i
u
I
u
Debat over' de Regeringsverklaring.
De handelsconferentie te Genève
r
WERELDNIEUWS^
tl
A
ia
J N
3
"I
VRIJDAG 26 SEPTEMBER 1947.
Verklaring
van Dr. Van Mook.
Italië en Finland spoedig
toegelaten tot V. N.?
Het voorstel betreffende^een
commissie voor vrede en
veiligheid
Crew's verklaring ten
gunste van 3 Japanse
oorlogsmisdadigers
Cholera-epidemie in. de
Nijldelta
Keizer Herohito onschuldig
aan het ontketenen van de
oorlog in de Stillen Oceaan?
Britse protestnota aan
Bulgarije
Massamoord in Pendsjaab
Onderhandelingen over de
Joden van de „Exodus"
NEDERLANDS
Legercommuniqué
De toestand in Palestina.
lli
dl
te-
n<j
el
i 1
en
r n
I
I
in' II
II
I
s'
I
f !lg|
4
3| ssj
Frankering bij Abonnement - Temeuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Vrijdag
avond
Hier en daar lichte regen.
Veel bewolking, doch slechts
op enkele plaatsen wat lichte
regen. Matige, tijdelijk vrij
krachtige, N.-O. wind.. Onge
veer dezelfde temperatuur als
gisteren.
3de Jaargang No. 615.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Temeuzen
Advertentieprijs
per mm 10 ct.- miniman
per advertence IJBÊ.
Inzending advert/ rtl—
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties!
5 regels 60 ct; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit BhA
10 ct. meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
De Tweede Kamer is gisteren
middag te één uur wederom
bijeengekomen voor voortzetting
der beraadslaging over de Rege
ringsverklaring.
Hierbij wordt tevens aan de
orde gesteld de motie van orde
van de heer De Groot es. (C.P.
N.)' betreffende het ontwerpen
van een voorstel voor een nieuw
politiek accoord met de Indone
sische Republiek en handhaving
van de Commissie-Generaal.
'De heer Logeman n (Arb.)
licht de houding zijner partij
tegenover de revolutie der Repu
bliek Indonesië toe, een revolutie,
welke door zijn partij niet wordt
goedgekeurd, maar wel begre
pen. Het nationale vrijheidsstre-
ven heeft zijn innerlijke recht
vaardiging, maar bovendien is het
noodzakelijk te begrijpen in welk
historisch moment het vrrjheids-
stieven is komen te liggen.
Aan de liquidatie der koloniale
verhouding dient bijstand ver
leend te worden.
Spr. waardeert de, aangekon
digde Grondwetsherziening ten
einde de politieke manoeuvreer-
vrijl.eid te vergroten
Spr. zou wensen, dat Nederland
zich durfde spiegelen aan het
British Empire op dit punt.
Vervolgens betoogt sprdat
de erkenning der emancipatie van
Indonesië niet is los te maken
van de definitieve emancipatie
van gans Azië. Het is gevaar
lijk te spelen met het denkbeeld,
dat wij waar wij hebben volge
houden aan de incompetentie van
de Veiligheidsraad elk ogen
blik ons zouden kunnen onttrek
ken aan ons onwelgevallige be
slissingen van de Raad. Om
practische redenen van verant
woordelijkheid en om juridische
redenen acht hij dit gevaarlijk.
Overigens merkt spr. op. dat
heb -proces waarvoor we in In
donesië staan alle kenmerken
draagt, dié niet eigen zijn aan
binnenlandse kwesties.
Verder dient rekening gehou
den te worden met de beperktheid
onzer middelen In afhankelijkheid
van de andere factoren, die op dit
probleem inwerken.
In de aanvullende doelom
schrijving in de Regeringsverkla
ring ziet spreker een aanduiding
van onvastheid van het Rege
ringsbeleid. Hij vraagt overleg
ging van kaarten van Java en
Sumatra, waarop de bezette ge
bieden zijn ingetekend, omdat hij
vreest, dat het bezette gebied'
groter is dan nodig was.
De heer Logemann vraagt of
de heizetting niet te oppervlak
kig is, in venband waarmede hij
wijst op het te lang blijven heer
sen van onveiligheid en het voort
zetten van vernielingen enz in
het bezette gebied
Wij zijn oprecht dankbaar, zei-
de spreker, dat de in de Rege
ringsverklaring beschreven span
ning door het Kabinet op de enig
juiste wijze is opgelost. Thans
moet uien politiek verder komen.
