UIT DE PROVINCIE
DAMPQ
Rechtszaken
E BLOEDWRAAK
OER LIEFDE
Provincial© Staten van Zeeland
Snuif en wrijf
Waf
op onze Bonnen
Uïl «le VoIksverlcgenn)0evJiging
Middagzitting der Tweede Kamer
krijgen we
De toestand in Costa Rica
Ongeregeldheden In
San Salvador
Het
transito-vervoer
de Bizone
naar
ïn de Tweede Kamer is giste
renmiddag- aan de orde gekomen
het wetsontwerp betreffende in
komen uit 's Rijks kas van H. K.
H. Prinses Wilhelmina der Neder
landen. Het jaarlijks inkomen
wordt daarin bepaald op 400.00C.
De heer Gortzak (CPN) ver
klaart het bedrag aan de hoge
kent te vinden, een reden, waar
voor zijn fractie haar stem niet
aan het ontwerp kan geven.
Het wetsontwerp wordt z. h. s.
aangenomen, met aantekening,
dat de OPN-leden geacht willen
worden te hebben tegengestemd^
De Tweede Kamer heeft voorts
de behandeling van de begroting
van bet departement van Onder-
v ijs, Kunsten en Wetenschappen
voortgezet.
Minister Rutten beantwoordt
de opmerkingen gemaakt bij de
afdeling „lager onderwijs".
Hij verklaart overtuigd te zijn
van de ernst der situatie ten aan
zien van het schoolruimtegebrek.
De leuze, dat deze regering de
voorkeur geeft aan kazernes bo
ven scholen, wijst hij af.
Spr. is het er mee'eens, dat met
alle kracht ernaar gestreefd moet
worden zoveel mogelijk scholen te
bouwen.
De Finse scholen kosten 15.000
per lokaal, de levensduur is 50
jaar. Smei-permanente school
gebouwen kosten 12.000 per
lokaal met een levensduur van 25
jaar. Permanente scholen kosten
f 29.000 per lokaal, op het ogen
blik althans.
Inderdaad is bij de gemeente
besturen op een spoedige beslis
sing aangedrongen, omdat aller
wegen om scholen geroepen werd.
Op 16 Januari 1948 waren er
onderwpzersvacatures, maar da*
betekent niet, dat er 1000 onder
wijzers tekort waren. Spr. zal
een overzicht doen samenstellen
over de behoefte aan leerkrach
ten. Is dat gereed dan zal een
plan worden opgesteld tot aan
vulling van onderwijskrachten ge
durende de komende vijf jaar
iDe Minister betoogt, dat niet
van een tekort aan verplichte
onderwijzers kan worden gespro
ken. Het aantal onderwijzers dat
per jaar klaar komt voor hun
taak, dekt de behoefte.
De Minister zegt toe, dat hij
overleg zal plegen met zijn ambt-
IR
JAAR GEVANGENISSTRAF
VOOR G OEDEWA GEN
Het Haagse Bijzondere Ge
rechtshof heeft gisterenmorgen
Frof. Dr. T, Goedewagen, veroor
deeld tot twaalf jaar gevangenis
straf met aftrek, levenslange ont
zetting uit beide kiesrechten, als
mede levenslange ontzetting uit
het recht ambten te bekleden.
Van 10 November 1940 tot Ja
nuari 1943 was Goedewagen Sec-
Tetaris-Generaal van het departe
ment van Volksvoorlichting en
Kunsten en daarna hoogleraar aan
de universiteit te Utrecht.
Veertien dagen geleden diende
■deze zaak voor het Haagse Bijz.
Gerechtshof. Er was hem een
groot aantal punten ten laste ge
legd, voornamelijk betrekking
hebbende op zijn pogingen Neder
landse instellingen op cultureel
gebied te naziferen.
