Dr SMELT gerehabiliteerd!
QRaniage
De
Klacht over Brits attaché
Het proces tegen Maniu c. s
Binnenlands nieuws
UIT DE PROVINCIE
WALVISVAART
vanuit Zeeland in de 17de eeuw
Ook Kapitein Duurinck niet schuldig
Publieke tribune toonde grote instemming
met^het vrijsprekend vonnis
Harriman's advies aan
Truman
Communistische partij in
V. S. en de Kominform
Sowjet-jeugd
schrijft aan Stalin
Belgische vrouwen ter
stembus
53. rSTiTi tïE't 0<»r h««-S«m.ent,«.tu»r
Uitvoer van land- en tuin
bouwproducten
Onder buitengewoon grote pu-
tolieke belangstelling behandelde
Maandag het Terneuzense Tribu
naal de zaak tegen de 34-jarige
arts te Groningen, Gerrit Jan
Smelt, die gedurende de bezetting
enige tijd te Terneuzen als keu-
rjngarts werkzaam was.
De beschuldiging luidde: In de
hoedanigheid van keuringsarts bij
het Gew. Arbeidsbureau te Ter-
neuzen personen medisch te héb
toen gekeurd met het oog op
tewerkstelling in Duitsland, heb
bende'boven vermelde functie van
keuringsarts uitgeoefend, nadat
verschillende artsen uit Zeeuws-
Vlaanderen deze functie om rede-
nen van politieke aard hadden
neergelegd.
Dr. S. door de voorzitter, Mi-
Kegge, ondervraagd, zegt in 1943
«net de keuring te zijn begonnen
echter niet met zijn e-gen goed
keuring en niet uit behoefte aan
een bijbaantje.
Dienstverplichting,
Hg werd tot het keuren van
adspirant-Duitslandgangers aan
geraocht door de toenmalige Direc
teur van het Arbeidsbureau te
Terneuzen, Brinckman, docli be
dankte bij herhaling voor deze
eer, ook toen Brinckman hem
verweet geen goed Nederlander
te zijin en aanvoerde, dat de komst
van een N.S.B.-arts een ramp zou
betekenen.
Later dreigde Brinckman met
„dienstverplichten", daar Dr. S.
onder de leeftijdsgroep viel, die
daarvoor in aanmerking kwam
tón inderdaad kreeg Dr. S. na
enige tijd een „dienstverplichting"
thuis gezonden. Besch pleegde
toen overleg met het Medisch
Contact waar hem de raad gege
ven werd een aanvang te maken
met de keuringen, daar er verschil
toestond tussen „keuren" en „keu
ren." Ook de heer Jansen, die
op het Gewestelijk Arbeidsbureau
illegaal werk verrichtte, verzocht
persoonlijk Dr. S. de functie van
keuringsarts te aanvaarden
Besch wees ei verder op. hoe
spontaan me:, zich voor de keu
ringen soms na een simpele
advertentie! vrijwel voor de
volle 100 procent aanmeldde, en
liet is zelfs voorgekomen, dat een
misschien op avontuur beluste
jongeman na aanvankelijk te
zijn afgekeurd, hem om herkeu
ring kwam vragen, daar hij gaar
ne met zijn kameraden naar
Duitsrtand wilde!
Dr. S. wijst er verder op, hoe
kg bij de keuringen zoveel mo
gelijk personen voor uitzending
vrijwaarde, ondanks het feit, dat
hij èn door Duitsers èn door NjS.
B.-ers gewantrouwd werd. Tot
drie maal toe werd hij door de
S. D. gewaarschuwd-
Wat betreft de tegen hem inge
diende klachten" zegt besch. dat
deize. door een tweetal collega's
ingediend van zeer intentieus ka
rakter zijn en dit toont hij aan,
dooT het noemen van een paar
frappante staaltjes, waarbij spra
ke is van een noodzakelijke anti-
Duitse reclame bij een hunner.
Vervolgens wordt gehoord get.
C. Jansen, wnd. Directeur Ar-
toeüsheurs te Terneuzen. Deze
getuige bevestigt, dat Dr. S aan
vankelijk bij herhaling weigerde
als keuringsarts op te treden.
Brinckman heeft tegen get. ge
zegd, dat besch. via Mittelsten-
stïheid moest worden „dienstver-
plicht".
Tenslotte heeft Dr. S., nadat
get hem dit uitdrukkelijk had
- verzocht, toegestemd, doch het 's
get. bekend, dat Dr S. die h j
een voortreffelijk vaderlander
noemt -voor de volle honderd
pracent de Duitsers heeft tegen
gewerkt en zoveel mogelijk beeft
afgekeurd. BesCh. heeft niemand
gekeurd zonder bemiddeling van
toet Arbeidsbureau.
