Republikeinse officiële reactie op
Radio-rede Dr. Beel
Chatolode.
Rede van Dr. Van Mook
PRINSES JULIANA
onthult Nationaal monument
H.M. de Koningin
bezocht Schiphol
en de hulp aan het Buitenland
4E
MAANDAG 22 DECEMBER 1947.
Kcrle flalscn
Marshall over de
Vredesverdragen
ER KOMT MINDER
Nieuwjaars-
Advertenties
a 7S cent
Z.H. de Paus bezorgd
over de toestand
Goedkeuring
Scholenbouw
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Maan
dagavond.
Krachtige wind.
Zwaar bewolkt met nu en dan
enige regen of motregen.
Krachtige, aan de kust tijde
lijk stormachtige Noord-Wes-
telijke wind. Aanvankelijk iets
zachter, later weer iets kouder.
Frankenng bi) Abonn«ro«ot
T.rneuzen
Verschijnt dagelijks
4de Jaargang No. 689.
Drukkerij N.V. Firma P. .1. van de Sande Terneuzen
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.; mixntasssi
per advertentie 1 ,ML
Inzending advertentie#
tot des namiddags 4
Rubriek kl. advertentlMB
5 regels 60 ct.; !ed*r*
regel meer 12 cent, T«r-
meldingBrieven
nr. Bureau van At 1
10 cent meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Zaterdagmiddag heeft Prinses
Juliana de plechtige onthulling
verricht van het Nationale Monu
ment, dat in het voormalige con
centratiekamp Vught op .het ter
rein van Du net II, ter nagedach
tenis van de gevallenen, is opge
richt.
Het was een sombere herfst
middag en onafgebroken viel de
regen, toen om half drie de' Prin
ses op de fussiladeplaats arriveer
de. Zij was vergezeld van de bur
gemeester van Vught, Jhr. Mr. F
van Rijckevorsel en door de com
missaris der Koningin in Noord-
Brabant, Prof. Dr. J. de Quay.
Terwijl duizenden en duizenden
zich reeds lang te voren op deze
nationale dodenakker in de heide
hadden verenigd, bracht de mili
taire kapel van het regiment
Stoottroepen koraalmuziek ten ge
hore.
Terwijl de Prinses arriveerde,
weerklonk de treurmars van Oho-
pin. Nadat de burgemeester H.K.
H. Prinses Juliana had begroet,
gaf hij een korte uiteenzetting
over de tot standkoming van het
gedenkteken. Hij deelde mede, dat
het Rijk deze geheiligde grond aan
de zorgen van het gemeentebe
stuur heeft toevertrouwd. Dit zal
er een eer in stellen de historische
plaats waardig voor het nage
slacht te behoeden.
Alvorens tot onthulling over te
gaan, sprak H.K.H. Prinses Juli
ana een korte rede uit. „Wij ge
denken ocp deze gewijde plek in
het kamp Vught, hen, die de dood
vonden, in het hijzonder hen, die
bjj het naderen der bevrijders op
deste plaats het leven lieten. Dit
gedenkteken, aldus sprak H.K.H.,
is bij leven en sterven als een
symbool voor ons en de geslach
ten, die na ons komen. Hunne le
vens werden afgesneden, opdat wij
zouden leven. Zij waren de pio
niers. Zij wezen ons de weg, die
als een lichtend spoor voor ons
ligt. Zij eindigden hun leven als
overwinnaars over de machten
van den boze. Zij gaven ons land
en zijn vele mogelijkheden weer
om. Aan ons de plicht dit te ver
wezenlijken."
Dan trad de Prinses voorwaarts
en verwijderde het nationale dun
doek, dat tot dat ogenblik het mo
nument aan het oog had onttrok
ken. Het werd voor allen zichtbaar
in zijn lange bijna 2 m boge muur,
voor het front van de kogelvan
ger waar de helden zijn gevallen.
Een muur in Franse natuursteen,
waarin gebeiteld de namen van
310 Nederlanders, die werden ver
moord, toen de bevrijding in de
verte naderde.
