f
J
fHoul»*? ft
I»
Voor de Zondag
Kerkdiensten
De Benelux en
Europa
overiq
Vragen aan de Minister
Staat Europa
il
Mislukte aanslag oplAardenburef in 1641
voor een nieuwe hongerwinter
Liefde op het land
Slijdscliap
Belgisch oud-Minister Van Isacker over Europese tolun e
Een beetje4Zeeuws-Vlaamse Historie
Lezers die schrijven
De mijnwerkersstaking in
Schotland
Stroom vluchtelingen
uit Sowjet-zone
Twee jaar en 6 maanden
voor Joods meisje, dat
S. D.-spionne werd
Wat Gani te 'Batavia doet
MEISJES IN UNIFORM
Truman en de behoeften
van Europa
WE willen blij zijn. De achter
grond van ons doen en laten,
van ons en onze inspanning is het
zoeken naar blijdschap. Maar ver
der dan de wil tot blijdschap bren
gen we het dikwijls niiet. Het
blijkt telkens weer dat het niet in
orde komt door ons op de blijd
schap toe te leggen. Wat we wil
len .bereiken, kunnen we maar
niet bereiken. En als we het doel
dat we nastreven hebben bereikt,
blijkt de blijdschap altijd weer op
hieuw ergens anders een woning
te hebben gezocht.
IET is, zoals een Frans schrij
ver De Montheriard zegt: al
les wat bereikt wordt heeft zijn
bekoring en vermogen om ons blij
te maken verloren. Het betekende
alléén iets zolang we het nog niet
hadden. De begeerte roept: ga,
ga. En we draven, ftiaar zullen
nooit vinden. Want als we gevon
den hebben, blijkt het uiteindelijk
dat we toch niet gevonden hebben.
Of populairder: het bezit van de
zaak, is het eind van het vermaak.
komt nooit in-orde door ons
H: blijdschap toe te leggen.
Het moet eerst in orde komen met
ons zelf, voor de waarachtige
blijdschap ons deel zal zijn. En
daarom zegt het Evangelie dat er
nooit blijdschap zal zijn buiten
God om, al vertoont het Christen
dom zich maar al te vaak als een
kermend en klagend geval, al
houdt de wereld vol dat God en
blijdschap tegenstanders zijn, toch
vinden wij op elke bladzijde van
de Bijbel deze waarheid dat er
zonder God geen blijdschap kan
zijn.
ZATERDAG 27 SEPTEMBER.
Ned. Herv. Kerk.
Temeuzen: 7.30 u. Avondgebed.
ZONDAG 28 SEPTEMBER.
Ned. Herv. Kerk.
Axel: 10 en 2.30 u. Ds. P. J. Pen-
nings.
Hoek: 10 u. Ds. A. J. Kromhout;
2.30 u. Ds. A. J. Kromhout, bed.
H. Doop.
Hontenisse: 9.30 u. Ds. A. Soete-
kouw.
Buist: 10.30 u. Ds. W. L. Herma-
nides.
Sas van Gent: 10 u. Ds. J. van
der Graaff.
Philippine: 2.30 u. Ds. J. van der
Graaff.
Sluiskil: 10 en 2.30 u. de heer L.
A. F. Ie Mat.
Temeuzen: 10 u. Ds. J. C. Sickesz,
2.30 u. Dr. L. J. Cazemier.
Zaamslag: 9.30 en 2.30 u. Ds. J.
A. Talma.
Aardenbu rg14.30 u. Ds.
Schrale.
Biervliet: 10 u. Ds. Wiebosch.
Breskens. 10 u. en 18.30 u. Ds
Van Vliet.
Cadzand: 10 u. Ds. Enker.
Groede: 9 u. G. E. Huizing, Theol.
Candidaat.
Hoofdplaat: 10 u. Ds. Winckel.
St. Kruis: 8.45 Ds. Nolthenius.
HSeuwvliet: 10.45 u. G. E. Hui
zing, Theol. Candidaat.
Oostburg10.30 u. Ds. Founder
Retranchement: 9 u. Ds. Four-
nier.
Schoondijke: 10.15 u. Ds. Scho
penhauer.
Suis: 9.30 u. Ds. Schrale.
St. Anna ter Muiden: 11 u. Ds
Sdhrale.
Waterlandikerkje: 10 u. Ds. Var
Y/peren.
Uzendijke: 10 u., Ds. Doom.
Zuidzande: 10 u. Ds. Ter Beek.
Doopsgezinde Gemeente.
Aardenburg: 10.15 u. Ds. Nolthe
nius.
■Gereformeerde Kerk.
Axel: 10 en 2.30 u. Ds. D. J.
Gouvée.
Hoek (in de Chr. School): 10 en
2.30 u. Ds. Verveen.
Terneuzen: 10 u. en 3 u. Ds. S.
Zwart, van Halfweg.
Zaamslag: 9.30 en 2.30 u. Ds.
Streefkerk, van Wolvega.
Gereformeerde Kerk.
(Vrijgemaakt Art. 31 D.K.O.j®
Hoek: 10 en 2.30 u. Ds. I. van Til
Temeuzen: 10.30 en 3 u. cand.
