De Coöperatieve Suikerfabriek te Sas van Gent in 't Goud Boodschap van Truman aan Congres Pres. Trnman ondertekend ratificatie oorkonde ïrgelden is los DINSDAG 26 JULI 1949. |^Het|Britse voorstel te Annecy vzm -mi rayon bestuursvorm openbaart. w. TER-SCHELDE 'REKINGEN ig vijandelijkheden edigende wijze besloten :e reactie op •stemming in Djogja tta op 6 Aug. lelhi verwacht Frankering bij Abonnement: Terncuzen WEERSVERWACHTING medegedeeld door het K.N-M.I. te De Bilt, geldig van Dinsdag ochtend tot avond. Weinig verandering. Droog weer met voornamelijk in het Noorden van het land hier en daar wat bewolking. Overigens zonnig en warm. Meest zwakke wind uit uit eenlopende richtingen. DE VRIJE ZEEUW 5e Jaargang No. 1174 Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Fa P. J. v. d. Sande, Terneuzen Abonnementsprijs 3,90 per kwartaal. Advertentieprijs: per mm 10 et.; minimum per advertentie 1,50. Inzending advertenties tot des namiddags 3 uur. Rubriek kleine advertenties: 5 regels 60 et.; iedere regel meer 12 ct. Vermelding onder nummer Bureau van dit Blad 15 cent meer. MAANSTANDEN Maan DAGELIJKS BESTUUR EN DIRECTIE. Zittend van 1. n. r.: C. N. den Hamer, J. W. Scheele, H. A. A. Baron Collot d'Escury, S. van Hoeve, D. W. Lindenbergh. Staand: Ir. R. H. van Krevelen, A. E. C. Kruijsse, B. R. Plasschaert. Wanneer de pioniers van de suikerbietenindustrie in Zeeuws- Vlaanderen 50 jaar geleden in hun geweldig optimisme en enorm doorzettingsvermogen zouden voorspeld hebben, dat eenmaal de datum van 27 Juli 1899, de datum van het besluit tot oprichting van de Eerste Ne- derlandsche Coöperatieve Beet wortelsuikerfabriek te Sas van Gent, met gulden letteren in de geschiedenis van Zeeuws-Vlaan deren zou worden vermeld, zou dit volkomen bewaarheid wor den. Niet alleen om het feit, dat het morgen, 27 Juli 1949, een halve eeuw geleden zou zijn, dat het voorlopig comité uit de le den, bestaande uit de heren K. J. A. G. Baron Collot d'Escu ry, P. Dieleman Wz., Lev. de Feij- ter, J. F. Heemskerk, P. van Hoeve Sz., C. N. Jansen van Roo sendaal, W. de Koeijer, P. Lin denbergh, J. A. Pateer, J. Vogel vanger, Pol. van Waes, A. Wol- fert, J. P. Scheele, Ed. Buijsse, V. Cortvriendt, D. L. van Damme, E. B. Plasschaertj Th. C. Ver- eecken, Ch. D. IJsebaert en H. Wolfert en in het bijzonder het daaruit gekozen klein-comité de heren K. J. A. G. Baron Collot d'Escury, V. Cortvriendt, J. F. Heemskerk en Pol. van Waes, bergen van werk heeft verzet om aan de van alle zijden rijzende moeilijkheden het hoofd te bie den om hun ideaal verwezenlijkt te krijgen: dat de boeren in Zeeuws-Vlaanderen en overig Zeeland de teelt en de verwer king van de suikerbieten in eigen hand zouden nemen. De ouderen kennen, we mogen wel gerust zeggen, de lijdensge schiedenis van het werken met contracten en voorschotten om de speculatieve fabrieken te voorzien van de voor hun pro ductie onontbeerlijke grondstof fen. Het kon niet uitblijven of de strijd zou nog worden toegespitst om zodoende te trachten de po gingen van 't comité in de kiem te smoren. In 1898 begonnen de fabrikanten contracten met gunstiger voorwaarden voor de telers af te sluiten, waardoor de bietenteelt betere resultaten voor de landbouwers ging af werpen. Niettemin met ongekende energie zette het comité door en hoewel het verre van gemakke lijk ging om leden te verwerven, die de op hun landerijen ver bouwde suikerbieten zouden le veren aan de op te richten coö peratieve fabriek, voetje voor voetje naderde