Ter linkerzijde wapperde flauw
in de najaarswind de Nederlandse
vlag, rechts de Belgische drie
kleur, ter ere van de omgekomen
Belgen voor wier namen nog
plaatsen zijn opengelaten. De
Prinses legde een krans aan de
voet van bet monument en werd
daarbij geassisteerd door naaste
familieleden van twee zwaar ge
troffen gezinnen, twee zoons van
de familie De Koning uit Heeze,
twee dochters van de familie Van
Es uit Kaatsheuvel.
Tijdens een minuut stilte ver
wijlden aller gedachten hij het
tragische verscheiden der helden
voor wie dit gedenkteken is opge
richt. Het „Wilhelmus" en de
„Brabanqonne" weerklonken als
'n eregróet De Vughtse gemeng
de koren zongen de koraal „Nooit
werd vergeefs geleden", een lied
van een onbekende dichter-gevan-
gene, op muziek gezet door de
heer Van Wilgenburg Zichtbare
ontroering overmeesterde velen.
De Commissaris der Koningin, de
burgemeester, de vertegenwoordi
ger van België, de beer Gaston
van de Wielen, de Belgische en
Nederlandse verenigingen van ex-
politieke gevangenen en vele van-
dere afgevaardigden, legden hun
bloemengroet aan de voet van het
gedenkteken. Daarna defileerden
duizenden, en hun bloemen stapel
den zich hoog op tot aan de vers
regel: „Den yaderlant gethrouwe,
blijf ick tot in den doet".
De Prinses heeft de twee doch
ters Van Es en de twee zoons De
Koning aan Zich laten voorstellen
en Zich enige tijd met hen onder
houden. Daarna vertrok Hare Ko
ninklijke Hoogheid.
Als slot van Haar rit door Am
sterdam Zuid bracht H. M. de Ko
ningin Zaterdagmiddag een onof
ficieel bezoek aan Amsterdam's
luchthaven Schiphol.
Omstreeks drie uur arriveerde
het gezelschap op de luchthaven,
waar de heer Dellaert, bedrijfsdi
recteur van Schiphol, Dr. Ples-
man, President-directeur der K.
L.M., de heer Veen-endaal, direc
teur der K.L.M., de heer Tolk,
hoofd der stationsdienst en de
heer Van der Beek, adjunct-be
drijfsdirecteur van Schiphol Kaar
begroetten.
H M. werd ontvangen in een
der passagiersloodaen, waar
langs de wand kaarten van de we
reldluchthaven in wording, waren
opgehangen.
Met zeer grote belangstelling
volgde H.M. de uiteenzetting van
de heer Dellaert en Zij onderbrak
hem herhaalde malen, teneinde
nadere inlichtingen te vragen.
Tevens bevond zich in deze
loods de iuitenant-ter-eee der Xe
klasse, J. D. Grijpma vertegen
woordiger van de NIWIN-Indië
die Zaterdagochtend uit Bata
via op Schiphol was aangekomen
met een grote mand met diverse
soorten fruit en bloemen; een ge-
dbhenk van de jongens overzee
aan H.M. de Kohngin.
Dt. Grrjpma overhandigde in
In een verklaring van het Re
publikeinse Ministerie van Voor
lichting van Zaterdagavond, uitge
geven in verband met de Vrijdag
gehouden radiorede van de Minis
ter-President, Dr. D. J. M. Beel,
wordt gezegd, dat deze redevoe
ring „in feite een laatste uitda
ging is aan de Republiek over de
hoofden van de vertegenwoordi
gers van de commissie voor goe
de diensten heen en buiten de
thans gaande zijnde onderhande
lingen om." „Zowel het tijdstip
van het uitspreken dezer verkla
ring van de hoogste Nederlandse
autoriteit als de inhoud en de for
mulering ervan kunnen nauwelijks
in overeenstemming worden ge
acht noch met de fase, het karak
ter en de belangrijkheid der huidi
ge onderhandelingen noch met de
zin voor verantwoordelijkheid,
v/elke in de huidige omstandig
heden zou kunnen verwacht wor
den". Met betrekknig tot het deel
nemen aan de onderhandelingen
over de toekomstige federatie
wordt gezegd: „Dit programma
wordt voor het uiterlijk naar vo
ren gebracht door een aantal per
sonen van het Komité Indonesia
Te Elkton (V.S.) dreigt een
hevige brand de gehele binnen
stad te vernietigen. Twee hotels,
een theater en verschillende hui-
een zijn geheel vernield. Er deden
zich geen dodelijke ongelukken
voor; enige brandweerlieden lie
pen echter verwondingen op.