De toon "van de Regeringsver
klaring vindt spr. weinig opbou-
werd. Aan het slot geeft de
Regering zonder geloof en ver
trouwen té kennen, dat zij aan
het Internationale overleg zal
deelnemen. De commissie van
drie zal echter zo sterk mogelijk
in ons werk betrokken moeten
worden.
Dr. Van Mock heeft gisteren op
een persconferentie verklaard.
da£ de Nederlandse voorwaarden
voor een overeenkomst met de
Republiek nog geheel dezelfde
zijn als die, welke Nederland
stelde voor de politionele actie op
Java begon.
Volgens welingelichte kringen,
die de vorderingen van de onder
handelingen tussen de grote mo
gendheden over de toelating van
nieuwe leden tot de V. N. van
nabij géheslaan, zullen Italië en
Finland wellicht reeds tijdens de
huidige zitting van de algemene
vergadering als lid van de V. N.
worden toegelaten.
Donderdag, zo meende men in
betrouwbare kringen, zal de Vei
ligheidsraad besluiten Italië en
Finland zonder verwijl las lid te
doen toelaten.
Men
eisen:
moet uitgaan van drie
1. «Er moet eindelijk recht en
veiligheid komen;
2. De mogelijkheid van vrije
ujitspraak van cte bevolking oer
bezette gebieden en 3. ook bij
terugbrenging in de Republiek
voorlopig internationaal toezicht
op recht en veiligheid in de Staat
na overdracht.
Oost-Indonesdë en Borneo be
sprekend betoogt spr. dat duide
lijk gemaakt moet worden, dat
het niet de bedoeling is met de
federatie alvast op weg te gaan
zonder de Republiek.
Z.i. verdient de Commissie-Ge
neraal grote waardering voor haar
politieke scheppingsvermogen.
Welk orgaan, vraagt hij, zal
Nederland in de Commissie van
drie vertegenwoordigen.
De motie-De Groot is voor
sprekers fractie bepaaldelijk on
aanvaardbaar.
De heer Zandt (S.G.) gaat uit
voerig de toestanden in de Repu
bliek na. Spr. betreurt het, dat
de actie niet tot Djocja is voort
gezet. Hij vraagt o.m. met welke
opdracht Dr. Van Mook naar In-
dië is teruggekeerd, wat zijn rejs
naar de Ver. Staten heeft uitge
werkt, of hij overeenkomsten
heeft afgesloten. Verder wenst hij
o.a. te vernemen of Ministers op
een partijcongres mededelingen
hebben gedaan, welke aan de Ka
mer zijn onthouden en voorts wat
de Regering bedoelt met construc
tieve elementen.
De heer Stokvis (C.P.N.) be
toogt aan de hand van een uit
lating van de Minister van Over
zeese Gebiedsdelen, dat Nederland
in Indonesië geen feitelijke macht
heeit en volkenrechtelijk dus geen
souvereiniteit. De feitelijke macht
berust bij de Republiek, dat bete
kent, dat de souvereiniteit bij de
Republiek berust.
Ten aanzien van de Veiligheids
raad geldt dat de competentie
van de Veiligheidsraad boven el
ke twijfel verheven is.
De Minister-President, Dr. Beel,
verzoekt de beantwoording tot
morgen te mogen uitstellen.
Besloten wordt dit verzoek in
te willigen. De Minister-President
zal te lef uur zijn rede aanvan
gen.
De redactiecommissie van de
conferentie voor handel en werk-1
gelegenheid der Ver. Naties heeft
overeenstemming bereikt over de
tekst van 3 documenten, welke
de voornaamste principes van het
Handvest voor de internationale
handel een voorlopig effect geeft.
Het voornaamste daarvan is een
algemene overeenkomst omtrent
tarieven en handel, waarin de
essentiële principes van het pnt-
werp-Handvest zijn vervat, dat
zal worden voorgelegd aan de
wereld-handelsconferentie, die op
21 November te Havanna geopend
zal worden.
Een essentieel onderdeel van de
overeenkomst omvat multilaterale
tariefsconcessies waartoe op deze
conferentie besloten is. Het is de
bedoeling dat een voorlopig effect
zal worden gegeven aan de alge
mene overeenkomst per 1 Dec.
na de ondertekening van het pro
tocol door de 7 voornaamste han
delstanden der wereld. Engeland,
de V. S.„ Frankrijk, Canada, Aus
tralië, België, Luxemburg en
Nederland, op 18 November a.s.