men het voor ogen gestelde doel. In Mei 1898 ontvingen de leden van 't voor lopig comité tot oprichting van ene coöperatieve beetwortelsui kerfabriek in Zeeuws-Vlaande ren van hun voorzitter, de on vermoeibare strijder K. J. A. G. Baron Collot d'Escury, een ex ploitatierekening voor een fa briek met een capaciteit van 30 a 40 millioen kg beetwortelen verwerking per campagne. Uit deze rekening bleek, dat men bij de gunstige ligging van de fa briek te Sas van Gent aan het kanaal van Terneuzen naar Gent en de uitstekende kwaliteit der beetwortelen, zelfs in het ongunstigste geval kon rekenen op een jaarlijkse aflossing van een vijftiende gedeelte van het geleende kapitaal. Bovendien zou nog een verhoging van 1 op de bietenprijs kunnen worden gegeven. Op 12 Mei 1898 verscheen in de bladen een advertentie, waar in werd medegedeeld, dat de ge legenheid om aan de te stichten fabriek deel te nemen voor de landbouwers in Oost Zeeuws- Vlaanderen nóg werd openge steld tot 1 Juni. Het gevolg was dat de fabri kanten der in werking zijnde suikerfabrieken in hun contrac ten voor Oostelijk Zeeuws- Vlaanderen de bietenprijs 2 hoger stelden dan elders. Dit hield weliswaar de toetre ding van nieuwe leden tegen, maar des te krachtiger werd door het werkcomité doorgezet en eindelijk was het zover, dat op 27 Juli 1899 in een te Axel gehouden vergadering besloten werd tot de definitieve oprich ting ener coöperatieve beetwor telsuikerfabriek. terwijl het daartoe benodigde kapitaal was getekend. Welk een zegenrijk besluit dit is geweest en hoe dit heeft bij gedragen tot verheffing van de landbouwende stand, is in de loop van de jaren voldoende tot uiting gekomen. Daarom hulde en dankbaar heid aan de pioniers van het in 1898 gevormde comité en spe ciaal het werkcomité en aan al len die deze krachtige figuren hebben gesteund en geschraagd, waarbij wij denken aan de voor malige secretaris der Zeeuwsche Landbouw Maatschappij de heer G. A. Vorsterman van Oyen. De acte van oprichting werd getekend door 173 leden, waar van er thans nog 15 in leven zijn n.l. de heren Em. van Acker te Westdorpe, Aarn. de Bruijne te Terneuzen, Ed. Buysse te Asse nede, L. O. J. Daelman te West dorpe, Anth. Dekker Fz. te Bre da, Dirk Dekker Fz. te Zaam- slag, S. van Hoeve Jacz. te Ter neuzen, Jac. Huijssen te Sluiskil, J L. de Jager te Kapellebij Goes Abr. de Koeijer te Cour Cheverny (Frankrijk), Joh. Lindenbergh te Wolphaartsdijk, M. de Put ter te Terneuzen, J. Scheele Wz. te Zaamslag, Adr. Westerbeke te Zaamslag en Jac. Weijns te Axel, Spui. Tot bestuursleden werden ge kozen de heren K. J. A. G. Baron Collot d'Escury, P. Dieleman Wz., Lev. de Feijter, J. F. Heemskerk, P. van Hoeve Sz., C. N. Jansen van Roosendaal, N. de Koeijer, P. Lindenbergh, J. A. Pateer, J. Vogelvanger, Pol. van Waes, A. Wolfert en J. P. Scheele, en in de onmiddellijk daarop gevolgde bestuursvergadering werd tot voorzitter benoemd de heer K. J. A. G. Baron Collot d'Escury, tot onder-voorzitter de heer J. Vogelvanger, tot secretaris-pen ningmeester de heer J. F. Heemskerk, die tezamen met de heren Pol van Waes en Lev. de Feijter het Dagelijks Bestuur vormden. Daar men de fabriek in Octo ber 1900 in bedrijf wilde hebben, werd door het bestuur onder hoge druk voortgearbeid en op 26 October 1899 vond de aanbe steding van de bouw der fabriek plaats. Op 14 Dec. d.a.v. werd tot directeur benoemd de heer H. Gross, directeur der suiker fabriek te Moerbeke. Op 19 Januari 1900 werd door de heer J. W. A. G. Baron