60 JAAR T.H.O.R.
HOEK 350 JAAR
VOOR DE ZONDAG
Kerktiiensien
UIT DE PROVINCIE
BODE KRUIS-HULP
De Stroper
Johannes de Doper was de
eerste man van betekenis, die
oog had voor Jezus. Nooit ver
geten wij zijn aangrijpende
woerden, als hij daar staat,
omstuwd door de hulde en het
vertrouwen van het volk, en
dan ziet hij de man die na hem
komt: Hij moet wassen, ik
moet minder worden.
Maar nu zit hij in de gevan-
SATERDAG 14 MEI 1949.
Ned- Herv. Kerk-
T«r»<*uzen: 7.30 u. Avondgebed.
ZONDAG 15 MEI 1949.
Nod. Herv. Kerk.
Aj«é; 10 en 2.30 uur Dg. Versteeg,
Koitgene.
Hkveü:10 u. 2t30 u. Ds. J.
Seholten. van Terneuzen.
M«*tenisse9.30 u. Ds. A. Soete-
ko«w.
Hulst: 10.30 u. Ds. W. L. Herma-
nides.
Sas van Gent: 10 u. Ds. J. van der
GSraaff.
Philippine2.30 u. Ds. J. van der
Graaft
aiuieMl: 10 u. Ds. W. B. Bergsma.
pred. te Utrecht; 2.30 u.
Os. G. van Moorsel.
Terneuzen10 u. Ds. J. Scholten;
2.30 u. Ds. J. A. Talma, van
•aamslag; 7 u. Ds. v d. Bosch,
van Ginneken, jeugddienst.
Zaaanslag: 9.30 Ds. J. A. Talma.
2.30 u. de heer C. H. Heijboer.
Aardenburg: 10.30 u. Ds. Blom.
Biervliet: 10 u. Ds. F. J. Don, van
Middelburg.
Breskens: 10 u. cand. Van de En-
de; 6.30 u. Ds. Winckel.
Gadzand: 10.45 u. Ds. Fournier.
•roede: 10 u. Ds. Boere.
Hoofdplaat: 10 u. Ds. Winckel.
Nieuwvliet: 9 u. Ds. Schopenhauer
Oostburg2.30 u. Ds. Fournier.
Bateanchement: 9.30 u. Ds. Bar-
"MJBW.
«•ooond^ke10.30 u. Ds. Schopen
hauer.
Sluis: 9.30 u. Ds. Schrale.
St Anna ter Muiden: 11 u. Ds.
•flbrale.
St. Kruis: 8.45 u. Ds. Blom.
Hed. H. Doop.
Wateriandkerk je10 u. Ds. Vu'ur-
mans. van Utrecht.
Uziendijke6 u. Ds. Boere.
Zukteande: 9.30 Ds. F. J. ter Beek
Doopsgezinde Gemeente.
Aardenburg: 10.15 u. Ds. Nolthe-
aius.
Geref. Kerk.
Moak: 10 en 2.30 u. Ds. D. J.
Oouvé, van Axel.
Terneuzen: 10 en 3 u. Ds. H.
Pestman.
Zaamslag: 9.30 en 2.30 u. Ds. J.
J. Ritsema.
Geref. Kerk.
(Onderh. art. 31 D.K.O.)
ücek: 10 en 2.30 u. Ds. I. van Til.
Terneuzen: 10 en 5 u. Ds. J. ten
Hove.
Chr. Geref. Kerk.
Z&amslag: 9.30 en 2.30 u. Ds. J.
C. van Ravenswaay.
Gereformeerde Gemeente.
Hoek: 9 30, 2 en 6 u. leesdienst.
Terneuzen: 9,30, 2 en 6 u. lees
dienst.
Oud-Geref. Gemeente.
Terneuzen: 9.30, 2 en 6 u. Ds. A.
de Reuver.
Rooms-Katholieke Kerk.
eiinge: 7, 8,30 en 10 u. H. Missen.
Hulst: 6.30. 7.45, 9 en 10.30 u. H.
Missen.
St. Jansteen: 7.30, 9 en 10.30 H
Missen.
Terneuzen: 7, 8.30 en 10 u, H.K
Missen; 2.30 u. Lof.
i/Cger des Heils-
Terneuzen: 7, 10 en 7.30 samen
komsten in de zaal; 6.30 u.
openlucht Nieuwstraat.
genis (Matth. 11). Eenzaam,
terwijl hem nu alle inspiratie
ontbrak, zat hij in zijn cel en
wachtte, wachtte. Hadden ze
hem daarbuiten vergeten, on
dernam dan niemand iets voor
hem? En Hij, die hij had uit
geroepen als zijn opvolger en
voltooier van zijn werk, waarom
hoorde hij niets van Hem?
In het uur der beproeving be
zweek hij. Zo ver het Evangelie
daarop voor ons haar licht doet
schijnen, stierf hij buiten het
geloof aan Jezus.
Natuurlijk hebt gij vele ma
len horen zeggen, dat als iets
goed is, het dit dan bewijzen
moet, doordat het stand houdt.
Dat is niet waar. Wat Johan
nes deed, behoudt zijn waarde,
zelfs al bezweek hij zelf in het
eind Er ivas een stuk werk ver
richt dat niet ongedaan ge
maakt kon worden. En niemand
kan mij wijsmaken, dat Johan
nes de Doper nu door God ver
worpen is, omdat de beproeving
die hem werd opgelegd, te
groot was.
