t
if
it
if
De Jubileumfeesten
UIT DE PROVINCIE
ZWARTE VOS
'I f.
i
It
I
In r
I
6 1
8
I»
t ir
d<
M
|y K .p]
De
Einde Engelse havenstaking
Uitspraak kort geding
Van Heuven Goedhart contra Lunshof
Verbinding Noordzee via
De Schelde met de
Zwarte Zee
(Wordt vervolgd.)
prK maai
miI
i
Di
-
ii
f èi
tc
Ditmaal is Ijet wat gemakke
lijker Uw belangstelling èn Uw
gaven (want daarom gaat bet
ook* ditmaal) te vragen. Deze
keer moet de lichtere zijde van
het leven eens naar voren komen.
Het betreft hier de feesten welke
wij ons voorstellen hier in Ter-
neuzen te vier-en ter herdenking
van het 50-jarig regeringsjubi
leum van onze Koningin.
Als er ooit reden was en is om
onze vreugde in blijde volksfees
ten te vieren dan is dat zeker
thans het geval Al naar wij jong
of oud zijn hebben wij korter of
langer de zegeningen mogen er
varen die God door Oranje in de
persoon van Koningin Wilhelmina
aan ons volk geschonken heeft.
Een werkelijk zuivere waar
dering van deze langdurige re
geringstijd zal eerst voor de ge
schiedschrijver uit ons nageslacM
zijn weggelegd, maar naar mijn
overtuiging zal die waardering
nooit beneden en stellig ver uit
gaan boven de liefde en de be
wondering die het tegenwoordig
geslacht voor onze Koningin koes
tert. Enkel al om deze reden,
dat wij- thans op geen stukken na
de hoogstens vermoede bezwaren
kunnen wegen die onze Koningin
in de laatste tien jaren van Haai
regering bij Haar beleid heeft
moeten overwinnen. Het nade
rend onheil van de oorlog, de
dan volgende schending van onze
neutraliteit, de korte, wanhopige
worsteling om onze vrijheid, het
onnoembaar zware besluit der uit
wijking naar Engeland, het toch
grotendeels machteloos moeten
toezien bij het lijden dat de be
zetting over ons land en volk
heeft gebracht, de blijde doch
ook diep aangrijpende ontroering
bij de eerste stap weer op het
eigen grondgebied in ons Zeeuws-
Vlaanderen de niet weg te vlak
ken ontgoocheling bij het uiteen
vallen der ortier de druk der be
zetting tot stand gekomen een
heid in ons volk.
Wij allen hebben dat van nabij
m'eeiïemaakt en al zal voor
menigeen de aangezegde troons
afstand de feestvreugde met wee
moed vermengen zo willen wij
toch met heel ons hart uiting
geven aan de vreugde dat Ko
ningin Wilhelmina vijftig jaren
voor ons als Vorstin bewaard
bleef.
U zult later in dit blad het pro-
eramma vinden, dat de feest
commissie voor deze fagsten heeft
samengesteld. Het zal ongetwijfeld
Uwe goedkeuring wegdragen en
de spanning in de tijd. die pijp
nog "van die reestweek scheidt,
doen toenemen, maar U zult ook
begrijpen, dat er hiepvoor nog
wat gelei verzameld moet worden
hoe royaal ook verscheiden mid
denstanders en andere ingezete
nen reeds voorgingen. Wilt dus
allen in ruime mate bijdragen,
- opdat oud en jong, arm en rijk
het jubileum in volle vreugde zal
kunnen vieren.
P. T.
NABETALING MELKPRIJS.
Aan een brief van de Minister
van Landbouw, Visserij en Voed
selvoorziening aan de Voorzitter
van de Tweede Kamer, is het
volgende ontleend:
De Regering heeft, zoals be
kend, aan de StatennGeneraal
voorstellen voorgelegd voor de fi
nanciering van de toeslagen, die
als uitvloeisel van de in het na
jaar van 1947 in*de Tweede Ka
mer behandelde moties betreffen
de de prijzenpolitiek in de land
bouw zullen worden verleend.
Eerst nadat de Staten-Generaal
de vereiste gelden voor deze toe
slagen hebben gevoteerd, kan tot
uitbetaling der toeslagen worden
overgegaan.