Collot d'Escury, de oudste zoon van de Voorzitter, de eerste steen ge legd en dank zij de voortvarend heid van allen, die bij de stich ting, de bouw en inrichting be trokken waren, kon inderdaad de eerste campagne op 8 Octo ber 1900 aanvangen, nadat op 3 October de feestelijke opening der fabriek had plaats gevonden. Gebouwd op een capaciteit van 400.000 kg per etmaal, was het resultaat aan het eind van de eerste campagne, dat de produc tie reeds tot 500.000 kg per et maal was opgevoerd en in to taal 28.600.000 kg beetwortelen tot suiker werden verwerkt. De tweede campagne gaf reëds een dagproductie van 752.000 kg met een totaal van 44. millioen kg beetwortelen. Zo ging het voortdurend crescendo, met tij den van voor- en tegenspoed, maar het bedrijf stond op hech te basis en het bestuur kan niet genoeg geprezen worden voor haar energieke arbeid, die alle belemmeringen en teleurstellin gen het hoofd wist te bieden. Met doorzicht werd de fabriek voortdurend uitgebreid en van de nieuwste machines voorzien, zodat men mag spreken van een hoogst modern bedrijf. Na het vertrek van de heer Vollenhoven van Daalen, die in middels de heer Heemskerk als secr.-penningm. was opgevolgd, werd besloten een secretaris bui tenom het bestuur te benoemen en werd als zodanig op 7 Januari 1910 benoemd de heer A. E. C. Kruysse, die thans nog in func tie is en dus weldra 40 jaar aan jle fabriek verbonden zal zijn. In 1917 nam de heer H. Gross, wegens gezondheidsredenen ont slag als directeur en werd op gevolgd door de heren P, A. Nee- teson, als administratief direc teur, en R. Plasschaert, als technisch directeur, en onder hun bekwame leiding werd de fa briek steeds verder uitgebouwd, een voorbeeld van efficiëntie. Het zilveren feest werd in 1924 terecht feestelijk herdacht. Een mijlpaal was afgelegd waarop men met trots kon terugzien. Op 21 October 1927 werd de fabriek vereerd met het bezoek van Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden. Op 4 Mei 1929 ontsliep de harde werker en krachtige figuur K. J. A. G. Baron Collot d'Escury. Zijn nagedachtenis zal niet al leen in de geschiedenis van de fabriek blijven voortleven, ook de leden en de bevolking van ons gewest zal hem dankbaar blijven herdenken; de fabriek zal blijven een monument van zijn stuwkracht. Op 31 Mei d.a.v. werd in de ont stane vacature van Voorzitter voorzien door de benoeming van de heer H. A. A. Baron Collot d'Escury en wederom mag men zich om diens leiding en voor uitziende blik prijzen. In 1945 had de stichting het verlies te betreuren van haar administratief directeur, de heer P. A. Neeteson, terwijl de tech nisch directeur op 1 Januari 1947 zijn taak als zodanig neerlegde, doch als technisch adviseur aan het bedrijf verbonden blijft. Ook hun namen zullen in de ge- schiedboeken van de fabriek met gulden letteren vermeld blijven. De directie is thans gelegd in handen van de heer Ir. R. H. van Krevelen, en verwacht mag wor den, dat onder zijn leiding de fabriek zich zal blijven ontwik kelen tot een der meest moder ne bedrijven van ons vaderland. Tijdens de laatste wereldoorlog werden de gebouwen bij een Ge- EERSTE NEDERL. COÖPERA TIEVE BEETWORTELSUIKER FABRIEK TE SAS VAN GENT. allieerde luchtaanval getroffen door bominslag, doch gelukkig kon de schade spoedig hersteld worden, zodat het productiepro ces geen stoornis ondervond. Besluiten wij met te vermelden, dat thans alle aandelen zijn ge plaatst en de capaciteit der fa briek in de loop der jaren opge