I 11 n' 5 C i 3 E - .'I k y 1 Destadonderdegrond Uw Heinekens pi t "I- l« 'I f1 I r «- Ir U< H{ Meneer! Het Regentschap van Prinses Juliana geëindigd 0 i it >j 1 K 55 uur hadden zij de rand van de gemeente Amsterdam bereikt en 11a zich opgefrist te hebben en 'n stukje te hebben gegeten, meld den zij zich om half tien fris en monter in hun keurige witte blouses en blauwe broekjes voor het Paleis om de Oranje en rood- wit-blauw versierde koker, welke de oorkonde bevatte, aan te bie den- Even later rolde plotseling een vrolijk gejubel over het plein. De prinsesjes Beatrix, Irene en Mar griet in groene feest jurkjes kwa men voor de ramen om een kijkje tc nemen en even later verschenen zij met hun Moeder, D,ie de kleine Marijke op de arm droeg op het bilcon. Vriendelijk wuivend en la chend keken zij neer op de honder den wuivende vlaggetjes en la chende kindergezichten van de reeds op het Damplein verzamelde zangertjes. Even voor elf uur verscheen ook Prins Bernhard op het bal- con, die op zijn beurt zijn film camera op de samengestroomde menigte richtte. Om klokslag elf uur verenigde het geheile Koninklijke gezin zich met de burgemeester van Am sterdam, gekleed in zijn ambtsge waad, op het balcon en nam de grootse en ontroerende aubade een aanvang. Plechtig- "klonk het- Wilhelmus, door allen, die op de Dam waren tezamen gekomen, meegezongen. De militairen, de politie en de padvinders salueerden. En dan, toen de laatste tonen van het zesde couplet waren weggestor ven, gingen op een teken van dirigent Roeske de duizenden plastic oranjevlaggetjes omhoog en zwol het gejubel tot een ware orkaan aan. Met de hand wui- vend.aankte de Vorstin voor deze ovatie. Ook Prinses Marijke nam ac tief deel aan deze aubade. Op moeders arm gezeten sloeg zij met haar kleine handjes de maat op de balustrade van het balcon. Ook de beide oudste Prinsesjes genoten intens van dit fleurig gebeuren. Tussen vader en moe der ingezeten luisterden zij naar de liederen, en toen het Wilhel mus werd ingezet, zongen zij dit ook mede. Tegen kwart over twaalf was het midden-Damterrein geheel gevuld met het publiek, en het wachtte niet tevergeefs. Na de aflossing van de wacht smaakten zij het genoegen nogmaals de Koningin op het balcon te zien verschijnen en het was een mach tig gezicht deze juichende en wui vende massa die op zo spontane wijze onze Landsvrouwe van hun aanhankelijkheid deed blijken. Zegetocht naar het Stadion. Het leek wel of geheel jubelend Amsterdam gisterenmiddag langs de zonnige route was geschaard, waarlangs de Koninklijke familie zich in twee open rijtuigen door de Amsterdamse straten naar het Olympisch Stadion begaf. Op de daken, op de balcons, op de raam kozijnen, op de trams, op de tele fooncellen en op de trottoirs vele dichte rijen dik juichte en wuifde het enthousiaste publiek onze Vorstin, en Haar familie uitbun dig toe. Zeeën van wapperende oranjevl'aggetjes golfden met de twee landauers aan beide zijden van de route boven de hoofden tot tenslotte de paarden op het Stadionplein rechtsaf sloegen en de stoet onder de Marathontoren van bet stadion naar binnen reed, onder het aanzwellende gejuich van de tienduizenden', die daar verenigd waren. In Neerland's tuin. Toen de Koninklijke stoet het stadion binnengereden was, reed hij de sintelbaan op en maakte een halve ronde door het j?ijna volledig gevulde stadion naa.r de ere-tribune, waarna