De Procureur-Fiscaal requireer-
de toen .wegens het voortgezet
misdrijf van hoogverraad door bij
voortduring hulp te verlenen aan
de vijand een gevangenisstraf van
15 jaar, met aftrek, ontzetting uit
de heide kiesrechten voor het
leven, alsmede ontzetting uit het
recht ambten te bekleden voor
het leven, verbeurdverklaring van
verdachte's bibliotheek, welke een
waarde vertegenwoordigt van
ƒ7000.
Door de commissie voor de
perszuivering werd betrokkene de
sitoefening van iedere journalis
tieke functie tot 5 Mei 1965 ver
boden.
door J. S- FLETCHER
48)
genoot vaA Financiën om de beur
zen voor onderwijzer te verhogen.
Wat betreft het ontslag van de
gehuwde onderwijzeres zal spr. in
overleg treden met de Minister
van Binnenlandse Zaken.
De huidige regeling voor de
hoofdacte-examens acht spr. niet
verwerpelijk, hij zal haar nader
bezien.
Het gewoon vormend lager on
derwijs besprekend merkt hij op,
dat de grote moeilijkheid van de
scholenbouw zich voordoet. Na
het 6e leerjaar moet z.i. het alge
meen vormend onderwijs worlen
voortgezet ter verdere .bekwa
ming voor het leven.
Ten aanzien van de pensioenen
der onderwijzers verwijst hij naar
de memorie van antwoord, waar
in uiteengezet is, dat de onderwij
zers er beter voorstaan dan de
ambtenaren wat de wijze van be
rekening betreft.
De salarissen der kweekschool-
leraren zijn gelijkgesteld met die
van leraren bij, M. O. en voorbe
reidend hoger onderwijs.
De regering heeft begrip voor
de moeilijkheden der onderwijzers,
maar men moet ook begrip heb
ben voor de nood der landsfinan-
ciën. De regering zal voorzienin
gen treffen om aan de onderwij
zers ook jubileumgratificaties (25
en 40 jaar) te doen uitkeren.
Bij de replieken dient de heer
Roosjen (A.R.) een motie in,
waarin gevraagd wordt het gra
tificatie-besluit burgerlijke Rijks
ambtenaren en het gratificatie-
besluit jubilea, dat voor de amb
tenaren geldt, ook voor de ouder
wijzers zal geldend worden ver-
Idd^rd.i
Minister Rutten verklaart op
het ogenblik geen oplossing te
kunnen geven voor het school
ruimtegebrek en het gebrek aan
leerkrachten. Hij zal op een goed
moment moeten beslissen op ge
vaar af dat hij verkeerd beslist.
Overleg is bedoeld als een reëel
overleg. Tegen publicatie der
notulen blijft spr. bezwaar maken
Bovendien is aan de leden mede
gedeeld, dat deze notulen vertrou
welijk waren. Overlegging van
de notulen aan de Kamer is een
zaak waarover hij niet kan be
slissen, omdat het rapport aan de
regering is uitgebracht.
De motie-Van Sleen wordt aan
genomen met 35 tegen 31 stem
men.
De afdeling „lager onderwijs"
wordt goedgekeurd.
Bij de afdeling „voorbereidend
hoger en middelbaar onderwijs"
zegt de heer Lucas (K.V.P.) van
de Minister gaarne de verzekering
te willen ontvangen, dat in elk
geval tijdens dit begrotingsjaar de
gevraagde financiële gelijkstel
ling zal komen.
De heer De Loor (Arb.) meent,
dat veel nog voor verbetering vat
baar is; de problemen bij bet V.
H. en M. O. dringen zich °P- Een
snelle oplossing is nodig, maar
spr. krijgt de indruk, dat de
Minister deze wil bereiken door
incidenteel ingrijpen. Als het
tekort aan leerkrachten met
krachtig wordt bestreden glijdt
het V. H. en M. O. nog verder af.
De dalende lijn moet omhoog ge
bogen worden; incidenteel ingrri-
pen kan hier niet helpen.
De heer Hoogcarspel (C.P.N.)
wijst erop, dat voor leger en vloot
twee en een half maal zoveel
wordt uitgetrokken als voor het
grote terrein dat het departement
van O., K. en W. bestrijkt.
