De Ver. Staten en {China
De Kabinetscrisis in België
Maarschalk TITO spreekt zi]n
troepen toe
Ontslag beroepspersoneel
KONINKLIJKE MARINE
Het nieuwe
Republikeinse Kabinet
Ook Finland
door grote stakingen tiedreigd
De recordpogingen van
Majoor Flinterman
ZATERDAG 6 AUGUSTUS 1949.
De Verenigde Staten hebben het Communistische
China gewaarschuwd tegen pogingen „agressie
te voeren tegen China's buurlanden".
ABONNEMENTSGELD.
Al geeft U graag water aan Uw planten,
Denkt aan de belangen van dl onze klanten!
Radio-Vaticana over
tegenstand Katholieken
in Slowakije
HOOGWATER
n.m.
1.05
1.38
2.28
FranKermg bij Abonnement: Terneuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door bet K.N.M.
I. te De Bilt, geldig van Za
terdagochtend tot -avond.
Zonnig weer met later ge
leidelijk toenemende bewbl-
king. Droog en vrij warm
met kans op een enkele on
weersbui. Matige, later langs
de kust nu en dan vrij krach
tige wind uit Z. richtngen.
Onder Kt-aactloneie leiding
van P. L. D. J, van Oeveren
Redactie-adres:
DE VRIJE ZEEUW
5e Jaargang No. 1184
Uitgave Stichting „De Vrije Zeeuw Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van deSande Terneuzen Abonnementsprijs 3,90 per kwartaal.
Noordstr. 55-57, Tei neuzen
Tel. 2510 Na 5 uur 2073
Advertentieprijs
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50.
.nzending advertenties
tot den namiddags 3 uur
Rubriek kl. advertenties
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding: Brieven onder
nummer Bureau van dit
Blad 15 cent meer.
ZON- EN MAANSTANDEN.
1949
Zon
Maan
Aug. Opk.
Ond.
Opk.
Ond.
6
5.08
20.22
19.54
1.36
7
5.10
20.20
20.25
2.48
8
5.11
20.19
20.46
4.06
9
4.30
20.59
21.14
2.44
10
4.31
20.58
21.54
3.49
11
4.32
20.58
22.22
5.05
12
4.33
20.57
22.41
6.25
13
4.35
20.56
22.55
7.44
De Amerikaanse Minister van
Buitenlandse Zaken, Dean Ache-
son, liet deze waarschuwing ho
ren in 'n verklaring, toegevoegd
aan een omvangrijk witboek
over „de Amerikaanse betrek
kingen met China". De verkla
ringen somt de voornaamste be
ginselen op van de Amerikaanse
politiek tegenover China als ge
volg van de communistische
overwinningen. Acheson zegt o.
m., dat „een ding duidelijk is:
als het communistische regiem
zich zou lenen voor het Sowj et-
Russische imperialisme en zou
pogen agressie te voeren tegen
China's buurlanden, zouden wij
en de andere leden van de V.N.
ons geplaatst zien voor een situ
atie, die in strijd is met de be
ginselen van het Handvest der
V.N. en een gevaar voor de in
ternationale vrede en veiligheid.
Intussen zal onze politiek geba
seerd blijven op onze eerbied
voor het Handvest, onze vriend
schap voor China en onze tra
ditionele «teun aan de open deur
politiek en China's onafhanke
lijkheid en territoriale en admi
nistratieve integriteit.
Het witboek werd opgesteld op
last van President Truman, na
dat het duidelijk was geworden,
dat de Amerikaanse hulp aan
de Regering van generalissimus
Tsjang Kai Sjek niet zou kun
nen verhinderen, dat het hart
van China in communistische
handen zou vallen. Het geeft 'n
overzicht van de Amerikaanse
politiek t.o.v. China in de laat
ste honderd jaar, maar behan
deld speciaal de periode van 1944
tot 1949. Acheson schrijft verder
dat „het openlijk moet worden
toegegeven, dat de Amerikaanse
politiek van steun aan het Chi
nese volk in zijn verzet tegen
overheersing door een buiten
landse mogendheid of mogend
heden, thans geplaatst is voor
zeer ernstige moeilijkheden. Het
hart van China is in communis
tische handen. De communisti
sche leiders hebben de Chinese
traditie verloochend en openlijk
hun onderworpenheid aan een
buitenlandse mogendheid, de
Sowjet-Unie, die in de laatste 50
jaar, zowel onder de Tsaren als
onder de communisten, zich bui
tengewoon veel moeite gegeven
heeft om haar macht in 't Verre
Oosten uit te breiden, bekend
gemaakt.