de Koningin Haar zetel op de ere-tribune in nam. Toen het gejuich verminderde, verhief Hare Majesteit zich van Roman door CHARLES FOWLEY Vrij vertaald en bewerkt door MrW. d'OBÉRON 20) (Nadruk verboden) Het was een geweldige golf van bewondering. De toeschou wers in de loges bogen zich naar voren; in de zaal keerde iedereen het toneel de rug toe. Ogenblik kelijk werden alle kijkers op Eve- lyne Stone gericht. Toen het ef fect verkregen was, ging de scho ne Amerikaanse kalm en onver schillig zittén. Zij scheen met verbaasd over de ontroering van deze geweldige mensenmassa. Na afloop van de acte trok zij zich terug in het achterste gedeelte van de loge en ging in een fau teuil tegenover de spiegel zitten. „De hertogin van Scotland was niet erg mooi vanavond,'" merkte zij op. „Men keek bijna niet naar haar... en dan was het zeker al leen nog maar terwille van haar robijnen. Wat een idee, om zulke Haar zetel en richtte Zij het woord tot' Haar volk. f Rede H. M. de Koningin. Ik dank alle aanwezigen voor hun tegenwoordigheid alhier op dit ogenblik. Met vreugde be groet ik de vertegenwoordigers uit Indonesië, Suriname en de Nederlandse Antillen, die hierheen zijin gekomen om mijn jubileum te herdenken en de inhuldiging van mijn Dochter hij te wonen. Dat ik mij, vanwege mijn leef tijd, tot enkele uren feestbetoon, heb moeten beperken, doet mij leed, maar ik geef allen die ik niet kan ontmoeten de verzeke ring, dat ik met hun herdenking meeleef en met warme belang stelling voor al hetgeen zij hebben ondernomen om mijn jubileum te vieren. In het bijzonder waardeer ik daarhij het streven om niet alleen een feest te vieren zonder meer, maar om dingen tot stand te brengen van blijvende waarde voor onze toekomst. Een kleine vergoeding voor hetgeen mij ont gaat is, dat ik thans door de mi crofoon tot U kan spreken en zo in persoonlijke aanraking met U kan zijn. Ik zal U niet vermoeien met een opsomming van al wat ge schiedde to deze vijftig jaren; slechts wil ik een enkel woord zeggen over het alles beheersende gebeuren van de jongste tijd; het verzet hier en in Indonesië, onze vrijheidsstrijd In het bijzonder richt ik eer- woord tot allen, die in die strijd, op welke wijze ook, hebben mee gestreden. Ik wend mij tot hen, die nog dagelijks offers brengen ,in het leed, dat zij hebben te dragen. Ik gedenk de duizenden die hun leven hebben gegeven. En allen, de levende en hen die zijn heen gegaan dank ik voor hun vader landsliefde en voor wat zij mij gegeven hebben in hun samen werking. Het is voor mij een vreugde te weten, dat ook mijn beide Kinde ren, ieder op verschillende wijze, hun uiterste krachten hebben ge geven in de grote strijd voor de bevrijding van het Vaderland en met U allen mijn actieve mede werkers zijn geweest. Zij kennen als Gij het jongste verleden; als ikzelf hebben zij, met U medebe leefd en begrijpen zij U. Thans loopt dit tijdperk voor mij ten einde. De strijdende taak, die wij allen tezamen gehad heb ben, die wij zovele jaren te zamen hebben vervuld, ga ik neer leggen. Veel is er in de oorlogsjaren gedroomd en verwacht van de toekomst. Voor velen is de wer kelijkheid na de bevrijding een teleurstelling geworden. Ik vertrouw dat gij sterk zult zijn- en veel zult verwezenlijken van wat toen als toekomstdromen in ons allen leefde en thans nog leeft. Aan de vooravond van mijn Troonsafstand bind ik U dit op het hart. Met