SANAPIRIN De Londense havenstaking Britse documenten; over dwangarbeid in de Sowjet Unie Uitwijzing van drie vreemdelingen i.v.m. Londense havenstaking? 12 gewonden bij botsing te Zandvoort ZATERDAG 23 JULI 1949. MAANDAG EINDE DER STAKING Koninklijk Paar met oudste Prinsesjes naar Engeland PRINS BERNHARD op Londens Concours-Hippiqué Nederlaag regering van Truman HOOGWATER Verklaring van Churchill bevestigd De Verenigde Staten en het Atlantisch Pact Vliegtuig van Balkancommissie beschoten m Water is onmisbaar voor mens, land en vee Weest zuinig en morst er niet mee RDr. Van Rcyen naar Djokja Proefproces inzake Rijwiel met hulpmotor De strijd in China Uil de VelltsvevftegenivcerJiging De terechtstelling van Haigh Hoofdpijn Kiespijn Z Zenuwpijn helpt aJLbycL Arrestaties in Dortmund Verzet in Oost-Duitsland Burgemeester verslaat Journalisten De Regeringscrisis in België Zeepost naar de Overzeese Gebiedsdelen PranKermg bij Abonnement: 'lerncuzen WEERSVERWACHTING medegedeeld door het K. N. M. I. te De Bilt, geldig tot Zaterdagavond. Zwakke wind en vrij warm. Op de meeste plaatsen droog weer met perioden van zonneschijn, maar kans op enkele verspreid optre dende buien. Mest zwakke wind en dezelfde tempera tuur dan gisteren. Onder Redactionele leiding van P. L. D. J. van Oeveren Redactie-adres: DE VRIJE 5e Jaargang No- 1172 Noordstr. 55-57, Ter neuzen Tel. 2510 Na 5 uur 2073 Uitgave Stichting „De Vrije Zeeuw Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van deSande Advertentieprijs per mm 10 ct.minimum per advertentie 1,50. nzending advertenties tot den namiddags 3 uur Rubriek kl. advertenties 5 regels 60 ct.; iedere regel meer 12 ct. Ver melding: Brieven onder nummer Bureau van dit Blad 15 cent meer. Terneuzen Abonnementsprijs 3,90 per kwartaal. ZON- EN MAANSTANDEN. 1949 Zon Opk. Ond. Opk. 23 4.47 20.45 1.24 24 4.49 20.43 2.21 25 4.50 20.42 3.35 26 4.52 20.40 5.02 27 4.53 20.39 6.32 28 4.54 20.37 8.03 29 4.56 20.36 9.32 30 4.57 20.34 10.59 31 4.59 20.33 12.25 Maan Ond 19.48 20.38 21.13 21.38 21.56 22.10 22.22 22.34 22.48 Het „uitsluitingscomité" van de Londense havenarbeiders zal aanbevelen het werk in de Lon dense haven Maandag volledig te hervatten, aldus heeft Dic kens, een lid van het comité verklaard. De Canadese sche pen, die de aanleiding voor de staking vormden, zullen door de Canadese zeeliedenvakbeweging zelf behandeld worden. Men verwacht algemene her vatting van het werk op Maan dag a.s. De graandragers, die voor het lossen van de graanschepen zor gen, hebben Donderdag reeds besloten om Maandag a.s. het werk onvoorwaardelijk te her vatten. Een woordvoerder van deze arbeiders verklaarde, dat het omstreden Canadese schip „Beaverbrae" gedeeltelijk met graan geladen is en dat de graandragers bereid zijn deze lading te lossen. Detectives, speciaal belast met een onderzoek naar de activiteit van „opruiers tot staking bij de havens" te Londen hebben drie mannen aangehouden, die Don derdagavond uit Frankrijk op het Londense vliegveld arriveer den. Twee dezer mannen zou den functionarissen, zijn van de onder communistische leiding staande vakvereniging van ha venarbeiders van de Amerikaan se Westkust die tegenwoordig geweest zouden zijn bij de dezer dagen gehouden conferentie van havenarbeiders en zeelieden, welke door de wereldbond van vakverenigingen te Marseille was belegd. Men verwacht niet, dat enige beschuldiging tegen de aangehoudenen zal worden in gebracht doch wel, dat hun niet zal worden toegestaan in Enge land te blijven. Hun papieren