Mevrouw FortanierDe Wit
vraagt o.m. de aandacht voor de
noodzakelijke opvoeding tot
staatsburgerschap en zij geeft de
Minister in overweging de maat-
schappelijike vakken van voor
1942 te hei stellen.
Te ruim kwart voor zeven ver
daagt de Voorzitter de vergade
ring tot hedenmiddag één uur.
Dinsdagmorgen kwamen de
Provinciale Staten van Zeeland
in tweede gewone zitting hijeen.
Nadat een voorstel van Gedepu
teerde Staten om de kasgeldlening
waartoe was besloten op 3 Aug.,
te verhogen van 5.090.000 tot
10.000.000 en een subsidie aan
de vlassersschool te Koewacht te
verhogen, werd begonnen met de
behandeling van de provinciale
begrotingen.
De heer A. H. S. Stemerdmg
(C. H.), diende een motie in, waar
in Provinciale Staten hun onge-
ïustheid uitspreken over het voor
nemen der regering om weer veer-
tarieven in te voeren en er ten
sterkste op aandringen de vrijdom
te handhaven. Deze motie werd
later in de vergadering met alge
mene stemmen aangenomen.
De heer C. A. Kaan (C.-H stel
de enige vragen over de bootver-
binding Terneuzen-Hoedekensker-
waarbij hij er op wees,
dat deze verbinding nog veel te
wensen overlaat.
Het Gedep. Statenlid de heer
A L. S. Lockefeer deelde nog
mede, dat de provincie bezig is
na te gaan of de tarieven op de
Ooster-Schelde verlaagd kunnen
worden. Hij wees er echter reeds
thans op, dat ondanks de sterk
verhoogde bedrijfskosten, de tarie
ven niet verhoogd zijn. Ten aan
zien van de wederopbouw en het
bouwvolume deelde het lid van
Ged. Staten Mr. A. J- van der
Weel mee, dat aan Zeeland 600
woningen zijn toegewezen. Spre
ker hoopte op een groter bouw
volume in de toekomst.
De Gedeputeerde C. Philipse
bracht de inpoldering van het
Sloe ter sprake. Deze is ver
traagd door de bezwaren, die
tegen de plannen bestaan. Voor
1949 staan echter gewijzigde plan
nen op het programma, waarbij
voor 90 pet. met de bezwaren re
kening wordt gehouden.
Ten aanzien van de inpoldering
van de Braakman zal overleg
moeten worden gepleegd met Bel
gië.
Gedeputeerde Hamelink merkte
op, dat de kosten van de provin
ciale planologische dienst te hoog
zijn, zoals in de afdelingsversla
gen was opgemerkt.
De Gedeputeerde Mr. Dr. Mes
verklaarde, dat op Walcheren ge
werkt wordt aan de concentratie
van de drinkwatervoorziening.
Met de waterleidingmaatschappij
„Zuid-Beveland" is men in over
leg.
Deze Gedeputeerde deelde voorts
mede, dat het de bedoeling is van
de stoomvaartmaatschappij „Zee
land" om in 1949 met toeristen
boten van Vlissingen uit te gaan
varen.
Het Statenlid de heer L. P. van
Oorschot (P. v. d- -A-) vroeg het
college, er hij de regering op aan
te dringen, dat het besluit tot
terugkeer van de maatschappij
„Zeeland" naar Vlissingen in volle
omvang zal worden uitgevoerd.
De Gedeputeerde Philipse ver
klaarde voorts, dat door Ged.
Staten met klem bij Rijkswater
staat zal worden aangedrongen
op spoedige vervanging van de
noodbrug te Middelburg door een
definitieve.
In de avondvergadering werden
dc begrotingen der Provinciale
Stoombootdiensten van het pro
vinciaal wegenfonds, het tertiaire
wegenfonds, het provinciaal weg-
onderhoudsfonds en het provin
ciaal gasbedrijf zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd. Het voor
stel van Ged. Staten om de sub-
Vertaling van;
ANGELICA VAN HEST
(Nadruk verboden.)