erkentelijkheid denk ik voorts aan velen, hetzij hoog of laag geplaatst, die gedurende deze lange jaren mij bij het ver vullen van mijn taak hebben bij gestaan. En thans gaan mijn gedachten terug naar het verre verleden, naar mijn kinderjaren en de lief de van mijn onvergetelijke grijze vader. Ik denk aan mijn Moeder, aan wie ik zo onuitsprekelijk veel ver schuldigd "ben, aan Haar, de wijze Regentes, die mij opvoedde en met Haar moederlijke liefde en zorg omringde, aan Haar, wier hart steeds Uitging naar de lij denden in ons volk. Ik denk aan mijn innig betreur de Man, die mij hij het vervullen van mij.n taak tot grote steun is geweest en wiens nagedachtenis bij ons volk steeds in het teken zal staan van dienende liefde. Nu wendt ik mijn blik naar de naaste toekomst, naar de Troons bestijging van mijn Dochter. mooie stenen op een blauw toilet te dragen! Zij zal wel woedend zijn..." Evelyne lachte zeer be koorlijk. Daarna nam baar ge laat een ernstige uitdrukking aan en zij mompelde: „Haar robijnen zijn werkelijk prachtig. Het zijn kostbare stenen en zeer in de mode. Ik heb er slechts vijf of zes, die klein en onbeduidend zijn..." „U heeft mij altijd toegestaan mevrouw, om met u te spreken als een oprechte vriendin. Zoa ik iets mogen opmerken? „Zeker, Ninette! Mijn triomf heeft mij een uitstekend humeur bezorgd. Als je mij werkelijk enige harde waarheden wilt zeg gen, dan is het nu het juiste ogenblik!" „Hoe kan ik u de waarheid zeggen als u mij zo toespreekt?' zuchtte het jonge meisjë ontwa pend. „Waarom bent u, die voor mij zo tegemoetkomend en edel moedig bent, zo trots en koud tG2"6ll. „Tegen mijn man? Ik ben niet minder beminnelijk voor mijn man, dan elke andere Ameri kaanse het zou zijn, die mooi, rijk en intelligent was én van zulk Het is voor mij als moeder een aangrijpend ogenblik, nu mijn Kind een stap zet als deze. Zij aanvaardt Haar taak in een moeilijke en ingewikkelde tijd, een tijd die vraagt om sterke mensen. Als vanzelf rijst nu voor mij op het beeld van onze stammoeder, wier naam Zij draagt. Groot was het geloof; Groot waren de taaie volhar ding en offervaardigheid; Groot was het verstand, de be zieling en het moederlijk hart van Juliana, de Moeder van de Vader des Vaderlands. Ik kan mijn Dochter geen bete re wens medegeven, dan dat zij geheel als kind van Haar eigen tijd, bezieling moge putten uit deze lichtende gestalte, voor wie als voor vele Nederlan ders van vroegere en latere tijd geldt, Ik heb de goede strijd gestreden Ik heb de loop geëindigd Ik heb het geloof behouden. Hierna nam het spel In Near- land's Tuin" een aanvang. Links en rechts was de grote grasmat van het Olympisch stadiou her schapen in een festijn van bloe men en planten met aan heide zeiden een grote fontein, Tussen deze planten waren schommels en wippen opgesteld, die straks in dit spel een rol zouden spelen. Dit decor was ontworpen door Carel Bruckman, in samenwer king met de Federatie van Bloe- menkwekers. Het spel ving aan met het zingen door het koor van „Wilt heden nu treden'' en een proloog, bestaande u'it langzaam voorgedragen gedichten. De teksten werden gelezen door Claudine WitsenElias, Henk Schaer en Harry van Os. De mu ziek is van Max Vredenburg, uit gevoerd door het Radio Philhar- monisch Orkest, onder leiding van Albert van Raalte, terwijl de teksten geschreven waren door Ben Stroman, naar ideeën van de algemeen