Ik denk aan Bjömsterne
Björnson. Het benauwt onze
ziel, als wij er aan denken, hoe
hij zijn Christendom overboord
smeet, als een oude hoed die
niet meer in de mode is. Was
het Christendom dan alleen
maar een oude hoed voor hem?
Neen, in zijn verzen van toen
blijft hij als Christen leven. Wij
zijn dankbaar dat zijn werk
waarachtig genoeg was om zijn
eigen verloochening daarvan te
overleven. Dat hij zelf zo on
waardig en wanhopig om kon
zwaaien God zal het hem
vergeven.
Wie onzer is er zeker van
zichzelf, als zelfs een groot
profeet van het Oude Verbond
eindigt als een riet, door de
wind bewogen?
Gelukkig dat God uiteindelijk
niet rekent met onze overwin
ning of onze nederlaag. Laat
ons maar als verliezers uit de
slag komen. Christus heeft
voor ons overwonnen.
KAJ MUNK.
In „Gods Waagschaal"
Lr. de slan'gentuin in Bangkok
worden cobra's, adders en andere
giftige slangen met grote
zorg verpleegd. Uit het gif dezer
slangen worden door het Siiame-
aehe Rode Kruis, in een speciaal
laboratorium, geneesmiddelen be
reid tegen infectieziekten) en tegen
de gevolgen van slangenbeet.
In ons land is dat niet nodig,
omdat we weineg te vrezitn heb
ben van giftige dieren. Maar in
het Centraal Laboratorium van
de Bloedtransfusiedienst van het
Nederlandse Rode Kruis worden
sera. en. medicamenten bereid uit
mensenbloedOm U een voor
beeld te noemen: Vroeger was
feet ibijna onmiogediilk een zjg.
„hloedler" (haemcphiliej te ope
reren Deze patiënten,, tojjl wie het
geringste wondje een niet te stel
pen bloeding veroorzaakte, konden
zelfs geen kies laten trékken zon
der levensgevaar.
Tegenwoordig kan men deze
mensen inspuiten met fiibrinogieen
en hun wond bedekken met fiibri-
neschiuim of met fibrinedraden,
waardoor de bloedingen wcird-ar.
tegengegaan of gestelpt. Ook het
thrombine dat uit toloadplaatjes
wordt gemaakt, is een belangrijk
bloedstelpend middel.
Aan dergelijke midldelen, die in
het Centraal Laboratorium van
de Bloedtransfusiedienst van het
Nederlandse Rode Kruis worden
bereid, hebben velen hun leven te
danken. Zij zijin gevonden dank
zij het naarstig zoeken der we
tenschapsmensen en zij kunnen
vervaardigd warden dank zij de
offervaardigheid van mensen, die
Itun bloed geven om het leven van
anderen te redden. Het Neder
landse Rode Kruis ibrengt die
mensen samen, getrouw aan de
hoge principes van mensenliefde
en hulpvaardigheid waarvoor het
steeds in het strijdperk moet tre
den. En als het Nederlandse
Rode Kruis U binnenkort zal vra
gen om Uw jaarlijkse bijdrage,
dan vraagit het Uw hulp om zijn
diensten aan de mensheid te kun
nen voortzetten.
LYCEUM MET DEPENDANCE.
Het Chr. Lyceum te Goes heeft
destijids toestemming gekregen
om voor één schooljaar (1948
1949) een „dependance" te stich
ten in Middelburg Naar die voor-
ziter van het schoolbestuur, de
:->eer J. Laport, in een ouderver
gadering te Middelburg heeft me-
deiuede ld. zal deze „dependance"
ook m d/e karnende cursus be
staan In September wordt be
gonnen met een tweede klasse,
terwijl een nieuwe eerste klasse
word gevormd'. Het bestuur stelt
alles in he werk om te bereiken,
dat toet een Chr. HB.S. in Mid
delburg zal kunnen stichten.
WILLEM HESSELS
OVERLEDEN.
Uit Zuid-Afrika komt het be
richt, dat de dichter Willem Hes
sels daar op 3 Mei aan een nier
vergiftiging is overleden. Willem
Hessels (H. A. Mulder) werd op
19 Juli 1906 te Zaamslag gebo
ren. Hij is de zoon van de Amster
damse predikant Ds. H. Mulder
en een neef van de oudere dichter
H. Mulder. Willem Hessels stu
deerde Nederlandse letteren aan
de Vrije Universiteit (hij was rec
tor van het Studentencorps aan
de VU.) en behoorde tot die kring
van Protestants-Christelijke dich
ters om het tijdschrift „Opwaart
se Wegen". Hessels, die een zwak
ke gezondheid had, vertrok om
streeks het midden van de derti
ger jaren naar Zuid-Afrika, waar
hij nu lector was aan de universi
teit van Grahafstad. Hij maakte
deel uit van de groep letterkundi
gen om het tijdschrift Standpunte
(de beide Louw's e.a.), waartoe
ook J. Gresshoff behoort. Toen
de Nederlandse dichters A. Ro
land Holst, J. C. Bloem en Antho-
nie Donker Zuid-Afrika bezoch
ten, hadden zij daar regelmatig
contact met Hessels.
„Dichten is dromen met open.
ogen, en bij levenden lijve zijn
weggegaan", zo heeft Willem
Hessels vroeger zelf zijn dichter
schap beschreven.
Vóór de oorlog verschenen hier
zijn bundels Bevrijdingen (1931),
Windstilte (1934), Het Randge
bied (1937) en Wit en Rood
(1938).
