Dr. Van Mook naar de V. S. vertrokken wereldnieuws; U m ijl a i Riitoer fl. H. de Koninoin door de Residentie Beschietingen van Nederlandse patrouilles Interview Sultan van Pontianak r v. If S'« -Yl Australië in de Gom. van Drie Ti' iki e! II efi [f MAANDAG 8 SEPTEMBER 1947. Geruchten over burgerstrijd in Joego-Slavië Delegaties uit Amerika vertrokken I De verdwijning van Dr Paul Vloedgolf in Okinawa Taak der Consuls Griekse guerilia-strijders willen^ zich naar V.tN. laten afvaardigen Observatorium v. Greenwich l*""""' wordt verplaatst De Palestijnse kwestie m ai r ï«l P lie ïi r H >n 8 d F' >r >|p| re. ifTr „d m va E" I f! Fl feil filiate HeU ro| irw ;er PL fl !t( I tr| r 34 F 'V n vv sf V ~s Frankering bij Mmnnement - Temeuzen WEERSVERWACHTING medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot Maan dagavond. Weinig afkoeling. In de loop van de dag tijde lijk wat toenemende bewolking met enkele verspreide buien. Weinig wind; ongeveer dezelf de temperatuur als gisteren. DE VRIJE ZEEUW 3de Jaargang No. 599. Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen Advertentieprijs: per mm 10 ct.; miniimjal per advertentie J 1,09, Inzendingen advertentie» tot des namiddags 4 mar. Rubriek kl. advertentie^ 15 regels 60 ct.; iedere regel meer 12 cent. 'Ver melding brieven onder nr. Bur. van dit Blad 10 ct. meer. Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal. Zaterdag maakte H.M. de Ko ningin een rijtoer door de Resi dentie,, waarbij Zij door talloos vele Hagenaars werd toegejuicht. De Koningin was gekleed in grij ze mantel en witte hoed. Zij nam naast de chauffeur plaats, terwijl zich achter in de auto bevonden Mevrouw L. de Beaufort geboren Van Hardenbroek, Dame du Pa lais, en Kapitein J. C. Buehr- mann, Adjudant van de Koningin. In de stoet reden voorts mee de Burgemeester van Den Haag, Mr. W. A. J. Visser, de waarnemend hoofdcommissaris, de heer G. "W. Valken, vergezeld van hoofdin specteur J. F. E. Hopman. Een erewacht van Indische padvinders had zich vopr het „Huis ten Bosch" opgesteld. Vóór het vertrek van Hare Ma jesteit wuifden van achter een venster de Prinsesjes Margriet en Irene de verzamelde menigte toe. Langs de weg die de Koningin nam, werd druk gevlagd. Op de Schenkkade stonden bij de Rooms- Kathcljeke kerk dé oi4derwijzJe- ressen van de Zusterschool met de leerlingen opgesteld. Op het Oranjeplein bood een klein meis je, op de arm van haar moeder gezeten, de Koningin een bou quet aan. In net Ziekenhuis Zuidwal ver drongen zich de patiënten en ver pleegsters voor de» ramen, toen de stoet arriveerde, en een aantal patiënten was in rolstoelen naar buiten gebracht. Een uur nadat de Koningin was uitgereden, keerde Zij op het „Huis ten Bosch" terug en groet te, alvorens naar binnen te gaan, de mensenmenigte, die Haar luide toejuichte, zeer hartelijk. Op onze administratie liggen voor belanghebben den ter inzage de passa gierslijsten van het m.s. Nieuw-Holland" NED. ACTIE-COMMUNIQUE. Het Nederlandse communiqué van Zaterdag meldt, dat Republi keinse strijdgroepen door het op werpen van wegversperringen en de beschieting van Nederlandse patrouilles trachten de pacifica tie van de bevrijde gebieden te bemoeilijken. In West-Java leed een gewa pende sabotage-groep, die bij Ramlbetan betrapt werdi bij het vernielen van een brug, gevoelige verliezen. 