Toespraak Luiten.-Generaal Kruis
De voorlopige Federale Raad
H.H.U. PxihMSJuliana
Hervorming der Duitse munt
DONDERDAG 15 JANUARI 1948.
Oe eerste vrouw in
Nederland terechtgesteld
Carnegie-medaille
uitgereikt
Levensbeschrijving der leden
bezocht gewonden aan boord van de „Groote Beer
Kcrlc (liftsen
Voorstellen van Duitse
Vakverenigingsleiders
De woelingen in Palestina
Post voor militairen
De nieuwe actie van Niwin
Frankerlng bfl Abonxomwit - T»rneuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door bet K.N.M.I.
te De Bilt, geldig van Donder-
oetotend tot Donderdagavond
WISSELEND BEWOLKT.
Wisselend bewolkt met hier en
daar een regenbuitje. Aan de
kust tijdelijke krachtige overi
gens meest matige wind uit
Westelijke richtingen. In de
ochtenduren iets kouder dan
gisteren.
Verschijnt dagelijks
4de Jaargang No. 706-
Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen
A.tfvertentiepri)6
per mm 10 ct.;
per advertentie 13
Inzending adverteattW
tot des namiddags 4 "mSk
Rubriek kl. advertenties»
5 regels 60 et.;
regel meer 12 cent. Var-
melding: Brieven "onlte?
nr. Bureau van ciSt Blaffi
10 cent meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Woensdagavond hield de Chef
van de Generale Staf, Luitenant-
Generaal Mr. H. J. Kruis, een toe
spraak voor A.F.N. (American
Forces Netiwork in Germany).
Deze toespraak was een onderdeel
va» een programma van 30 minu
ten, dat door de internaitonale
programmadienst van de Wereld
omroep speciaal gemaakt is voor
A.F.N.
Als inleidend programma voor
Holland calling", zoals bekend
ee» serie van 39 programma's van
15 minuten betreffende het econo
mische sociale en culturele leven
in Nederland.
Luitenant-Generaal Kruis zeide:
„Het is voor mij een groot genoe-
geat, deze gelegenheid te hebben,
om in dit programma voor de
Amerikaanse strijdkrachten enige
woorden te zegen.
Wij, isfederlanders, hebben altijd
grote waarde gehecht aan de ster
ke jbanden, die ons met de Ver
enigde Staten verbinden en per
soonlek heb ik de aangenaamste
horinneringen aan de vele malen
gedurende de oorlog en daarna
dat ik in aanraking kwam met
Voor 'het eerst na de oorlog is
gisterenochtend een doodvonnis
voltrokken, dat uitgesproken was
over een Nederlandse vrouw. Het
•betrof hier de beruchte jodenver-
raadster Ans van Dijk, die voor
de SJD. in Amsterdam werkte.
Bowel het Bijzonder Gerechts
hof te Amsterdam als de Bijzon
dere Raad van Cassatie hebben
baar ter dood veroordeeld. Zij
was de tweede vrouw in Neder
land, die door een bijzonder ge
rechtshof ter dood veroordeeld
was en haar beroep door de Bij
zondere Raad van Cassatie zag
verworpen. Hetzelfde was het
geval met Geessien Bleeker uit
Delfzijl. In deze zaak heeft de
verdedigster echter een revisie-
aanvrage Ingediend.
Ans van Dijk vroeg gratie aan,
welk verzoek is afgewezen.
het Amerikaainse leger en zijn be
velhebbers.
Ik herinner mij hijvoorbeeld het
bezoek dat ik in April 1945 bracht
aan de „Shaef" te Reims, waar ik
Generaal Bedell Smith ontmoette.
Bij die gelegenheid kwam ik diep
onder de indruk, van de.zorg en
doelmatigheid, waarmee het Ame-'
rikaanse leger zijn voorbereidin
gen maakte voor de hulpactie ten
behoeve van onze noodlijdende be
volking. Ons volk zal nooit het
belangrijke aandeel van de Ver
enigde Staten in zijn bevrijding
vergeten, de oorlogskerkhoven in
ons land te Margraten, Son en
Molenhoek zijn droeve maar
roemrijke monumenten, die voort
durend getuigen van de offers, ge
bracht door uw volk, om ons te
bevrijden van de nazi-tyrannie.