Get. A. C. J. C. van Sandibeek,
vanwege het Arbeidsbureau
was opgeroepen voor keuring,
vertelt hierna zijn belevenissen.
Het blijkt dat get. zogenaamd
lgdende was aan een kwaal
waarvoor volgens de Duitse voor
schriften niet kon worden afge
keurd. Dr. S. gaf hem er toen
nog een ziekte" bij en keurde
get. vervolgens af, óók voor
tewerkstelling bij de kustverdedi
ging-
Het Tribunaal zag hierna af
van het verder horen van getui
gen en ging in Raadkamer,
waarna zonder dat de verdedi
ger, Mij. G. Tichelman, aan het
woord was gekomen verval
len verklaring der beschuldiging
werd uitgesproken.
He stampvolle publieke tribu
ne toonde op ondubbelzinnige
-wijze door een luid applaus haar
Ingenomenheid met dit vrijspre
kend vonnis!
Beschuldiging vervallen
verklaard.
Daniel Duurinck, 63 jaar, kapi
tein Prov. Boot te Terneuzen.
werd beschuldigd van bier drinken
met Duitsers en'op 4 Sept. 1944
aan de S. Di-man Hoffman te
hebben verzocht een collega in te
sperren omdat deze weigerde lan
ger te varen.
Besch. ontkent vriendschappe-
ïnk met de Moffen te zrjn omge
gaan, slechts bij één gelegenheid
dronk hij bier met een Duitser,
•die "hij reeds, vele jaren kende.
Overigens schrijft hij de tegen
hem uitgebrachte oescnuiaigingen
in hoofdzaak toe aan een bestaan
de vete. Wat betreft de kwestie
.insperren" van zijn collega doet
een omstandig verhaal en
blijkt, dat deze zaak zich anders
heeft toegedragen dan jnen bij een
oppervlakkige lezing der dag
vaarding zou menen. Van een
plegen van „verraad" kreeg men
allerminst de indruk, temeer niet
daar besch. zelf ook genoeg last
van de Moffen heeft ondervonder.
Mr Tichelman hiqjd een uitvoe
rig pleidooi, tijdens hetwelk hij de
gehele zaak nog eens recon
strueerde en de mening uitsprak
dat de feiten niet bewezen zijn en
vervallenverklaring der beschul-
d ging zal moeten volgen.
Het Tribunaal dacht al evenzo
over de zaak en sprak zonder
in Raadkamer te zijn geweest
de beschuldigde vrij.
sluiten bg het internationale com
munistische informatiebureau te
Belgrado „wegens de huidige po
litieke situatie in de Ver. Staten."
„Reactionnaire en pro-fascis
tische machte^ zwepen thans een
anti-communistische hysterie in
ons land op", aldus de communis
tische partij in de V .S.; „en zij
zouden een besluit onzerzijds om
bij de „Kominform" aan te sluiten
onmiddellijk aangrijpen als een
voorwendsel voor nieuwe provo
caties en onderdrukking."
LANDELIJKE RUITERSPORT.
Dinsdag 28 Oct. j.l. slaagde te
Goes voor de „Grote veelzijdig-
heidsproef 1928" de Julianaruiter
J. de Kraker te Zaamslag. Het
aantal punten, dat hij verwierf,
was 7.24, waarmede hij. zich als
6e op de ranglijst plaatste. Al de
candidaten voor deze proef zijn
thans geslaagd.
„GEBORGEN LAND" IN
BEELD.
Tenslotte stond nog terecht de
41-jarige Jannis Deij, landarbei
der te Oostburg, beschuldigd van
symp. lidmaatschap N.S.B., het
lezen van Vova en het bezoeken
van een N..S.B -vergadering,
waarin Max Blokzijl als spreker
optrad.
Besch. zegt symp. lid te zijn
geworden, teneinde zich aan
terugvoering in krijgsgevangen
schap te kunnen onttrekken en
slechts éénmaal een N.S.B-ver
gadering te hébben beeocht.
Mr. Terwoert verzocht geen
financiële maatregelen meer op te
leggen.
Uitspraak 13 November a.s.
.De Amerikaanse Minister van
Handel, Harriman, beeft Presi
dent Truman aanbevolen om de
controle op de export uit te brei
den ten einde de nationale volks
huishouding te beschermen' en de
Amerikaanse buitenlandse poli-'
tiek te steunen.
„Oontróle op die uitvoer", aldus
Harriman, „stelt oois in staat
dringend nodige goederen naar
landen uit te voeren, waar deze
het meest effectief kunnen wor
den gébruikt voor het economi
sche herstel der wereld. Het aan
nemen van het plan-Marshall zaï
de noodzakelijkheid van deze con
trole doen toenemen".