„De buitenlandse overheer
sing", zo gaat Acheson voort,
„werd gemaskeerd door een
soort grootscheepse kruistocht,
die blijkbaar door vele Chinezen
als door en door nationaal werd
beschouwd. Het betreurenswaar
dige, doch onontkoomlijke feit is,
dat 't onheilspellende resultaat
van de burgeroorlog in China
buiten de macht van de Rege
ring der V.S. lag, en alleen is toe
te schrijven aan binnenlandse
Chinese machten". Acheson ver
werpt het argument, dat de V.
S. de communistische opmars
door vergroting van de steun
aan China hadden kunnen stui
ten. „De enige keus, die de V.S.
over bleef, was volledige inter
ventie ten gunste van een Re
gering die het vertrouwen van
haar eigen troepen en haar
eigen volk had verloren. Een
dergelijke interventie zou bij de
massa van het Chinese volk
kwaad bloed gezet hebben, zou
onze traditionele politiek totaal
veranderd hebben en door het
Amerikaanse volk veroordeeld
zijn". Acheson herinnert er aan,
dat de Chinese Regering „in 1946
een ambitieuze militaire cam
pagne op touw zette, niettegen
staande de waarschuwing van
generaal Marshall, dat deze op
zet zou mislukken en bovendien
China in een economische chaos
zou storten en uiteindelijk de
nationale regering zou vernieti
gen".
De Amerikaanse steun aan
China bedroeg sinds de oorlog
met Japan in schenkingen en
leningen in totaal ongeveer 2000
millioen dollar, hetgeen overeen
kwam met meer dan 50 pet. van
de monitaire uitgaven van de
Chinese regering en naar ver
houding groter was, in verband
met de begroting van die rege
ring, dan de steun, die de V. S.
aan welk land van West-Europa
ook sinds het einde van de oor
log hadden verleend.
dien tweederde van de stemmen-
den dit wenst.
De meningen in de liberale
partij zijn verdeeld, de meerder
heid wenst, dat Koning Leopold
afstand zal doen van de troon,
doch een kleine minderheid is
er voor, dat hij het bewind weer
op zich neemt. In de door de li
berale partij-vertegenwoordigers
aan de Koning overhandigde
nota wordt gezegd dat het ge
vaarlijk is een volksstemming te
houden, daar hierdoor de een
heid van België zou worden be
dreigd. Indien een volksstem
ming noodzakelijk is, behoort
deze echter beslissend te zijn. De
liberalen zijn van mening dat,
indien niet 55 procent der uitge
brachte stemmen ten gunste van
Koning Leopold is, de Vorst be
hoort af te treden.
De Katholieken wensen niet,
BERAADSLAGING poli.
TIEKE LEIDERS.
Gaston Eyskens heeft gister
avond een bijeenkomst belegd
met de leiders der drie voor
naamste politieke partijen in
België, ter bespreking van de
vraag of een volksstemming zal
worden gehouden over het al of
niet terugkeren van Koning Leo
pold als regerend vorst.
In gewoonlijk welingelichte
kringen is men van mening dat
Eyskens de vertegenwoordigers
der Christelijke volkspartij, so
cialisten en liberalen afschriften
overhandigde van de verklaring,
welke door Koning Leopold werd
afgelegd tijdens zijn besprekin
gen met de afgevaardigden der
drie partijen, die hem in de loop
van deze week in zijn verblijf in
de nabijheid van Genève hebben
bezocht. De verklaring van Ko
ning Leopold, welke door Jac
ques Pirenne, hoofd van het se
cretariaat des Konings, naar
Brussel werd overgebracht, is,
naar wordt vernomen, tot elk
der drie partijen gericht, zij is
een antwoord op de door de par
tijen gedane voorstellen ter op
lossing van de Koningskwestie.