„Goed! Op hetgeen zij wilde heb
ben," vervolgde Styler. „Alleen
ben ik er niet zo van overtuigd,
dat het een „zij" is als u, mijn
heer. In de kamer, die door Kes-
teven bewoond werd, lag de jas
op het bed en iemand had de ge
heime zak opengescheurd. En na
tuurlijk was de huwelijksacte ver
dwenen."
„Maar je hebt er toch een copie
ran?" vroeg Hextall.
„We hadden liever het origineel
gehad," antwoordde Smith droog
jes. „Maar... dat is ons ontsnapt.
In ieder geval weten we waar
dat huwelijk plaats vond."
„Waarom ben je er van over
tuigd, dat een vrouw die huwe
lijksacte wegnam?" vroeg Hex
tall. „Je zegt, dat het een „zrj"
was
„Het was een vrouw," bevestig
de Smith. „En die vrouw was
de gouvernante, juffrouw Broek.
Daar verwed ik een millioen on
der! Styler is er niet zo zeker
van als ik... maar we zullen zien.
Intussen. Hextall, hebben we het
geheim van die zonderlinge kaart
opgelost. Dat wil zeggen: Styler
heeft het gevonden. Ik heb je wel
gezegd, dat Styler enorm verstan
dig is; hjj wordt nog een tweede
Sherlock Holmes Leg het Dr.
Hextall maar uit, Styler."
Styler. die, zoals gewoonlijk,
weer onder de inkt zat. snuffelde
in de vele papieren, die tussen
hem en Smith in lagen.
„U bent te zeker van uw zaak,
mijnheer," zei hij bescheiden. „U
móest zeggen, dat ik geloof, dat
ik het heb opgelost. Maar toch
denk ik, dat ik niet ver van de
Uw verkoudheid van neus,
keel of borst weg met
waarheid ben. Als u eens naar de
tekening wilt kijken, die mijnheer
Smith maakte, dan zult u opmer
ken, dat deze in vorm heel veel
lijkt op een schapepoot; het is
feitelijk een zeer onregelmatige
driehoek. En u ziet, dat er op be
paalde punten van de tekening cij
fers staan. En die cijfers corres
ponderen op de letters onder de
tekening. Nu heb ik mijn hersens
de hele nacht gepijnigd over dat
ding en nog een gedeelte van 1»
morgen ook. Plotseling kreeg ik
het idee, dat die kaart een gedeel
te van de kust voorstelt. Ik moest
dus een atlas nemen en onze kust
nagaan. En toen ik die er hij haal
de, werd het hele ding duidelijk.
Kijk eens! Dat schetskaartje is
Portland met een stukje achter
land. De W. betekent Weymouth.
De P. G. beduiden: Portland Ge
vangenis. De letters K v. D. be
doelen natuurlijk de kroeg aan de
weg. de „Koning van Denemar
ken." De I. slaat op de inham een
paar mijl voorbij de „Koning van
Denemarken" aan de kust. Wat
zegt u er van, dokter Hextall?"
PROVINCIALE BOTEN
KRIJGEN RADAR.
Met het oog op mogelijike ge
varen zullen de Provinciale boten
in Zeeland met een radarinstal
latie worden uitgerust. Een order
voor een installatie volgens het
Engelse systeem, ten behoeve van
de veerdienst over de Ooster-
Schelde, is reeds geplaatst.
MIDDELBURG.
Zeeuws oorlogsmuseum in
stadhuis.
In de vergadering van de ge
meenteraad van Middelburg, werd
besloten bet Zeeuws oorlogsmu
seum onder te brengen in de ge
restaureerde vleeshal van het Go-
thische stadhuis op de markt.
Deze ruimte zal echter wellicht
de volgende zomer nog niet be
schikbaar zijn. Twee raadsleden
stemden tegen het voorstel van
Burg. en Weth.
SAS VAN GENT.