De communistische partij in de
Ver. Staten heeft bekend ge
maakt, dat zij zich niet zal aan-
Naar radio Moskou meldt, heb
ben 26 millioen leden van de Liga
van Jonge Communisten en van
de Jeugd der. USSR een brief
aan Stalin ondertekend, waarin
wordt verkaard, dat zij niet kun
nen worden geïntimideerd door
atoombommen.
Verder wordt in de brief gezegd:
„onze jeugd weet wat de opge
blazen Engels-Amerikaanse cul
tuur waard is. Zij ziet de ver
vuiling e-n het verval van de bur
gerlijke beschaving. Onze vijan-^
den zijn de Churchill's, de Dulles'
en andere agenten van het En
gels-Amerikaanse imperialisme
die de Sovjet-Unie en de landen
der nieuwe democratie met een
oorlog bedreigen."
De Prawda heeft een brief ge
publiceerd van een viertal arbei
ders van een niet nader genoemde
fabriek in Moskou, waarin gezegd
wordt, dat Generaal Hilton, de
Britse militaire attaché te Mos
kou, foto's van de fabriek ge
maakt zou hebben. Toen er fa-
briekswachten aankwamen, aldus
de brief, ging Hilton, die versle
ten kleren droeg en op een nabij
gelegen spoorwegbrug foto's van
het fabrieksgebouw had staan
maken, er vandoor Hij werd ach
terhaald en voor de directie van
de fabriek geleid. Daar maakte
Hilton zich door middel van zijn
dipomatieke papieren hekend
Een daartoe ontboden vertegen
woordiger van het bureau voor
betrekkingen mét het buitenland
van het departement van de ge
wapende machten bevestigde
eveneens, dat de aangehouden
man in zijn sleetse jas het hoofd
van de Britse militaire missie te
Moskou was.
Volgens de brief verklaarde
Hilton, dat hij aan het zoeken
was geweest naar een plek om te
skieën. „Een dergelijke verkla
ring," aldus de brief, „in de herfst,
iang voordat er sneeuwval ver
wacht kan worden, komt op zijn
minst vreemd voor".
Een functionnaris van de Brit
se ambassade te Moskou zeide
nog geen officieel commentaar te
kunnen leveren.
Generaal-Majoor Hilton ver
toeft sediert twee maanden in
Moskou. De tegen hem uitge
brachte beschuldigingen hebben
in diplomatieke kringen te Lon
den opwinding veroorzaakt. Men
vreest aldaar, dat dit incident tot
wrijving tussen Groot-Brittannië
en de Sow jet-Unie zou kunnen let
den Men was van mening, dat
d® "houding van het departement
van Buitenlandse Zaken in deze
kwestie ervan zal afhangen, of de
Sowjet-regering langs diploma
tieke weg op de beschuldiging zal
terugkomen.
en gefouilleerd is, waarbij gecon
stateerd werd, dat hij geen came
ra bij zich had. In officiële krin
gen te Londen beschouwt men
deze kwestie als een aangelegen
heid van plaatselijke aard.
.Volgend jaar zal het ook op
Walcheren weer lente zijn", zo
sprak de Middelburgse burge
meester Jhr. Mr. W. C. Sandberg
tot Essenburg in verband met het
begin van de herbeplanting bij de
opening van de tentoonstelling
„Geborgen Land" in het Schut
tershof te Middelburg. „Met Gods
hulp en hard werken zal het in de
toekomst*weer goed leven en wer
ken zijn op ons eiland", zo ver
volgde hij. Spreker schetste de
harde en tragische geschiedenis
van Walcheren tusschen 2 Octo
ber 1944, toen de eerste bom op
de Zeeuwse dijken viel en 22 Fe
bruari 1946, toen het laatste gat
in de dijken gesloten werd. Hij
releveerde de zware arbeid, de
noden en de opofferingen, die de
Walcherense bewoners zich moes
ten getroosten ten bate van de
millioenein Europeanen, voor wie
de vernieling van Zeeland's tuin
een bekorting van de oorlog be
tekende. „Walcheren te her
scheppen in een tuin, in een park
desnoods, zou het schoonste oor
logsmonument in Europa zijn
aldus spreker, die niet onder stoe
len of banken stak, dat hij debat
teren over integrale schadever
goeding op de basis van 1940,
volkomen overbodig achtte.
„Wij hopen spoedig te weten,
waar wij aan toe zijn", zo zeide
hij De burgemester wees op de
vooruitgang en het herstel in de
industrie en de landbouw en ver
meldde, dat Walcheren reeds
weer een bedrag levert aan de
deviezen-pot.
De voorzitter van het comité
„Nieuw Walcheren", notaris J. L.