De standpunten der partijen
zijn als volgt:
De socialisten zijn er in be
ginsel voor, dat Koning Leopold
afstand doet van de troon. Zij
hebben echter ingestemd met 't
houden van een volksstemming,
doch onder voorwaarde dat de
Vorst slechts dan wederom het
bewind op zich zal nemen, in-
Maarschalk Tito noemde de
bewering, dat Joego-Slavië's
ontwikkeling gaat in de richting
van het kapitalisme „dwaas
heid".
„De industrie en handel zijn
geheel in onze handen en wij
maken snelle vorderingen met
de liquidatie van het kapitalis
me in de dorpen, zo zeide hij".
Door radio-Belgrado is Don
derdagavond de tekst van een
rede uitgezonden, welke door
maarschalk Tito tot troepen in
Joego-Slavisch-Macedonië is ge
houden en waarin hij onder
meer tegenover zijn soldaten
verklaarde dat zij zich thans „in
een staat van paraatheid bevin
den, welke ten doel heeft het
vreedzame werk van de weder
opbouw in ons land te bescher
men".
Maarschalk Tito hield zijn
rede in de Macedonische repu
bliek in de laatste tijd hebben
Joego-Slavische leiders ver
klaard, dat de Kominform-sta-
ten zouden zijn dit gedeelte van
Joego-Slavië in te lijven bij een
nieuwe Macedonische Balkan-
staat, waarvan de andere be-
standsdelen zouden worden ge
vormd door Bulgaars en Grieks-
Macedonië.
„U bevindt zich thans in een
gedeelte van ons land, waarin
zich in de laatste tijd herhaal
delijk provocaties hebben voor
gedaan. Wij hebben hier onze
beste soldaten gelegerd, omdat
wij weten, dat gij, indien er iets
zou gebeuren, in staat zoudt zijn
de eerste aanval af te slaan. Wij
moeten een sterk leger hebben;
wij moeten ons voorbereiden.
Het zou een illusie zijn te den
ken, dat er geen oorlog meer zal
komen, aldus maarschalk Tito.
Maarschalk Tito zei tijdens
een lunch te Skoplje tot 300 offi
cieren, dat Joego-Slavië, hoewel
het „vast in het socialistische
kamp blijft, ieder als zijn vijand
zou beschouwen die zich zou
mengen in zijn „veedzame so
cialistische opbouw'on\ erschil-
lig wie hij zou zijn.
Het Joego-Slavische leger zou
terugslaan bij elke provocatie
tegen de territoriale onschend
baarheid van het land.
Het was, aldus Tito, niet waar.
dat Joego-Slavië geheel geïso
leerd was. Hij was er niet zeker
van, dat sommigen geen bepaal
de bedoelingen t.a.v. Joego-Sla
vië hadden. Het Westen had
eerst geruchten rondgestrooid
over een aanval van het Rode
Leger op Joego-Slavië in de hoop
„dat wij hals over kop in hun
armen zouden lopen om ons te
redden".
Ofschoon Tito overtuigd was,
dat het Rode Leger een socialis
tisch land niet zou kunnen aan
vallen, daar zulks het einde van
het socialisme in de wereld zou
betekenen, verklaarde hij echter
dat het Oosten Joego-Slavië
trachtte te intimideren door van
tijd tot tijd geruchten te ver
spreiden over Sovjet-Russische
troepenconcentraties op een of
ander punt. „Maar kameraden",
zo vervolgde hij, „wij zijn geen
mensen, die met dergelijke din
gen bang gemaakt kunnen wor
den. Wij vrezen slechts het ge
weld der elementen, zoals droog
te en hagel, maar geen andere
dingen. Niettemin blijven wij
waakzaam". Tito drukte de of
ficieren op het hart, dat zij zich
in een verdedigingssector bevon
den, die „van groot belang was
en waar dikwijls verschillende
provocaties waren voorgevallen,
die waarschijnlijk door andere
zouden worden gevolgd. „Doe
lend op incidenten aan de Joe
go-Slavische grens zeide Tito:
„Er hebben zich gevallen voor
gedaan, waarbij gij-de vijand
tegemoet moet treden. Er is hier
reeds bloed vergoten voor de
verdediging van ons socialisti
sche vaderland.
dat tevoren zal worden bepaald
welk gedeelte der uitgebrachte
stemmen ten gunste van Koning
Leopold moet zijn, opdat de
Vorst zijn regeringstaak weer
kan uitoefenen, zij zijn van me
ning dat een dergelijke bepaling
het voorgestelde referendum on
grondwettig zou maken.