De Regering heeft evenwel be
sloten een uitzondering te maken
voor de toeslag van 17.000.000
gulden, die bedoeld is als com
pensatie voor de te lage melk
prijs in 1947. Deze toeslag is n.l.
een nabetaling van gemiddeld 1
c«?nt per kg melk op de zomer-
melkprijs van 1947 en onderscheidt
zich in karakter van de andere
gedachte toeslagen.
De toeslag zal aan de rechtheb
bende veehouders zo spoedig mo
gelijk worden uitbetaald op de
grondslag van 12,50 per melk
koe, met uitzondering van de
melkkoeien, die uitsluitend voor
zelfverzorgings-doeleinden wor
den gehouden, een en ander op
basis van de Mei-inventarisatie
van 1947. De berekeningen zijn
inmiddels zover gevorderd, dat de
aanvang van de uitbetaling in de
loop van Augustus kan worden
verwacht.
Tevens wordt voortgang ge
maakt met de voorbereiding van
de uitbetaling der andere toesla
gen, opdat deze uitbetaling zo
spoedig mogelijk nadat de gelden
zij.r, gevoteerd, kan geschieden.
Door
C. B. BOOTH.
38)
De havenarbeiders te Londen
en Liverpool keerden gisteren
morgen in grote getale naar het
werk terug, waardoor practisch
een eind is gekomen aan de sta
king, welke zeventien dagen gele
den 'begon en op haar hoogtepunt
meer dan 30.000 man omvatte.
Ook kantoorbedienden, schuite
voerders en stuwadoors gingen
weer aan het werk.
Eerst zullen nu de voedingsmid
delen, met het lossen waarvan
reeds door militairen begonnen
was, aan land gebracht worden,
waarna de in de loop der dagen
opgestapelde goederen %voor de
uitvoer zullen worden ingeladen.
De door de staking ontstane
vertraging in de scheepsbewegin-
gen zal nog wel het gehele jaar
door haar invloed laten gelden.
TERNEUZEN.
N. J. HARTE f
Het was voor de ingewijden
geen onverwacht bericht toen be
kend werd dat de heer N. J.
Harte Dinsdagavond in de ouder
dom van 77 jaar was overleden.
Met dit verscheiden is een be
kende persoonlijkheid in Zeeuws-
Vlaanderen en ver daarbuiten
heengegaan, want de overledene,
die de laatste jaren zich meer en
meer uit het publieke leven had
teruggetrokken, heeft tal van
jaren een v°oraanstaande plaats
ingenomen en was door zijn be
kendheid met de Zeeuws-Vlaamse
problemen de vraagbaak voor tal
van particulieren en instellingen.
Bevoorrecht met een grote
werkkracht en een ijzersterk ge
heugen, had de heer Harte zich
van jongste bediende in de typo
grafische inrichting van de Firma
P J. van de Sande opgewerkt tot
redacteur van de Ter Neuzensche
Courant en zijn verslagen van
vergaderingen en vooral van de
diverse gemeenteraden, benevens
zijn artikelen over speciaal
Zeeuws-Vlaamse belangen trokken
door hun objectiviteit en goede
documentatie steeds sterk de
aandacht. Na een diensttijd van
niet minder dan 63 jaren had hij
afscheid genomen van de arbeid,
die hem zo had aangetrokken.
Juist door zijn journalistieke
arbeid had hij de aandacht ge
trokken van de leden der Kamer
van Koophandel en Fabrieken en
toen in 1917 de vacature van
Secretaris van die Kamer kwam,
werd hij daartoe aangezocht en
heeft hij die betrekking vervuld
tot 1942, in welke tijd tal van
uitgebreide rapporten van zijn
hand zijn uitgegaan.
De Regering erkende zijn ver
diensten door zijn benoeming tot
Ridder in de Orde van Oranje-
Nassau.
Woensdagmiddag deed de Pre
sident der Amsterdamse Recht
bank, Mr. Thöne, uitspraak in de
Dinsdag behandelde zaak, waar
bij Mr. Van Heuven Goedhart de
tueer Lunshof in kort geding had
gedagvaard.