Moes, van Diever.
dhr. Geref. Kerk.
Zaamslag9-30 en 2.30 u. lees-
dienst.
Gereformeerde Gemeente.
fcioek: 9.30, 2 en 6 u. leesdienst.
Temeuzen: 9.30, 2 en 6 u. lees
dienst.
Oud-Geref. Gemeente.
Temeuzen: 1 en 6 u. Ds. A. de
Keuver.
(Deze diensten worden gehou
den in de Geref. Kerk, Noord-
straat.)
Roemsch-KathoUeke Kerk.
Ciinge: 7, 8,30 en 10 u. H. Missen.
Hulst: 6.30, 7.45, 9 en 10 u. H.H.
Missen.
St. Jansteen: 7.30, 9 en 10.30 u.
H.H. Missen.
Terneuzen: 7, 8.30 en 10 u. H.H.
Missen; 2.30 u. Lof.
Leger des Heils.
Temeuzen: 10 en 20 u. kapt. J.
tfeijnsdijk en Luit. A. de Boer.
AT wil niet zeggen dat de don-
kere zijde des levens in 't Evan
gelie ontkend wordt. Op de mid
dag immers wordt daar het licht
verduisterd en het enige wat nog
te zien is zijn de omtrekken van
het Kruiis.' Maar zie, juist daar
breekt Gods heerlijkheid door.
Achter alle nood tin dood blijkt
een volheid van liefde te zijn die
weg weet met alle verschrikking.
Zo is er dan geen andere blijd
schap dan de blijdschap des Heren.
Ja, Uw Kruis heeft ons
gegeven
Wat ons eeuwig juichen doet.
dele), en Groningen in de tweede
klasse zijn geclassificeerd, terwijl
belangrijke industrieplaatsen als
Enschede, Heerlen (ten dele zelfs
vierde klasse), Maastricht en Til
burg in de derde klasse zrjn on
dergebracht
4. Is de Minister niet van me
ning, dat de nadere uitwerking
der classificatie met name op de
bevolking der genoemde gewes
ten gezien de belangrijke finan
ciële consequenties voor de be
langhebbenden, een minder ge
lukkige indruk moet maken,
zeker nu het onderscheid in ge
meenteklassen is gegrond op de,
zoals bekend, nog al betwiste
overweging-, dat de kosten van
levensonderhoud in gemeenten
van verschillende grootte zeer
uiteenlopen
5. Kan de Minister instemmen
met de mening, dat in bepaalde
industriegebieden als b.v. de mijn
streek en Twente een hogere
classificatie en eventueel een gro
tere uniformiteit voor het gehele
gebied meer voor de hand liggend
is te achten?
6. Is de Minister ten slotte
bereid op korte termijn te bevor
deren, dat wijziging worde aan
gebracht in de algemene maat
regel van bestuur van 5 Juli 1947
waardoor de mogelijkheid zou
worden geopend vóór 1 Juli 1948
■billijk geachte wijzigingen in de
voornoemde klassenindeling aan
te brengen?
Tijdens een rede voor het Co
mité van Belgisch-Nederlands-
Luxemburgse samenwerking te
Haarlem heeft de Belgische Oud-
Minister van Binnenlandse Zaken,
de heer P. van Isacker, Woens
dagavond verklaard, dat hij de op
lossing van het Europese pro
bleem weliswaar op economisch
gebied meende te moeten ver
wachten, doch dat hij de vorming
van een Europese tolunie op dit
moment niet mogelijk achtte.
Hij was zelfs van mening dat
het thans evenmin tot de moge
lijkheden moeten worden gere
kend, dat de in wording zijnde
economische unie der drie kleine
landen de Benelux onder
handelingen zou aanknopen met
Frankrijk om tot verbreding dezer
unie te komen. Hij putte de ar
gumenten daartoe uit het feit, dat
het georojecteerde accoord van
1945, dat 'n economische aaneen
sluiting van België met Frankrijk
voorzag, steeds theorie is geble
ven en dat de lage landen $n
Frankrijk zozeer verschillen in
hun handelspolitiek en hun beleid
Klasse-indeling ouderdoms
voorziening.
„Och, meneer, U praat nu wel
zo erg meelijwekkend over al die
vluchtelingen, die gij gezien hebt
op Uw tocht van Bandoeng naar
Cheribon. U zegt met een lachend
gezicht dat U twee lamme dui
men heeft, doordat U steeds terug
geduimd heeft, naar hen die U
alzo verwelkomden. U heeft er
spijt van dat U geen eten en geen
kleren voor die arme drommels
bij U had. Maar meneer het is
misschien hard gezegd, maar ik
kan zo maar niet direct medelij
den voor hen voelen. Mij staat
Het Tweede Kamerlid Ruys de
Beerenbrouck heeft aan de Minis
ter van Sociale Zaken de volgen
de vragen gesteld:
X. Heeft de Minister kennis
genomen van de grote ontstem- j ^ët beeld van Maart '42 nog maar
ming die door de gemeentek.as- j ai te g-oed voor ogen.