Verhage, en de secretaris, de heer
G. Ballintrjn, verwelkomden de
aanwezigen, onder wie de Com
missaris van de Koningin in Zee
land, Jhr. Mr. Quarles van Ufford
en de burgemeesters van Vlis-
singer: pn andere IValcherse ge
meenten.
AXEL.
Begrafenis Mevr. Szydlowski.
(Vrijdagavond werd in aanwe
zigheid van dc bevelvoerend offi
cier der Poolse troepen, die in
194^ Axel bevrijdden, Kol. Szyd
lowski, het stoffelijk overschot
van diens echtgenote, die onder
tragische omstandigheden in
Duitsland, om het leven kwam, op
de begraafplaats dezer gemeente
ter aarde besteld.
Kolonel Szydlowski, die tot
ereburger van Axel werd be
noemd, wenste niet, dat het stof
felijk overschot van Mevr. Szyd
lowski nu de Poolse troepen
Duitsland gaan verlaten in
Duitse bodem zou rusten en be
sloot als een bewijs van verbon
denheid met Axel aan deze ge
meente vergunning te vragen tot
begraving.
De plechtigheid droeg volgens
de wens van de Kolonel een zeer
scber karakter.
In de R.K. kerk werd tevoren
kleine redactiewijzigingen aan te
torengen.
fcr is momenteel 'n actie gaan
de om te komen tot centralisatie
van de wijkverpleging in het
gewest. Dit kan leiden tot prac-
tischer werkverdeling voor de
wijkzusters en tot gelijke sala
riëring.
Daar de contributies der leden,
gezien de huidige tijdsomstandig
heden, zeer laag zijn, werd beslo
ten deze in principe te verhogen
tot 5 per lid.
Voorzitter H. Zwier werd bij
acclamatie herkozen. Tevens
werd tot bestuurslid gekozen de
heer J. A. Hennekij.
De rekening over 1946 werd
gcedekeurd.
Na de vergadering was er ge
legenheid tot bezichtiging van de
zending nieuwe verplegingsmate-
rialen, die dezer dagen werd ont
vangen uit de Zuid-Holland.se ge
meente Moerkapelle.
SLUISKIL.
Zaterdagavond werd
Toneel.
door dte
door de pastoor der parochie een j R K toneelvereniging' „Semper
plechtige lijkdienst gecelebreerd. Avanti" voor de tweede maal in
Het gemeentebestuur van Axel ^et Parochiehuis opgevoerd het
was bij de begrafenis officieel ver- toneelspel in drie bedrijven „Toen
tegenwoordigd en namens de ge- de storm begon". De zaal was
meente werd op het giraf een vry goed gevuld, toen de heer De
krans neergelegd.
RETRANCHEMENT.
Geslaagd.
Voor het grenskommies-examen
slaagden de heren L J. Manni en
F. Op den Camp.
V rouwenvereniging
Onder leiding van mevrouw
Barnouw is de Vrouwenvereni-
ging, na jaren lang stilgelegen te
hébben, weer met haar werkzaam
heden begonnetï.
Groene Kruis.
Zaterdag 1 November, hield
de vereniging „Het Groene Kruis'
een algemene ledenvergadering,
die matig bezocht was.
In verband met het toekennen
van Rijkssubsidie werden de sta
tuten gewijzigd aan de hand van
een ontwerp van de. Inspecteur
van de Volksgezondheid. Het be
stuur werd gemachtigd eventueel
Roy het openingswoord sprak en
daarbij mededeelde, dat de gehele
opbrengst van deze avond ten
goede zou komen van het R.K.
Thuisfront. Er werd over het ge
heel zelfs nog heter gespeeld dan
de eerste keer. De eerw. Pater
Virgilius sprak het slotwoord en
dankte de spelers, de aanwezigen
de heer De Caluwé voor de muzi
kale medewerking, de heer Taoq
voor het gratis schminken en de
gemeente Terneuzen voor het be
lastingvrij maken van deze voor'
stelling.
„iSemper Avanti" zal in Februari
te' SluiSfcil uitkomen in de toneel
wedstrijd, die intussen te Kloos-
terzande is bégonnen. Wij geven
haar een goede kans.
ZAAMSLAG.
Gevonden voorwerpen,
Als gevonden gedeponeerd op
het Postbureau der Rijkspolitie te
Zaamslag: een paar lederen hand
schoenen en een bril in étui.
NACHTELIJKE AANRIJDINfa
KOST 3 ZWAAR GEWON oiüiV.
In de nacht van Zondag op
Maandag omstreeks 1 uur werd
een luxe wagen door een militaire
vrachtauto op het kruispunt Sta
tionswegBriniostraat te Velsen
aangereden. Het zicht was door
het slectte weer onvoldoende,
zodat de bestuurders elkaar te
laat opmerkten. De vrachtauto
duwde de luxe wagen, een kleine
Opel, over het trottoir heen en
van de vier inzittenden werden er
drie zwaar gewond; zij liepen
schouderfracturen, kneuzingen en
beschadiging der ingewanden op.