waren in orde en zij konden het vliegveld zonder nadere onder- De Koningin, de Prins en de twee oudste Prinsesjes zijn Vrij dagochtend naar Engeland ver trokken, waar het Koninklijk gezin de horse-show, welke te Londen wordt gehouden, zal bijwonen. De Koningin, die aanvanke lijk reeds a.s. Maandag zou terugkeren, zal nu toch tot het einde van de week in Engeland blijven en a.s. Vrijdag 29 Juli, samen met de Prins en de Prin sesjes de terugreis aanvaarden. Het jaarlijks concours hippi- que te Londen is Vrijdagavond begonnen met een z.g. B-spring concours, waaraan alleen de bui tenlandse ruiters konden deel nemen. Prins Bernhard kwam uit met de zes-jarige Veronique. De Prins was per vliegtuig geko men en enkele uren na aan komst zat hij al in het zadel. „Veronique" wierp vijf hinder nissen om en de Prins noteerde 24 fouten, waardoor hij niet in de prijzen viel. Na de rit verklaarde Prins Bernhard: „Ik ben een groot liefhebber van de ruitersport. En wat de fouten betreft, zij zijn door mij gemaakt en niet door „Veronique". Indien het parcours niet moeilijker wordt zou de Prins zeker nog een keer uitkomen, maar „dan zal mijn tempo niet zo snel zijn". Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft de rege ring van President Truman een nederlaag toegebracht door een subsidieplan voor boeren te ver werpen. Het plan, dat door de Minister van Landbouw werd ingediend, voorzag in een. prijs daling tot een „natuurlijk" niveau voor aan bederf onder hevige producten. Indien de prijs zou dalen tot beneden een voor de boeren billijke prijs zou de regering met subsidies bij springen. Het Huis stemde voor de handhaving van de huidige prijzenpolitiek voor het jaar 1950. Volgens deze politiek koopt de regering goederen op, teneinde surplus aan de markt te onthouden. 23 JULI. Breskens Terneuzen Walsoorden v.m. n.m. 11.29 0.04 0.54 12.02 12.37 1.27 24 JULI. Breskens Terneuzen Walsoorden v.m. 0.26 1.01 1.51 n.m. 12.53 1.28 2.18 vraging verlaten. Later consta teerde men, dat hun namen vermeld waren op een supple ment-passagierslijst. Het internationale vakver bond van zeelieden en havenar beiders, verbonden met het door communisten geleide wereldvak verbond, heeft verklaard, dat „ter plaatse" 'n onderzoek naar de Londense havenstaking zal worden ingesteld. Indien de dan verkregen informaties overeen kwamen met de algemene, die de bond thans in zijn bezit had, zou de bond bereid zijn alle vak bonden van zeelieden en haven arbeiders in de gehele wereld 'n volledige boycot van in Londen door niet-havenarbeiders gela den schepen aan te bevelen. De stakende Londense haven arbeiders hebben Vrijdagmor gen eenstemmig besloten Maan dag het werk te hervatten. Volgens de correspondent te Washngton van de New York Times wordt de verklaring van Churchill, Donderdag in het La gerhuis afgelegd, over de politiek van „onvoorwaardelijke overgave" van wijlen President Roosevelt, bevestigd door de memoires van Cordell Huil en andere staats lieden uit de oorlogstijd, de cor respondent refereert aan de pas sage in de geschriften van Cor dell Huil dat „dit beginsel aan vankelijk geen deel uitmaakte van de opvattingen van 't State De partment. Wij, waren even ver baasd als Churchill toen de pre sident onverwachts een verklaring hieromtrent aflegde. Op een persconferentie tijdens de conferentie van Casablanca in Januari 1943. „Vblgens Huil werd toen door het Foreign Office ge vraagd de term „onvoorwaarde lijke overgave" te vermijden, han gende nadere bestudering, en er voor in de plaats de