12 km ten Noord- Oosten van Boemiajoe Midden- Java) werd belftige tegenstand van een groep van 200 Republi keinen gebroken. In verband met deze actie worden aanzien lijke verliezen van de Republikei nen gerapporteerd. Het commu- niiqué meldt wederom tal van be schietingen, waartegen door de Nederlandse troepen is opgetre den en waarbij de Republikeinen veelal verliezen leden. In bet communiqué van 3 Sep tember worden als Nederlandse verliezen nog opgegeven: 5 ge sneuvelden en 28 gewonden. Aan het officiële legercommu niqué wordt nog het volgende ontleend. Sinds de opgave van 3 September zijn 5 Nederlandse soldaten' gesneuveld en 28 ge wond. In West-Java verjoeg een Blijkens een bekendmaking van Radio Djokjakarta, heeft Soekarno Zaterdagmorgen aan Charles - Eaton de consul-gene raal van Ausltpralië, medegedeeld dat de regering van de Repu bliek besloten heeft zich in de commissie van drie door Austra lië te doen vertegenwoordigen Nederlandse patrouille vijf sabo teurs nabij Soekamanah, 8 km ten Zuiden van Serpong. Tjibatoe en Bajongbrong ten Zuidwesten van Garoet werden door republikei nen beschoten. 10 Kilometer ten Noorden van Wangon leden Re publikeinen die een Nederlandse patrouille met mortieren en mi- trailleurvuur beschoten, aanzien lijke verliezen. Te Poewokerto, Poenbalingga, Poerwaredja werd gevochten; het gebied ten Noordoosten van De- mak en Tempet werd gezuiverd. Bij zuiveringsacties ten Noord oosten van Salatiga werd op enige tegenstand gestuit. Bij zui veringsacties ten Noordoosten in Oost-Java, 8 km ten Noordwesten van Loemadjang werd een Neder landse patrouille beschoten met mortieren én geweren. Te Pa- soeroean werd een kazerne be schoten. Op Madoera werd 5 km ten Noorden van Pamekasan een Nederlandse patrouille onder vuur genomen. Op Sumatra werd Habandjahe in het gebied van Medan met mortieren beschoten. Voorts hadden acties van sluip schutters plaats. Ten Westen van Bindjai werd met mortieren geschoten. In het gebied van Palembang vond te Sekrjoe een zuiveringsacti^plaats. Ten Wes tell van L^^Bwerd opgetreden tegen teruj^pFende Republikein se terror! stem De Milaanse krant „Corriere Lombardo" publiceert berichten die via Triest uit Belgrado af komstig zouden zijn en welke handelen ever een beweerde strijd van anti-Tito-partisanen in Joego Slavië. Kolonel Palosevacs, de op volger van Generaal Michailo- witsj, zou aan het hoofd staan van 20.000 man in Zuidelijk Joe go-Slavië en 50.000 man in Kroa tië en zou beschikken over „zwa re artillerie en andere zware wa pens". Vergezeld van het hoofd van de Regerings-voorlia|htingsdienst te Batavia, Mr. Dr. J. Ozinga, is Za terdagavond om 19.15 uur de Lui- tenant-Gouverneur-Generaal van Nederlands Oost Indië, Dr. H. J. van Mook, van Schiphol per K. L. M.-vliegtuig naar New York ver trokken. Vlak voor zijn vertrek deelde de Landvoogd aan enkele journalisten op 't vliegveld mede, dat hij van plan is slechts enkele dagen in Amerika te blijven. Hij heeft althans zijn retourbiljet voor Zaterdag a.s. geboekt. Hij zegde de journalisten toe na zijn terugkomst in Den Haag een vrij uitvoerige verklaring te zullen afleggen. Tenslotte ligt het in Dr. Van Mook's bedoeling drie dagen daarna weer naar Batavia terug te keren. Gevraagd naar het doel van zijn reis, antwoordde de Gouv.-Gen. omzichtig, dat dit in hoofdzaak voor het plegen van overleg was met de Nederlandse Ambassadeur in de V.S., Mr. Van Kleffens, die hij in verband met het door deze Nederlandse vertegenwoordiger ;bij de Veiligheidsraad te voeren be leid ten opzichte van Indonesië persoonlijk volledig op de hoogte wenst te stellen. Voorts hoopt Dr. Van Mo]pk besprekingen te voeren met de Amerikaanse Mi nister van Buitenlandse Zaken! De Oost-Indonesische en West- Borneose delegaties, zomede Dr. Koets zijn met een K.D.M.