Zaterdagmorgen is een sta
king .geproclameerd onder het
personeel van de levensmiddelen
industrie in geheel Italië, tenge
volge van het mislukken van be
sprekingen over een nieuw natio
naal arbeidscontract. Men vreest,
dat het aantal etakera tot onge
veer driehonderdduizend zal op
lopen.
lEind November bedroeg het
aantal geregistreerde werklozen
24.600 tegen 22.400 eind Oetobef.
1200 (1000) Personen ontvingen
geheel of gedeeltelijk wachtgeld,
terwijl 13.700 (7.900) D.U.W.-ar-
beiders geregistreerd stonden, al
dus de gegevens van de arbeids-
bureaux.
Op weg van Innslbrueck naar
Wenen is nabij Praag een vlieg
tuig, dat poogde te landen, ver
ongelukt. Het vervoerde, naar men
aanneemt, belangrijke passagiers.
De Geallieerde autoriteiten heb
ben een onderzoek bevolen. Uit
Franse bron wordt vernomen, dat
het vliegtuig na „een avontuur
lijke vlucht" over tijd was.
Volgens het Belgische blad
T a Meuse" zou Generaal De
Gaulle binnenkort een privé-be-
zoek aan Brussel brengen.
HJET AMERIKAANSE CONGRES
De commissie voor de toewij
zingen van beide Huizen van het
Amerikaanse Congres heeft een
voorstel aangenomen volgens
hetwelk aan Italië, Frankrijk,
Oostenrijk en China 540 millioen
dolar zal worden toegewezen. Zo
wel de Senaat als het Huis van
Afgevaardigden hebben dit com
promis-voorstel goedgekeurd.
AFP meldt, dat 522 millioen
hiervan aan de drie Europese
landen zal komen. Het wetsont
werp zal nu aan Truman ter on
dertekening worden gezonden
CHOLERA IN SYRIË.
In het dorp Muhajo (Syriëi zijn
7 personen aan cholera gestor
ven terwijl een 20-tal nieuwe ge
vallen zich heeft voorgedaan, zo
meldt hierover het eerste Rege-
rings-communiqué. De Syrische
Regering heeft inenting verplicht
gesteld en heeft een crediet van
een millioen Syrische ponden ge-
.vraagd om eon cholera-epidemie
te bestrijden. Zuid-Syrië zal tot
gevaarlijke zóne verklaard wor
den.
Serikat, maar het ia kennelijk
het programma van de Neder
landse Regering zelf. Terwijl met
nadruk verklaard wordt, dat de
Republiek bereid is te spreken
over de vorming van een federatie
van souverein en democratisch
karakter. Bij de onderhandelingen
op de Reville, is de Republikeinse
Regering van mening, dat deze
activiteiten van de Nederlanders
een poging betekenen om de huidi
ge onderhandelingen voorhij te
gaan en tegenstrijdig zijn aan de
methode van oplossing, waarmede
de Nederlandse Regering zelf ac-
coord ging."
De Republikeinse Regeringsver
klaring voert verder aan, dat de
Nederlandse federatieve acties
plaats vinden op het terrein waar
de Republiek de fact0 gezag uit
oefent, welk gebied onlangs met
geweld van wapenen werd ver
overd.
„HET DAGBLAD" OVER DE
REDE VAN DR. BEEL.
„Het Dagblad" te Batavia
schrijft over de rede van Dr. Beel,
dat deze niet zal nalaten overal,
doch wel in het bijzonder in Repu
blikeinse kringen te Djogja
indruk te maken. Ten aanzien
van de vraag, of zijn beroep op de
Republiek te Dogja zal werden
verstaan, meent „Het Dagblad",
dat er bepaalde goede kansen zijn,
ten eerste, omdat in de verkla
ring van Dr. Beel wordt gezegd,
dat voor de Republiek een recht
matige plaats in het geheel wordt
opengelaten en ten tweede, omdat
Dogja van mening is, dat, wan
neer de volkswil zich daarvoor uit
spreekt, de Federatie geen tegen
werking van zijn kant zal onder
vinden.