uitdrukking „prompte overgave" te gebruiken. i waarin van Nederlandse zijde Mr. Gieben voorzitter is, Zondag naar Djokja zou gaan. Kringen, die in nauw contact staan met de U.N.C.I., konden Vrijdagmorgen nog mededelin gen doen over een eventuele reis van de leden der U.N.C.I. naar Djokja. Acheson, de Amerikaanse Mi nister van Buitenlandse Zaken, zeide ten zeerste voldaan te zijn, over de ratificatie van het At lantisch Pact door de Ameri kaanse Senaat. De ratificatie kwam na maan den van heftige discussie van het Amerikaanse volk en weken van onderzoek en debat van de Senaat. „Ik ben er zeker van, dat niet slechts de Senaat, doch het ge hele Amerikaanse volk de be tekenis van het Pact en zijn in vloeden op de wereldvrede be grijpen. De beslissende aard van de Senaatsstemming toont de wereld duidelijk de besloten heid van het Amerikaanse volk zijn volle aandeel bij te dragen tot de handhaving van vrede en vrijheid", aldus Acheson. De parlementen van zeven landen hebben thans het Atlan tisch Pact, dat door twaalf lan den ondertekend is, geratifi ceerd. Het zijn Amerika, Enge land, Canada, België, Noor wegen, Luxemburg en IJsland. In Italië en Nederland hebben de Tweede Kamers reeds hun goedkeuring aan de ratificatie gehecht, doch moeten de Eerste Kamers nog beslissen. Naar men verwacht zal de Franse na tionale vergadering het pact ge durende komend weekeinde be krachtigen. Het Deense parle ment heeft de regering ge autoriseerd het pact bij de on dertekening te ratificeren, zon der stemming in de volksver tegenwoordiging. Toch moet de formele ratificatieverklaring nog afgelegd worden. De Portugese nationale vergadering zal Maandag stemmen. De speciale V. N.-commissie voor de Balkan heeft meege deeld, dat het vuren van Alba nees grondgebied op een waar nemingsvliegtuig van de com missie, dat boven Griekenland vloog, een overtreding van het internationale recht is. De be schieting vond plaats op 6 Juli. Het vliegtuig droeg duidelijk de kentekenen van de V. N. Er waren geen slachtoffers. N.V- Waterleiding Mij- „Zeeuws-Vlaanderen". De voorzitter van de Neder landse delegatie, Dr. Van Royen, is Vrijdagmorgen per vliegtuig naar Singapore vertrokken, waar hij op uitnodiging van de Britse Hoge Commissaris, Mal colm MacDonald, enige dagen zal logeren. Dit bezoek is niet officieel. Naar aanleiding van berich ten, als zou Dr Van Royen Zon dag naar Djokja gaan voor be sprekingen over het staken van het vuren, werd van bevoegde Nederlandse zijde te Batavia verklaard dat zulks, mede in verband met zijn bezoek aan Singapore, zeer onwaarschijnlijk is. Wel achtte men de waar schijnlijkheid aanwezig, dat be gin volgende week te Djokja in formele besprekingen over het' staken van het vuren zouden kunnen aanvangen, waartoe dan de destijds voor dit doel inge stelde tweede subcommissie, van Hankou. Het hoofd der school uit Sterksel, de heer A. Schilleman bereed onlangs met een normaal herenrijwiel waarop een hulp motor was gemonteerd het rij wielpad. Hij kreeg een proces verbaal. Voor de kantonrechter te Eind hoven waar zijn zaak voor kwam, betoogde hij, dat hij on danks naspeuringen, geen ze kerheid had kunnen krijgen over de betreffende bepalingen, en daarom zijn toevlucht had genomen tot een proefproces. De ambtenaar van het open baar ministerie hield zich aan de woordelijke tekst van de mo tor- en rijwielwet. De kanton rechter sloot zich bij deze opvat ting aan, zonder in te gaan op de mogelijke geest dier wet. Zijn uitspraak luidde: schul dig, zonder toepassing van