Hij schreef ook een boekje over
het werk van Hendr'.ka Kuyper
Van Oordt. Juist dezer dagen
zijn zijn verzamelde werken bij de
uitgevers Daamen en Stols ver
schenen onder de titel Con Sor
dino. De drukproeven zijn nog
door de dichte," zelf geerrigeerd,
maar het verschijnen van 't boek
heeft hij niet mogen beleven. Het
was onderweg naar Zuid-Afrika,
toen zijn doodsbericht hier werd
ontvangen.
AXEL.
Concert Mariniers Kapel.
Uit doorgaans welingelichte
bron vernemen wij, dat op Dins
dag 13 Sept. de Koninklijke Ma
riniers Kapel onder leiding van
Kapitein-Cdt. G'jsbrecht Nieuw -
land, 7eer bekend' vanwege de
graag toeluisterde radioconcerten,
hier ter stede een select concert
ten uitvoering zal torengten, zulks
uit erkentelijkheid voor de in de
eerste bevrijdingstÊjd (toen het
Marine Depót onder deze ge
meente gpvestigd was) alhier ge
noten gastvrijheid].
De a.s. gemeenteraadsverkie
zingen.
Officieel zijn alhier voor de op
16 Jiuni as. te houden venkielzing
voor leden van de gemeenteraad
de navolgende candddabenlijstem
ingediend.
Door de A.-R. partij de navol
gende lijst:
1. C. de Putter; 2. J. Plijpelink,
3. M. van Doeselaar; 4. M. J.
Staahk. Geref. Partij:
1. Iz. de Feij'ter Wz.; 2. P. Tol
lenaar; 3. L. de Krakerdie Wit
te; 4. Abir. van Wijck.
R. K. lijst:
1. A. Kesbeke; 2. R. v. d!. Berg;
C. v. d. Bos; 4. O. Moorthamer.
Vrije Rooms Kath. lijst:
1. E K. Misseghers; 2. Jos.
van Daimme; 3. F. Sohauwaert;
4. Jos. P. de Coninck
Lijst Scheele:
1. A. Scheele; 2. L. de Riegf
Pz 3. A. Dieleman; 4. C. Over-
üuive; '5. P. J. Scheele; J. J. G.
Willemsen.
Lijst Partij van de Arbeid:
1. C. van Bendeglclm; 2. P.
Hamelink; 3. J. Polfliet; 4. Jac.
Dieleanan; 5. C. Hamelink6. J
v. d. Velde; 7. F. de Danschutter;
8 M. den Engelsman.
Lijst Ohr. Hist. Unie:
1. P. J. van Bendegem; 2. W.
de Fejjiter Wz.; 3. P. A. Wonder-
gem; 4. C, Ollabek; 5. J. P. Die
leman; 6. Lev. de Feijter; 7. J.
Heijnsdijik; 8. Jac. de Feijter Jz.
Autobotsing.
Woensdagmiddag tussen de
schooluren kwamen op de scherpe
straatkruising van de Weststraat
en de Kerkdreef een luxe auto
van garage De Jager, alhier en
een „Jeep" met elkander in bot
sing. Het ongeval beperkte zich
tot glas- en materiële schade zo
dat het drukke verkeer daar ter
plaatse in de richting Oranje
straat geen noemenswaardige ver
traging ondervond).
HOEK.
lteis ouden van dagen
Donderdagmiddag vergaderde
het damescomité dat ieder jaar
zorg draagt voor de organisering
van reizen voor de Hoekse ouden
van dagen. Op de vergadering
werd besloten, dat de dames de
volgende week me,t een lijlst zlullen
rondgaan om de hiervoor beno
digde gelden 'bijeen te krijgen.
Het plan is, dit jaar een reis door
West Zeeuws-Vlaanderen te orga
niseren met eventueel een bezoek
aan Knooke (België)We wensen
die organisatoren veel succes met
dit mooie plan.
SLUIS.
Opening en in gebruikneming
nieuw sportterrein.
Op Zondag 29 Mei a.s. zal het
nieuwe sportterrein officieel in
gebruik worden genomen. Bij deze
gelegenheid zal het woord worden
zend' aan het sportterrein.
Op het terrein is een stenenge
bouw opgetrokken, waarin zijn on
dergebracht de kleedkamers, was
lokalen en douchecellen. Ook een
betonnen tribune is gebouwd,
plaats "oiedend aan circa 200 per
sonen. Het gebouw en de tribune
zijn geheel belangeloos gebouwd
door de leden van de plaatselijke
voetbalclub em andere Ibelanigstei-
lemden in d'e sport.
Het spreekt vanzelf dat het
terrein niet uitsluitend voor voet
bal en tennis is bestemd. Ook an
dere takken van sport kunnen
hier worden 'beoefend, terwijl ook
de scholen er van gébruik zullen
kunnen maken.
Met dit terrein is de Gemeente
Sluis een sportterrein rijk gewor
den dat er zijn mag. Laten we
hopen, dat d'e prestaties van de er
op spelende sportverenigingen 't
terrein- waardig mogen zijn.
HULST.
Afscheid van de lieer
B. van der YValle.
In een der lokalen van de R.K.
Landbouwschool werd Donderdag
middag afscheid genomen van
een der oudste ambtenaren bij de
Voedselvoorziening in Zeeland, de
P.B;H. de heer D. van der Walle,
alhier.