BOODSCHAP VAN KONING
LEOPOLD.
In zijn boodschap, die Vrijdag
avond gepubliceerd is, verklaart
Koning Leopold o.a„ dat de
vaststelling van een percentage
aan de volksraadpleging een on7
grondwettig karakter zou geven
aangezien zij dan een volksstem
ming zou worden, waardoor de
bevoegdheid van het Parlement
om te constateren, dat de on
mogelijkheid tot regeren geëin
digd is, illusoir zou worden. Het
is dus de taak van het Parle
ment, eventueel voorgelicht door
een volksraadpleging, zich uit
te spreken over het einde van
deze onmogelijkheid en dat in
volledige vrijheid en onder vol
ledige verantwoordelijkheid van
het Parlement.
In de Vrijdagavond laat te
Brussel gepubliceerde boodschap
zegt Koning Leopold onder meer:
Het onderhoud, dat ik gehad
heb met de gedelegeerden der
drie partijen, heeft mij over
tuigd van de noodzaak, dat ik
mijn standpunt nogmaals nauw
keurig uiteenzet in de hoop,
daardoor een overeenstemming
tussen de partijen te vergemak
kelijken. Ik wens, dat zo spoe
dig mogelijk een stabiele Rege
ring wordt gevormd, die zich
kan wijden aan de oplossing van
de belangrijke vraagstukken van
de toestand op financieel, eco
nomisch en internationaal ge
bied. Maar ik stel er prijs op te
verklaren, dat ik geen politieke
verantwoordelijkheid kan aan
vaarden bij ontstentenis van een
Regering een ontstentenis, die
voortvloeit uit de moeilijkheden,
welke de partijen ondervinden
bij het zoeken naar ovreenstem-
ming over een Regeringspro
gramma en in het bijzonder over
Korporaals en manschappen
behorende tot het beroepsperso
neel der Koninklijke Marine,
wier dienstverband vóór of op 1
Januari 1943 was geëindigd en
die sindsdien geen reëngage-
ment hebben gesloten, kunnen
met ingang van gisteren hun
verzoek tot ontslag indienen,
welk verzoek alsdan zal worden
ingewilligd.
Korporaals en manschappen,
die zijn overgebracht naar de
Koninkl. Marine Reserve, doch
wier dienstverband eveneens
vóór of op bovengenoemde da
turn was geëindigd, zonder dat
zij sindsdien een reëngagement
hebben gesloten, zullen op hun
verzoek van de werkelijke dienst
worden ontheven.
Een militaire woordvoerder
van de Chinese nationalisten
heeft heden bevestigd, dat
Tsjangsja, de hoofdstad van de
provincie Hoenan, geheel door
de communisten bezet is.
OFFIOIËIJi SAMENSTELLING
Radio Djogja heeft Donder
dagavond de samenstelling van
het nieuwe republikeinse kabi
net officieel bekend gemaakt.
De samenstelling wijkt enigszins
af van het door de correspon
dent van Aneta reeds op 3 Au
gustus doorgegeven Kabinet.
Thans is het Kabinet als volgt
samengesteld
Minister President: Moh. Hat-
ta;
Minister van Defensie: Sultan
van Djogja;
Minister voor Sumatra: Sja-
fruddin Prawiranegara;
Binnenlandse Zaken: Wong-
sonegoro;
Buitenlandse Zaken: Agus Sa-
lim;
Voorlichting: Sjamsuddin
(Masjumi)
Gezondheid ad interim: Suro-
no;
Zonder portefeuille: Sukiman,
Wirjosdanjojo, Djuanda, Leime-
na.
De Ministers zonder porte
feuille zijn allen leden van de
Republikeinse delegatie.