-vlieg tuig van het vliegveld Laguardia naar Amsterdam.vertrokken. Naar zij aan Aneta mededeel den, keerden zij met gemengde gevoelens terug omdat zij niet ge hoord waren door de Veiligheids raad. Zij waren echter tevreden over de besprekingen, die zij in Amerika gevoerd hadden. Presi dent Soekawati zeide: „Het be zoek heeft onze zaak geen scha de gedaan." De Sultan vin Pon- tiar.ak deelde mede, dat hij per soonlijk tevreden was. Generaal Marshall en met Sir Herbert Evatt, de Australische vertegenwoordiger bij de Veilig heidsraad en tevens Australisch Minister van Buitenlandse Zaken. „Het is moeilijk voor mij u hier tot uw algehele voldoening te woord te staan", zo voegde de Landvoogd de verslaggevers ver volgens toe, „omdat ik niet over de besprekingen van de afgelopen dagen mag uitwijden, daar dit hoogstens tot de competentie van de Regering behoort. Wel kan ik- u zeggen, dat er een zeer grote mate van overeenstemming is be reikt." Voor het overige zal het Nederlandse publiek eerst de ver gadering' in de Kamer van de vol gende week dienen af te wachten. Dr. Van hjlook ontkende ten stelligste, dat er plannen zouden zijn tot vervanging van de over eenkomst van Linggadjati door een nieuwe overeenkomst, die dan onder de ogen van een door de Veiligheidsraad aangewezen com missie zou worden getekend. „In grote lijnen" zo zeide hij, „blijft r Linggadjati de basis waarop de Regering haar politieke gedrags lijn bouwt." Hij geloofde niet in direct contact met de TJ.N.O. te zullen komen; wel was hij van plan het Amerikaanse publiek via pers en door persoonlijke redevoe ringen voor Amerikaanse radio stations op de hoogte te stellen van de huidige stand van zaken. Niet op eigen voorstel, doch op verzoek van de Ministerraad heeft Dr. Van Mook deze reis naar Amerika aanvaard. „Maar ik vind het wel leuk," voegde de Land voogd, die zeer vrolijk gestemd was, er lachend aan toe. Over 't onderzoek der Consuls, dat thans in Indonesië wordt ingesteld, kon hij weinig zeggen. Verwacht wordt, dat zij 30 September a.s. hun rapport zullen indienen. „Wij zijn er zeer op gesteld dat het zo vlug mogelijk geschiedt," zo be sloot Dr. Van Mook 't interview. Ditmaal deden geen Ministers of leden van de Oommissie-Gene raal de Landvoogd uitgeleide. Slechts zijn vrouw en dochter en enkele zijner vrienden haddien hem naar Schiphol vergezeld. In een bijzonder onderhoud met het conservatieve blad ,,De New- York Sun" heeft de Sultan van Pontianak de; Indonesische kwes tie uitvoerig besproken. Twee derde deel van de bevolking van Indonesia, die in haar geheel on- geveer 75 millióen zielen telt, al dus de Sultan, is bitter tegen de Republiek gekant, die onder sterke invloed staat van door Moskou opgeleide revolutionnai- ren. De Sultan "verklaarde, dat de meerderheid der Indonesiërs hoopt op de vorming van een federale unie, gelijk aan die vah de Verenigde Staten. De Sultan besprak vervolgens de haat van het overgrote deel van de bevol king tegen de Republikeinen en voegde daaraan toe: „Als de Ne derlanders de strijd niet voortzet ten, zullen zij zulks doen." Het z.g. Indonesische leger, al dus de Sultan, gebruikt Japanse uitrusting en koopt ammunitie tegen betaling van rubber, dat in Singapore wordt