d q s| Het DODENBOEK van Auschwitz. Stichting Herstel Zeeland 1945 Adoptie van Nederlandse zeeschepen Distributienienws II 1 I d Kerknieuws Dossierstukken gelicht Sport Luikse metaalarbeiders hervatten het werk 11 <1 li] tJ dl Z<] irl I I tij ilql De studie welke de heren Dr. L. Landsberger, Mr. A. de Haas en K. Selowsky van het informa tiebureau van het\Nederlandscihe Roode Kruis van de Jodendepor taties hebben gemaakt, heeft ge leid tot de bewerking van de ge schiedenis van de naar Auschwitz weggevoerde joden. Het eerste deel van deze publi catie is thans uitgekomen onder de titel „Het dodenboek van Auschwitz". De heer Treurniet van het Rijksbureau voor Oor logsdocumentatie in Den Haag heeft het dodenboek van Ausch witz medegenomen uit het con centratiekamp Buchenwald, waar hij heeft vertoefd en waarheen „het boek van Auschwitz" was meegesleept. Het boek is een deel van de overlijdensregisters der gemeen te Auschwitz en heeft betrekking op het tijdperk van 28 September 1942 tot en met 2 October 1942, dus 5 dagen. Opgenomen zijn de registratienummers 31501 tot en met 33000, d.wjz. precies 1500 sterfgevallen. Dit cijfer is geens zins identiek met het werkelijk aantal overledenen. De schrijf kamer kon echter niet meer ver werken. Gemiddeld werden 300 sterfgevallen per dag ingeschre ven. De overblijivenden werden over latere dagen resp. maanden verdeeld. Bovendien zijn de men sen. die onmiddellijk bij aankomst werden vergast, niet in deze boe ken ingeschreven. Het dodenboek, dat naar Ne derland werd medegenomen is ge merkt als band 22; het had dus reeds 21 voorgangers met in totaal 31.500 nummers (dit is precies 21 maal 1500). De con clusie ligt dus voor de hand aldus de uitgave dat bij 300 in schrijvingen per dag, dus vijf dgen per deel, deze documen tatie 21 maal 5 dagen ofwel 105 dagen vroeger begint. Dit is om streeks 20 Juni 1942 (de eerste deportatietrein uit Nederland arriveerde omstreeks een maand later). Er zijn derhalve in drie maanden rond 30.000 slachtoffers alleen reeds geregistreerd. De in deel 22 ingeschreven do den kwamen uit België, Duits land. Frankrijk, Joego-Slavië, Nederland, Oostenrijk, Polen, Rusland en Tsjecho-Slowakije. Bij elk geval is een doodsoorzaak opgegeven. Deze opgaven waren meestal fictief b.v. influenza, longontsteking, hartzwakte bij darmcatarr, algemene lichaams- zwiakte enz. In de regel dus af fecties van longen, hart en dar men. Zoals reeds vermeld: de joden, die onmiddellijk bij aankomst werden vergast, zijn niet in deze boeken ingeschreven. De joden, die eerst in het kamp waren op genomen en later werden vergast, werden in een bijzondere karto- theek geplaatst en daar geken merkt met „S B" sonderhehand- lung), hetgeen beduide „vergast". Deze bijzondere kartotheek werd opgeborgen in de „Politi- sche Abteilung" van Auschwitz en daar bij gedeelten van tijd tot tijd vernietigd. Derhalve zijn in het dodenboek alleen die joden in- CONFERENTIE „KERK EN VREDE." De conferentie, welke de ge loofsgemeenschap „Kerk en Vre de" in het Indisch Instituut Za terdag en Zondag werd gehouden, is Zaterdagmiddag door Ds. J. J. Buskes Jr geopend. Na een ver welkoming van de buitenlandse gasten Prof. Suegmund Schultze uit Zuerich en Percy Bartlett uit Londen, wekte Ds. Buskes op tot bezinning en zelfoverwinning, tot een innerlijk bouwen aan de ge loofsgemeenschap „Kerk en Vre de." Hij sprak voorts over de houding van „Kerk en Vrede," ten onzichte van de Indonesische kwes tie