Onderwijs: Mangunsarkoro;
Financiën: Lukman Hakim;
Justitie: Susanto Tirtoprodjo;
Godsdienstzaken: Kjai Masj-
kur;
Sociale Zaken: Kusnan;
Economische Zaken: Kasimo.
Radio Djogja noemde dit een
„presiüenteel kabinet".
Aneta meldt nog nader, dat
tijdens de afwezigheid van Hat-
ta de Sultan van Djogja de lei-
d'ng van het kabinet zal waar
nemen.
De Minister voor Sumatra,
Sjafruddin, zal zetelert in Kota-
radja( Atjeh).
Korporaals en manschappen,
dienende in Indonesië of Neder
landse Antillen, die aan ge
noemde eisen voldoen, doch wier
gezinnen op 's Rijks kosten naar
deze gebieden zijn overgebracht,
zullen eerst hun verblijf aldaar
moeten uitdienen, alvorens een
dergelijk verzoek kan worden
ingewilligd. De aandacht van
betrokkenen wordt er echter op
gevestigd, dat bij inwilliging van
het verzoek het in de toekomst
niet mogelijk zal zijn, wederom
vrijwillig in beroepsdienst terug
te keren. Vanzelfsprekend wordt
dus geadviseerd geen ontslag
aan te vragen, alvorens een pas
sende burger werkkring is ge
vonden.
In de loop van volgende week
zal de kwitantie worden aan
geboden over het dertle kwar
taal JuliSeptember).
De Administratie.
een oplossing voor de Konings
kwestie.
De partijen moeten volgens de
regels van het parlementaire
spel hun verantwoordelijkheid
aanvaarden. Indien zij niet voor
af tot overeenstemming kunnen
komen over de oplossing van dit
probleem of over een procedure,
die tot een oplossing zou kunnen
leiden, moet het Parlement, al of
niet, volgens zijn eligen beslissing
voorgelicht door een volksraad
pleging, beslissen en zijn beslis
sing moet loyaal aanvaard wor
den.
Wat mij betreft, er rust een
verantwoordelijkheid op mij.n.l.
dat ik mij nauwgezet houd aan
mijn grondwettelijke verplich
tingen. Ik heb met de grootste
aandacht kennis genomen van
de conclusies der door de Rege
ring ingestelde grondwettelijke
commissie, welke ik goedkeur.
Dat is voldoende om de geruch
ten tegen te spreken, als zou ik
voornemens zijn een persoonlij
ke macht uit te oefenen.
Tijdens mijn jongste bespre
kingen is mij gebleken, dat de
partijen er alle naar streven de
Koningskwestie op te lossen.
De gedelegeerden der partijen
hebben mij gezegd, dat zij, om
een einde aan de huidige toe
stand te maken, het oog hadden
op een volksraadpleging als mid
del om tot een oplossing te ko
men, ondanks de moeilijkheden
daarvan.
Zij zijn echter verdeeld ten
aanzien van de modaliteiten van
zulk een raadpleging.
Men heeft mij gevraagd, of ik
er in zou toestemmen het stem
menpercentage vast te stellen,
dat ik nodig zou oordelen om de
uitoefening mijner prerogatie
ven te hervatten. Mijn antwoord
kan slechts door de Grondwet
gedicteerd worden.
De Koning besloot zijn bood
schap: Men heeft over mijn da
den gesproken, maar de nauw
gezetheid, waarmee ik getracht
heb mijn hoog ambt te vervul
len, is niet in twijfel getrokken.
Ik vraag alleen vertrouwen in
mij te stellen. Als ik van mening
zou zijn, dat ik mijn land geen
dienst kon bewijzen door de her
vatting van mijn grondwettelij
ke prerogatieven, zou ik in elk
geval aftreden ten gunste van
mijn zoon, de Kroonprins.
In elk geval zal het voor de
hervatting van mijn prerogatie
ven nodig zijn, dat het Parle
ment zich in die zin uitspreekt.