Het Nederlandse volk doet nu
zijn uiterste best de vrede te win
nen. Dat is geen gemakkelijke
taak, maar ondanks alle moeilijk
heden komen we er, geloof ik,
bovenop.
Gij Amerikanen zijt, tezamen
met onze andere Geallieerden, be
last met het probleem, orde en
voorspoed te herstellen in het land
van onze vroegere vijand. Als er
één natie is, die uit ondervinding
weet, hoe een land in de war kan
worden gestuurd en verwoest kan
worden door gewetenloze dicta
tuur, is het de Nederlandse.
Wij kunnen daarom de gewel
dige zwaarte van uw taak naar
waarde schatten.
Tegelijkertijd is er geen ander
volk op de wereld, dat vuriger
wenst, een normaal leven en de
ware democratie in Duitsland te
zien terugkeren.
Dat is nog een reden, waarom
ik hoop, dat u gesterkt door de
steun van een rechtvaardige over
winning uw belangrijke zending
met succes moge uitvoeren.
En ik wens U allen persoonlijk
zeer veel geluk".
(Het Camegiéheldenfonds te
's-Gravenhage heeft de bronzen
medaille toegekend aan de heer
K. Vinkes te Apeldoorn, die op
Koninginnedag van het v°riKe
jaar aldaar met groot gevaar voor
zichzelf twee op hol geslagen
paarden tot staan heeft trachten
te brengen, waarbij hij een ernsti
ge kniekwetsuur opliep.
Dinsdagmiddag heeft de burge
meester van Apeldoorn in de
Apeldoomse nettenfabriek, waar
de heer Vinkes werkzaam is, de
onderscheiding uigereikt.
Op de kade was aanwezig de
Minister van Oorlog, Fiévez,
tevens Minister van Marine ad
interim, die mede namens de Mi
nister van Overzeese Gebieds
delen de manschappen toesprak
De Minister heette de mannen
hartelijk welkom in het vaderland
en vermoedde dat dit' wel een
belangrijke dag in hun leven is,
omdat zij binnen korte tijd weer
met hun gezin verenigd zullen
zijn. „Ik hen blij", zo vervolgde
de Minister, „dat ik deze trouwe
Nederlanders als eerste mag be
groeten en ik hen ervan over
tuigd, dat de maatschappij kerels,
die getoond hebben dat zij 't hart
op de goede plaats dragen gaar
ne in haar midden zal opnemen".
Hedenochtend om 9 uur werd
met de debarcatie een aanvang
gemaakt.
Het was een o-rote verrassing
voor de manschappen aan boord
van de „Grote Beer" het hospi
taalschip, dat Woensdagavond om
half zes aan de Javakade te Am
sterdam meerde, toen H. K. H.
Prinses Juliana, vergezeld van
Haar Secretaresse mej. Mr. Snel
ler, zich om zes uur over de kade
begaf om aan boord van het schip
te gaan.
Een spontaan driewerf hoera
van de soldaten galmde langs de
loodsen.
De Prinses werd ontvangen door
de Directeur van het Verkeerswe
zen en begaf zich vervolgens aan
boord van het schip, waar de kapi
tein H. W. Hemmes, gezagvoerder,
van de „Groote Beer" de chef van
de medische dienst van het schip,
Dr. A. D. W. Tilanus en de C.O.T.,
kolonel H. L. G. Lambert Haar
rondleidden.
De Prinses bezocht vrijwel alle
afdelingen van het schip, waaron
der de ziekenboeg en de psychia
trische afdeling. Over het alge
meen richtte H. K. H. zich tot de
verzamelde manschappen, maar
daarnaast richtte Zij af en toe
het woord tot een der zieken.
Om kwart vóór zeven verliet
Prinses Juliana het schip weer.
Toen om half zes het schip aan de
kade meerde, speelde de Konink
lijke militaire kapel het Wilhel
mus.
Hieronder volgen zeer korte
levensbeschrijvingen van <je nieu
we leden van de voorlopige fede
rale raad voor Indonesië:
Abdoel Kadir werd in 1904 te
Salatiga geboren.