De heer Lunshof had in zijn
brochure ,,Vlag halfstok" enkele
passages geschreven, die het be
leid van Mr. Van Heuven Goed
hart tijdens zijn Ministerschap in
Londen, naar diens mening, in een
kwaad daglicht stelden. Eiser ver
langde stopzetting van de ver
spreiding der brochure en een
boete van 500 voor elke dag, dat
de stopzetting vertraagd zou wor
den.
De President achtte het dooi
Mr. Van Heuiven Goedhart ge
vraagde verbod niet gerechtvaar
digd, daar, naar hij in het von
nis had neergelegd, „de grenzen
van het geoorloofde niet waren
overschreden." en veroordeelde de
eiser in de kosten van het geding,
zijnde 20.
In het vonnis werd de overtui
ging uitgesproken, dat het ge
schrift blijkbaar het algemeen be
lang op het oog had en de aan
dacht op tot onrecht leidende ma-
chinatiën meende te moeten vesti
gen, waarvan het bewijs zou kun
nen worden geleverd.
Zolang die feiten echter niet zijn
onderzocht, is een zó ver gaande
maatregel als een verbod niet ge
rechtvaardigd.
Ook kan bij kort geding zulk
een onderzoek niet plaats hebben
Dit zou in een nieuw proces door
de rechter moeten geschieden en
op deze beslissing kan thans niet
worden vooruitgelopen.
Volgens het Brusselse blad „Het
Volk" van Dinsdagmorgen wor
den er op het ogenblik bespi ekin-
ken gevoerd met het oog op een
RijnMainDonau-verbinding
De burgemeester van Antwer
pen heeft samen met P. W Se
vers, Schepen van. handel en
scheepvaart, hieromtrent te Linz
en Wenen reeds confact opgeno
men met vooraanstaande politici
en zakenmensen.
Eigenlijk is de bedoeling, aldus
Het Volk", een Trans-EUropese
verbinding tot stand te brengen,
waarbij de Noordzee, en als zoda
nig De Schelde, met de Zwarte
Zee zal worden verbönden.
Hiertoe zou een kanaal van 1 70
km lengte tussen de Donau en de
Main tot stand moeten worden
gebracht. Deze werken zullen,
volgens de eerste berekeningen,
8 jaar duren en 50.000 arbeiders
wérk verschaffen. De kosten, die
op anderhalf milliard mark wor
den geraamd, zouden door de ver
schillende Midden-Europese lan
den, die bij een ruimere verbin
ding tussen de wereldzeeen be
lang hebben, worden gedragen.
Volgens „Het Volk" zijn de
plannen voor deze verbinding reeds
in kannen en kruiken. Het blad
wijst er oo, dat de realisering van
het project, hoe noodzakelijk en
voordelig het voor vele landen
mag zijn, nog wel veel tijd zal
vergen.
Verder had de overledene zit
ting-in tal van besturen van
plaatselijke instellingen en ver
enigingen. Zo was hij van 1914
tot 1945 eerst penningmeester en
vervolgens voorzitter van de Ver.
Ambachtsschool voor Terneuzen
en Omstreken, van 1918 tot kort
voor zijn overlijden administra
teur der Woningbouwvereniging,
in 1936 richtte hij het Borgstel
lingsfonds voor Zeeuws-Vlaande
ren op en vervulde hiervan het
secretariaat,- was tal van jaren
voorzitter van de exameneommis'-
sie voor het Middenstands-diplo
ma, algemene handelskennis, en
gedurende ruim 35 jaar voorzittei
van het muziekgezelschap De
Verenigde Werklieden."
Hieruit blijkt wel, welk een
enorme werkkracht van de over
ledene is uitgegaan en alleen het
feit, dat hij zich bij het klimmen
der' jaren zijn arbeid meer en
meer aan jongere krachten had
moeten overlaten, zal zijn ver
scheiden minder doen gevoelen.
AXEL.
Het défilé op de Vrijheidsdag.
Als we nog een schijn van recht
van bestaan aan opgeld doende
slagwoorden uit het verleden zou-
,den toekennen, dan zou dit giste
ren kunnen hebben gegolden voor
het oude gezegde: „Sint Pieter
komt met zijn gieter!"
Inftners, het was gisteren zo n
ouderwetse St Pietersdag. Grillig,
kil weer, van tijd tot tijd de ganse
dag door afgewisseld met van die
venijnige regenbuien, die op een
dag met feestbetoon zo uiterst ge
schikt zijn om de stemming in
mineur te doen verheien.