ingenomen. Zij schaart zich aan de zijde van hen, die het vrij- heidsverlangen in Indonesië als zedelijk gerechtvaardigd zien. „Kerk en Vrede" zal niet ophou den te getuigen, dat ook in de verhouding van Nederland en In donesië geweld slechts stoffelijke en geestelijke ellende.brengen kan. Daarna sprak Ds. Hinlopen van Amstelveen over het onderwerp: „Kerk en Oorlog," of, zoals hij zeide: Kerk en de zelfvernietiging der mensheid. „In de Kerk is gro tendeels de oorlog als vanzelf sprekend aanvaard. Rom. Is wordt telkens weer gehanteerd. Maar op de weg naar de atoombom is ergens het punt. waar het zwaard tevergeefs gedragen wordt. Van oorlog kan ook niet meer worden gesproken. Het is geworden tot een infernaat vernietigingsbedrijf. Het zal voortaan altijd zijn: „zelf moord", aldus spreker, die ver volgde: .Do kerk behoort een te genoffensief te openen. Zij moet zijn de militia Christi. Door de diabolische vemietigingsindustrie kan geen enkel gevaar, noch van nationaal-socialisme, noch van communisme of Islam, werkelijk worden overwonnen. „Oorlog" is een misdrijf tegenover de mens heid en een zonde tegenover God, en zonde kan nimmer plicht zijn", eindigde Ds Hinlopen. geschreven, die op een andere en bijzondere wijze om het leven zijn gebracht (doodgeranseld, doodge schoten, enz., of aan uitputting of ziekte bezweken). Van 1 Maart 1943 af zijn evenwel ook deze joden niet meer in de dodenboe ken ingeschreven. Van de in deel 22 ingeschreven 1500 slachtoffers zijn er 256 uit Nederland (allen joden: 174 mannen en 82 vrou wen). De ingeschreven slacht offers hebben na aankomst in Auschwitz nog slechts 4 tot 72 dagen geleefd. Op 22 Augustus 1941 was het aantal voljoden in Nederland 140.552. Ten aanzien van de na de bezetting overgebleven joden onbreekt een juiste statistiek. Velen zijn er na de hittere erva ringen huiverig voor, ergens als jood geregistreerd te staan. Een groot aantal js geëmigreerd, o.m. vooral de jeugdigen na de be vrijding hebben zich als „vol-jood" t/n 31 Dec. 1945 opgegeven 21.074 personen. Hiervan waren immer gedeporteerd (omdat zij ondergedoken of gemengd geruwd ".aren) 16.224 personen. Van Je deportatie zijn teruggekeerd 5450 j'jcen, (incl. 918 personen, die in Wcsterbork waren achtergeble ven). Wanneer men bij dit aantal van IJ .674 personen, aldus nog steeds het rapport, een zeer ruim marge van jodgn voegt, die na 1945 nog zijn gerepatrieerd, naar het bui tenland zijn ontsnapt en daar ge bleven en van hen, die zich niet hebben aangemeld, dan komt men op een aantal geredden van ten hoogste 30.000. Van de 140.552 „vol-joden." zijn er dus tenminste 110.552 om het leven gebracht. Twee feiten trekken de aan dacht: van de teruggekeerden is het aantal vrouwen veel groter dan dat der mannen. De mensen 'boven de leeftijd van 50 jaar en de jeugd tot ca. 16 jaar zijn vrijwel geheel uitge roeid. In het geheel zijn er 98 depor tatietreinen vertrokken. Van 26 dezer treinen is niemand terug gekeerd. Het hevel tot vergassing kwam uit Berlijn van het „iSicherheits- hauptamt". De sterkte van het kamp werd regelmatig naar Ber lijn gerapporteerd, zodat men daar precies op de hoogte was van de aan- en afvoer. Van 2 Nov. 1944 af moesten op bevel van Berlijn de vergas singen worden gestaakt. Inder daad werd sedert die datum geen vergassing meer toegepast. De S.S. vertelde, dajt het bevel uit Berlijn was gegeven, omdat het buitenland met repressailles dreigde, Van de 60.000 personen, die met 67 treinen