Na de middelbare school volgde
hij een bestuursopleiding. Hij was
eerst als wedana (districtshoofd)
werkzaam en werd vervolgens
verhonden aan het Nederlandse
consulaat te Djeddah. Daarna
voltooide hij zijn studies in Euro
pa, waar hij Nederland, Engeland
en andere landen beizooht. Latei-
trad bij voor Nederland op als
vice-consul in Djeddah en reisde
hij veel in het Midden-Oosten. In
1941 vertrok hij met een Rege
ringsopdracht naar Amerika en
Engeland.
Gedurende de Japanse bezet
ting was hij in Australië adviseur
van de Nederlands-Indische Re
gering.
Dzoelkaranin, een veertiger,
stamt uit een Sultansgeslacht in
(het Oostelijk deel van de voor
malig residentie „Sumatra's
Oostkust".
Hij studeerde rechten te Lei
den. In de Japanse tijd was hij
lid van de raad van justitie te
Medan, doch na de uitroeping van
de Republiek Indonesië, waarvan
hij aanvankelijk een vurig aan
hanger was, werd hij Lt.-Kol. van
de T R.I. Onder invloed van de
misstanden in de Republiek werd
Dzoelkaranin een vurig tegen
stander daarvan. Hij maakte
deel uit van de Nederlandse dela-
gatie te Lake Success en van de
huidige delegatie voor onderhan
delingen met de Republiek. Hij
is een overtuigd voorstander van
een sterke zelfstandige positie
van de Negara Oost-Sumatra.
Prof. Hoessein Djajadiningrat
werd in 1886 uit een oud aristo
cratisch regentengeslacht in Ban
tam (West.-Java) geboren. Hij
huwde met een Solose prinses.
Te Leiden promoveerde hij in let
teren en wijsbegeerte. In 1924
werd bij benoemd tot hoogleeraai
aan de pas opgerichte rechts
hogeschool te Batavia. Tweemaal
werd hij benoemd tot lid van de
raad van Nederlandsch-Indië. Hij
was nooit lid van politieke par
tijen. Ook jn de Japanse tijd
hield hij zich min of meer buiten
het politieke leven. Eerst na de
Bij Topcliffe In Yorkshire
ifl een vliegtuig van de R.A.F.
wm het type Wellington neerge
stort en in brand gevlogen. Drie
van de vier inzittenden zijn om
het leven gekomen.
De tweede piloot wist bijtijds
met zijn parachute uit het vlieg
tuig te springen en kwam er on
gedeerd af.
De Franse boeren zullen 2
Februari beschouwen als de dag
van protest tegen het plan van
Mayer ter redding van de franc,
aldus de algemene federatie van
landbouwers. Op die dag zullen
in verschillende plaatsen „pro
test- en waarschuwingsvergade-
ringen" gehouden worden, waar
op men op herziening van het
pian zal aandringen.
De Roemeense douane-be
ambten hebben beslag gelegd op
waardevolle familiejuwelen, toen
Prinses Elizabeth, de weduwe van
Koning George van Griekenland
en tante van ex-Koning Michaël
van Roemenië, het land verliet,
op weg naar Lausanne, aldus
heeft een lid van het personeel
van de speciale trein, die Prin
ses Elizabeth en andere leden van
de Koninklijke familie vervoerde,
te Wenen verklaard.
Ongeveer vierhonderd kilo
meter ten Noord-Westen van
Quebec zijn twee treinen op
elkaar ingereden. Vijf personen
werden gedood.
- Het Oostenrijkse blad „Tag-
blatt am Montag",' schrijft, dat de
Oostenrijkers tengevolge van
materiële nood gedwongen zijn
him goud en andere kostbaar
heden naar het buitenland te ver
kopen. De Amerikanen betalen
vierendertig dollar voor een ka
raat goud, die in de V. S. twee
honderd kost.
Op initiatief van de Belgi
sche socialistische partij is een
commissie ingesteld om samen
met de Katholieke Volkspartij
verschillende problemen, onder
andere genoemd in de regerings
verklaring, in voorstudie te
nemen.
Het betreft voornamelijk, de
Koningskwestie en het technisch
onderwijs.