Mijn restauratie zal dus recht
streeks door de vertegenwoordi
gers van het volk bekrachtigd
moeten worden. Ik voeg hier aan
toe, dat het, na een dergelijk
besluit van het Parlement, mijn
eerste plicht zou zijn al het mo
gelijke te doen om de gemoede
ren tot rust te brengen en allen
te verzoenen in de geest van een
oprechte nationale solidariteit.
N.V- Waterleiding Mij- „Zeeuws-Vlaanderen".
De door communisten beheer
ste Finse unie van transportar
beiders heeft gedreigd met in
gang van achttien Augustus a.s.
een staking te zullen uitroepen,
waardoor alle scheepvaartver
keer in de Finse havens en het
gehele treinverkeer zouden wor
den verlamd, terwijl ook geen
enkel warenhuis meer open zou
kunnen blijven. De unie eist 10
procent loonsverhoging voor
haar leden.
Ook andere, onder communis
tische leiding staande vakbon
den, waaronder de vakvereni
ging van arbeiders, werkzaam in
de bosbouw en in de houtvlot
industrie wier werkzaamhe
den van vitaal belang zijn voor
de Finse exportbedrijven
hebben voor deze maand stakin
gen uitgeschreven.
De federatie van vakvereni
gingen, die onder leiding staat
van gematigde sociaal-democra
ten, heeft een beroep op de vak
verenigingen gedaan de stakin
gen af te gelasten, totdat het
gehele vraagstuk van lonen en
prijzen kan worden bestudeerd.
In de afgelopen maand heeft
een devaluatie van de Finse
mark plaats gevonden; de uit
communisten en linkse socialis
ten bestaande volksdemocrati-
sche partij heeft' daarop bekend
gemaakt dat zij op hog' r lonen
voor de arbeideijs zou aandrin
gen, uie volgens baar nodig wa-
ren om de verwachte stijging
van de kosten voor levensonder
houd op te vangen.
Door functionarissen van de
Finse staatsbank is echter ver
klaard dat de devaluatie geen
noemenswaardige invloed zou
hebben op de kosten van levens
onderhoud in Finland; zij gron
den deze verwachting op de da
lende prijzen op de wereldmark
ten, waardoor Finland minder
geld behoeft te besteden voor
zijn aankopen van buitenlandse
goederen.
Door radio Vaticana werd
Donderdag verklaard, dat de te
genstand der Katholieken in
Slowakije voortduurt, „ondanks
intimidatie en gewelddadig op-1
treden van de politie". I
Volgens radio-Vaticana heeft
de politie van het dorp Dolmia
Kruppa het vuur geopend op
een menigte, die de pastoor ver
dedigde, als gevolg waarvan één
persoon werd gedood en ver
scheidene andere ernstig ge
wond". Ook in een aantal an
dere dorpen vonden hevige bot
singen tussen de politie en de
bevolking plaats. In Bratislava
hebben op één na alle geestelij
ken en verklaring van trouw
jegens hun bisschop getekend",!
aldus radio-Vaticana.
Zoals bekend zijn voor de po
gingen van majoor-vlieger J. Flin
terman om het Nederlandse
hoogte- en snelheidsrecord voor
vliegtuigen te verbeteren resp. de
data 17 en 24 Augustus vastge
steld.
Dit houdt echter niet in, dat
ook op deze data de pogingen zul
len gedaan worden. Het is name
lijk logischer wijs niet gezegd,
dat op deze data de meest gun
stige weersomstandigheden voor
de vluchten zullen heersen en men
zal er goed aan doen zich niet op
de 17e en 24e blind te staren.
Het zijn data), om zoals mien in
de vliegerij zegt „even de gedach
ten te bepalen".
Wat zijn dan wel de meest gun
stige weersomstandigheden? Hier
over heeft majoor-vlieger Flinter,
man een verslaggever van het A.
N. P. een en ander verteld.
Voor de hoogtevlucht zijn de
volgende factoren het meest gun
stig a. een hoge barometerstand;
b. een hoge tropo pauxe (een
luchtlaag, waarin de temperatuur
constant is) en c. lage tempera
turen in de hoge luchtlagen. De
factoren a. en b. gaan veelal sa
men.