Uekkmg" tot Vdf^^Kiwet11 oude: -Ik hoorde het volk schreeuwen
domsvoorziening, in kringen van met de duimen omhoog: djem-
belanghelbbenden in sommige ge- Pol> orang Belanda moesti pat
westen is verwekt? Jo1- kan nog maar al
2. Kan de Minister mededelen,te goed herinneren de met hyste-
welke maatstaven het college rische haat beladen rampokkende
van rijksbemiddelaars in dezen bij bevolking, die alles wat zij op hun
de vaststelling heeft aangelegd? weg tegenkwamen en dat aan
3. Is het de Minister opgeval- Hollanders toebehoorde, zinneloos
len dat van alle gemeenten ge- vernielde en in brand stak. Ik
legen in de vier Noordoostelijke meneer, ik heb het „genoegen
provincies en de drie Zuidelijke gehad, een paar maanden be-
provincies, er geen enkele in de schermd te zijn geweest door een
eerste klasse is opgenomen en volk dat de Merdeka gekregen
slechts Eindhoven, Geldrop (ten had. Dat deze bescherming foe-
Vergeleken bij wat we de laat
ste jaren op dit gebied hebben te
z'en gekregen, moeten de oorlo
gen van vroeger een bijna ge
moedelijk tijdverdrijf zijn geweest
al w ren ze dan ook wreed ge
noeg. Het element verrassing
speelde een nog veel grotere rol
dan nu. Een goed-geslaagde over
rompeling was immers het werk
van een ogenblik, terwijl de be
legering van een goed-versterkte
stad maanden en zelfs wel jaren
van inspanning kon eisen.
Als sprekend voorbeeld van een
dergelijke goed-geslaagjde over
rompeling geldt voor alle tijden
de overbekende inname van Breda
door middel van een onder een
lading turf verborgen groep sol
daten. W;
Ook Aardenburg is eens bijna
het slachtoffer van een dergelijke
list geworden en slechts door een
gelukkio- toeval kon op het laat
ste ogenblik het gevaar worden
gekeerd.
Het liep tegen het einde van de
80-Jarige Oorlog. De Republiek
der Verenigde Nederlanden was
reeds stevig gevestigd en alleen
schreven:
„De laatste dag van Januari
1641 kwamen de Spanjaarden
zonder gezien te worden, bij mooi
weer, tusschen 10 en 11 uur in de
voormiddag met 4 êi 5000 soldaten,
zowel te voet als te paard, tot
op een uur gaans afstand van de
stad Aardenburg in Vlaanderen,
■met de bedoeling deze stad in te
nemen en te overrompelen. Een
■zeker soldaat, Hans Vileyn, die
gewapend met zijn roer de stad
was uitgewandeld, ontmoette on
geveer 'n musketschot ver buiten
de wallen een Italiaan in linnen
klederen g-ekleed Onder deze boe
renkleding droeg hij echter een
satijnen gewaad en zijden kouseri
De soldaat vermoedde onraad,
nam de Italiaan gevangen en
bracht hem voor de Gouverneur.
Daar bekende de gevangene, dat
enkele wagens onderweg waren,
geladen met in boerenkleding ge
stoken soldaten en ook een wa
gen, waarop zich in vrouwen
kleren gedoste militairen bevon
den. Deze laatste hadden ieder
een korfje aan de hand. gevuld
met granaten, die ze, in de poort
arT de ^grenzen "vaiThet land werd eekomen, in het wachthuis zou-
zo nu en dln gevochten. De den werpen om aldus deze poort
..og zo o niet' te overmeesteren,
cmd-uitslag kon !T Terwijl de Italiaan dez-e beken-
og zo nu en
eind-uitslag k
meer door veranderd worden en
"t stond reeds vast, dat Spanje
ziïn rol hier had uitgespeeld.
In de loop van de oorlog was -
Noordelijk deel van het Graaf
schap Vlaanderen door de Staat
se troepen bezet. Ook Aarden
burg was in handen der Repu
bliek Helemaal veilig was men
echter daar nog niet, want het
abijgelegen Brugge was nog
steeds een Spaans bolwerk.
Tegenwoordig zou men zeggen,
dat Aardenburg in de frontlinie
Op een gegeven ogenblik wilden
de Spanjaarden Aardenburg weer
innemen. Hoe ze zich dat hadden
voorgesteld, werd door een oog
getuige ongeveer als volgt be
stond uit een paar gjspiesde bam
boes, die 's-nachts onder je klam
boe werden gestoken, of een por
tussen je ribben, indien je niet
spontaan genoeg „Merdeka"
schreeuwde, weet U natuurlijk
niet.
Ook de vernederingen die mijn
vrouw en dochters van de vrou
welijke Merdeka-jeugd hebben
moeten ondergaan, zijn U ook
niet bekend. Ik zal het U maai
niet vertellen, want dan mocht
Uw medelijden misschien verdwij
nen." (Spottend gezegd.)