artistiek leider van dit spel, Carel Briëls. Het eerst kwamen de vendel- zwaaiers van de diverse gilden uit het Zuiden va,n ons land met hun beroemde gildevlaggen het stadiou binnen,, om Hare Majes teit de Koningsgroet te brengen, daarna de Koninklijke Schutterij „Sint Sabastianus", uit Voeren- daal, gevolgd door deputaties in folkloristische klederdracht. Er waren Volendammers, Urkers, Markers, Alkmaarse kaasdragers, Spakenburgers, Bunschoters, Friezen, geeuwen, Drentenaren, groepen uit Overijsel, Gelderland, Brabant en Limburg, kortom in korte tijd was het grasveld in het midden van het stadion bezaaid met alle klederdrachten, die nog in Nederland gedragen worden. Dit boeiende spel van kleuren en licht werd onderbroken door de binnenkomst van de enorme kroon, gedragen door Mariniers in blauwe gala-uniformen en ge flankeerd door vrouwen uit de Nederlandse 'bloemenwereld, die ook de enorme purperen sleep droegen. Na een rondgang door het hele stadion werd deze kroon ten slot te in het midden van het veld ge zet, waar de zon vrij spel had en de talloze witte .simili edelstenen tjeed flonkeren. Toen werd het stadion gevuld met honderden weeskindertjes en deputaties van arbeiders uit de grote Nederland een hoge geboorte als ik. Ik hen van mening, dat onze echtgeno ten geschapen zijn om enorm veel geld te verdienen, en hun vrouwen, om het uit te geven! Luister, lieve Nine. Charlie heeft zeker twee milliard, of misschien wel meer! Een dergelijke opeen hoping van geld zou onverdraag lijk en onverantwoordelijk zijn, als ik niet met beide handen geld ui Waf!" Het was onmogelijk te zien of mevrouw Stone spotte of ernstig sprak. „Ik zou u graag nog een vraag willen stellen, lieve me vrouw, die nog onbescheidener is..." „Je wilt mij zeker vragen of ik van mijn man houd? Welnu, Ja- nine, dat is een vraag, die ik mij zelf nog nooit heb gesteld!" Met een beweging van overdreven sentimentaliteit drukte zij haar mooie hand tegen haar borst en herhaalde „Heb ik Charlie,lief Heb ik Charlie werkelijk lief?" Daarna liet zij haar band weer zakken en voegde ei spottend aan toe: „Mijn hart klopt noch vlugger, noch langzamer! Ik kan dus niet weten, of ik hem lief heb!" se bedrijven en nadat deze ook hun groet aan de jubilerende Vorstin hadden gebracht, v,ing het derde tafreel aan, voorstellende de herfst, de sombere dagen van ons land in de 50 jaren lange re geringsperiode van' H. M. de Koningin. Het platform waarop de troon rustte werd bedekt met een zwart floers ten teken van rouw, maar zeer spoedig daarna marcheerden met stramme pas soldaten van de Koninklijke Landmacht, het Kon. Indische Leger, de Koninklijke Luchtstrijdkrachten en de Konin klijke Marine het stadion binnen en zij trokken, ten teken van de bevrijding van ons land, het zwar te floers weg. Toen was het de beurt aan de ouden van dagen en daarna kwa men de studenten van de diverse theologische faculteiten en scho len en seminarie der diverse con- gragaten het stadion binnen om het met een dankgebed God te danken voor de zegenrijke rege ring van H. M. Koningin Wilhel- mina en Zijn zegen op Haar ver dere levensweg af te smeken. Wederom klonk het: Wilt heden nu treden" door het stadion Daarna betraden weer de depu taties van Neerland's folkore de grasmat en zij. namen de kroon op en droegen hem rond, gevolgd door een stoet van wel meer dan duizend ruiters en amazones van de Koninklijke