Droevige afvaart.
De Zondag j.l. verdronken ma
troos van het s.s. „Val'borg" is
Dinsdag met dezelfde boot naar
zijn vaderland verscheept.
ZUIDZANDE.
Aanbesteding.
Alhier werd onder de plaatse
lijke aannemers aanbesteed de
herbouw van het gebouw der
openbare lagere school alhier.
De inschrijving was als volgt:
A. Snoeren 25.039,Gebr. Hu-
bregtse ƒ25,450,J. A. de Lignij
25.726,A. Risseeuw 25.812,
Gedurende het tijdvak van 19
Dec. 1948 tot en met 1 Januari
1949 geeft elk der volgende bon
nen recht op het kopen van:
Bonnen voor vlees.
481, 483 vlees 100 gr. vlees
482 vlees 300 gr. vlees
Alle bonkaarten.
487 alg. 180 gr. spijsolie
488 alg. 250 gr. boter of mar
garine of 200 gr. vet
Bonkaarten KA, KB, KC 901.
491 alg 250 gr. boter of mar
garine of 200 gr. vet
492 alg. 300 gr. kaas of 375 gr.
korstloze kaas
B 505, C 507 500 gr. boter of
margarine of 400 gr. vet
Bonkaarten KI), KE 901.
497 alg. 125 gr. boter of marga
rine of 100 gr. vet
498 alg. 200 gr. kaas of 250 gr.
korstloze kaas
Tabak- en diversenkaa.rten
QA, QC 901.
01, 02 tabak, 04 diversen 2 rant
soenen sigaretten of kerf
tabak
Bonkaarten ZA, ZB, ZC, ZD, ZE,
MD, MF, MH 901.
(bijz. arbeid, a.s. moeders
en zieken).
Geldig zijn de bonnen van de
strook A.
Deze bonnen zijn 14 dagen
geldig.
Bovenstaande bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 17 December a.s.
worden gebruikt. De niet-aan-
gewezen bonnen van strook 4 van
de bonkaarten 812 kunnen worden
vernietigd.
sidie voor de paardenfokkerij aan
zienlijk te verlagen werd na ge-
da chtenwisseling teruggenomen.
Het voorstel van Ged. Staten tot
het verlenen van een machtiging
aan hun college om deel te nemen
in het maatschappelijk kapitaal
der N. V. tot aanleg en exploi
tatie van een vliegveld te Haam
stede werd zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
Het communistische Statenlid
de heer U. Kremers, wilde geacht
worden te hebben tegengestemd.
„Knap gevonden, Styler!" zei
HextalL
„Het hangt natuurlijk allemaal
van de betekenis van de letters
af," vervolgde Styler. „Maar daar
in Portland komen al die letters
voor en nergens anders aan de
kust... nergens vind je een W.,
een P. een K. v. D. en een I. te
zamen. En nu de rest. U ziet deze
regel: Iedere avond 12e, 18e, 8%
—9% Ik denk, dat dit betekent,
dat iemand..."
„Dat wil zeggen Tickell.als
dat zijn ware naam was," mom
pelde Smith.
„Iemand waarschijnlijk Tic
kell iemand anders kon ont
moeten, hetzij in de Koning van
Denemarken of anders btj die in
ham op iedere avond tussen de 12e
en de 18e van deze maand, tussen
half negen en half tien. Wat de-
letters P. en W. betreft en de
woorden die er achter staan, dat
is duidelijk genoeg. P. betekent
parool en het parool is inspan
ning. W. betekent wachtwoord
en het wachtwoord is uitvoering.
Tenminste volgens mij."
A. J. van Lare 28.100,w
Focke 26.360,J. de Wild*
33.333,33.
De gunning is aangehoudea.
Ontspanningsavond
Zaterdagavond gaf de LJ.G
een ontspanningsavond met eigen
krachten in dc zaal van de heer
De Witte. Een talrijk publiek
genoot van een zeer gevarieerd
programma.
Welkom geschenk.