De andere 12 te Genève ver
tegenwoordigde landen kunnen
tekenen vóór 1 Maart van het
volgend jaar. Het van kracht
worden van het protocol en de
overeenkomst inzake de wereld
handel ini haar geheel is afhan
kelijk van het geraken uit de
Naar verluidt is het plan van
Marshall, de Amerikaanse Minis
ter van Buitenlandse Zaken, om
een permanente commissie voor
vrede en veiligheid in te stellen,
in de vorm van een gedetailleerd
ontwerp gereed gekomen en zal
het Donderdag ter bestudering
aan de afgevaardigden vande
algemene vergadering worden
voorgelegd. Het zal door John
Foster Dulles bij de politieke com
missie worden ingediend.
Het ontwerp omschrijft nauw
keurig de onderwerpen, die voor
deze nieuwe commissie gebracht
moeten worden, ten einde critiek,
dat een dergelijke commissie eer
der een orgaan zal zijn, waardoor
moeilijkheden worden geschar?
te - voorkomen. Het tracht tevens
te verzekeren, dat de commissie
een practi^ch orgaan zal zijn voor
het behouden van de vrede en niet
een forum voor het voeren van
propaganda.
Teneinde de beschuldiging van
Wisjinsky, dat de commissie de
bevoegdheden van de Veiligheids
raad tot zich trekt, te ontgaan,
worden de bevoegdheden van de
commissie zeer duidelijk omschre
ven. Men kan echter niet aan
vaarden, dat de Veiligheidsraad
alleen de verantwoordelijkheid
voor de vrede en veiligheid van de
wereld draagt. De commissie
heeft tot taak: 1. Toestanden en
geschillen die de vriendschappehj-
ke betrekkingen tussen de landen
benadelen, te onderzoeken. 2. De
landen aan te bevelen een vreed
zame regeling voor hun geschillen
te zoeken. 3. De Veiligheidsraad
aan te bevelen op te treden.
impasse, die er tussen Engeland
en de V. S. is ontstaan met be
trekking tot de imperiale prefe-
nenjtiële rechten en de Ameri
kaanse tarieven.
Het internationale militaire
tribunaal voor het Verre Oosten
heeft de beëedigde verklaring van
Joseph Grew, voormalig ambas
sadeur der V. S. in Japan, ten
gunste van drie der 28 beklaag
den in het proces tegen Japanse
oorlogsmisdadigers dat ver
leden jaar April geopend werd
van de hand gewezen. In de ver
klaring wordt gezegd, dat de
voormalige Japanse Premiers Kil-
tsjiro, Hiranoema en Koki Hi-
rota en de vroegere Minister van
Buitenlandse Zaken en ambas
sadeur in Engeland, Namoroe
Sjigemitsoe, „absoluut tegen
oorlog waren en alles gedaan
hebben bm hem te voorkomen."
In de Nijldelta is een ernstige
cholera-epidemie utgebroken. De
voornaamste haarden bevinden
zich tussen Cairo en het Suez-ka-
naal. Tot nu toe zijn 90 °,'o van
de gevallen dodelijk.
De Regering heeft verstrekken
de maatregelen getroffen om uit
breiding der epidemie te voorko
men. Het hele gebied is afgezet
en alle verkeer stilgelegd. De
omwonende bevolking is verplicht
zich te laten inenten.
In deze tijd wordt juist een
bedevaart gehouden naar Mekka.
Duizenden Mohammedanen trek
ken dan door Egypte.
De afgezette zone begint onge
veer tien kilometer ten Noorden
en ten Oosten van Cairo.
onbevestigde berichten te Amrit-
sar beloopt het aantal doden
1200 en zijn 400 personen gëwond.
Alle verkeer van réfugiés tussen
Oost- en West-Pendsjaarb is tijde
lijk stopgezet, aldus melden be
richten uit New Delhi.
De procureur-generaal bij het
gerechtshof voor oorlogsmisdaden
te Tokio, Joseph Keenan, heeft
verklaard, dat Keizer Hirohito
van Japan onschuldig is aan het
ontketenen van de oorlog in de
Stille Oceaan,
Een getuige a décharge, die
door Keenan aan een kruisver
hoor werd onderworpen, zeide,
dat de Keizer zich krachtig tegen
voortzetting van de oorlog had
gekant, doch niet hij machte was
geweest de aanval op Pearl Har
bour te verhinderen.