Nederlandse Fede ratie van Landelijke Ruitersver- enigingen, getooid met rood-wit- blauwe vlaggen en hun vereni gingsvaandels. Toen zij de ereloge passeerden, verhief de Koningin zich van Haar zetel en gaf het sein voor een donderend applaus, dat .uit het hele stadion opkwanr Daarna begaf de stoet zich naar buiten en begon de grote zegetocht door de stad Amsterdam. Kort daarna reden weer de Koninklijke rijtuigen voor en steeg Hare Majesteit, gevolgd door H. K. H. Prinses Juliana, Z. K. H. Prins Bernhard en dit maal de Prinsesjes Beatrix en Ireentje in het rijtuig. Margrietje volgde tezamen met Mevr. M. A. Pennink in het tweede rijtuig. Nieuwe zegetocht. Na het stadionspel volgde op nieuw een zegetocht door de Am sterdamse straten. Ditmaal waren het de twee oudste Prinsesjes Beatrix en Irene, die zij het wat nauw ■naast haar Vader en tegenover H. M. de Koningin en H. K. H. Prinses Juliana gezeten, in de voorste koets reden en opgetogen de onderbroken toejuichingen der Amsterdammers beantwoordden, terwijl de kleine Margriet to het tweede rijtuig onder de hoede van mevr. Pennink haar ogen uitkeek naar de honderduizenden, die langs de lange weg van het sta dion via de Beethovenstraat, het Concertgebouw, het Museumplein, de Leidsestraat, de Herengracht, de Vijzelstraat en het Rokin, één dichte, bonte en massale erewacht vormden. De Koninklijke Militaire Kapel speelde vrolijke marsen toen de lange stoet met burgemeester d'Aiily bijna onherkenbaar onder 'n steek alleen in een rijtuig aan de kop, gevolgd door de lande lijke ruiters en de rijtuigen met de Koninklijke Familie daarachter, een half uur na het vertrek uit het stadion ,om vijf minuten voor zes, bij de Dam door met moeite in bedwang gehouden dichte rijen linksaf sloeg en voor het Paieis stil hield. In afwachting van de kroon, die intussen het Paleis nog niet had bereikt, bleef de menigte op .de vierkante steentjes en om het plantsoen wachten. Aankomst op de Dam. Toen de Koninklijke familie en het gevolg -waren uitgestapt, na men H.M. de Koningin, H.K.H. Prinses Juliana, Z.K.H. Prins Bernhard en de drie Prinsesjes plaats op het bordes voor het Paleis. De ere-esoorten van landelijke ruiters en /burgerru'iters waren intussen rond het Paleis gereden en defileerden nu voor de Ko ninklijke familie. De menigte op de Dam bleef maar juichen en ook toen de Koninklijke familie reeds in het. Paleis was verdwe nen, hielden de toejuichingen niet op. Spontaan werd net Wilhel mus ingezet en herhaald, net zo lang tot de Koninklijke familie op het balcón verscheen. De klei ne Margriet was het eerst bij de balcc.nrand en begon enthousiast te wuiven. Nu was ook het jong ste Prinsesje Marijke, er bij. die op de arm van Haar moeder ge dragen werd. Lang bleven de mensen nog juichen, maar aan al dat schoons kwam een einde en toen de Ko ninklijke familie weer naar bin nen was gegaan, verspreidde de menigte zich over de Dam om op de komst van. de gouden kroon te wachten. Prinselijk Gezin naar het vuurwerk. Onopvallend begaf het gehele Prinselijk Gezin zich gisteravond naar het grootste vuurwerk, dat Nederland ooit gezien heeft op het zandterrein aan de Stadionkade. En, terwijl de tienduizenden daar aan de rand van de hoofdstad on bewust van de aanwezigheid der Koninklijke gasten met bewonde ring het schitterend schouwspel gadesloegen, uitten de Prinsesjes kreten van bewondering bij de hoog