Daar de heer Van der Walle in i
de loop der jaren in landbouw- I
kr.ngeüi een grote bekendheid ver
dorven heeft, was he,t alleszins te
begrijpen, dat dit afscheid niet
onopgemerkt zou voorbijgaan en
hadden velen zich in de Land
bouwschool verenigd om afscheid
te nemen van hem met wien ze
jaren haddien samengewerkt-
De Provinciale Voedselcommis-
saris in Zeeland de heer D. W.
Lindenibergh gaf iin zijn openings
woord eerst een terugblik op de
zorgvolle en moeilijke oorlogsja
ren, waarin het werk steeds op
hoopte en er tijden waren dat
alleen ambtenaren met een opge
wekt humeur er het hoofd niet bij
verloren of het bijltje er bij neer
legden, aan anderen 'het titanen-
werk overlatend.
De heer Van der Walle bleef
echter op zijn post, waarvoor de
Provinciale Voedselcommissaris
hem dank betuigde.
Thans naderen wij, gelukkig,
weer de terugkeer naar normale
tijden en daarmede opheffing van
tal van distritoutiediensten in ver
band met de voedselvoorziening.
Dit brengt mede dat het corps
■ambtenaren sterk zal warden in
gekrompen en zij weder zullen
kunnen terugkeren naar het ge
wone bedrijfsleven. Één van de
velen, van wiens bekwaamheden
de Regering tjjdens de zorgvolle
tijden een dankbaar gebruik
rriaakte is de heer Van der Walle,
die thans zijn ambtelijke taak be
ëindigd en wiens werkkracht niet
spoedig zal vergeten worden.
Spreker dankte de heer Van
der Walle voor de prettige samen
werking en hoopte dat het de
scheidende ambtenaar in zijn ver
der leven wèl zal mogen gaan.
dertussen polders bijgewonnen. i Hoek trokken en de klok mee-
Bij de bedijking van de Looze- i namen naar Axel. Onderweg
polder, tegenover de Koudepol- schijnt de klok van de wage*
der, schijnt het niet altijd even i 'wallen te zijn.
rustig te zijn toegegaan, daar I
er onrustige bewegingen onder
het werkvolk plaats hadden
Predikant C. Meeuse.
Vele predikanten dienden ki
Natuurlijk blijven er nog tal van Nog steeds echter noemden de loop van de tijd de Hervorst-
moeilijkheden voor de Regering we niet het jaartal 1600, dat dus de gemeente van Den Ho*eg
op te lossen en daarbij denkt de i het stichtingsjaar van Hoek zou Hoek). Een lijst van de»e
heer Lindenbergh aan de Bene- zijn. We moeten, om dat jaartal 1
lux-overeenkomst, waardoor voor- te vinden, ons op kerkelijk ter-
lopig no<" een grensregeling zal rein begeven. De hervormde ge
worden gehandhaafd. Ook de meente te Hoek is ontstaan uit
graanregeling zal nog enige tijd die van Vreemdijke. Reeds
moeiten blijven functioneren De 1594 was Joh. Bollius predikant
mensen vindt men in de Ned.
Herv. Kerk op de muur geschil
derd. Onder hen viel vooral op
Chr. Meeuse, die tot zijn 3He
jaar zeeman was, maar daarna
zich toelegde op de theologie en
regeling voor de vlasteelt zal wel te Vreemdijke en Biervliet; la- i in het begin van de vorige eeuw
spoedig verdwijnen, terwijl met ter alleen van Vreemdijke. Toen (18031838) voorganger was te
het opheffen van de vleesdistr:-
toutiie (die tegen September werd
aangekondigd) ook de huisslach-
tingsregeling tot het verleden zal
behoren.
Spreker eindigde met het be
stuur van de R.K. Landbouw
school dank te betuigen voor het
beschikbaarstellen van een der lo
kalen voor de distnitoutiedienst.
Als vertegenwoordiger van het
Departement van Landbouw sprak
de heer Greebe, die de heer Van
der Walle schetste als voedsel-
v-oorrieningsamtotenaiar nummer
ééin, doorkneed in de doolhof der
crisis-problemen, zijnde als het
ware het levend archief in moei
lijke .tijden. Spreker bracht hem
ook de dank over van Ir. Louwes.
Namens het personeel werd d:e
heer Van der Walle een bloemen
hulde gebracht en daarbij een
schets van de Hulsterse Basiliek
aangeboden, y
Het personeel van het Voedsel-
commissariaa.it te Goes overhan
digde een fraaie bloemenmand en
de Provinciale Bureau Houders
iboden hun scheidende collega een
actetas aan.
Nog vele sprekers volgden, gie-
tuïgend van de waardering voor
de arbeid van de heer Van dier
Walle.
Ten slotte dankte de heer Van
der Walle voor de hem gébrachte
hulde, die het afscheid minder
zwaar maakte. Hij gaf een résu
mé van zijin loopbaan sedert 1931
en de belangrijke periode van ds
totstandkoming van het crisis
orgaan. Hij herdacht daarhiji zijn
door de dood ontvallen medewer
kers en .besloot met dank te be
tuigen voor de aangeboden ge
schenken, waarbij de schets van
■die Basiliek eien ereplaats zal krij
gen in zijn woning, daar zijn ge
slacht reeds eeuwenlang in Hulst
woonachtig was en een zijner
voorvaderen nog het baljuwschap
vervulde. Hij eindigde met het ge
dicht „Terugblik!" van De Gene-
stet.