Het vorig jaar bracht een ge
zelschap buitenlandse plattelands
vrouwen een bezoek aan Neder
land. Ook het Landje van Cad-
zand werd bezocht. Gedurende
him verblijf alhier werden de da
mes bp leden van de Vereniging
Ceres ingekwartierd. In die dagen
was in deze gemeente reeds spra
ke van de oprichting van een
kleuterschool en dit kwam-ook
aan enkele Canadese dames, die
alhier logeerden, ter ore.
Groot was de verrassing echter
van het bestuur van de kleuter
school, toen een dezer dagen 2
grote pakken met speelgoed voor
de school arriveerde, afkomstig
van deze Canadese dames. Was
het bestuur verrast, de kinderen
waren hip en keken de ogen uit
naar het mooie speelgoed, waar
van verschillende dingen hier
vreemd zijn, doch die toch in de
kinderhanden gretig aftrek von
den.
Een officieel regeringsbulletin
dat Dinsdag door radiostations
van Costa Rica werd uitgezonden,
deelt mede, dat regeringsstrijd
krachten de strijd met de inval
lers hebben aangebonden en ge
vangenen gemaakt hefbben, onder
wie zich leden van de Nicara
guaanse nationale garde bevon
den.
De raad van organisatie van
Amerikaanse staten heeft een
vergadering van Ministers van
Buitenlandse Zaken bijeengeroe
pen en een commissie van onder
hoek aangewezen in een poging
het conflict tussen Costa Rica en
Nicaragua te regelen
De raad aanvaardde zelf de
functie van raadgevend lichaam
waardoor de ministers in feite
niet bijeen behoeven te komen.
Zodoende wordt er dus volledig
een beroet) gedaan op het verdrag
van Rio de Janeiro, 11 dagen na
dat het van kracht is geworden.
De namen der leden van de com
missie van onderzoek zouden gis
teren bekend worden gemaakt.
Tengevolge van een dispuut
over de lengte van de ambts
periode van de President zijn in
Guatemala Dinsdag gevechten uit
gebroken. De nationale vergade
ring eiste deze week het kiezen
van een constituërende vergade
ring, beneinde de lengte van de
ambtsperiode uit te maken. De
verkiezing was op 16 en 17 De
cember gesteld. Naar men meent,
zijn de gevechten uitgebroken
omdat men vreesde, dat de Pre
sident na de verkiezing toch niet
zou aftreden. Nader wordt ge
meld, dat het leger de macht in
handen heeft en dat de President,
Casteneda Castro, afgetreden is.
■De Minister van Buitenlandse
Zaken heeft de voorzitter der
Tweede Kamer, ter vertrouwelijke
kennisneming der leden aange
boden een aantekening omtrent
het verloop der besprekingen met
de Bizone inzake het transito-ver
voer over de Nederlandse en Bel
gische zeehavens, welke in de af
gelopen maanden te Frankfort en
te Brussel zijn gehouden.
De stukken zijn op de griffie
gedeponeerd.
Smith keek Hextall aan met
een glimlach van stille trots om
de slimheid van zijn klerk.
„Een slimme jongen, he?"
grinnikte hij. „Je zult zien, dat
alles absoluut juist is, vast en
zeker!"
„Wat denk je, dat het bete
kent?' vroeg Hextall.
Smith en Styler keken elkaar
aan. Beiden glimlachten.
„Aha" antwoordde Smith. „We
kunnen je wel eerlijk bekennen,
dat we daar nog niets van weten.
Daar het echter ongetwijfeld om
Portland gaat, denken we dat de
kostbare krabbel slaat op een
plannetje, dat in verband staat
met de een of andere heer. die on
het ogenblik gevangenisstraf on
dergaat in dat gebouw. En daar
we nog enige dagen tijd hebben
eer het de achttiende is, gaan
Styler en ik morgen per eerste
gelegenheid naar Weymouth, ten
einde de dingen op de plaats zelf
ze gaan onderzoeken."
(Wordt vervolgd.)