straf. De Chinese communistische ra dio heeft gemeld, dat de commu nistische fftrndkrachten de gehele provincie Tsjekiang hebben be zet, met uitzondering van de Tsjoetsjan-eilanden ter hoogte gen, namelijk een Nederlandse onderdaan, genaamd Blanken zee, en twee Amerikaanse onder danen, genaamd Goldblatt en Maletta, in ons land waren aan gekomen. Na mij ervan verze kerd te hebben, dat hun bezoek in verband stond met de kwestie aan de Londense havens con cludeerde ik dat het bevorder lijk zou zijn voor het algemeen welzijn deze personen het land uit te zetten; ik heb uitwijzings orders betreffende deze drie personen getekend en ingevol ge deze orders zijn de betrok kenen te 12.15 uur Vrijdag door de Londense politie aangehou den. Sir David Maxwell Fife steun de namens de conservatieve op positie de maatregel van de Mi nister van Binnenlandse Zaken. De communist William Gal- lacher noemde het „een ontstel lend iets" dat de Minister van Binnenlandse Zaken „ijlings" tot deze maatregel zou zijn over gegaan „op het schreeuwen van de oppositie". „Hoe bestaat het, aldus Gal- lacher, dat activiteit, welke hij en zijn collega's in de tijd, dat zij nog naar de macht streef den, als „heilige ontevreden heid" aanmoedigden, thans, nu zij de macht in handen hebben, een communistisch complot is geworden?" Ede antwoordde, dat hij in deze kwestie niet onder pressie had gehandeld. Verder zeide hij, dat, voorzover hij wist, deze drie vreemdelingen de eerste waren, die zich met de kwes tie der havenarbeiders hadden ingelaten. Gisterenmorgen is officieel medegedeeld, dat drie vreemde lingen, van wie er twee ver tegenwoordigers zouden zijn van het internationaal congres van havenarbeider^, dat verbonden is aan de wereldbond van vak verenigingen, en de derde een Nederlandse communist, te Lon den zijn aangehouden. De betrokken personen zijn Louis Goldblatt, John Maletta en Johan Frederik Blankenze. De Britse Minister van Bin nenlandse Zaken, Chuter Ede, zou Vrijdagmorgen aan de an dere Ministers voorgesteld heb ben deze drie personen uit te wijzen, daar zij beschouwd wor den als communistische beroeps- agigators, die tot taak zouden hebben de staking bij de Lon- densche havens te doen uitbrei den. Zij zouden zojuist per vlieg tuig in Engeland zijn aange komen' met „nauwkeurig om schreven instructies om contact op te nemen met de havenarbei ders en hen een internationale boycott tegen Britse schepen te beloven". Reuter meldt naderDe Brit se Minister van Binnenlandse Zaken, James Chuter Ede, heeft Vrijdag medegedeeld, dat drie vreemdelingen met communis tische betrekkingen, die betrok ken zijn bij de kwestie van de Londense havens, uit het land gezet zullen worden. Minister Ede verklaarde in het Lagerhuis: Donderdag werd mij medege deeld, dat drie vreemdelingen met communistische betrekkin- De Britse Delegatie bij de Eco nomische en Sociale Raad van de Verenigde Naties heeft twee documenten overgelegd, welke, volgens de Delegatie, de bewij zen opleveren voor het voorko men van dwangarbeid in de Sow- jet-Unie. De documenten zijn: le. Een foto-copie van een ge deelte van het Sow jet-Russische Strafwetboek, getiteld: „Bepa lingen betreffende het toepas sen van correctieve arbeid in de Sowjet-Unie (RSFSR)." 