naar Auschwitz zijn gebracht, zijn er slechts 500 als teruggekeerd bekend. De over eenkomstige cijfers van het kamp Sobilbor zijn 34000 en 19. Verdeling restant gelden Upt Bestuur der Stichting Her stel Zeeland 1945, aangevuld met vertegenwoordigers van de Stich ting Hulpactie Sflheldeinonden en I van het Provinciaal Bestuur van Nederlands Volksherstel, kwam in vergadering hijeen ter verde ling van het nog aanwezige res tant van het Fonds Scheldemon- den, ten bedrage van 18.380. Voorts stond nog ter verdeling de reserve van de post „Kleuter onderwijs," bedragende 7.500. Laatstbedoeld bedrag werd be stemd als volgt: 1. Biggekerke (Ghr. Bew. -school in oprichting 2. Cadzand (Gem. Bew. school) 3. 's-Heer-Arendskerke (Chr. Kleuterschool) 4. Koudekerke (Chr. Bew. school) 5. St. Maartensdijk (Gem. Bewaarschool) 6. Middelburg (R. K. Bew. school) 7. Re nesse (Gem. Bew. school in oprichting) 8. Retrenchement (Gem. Bew. school in oprichting) 9. Rilland-Bath (Openb. Bew. school) 10. Scherpenisse (Openb. Kleuterschool in oprichting) 11. Serooskerke (W.) (Chr. Bew. school) 12. Veere (Bew. school in opr.) 13. Zierikzee (Burgerbew. school) 500 750 250 450 500 650 650 750 450 650 250 900 750 7.500 Het bedrag ad 18.380 werd verdeeld als volgt: 1. Aan de Stichting voor de Lamdib. in Zeeland bijdrage in de kosten aank. veestapel proef- hedr. op Walcheren 5.000 2. Aan het Zeeuws Oom. tot rehabilitatie van minder valide arbeids kracht. tJh.v. de ontw. en tewerkst., oorlogs slachtoffers daaronder toegrepen, in Zeeland 3. Aan 't Kraamcentrum W. Zeeuws-Vlaanderen t.b.v. uitbouw van diens werkzaamheden 4. Aan ver. „Kindenzorg" te Middelburg t.b.v. de herinr. harer tehuizen,,, 5. Aan de gemeenten Aardenburg en Sluis elk 2.500 voor aanleg v. sportveld, c.q. ande re sportdoeleinden 6. Aan Sticht. Nw. Wal cheren voor de bomen- actie, het restant ad 4.000 2.000 2.000 5.000 380 heren van het Comité Schelde- monden. In onderling overleg is getracht voor de gelden, in totaal bedragende 306.000, een zo goed mogelijke bestemming- te vinden. De reactie in de Provincie heeft aangetoond, dat de keuze van de objecten een gelukkige is geweest en nog tot in lengte van jaren van de activiteit en het medele ven van het Comité Scheldemon- den zullen getuigen. Van de me dedeling van de Voorzitter van de Stichting Hulpactie Scheldemon- den de heer Van Dellen, dat de acties der Stichting nog niet be ëindigd zijn en binnenkort weer ter hand zullen worden genomen, werd uiteraard met grote instem ming- kennis genomen. Indertijd hebben we bericht, dat de Adjunct-Secretaris van het Tribünêial te Leeuwarden, Mr. J. van der M„ uit pijn functie was ontheven wegens het feit, dat hij uit het doscier-Erink stukken heeft (gelicht en in strijd met zijn instructie als Commissaris verho ren heeft afgenomen in kampen en woonhuizen. Zaterdag werd voor 't Ambte narengerecht het beroep van Mr. Van der M. behandeld, tegen het besluit van de President van het Tribunaal, Mr. K. Bijlstra van 21 Mei j.l„ waarbij Mr. yan der M. met ingang van 10 Mei 1947 werd ontslagen. Nadat Mr. Van der M. zijn be roep had toegelicht, verkreeg d raadsman Mr. F. C. Stoop het woord, die na een uitvoerig plei dooi op formele gronden tot ver- nietiigng van het ontslag conclu deerde. Mr. B(jlsma voerde aan, dat uit het dossier-Brink stukken werden gelicht ter voorkoming van ver volging van genoemde Brink. Hij nam aan, dat Mr. Van der M. het onderzoek met de he^te bedoelin gen was begonnen, doch dat hij gefaald heeft in het juiste mid del. Mr. Bijlsma concludeerde tot handhaving van het ontslag. De uitspraak werd tot over drie we ken bepaald. VOETBAL. 