voerd is tot de verwerking van 1.700.000 kg beetwortelen per et maal, hetgeen, bij een rende ment van 16 betekent, dat tijdens de campagne dagelijks 272.000 kg suiker wordt geprodu ceerd. Morgen herdenkt dit grootbe drijf haar gouden jubileum! Wij hopen, dat zij haar arbeid zal m°gen voortzetten ten zegen van allen, die daarbij van nabij zijn betrokken, ook van de be volking van Zeeuws-Vlaanderen, ja, van ons gehele Vaderland. Het Britse voorstel op de con ferentie van Annecy om voor de basis-goederen prijscontrole in te voeren gaat regelrecht in tegen de Amerikaanse wens tot uitbrei ding1 van de wereldhandel en de werkgelegenheid, zo schrijft de „New York Herald Tribune". Het gevaar van overeenkomsten met een kartelkarakter is, dat zij ook uitgebreid worden tot be paalde landbouwproducten en tot de mijnbouw, zo schrijft het blad. Wereldovereenlkbmsten bevorde ren in deze gevallen vaak de be langen van grote producenten. Wanneer overeenkomsten de prij zen kunstmatig hoog houden bij afnemende vraag, zijn verbrui kers ep ontslagen arbeiders de lijdende partij. een der grootste vredeslegers in de geschiedenis, weloverwogen een atmosfeer van vrees en ge vaar geschapen". Met het oog op wat gebeurd is in Griekenland en in Berlijn, met het oog op de bedreiging en de druk, waaraan Iran en Tur kije bloot staan, in het licht van de onderdrukking van de men selijke vrijheid in landen onder communistisch bewind, kunnen de landen van West-Europa niet de ogen sluiten voor de noodzaak van een militaire verdediging voor henzelf". Hoe beter de vrije landen er op voorbereid zijn een agressie te weerstaan, des te minder waarschijnlijk is het dat zij de middelen behoeven te gebruiken die zij voor alle zekerheid heb ben verzameld. In onze landen behoeft de politie zelden van haar wapens gebruik te maken, doch de openbare rust zou in groot gevaar verkeren als zij niet over wapens beschikte. De President legde herhaalde malen de nadruk op de noodza kelijkheid van snel handelen door het Congres. „Als dit pro gram van militaire hulp wil slagen, moeten wij het spoedig en krachtig afhandelen. Onze vredespolitiek heeft reeds het gewenste effect. Wij kunnen ons niet veroorloven de vaart te ver liezen die wij reeds hebben be reikt. Het is ons doel er voor te zorgen, dat de betrokken landen in de kortst mogelijke tijd wor den uitgerust met goedgeoefen- de strijdkrachten, die in staat zijn de orde in het binnenland te bewaren en weerstand te bie den aan de eerste fasen van agressie naar buiten. Het moet duidelijk worden gemaakt dat de Ver. Staten niet bereid zijn om bij agressie te gedogen, dat de volken van West-Europa onder de voet worden gelopen, alvo rens de Amerikaanse strijd krachten effectief kunnen op treden". De President legde de nadruk op het defensieve karakter van zowel het Noordatlantisch pact als het program voor militaire hulp en besloot met te zeggen: „Ik zou niet willen zeggen, dat dit program alleen een einde zal maken aan de huidige interna tionale spanning. Het zal even wel het initiatief behouden dat de vrije landen van de wereld thans hebben. Het zal bijdragen tot het scheppen van een we reldstructuur, die economisch en militair zo stevig is, dat 'n even tuele potentiële agressor zal in zien dat het in zijn eigen belang is te streven naar wederzijdse tolerantie en vreedzame buiten landse betrekkingen". President Truman heeft gis teren het congres verzocht het program ten bedrage van 1.450 millioen dollar voor militaire hulp