2e. Een Britse verklaring, waar in commentaar wordt geleverd op bepaalde passages van dit gedeelte van het Sowj et-Russi sche Strafwetboek. Van Britse zijde wordt hierin de conclusie getrokken, dat thans gebleken is, dat de verwerpingen door de Sowjet-Unie van de tegen haar gerichte beschuldigingen betref fende het op haar gebied voor komen van dwangarbeid, „waar deloos" zijn. Zoals gemeld, heeft Hector Mc Neil, Brits Minister van Staat, Donderdagavond in het Lager huis medegedeeld, dat de Britse Regering over onwederlegbare bewijzen beschikt, dat dwang arbeid in de Sowjet-Unie wordt toegepast, waaraan hij toevoeg de, dat de Regering bereid was de bewijzen te Genève over te leggen. Bij de foto-copie van het over „dwangarbeid" handelende ge deelte van het Sowj et-Russische Wetboek van Strafrecht, is een .verklaring in het Engels gevoegd. De Britse Regering waarschuwt, dat, voor zover haar bekend, niet eerder een officiële publicatie in het Engels heeft plaats gevon den, zodat de vertaling niet als geautoriseerd kan worden be schouwd. In het Sowj et-Russische Wet boek van Strafrecht wordt ge sproken over drie soorten „cor rectieve" arbeid, die kunnen worden toegepast, namelijk „op verbetering gericht werk," dat in de plaats, waar de arbeider De Australische bond van havenarbeiders, die Donderdag uit protest tegen de veroordeling i werkzaam is, moet worden ver- van twee van zijn leiders, voor richt, dergelijke arbeid, verricht Zondag en 24-uur staking had;in ballingschap en correctief gaat met het verlies van de vrij heid." In het Sowj et-Russische Straf wetboek wordt met nadruk ver klaard, dat „de correctieve ar beidspolitiek in de proletarische Staat niet vergezeld mag gaan van het toepassen van lijfstraf fen of van het verlagen van de menselijke waardigheid." Het Britse commentaar hierop luidt: „Het toepassen van „cor rectieve arbeid" in de Sowjet- Unie heeft vooral ten doel te genstanders van het bewind uit te schakelen". In één der bepalingen van het over „correctieve arbeid" hande lende gedeelte van het Sowj et- Russische Wetboek van Straf recht wordt verklaard, dat per sonen, hetzij als gevolg van een door een Gerechtshof uitgespro ken straf, hetzij bij besluit van een daartoe gerechtigd Rege ringsorgaan, tot het verrichten van correctieve arbeid kunnen worden verplicht. In het Sowj et- Russische Strafwetboek wordt verder aangegeven, welke Rege ringsorganen tot het uitvaardi gen van een dergelijk besluit ge rechtigd zijn. In het Britse document wordt hieromtrent echter verklaard: „Het is bekend, dat ook het Mi nisterie voor de Staatscontrole waaronder de Geheime Poli tie ressorteert deze bevoegd heid bezit. In het Sowj et-Rus sische Strafwetboek wordt niets medegedeeld omtrent de aard van de misdrijven, waarvoor een Sowjetrussisch burger tot cor rectieve arbeid kan worden ver oordeeld. In het Britse document wordt echter een van 1940 daterend besluit van de opperste Sowjet aangehaald, waarin wordt ver klaard, dat absenteïsme van ar beiders gewoonlijk wordt be straft door de betrokken wer kers dwangarbeid te laten ver richten in de plaats, waar zij normaal te werk zijn gesteld". De leider van de Britse dele gatie bij de conomische en so ciale raad der Verenigde Naties die slechts ondergeschikt is aan de algemene vergadering verklaarde verder nog dat men van mening is, dat zich in de kampen voor het verrichten van dwangarbeid in de Sowjet-Unie meer dan tien millioen personen bevinden, hetgeen ongeveer tien procent is van alle werkende volwassen burgers van Sowjet- Rusland. „Op deze wijze werden ook de pyramides gebouwd", al dus Corley Smith, „namelijk met gebruikmaking van slavenar beid. En op deze wijze worden ook de indrukwekkende zoveel- jaren-plannen van de Sowjet- Unie uitgevoerd. Het geheel is zo fantastisch, dat ik