Toch werd met hoop en vertrou
wen, dat het wel zou verkeren de
middag tegemoet gezien en met
enige schuchterheid kwamen in
alle straten de vlaggen te voor
schijn; want immers het was ook
de verjaardag van Prins Bern-
hard, waarop honderden zich
too;en zouden met de witte anjer
met vrijheidswimpel, ter verste-
vig'ing van het Prins Bernhard-
fonds.
En zo naderde het tijdstip
waarop de intocht van de 800
man sterke troepenmacht, komen
de uit Oost-burg, hier vanaf de
Buthdijk zou plaats hebben.
Minitieus was alles voorbereid
en het moment waarop de mars
door Axel en het défilé zou plaats
hebben, klopte volkomen met ae
aankondiging op de uitnodigings
kaarten en in de pers vermeld.
Aldus trokken onder zeer grote
belangstelling van de burgerij en
honderden van elders onze jon
gens door ons allerwegen bevlagd
stedeke en de sombere wolken
werden op dit moment vervaagd
en vergeten door de schitterende
koperklanken van de hoornblazers
en trompetters en het tromgerof
fel, gevolgd door de opgewekte
tonen van de Militaire Kapel, die
aan het hoofd van de stoet g ng
en met pauken en slagwerk een
ongewone, maar treffende indruk
maalkte. Behalve aan het bluffe
rig vertoon van de bezetters in de
oorlogsdagen, zijn we weer al
ontwend aan dit alles en kimnen
we een gebeurtenis als dit def 1
hier ter plaatse wel als een uni
cum beschouwen. Doch thans, nu
het onze eigen jongens gold, die
onder fanfaregeschal op „Vrij
heidsdag" onze straten doortrok
ken, ging er toch een gevoel van
fierheid door ons. Want immers
naar het woord van Prediker is
er een tijd van oorlog en van vrede.
Thans is deze vrede met de vrij
heid verkregen en bevochten. La-
ten we toch vooral niet vergeten
dat zoals de weerbarstige akker
met ploeg, spade en eg veroverd
wordt, de vrede met de wapenen
des oorlogs verkregen wordt.
Heeft men voor de wapenen ces
vredes geen geld, dan volgt er
(Nadruk verboden.)
Paul draaide zijn hoofd naar
Bob Dolliver om. „Vraagt u het
Bob maai' Oom John heeft ze
gisterenavond aan de zorg van
ob toeverti :wd."
Dolliver knikte toestemmend.
.Ja." zei hij. „Mijnheer Strawn
was van mening, dat de Zwarte
Vos die vandaag uit de gevange
nis vrijgelaten wordt een poging
zou doen, om ze weer in handen
ging, dat
ze nog achter die boekenkast ver
bergen lagen. Hij achtte het vei
liger, ze ergens anders op te ber
4n Ik heb die cliché's en het
nakie papier, op aanwijzing van
mijnheer Strawn inTJle.t ,bur^,U';^
Grote goedheid. Het bureau m
zijn werkkamerAls die /nar.
majnfeP"stemde J. B. grinni
kend met hem in, „ik vroeg me
iuist ook af of de moordenaar
van John Strawn er wellicht met
die cliché's vandoor is gegaan
Hij hield sheriff Edwards met
een handgebaar tegen.
„Een ogenblikje, sheriff," eei
hij scherp, ik zal met u meegaan!"
"Edwards wendde zich bromme
rig om. „Ik heb geen detectives
van buiten nodig," zei hij heftig.
„Ik heb hier de leiding en ik
vraag geen hulp, van u niet en
van anderen niet!"
J. B glimlachte gemoedelijk.
„De omstandigheden, sheriff",
zei hij met grote beslistheid, „ont
trekken deze zaak, die anders
onder de plaatselijke rechtsmacht
zou horen, aan deze jurisdictie en
maken haar tot een belangrijk
geval voor de geheime dienst der
regering. Ik veronderstel, gheriff,
dat we tot de bevinding: zullen
komen, dat de man. die John
Strawn vermoordde, tevens die
cliché's weggenomen heeft. Kom,
Tommy, we zullen met de sheriff
meegaan naar de werkkamer van
mijnheer Strawn."
XV.