aan de landen van het Noord-Atlantisch Pact en an dere mogendheden goed te keu ren ter uitbanning van de vrees voor agressie en internationaal geweld. Zijn boodschap ging vergezeld van een wetsontwerp ter uitvoering van het program. De President zeide: „De ge beurtenissen in de wereld sinds 1945 bieden ons geen zekerheid, dat alle leden van de Ver. Na ties de principes tot behoud van de vrede in practijk zullen brengen. Er zijn bewijzen voor het tegendeel, bewijzen, dat bij het nastreven van zelfzuchtige doelen sommige naties zijn overgegaan en misschien op nieuw zullen overgaan tot be dreiging met of gebruik van ge weld. De door deze ervaringen geschapen vrees kwelt de wereld en verwekt onzekerheid en on stabiliteit, die de economische en sociale vooruitgang in de weg staan. Zolang het gevaar van agressie bestaat is het nodig te denken in termen van de strijd macht die nodig is deze te voor komen. Het is ongelukkig maar waar. Wij kunnen echter ons doel een duurzame vrede niet be reiken door de moeilijke en on plezierige taak die voor ons ligt, uit de weg te gaan." De President onderstreepte het doel van het program door de Sowj et-Unie met name te noemen als de mogendheid, die een atmosfeer van vrees en ge vaar had geschapen. „De voornaamste taak van de vrije landen in Europa heeft de afgelopen vier jaar bestaan in het herstel van hun door de oor log getroffen economieën. De daarmede gepaard gaande moei lijkheden zijn nog vergroot door de buitenlandse politiek van de Sowjet-Unie, die haar uiterste best heeft gedaan het herstel van Europa tegen te gaan. Een volledig economisch herstel eist vreedzame omstandigheden en de zekerheid, dat het werk van arbeiders, industrie en landbouw niet zal worden teniet gedaan in een uitbarsting van interna tionaal geweld. In plaats van zulke omstandigheden heeft de Sowjet-Unie, door haar heftige propaganda, door gebruikma king van de samenzwerende ac tiviteit van de internationale communistische beweging en door het in stand houden van President Truman heeft giste ren de officiële oorkonde van de ratificatie van het Noordatlan tisch pact getekend. .(Het pact is Donderdag j.l. met zeer grote meerderheid van stemmen door de Senaat geratificeerd). Ter gelegenheid hiervan heeft President Truman de volgende verklaring uitgegeven: „Voor het Amerikaans volk zijn vrede en vrijheid meer waard dan wat ook. Onze ratifi catie van het Noordatlantisch pact met de overweldigende steun van de Senaat en het volk is het bewijs, dat wij vastbeslo ten zijn deze vrede en vrijheid te bewaren. Dit verdrag is een historische stap naar een wereld van vrede, een vrije wereld, vrij van vrees, maar 't is slechts één stap. Wij dragen niemand een kwaad hart toe. Met onze bond genoten in het pact en andere gelijkgezinde volken moeten wij met Gods hulp en leiding met alle ons ten dienste staande middelen werken voor de vrede. Wij moeten moreel en materieel sterk blijven. Wij moeten mee helpen overal de vrijheid te ver sterken. Wij moeten geduldig en onvermoeid werken om de Ver enigde Naties steeds doeltref fender te maken voor haar gro te taak. Wij moeten streven naar steeds groter eenheid van doel en streven in het belang van de vrede". Breskens Terneuzen Walsoorden 4.56 5.31 6.21 31 JULI Breskens Terneuzen Walsoorden v.m. 5.42 6.18 7.08 TTI6 5.51 6.41 n.m. 6.