'NEDERLANDZWITSERLAND 6—2. In een overvol stadion (er wa ren 54.000 bezoekers) heeft het Nederlands elftal een onverwach te grote overwinniing behaald op het Zwitserse elftal, dat nog kort geleden het Engelse elftal met il4 klopte. i Helaas leek. het of de Herfst haar intrede aankondigde, want bijna de gehele wedstrijd stroom de de regen over de spelers en de 'toeschouwers, die geen plaatsje op de overdekte tribune konden bemachtigen. Dat een scheids rechter van een jandenwedstrijd het nodig achtte het spel te on derbreken, zal wel niet dikwijls zijn voorgekomen. In de eerste helft heeft het Ne derlandse doel lang onder zware druk gestaan van de Zwitserse 'aanvallen, tot de Oranje-voorhoe de opluchting brengt en het mid den-trio tot het doelgebied der gasten doordringt en als de toe schouwers reeds juichen over een zeker schijnend doelpunt, als de bal over de Zwitserse doelman in het doel zal verdwijnen, weet een Zwitserse achterspeler nog juist de hal weg te werken, doch de bal "komt 'bij Lenstra, die thans onhoudbaar langs Corodi in het net jaagt. Nog enkele minuten zijn voor de rukt te spelen als. onze doel man Kraak verrast wordt door 'd schot van de Zwitser Maillard, die in buitenspelpositie staat. 11. De tweede helft zal echter de verrassing brengen en hierin wordt de zo hechte Zwitserse ver dediging volkomen door de Oran je-voorhoede overspeeld. Het was een lust te ziien welk een fijn tac tisch en productief spel de nog jeugdige Nederlandse voorhoede ten toon spreidde. Van de outlijn vlak naast hst doel zet Lenstra hoog voor en Wilkes kopt het tweede Neder landse doelpunt langs Corrodi. Thans komt onze voohoede op volle toeren en vier minuten later zorgt Rijvers na fijn combinatie spel van Draeger en Wilkes voor het derde doelpunt. Als een Zwitserse speler even buiten het strafschopgebied de bal met de hand bewerkt, plaatst Van Stoffelen naar Van Dijk, die inkopt, doch buitenspel staat. Nauwelijks is de vrije trap ge daan of onze voorhoede komt weer opzetten. Draeger speelt .e bal mooi vrij en het is 41. De Zwitserse spelers zijn ont moedigd, temeer daar de Oranje voorhoede aanval op aanval op- houwt. Als Van der Binden en Van Stoffelen elkaar niet hegrijpen, komt er opluchting voor de Zwit sers, want de Zwitserse aanvoer der Amado zet het leder huiten bereik van Kraak in het Neder landse doel (4—2). Een minuut later raakt een Zwitsers schot in het strafschopgebied de hand van een onzer verdedigers en de Fran se scheidsrechter De la Salie wijst naar het beruchte punt. Bickei plaatst zich achter het leder en met een geweldig schot vliegt de bal via de bovenlat weer het veld in, die weer door Bickei overgeschoten wordt. Hiermede maakte deze internationaal ech ter een fout, want hij mag de bai niet $oor de tweede maal spelen vóórdat een andere speler de bal heeft aangeraakt. Goed samenspel van Van Dijk en Draeger stelt Rijvers in staat om er 52 van te maken. Nog eenmaal kunnen de toe schouwers voor een doelpunt jui chen als kort voor het einde Wil kes het halve dozijn volmaakt, waarmede de eindstand is bereikt (6—2). 