„Roep Jaggers evenV'
Toen ze achter de zwaar met
zijn hakken klossende sheriff de
trap opgingen, grinnikte Tommy
stilletjes voor zich heen.
„CJ bent er netjes tussen in ge
komen," fluisterde hij tegen J. B.
„Drommels, wat een geheimzin
nig zaakje is dat geworden!"
,Stel je verwachtingen niet te
hoog jochie," antwoordde de oud
gediende. Ik heb al vaak opge
merkt, dat zaakjes, die zo gewel
dig van opzet lijken, gewoonlijk
met een sisser aflopen. Maar ik
moet toegeven, dat hier wel wat
in schijnt te zitten."
„Vreemd oud' huis, hezei
Tommy, zijn ogen goed de kost
gevend. „Het is door de Zwarte
Vos gebouwd, nietwaar Rare
kerel moet dat geweest zijn!"
Bakerville gaf geen antwoord,
hij was met zijn eigen gedachten
bezig. Hij wilde graag voortma
ken; want als die jrievingerige
man er met de cliché's vandoor
was gegaan na John Strawn ver
moord te hebben, dan was ieder
vertreuzeld ogenblik winst voor
hem op zijn vlucht.
Wie was die dnevingenge
man? Aan de door Jaggers ge
geven beschrijving had hij r.iet
veel houvast 'Het kon in geen
geval de Zwarte Vos zelf zijn,
want Reynard kwam nu op dit
ogenblik pas op vrije voeten, na
eer. gevangenschap van vijftien
jaar. En de Zwarte Vos was sluw
genoeg, om te begrijpen, dat de
politie hem in de gaten zou hou
den en dus wag het aannemelijk,
dat hij wel een medeplichtige op
die cliché's zou hebben uitge
stuurd.
Het werkvertrek was vlak Dij
de trap gelegen. Iemand had de
deur gesloten om het gruwelijke
schouwspel, dat de vermoorde
man 'bood, aan het gezicht van
hen, die langs de gang kwamen
te onttrekken. Edwards draaide
de deurknop om en trad binnen.
Er was niets veranderd sedert
het ogenblik, dat Bob Dolliver,
over de neerliggende gedaante ge
bogen, het ouderwetse pistool op
het parket had laten vallen; nie
mand anders dan hij had een voet
op dat karpet gezet. Het pistool
was toevallig zo terecht gekomen,
dat het dicht bij de hand van de
dode lag, als had hij zelf het la
ten vallen. Die gedachte kwam
dan ook bij sheriff Ediwards op.
„Misschien is het niet eens een
moord," mompelde hij. „Mis
schien heeft hij het zelf wel ge
daan. Of is het een ongeluk."
Hij hukte zich om het wapen
op te rapen, maar nog vóórdat hij
het aanraakte, klonk de stem van
T B driftig: „Afblijven! U zult
de vingerafdrukken verdoezelen,
die er mogelijk op zitten."
IDe sheriff had natuurlijk wel
eens van vingerafdrukken ge
hoord, maar had geen ogenblik
aan de mogelijkheid en het be
lang er van voor ontdekking der
misdaad gedacht Hij besefte, dat
hij op het punt had gestaan, een
ellende en hongersnood. Heeft men
voor de wapenen des 0orlogs geen
geld, dan volgt hetzelfde. Wij heb
ben dit pas in beiderlei zin erva
ren en daarom geldt het goede
devies van onze bet-overgroot
ouders nog altijd: „De cost gaet
voor de baet uit!"
Op de Markt werd door Gene
raal Sietse en zijn staf het défilé
afgenomen. In stramme houding
en het hoofd links arriveerden
daar, voorafgegaan door de Kapel j
van de Stoottroepen uit 's-Herto-
genbosch de goedgedrilde man
schappen onder hun resp. com
mando's. Een grote ere-tribune
met de driekleur aan weerszijden
gepavoiseerd, gaf plaats naast de
de Staf van het 3de Militair Ge
west, aan het gemeentebestuur
van Axel en een 150-tal genodig
den, waarvan velen met hunne da
mes en het duurde ongeveer een
kwartier eer de door vele pantser-
eenbeden gesloten lange collonne
was voorbij gemarcheerd. Onafge
broken liet de Militaire Kapel, die
aan de overzijde van de Ere-tri
bune was opgesteld, zich onder het
defileren der troepen horen en on
derwijl cirkelde hoog in de lucht
een escadrille vliegtuigen voortdu
rend rond om daardoor d t onge
woon gebeuren het onmisbaar ca
chet te verlenen van een troepen-
schouw naar moderne opvattin
gen.