— 6.35 7.25 de toenemende veillezöll V911 (10 benden de aanslagen enigszins in aantal afnemen. Te Sidoardjo is de bende activiteit die gericht is tegen de suikerriet, vel den, toegenomen, terwijl in Krakaan op de suiker fabriek, ondanks de op het werkvolk geoefende druk, het In Noord-Tapanoeli is de si tuatie iets verbeterd; de plaat selijke handel is opgeleefd. In de Lampongs ondervindt het handelsverkeer overlast van aanslagen. Male, 130 km ten Noorden van nieia- Hei Mandalay aan de bovenloop van de Irrawaddy, belaagden. De stad werd in de loop van de gevechten verwoest. Kanonneer boten der marine Jbeschoten dor pen, waar zich Opstandelingen oevonden, in het (district Akyab aan de Westkust onder vindt vertraging in beide richtin gen, al hoopt men spoedig het verkeer over enkel spoor te kun nen hervatten. De dienst van tractie uit Arn hem, de brandweer uit Ede en enkel autoriteiten waren spoedig zaam in het gegraven gat te trekken en werd de Banck zeer behoedzaam omgetrokken, zodat de steven zeewaarts kwam te liggen. Om kwart voor zes was dc eerste zandbank gepasseerd en vijftien minuten later spoel den de golven rond de achterst - ven. Honderden sloegen van ht Ond. Opk. Ond. 20.31 13.55 23.04 20.29 15.22 23.25 20.23 16.48 23.54 20.26 18.06 20.24 19.09 0^37 20.22 19.54 1.36 20.20 20.25 2.48 20.19 20.46 4.06 >r Gedeputeerde Sta- eland en daarna aan van Verkeer en Wa- goedkeuring voorge wond zijnerzijds geen jen deze goedkeuring jm op 17 Februari '49 nd. ster aanvaardt de delijkheid voor de j van de nieuwe door de Staten van Zee- stelde dienstregeling, en verband bestaan pstelling en goedkeu- deze dienstregeling Februari) en de aan- ,n de bovengenoemde rt). - Royen is uit Djogja teruggekeerd. Op het leed hij tegenover de eling van een geza- nmuniqué van beide Dit luidtBij de hun informele zit- ;ja op 29 Juli hebben rs van de Nederland- ublikeinse delegaties laakt, dat de bespre- ■r het staken van de iden, welke op 25 ten en waaraan de deelgenomen, op be- wyze besloten zyn. e bekendmaking van in van deze bespre- de daarop volgende t de vijandelijkheden ht worden, ties keerden met twee te Batavia terug. :i-toestel stapten, be en van de Unci, om. de Sulan van Djbgja, ir. Het K.L.M.-toestel nuten later aankwam, ir. Van Royen en de 3 Nederlandse en Re delegaties. Ook kolo- tund van de Repuibli- rale staf reisde mee. Royen deelde aan dat hij verwachtte an de volgende week S te kunnen vertrek- naar de reactie van idse Regering op de t Batavia, die spre- 'ereenstemming be lt „Cease fire", deelt i bevoegde zijde me ng wacht thans op over de resultaten ngen in Djogja. Zo- t ontvangen is, zal deze in beschou- n, teneinde haar e bepalen, waarna mogelijk ter kennis a zal worden ge- 3 bekend, ligt het in ïen het overeenge- een zitting van de ties tezamen met de officieel te forma- blikeinse premier, ;n de Republikeinse Financiën, Dr Ma len 6 Augustus te srwacht. blijf van drie dagen Ihi als gasten van u zullen zijn naar izen voor de roade-- ntie. op de duinen dit gi- amvspel gade. i had Van der Tak's een zgn. „no cure ract met de rederij c afgesloten, dat in- alleen bij: welslagen gingspoging betaald ►ten „Stentor" en Wijsmuller namen de Barnek over en Zweed de Noorder waar om half tien l. Twee sleepboten brachten de Zweed nd naar Amsterdam ick; die geen water Be Amsterd. Droogdok Maatschappij in het dok gaat. De eigenaar van het restaurant het „Karrew 1", dat recht tegen over de plaats staat waar de Banck gelegen heeft, was met zijn echtgenote naar de sluis ge komen en bood de kapitein van Banck een kamerplant aan.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1949 | | pagina 1