Dit alles kreeg ik te horen van
iemand, die ik mijn bevindingen
van mijn tocht van Bandoeng naar
Cheribon v.v. had verhaald
Ach, ik weet het wel. Ik ben
maar een baroe, ik ken noch het
land, noch het volk en mijn oor
delen zijn uiterst objectief. Toch,
als ik terugdenk aan de tocht, die
ik zo net achter de rug heb, kan
ik niet geloven, dat al die duizen
den langs de weg stonden te hui
chelen Dat zij, omdat zij het zo
„goed" hebben gehad (te oordelen
naar hum schamele kleding en hun
magere verzorgde lichamenver
heugd hun duim, ten teken van
welkom opstaken.
Vijf jaren lang hebben zij onder
de duim gezeten, nu moet dit
duim onder hen, hen omhoog hel
pen op de trap van het leven, tot
welks laatste treden zij in deze
vijf jaren zijn afgedaald.
Ik weet ook, dat miin zegsman
niet stond te huichelen. Er is ge-
rampokt, Belanda's hebben gepat-
jolt, er waren (zijn) bamboes.
Waarom dit alles? of was? (Of
is)i
Maar ook in Holland. Engelana,
en Amerika, welk land ook, woedt
als er gelegenheid is, gerampokt
en die gelegenheid wordt gescha
pen door de chaos in dat land.
Dat velen, door hetgeen dat zij
aan de lijve hebben ondervonden,
met haat geladen zijn, is begrijpe
lijk en heus met onrechtvaardig.
Maar men moet biet gaan genera
liseren, zodat deze haat gevoeld
wordt tegen een heel volk. Indien
onze troepen met haat tegen het
volk het Republikeinse gebied be
treden en van plan zijn, al het de
Hollanders aangedane leed -e
gaan wreken, dan kunnen zij er
beter niet binnentrekken. Het
vallen van slachtoffers, hetgeeii
onvermijdelijk is, kan dan voorko
men worden, want dan trekken zij
op naar het doel, wat toch nooit
te bereiken is.
Dat zij, die al de geschiede gru
weldaden hebben verricht, hun
verdiende straf ftiet zullen ontlo
pen staat v"st. En die enkelen, die
de menselijke gerechtigheid wel
ontduiken, zullen zich toch ééns
moeten verantwoorden.
ten aanzien van de prijzen en lo
nen, dat het hier de coördinatie
zou gelden van twee ongelijke,
grootheden.
De heer Van Isacker kwam tot
deze conclusie aan het slot van
een betoog, dat de noodzakelijk
heid en de wenselijkheid van een
economische unie tussen Neder
land, België en Luxemburg in een
helder licht stelde. Hij wees met
nadruk op het onmogelijke en on
gewenste van een politieke wor
ding, die hij een historische kette
rij noemde, doch liet daarnaast
het belang van de economische
coördinatie der drie landen zwaar
wegen met betrekking tot de po
sitie dezer landen in de wereld.
Constaterend, dat sinds 1940
een grondige ommekeer heeft
plaats gehad in de houding der
regeringen ten aanzien van het
sluiten van een economisch ac
coord, aanvangend met 'n douane
unie en culminerend in een volle
dige economische unie, in de om
standigheden van vandaag een
volstrekte noodzakelijkheid is en
'n logische consequentie betekent
van het feit, dat de politieke en
economische constellatie der drie
landen op het ogenblik vrijwel de
zelfde is.
De koloniale kwestie.
De heer Van Isacker wijdde
een uitvoerige beschouwing aan
de moeilijkheid, die de koloniale
kwestie aan de economische een
wording in de weg heeft gelegd.
Hij vergeleek de verbondenheid
der landen met hun respectievelij
ke overzeese gebiedsdelen die
geheel verschillend is en wees
op de betekenis van Nederlamls-
Indië in de wereldhandel, die veel
groter moet worden genoemd dan
de betekenis ran de Congo. Daar
om achtte spreker het van het
grootste belang, dat er in het ka
der van de drie raden die zijn
opgericht om aan de economische
unie gestalte te geven, een aparte
commissie wordt ingesteld om
het koloniale probleem te ver
werken.
Eveneens wenste hij een com
missie te zien ingesteld voor de
bestudering van het Duitse vraag
stuk, en hij noemde het dringend
noodzakelijk, dat deze commissie
spoedig aan het werk zou gaan.
Daartoe bewees spreker met cij
fers de lacune, die het wegvallen
>/an het Duitse achterland zowel
vot de transitohandel als voor
de afzetmogelijkheden van beide
landen betekent en hij laakte de
Anglo-Amerikaanse houding ten
aanzien van het havenverkeer,
waardoor een groef deel van de
voor Antwerpen en Rotterdam be
stemde transitoverkeer thans nog
over de Duitse havens loopt.
De heer Van Isacker bestreed de
zienswijze, als zouden België en
Nederland complementen zijn, en
als zou daardoor de economische
untie urgent wezen. Hij toonde
aan, dat er van „elkaar aanvul
len" geen sprake is, en dat de
beide landen zowel over een ge-
i' tensiveerde industrie als over
eer agrarisch potentieel beschik-
k*wat hen in die twee op
zichten practisch gelijkwaardig
maukt. Juist die gelijkwaardig
heid ritg hij als het grootste argu
ment voor een economische unie.