18.380 Voor de stichting der proef- boerderijen op Schouwen-Duive- land en Walcheren werd reeds 130.000 toegezegd. Aan het eind der vergadering bracht de Voorzitter, Jhr. Mr.t Quarles van Ufford, nogmaals de dank van Zeeland over aan de De arbeiders der Luikse me taalnijverheid hebben op grond van het accoord, dat Donderdag tot stand is gekomen, Zaterdag morgen het werk hervat. Het betrof hier meer dan 16.000# ar beiders. Onlangs heeft de N.E.V.A.S. de Nederl. Vereniging tot Adoptie van Schepen, het 150e schip ge adopteerd ten behoeve van de Hudsonschool te Amsterdam, die de „Noordaim" van de Holland- Amerika-lrjn onder haar hoede heeft genomen. De N.E.V.A.S. die op 23 No vember werd opgericht, stelt zich ten doel, bij de jeugd meer be langstelling voor de Nederlandse zeevaart te kweken. De vereni ging tracht dit doel te bereiken, door een schip van de Koninklijke Marine, de koopvaardij of de vis serij te laten adopteren door een school of een jeugdgroep. De be doeling is, dat er zich een leven dig contact gaat ontwikkelen tussen de opvarenden van een Nederlapds schip en de betrokken school of jeugdgroep. Onder leiding van de NE.V.A.S. wordt een onderlinge briefwisse ling onderhouden, waarbij de jeugd vragen Kan stellen, terwijl de bemanning van de Nederland se schepen het een en ander ver telt over haar ervaringen enz. Op gezette tijden schrijven de leerlingen aan de schepelingen terwijl deze omgekeerd op hun beurt een brief naar de scholieren schrijven. Het contact behoeft echter niet alleen schriftelijk te zijn. Zo worden ook wederzijdse 1 bezoeken georganiseerd. Nu eens brengen de leerlingen een bezoek aan het door hen geadopteerde schip, dan weer komen de opva rende de school eens bezoeken en vertellen bij die gelegenheid het een en ander van hun indrukken, of geven bijzonderheden over het schip. Aan de N.E.V.AjS. is elke poli tieke strekking vreemd, zij beoogt slechts „de jeugd een maritieme visie bij te brengen". De N.E. V.A.S. ondervindt hij haar stre ven grote steun van de reders en van de zeevarenden. Er bestaat bij de verschillende schepen veel belangstelling om geadopteerd te worden en als het eenmaal zover is zorgen de bemanningen er wel voor. dat het contact met hun jonge vrienden in orde komt. Zij schrijven lange dikwijls ge- illustreerde brieven waarin zij de jeugd, behalve veel wetens waardigs ook vele gegevens toe zenden. die van belang zijn bij geschiedenis- en aardrijkskunde lessen. Wanneer een school een Neder lands schip wenst te adopteren, kan zii zich richten tót het secre tariaat van de N.E.V.A.S., post bus 158 te Schiedam, dat er dan ook voor zorgt, dat het contact met een schip of zelfs met een, bepaald, door de betrokken school gewenst schip tot stand komt. Itfat brengt Je «Ü«mda« DINSDAG 23 SEPTEMBER. HILVERSUM I. 8.00 Nieuws; 8.15 Pluk de dag; 9.00 Lichtba ken; 9.30 Gram.; 10.40 Voor dracht; 10.50 Gram.; 12.03 Piano; 12.33 Orkest zonder naam; 13.00 Niws.; 13.20 Verv. Ork. z. naam; 13.50 Gram.; 14.30 Onder ons; 15.00 Gram.; 16.00 De Zonne bloem; 16.30 Na schooltijd; 16.45 Gram.; 17.05 Pianokwartet; 17.45 Rijk Overzee; 18.00 Volksliede- renkwartet; 18.30 Ned. Strijdkr.; 19.20 Gram.; 20.00 Nws.; 20.12 De gewone, man; 20.20 Radio Philh. Orkest; 21.45 Lezing; 22.00 Garm.22.15 Avondgebed; 22.30 Nws.; 22.45 Kamermuziek; 23.35 Gram. HILVERSUM II. 8.00 Nieuws; 8.15 Gram.; 9.15 Morgenwijding; 9.35 Arbeidsvit.10.35 Gram.; 12.00 Ens. Jetty Cantor; 13.00 Nwts.; 13.15 The Skymasters; 14.00 Met naald en schaar; 14.30 Report. Herdenkingsbijeenkomst in de Ridderzaal; 16.05 Gram.; 16.40 De Schoolbel; 17.00 Zang klasse; 17.30 Nador Bela; 18.00 Nws.; 18.15 Tom Erich; 18.30 R.V.U.; 19.05 Bernard Person; 19.15 Gram.; 20.00 Nws.; 20.15 Bonte Dinsdagavondtrein; 21.30 Contact; 22.15 Buitenl. overz. 