De bestuurder kwam er met lich
te verwondingen df. De slacht
offers zijn in het Antoniuszieken-
huis opgenomen.
VAN MEEGEREN BEZOEKT
BRAZILIAANS OPLEIDINGS
SCHIP.
Op uitnodiging van de comman
dant van het Braziliaanse oplei
dingsschip de „Almirante de Sal-
danhas", heeft de kunstschilder
Han van Meegeren met zijn echt
genote Maandagmorgen in gezel
schap van de vice-consul van Bra
zilië C. Oouto een bezoek ge
bracht aan de oorlogsbodem.
De commandant, Hugo Moraes
de Pontes, toonde veel belang-
steling voor het werk van Van
Meegeren en liet zich door de
kunstenaar de bijzonderheden ver
tellen van het proces en van z\jn
schilderstechniek.
INBREKERSBENDE
GEGREPEN.
Middelburg is in verband met
het begin van de herbeplanting
thans in feeststemming. Versie
ringen en verlichtingen zijn over
al aangebracht en wanneer heden
morgen de speciale trein met het
Prinselijk Paar, Ministers en Di-
België behoort tot de weinige pjomaten arriveert, belooft Mid-
landen in Europa, waar de vrou- delt)ur„ een Zee van vlaggen te
wen nog slechts voor de gemeen- 1 vor(jen
teraadsverkiezingen en met voor
de verkiezingen voor de Provin-
Middelburg biedt Engeland
schilderij aan.
Ter gelegenheid van het bezoek
van de Engelse
Préfnier Attlee
ciale Staten en voor de algemene
verkiezingen hun stem uit moch-
ten brengen. Hieraan zal thans
evenwel spoedig een einde komen.
aan de verkiezingen voor de wet- de Engelse Regering na. het Ge
gevende Kamers en de Provinciale i zantschap een schilderij worden
Staten mogen deelnemen, zal na- aangeboden, vervaardigd door de
melijk dezer dagen aan de Regent j HaagSe kunstschilder Hoeks en
ter tekening worden voorgelegd voortellende Walcheren tijdens de
en op 15 November in de Kamer j inundatie
worden' behandeld.
.j.j. rrrntnn TTÏrticrp t.iil
Nader wordt gemeld, dat Maan
dag op het departement van Bui
tenlandse Zaken te Londen een
officieel rapport is ontvangen
van de Britse ambassade te Mos
kou. Het rapport bevestigt, dal
Hilton korte tijd is vastgehouden
THE
TALLEYRAND MAXIM
Door J. S. FLETCHER.
Het Sowjet-Russisch Nieuws
bureau Tass meldt, dat Serdic,
een van de mede-beschuldigden
van Maniu, heeft verklaard, dat
hij gezorgd heeft voor een rap
port over het Roemeense leger
voor Dr. Maniu, die hem gezegd
zou hebben dit rapport in handen
te stellen van de raadsman van
de Amerikaanse missie.
Serdic zeide, dat ftïj op instruc
tie van Maniu nauw contact on
derhield met de leden- van de
Britse en de Amerikaanse missie
te Boekarest en hen op de hoogte
hield van politieke, economische
en militaire "aangelegenheden. Hij
had op order van Maniu voor hen
een rapport samengesteld. Toen
hij de Britse persattaché Kay in
lichtingen verstrekte over arbeids-
kwesties, kreeg hij te horen, dat
deze onvoldoende waren, en later
zeide Kay hem: „Maniu heeft mij
alles verteld, wat gij niet ko-
med edelen"
„In Maart 1947," aldus Serdic,
„zè'idc Dr. Maniu aan Benry, toen
maals Amerikaans politiek ver-
23)
Nadruk verboden.
Toen dan de avond viel, was zij
van één zaak overtuigd, dat zg
een krachtige poging moest doen
om het testament i.n haar bezit
te krijgen en het te vernietigen.
Het benodigde geld zou zg zich
gemakkelijk kunnen verschaffen-
Harold had een onoverwinnelgke
afkeer van alles wat geldzaken
betrof, en er ook zo weinig aan
leg voor, dat hij het al lang goed
vond om het hele beheer van het
landgoed en de fabriek aan zijn
moeder over te laten Zij beschik
te dus over voldoende fondsen om
Pratt af te kopen zonder Harold
sr in te mengen. Het kwam haar
ondenkbaar voor, dat Pratt (bg
omtrent wilde weten. Enige tijd
later kreeg ik telefonisch een uit
nodiging tog Roy Malboume
(raadsman bij de Amerikaanse
missie)die mij een stuk rood
papier ter hand stelde, de zoge
naamde nota van Acheson. Er
stond op: „Zeg Maniu, dat dit niet
het juiste tijdstip is voor gebruik
van geweld."