Benelux op de derde plaats.
De Benelux zal in de wereld
handel de derde plaats innemen,
na Amerika en Engeland. Thans
staan Nederland en België op de
Zevende en achtste plaats. De ver
groting van de binnenlandse
markt zal de industrie aanmerke
lijk stimuleren en de in beide lan
den bestaande massaproductie op
vangen.
In het opzicht van wereldhandel
staan beide landen op dezelfde
positie: Zij zijn beide wereld
markten -zij zijn samen een en
dezelfde wereldmarkt, die niet
door tariefmuren en restricties
mag worden verdeeld, aldus de
heer Van Isacker.
Spreker besloot met te zeggen:
„Het Europese probleem is niet
van vandaag, doch het is reeds
meer dan 150 jaar oud. Grote
mogendheden hébben getracht het
op te lossen, doch zij voerden de
gewelddadige methode en gingen
er zelf aan ten onder. Thans is de
tijd der kleine naties gekomen.
Zij moeten het niet zoeken op po
litiek terrein daarvoor is de
Europese verdeeldheid te natio-
naal-karakteristiek doch op
het economische gebied, en als zii
op dit terrein een polarisatie kun
nen vormen, die wellicht elders op
het continent navolging vindt,
zullen zij een grote bijdrage heb
ben geleverd tot de wereldvrede"'.
Naar aanleiding van het ver
kort .„Raadsverslag" in Uw blad
van j.l. Zaterdag, een kleine op
merking.
Het komt mij n.l. voor, dat dit
verslag niet geheel juist was
Onze Evangelisatie-commissie
had gevraagd om naast het aan
bieden van Bijbels en andere
Christelijke lectuur vanuit de
Bijbelkiosk, ook enkele Christe
lijke liederen door middel van een
luidspreker ten gehore te mogen
brengen en wel, op gepaste wijze
en alleen als daar behoorlijk ge
legenheid voor was.
U schreef echter, dat wjj dqor
die liederen „het rumoer der ker
mis wilden overschreeuwen", en
wij kunnen niet geloven, dat dit
zó in de Raad meegedeeld is.
Mocht dit echter wèl zo medè-
gedeeld zijn, dan geldt onze op
merking niet Uw verslag maar
dengene die ons verzoek ten on
rechte geheel verkeerd begrepen
en weergegeven heeft.
P. VAN OVERiBEEKE,
Secretaris v. d. Evangelisatie-
Commissie der 'Gereformeerde
Kerk.
De staking der Schotse mijn
werkers (12 a 18 duizend) heeft
Woensdag een nieuw aspect ge
kregen, daar de kleine groep, die
de staking te Blantyre in La-
eenstemming
Naar de Duitse nieuwsdienst
in de Britse zóne meldt, hebben
de hoofden van de vluchtelingen-
bureaux in de Brits-Amerikaanse
zone zich tot de Duitse Minister-
President van Rij,niland-Westfalen
gewend met het verzoek om de
Geallieerde autoriteiten in te
lichten over de .ongewoon
ernstige" situatie, die ontstaas
is door de „onophoudelijke stroom
vluchtelingen, die van de Sovjet
zone naar de Westelijke zones
komt".
Naar werd verklaard, hebben
de Duitse autoriteiten onvoldoen
de macht om de toestand, waar
van de gevolgen gedurende de
winter „onberekenbaar" zouden
zijn, meester te worden.
De Britse zee- en luchtstrijd
krachten, die belast zijn met de
bewaking van de Palestijnse kust,
zijn gealarmeerd, daar een Brits
Schip, dat zich in volle zee be-
narkshire begon,
heeft besloten het werk te her- vindt, melding heeft gemaakt van
vatten. Zij deed een beroep op de I 4 a 6 kleine schepen, die trachten
andere stakers haar voorbeeld te de kust te bereiken,
volgen.
tenis deed. kwamen inderdaad
wagens met „boeren en boerin
nen" aangereden, niet vermoeden
de, dat de bezetting der stad op
de hoogte was van hun komst
en plannen. Toen ze dicht genoeg
genaderd waren, loste men vier
kanonschoten op hen,, zodat ze
begrepen, dat ze ontdekt waren
waarop ze vluchtten."
Deze troepen waren bij nacht
per schip van Brugge naai Dam
me gebracht en hadden Aarden
burg zo dicht kunnen naderen,
zonder dat landlieden de bezet
ting waren komen verwittigen.
Deze aanslag is ontdekt gewor
den de 31ste Januari 1641 om elf
ur voormiddags.
Het te Batavia versclaijnende
ochtendblad „Nieuwsgier" deelt
mede, dat Gani, vice-Premier der
Republiek thans zetelt in het huis
aan Pegangsaan te Batavia, waar
vroeger Sjahrir woonde. Gani
beschouwt zich zelf als contact
persoon, en dit huis is thans het
verzamelpunt der Republikeinse
élite. Tevens heeft Gani daar
een kantoortje ingericht waar- hij
sach bezig houdt met deblokke
ring te verkrijgen van de 2 yz
millioen Republikeinse guldens en
*t omstreeks halve millioen Ned.-
Indische geld dat bij de aanvang
der politie-actie in beslag werd
genomen.