De prbcureur verklaarde, dat
de Japanse Generaals, die thans
voor het hof terecht staan, het
Japanse volk in de waan ge
bracht hebben, dat de Keizer
achter hen stond.
Een woordvoerder van het Brit
se ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft meegedeeld, dat En
geland in een nota aan de rege
ring van Bulgarije krachtig heeft
geprotesteerd tegen de executie
van Petkof.
Woensdag zijn 600 overleven
den'onder wie 400 gewonden
van de trein met vluchtelingen,
die Maandagavond nabij Amritsar
in Oost-Pendsjaab (India) werd
aangevallen, te 'Lahore in West-
Piendsjaab (Pakistan) aangeko
men. De overlevenden verklaar
den, dat Sikhs aan beide zijden
van de spoorlijn het vuur op de
trein openden en dat het gevecht
drie uur duurde.
Volgens verklaring der over
levenden zouden 7000 personen
Zondag in deze trein uit New
Delhi vertrokken zijn. Dit cijfer
is volgens Reuters correspondent,
d'e de overlevenden interv'ewde,
echter onwaarschijnlijk. Volgens
Tussen de regeringen van Frank
rijk en Groot-Brittannië hebben
„technische besprekingen" plaats
gehad over een regeling waarbij
Frankrijk aan alle 4550 joden van
het illegale immigrantenschip
„Exodus 1947'' asyl zou verlenen.
Een voorwaarde is echter, dat
geen enkele jood 'gedwongen wordt
naar Frankrijk te gaan Intussen
'zijn deze joden door de Engelsen
in Duitse kampen ondergebracht.
In verhand met het feit, dat de
door de Engelsen te Hamburg
ontscheepte Joden desgewenst een
asyl in Frankrijk zullen kunnen
vinden,, heeft hun leider, Morde-
chai Jtosman, verklaard, dat noch
hij noch zijn commissie' iemand
zou willen verhinderen naar
Frankrijk te gaan op utnodiging
van de Franse regering. Hij was
van mening, dat sommigen het
aanbod zouden accepteren.
Van officiële zijde wordt mede
gedeeld, dat de Nederlandse ver
liezen voor zover bekend op 24
September bedroegen: 5 gesneu
velden en 15 gewonden. Op West-
Java hebben Nederlandse troepen
benden verdreven bij Pisapgan
Wetan ten Noordoost van Tang-
gerang, in de kampong Tjilengka
aan de Wijnkoopsbaai en Pena-
nagan ten Zuidoosten van Soeka-
boemi. Een Republikeinse troep
heeft een aanval ondernomen na
bij Kalipondak, 20 km ten Wes
ten van Cherifoon. E3en Neder
lands detachement in Tjamalaka
in het gebied van Bandoeng heeft
aan aanval afgeslagen.
Op Midden-Java hadden Repu
blikeinse aanvallen plaats op een
Nederlands detachement bij Wan-
gon benoorden Tjilatjap en bij
Ketangoenan bezuiden Tegal.
Op Oost-Java zijn Nederlandse
patrouilles beschoten in de om
geving van Loemadjang, Banjoe-
wangi en Malang. Eten Neder
landse patrouille verdreef ten.
Zuiden van Loemadjang 100 man.
Op Sumatra in het gebied van
Medan zijn bij Kabandjalie en
Loeboekpakan terroristen ver
dreven. Onder de gesneuvelden
bevond zich een Japannees. Bij
Bindjai schoten Republikeinen
met geweren op badende mili
tairen.
Voor de eerste maal heeft een
ernstige botsing plaats gehad tus
sen leden van het Joodse onder
grondse legei, de Haganah, en de
verzetsgroep Irgoen. Twee groe
pen, ieder van ongeveer 30 man.
hebben elkaar in de nacht van
Woensdag op Donderdag brj Re-
hovoth met vuurwapens en hand
granaten bestookt. Toen de po
litie tussen beide kwam, gingen
de strijders op de vlucht, hun ge
wonden meevoerend. Leden van
de Haganah beweren, dat de Ir
goen getracht heeft een Ameri
kaanse officier van de Haganah
te ontvoeren.