Twee andere verdachten, Dumi-
tru Statescu en Stefan Stoika, ge
tuigden dat de Nationale Boeren
partij in 1945 een militaire afde
ling oprichtte, welke in feite een
militaire organisatie was met
vertakkingen door geheel Roeme
nië. Deze organisatie wierf offi
cieren, die' uit het Roemeense
leger ontslagen waren, voor pro-
fascistische activiteit en' voor sa
menwerking met de marionetten
regering van Ion Antonescu. Dit
diende om in het buitenland mili
taire eenheden te vormen en deze
te oefenen in oorlogvoering met
vliegtuigen en tanks.
De bekende Franse advocaat
Moro Gjafferi heeft de Roemeen-
- se regering verzocht de verdedi-
tegenwoordiger in Roemenië, dat _ing vaD Maniu op zich te mogen
hij geweld zou kunnen gebruiken nel^en
om de regering omver te werpen,
doch dat hij Berry's opinie daar-
was toch maar een klerk, die niet
meer dan een paar tientjes
week verdiende)niet voor een
grote som gelds zou zwichten. Dat
kón niet zijn, en toen zij m^het
vallen van de avond naar Barford
reed, rekende zij er op, bg haar
terugkeer het testament in haar
bezit te zullen hebben. Dan zou zg
het dezelfde avond nog tot een
beetje as zien verbranden.
Mevrouw Mallathorpe ging met
enige geheimzinnigheid te werk
bij haar bezoek aan* Pratt. Zij
wendde voor, dat zij in de stad
een vriendin ging bezoeken, van
wie zij gehoord had, dat zij ziek
was. Dan liet zij de wagen stil
houden bij het stadhuis en gaf de
chauffeur order haar oip een ge
stelde tijd op dezelfde plek weer
te treffen. Te voet ging zij ver
der en deed een dikke voüe voor
haar gelaat Vervolgens nam zg
een taxi en liet zich naar het huis
rijden waar Pratt in pension was.
Zodra zij de zitkamer was bin
nengegaan vroeg zij: „Is het hi~r
absoluut veilig, is er geen kans,
dat iemand ons beluistert
Onmogelijk, mevrouw, stelde
Pratt haar gerust. „Ik ken de lui,
Zoals we allen wel hebben gele
zen, is enkele weken geleden de
.Willem Barentz" voor de tweede
maal naar de Zuidelijke IJszee
vertrokken.
De walvisvaart van vorig jaar
herstelde een oude traditie in
ere, want reeds vanouds speelde
ons kleine landje in die visserij
een grote rol.
Ook onze Zeeuwse voorouders
waren op deze tochten, toentertijd
niet naar de Zuidelijke-, maar
naar dc Noordelijke IJzee, steeds
present. Smallegange zegt in zijn
Zeeuwse Kroniek hiervan het vol
gende
„Onze lieden begeven zich
ooft menigvuldig tot de Wal-
visch vangst en de vaart op
Groenland, want sedert men
den traan of olie van walvis-
schen in deze landen heeft be
ginnen te gebruiken, is deze
handel en deze vaart dapper
toegenomen* omdat het Noor
den, daar dezelve te vangen
zijn', niet verre van ons afligt,
en met Zuidelijke winden, die
veel bij ons waaien, binnen zes
of acht dagen bezeild kan wor
den. Dit is één van de won
derlijkste zaken der wereld, dat
men met zo weinig vaartuig
en zoo weinig toedoen, zulke
groote en machtige visschen
zoo zekerlijk kan doen van
gen. Degenen, die zich hiertoe
verhuren, varen in een sloep
met weinig volk daar op uit,
wel voorzien van harpoenen en
lijnen; zoo* haast zij een visch
vernemen, roeien zij daar naar
toe en komen hem zoo dicht,
dat zij hem met hunne harpoe
nen kunnen bewerpen, waar
van zij hem twee of drie in het
lijf stieren. Deze harpoenen
zijn scherp en weerhakig, zoo
dat zij niet'v/eer los kunnen
gaan. Daarna roeien zij ten
spoedigste van hem
De Roemeense regering
dit verzoek afgewezen.
heeft
het land kunnen zeulen, waar
zij hem het spek en verder al
les, wat bruikbaar is, afhakken
en tot traan kooken. De baar
den, die veel in getal en zwaar
zijn, worden in het schip ge
bracht, daar dit ook goede
waar is. Wanneer deze vangst
eenigszins gelukt, zoo kan zij
deze lieden en hare reeders ge
weldige rijkdommen brengen
maar biji ongelukken raken
licht al hare uitrustingen ver
loren".