Voor de snelheidsproef zijn jn
hoofdzaak twee factoren van
doorslaggevend belang, n.l. a. een
hoge barometerstand en b. een
hoge temperatuur. Deze hoge
temperatuur is daarom zo belang
rijk, omdat daarbij de geluidssnel
heid omhoog gaat en de hoge
barometerstand is bij beide proe
ven van belang omdat een hoge
luchtdruk recht evenredig is miet
het motorvermogen.
Het zal duidelijk zijn, dat al
deze factoren op de voorlopig
vastgestelde data, niet als van
zelfsprekend aanwezig zijn en
daarom zal "men in de buurt van
deze data de meest geschikte da
gen van tevoren bekijken.
Een Nederlands snelheidsrecord
is er niet, het Nederlandse hoog
terecord staat sinds 3 September
op naam van de vlieger J. Leag-
stra, die met een Fokker D-21
eer» hoogte bereikte van 11.345
meter. Het wereldrecord staat op
naam van een Amerikaanse vam
pire, waarin John Cunningham
het tot een, hoogte bracht van
18.119 mèter.
„Deze hoogte zal ik zeker niet
halen", zo zeide majoor Flinter-
man, want dat is met zijn toe
stel theoretisch onmogelijk".
(Dit toestel is, zoals bekend de
Meteor IV straaljager, het nor
male standaardt pe, dat bij beide
recordpogingen zijn normale be
lasting zal dragen), dus compleet
met kanonnen, radio, enz.
Op de vraag welke hoogte hij
dacht te bereiken, noemde ma
joor Flinterman 48.00049.000
voet.
Deze hoogtevlucht zal even
tueel geschieden van het vlieg
veld Leeuwarden uit. De volgen
de week waarschijnlijk reeds zul
len daar een paar proefvluchten
tot 45.000 voet gemaakt worden,
waarna tenslotte een proefvlucht
tot maximumhoogte zal worden
geprobeerd.
In de eerste plaats moet daar
voor het weer zeer gunstig zijn
en een heldere hemel is wel een
eerste vereiste. Het zicht moet
n.l. zodanig zijn, dat de vlieger
snel het veld weer terug kan
vinden en in de kortst mogelijke
tijd beneden kan zijn. De te be
reiken hoogte hangt voor een
langrijik deel af van de vleugel
belasting en hoe minder benzine
er in de tanks zit, hoe lichter de
kist. Men zal het hier moeten
hebben van de laatste loodjes en
dan met het laatste restje ben
zine (ongeveer 100 gallon) zo
snel mogelijk naar beneden zién
te komen. Het wordt op grote
hoogte een zaak van, zoals ma
joor Flinterman het zei, „een
beetje snelheid lopen, een eindje
omhoog, weer een aanloopje, weer
een eindje omhoog".
Middelerwijs is de temperatuur
dan echter gedaald tot 50 a
60 graden, met alle gevolgen
van dien. Een van de voornaam
ste en meest belemmerende daar
van is wel de ijsafzetting. Deze
kan men voor een belangrijk deel
ondervangen door hot gebruik
van „de icing flued' (aethyl al
cohol). Maar verder is het dan
zaak om zo snel mogelijk naar be
neden te komen waarvoor men on
geveer 4 minuten rekent. De ijs
afzetting kan men voorts op la
gere hoogte verminderen door
snel rond te vliegen, waarbij de
dan ontstane wrijvingswarmte
het ijs doet smelten. In de druk-
caibine zelf kan men het beslaan
van de ruiten tegen gaan door
het geruik van glysol.
„Wat doet u als op grote hoog
te uw druikcabine onklaar ge
raakt
„Dat is n tuurlijk minaer pret
tig, maar erg veel gevaar is er
niet bij, want ik draag bij de
i cht een z.g. pressure-waistcoat,
wan- ee 'k wat druk betreit vei-
l'g ben tot op 50.000 voet."
Het is duidelijk, dat men bij
het homologeren van de snelheid
niet afgaat op hetgeen de vlie
ger op zijn hoogtemeter afleest.
Pij de vlucht zal daarom een
automatische waarnemer worden
ingebouwd, waarin klokken,
hoogtemeter enz. een plaats vin
den. Voorts wordt in de cabine
een filmtoestel aangebracht, dat
automatisch met een 'bepaalde
frequentie het instrumentenbord
"filmt.