Volgens de eerste officiële
publicatie over de overstromin
gen in Frankrijk, betrekking heb
bende op 104 gemeenten in het
departement „Meurthe et Mosel-
le"t zijn meer dan 13.000 gezinnen
(ongeveer 43 000 personen) ge
troffen. De geleden schade be
draagt ongeveer 1% milliard fr.
150.000 werkdagen zijn verloren
gegaan.
NEDERL. V KRT -T h KZKiN
Volgens het legercommuniué
van gisteren bedroegen de Neder
landse verliezen Maandag tien
gewonden.
De Berirjnse correspondent van
het A.N.P. schrijft:
Amerikaanse, Britse en Franse
woordvoerders hebben Dinsdag
avond verklaard, dat zij de be
richten over een spoedige samen
komst te Berlijn van de drie Wes
telijke bezetters ter bespreking
van de nieuwe situatie in West-
Duitsland niet kunnen bevestigen.
In elk geval zal een dergelijke bij
eenkomst niet plaats he-Oen voor
de zitting van de Geallieerde be
stuursraad. De bijeenkomst van
de coördinerende commissie, die
gisteren bad moeten plaats heb
ben ter voorbereiding van de in
diening van Brits-Amerikaanse
plannen tot geldsanering is tot
heden uitgesteld.
Dit zal waarschijnlijk ook een
De vaikverenigingsleiders van
de elf grootste steden in Noord-
RiijnlandWestfalen, dat het
Ruhrgebied, het Rijnland en West-
falen omvat, zijn Woensdagmor
gen te Diisseldorf bijeengekomen
om de voedseltoestand en maat
regelen te (bespreken, waardoor de
huidige crisis kan worden opge
lost.
Zij hebben van de autoriteiten
de toeoassing van de volgende
maatregelen geëist: het openen
van ondcrbandelingen met Dene
marken en Nederland over het
ruilen van steenkool tegen levens
middelen. versterking van de be
voegdheden ten aanzien van de
levensmiddelenvoorziening van de
bizonale organen te Frankfort,
het stopzetten vpn de steenkool-
leVeringen aan de andere Duitse
staten, indien deze niet het be
loofde voedsel leveren. Tenslotte
moeten de boeren verdicht wor
den bepaalde hoeveelheden vlees
te leveren.
uitstel van de zitting van de be
stuursraad tengevolge hebben. In
Duitse financiële kringen in de
Sowjet-zóne is men van mening,
dat Brits-Amerikaanse voorstel
len tot geldsanering in geheel
Duitsland mogelijk door de Rus
sen als basis voor besprekingen
zullen werden aanvaard. Zij ach
ten de schepping vart een centraal
financieel beheer in Duitsland
noodzakelijk om een geldsanering
uit te voeren. Daar de bankreke
ningen in de Sowjet-zóne reeds in
1945 werden geblokkeerd, een
maatregel die in het Westen niet
is doorgevoerd, staat men in de
Sowjet-zóne op het eventueel ver
krijgen van een voordeliger koers
van inwisseling dan zou gelden
voor het Westen. De Mecklen-
burgse Minister van Financiën,
Prof. Strasser, heeft opgemerkt,
dat de sanering een onderzoek
naar volksvermogen, productieca
paciteit, exportmogelijkheid en
omvang der reparatieverpliehtin-
gen zal noodzakelijk maliën. Daar
Molotof tot dusverre geweigerd
heeft deze inlichtingen te ver
schaffen, wordt hier de kans op
een vergelijk nog zeer gering ge
acht. Daartoe draagt ook nog de
dagelijkse verscherpende toon van
het officiële Sowjet-orgaan tegen
de Westelijke machten bij. Giste
ren beschuldigde het blad de An
gelsaksen er onnieuw van We.st-
Duitsland te willen maken tot ba
sis voor een imperialistisch ag-
gressief blok.
politionele actie trad hij weer ia
het openbaar op, het laatst als
voorzitter van het komité Indo
nesia Serikat.
Dr. J. E. Karamoy werd in
1895 te Menado géborén. Hij
studeerde te Batavia medicijnen
en werkte vervolgens in verschil
lende plaatsen in de arch i oei als
gouvernementsarts. In 1934 leg
de hij te Leiden zijn* artsexamen
af, waarna hij te Dusseldorf pro
moveerde.