denk dat nie mand het geloven zou, indien wij de copie hier niet voor ons had den". Smith verklaarde verder nog, dat de slechtste behandeling ten deel viel aan personen, wier zaak in onderzoek was en die aan „eenzame opsluiting" werden onderworpen, doch niet aan hen die reeds waren veroordeeld. Het Sowjetrussisch stelsel is er op gericht arbeiders te verkrij gen voor afgelegen gebieden, waarvoor men op normale wijze geen arbeidskrachten zou kun nen verkrijgen." afgekondigd, besloot Vrijdag tot aanbeveling van een wekelijkse Maandagstaking van 24 uur. De terechtstelling- van de ter dood. veroordeelde moordenaar van de weduwe Durand, John George Haigh, is voorlopig vast gesteld op Woensdag 10 Augustus in de Wlandworth-gevangenis te Londen. De veroordeelde krijgt op zijn minst'tien dagen tijd om beroep aan te tekenen. werk, dat moet worden volbracht in een plaats, die de arbeider niet mag verlaten. „In de Sowjet-Unie," aldus de Britse verklaring, „komt dus dwangarbeid voor, waarvan de verrichting al dan niet gepaard Om kwart over vijf gisteren middag is te Zandvoort een auto bus uit Rotterdam tegen een uit Zandvoort komende tram van de Noord Zuid-Hollandse Tramweg Mij opgereden. De bus werd van achter opengereten. Uit nadere berichten blijkit, dat bij de botsing te Zandvoort in tótaal veertien personen, allen Rotterdammers, zijn gewond. De toestand van drie hunner is zeer ernstig Een ander drietal inzit tenden liep zware verwondingen op. Acht passagiers werden licht gewond. De bus is eigendom van de Rotterdamse Reiscentrale en werd bestuurd door de heer D. Jorrissen. De bestuurder was niet goed on de hoogte van de situatie ter plaatse en besteedde daarom geen aandacht aan de Bentveldseweg, noch aan het bellen, dat dit sein doet bij nadering van een tram. Eerst op het allerlaatste ogenblik zag de chauffeur de tram nade ren. Door vol gas te geven trachtte hij nog 'n botsing te voor komen. Dit mocht echter niet meer gelukken. De eerse wagen van de tram greep de bus aan de rechter zijlkant en drukte de wa gen van de weg. De bus werd opengescheurd. Zes zitplaatsen werden één ver wrongen massa. Voorbijgangers hoorden 't gekreun van de slacht offers, die in de ravage van de bus zaten opgesloten. Van alle kanten kwam onmid dellijk hulp opdagen. Het bleek, dat zich in de bus 25 passagiers bevonden, van wie het grootste deel was gewond. Elf inzittenden kwamen met de schrik vrij. Onder leiding van de corpschef van de Zandvoortse politie, de heer Vre- man, die juist uit IJmuiden kwam aanrijden, werden onmiddellijk al le gewonden uit de gehavende bus gehaald. Volgen DPD heeft de Duitse politie Donderdag Dr. Werries, de bedrijfsleider van de Dortmunder Parafinefabrieken, en zeven en twintig andere employé's van dit bedrijf te hunnen huize gear resteerd. Volgens een officiële Britse ver klaring kwam Mueller juist uit een zuiveringsgerechtshof waar vóór hij moest verschijnen, toen hij door 40 tot ,50 personen werd aangevallen. iNaar aanleiding hiervan werden 31 personen ge arresteerd. Vier ziekenauto's uit Haarlem en Zandvoort brachten de zes ernstig gewonden naar ziekenhui zen in beide plaatsen. De acht licht gewonden werden ter plaat se hulp verleend. Het gezelschap Rotterdammers bracht gisteren een bezoek aan de luchthaven Sohipnol en wilde op de terugweg nog 'n kijkje gaan nemen bii het gestrande Zweedse schip „BanckV, dat op het Bloe- mendaalse strand vast zit. De Berlijnse correspondent van liet Britse blad The Times meldt gisteren, dat de „verzetsbewe ging" in