Na afloop van het officiële ge
deelte, werden verversingen aan
geboden en in de avonduren werd
in intieme kring deze dag beslo
ten.
Vreemdijke verloren ging, ves
tigde Bollius zich binnen het
Hoek. Zijn „Lijkgesteente" kan
men nog zien voor de ingaag
Mauritsfort, waar hij voor de j Van de kerk, met het opschrift,
bezetting diensten leidde
Maar ook te Hoek ging deze
predikant voor. Van 1600 tot
1608 werd in een schuur ge
preekt. Dit jaartal 1600, het be
gin van het kerkelijk leven, is
dus het beste als het geboorte
jaar van Hoek aan te nemen. In
1608 werd een kerk gebouwd; in
het torentje van Vreemdijke
werd de klok gehangen, welke
als opschrift droeg:
„Maria heet ick en sal bevrien
Den armen sondaeren
't allen tiën."
Ghegoten in 't jaar O H. 1503.
Den Oek is van de karre
gevallen.
In 1798 ontstond het spotten
de gezegde: „Den 'Oek is van de
grotendeels utgesleten: „Hij
leefde niet voor zichzelven. Maar
trouw aan Jezus tot den dood".
Het Mauritsfort.
Het Mauritsfort liet Prms
Maurits aan het einde van de
16e eeuw bouwen op de Zuid
oostelijke hoek van de Koude*-
polder, tegenover het Axetee
Gat (Braakman), recht over
Philippine, van waaruit de
Spanjaarden het land van Axel
onveilig maakten. Na 1645 is ket
Mauritsfort geheel vervallen en
eindelijk geheel geslecht. Slechts
de aarden wallen zijn nu nog te
zien. Uit de vorm van deze wal
len kan men evenwel duidelijk
de fort-constructie afleiden,
maar ondanks nasporingen, oek
karre gevallen", daar toen een nog in de laatste jaren, is niet
troenje onrustige Vlamingen de veel meer gevonden van de ver
klok" luidde, de Fransen naar dedigingswerken.
Bij
leeft
Een stukje historie.
de bewoners van Hoek
er een zekere spanning,
een spanning n.l. om te weten,
hoe oud hun dorp is en in ver
band daarmee: wanneer vieren
we het stichtingsfeest van onze
gemeente?
Ongeveer 350 jaar is Hoek
oud, zoals uit het onderstaande
zal blijken. We zeggen: onge
veer, want precies valt de stich
ting niet te bepalen en vooral
door de brand in de Middel
burgse Abdij van Mei 1940 is
veel waardevol materiaal ver
loren gegaan, dat voor de on
derzoeker van nut zou kunnen
zijn.
De Hoekse Oranjevereniging
heeft echter gemeend, het 350-
jarig bestaan van onze gemeen
te volgend jaar, dus in 1950, te
moeten vieren. We zullen zien,
of hiervoor ook redenen be
staan en dientengevolge, en
vooral om de bewoners van
Hoek een stukje historie uit
gevoerd door de burgemeester van eigen omgeving" te geven, de
Sluis en de voorzitter vain de geschiedenis van ons dorp in
TjVl lr»n ll J_ 122M 1. l-
Brandes; 5. Anidr. van Ddxhoorn,
6. L. Scheele Jiz.; 7. K. Riemens;
8.P. n van Altén; 9. D. J. Og-
giel Jz.; 10. Herrn. van Luijk.
DOOR PETER BARON.
(Geautoriseerde vertaling
van H. H. J. Maas..)
2)
Nadruk verboden.
Sluisse Voebalvereniging. Er zul
len twee voetbalwedstrijden wor
den gespeeld, n.l. tussen; FjC. Sluis
en EjMM. uit Vlissingien, en de
wedstrijd vain de dag tussen
Rust Id>est (de club van die Kon.
Ned. Gist- en Spiritusfabriek) uit
Brugge en V.C. Vlissiffigcn. Dit be
looft een spannende wedstrijd te
worden daar in het elftal van
Rust Roest verschillende spelers
zijn opgenomen van RF. Club
Brugge (kampioen le afd.en R.
Cercie Sportief Bruggie (le afd,.)
Vlissingien, 2e klasser K.N.V.B
zal aan dit elftal de handen vol
hebben. Beide elftallen zullen la-
tier worden gepubliceerd. Verder
zullen tenniswedstrijden worden
glespeelidl. Voor het muzikale ge
deelte wordt gezorgd door de mu
ziekgezelschappen „Veronica" uit
Znidzande en Apollo" uit Sluis,
Het nieuwe sportterrein is ge-
légen langs de weg van Sluis naar
Zuidzande, even voorbij „Rozen-
oord". De ligging is veel gunstiger
don van het oude voetbalveld. In
de eerste plaats door zijn ligging
binnen d'e wallen, waardoor men
minder kans loopt uit zijn jasije te
waaien, zoals op het voetbalveld
wel eens het geval was. Voor
auto's, motoren en fietsen is een
parkeerterrein aangelegd, gren-
Vergis ik me, of zag ik Chorley
zoeven?"
Ziin genoeglijk geteem hinder
de Keating, zowel als zijn gevaar
lijke neiging om alles op te mer
ken.
„Waar is het deze keer om te
doen, George?"
De kolonel amuseerde zich over
die vraag.
,Je moet wat te drinken hefo-
grote lijnen schetsen.