22.30 Piano; 23.00 Nws.; 23.15 Gram. BELGIË—ENGELAND. De interland wedstrijd België Engeland, die Zondagmiddag in het Heysel-stadion te Brussel ge speeld werd ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de Kon. Belgische Voetbalbond, is geëin digd in een 52 overwinning voor de Engelsen. Met rust was de stand 13 in het voordeel van Engeland. NOORWEGEN—(DENEMARKEN De landenwedstrijd Noorwegen Denemarken, welke te Oslo ge houden werd, is door Denemarken met 3'5 gewonnen. ROEMENIË— TSJECHO-SLOWAKIJE. De te Boekarest gespeelde lan denwedstrijd RoemeniëTsjecho- Slowakije werd door Tsjecho-Slo wakije gewonnen met 62. Bij de rust was de stand 31 voor Tsjecho-Slowakije. KORFBAL. LuctorZeelandia 6*1. Luctor behaalde Zaterdag op haar terrein In een vrij fors ge- j speelde wedstrijd een flinke 61 overwinning op Zeelandia uit Hansweert. Na een aanvankelijk gelijk- opgaand spel, wist Luctor de lei ding te nemen, maar kort darop had" Zeelandia de hal in de korf. Hoewel Luctor iets meer in de aanval was, bleef succes voorlopig uit, doch even voor de rust her nam de thuisclub de leiding. In de tweede helft trad Luctor meer op de voorgrond en Zeelan dia kon niet verhinderen, dat dit uitgedrukt werd in vier doelpun ten, waartegenover de gasten geen enkel doelpunt konden plaatsen. Indien Luctor haar laatste uitwedstrijd tegen Unitas to Kloe- tinge wint, heeft zij 't kampioen schap in haar afdeling behaald. Het Centraal Distributiekan toor deelt mede, dat voortaan transportrijwielen compleet met banden zullen worden afgeleverd. Transportrijwielen met banden bij de distributiediensten wor den aangevraagd onder overleg ging van een bereidverklaring van een fabrikant of grossier, waaruit blijkt, dat deze in staat is door bemiddeling van een' met name te noemen kleinhandelaar, een transportrijwiel met banden te leveren. Uiteraard moet de aanvrager voldoen aan de nor men, welke voor de verstrekking van een transportrrjwiel zijn ge steld. GELDIGHEIDSDUUR RANTSOENBONNEN SERIE E. De rantsoenibonnen van de serie E zijn na Zaterdag 27 Septemiber a.s. niet meer geldig. Na die da tum zijn voor voedingsmiddelen, tabak en zeepartikelen uitsluitend de rantsoenbonnen van de serie G geldig. Verhoging winterprijs VOOR KIPPENEIEREN. Toen in Maart 1947 de nieuwe maximum prijzen voor kippen eieren werden vastgesteld, is er reeds rekening meegehouden, dat deze prijzen in het najaar ver- i hoogd zouden moeten worden. De l pluimveehouders worden daardoor in staat gesteld extra-kosten aan de verzorging der kippen te be- steden, waardoor de productie in de wintermaanden wordt gestimu leerd. Op 21 Sept. is deze prijs- I verhoging ingegaan. De maximum i producenten-prijs is nu van 1,96 op 2,28 per kg af bedrijf pluim veehouder gebracht. Voor de consument stijgen de maximumprijzen met 2 cent per stuk. Deze prijzen worden dus; klasse 1: 18 ct.; klasse 2: 17 ct.; klasse 3; 16 ct.; klasse 4: 15 ct.; klasse 5; 14 ct.; klasse 6: \1Vi ct. De prijsverhogirfg geldt tot i 3 Januari 1948. i'tl in ai ie] ge p inj ;ui ei 0É •it ei nd ell Hl V n .e! ai j lij tc ;n ;iii ni id dl ig n ra :t en ig se a il' a< te ei e vü ill da us* ;e| e. iv er at vol 1 hi lie ür lev .r te 31 in o ,et ie ar li1 *e 5t r in l ?ei| De LW eg nf ar :e I I •;erl ïill in| efl o £S] i>in OJ az Tl3

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1947 | | pagina 3