die
blind was gemaakt, geen sprank
je van zijn bekwaamheid om ob
stakels te vermijden, had verlo
ren. Hieruit trok men de conclu
sie, dat vleermuizen „zien met
hun oren"! Pas in de jongste tijd
is men er in geslaagd deze hypo
these te bewijzen. Men ging na
melijk het geluid van een vleer
muis fotograferen! Toen bleek,
dat een vleermuis, die ogenschijn
lijk (of liever orenschijnlijk!zo
stom is als een vis. kreten of gil-
trffiingen kon vastleggen op een
geluidsfilm.
Het bleek, dat het geluid van
een vleermuis uit 50.000 trillin
gen per seconde bestaat; dat wil
zeggen 30.000 boven het maxi
mum, dat door een menselijk oor
kan worden opgenomen
vleugeligen", omdat hun sterk
verlengde voorste ledematen tot
vleugels zijn uitgegroeid, waar
tussen een vlieghuid is gegroeid.
De klauwtjes van de achterpoten
stellen het dier in staat zich op
een karakteristieke manier op te
hangen. Gedurende de winter
houdt de vleermuis zijn winter
slaap in windstille plaatsen of in
grotten als b.v. de St. Pieters
berg.
Gedurende de winterslaap
wordt de vleermuis een koud
bloedig dier en verbruikt hij
maar heel weinig van de in het
lichaam gereserveerde voedsel
stoffen. Het is heel moeilijk een
slapende vleermuis van een dode
te onderscheiden en bij het ont
waken komt hij heel langzaam
tot leven. Dat gaat gepaard met
heftige sidderingen en spierbe
wegingen, die het lichaam vlug
op temperatuur brengen. De
ademhaling gaat nu ook veel
sneller. Bij het vliegen wordt bij
elke vleugelslag ingeademd en
dit gaat zo snel. dat men heeft
berekend, dat een vleermuis in
de vlucht 700 maal ademhaalt
per minuut of 100 a 200 maal zo
vaak als tijdens de winterslaap.
De paring van de vleermuis
valt niet samen met de bevruch
ting. Pas in het volgende voor
aar, als de temperatuur hoog
genoeg is, treedt de bevruchting
in. De jonge vleermuizen wor
den bijna alle gelijktijdig geboren
in verlaten vogelnesten in hoge
bomen.
De vleermuis heeft weinig
vijanden; hij-zelf is een vraatr
zuchtig monster voor de insec
ten, de muggen en vliegen, die
lastig en soms gevaarlijk zijn
voor de mens.
Wit: Dr. M. Euwe.
Zwart: G. Stahlberg.
Damegambiet.)
1 d2d4, d7d5; 2. c2—c4,
e7e6; 3. Pbl—c3, Pg8—f6; 4
Lelg5, Lf8e72. e2—e3, Pb8
d7.
Gebruikelijk is 5. 0- 0. doch
met verwisseling van zetten ko
men we toch weer op de plat ge
treden paden van de theorie
terug.
6. c4xd5, Pf6xd5; 7. Lg5xe7,
Dd8xe7; 8. Pc3xd5, e6xd5.
Theoretisch heeft Euwe nu een
voordeeltje verworven, omdat de
zwarte pion op d5 erg wankel
St 9&t Pgle2, 0—0; 10. Pe2—f4.
Wit begint op d5 te drukken.
10Pd7—f6; 11. Lfle2,
b7b6; 12. 00, Lc8b7; 13.
Le2—f3, Tf8d8; 14. Ddl—a4,
c7c5.
Brutaal! Zwart verzwakt zijn
pionnengeraamte.
15. Da4a3. Kg8—f8; 16. d4
F. Trifunovic
xc5, b6xc5; 17. b2b3, a7a6;
18. Tal—cl, Ta8c8.
De consequentie van de vorige
zet. De strijd om de c-lijn begint.
19 pf4d3, c5c4; 20. Da3x
e7t- Kf8 x e721. b3xc4, Tc8x
c4- 22. Pd3c5, Tc4xcl; 23.
Tflxcl, Td8c8; 24. Kgl—fl,
Pf6d725. Pc5b3, Tc8xclt;
26. Pb3 x cl.
Wit staat in zoverre beter, dat
zwart een geïsoleerde pion heeft
op d5, en de slechte loper.
26Ke7d627. Pel—b3,
Pd7c528. Pb3—d4, Pc5—a4.
29. pd4f5t, Kd6e5; 30. Pf5
xg7.
Euwe consumeert een onbe
langrijke pion, doch geeft daar
voor zijn vitale a-pion.
30Pa4—dS; 31. Kfl—el,
Pc3xa2; -32. Kei—d2.
Zwart heeft een vrije pion op
de a-lijn, die gevaarlijk kan wor
den. De witte koning begeeft
zich naar het toneel van de strijd.
32. a6a5; 33. Lf3dl, d5
d4; 34. e3xd4t, Ke5xd4; 35. Pg7
f5t> Kd4c5; 36. g2g4. Con
sequent. Euwe schept zich kan
sen op de koningsvleugel.