Ons Nederlandse volk strijdt
en streed door alle eeuwen heen
tegen het water. En vooral de
Zeeuwen hebben hard gevoch
ten tegen hun natuurlijke
vijand. Steeds weer werden
stukken land overstroomd, maar
steeds weer rezen nieuwe dijken
en ontstonden vruchtbare pol
ders. 22 Januari 1440 was voor
vele parochiën een dag van on
dergang. Op die datum werd
de hier in de buurt gelegen in
ham van de Schelde een uitge
strekte zeeboezem. Vele dorpen
gingen onder bij die overstro
ming maar de bewoners lieten
zich niet afschrikken. Het was
niet de eerste keer, dat zoiets
gebeurde en het zou ook wel
niet de laatste zijn.
Maar de Braakman was ont
staan.
Het ontstaan van Hoek.
Hoek is eigenlijk dank zij het
water ontstaan Want de ouders
van Hoek, Willemskerke en
Vroondijk, zijn omgekomen in
het water, aldus het leven
gevend aan hun nakomeling:
Hoek.
Willemskerke, waaraan de
herinnering nog voortleeft in de
naam van de Willemskerke
polder, lag in de Noordwest-
hoek van de tegenwoordige
Goessepolder, terwijl Vroondijk
of Vreemdijk in de Noordoost
hoek van de Lovenpolder lag.
Dat deze dorpjes al zeer oud
waren, blijkt wel uit het feit,
dat b.v. in 1190 reeds Sigerus,
kastelein van Gent, aan de
priorij van Forest 22 gemet
land te Willemskerke heeft ge-
gegeven „want" zo deelt hij
mee, „ik voel mij gehouden voor
het heil van mijn ziel nuttig te
zorgen, opdat niet, terwijl de
tijden naar de wijze van het
vloeiende water voorbijgaan,
mijn leven met de tijd vruchte
loos verga en mij niets over-
blijve."
Het dorp Vreemdijk.
Het dorp Vreemdijk was een
bloeiend dorp. Dit blijkt wel uit
het feit, dat er een hervormde
gemeente gesticht werd en een
dominee beroepen. Maar de wel
vaart van Vreemdijk zou ver
gaan; 25 November 1601 werden
de dijken vernield en van
Vreemdijk was niet veel meer te
zien dan de bouwvallen van eni
ge huizen en schuren, die boven
het water uitstaken. Inmiddels
had Maurits bij de Koudenpol-
der het Mauritsfort gesticht, om
de Spanjaarden te Philippine in
bedwang te houden. Tengevolge
van de genoemde overstroming
vestigde Vreemdijk's predikant
zich nu in het Mauritsfort.
Inmiddels vonden andere be
dijkingen plaats. Bij octrooi van
7 Januari 1542 stond keizer Ka-
rel V aan Jan van de Walle toe
om „ten sijnen pericule of for
tune" 2500 gemeten in het As
seneder-ambacht te bedijken en
zo werden in 1545 de Couden-
(of Kouden- of Couweskerkepol-
der) en de Loovenspolder be
dijkt. In Januari 1808 liep de
Koudenpolder onder, doch spoe
dig werd weer met de droogma
king begonnen. Aan het einde
van de Noorddijk lag het ge
hucht Abeele, op de plaats, die
nu nog in de volksmond „den
Abeele wordt genoemd. Op het
punt, waar de Kóuden-, Loven-
en Oud-Westenrijkpolder bij el
kaar komen, op de Noorddijk,
ontstond het dorp Hoek, dat zijn
ontstaan te danken heeft aan
de verhuizing der bewoners van
de door de zee overstroomde pol
ders. Steeds weer werden on-
I.
Op de 6e September 1889 kwam
een klein groepje van de jonge
lingschap van Sas van Gent, na
enkele voorafgaande besprekin
gen, in vergadering bijeen ter op
richting van een gymnastiekver
eniging. Het waren de heren P. R
Kok, W. v. d. Hurck, V. Venschaf-
fel, H. Verschaffel, A. Bauwens,
D. van den Berg, F. Roodenburg.
De gedachte om tot de stichting
van een dergelijke vereniging te
komen moet voornamelijk, zijn
uitgegaan van de beren P. R. Kok
en F. Roodenburg, beiden „Hol
landers" en vermoedelijk van uit
hun vroegere woonplaatsen nog
bezield met een grote liefde voor
het verrichten van „gymnastiek-
toeren". Zij hadden succes met
hun streven. De zeven genoemde
jongemannen toesloten ook hier
een gymnastiekvereniging op te
richten en traden, staande ter
vergadering als lid daarvan toe.
Zij verkozen als hun voorzitter de
heer Kok, tot secretaris de heer
Roodenburg en tot penningmees
ter de heer v. d. Hurck.
In de volgende vergadering van
19 September 1889 werd de jonge
vereniging versterkt door de toe
treding v,an nog 5 leden als lid.
De pasgeborene werd in deze ver
gadering ten doop gehouden en
ontving daartoij de veelzeggende
naam:
„Tot Heil Onzer Ribbenkast".
Het reglement voor de vereni
ging werd vastgesteld en dade
lijk werd een aanvang gemaakt
met het samenbrengen der beno
digde gelden voor het aanschaffen
van het eerste oefenmateriaal bij
II. Keunen te" Amsterdam. Het
was een brug, een rekstok, een
parterre-rek, een cocosmatras en
2 gewichten van 15 kg ieder. An
dere kleine hulpmiddelen werden
door verschillende leden geschon
ken. De oefeningen werden ge
houden onder leiding van de heer
Kolk', voorzitter, tevens voorwer
ker, in de zgn. pottenbakkerij,
daartoe door het gemeentebestuur
welwillend ter beschking gesteld.