IDe Amerikaanse Minister van
Buitenlandse Zaken, Marshall,
heeft in een radiotoespraak tot
het Amerikaanse volk verklaard,
dat de totstandkoming van vre
desverdragen met Duitsland en
Oostenrijk onmogelijk is zolang
het program tot het herstel van
Europa niet is uitgevoerd en de
pogingen van de communisten
om dat program te torpederen
niet zijn verijdeld.
Marshall beschuldigde de Sov
jet-Unie van obstructie en het
'leveren van kleingeestige critiek,
tengevolge waarvan de Londense
Ministerconferentie was mislukt.
Een verenigd Duitsland is nog
niet in zicht, aldus de Minister.
Wij moeten er het beste van ma
ken in het gebied waar wij onze
invloed kunnen doen gelden.
deze loods HzM de mand en de
Koningin verzocht hem, alle jon
gens overzee voor deze bijzonder
op prijsgestelde attentie Haar
zeer hartelijke dank over te bren
gen.
Omstreeks 4 uur nam H.M. de
Koningin hartelijk afscheid, waar
na Zij naar het Paleis op de Dam
terugkeerde.
!De prijzen van cacaobonen op de
wereldmarkt vertonen een sterke
stijging, waardoor het voor Neder
land niet mogelijk blijft de om
vang van zijn aankopen te hand
haven, zo deelt ons het Ministerie
van Landbouw, Visserij ep Voed
selvoorziening mede. Ook zou
deze stijgipg van de wereldmarkt
prijs een evenredige verhoging
van de prijzen van cacaoproducten
in* het binnenland ten gevolge
moeten hebben. Er zijn echter in
het binnenland nog voorraden
cacaobonen, die tegen een lagere
prijs zijn aangekocht. Door deze
tezamen met de duurdere partijen
te verwerken kan op de binnen
landse markt de prijsverhoging
zeer matig zijn. Teneinde deze
doorsneeprijs en een noodzakelijke
beperkte bevoorrading van de
handel mogelijk te maken is een
verbod tot aflevering en vervoer
van cacaobonen, cacaomassa, ca
caopoeder, couverture, chocolade
en alle andere cacao-grondstoffen
en cacaoproducten aan of door
respectievelijk naar of van cacao-
of chocoladefabrikanten uitge
vaardigd, dat op 21 December van
kracht is.
Productie en bevoorrading in het
nieuwe jaar dienen zich aan te
passen aan de gewijzigde omstan
digheden. Gevolg van een en an
der zal zijn, dat in het versnape
ringen-assortiment een verschui
ving naar de suikerproducten
plaats heeft. Voor de uitvoering
van exportorders vóór 31 Dec. a.s.
voorzover deze op 21 December
waren geregistreerd zal vergun
ning worden verleend. Het op deze
materie betrekking hebbende „be
sluit blokkering cacao en cacao
producten" is afgekondigd in het
Voedselvoorzieningsblad no. 102,
van 20 December.
voor het nummer dat
Donderdag 1 Januari des
morgens zal verschijnen
kunnen weder geplaatst
worden
Voor Nieuwjaarswensen
of gedichten groter dan 10
regels, zal 75 cent, meer
worden gerekend voor elke
daarop volgende 10 regels
of gedeelte daarvan.
Inzending kan geschieden
tot Zaterdagavond 27 Dec.
Radio Vaticaan meldt, dat Z.H.
de Paus in een nieuwe encycliek
zijn grote bezorgdheid heeft uit
gesproken over de haat en de ge
vaarlijke sociale onrust in de we
reld. Hij roept op tot eenheid en
gebed. „De vrede, waarnaar wij
na db lange en bloedige oorlog zo
vurig verlangen, is nog niet ver
zekerd. Voor vele landen 13 de
toekomst nog onzeker Onder de
bevolking van vele landen heerst
bittere haat en 'n gevaarlijke on
rust en het is dringend noodzake
lijk, dat aan dit kwaad een einde
kamt. Terwijl aan de ene kant
verscheidene door de oorlog uit
geputte staten hun economische
problemen niet kunnen oplossen,
wordt aan de andere kant de nood
der arbeiders vergroot en met slu
we berekening gebruikt. De soci
ale crisis houdt op het ogenblik
zo'n groot gevaar in, ook voor de
toekomst, dat het algemene be
lang boven het individuele moet
worden gesteld. De oorzaak van
alle kwaad, dat de laatste tijd
over ons gekomen is, is dat men
zich in het geloof in Christus af
gekeerd heeft," aldus de encycliek.