Voor de snelheidsproef heeft
mien twee trajecten op het oog,
n.l. een gedeelte langs het strand
bij Scheveningen en in de tweede
plaats de afsluitdijk.
„Persoonlijk prefereer ik het
strand", aldus majoor Flinter
man, „je hebt daar waarschijnlijk
minder last van' vogels en langs
het strand kun je, met de duinen
naast je, makkelijker oriënteren.
Bovendien is het, als het hard
v/aait boven de Afsluitdijk geen
pretje. Als ik van Valkenburg
start ben ik bovendien zo op de
baan."
„Hoe denkt u het gevaar van
meeuwen op het strand te ont
gaan?"
„Dan moeten er maar een stel
lampen met een geweer komen
die de beesten weg schieten. Als
er een paar keer geschoten is
blijven ze wel weg."
„Welke snelheid denkt u te ha
len?"
„Ik reken, als alles meeloopt,
zo'n beetje op 0.8 mach (waarbij
dan aangetekend is, dat het be
grip mach voorstelt de snelheid
van het geluid bij 15 graden Cel
sius en een- druk van 760 mm,
deze snelheid is 1230 km), de
temperatuur is hierbij dus een be
langrijke factor".
„Op welke hoogte vliegt u bij
de recordpoging".
„Het is nog niet vastgesteld
of dit beneden de 70 of beneden
de 100 meter zal zijn."
De baan zal bij de vlucht drie
kilometer lang zijn, waarbij voorts
vastgesteld is, dat het vliegtuig
bij het draaien niet boven de 500
meter mag 'komen. Een waame-
mcrstoestel zal hierop letten.
Voorts zullen, om he+ de vlieger
gemakkelijk te maken, op de
voorgeschreven hoogte ballonne
tjes worden verankerd.
De grote moeilijkheid bij deze
snelheidsproef is het meten van
de tijd. Ileirtoe heeft men de hulp
van Philips ingeroepen, doch het
staat nog niet geheel vast of
Philips in staat is op zo korte
termijn do benodigde apparatuur
ter beschikking te stéllen. De
Amerikanen hebben destijds de
tijd gemeten met o.a. de hulp van
twee gesynchroniseerde camera's.
De vl'iegduur van de Meteor is
ongeveer 20 minuten, zodat in
deze tijd het zaakje gefixed moet
zijn. Een reden te meer waarom
de majoor Flinterman het strand
met het nabij gelegen Valken
burg prefereert.
Voor de recordpoging zullen
enige proefvluchten langs het
strand worden gehouden.
En het laatste woord is dan
tenslotte aan het Nationaal
Luchtvaartlaboratorium, waar na
afloop van de vluchten de instru
menten herijkt en de berekenin
gen gemaakt worden. Dan eerst
kan het resultaat van de vluch
ten bekend worden gemaakt.
En zo hoopt vliegend Neder
land dat er deze maand enige
belangrijke bladzijden in de ge
schiedenis der Nederlandse mili
taire luchtvaart worden geschre
ven, 'bladzijden die dan het resul
taat zouden zijn van een weten
schappelijk voorbereide recordpo
ging en van de kloeke luchtvaart-
mentaliteit waarin, zoals majoor
Flinterman het uitdrukte „risi
co's degelijk worden overwogen
en waarin geen enkel risico geno
men wordt zonder dat het ver
antwoord is."
ZEEPOST
NAAR OOST EN WEST
Naar Indonesië vertrekt op 17
Augustus a.s. het s.s. „Zuider
kruis". Met dit schip kan post
worden meegezonden, mits deze
uiterlijk 14 Augustus op de bus is
gedaan.
Naar Suriname vertrekt op 19
Augustus het m.s. .„Bonaire".
Hier voor uiterlijk posten op 16
Augustus.
6 AUGUSTUS.
Breskens
Terneuzen
Walsoorden
v m.
11.49
0.14
1.04
7 AUGUSTUS.
Breskens
Terneuzen
Walsoorden
v.m.
0 12
i.17
2.07
n.m.
12.08
12.43
1.33