36Pa2b4; 37. g4—g5,
Lb7d538. Pf5—e3, Ld5—c6.
Langzaam verbetert de Zweed
zijn positie. Hij kan pion f7 dek
ken en eventueel met zijn a-pion
doorstoten.
39. Ldlb3, Lc6e8; 40. Kd2
c3, a5a4; 41. Lb3c4, a4
a3. Remise op voorstel van wit.
(wit).
M. Euwe (zwart).
(Orthodox damegambiet.)
1. d2d4, Pg8—f6; 2. c2—c4,
e7e6: 3. Pgl—f3, ój—d5; 1.
Lel—g5, Pb8d75. e2—e3, Lf8
e7; 6. Pblc3, 00; 7. Tal
cl, c7—c6; 8. Lfl—d3, d5xc4;
9. Ld3xc4, Pf6d5; 10. Lg5x
el, Dd8xe7; 11. 0—0, Pd5xc3;
12. Tel x c3, e6e5; 13. d4 x e.)
Pd7xe5; 14. Pf3xe5, De7xeo.
Tot nu toe is het zo al honder
den malen gespeeld. Een klas
sieke stelling is ontstaan. Nu
gaat Trifunovic van de theorie
afwijken.
15. Ddl—b3, De5c7; 16. e3—
e4. De doorstoot die geen zin
meer heeft. 16. Tf8—e8; 17.
Tfldl, Lc8e6; 18. Tc3d3,
Le6 x c419. Db3xc4, Ta8—d8;
20. g2g3, g7—g6; 21. Td3d4,
Dc7el. Remise.
Speeltijd in totaal één uur en
drie kwartier.
„HIJ ZIET MET ZIJN OREN
De onderzoekers kwamen tot
de conclusie, dat de echo's van
deze kreten de vliegende vleer
muis in staat stellen allerlei hin
dernissen te ontdekken en tijdig
te ontwijken, zodat botsingen
worden voorkomen. De geleer
den noemen dit „echo-locatie
een kunst waarin de vleermuis
het ver heeft gebracht. Men
heeft draden gespannen en aller
lei andere hindernissen aange
legd bij de proefnemingen, maar
de vleermuis wist ze alle te ont
wijken. In zekere zin kan men
zeggen, dat vleermuizen er „ra
dar" op na houden. Alleen met
dit verschil, dat men met radar
electrische radiogolven uitzendt
en de afstand en de richting van
een vliegtuig kan berekenen aan
de terugkaatsende echo's van
deze golven, die zelfs de maan
bereikten. De vleermuizen ge
bruiken geen radio-golven, maar
geluidsgolven. Hun methode is
dus eerder dan bij „radar", te
vergelijken bij „sonar", het sys
teem, dat de marine gebruikt om
onderzeeërs, ijsbergen e.d. te lo-
caliseren.
Vleermuizen trekken soms
over grote afstanden van wel
1500 km, om een geschikte over-
winterplaats op te zoeken. Men
heeft vleermuizen tot dit doel ge
ringd. Ook heeft men om hun
oriëntatiezin te testen, ze mee
genomen in een vliegtuig om ze
dan later hun verblijfplaats weer
te laten opzoeken. Ze bleken
daartoe uitstekend in staat.
H ANDVLEUGELIGEN
Vleermuizen noemt men „hand
In het grootste ziekenhuis van
Nederland, het Wilhelmina-Gast
huis te Amsterdam (1458 bed
den), heeft het secretariaat van
de Federatie van Nederlandse
Verenigingen, die de belangen
van de verpleging en de verple
genden behartigen, op een pers
bijeenkomst ter gelegenheid van
het eerste lustrum een overzicht
gegeven van de bereikte resulta
ten in de afgelopen 5 jaar. De
zeven in deze Federatie verenig
de bonden, die tezamen 13.000
leden tellen, hebben speciaal aan
dacht besteed aan de vèrpleeg-
sters-opleiding, de salariëring en
pensionnering, de bescherming
van het beroep, de 8-urige werk
dag, de tuberculose als* beroeps
ziekte en de wenselijkheid van
registratie van verplegenden.
Bereikt werd een verbeterde en
bindend vastgestelde salariëring
voor de verplegenden in de zie
kenhuizen. Tegen 1500 per jaaT
in 1945 is het aanvangssalaris
van 'n verpleegster (hans 2300.
Een hoofdverpleegster ontving in
1945 per jaar 2175. Thans ver
dient zij 3360. Voor wijkver
pleegsters is een bindend mini
mum-salaris vastgesteld van
ƒ2340 per jaar. Bereikt werd
voorts, dat de tuberculose erkend
is als beroepsziekte, zodat ver
pleegsters, die t.b.c. krijgen, niet
meer onder de bepalingen van de
Ziektewet vallen, maar geduren
de gehele tijd van de ziekte 70
procent vergoeding ontvangen
(de eerste 6 weken 80 procent)
en bovendien vergoeding van ge
neeskundige hulp.