U ziet, dat ook zonder radar,
harpoenkanpnnen en verkennings
vliegtuigen reeds walvissen wer
den gevangen! Wel was deze pri
mitieve walvisvaart meer een
gokje, want met een kleine open
sloep moest men de geweldige vis
zeer dicht benaderen en dan har
poeneren. Kwam de eerste of
tweede harpoen wat erg pijnlijk
aan, dan kwam de vis te vroeg
in tegenweer en deed deze menig
maal het bootje kantelen, zodat
de bemanning in de ijskoude
Poolzee terecht kwam. Maar, een
beetje gevaar meer of minder
schrikte onze oude walvisvaarders
niet af! C. B.
„11 af en I jaar,
geven de lijn, waar de harpoen j aan de polderweg te Oostertoeex
fan vast is, zoo veel loos als op een mijn. Ter Horst werd op
zii kunnen, zoodat zij al buiten slag gedood en Wintermk éwerd
gevaar zijn, eer hij voelt, dat zwaar gewond aan linkerarm en
hii geraakt is. Zij blijven dan voet. De voet werd verbrijzeld,
daarbij, totdat hij zoo machte- L,ater is ook deze jongeman aan
loos wordt, dat zij hem naar de gevolgen overleden.
DOOR AUTO OVERREDEN
EN GEDOOD.
Zaterdagmiddag is de 11-jarige
Arie Wolvers uit Alphen aan de
Rijn, die met zgn vader per fiets
op weg was naar Hoog Made
(gemeente Woubrugge), onder
een passerende vëeauto geraakt.
De jongen werd op slag gedood.
WEDEROM DE MIJNEN.
Zondagmiddag liepen twee jon
gens, resp. genaamd H. Winte
ring 13 jaar, en P. Ter Horst, 13
in de Mariëndaalse weide
De Hilversumse recherche is eï
in geslaagd een^ inbrekersbende,
bestaande uit een viertal Hilver
summers, te arresteren, die de
laatste weken in een aantal vil
la's in het Gooi heeft ingebroken.
De buit bestond uit een grote
partij textielgoederen, radiotoe
stellen en gouden en zilveren sie
raden.
De inbrekers belden aan en
gaven zich, indien zij gehoor kre
gen, uit voor schoorsteenvegers.
Indien er niemand thuis was, na
men zij hun kans waar. Zg
werkten uitsluitend overdag. Ook
enige helers werden gegrepen.
Drie inbrekers ontsnapt.
Drie leden, van een gearresteer
de inbrekersbende, die in het Hil
versumse politiebureau waren op
gesloten, zijn er Zondag in ge
slaagd te ontsnappen.
Hun vlucht werd onmiddellijk
ontdekt, waarna uitgebreide maat
regelen werden getroffen.
Eén der vluchtelingen werd
reeds een uur later op het Hil
versumse station gegrepen, juist
toen hij in de trein naar Amster
dam wilde stappen. De tweede
werd spoedig daarop bij een ken
nis in Hilversum ontdekt, de der
de is nog voortvluchtig.
TUSSEN AUTOBUS EN JEEP
BEKNELD 'GERAAKT.
Zaterdagmiddag wilde een auto
bus van de V.A'D., komende uit
de richting Apeldoorn bij de
hoofdingang van het nationale
-park „De Ho.oge Velüwe" een
drietal auto's, die op de rechter-
weghelft geparkeerd stonden, pas
seren. De bus haalde uit en
kwam daarbij op de linkerweg-
helft terecht.
Op dat moment reed een jeep,
die aan deze kant van de weg op
de berm had gestaan de weg op.
Autobus en jeep kwamen met
elkander in botsing en de 18-
1 jarige P. S. uit Den Haag, die
met zijn ene been in de jeep en
met het andere op de treeplank
stond raakte tussen beide voer
tuigen bekneld.
Met een schedelbasisfractuur en
zware verwondingen werd hij
naar het Julianaziekenhuis te
Apeldoorn vervoerd, waar hij des
nachts overleed. De bestuurder
van de jeep was niet in het bezit
van een rijbewijs
WILDE ZWIJNEN IN DE
BETUWE.
Vrijdagmiddag was een groep
jagers met drijvers te Enspijk op
de hazenjacht. Toen de dsijvers in
een bosje kwamen om er twee
hazen uit te jagen, kwamen plot
seling vier grote wilde zwijnen te
voorschijn. De jagers legden aan
en schoten, doch de zwijnen wis
ten te ontsnappen.
ik woon hier al verscheidene ja
ren Het is een oud huis met dikke
muren en zware deuren. Wij zijn
hier even veilig als gisteravond
in uw caibinet."