de Russische zone van Duitsland in de laatstie maaiden aanzienlijk is toegenomen. Alle berichten wijzen er volgens hem op, dat het verzet tegen het communistische bewind sterker wordt en hij ziet meer dan een toeval in het feit, dat het bestuur en het politiebureau van de socia- lisische eenheidspartij in een ver gadering in Oost-Berlijn besloten hebben de eigen organisatie te verstevigen en te zelfder tijd het nationale front uit te breiden. De „Frankfurter Rundschau" had als Aprilgrap het bericht geplaatst, dat de oberbuerger- meister van de stad, Dr. H. C. Kolb, uit besparingsoverwegin gen van het gebruik van zijn dienstauto zou afzien en voort aan nog slechts de fiets zou ge bruiken. Op dezelfde dag nog kwam der Herr Oberbuergermeister bij de redactie langs fietsen om, ten einde een bewijs te kunnen leveren van zijn sportieve hoe- danighedten, de redacteuren tot een zwemwedstrijd uit te dagen: driemaal over de Main. Dezer dagen werd de wed strijd gehouden. De burgemees ter kwam, ondanks enige pech aan zijn badcostuum, als over winnaar uit de strijd want de journalisten bleken de driemaal twee kilometer niet te kunnen volmaken. Dr. Kolb heeft thans duizend mark uitgeloofd voor elke collega, die hem het proef stuk nadoet. De Tweede Kamer heeft gis terenmiddag het wetsontwerp tot herziening van de wet auto vervoer personen zonder hoof delijke stemming goedgekeurd. Ook een aantal begrotingswij zigingen ging zonder stemming onder de hamer door. Daarna heeft de Kamer zich bezig gehouden met de behande ling van het wetsontwerp hou dende interimregeling voor Su riname. ""De heer Van de Wetering (C.H.i speet het, dat niet tevens aan de orde is gesteld een interimrege ling voor de Nederlandse Antil len. Hij zeide volledig te zullen medegaan met de voorgestelde regeling, omdat hij vertrouwen heeft in 't kunnen van dit volk. De heer Ritmeester (V.V.D.) noemde het overleg tussen Suri name en Nederland bijzonder geslaagd. De heer Welter (N.K.P.) be tuigde zijn hartelijke instem ming met het ontwerp, waarin hij de vervulling van de in 1901 plechtig in uitzicht gestelde autonomie ziet. De heer Schermerhorn (Arb.) zeide verheugd te zijn, dat het overleg op de West-Indische conferentie zo spoedig mogelijk zal worden voortgezet. Overleg is altijd een kwestie van geven en nemen, zei spr. en Suriname moge overwegen, dat dit geven vooral van de zijde van Neder land kwam. De heer De Kort (K.V.P.) qua- lificeert de verklaring der Rege ring, dat na de totstandkoming van de interimregeling voor Su riname en voor de Nederlandse Antillen het overleg op een nieu we West-Indische conferentie zal worden voortgezet, als een verlossend woord. De heer De Kort diende de vol gende mede door V.V.D.C.H. en Arb. ondertekende motie in: „De Kamer, gehoord de ge- dachtenwisseling op Vrijdag 22 Juli 1949 omtrent het verlangen geuit door de staten van Surina me om in staat te worden ge steld door middel van vertegen woordigers harerzijds deel te ne men aan de beraadslagingen in de beide Kamers der Staten- Generaal, handelende over aan gelegenheden de gemeenschap pelijke belangen van Nederland en Suriname betreffende; over wegende dat het gewenst is, de staatsrechtelijke mogelijkheden en vormen en de staatkundige evolgen, die dit verlangen aan- leven nader te bezien overwe gende voorts, dat het gewenst is zo mogelijk aan genoemd ver langen der staten van Suriname te voldoen; nodigt de Regering uit haar over dit onderwerp in te lichten en eventueel een des betreffend voorstel van wet bij de