Dr. Karamoy wag directeifr van
het Koningin Wilhelmina-fzieken-
huis te Menado en was voorts
enige tijd voorzitter van de ver
eniging yan Indonesische genees
heren.
Pangeran Kartannegara 3tamt
uit een Suïtansgeslacht in Koetei
(Oost-Borneo) en is ongeveer 40
jaar oud. Op Java heeft hij een
Europese schoolopleiding gehad.
Hij had een groot aandeel in de
vorming van de Daerah Oost-
Borneo.
Soeria Santosa werd in Ooat-
Java geboren. Hij bezocht de mi
litaire academie te Breda en heeft
de reputatie een der beste artil
lerie-officieren van het K.N.I.L
te zijn. Gedurende de Japanse
bezetting was hij een van de lei
dende ondergrondse werkers. Na
de Japanse capitulatie vielen de
illegalen in twee groepen uiteen
De ene groep, waartoe o.im. Sjah-
rir toehoorde, steunde de repu
bliek. De andere, waartoe San-
toso behoorde, steunde de Neder
lands-Indische regering. Santos»
werd benoemd tot adviseur van
Dr. Van Mook.
Britse politie in pantserwagens
heeft zich op weg toegeven naar
twee geïsoleerde Joodse nederzet
tingen aan de weg van Jeruzalem
naar Hebron. Volgens Joodse
bronnen zou een grote Arabische
strijdmacht deze nederzettingen in
de vroege ochtend hebben aange
vallen. De Arabieren zouden de
wegen versperd en mijnen gelegd
hebben. De politie werd uit heu-
veistellingen onder vuur genomen.
Een auto met de vlag van de
Irakse oonsul-generaal in Jeruza
lem werd od de weg van Jeruza
lem naar Hebron overvallen. De
chauffeur werd ernstig verwond
en twee vrouwelijke inzittenden
liepen lichte kwetsuren op.
Een Britse burger en zijn Jood
se vrouw werden in de buurt van
het hoofdkwartier van de tweede
Britse infanteriebrigade te Jeru
zalem doodgeschoten. In een an
dere wijk van Jeruzalem werd een
Joodse vrouw aangetroffen met 3
kogels door het hoofd.
Van Arabische zijde wordt ver
nomen. dat vele honderden Ara
bieren aan de aanval op genoemde
Joodse nederzettingen hebben
deelgenomen.
De opvarenden aan boord van
het m.s. „Tabinta" kunnen in Port
Said post ontvangen, mits deze
uiterlijk 19 Januari a.s. ter post
bezorgd wordt.
Wil men direct bij aankomst in
Batavia post doen uitreiken, dan
dient men uiterlijk 5 Februari te
posten.
en Nationale Monumenten-
Commissie.
Zoals bekend sporen de N.I
W.IN. en cje Nationale Monumen
tencommissie alle landgenoten
aan de kolenbonnen, waarop het
bij de aankoop van brandstoffen
te yeel betaalde wordt geresti
tueerd, ter beschikking te stellen
van beider actie ten behoeve van
monumenten, nagelaten betrek
kingen van slachtoffers van oor
log en toezetting en van de mili
tairen overzee.
In verband hiermede wordt er
de aandacht op gevestigd, dat
men op de enveloppe, waarin de
bonnen worden opgestuurd als
adres alleen vermelde: „Machti
ging nummer 1917", zonder ver
dere aanduiding.
De enveloppen kunnen onge-
frankeerd worden verzonden
Voorts verdient het de aandacht,
dat de afzenders eigenaar worden
van twee, drie of vijf vierkante
centimeters damterrein, al naar
gelang de bonnen, die men in
zendt. De betreffende certifica
ten worden de inzenders toe
gestuurd.
Op de weg Kilosa-ilfakara
in Tangarjika zijn 21 Afrikanen
door een aardverschuiving om
het leven gekomen. Vijftien Af
rikanen werden zwaar gewond.
Kilosa ligt 240 km van Dar es
Salam, op de hoofdapoorlijn, die
van de kust naar het Tanganjika-
meer leidt.