De eerste moeilijkheid deed zich
voor toen de vereniging werd ge
vraagd deel te nemen aan een op
tocht ter gelegenheid van de in
stallatie van burgemeester Wau-
ters. Op de duur kwam men over
alle bezwaren heen en voldeed
imen aan de uitnodiging. Voor
het eerst droegen toen de leden
de blauwe sjerp die jarenlang het
un form van de turners heeft ver
sierd.
Niet altiid schijnt het op rolle
tjes te hebben gelopen; in ieder
geval, het geven van een uitvoe
ring heeft langer op zich laten
wachten dan dat men zich had
voorgesteld. Eindelijk is dat dan
gebeurd op de 2e Paasdag 1892.
Alleen de buitengewone leden en
hunne dames mochten daarbij
tegenwoordig zijruSterk wordt de
indruk gevestigd dat deze en late-
George moest blijkbaar wel een
en ander meegemaakt hebben in j ben, of je hebt ergens anders al
zijn leven. Niettemin hadden zijn I wat te veel gehad. Te zijner tijd
ogen de scherpte van de jeugd be- I zul je dat wel te weten komen."
houden. De meeste mensen ver
gisten zich, als zij dachten, dat
het vriendelijke ogen waren, tot
dat zij het cynische in zijn blikken
ontdekten. Keating zelf had zich
ook eenmaal vergist en tengevol
ge daarvan een vol uur moeten
besteden om de eigenaar te ver
vloeken. Nu zag hij die ogen recht
op de zijne gericht. Zonder uitno
diging nam hij een stoel vlak
tegenover de kolonel.
„Zo, dus je bent terug?"' knor
de" hij ontevreden. De ander
lachte.
„Een optimist zou dat kunnen
opvatten als een hartelijk welkom.
Dat was het juist, waar Kea
ting bang voor was.
„Het zal nog eens mislopen"
waarschuwde hij.
Maar de kolonel glimlachte mis.
prijzend.
„Dat geloof ik niet", antwoord
de hij, „zelfs als er iets was om
mis te lopen. Zou er wel iets door-
zichtigers kunnen zijn dan de zui
verheid van mijn bedoelingen
Ze hebben mij nooit ergens op be
trapt en zullen dat ook niet doen.
Waarom zou je mij dus in de ga
ten houden?"
„Ik weet, dat Oortot schilde
rijen gemaakt heeft, maar ik heb
het hem nooit zien doen", ant
woordde Keating.
„Corot", verbeterde de kolonel.
„Mag zijn, er iis maar één soort
artisten, waarin ik momenteel be
lang stel, eni dlat iis jouw soort.
Nog aan het verzamelen?"
Nog aan het verzamelen", be
vestigde de kolonel.
^Zeiker merkwaardige stenen?"
„Ik zal je wel een briefkaart
sturen met tijd en plaats, als
het gebeurd is"", antwoordde die
ander spottiend.
Keating ergerde zich.
„Als je van plan bent de een
of andere boevenstreek uit te ha
len, geef ik je dezelfde raad als
het meisje aan die zeeman gaf:
„doe het niet". Je bent net als
Mjozes, George, je zult nog eens
een- keer te dikwijls naar de wel
gaan."
„Naar de wel dikwijls, naar de
cel nooit", glimlachte de kolonel,
„Het onderzoek naar je bijbelken
nis schijnt niet erg streng geweest
te zijn, toen ze jou tot inspeeeur
benoemd hebben. Dat van Mozes
zou de commissie, die hemel be
hoede, geamuseerd hebben."
„Behoede? Verharde!" gromde
Keating; „wie ben je van plan
van zijn stenen af te helpen?"
,,'t Is me nu te veel moeite om
je dat uit te leggen. Je zult het
wel in de kranten lezen."
Keating lachte. Dat was het
waarschijnlijkst. En als hij er bij
stilstond, zou hij zijn humeur kun
nen verliezen. Hij probeerde het
maar eens op een andere mnaier.
„Nog iemand van de jongens
gezien de laatste tijd?"
„Neen."
Het korte antwoord stelde Kea
ting; teleur. Hij voelde veel belang
stelling voor die kolonel en zijn
broers, die hem vroeger als
„gang" (bende) alle prikkels had
den bezorgd, waarnaar hij ooit
had verlangd'.
„Jullie komen ook niet al te
dikwijls bij elkaar", hield hij aan.
„De Yard maakt er zich bezorgd
over. We hoiudlen er niet van, de
gelukkige familie verstoord te
zien. „Is er ruzie?"
„Zowat".
„Waarom?"
„Geld."
„Als altijd dus; maar je hebt
huidaandoeningen.
Doet de Jeuk bedaren en
doodt de ziektekiemen,
zodat de huid zich kan
herstellen.
het nooit erg moeilijk gevonden
er aan te komen; er is nog ge
noeg in de wereld."
„Niet genoeg om de jongens te
voldoen", zed de kolonel bitter.
„Zeker twist over de verdeling,
hé?"
„Zoiets."
De kolonel geloofde tot zekere
hoogte in eerlijkheid en zijn ma
nier van doen amuseerde Kea
ting. Daarom was de inspecteur
bltj hem te zien. Ook zonder dat
zou hij hem wel gjraag gieziien heb
ben, maar dam achter 'tralies De
vervulling van dïe wens scheen
echter nog ver vewijdlerd. Hij
zuchtte.