In verband met het bericht van
U. P., dat volgens verklaring van
Sjahrir in de V. S. de Nederlan
ders verantwoordelijk zijn voor de
opleving van het communisme in
Indonesië merkte Gani op: „Men
moet natuurlijk werkelijkheid en
propaganda goed uit elkaar hou
den." De „Nieuwsgier" vindt dit
inderdaad een goede raad.
Een liefdes-roman
van BBRTA RUCK.
gi9) (Nadruk verboden.)
Het spijt mij, dat onze landen
met elkaar in oorlog zijn!" zei
de Duitse zeeman met een wel
sprekende blik.
Neen, die vriendelijkheid, waar
mee Muriel de krijgsgevangenen
was gaan aanspreken, wus geen
vredelievend verlangen naar ver
broedering alleen maar een
nieuw staaltje van haar ongenees
lijke zucht tot coquetteren!
,Ja, het spijt mij óók erg!" zei
ze' luchtig en vlot. „Die oorlog
wordt zo vervelend als t zo lang"
duurt! Er zijn hoe langer hoe
meer dingen, die je gewoonweg
niet meer kunt krijgen! 't Kan
me heus geen steek schelen of
Engeland wint of Duitsland
als 't maar uit is, zodat je weer
'behoorlijk comfortabel kimt le
ven!"
Dat ging nu toch werkelijk wel
een beetje te ver! Ik kon me dan
ook niet weerhouden, verontwaar
digd in het Engels te zeggen:
„O! Hoe kun je zulke dingen zeg
gen! Tegen een Duitser! O, Mu
riel
Maar nog vóór ik met mijn uit
val klaar was, riep een andere
stem haar naam en nog heel
wat scherper dan ik gedaan had
„Muriel!"
Het was de stem van kapitein
Holiday.
Verdiept, als we waren in hei.
volgen van Muriel's gesprek met
de gevangene, hadden we niet
gehoord, hoe de lichte dog-cart
achter de he^ kwam aanrijden.
Dick Holiday stuurde; zijn vriend
kolonel Fielding, zat naast hem.
■Hij sprong er uit, toen Dick
Holiday het paard tot staan
bracht.
„Goede middag, mijnheer Price,
zei Dick Holiday. Mijn hart be
gon onzinnig te bonzen, toen hij
i TT»1nnlif/v*
Harry Truman, de President
der Verenigde Staten, heeft aan
gekondigd, dat hij tijdens de be
sprekingen met de leiders van het
Amerikaanse coingres op Maan
dag aanstaande streven zal naar
onmiddellijke actie met betrek
king tot de directe behoeften var.
Europa.
Hg zeide te hopen, dat de
fondsen, benodigd om Europa voor
koude en honger te behoeden, ver
kregen zouden kunnen worden
zonder bijeenroeping van het con
gres voor een bijzondere zitting.
Het Amsterdamse Bijzonder
Gerechtshof deed gistermorgen
öitspraak ip een der meest tia-
gische zaken, die dit hof tot
op heden heeft behandeld. De
verdachte in dit proces, he, 23-
jarige Joodse meisje Rosalie R„
werd in 1943 gearresteerd, doen
ontkwam aan deportatie omdat
de beruchte S. D-agent Mozer
onder haar bekoring kwam en
haar in vrijheid stelde Zij werd
ecliter ondergebracht in de Jeker-
straat, waar Ans van Fiik en
Branca Simons woonden. leger, uoa}am.
wil en dank leerde Rosalie hier
„het vak" Joden in de val te lon
ken. Ook onderhield zij een nau
we relate met Mozer, die vele
malen arrestaties van Joden,
waarmee Rosalie niets te maken
had, op haar naam senreef. opaal
de S. D.-chefs over haar optreden
als V-vrouw tevreden zouden zijn.
Nadat Rosalie er begin 1944
tenslotte in geslaagd was een on-
derduikersadres te vinden bij Nij
megen, je we es zij de ondergrond
se beweging- grote diensten door
o.a. munitie dwars door de Duit
se linies naar bezet gebied te
brengen.
De advocaat-fiscaal, Mr. Ge-
linck, eiste tegen haar op 12
September een gevangenisstraf
van vier jaar en ontzetting u't
beide kiesrechten voor de tijd van
tien jaar.
Het hof nam de tragische om
standigheden, waaronder hei
Joodse meisje reeds op zeer
jeugdige leeftijd voor grote pro
blemen gesteld werd in aanmer
king en veroordeelde haar tot
twee jaar en zes maanden met
aftrek zonder ontzetting uit df
rechten.
De slechte oogst van dit jaar.
vooral wat graan betreft, geeft
voor de komende winter in het
algemeen weinig hoop op verbe
tering van de Europese voedsel
situatie. In vele streken zal de
toestand zelfs slechter worden
dan voorheen het geval was. E>
zal honger geleden worden, wan
neer men al niet het woord hon
gersnood zal moeten gebruiken.