opstijgende vuurpijlen. Voor Beatrix, Irene en Margriet vormde deze avond een hoogte punt van de feestviering -en bovendien mochten zij er laat voor opblijven. Het was ver nakinderbedtijd, toen zij misschien een tikje ver moeid, maar nog enthousiast pra tend over de verblindende vuur werkwaterval, plaats namen in de gereedstaande auto, die met ge zwinde spoed terug reed naar het Paleis aan de Dam. Tegen half elf kropen gister avond drie gelukkige Prinsesjes na een opwindende dag, die to de avonduren zijn bekronig had ge vonden, onder de wol. Koningin hedenmiddag naar Jordaan, Eilanden en Oost- Geheel onverwacht heeft H. M. de Koningin besloten hedenmiddag om 5 uur een rijtoer door de hoofd stad te maken. Op deze tocht zal Zij o.m. door de Jordaan, over de Eilanden en door een gedëelte van Amsterdam Oost rijden. „O, hoe kunt u zo luchthartig spreken over de liefde van een man als mijnheer Stone?. Hij heeft u diep en hartstochtelijk lief! Dat ziet men aan zijn ver legenheid, zijn eerbied en ontroe ring, zodra hij bij u is! En denkt u er dan nooit aan, dat hij kan lijden door... uw uiterli^e onver schilligheid?" „Hij heeft geen tijd voor pijn of verdriet! Mijn man heeft wel wat anders te doen! En dan... onze onverschilligheid Is werkelijk goed voor zulke mannen... dat spoort hun edelmoedigheid aan!" Die voortdurende toespelingen op het geld hinderden Janine. Zij hernam levendig: ,,U erkent dus, dat mijnheer Stone buitengewoon edelmoedig en vrijgevig voor u is? Geeft u dat nooit het verlan gden, om voor hem even edelmoe dig en inschikkelijk te zijn?" „Mijn man is zo rijk! Het geld dat ik hem zou kunnen geven, is zo weinig!" „Is het idee nooit bij u opgeko men om edelmoedig te zijn op een andere wijze dan met geld Heeft u er werkelijk nooit aan gedacht om uw echtgenoot zijn verkwis tingen voor u te lonen door uw Ter voorkoming van misver stand verzoekt men ons mede te delen, dat het Regentschap van H. K. H. Prinses Juliana op 30 Augustus geëindigd is en dat Hare Majesteit de Koningin tot aan het moment van de afstand van de Kroon (op 4 September) het Koninklijk Gezag weder uit oefent. In het Kon. besluit van 8 Mei 1948 ontnomen in het Staats blad No. I 176 was, zoals men weet, bepaald, dat H. M. Konin gin Wilhelmina met ingang van Mei 1948 de uitoefening van het Koninklijk gezag tijdelijk neer legde en dat Zij met ingang van 30 Augustus 1948 de uitoefening va.n dat gezag zoude hervatten. dankbaarheid, goede zorgen of genegenheid? O! hoe weinig te derheid u hem ook zoudt bewij zen, denkt u niet, dat mijnheer Stone dit veel meer zou waarde ren dan al zijn miilioenen?" Eve lyne zweeg gedurende enige mi nuten en scheen na te denken. Daarna antwoordde zij onver schillig: „Och! dat zijn sentimen tele ideeën voor Europeanen! Niets zou voor ons, Amerikanen, onpractischer en dwazer zijn!" „Toch zie ik niet in, waarom!" „Wel, als onze genegenheid ons alle wensen van onze echtgeno ten zou doen inwilligen, dan zou den wij spoedig niet meer voor ben meetellen. Wij zouden dan spoedig al onze invloed en presti ge verliezenZij zouden te zeker van ons zijn en ons gaan verwaar lozen. Wij zijn practischer. Wij willen profiteren van hetgeen on ze echtgenoten verdienen! Al hun geld is voor ons! De prachtige equipages, auto's, loges, villa's, toiletten en juwelen zijn voor ons!'' (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1948 | | pagina 2