„Je moest Dennis eens flink on
derhanden nemen. Zijn zuiver ge
moed wordt besmet door de om
gang met de Wadegang. Ik heb
hem laatst twee keer gezien met
Larry. Ik zou niet graag hebben,
dat het met Denniis verkeerd
liep."
Van 't sarcasme trok de kolo
nel zich niets aan, maar het noe
men van Larry prikkelde hem.
(Wordt vervolgd.)
re uitvoeringen meer een gezelli
ge avond waren, dan een gym-
nastiékvoorstell'ing. Tot veel la
ter werden deze avonden steeds
afgewisseld met voordracht, mu
ziek en zang. Dit blijkt nog eens
overduidelijk uit het besluit tot
het geven van een 2e uitvoering
op 30 December 1894, waarbij
Van de CÓtte zou zorgen voor de
muziek (piano en viool) en C#i.
Mussche zou tappen.
Eerder dan dat men verwacht
had dreigde de vereniging ter
ziele te gaan. Op 10 Mei 1898 be
sloot men deel te nemen aan de in
deze gemeente te houden Kro
ningsfeesten en daaraan de ge
hele kas van 12,61% te spen
deren!
Daarna trad een rust-periode in
die precies zes jaren duren zou,
daar men op 10 Mei 1904 besloot
tot hervatting der oefeningen.
Uitdrukkelijk werd toen bepaald
dat er geen nieuwe vereniging
werd gesticht, de oude kreeg al
leen maar een schoon hemd aan
(excuseert de uitdrukking, maar
het is aldus in de notulen ver
meld. S.)
Een nieuw bestuur werd geko
zen dat na velerlei herstemmin
gen kwam te bestaan uit de heren
G. Bloemkolk, die als voorzitter
dé heer P. Malotaux opvolgde;
J. J. GranpréiMoliere, secreta
ris (opvolger van de heer A. G.
Stutobe) en R. V. H. Verschaffel,
penningmeester (opvolger van de
heer Alb. Busschaert)- Neg geen
jaar later was het met „bloedend
herte" dat op 3 April 1905 het be
stuur een vergadering deed hou
den om de ontbinding van de ver
eniging te bespreken en dit we
gens gebrek aan belangstelling
voor de gymnastiek.
Tien leden waren slechts aan
wezig, maar dat bleken de goede
te zijn, want bij stemming over
het voorstel stemden 7 van ben
tegen de ontbinding, zodat bet
voortbestaan verzekerd was. De
secretaris en de penningmeester
bedanlkten evenwel. Zij werden
vervangen door resp. de heren A.
G. Stutobe en J. Versluys. De heer
P. de Caluwé werd directeur van
een inmiddels samengestelde ad-
spirant-klasse van 20 jongens tus
sen 11 en 15 jaar oud. Op Konin
ginnedag 1905 nam THOR weer
deel aan een liohtstoet en op 17
Februari 1906 gaf men met suc
ces weer een uitvoering. Nog al
tijd bleef dit beperkt tot eens per
jaar in besloten kring. Veel ver
der bracht men het niet en zelfs
maakte men in Augustus 1906
liever een ander uitstapje dan
naar de gymnastiekfeestën te
Middelburg te gaan
De man die THOR herboren
deed worden, de heer Bloemkolk,
vertrok in Januari 1909 naai
Maassluis. In zijn plaats werd
tot voorzitter gekozen de heer
A. G. Stutobe, die op zijn beurt als
secretaris werd opgevolgd door de
heer P. A. Neeteson. Deze muta
ties vonden plaats in de le ver
gadering in het verbouwde
oefenlokaal van de pottenbakkerij,
waarin een maand later ook de
besprekingen werden gevoerd
over de herdenking van het 20-
jarig bestaan. Daarbij zouden de
leden een breed gestreept tricot
dragen en de adspiranten sen
smal gestreept dito. Wel nam de
vereniging op 16 Mei van dat jaar
deel aan de feestelijkheden bij ge
legenheid van de geboorte van
H.M. Koningin Juliana, maar tot
een herdenking van de eigen ge
boortedag kon het niet nomen
Dit moest beperkt blijven tot een
uitvoering op Koninginnedag.
Al mag het dan zijn dat de
vereniging eigenlijk een slepend
bestaan leed, toch telde zij man
nen onder haar leden, waar geest
in zat. Zo mag THOR het zich
tot een eer rekenen dat het haar
leden uit de dagen van het jaar
1910 zijn geweest, die in de loop
van de zomer van dat jaar een
voetbalclub stichtten, waarvan de
leiding mede in handen was van
het bestuu.' der gymnastiekver
eniging. Dat dit niet vol te hou
den was, daarvan was men zich
van het begin af aan bewust, zo
dat het niemands verbazing zal
hebben opgeroepen toen men
reeds in Januari 1811 besloot zich
met het voetbalspel niet meer te
bemoeien. Daarvoor moest een
afzonderlijke vereniging worden
in het leven geroepen, hetgeen
dan ook is geschied. Ondanks die
sportieve geest bij enkelen en de
goede bedoelingen en vele raad
gevingen van het bestuur, kon de
vereniging op de duur toch geen
stand houden, zodat in Mei 1912,
na 8 jaren nu vruchteloos gewor
den arbeid, een tweede rustperio
de haar intrede deed.
(Wordt vervolgd).