De Prins-regent van België
heeft ter ere van het bezoek van
de Iraakse regent en kroonprins
aan België in het paleis te Brus
sel een lunch aangeboden, waar
aan behalve de Regent van Irak
en zijn gevolg en talrijke minis
ters en gezanten ook de Neder
landse ambassadeur te Brussel
aanzat.
De Chicago Tribune heeft
het plan opgevat een schuilkelder,
van gewapend beton voor 3000
personen ih het sousterrein van
haar gebouw te laten bouwen,
„teneinde de employé's en huur
ders ingeval van atoombomaan
vallen bescherming te bieden."
Voor de hoofdingang vap
het hoofdkwartier der Italiaanse
communistische partij te Milaan
is een bom ontploft, die de hall
verwoestte en vele vensters in
wijde omtrek. Persoonlijke onge
lukken hebbei» zich niet voorge
daan.
De niéuwe Hongaarse re
gering onder leiding van Lajos
Dinnyes (partij der Kleine Boe
ren) is door president Tildy ge
ïnstalleerd. De politieke crisis,
welke dreigde als gevolg van
wrijving tussen de communisten
th de overige partijen, wordt ge
acht overwonnen te zijn.
De Italiaanse politie heeft
twee Belgen en drie Joego-Sla-
ven gearresteerd, die ervan ver
dacht worden deel uit te maken
van een internationale smokkel
bende. Juwelen en buitenlandse
betalingsmiddelen ter waarde van
95 m'llidln lire zijn in beslag ge
nomen.
Volgens de Duitse nieuws
dienst in de Britse zóne is het
leven van enkele lijders aan kin
derverlamming met behulp van
ijzeren longen uit Amerika geredl
S'nds begin Juli ziin in Berlijn
meer dan 1000 gevallen van k!n-
derverlamming en 82 sterfgeval
len in verband daarmede gecon
stateerd.
Radio Stockholm meldt, dat
aldaar tussen Zweden en Bulga
rije een overeenkomst inzake han
dels- en financiële betrekkingen
is getekend. De handelsbespre
kingen tussen Zweden en Tsje-
cho-Slowakije, die enige weken
geleden zijn onderbroken, zullen
deze week te Paag worden her
vat.
Van officiële rijde te Ka-
ratsji wordt gemeld, dat hij de
aanval op een trein met Moham
medaanse vluchtelingen welke
enkele dagen geleden bij Amrit
sar plaats vond, 3000 personen
gedood zijn of vermist worden en
1000 personen verwondingen op
liepen.
Het dagelijks bestuur van de
Franse socialistische partij heeft
besloten een „scherp protest"
te laten horen tegen de terecht
stelling van de Bulgaarse oppo
sitieleider Petkof. De formule
ring van het protest is opgedra
gen aan het bureau van de socia
listische partij.
De Britse schatkist .maakt
bekend, dat met ingang van 1
October a.s. de beperkingen op
de invoer in Groot-Brittannië van
Franse en Belgische francs, Ne
derlandse guldens, Oostenrijkse
schillingen, Duitse Marken, Noor
se kronen en Italiaanse en Tri-
politaanse lires zullen worden
opgeheven.
Een convooj' vluchtelingen
uit de Pendsjaab bestaande uit
3500 Sikhs en Hindoes, is op de
we? naar India twee maal aan
gevallen'. Slechts twee duizend
vluchtelingen zijn in Ind a aan
gekomen. 1500 vluchtelingen zijn
vermoord, ook werden 150 meis
jes uit dit convooi ontvoerd,
ring verzcht.
Op onze administratie
liggen voor belanghebben
den ter inzage de passa
gierslijsten van de m s.
„Oranje" en „Poelau Laut".
rtj
rnj
ai
lea
•iej
:ge
n
tet
1
iel
■n<]
alj
ii|
e
5
UM
W
-HL
dd
dil
di.
rei
d<
1 j
cÉ
?nl
7,1
Jhi r
rdj dl
mg ig|
;n rol
zei
hl!
■ad '.Dl
te. da|
rei 'O
reJ uit]
vd e
"ar \i
n
)di* ire
i 1 de
tel
>ori
e
Ga
o\
at I
vVOl
hi hel
t.
U' le-v
ir
P
rq
va
.in
ïi
iei»
<e- m
aij ?ei|
til
de,
jr I
bel
ïw
iea
na
ar) :e
rz\ 5r|
efl
|V
>in
i0j
HZ