Bij de sluiting van de conferen
tie van West-Java heeft Dr. van
Mook na afloop van de receptie
een rede gehouden, waarin hij o.m.
zeide: „Gij zijt op deze conferen
tie tot weloverwogen besluiten ge
komen" (Gedeeltelijk verminkt
Red. ANN.P.) Hij verklaarde
Tot 15 Dec. was het met de ver
strekking van vergunningen voor
het herstellen, uitbreiden of her
bouwen van scholen zo gesteld,
dat deze door de Wederopbouw-
bureaux oök konden worden ver
leend ten behoeve van scholen,
welke niet waren geplaatst op een
door het Ministerie van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen
opgemaakte urgentielijst. Voor
waarde hierbij was dan evenwel,
dat daardoor de uitvoering der
scholen, vermeild in de urgentie-
lijst, niet in gevaar zou worden
gebracht.
Met ingang van bovengenoemde
datum is hierin verandering ge
komen. Momenteel moeten alle
aanvragen voor Rijksgoedkeuring
betreffende herbouw, uitbreiding
en nieuwbouw centraal worden be
oordeeld, d.w.z. door de Centrale
Directie van de Wederopbouw en
de Volkshuisvesting te Den Haag.
Dit geschiedt omdat de urgentie-
lijst 1947 opgesteld door het Mi
nisterie van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen is ingetrokken
en een nieuwe lijst voor 1948 door
dit Ministerie zal worden opge
steld, zodat alle aanvragen voor
gevallen, die zijn vermeld op de
oude lijst, eveneens zullen moeten
worden opgezonden naar Den
Haag.
Aanvragen voor Rijksgoedkeu
ring voor onderhoud en ver
bouwingen (geen uitbreiding) als
mede voor het herstel van licht
beschadigde scholen, kunnen door
de Wederopbouwbureaux worden
goedgekeurd, mits de voor deze
rubrieken aangewezen bouwvolu-
mina niet worden overschreden.
voorts, dat de federatieve gedach
te eeni gezonde gedachte is.
„Er zijn voorbeelden genoeg in
de wereld, welk bewijzen, dat de
federatie zeker niet minder sterk
is dan de unitaristische staat".
Voorts zeide hij„Gij hebt geko
zen voor een federatie op demo
cratische grondslag in samenwer
king met Nederland. Ik kan U
verzekeren, dat onzerzijds de toe
gestoken hand met vreugde zal
worden aangenomen".
Voorts verklaarde Dr. van Mook,
dat het vanzelfsprekend is, dat
onder deze omstandigheden van
terreur en intimidatie, besprekin
gen met de Republiek op politiek
en economisch terrein moeilijk
vruchtbare resultaten kunnen op
leveren, „hoe gaarne wij ook de
hulp van de commissie voor goede
diensten hebben aanvaard". Dr.
van Mook herhaalde, dat 't tevens
vanzelf sprak, dat de Nederlandse
Regering nadrukkelijk heeft ver
klaard, dat zij het terugtrekken
van haar troepen niet in overwe
ging kan nemen zolang de huidige
toestand niet grondig verandert en
zolang de taak van de troepen
naar het oordeel van de Neder
landse Regering en van de betrok
ken bevolking niet kan worden^
overgedragen aan een goed ge-
disciplineerder en niet politieke
politie.
In zijn rede terugkomend op de
conferentie van West-Java zeide
Dr. van Mook, dat de toetreding
dezer conferentie tot de federatie
ve kring meer betekent dan het
verkruien van een belangrijke
deelgenoot. „Het betekent, dat de
krnig groot genoeg zal zijn gewor
den om een voorloper van de fede
rale regering zelf te organiseren'
aldus Dr. van Mook?
Izaak Hertzog, Opperraibijn
van Palestina, heeft een beroep
gedaan op de Britse Eerste Minis
ter, Clement Attlee, om de Joden
van Aden te hulp te komen tegen
de Arabieren In 5 dagen zijn daar
35 Arabieren en 76 Joden gedood
bij relletjes.