Teneinde de huidige rantsoenen
te handhaven heeft Frankrijk 90
millioen hl graan nodig. Door de
ongunstige weersomstandigheden
is de graanoogst dit jaar in Frank
er" k zeer slecht. Toch had de
Franse regering tot voor kort
nog met een oogst van 40 mil
lioen hl gerekend. De oogst is
echter slechter uitgevallen dan
men van officiële zijde verwacht
/lad. Bovendien heeft de ervaring
geleerd, dat de Franse boeren
;elangrijke hoeveelheden brood
graan voor kippen- ep varkens
voer achterhouden, en dat prach
tige officiële redevoeringen daar
aan niet veel kunnen veranderen.
Op het socialistische congies
in Lyon deed de Minister van
Voedselvoorziening Pineau een
voorstel volgens hetwelk de re
gering beslag zou leggen op de
gehele Franse graanoogst Na
een levendig debat werd di" voor
uaa ja ui saiSuoo i&i[ aoop lajs
grote meerderheid van stemmen
aangenomen. Het zal echter wel
blijken, dat het moeilijker is alle
graanvoorraden in beslag t.e ne
men, dan een meerderheid van
stemmen t.e winnen voor een der
gelijk voorstel.
De Minister van Landbouw,
Tangu Prigent, heeft zijn kabi
netschef naar Amerika gedele
geerd met de opdracht, bij het
Ministerie van Landbouw in de
Verenigde Staten en bij het inter
nationale comité voor de voedsel
crisis aan te dringen op levering
van massale hoeveelheden brood-
grcanl Vanaf September zou de
Franse Regering maandelijks
millioen hl graan uit Amerika
willen importeren. Deze hoeveel
heid maakt -van de hoeveel
heid broodgraan uit, die absoluut
ïoodzakelijk is cm de rantsoenen
te handhaven.
In Italië betwijfelt men ernstig
of het mogelijk zal zijn de le
vensmiddelenrantsoenen op het
huidige peil te hrvndhaven. Deze
rantsoenen bedroegen principieel
in Milaan b.v. voor een familie
van 5 personen per week 13 kg
brood, 2,25 ke meelwaren, 3,2
„Hallo, neef Dick," riep ze hem
luchtig toe, zonder een voet te
verzetten. „Wat kun jij toch al
tijd koddig-onverwacht opduiken
en verdwijnen, net als de Dood in
de poppenkast! Moeder en ik
dachten vast en zeker, dat we
je pas over twee dagen verwach
ten konden! Kreeg" je heimwee,
ja? En hoe maakt Londen 't?
„Het staat nog steeds op de
zelfde plaats," antwoordde haar
neef droog. Hij was blijkbaar niet
'n de stemming om grapjes te
maken. „Stap nu in, Muriel."
Muriel drentelde het hekje uit.
„Je schijnt niet in een al te nest
humeur teruggekomen te zjjn",
merkte ze op. Toen keerde ze zich
om en wuifde met haar wit-ge-
handschoend handje coquet naar
de Duitser, met wie ze zich zo
even onderhouden had.
Ik zag hoe Dick Holiday haar
strait aankeek. Ze lachte, terwijl
ze tergend nog een paar secon-
me salueerde. Er kwam echter den bij het wagentje bleef staan
geen glimlach op zijn bruin ge- talmen, eer ze haar voet op de
zicht trede zette.
.Stap In, Muriel," zei hij. „Ik „Kijk me toch niet zo foeilijk
zal je naar huis terugrijden." aan," zei ze tegen hem. „Ik weet
Kolonel Fielding, die me heel wel, dat je me gezegd hebt, dat
wat vriendelijker had begroet, ik die Duitsers met rust moet
hield het hekje voor Muriel open. laten, maar ik heb je aangekon-
Maar Muriel liet hen rustig op digd dat ik toch eens een praat
vaar wachten. je met ze zou maken en dat heb
ik gedaan. Het is gebeurd, mijn
heer ®ick;" Ze keek hem coquet
aan. „En dit zijn vreselijk aardige
Duitsers, zodat ik het niet graag
gemist zou hebban. Ik heb aller
gezelligst geoabbeld met die aar
dige zeeman met z'n mooie blau
we ogen. Ik zal 't nog wel eens
meer doen, denk ik."
Dick zei niets meer. Hij stak
haar zwijgend de hand toe om
haar in het'wagentje te helpen,
sprong er toen zelf in en nam de
teugelg Elisabeth's „valkenier"
was met één vlugge beweging
naast hem en maake inderhaast
nog een grimas tegen mij, die
moest betekenen: „Nou-nou, dat
zal er spannen!"
Ze reden weg.
Price en ik liepen samen ver
der naar 't weiland, waar de koe
en het kalf graasden, die naar
de boerderij teruggebracht moes
ten worden.
„Lieve deugd, wat was kapitein
Holiday boos op juffrouw Elvey,"
zei de goedige reus. „Ik heb hem
nog nooit zó zien kijken."
Natuurlijk was hij boos geweest!