Gelukkig bleef het tijdens het
défilé droog en onze jongens
want voor hét merendeel beston
den de verschillende eenheden uit
Zeeuwen haalden alzo in Axel
geen nat pak en lieten zich na af
loop de vanwege het gemeentebe
stuur aangeboden verversing goed
smaken, om daarna weer even mi
nitieus en correct de tocht naar
Hulst te vervolgen voor het derde
défilé op deze dag.
Tijdens en na dit militair ver
toon konden we waarnemen hoe-
vele duizenden zich allerwege in
de straten en op de Markt hadden
opgesteld om onze jongens te be
groeten en toe te juichen.
Jammer, dat tegen de avond de
weersomstandigheden dermate
slechter werden dat voor het wel-
slageif van het aangekondigde
concert ernstige vrees bestond.
De Militaire Kapel van de Bos
sche Stoottroepen, onder leiding
van adjudant Langeweg, ving te
8 ure onder toch nog redelijke be
langstelling het in de bladen ge
annonceerde concert aan, hetgeen
onder een bijna onafgebroken
regen door verscheidene honder
den belangstellenden werd aange
hoord. Op een paar nummers na
kon echter het hele programma
worden afgewerkt en als slot wer
den enkele militaire paradenum
mers uitgevoerd, die niet nalieten
enthousiasme onder de inmiddels
natgeregende luisteraars te ver
wekken.
Met een flinke mars door een
groot deel der straten werd daar
op deze toch nog goed geslaagde
avond vervolgens besloten, doch
toen het korps (uit 52 man be
staande) voor het stadhuis ver
scheen, kwamen enkele officieren
van de Staf met de Commissaris
der Koningin, Jhr. de Casembroot,
in eigen persoon de dirigent ver
zoeken met een taptoe te eindigen.
Hieraan werd voldaan en ook
nu werd bijzondere belangstelling
getoond voor de volhardende tjver
en de geestdrift waarmede dit pit
tige militaire muziekkorps, dat
van des morgens 4 ure af in touw
was geweest, ook dit onderdeel
van het programma afwerkte.
Onnodig te zeggen, dat zn de
dankwoorden van de voorzitter
der feestcommissie, de heer P. J
Olijslager, bij het slot als tolk der
Axelse burgerij uitgesproken, ten
volle hebben verdiend en niet min
der de tractatie, alvorens zij hun
ne diverse slaapsteden bij de inge
zetenen betrokken
Vrijheidsdag-Anjerdag was toch
in weerwil van de onwelgezindheid
van Pluvius toch een waardige in
zet van de feestelijkheden met het
oog op het 50-jarig Regeringsju
bileum. Daarom zal ieder met des
te meer offervaardigheid de thans
volgende collecte gedenken.
ernstige fout te begaan, maar hij
wilde zijn vergissing niet erken
nen.
„Bemoei je met je eigea za
ken!" bromde hij. „Denk je soms,
dat ik zo stom hen, dat ikmet
naar vingerafdrukken zal kijken
Waar zie je me voor aani?"
Hoor eens hier, sheriff, zei
J. B. bedaard, ik ben een van
de gemakkelijkste mensen ter
wereld om mee om- te springen
en we kunnen best samen werken
zonder enige wrijving als u op
houdt tegen mijn aanwezigheid te
sputteren en fatsoenlijk en rede
lijk wilt zijn. Wanneer we deze
misdaad alleen als moord be-
schouwen, dan heb ik geen recht,
uw gezag in de weg te staan,
maar er bestaat alle reden, te
veronderstellen, dat die moord
gepleegd is, om/in het bezit van
die cliché's te geraken en dan
wordt het een, regeringszaak.
Wilt u redelijk zijn, of me dwin
gen, ons respectief gezag tegen
over elkaar uit te meten? Ik
ben in geen geval van plan, de
zaak door u in het honderd te
laten sturen en de sporen, die wij
hier wellicht vinden kunnen, te
laten vernietigen."