Beleefd plaatste Pratt een stoel
bij de haard, en mevrouw Malla
thorpe ging zitten. Dan- deed zg
haar voile omhoog, en de klerk
zag hoe zenuwachtig en ongedul
dig zij was.
Nuzei zij met gedempte
stem. „Waar is dat testament?
Een ogenblik,' antovoordde
Pratt. „U begrijpt, ik kan het met
uit handen geven Dat moet u me
heioven, daar vertrouw ik op, dat
u geen poging zult doen het te
grijpen. Het komt niet uit mijn
handen!"
Boos hernam mevrouw Maua-
thorpe: „Ik ben maar een vrouw,
u een sterke man."
„Juist," zeide Pratt. „Maar vrou
w-en hebben er een handje van, je
zoiets afhandig te maken. U zult
dus precies doen wat ik zeg.
Houdt uw handen op uw rug. Als
ik u de minste verdachte bewe-
gting zie maken, gaat het testa
ment weer terug in mijn kast.
Als Pratt haar nu goed geob-
serveerd had» z°u hij een blik van
bloeiende haat in haar ogen ge
ilen hebben. Het zou hem ge
waarschuwd hebben, dat hij met
een gevaarlijke tegenstandster te
doen had, die al haar best zou
doen hem om de tuin te leiden en
te bedriegen. Maar hij zette juist
zijn schemerlamp bij de schoor
steenmantel en hij zag het niet.
,,>Goed," zeide zij. „Het enige wat
ik verlang, is het te zien en te
lezen
Gehoorzaam volgde zij Pratt's
«bevelen op. Vóór haar staande
haalde hij het papier te voor
schijn, vouwde het open en hield
het op een eerbiedige afstand van
haar ogen. Terwijl zij het las, mam
hii haar nauwkeurig waar, en hij
zag, dat zij dodelijk bleek werd.
„Haast u maar niet, lees het ge
rust twee of driemaal," drong hg
aan. „Prent het goed in uw ge
heugen mevrouw Mallathorpe.
Na korte tijd knikte zij met het
hoofd. Pratt deed een stap ach
teruit, vouwde het document weer
toe en legde het in een ijzeren
kistje, dat op tafel stónd Zorg-
vuldig sloot hij óit af, zette het
in een diepe muurkast en keerde
zich daarna weer tot zijn bezoek-
ster.
„Zoals u ziet, is het hier veilig,
mevrouw," zei hij met een blik,
die tegelijkertijd zelfbewust en ge
slepen was. „Maar dat is alleen
nog maar voor deze nacht. Ik heb
een paar effecten in een safe bij
een van de banken hier in de stad,
welke, doet er niet toe. Daar gaat
het testament morgen ook heen."
Hij nam een stoel dicht bij haar
en ging ook zitten. Mevrouw Mal
lathorpe schudde het hoofd.
„Neen," zeide zij. „Want wij
zullen het wel eens worden, van
avond"
Ook Pratt knikte en glimlachte.
„Natuurlijk zullen wij het eens
wórden," antwoordde hij. „Maar
i k zal de voorwaarden stellen en
daar is niet bij het afgeven van
het testament. Dat is glad, me
vrouw."
„Ook niet, als ik het van u
koop? Luister eens, u weet niet
over hoeveel contanten ik kan be
schikken. Contant, hoort u wel
boter bij de vis."
In de eerste acht maanden van
dit jaar zijn land- en tuinbouw
producten uitgevoerd tot een to
tale waarde van 282.301.000 gld.,
blijkens cijfers van het C.B.S. in
hetzelfde tijdvak van 1046 beAoeg
dez<- uitvoer slechts 110.534.000
gld. Naar waarde beoot'deeld is de
uitvoer van dit jaar 126 van
vóór de oorlog (op basis 1937-39
ie too) doch naar hoeveelheid 27
procent. Vorig jaar waren deze
percentages resp. slechts 49 en 13.
Volgens de uitkomsten der in
ventarisatie van land- en tuin
bouw 1947 besloegen de warmoe-
zeriigewassen uien en vroege
aardappelen in de volle grond per
Mei j.l. een oppervlakte van
47 685 ha tegen 47.233 in Mei 1946
en 38.071 in Mei 1939. Voor war-
moezer ij gewassen en fruit onder
glas waren deze cijfers als volgt:
Mei j.l. 2674 ha, Mei 1946 2636 en
Mei 1939 2973 ha. Het totaal klem
fruit besloeg een oppervlakte van
4004 ha tegen 4083 en 4453 ha.
(Wordt vervolgd.
STAATSLOTERIJ.
502e Staatsloterij,
3e klasse, le lijst.
ƒ2000
ƒ1500
ƒ1000
ƒ400
ƒ200
ƒ100
14406
16266
3285
9475
20241
1581,
12420
6619 en 7258
15687 en 19601
2060 7372 en