Staten-Generaal aanhangig te maken". Nadat de heer Wagenaar1 zetten (C.P.N.) nog gevraagd heeft of Suriname onder de interimrege ling zelfstandig kan beschikken over de economische rijkdom men van het land, waarop de Minister antwoordde, dat dit in de autonomie begrepen is, kwa men de artikelen aan de orde. In de voorgestelde regeling wordt o.m. bepaald: „Bij lands verordening kunnen ten aanzien van de voltrekking des huwelijks voor belijders der daarvoor in aanmerking komende godsdien sten van het gemene recht af wijkende regelingen getroffen worden". De heer Schermerhorn (Arb.' diende een amendement in be doelende deze passage te laten vervallen met het oog op het godsdienstig echtscheidingsrecht van de Islamieten. De heer Van de Wetering ondersteunde dit amendement. De Minister persisteerde ech ter bij de voorgesteldie tekst, ge zien het overleg met de Suri naamse delegatie. Nadat de heer Schermerhorn (Arb.) nader had voorgesteld in plaats van „de voltrekking des huwelijks" in de voorgedragen tekst te lezen „het huwelijks recht", werd dit amendement aangenomen met 61 tegeif 8 stemmen (7 A.R. e;i de heer Weiter). De heer De Kort iK.V.P.) ver dedigde een amendement, be doelende in de onderwijspara- graaf te lezen: „Het bijzonder algemeen vormend lager onder wijs, alsmede de opleiding van leerkrachten daartoe, welke aan de bij de landsverordening te stellen voorwaarden voldoen, worden naar dezelfde maatstaf als het openbaar onderwijs uit de openbare kas bekostigd. De landsverordening stelt voor waarden vast, waarop voor het bijzonder algemeen vormend middelbaar en voorbereidend hoger onderwijs bijdragen uit de openbare kas worden verleend" De Minister ontried het amen dement. Het amendement-De Kort werd aangenomen met 52 tegen 18 stemmen. Tegen stemden de fractie van de Partij van de Ar beid, behalve de heer Willems en de C.P.N. Het wetsontwerp werd met al gemene (70) stemmen aanvaard. In zijn slotwoord nu de eind streep van het parlementaire jaar is bereikt, zeide de voorzit ter, dat het recès zal worden onderbroken voor een openbaar Indonesisch debat vóór de ronde tafelconferentie. Dat zal niet vroeger zijn dan Donderdag 11 Augustus, maar waarschijnlijk zal het wel iets later worden. Van Cuuwelaerts taak geëindigd. „Mijn taak is geëindigd" aldus deelde de informateur, de heer Van Cauwelaert, gisterenavond de journalisten mede. „Anderen zullen 't werk nu moeten voort- Naar Indonesië vertrekt op 30 Juli a.s. het .m.s. ,Blitar". Met dit schip kan post worden meegezon den mits deze uiterlijk 2i8 dezer op de hus is gedaan. Naar Suriname vertrekt 5 Aug. bet s.s. „Hersilia"\ Uiterlijk pos ten 3 pgustus. Van Cauwelaert zeide voorts, dat de Prins-Regent thans een formateur zal benoemen. Hij meende, dat dit niet voor he denochtend het geval zou zijn. Het zal de taak van de forma teur zijn, na te gaan of de mo gelijkheid tot het vormen ener Regering bestaat. „Ik geloof dat die mogelijkheid inderdaad be staat. Mijn besprekingen hebben in aanzienlijke mate kunnen bij dragen tot de opheldering van het standpunt der partijen in de Koningskwestie en. naar ik ver trouw, ook een zekere toenade ring tussen die standpunten te weeg kunnen brengen". Het kabinet van de Prins-Re gent deelde gisteravond mede: „De Prins-Regert heeft de heer Van Cauwelaert ontvangen, die verslag heeft uitgebracht over de uitvoering van zijn opdracht. Op zijn verzoek heeft de Prins- Regent hem van zijn opdracht ontheven

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1949 | | pagina 1