Het was waarschijnlijk zijn eer
ste teleurstelling in Muriel. Mis
schien had hij haar nog nooit eer
der op heterdaad betrapt bij flir
ten en aanstellerij. Het was op
een uur .afstand te zien geweest,
dat Muriel's „babbeltje" met de
knappe zeeman niet uitsluitend
menslievende belangstelling was
Ik was er vaster dan ooit van
overtuigd, dat zij „hét" meisje
was, waar hij zijn zinnen op ge
zet had!
,,'t Was niet, omdat 't Duitsers
waren," peinsde Price hardop
verder. „Zó is de kapitein niet.
Maar juffrouw Muriel kan wel
er is wat ergwat erg liefjes
doen, als het helemaal nergens
voor nodig is... En misschien had
de kapitein ook wel juist ver
staan, wat ze daar 't laatst tegen
die snuiter zeiwaar u ook zo
boos om scheen te worden..'t
Zijn anders beste jongens, alle
maal'. Geen haar kwaad b(j
En daar had de heer Price ge
lijk in, althans wat drie van zijn
vier Duitse helpers betrof. De
vierde
Zoals hij zelf na afloop van het
geval hoofdschuddend en verbijs
terd zei:
„Wie had dat nu kunnen den
ken? Ik zou het nooit in d r
eeuwig van die man gedacht heb
ben; nee heus niet
Maar laat ik geregeld vertel
len, wat er gebeurde.
(Wordt vervolgd.)
kg rijst, 5 liter melk, V4 liter
olie, 750 gr suiker en 400 gram
boter. De winter is in Italië zeer
streng geweest, later woedden er
stormen en hadden er overstro
mingen plaats, juist op het ogen
blik, dat het ontkiemende zaad
mooi weer nodig had. In de stre
ken van Italië, die het ergst ge
troffen zijn, houdt men rekening
met het wegvallen van 60 van
de oogst.
In Polen vonden in het voorjaar
„rote overstromingen plaats,
daarna viel een langdurige droog
te in De Poolse landbouw is na
de verwoestingen van de oorlog
en bij de primitieve verhoudingen
van het land slecht met land
bouwgereedschappen uitgerust er
de in Amerika bestelde land
bouwmachines komen niet zo
regelmatig als men verwachtte.
Dit geb-ek aan gereedschappen
handicapt in grote mate de m
principe zeer vlijtige Poolse hoe
ren Bovendien is in de leveran
ties van levensmiddelen door de
ONRRA stagnatie ontstaan. Zo
doende bestaan er in Polen geen
vooruitzichten oj> een verhoging
der levensmiddelenrantsoenen
voor de oogst in 194-8. Waar
schijnlijk zullen er veel minder
gerantsoeneerde en vrije levens
middelen voorradig zijn dan vorig
jaar. Men houdt er rekening
mede, dat de caloriën hoeveel
heid tot 1600 caloriën per hoofd
der "bevolking zal dalen.
In Hongarije werdén in de loop
van deze zomer de broodrantsoe
nen met 50 gram verminderd.
-Het gemiddelde broodrantsoen
bedraagt op het ogenblik slechts
100 gram per dag; degenen, die
zware arbeid ve: richten, krijgen
meer. De graanvoorraden in de
steden zijn opgeteerd. Ook in
Hongarije heeft de oogst dit jaar
onder de ongunstige weersom
standigheden geleden. Men rekent
met het wegvallen van 70.000 ton.
Om de vermoedelijk cp het land
nog vastgehouden voorraden te
voorschijn te brengen heeft het
Hongaarse ministerie van uana-
buuw -zojuist de huidige prijs voor
broodgraan verdubbeld. Gelukkig-
bezit Hongarije nog genoeg vet.
Op dit punt bevindt het zich in
een bijzonder bevoorrechte positie.
In Joego-fSlavië is de situatue
in de gebieden van 3osnië, Her-
zegowina, Montenegro en Mace
donië ongunstig. In dit onvrucht
bare Ibergland&Thap is groente-
verbour/ bijna niet mogelijk, ue
bevolking is dus op broodgraan
aangewezen als voedsel. Eten
slechte graanoogst staat hier ge
lijk met een catastrophe. Op het
ogenblik bedraagt het gemiddel
de broodrantsoen in deze streken
190 gram per dag en per hoofd.
Verder heeft de landbevolking
maandelijks recht op 300 gram
olie of vet en 150 gram su.ker
per hoofd. Jacht en' visvangst,
leveren waar het maar enigszins
mogelijk is, een welkome aanvul-
l!ng op de rantsoenen.
Dit ovczieht over de voedsel-
tc stand van enige der bela^-
riikste agrarische landen van
Europa stemt niet direct tot op
timisme!. Op het Iberisch Schier
eiland lijdt de grote volksmassa
reeds honger gedurende area
Engeland's voedseltoestand sP
het ogenblik slechter dan ged"
rende de oorlog en de Mokka
De slechte voedseltoestand
Duitsland is 'algemeen gekend-
In het grootste gedeelte
Europa staat, zoals bet zich
aanzien een hongerwm
de deur. In ieder gevai
met een lange periode van ™oed
ontberingen rekenen. Het is s gn
zich daaraan bewust te
zich op de Tiardheid in nnên
om de£e beter te boven te kun
komen.
(Nadruk verboden.) Unices Pre83-