verkocht tegen betaling met geweren, die door Chinese communisten daarheen zijn gesmokkeld. Het Republi keinse leger werkt op vastgestel de uren, zoals blijkt uit een pro clamatie, destijds te Djogja uitge geven, waarin de werkdagen voor militairen zijn bepaald en wel op alle dagen behalve Zondag, ter wijl vacanties door de Republiek zijn erkend. Er wordt dan ge werkt van 8 uur des morgens tot des middags 2 uur behalve Vrij dags, waarop slechts van 8 tot 11 De verdwijning van de Minister- President van Thüringen, Dr. Paul, is nog steeds onopgehel derd. Wel heeft de „Hessische Nachrichten", onder aanhaling van een bericht uit de Sowjet- zöne, gemeld, dat de auto van Dr. Paul met kapot gesneden banden gevonden is door de Sowjet-Rus- sische grenspolitie te Eichenberg bij de grens van de Amerikaanse zóne. Het Amerikaanse militaire be stuur van Beieren heeft medege deeld, dat, wanneer Paul in de Amerikaanse zóne aangetroffen wordt, nader door de rechtbank beoordeeld zal worden of hem il legaal overschrijden van de grens ten laste gelegd moet worden. Zou Paul kunnen bewijzen, dat hij bij terugkeer in de Sowjet- zóne aan politieke redenen ver volgd izou worden, dan zou de rechtbank geen voorgeleiding be hoeven te gelasten. Marine-autoriteiten van Groot- Brittannië en de V.S. hebben langs radiografische weg, zo ver mogelijk, alle schepen gewaar schuwd, die zich nabij het Zuide lijk deel van Okinawa in zee be vinden. Een Brits R.A.F.-vlieg- tuig heeft namelijk een vloedgolf waargenomen, die in staat is een schip van vijfduizend ton te doen kapseizen. De Britse marine-auto riteiten hebben het Sowjet-Consu- laat-Generaal te Sjanghai ge waarschuwd ten einde de „Iljitsj", die met ruim 1200 repatriërende Sow jet-burgers de haven heeft verlaten, op de hoogte te stellen. uur wordt gewerkt. De Sultan verklaarde verder, dat Soedirman zijn opleiding in Rusland heeft ontvangen. In de Republikeinse steden vindt men overal afbeel dingen van Lenin en Stalin aan geplakt. Zuid-Borneo, West-Borneo, West-Java, Sumatra en de Soen- dalanden verlangen onafhanke lijkheid, zo besloot de Sultan, maar die onafhankelijkheid is ner gens te bereiken zonder de tech nische bekwaamheid en het geld der Nederlanders. De Franse en Australische con sul-Generaals, Raux en Eaton, zijn tijdens hun bezoek aan Djokja door Antara geïnterviewd, waar bij Eaton, volgens dit Republi keinse persbureau o.a. verklaarde, dat hij verwachtte, dat het rap port der consuls in twee maanden klaar zou zijn. Beiden achtten hun besprekingen met Soekarno zeer belangrijk en zij meenden, dat het Republikeinse probleem spoedig zou kunnen worden opgelost. Op een vraag naar het Australische standpunt antwoordde Eaton nog, dat „Australië graag ziet dat In donesië een gelukkig land wordt." Het Bataviasche ochtendblad „Nieuwsgier" tekent hier o.a. bij aan, dat men inmiddels hoe lan ger hóe meer de indruk krrjgt, dat de heren het niet gemakkelijk zul len hebben, al was het alleen maar omdat we allen met dezelf de woorden over verschilende din gen praten. Het blad wijst er op, dat de afbakening der demarca tielijnen niet door de Republiek wordt erkend. Deze houdt staan de, dat de Nederlanders slechts enkele steden en tussenliggende verbindingswegen bezet houden, terwijl daarbuiten van bezetting geen sprake is, juridisch nog fei telijk. Vandaar het enorme aantal Nederlandse bestandschendingen, dat de Republiek voortdurend pro duceert, want ook de in de Neder landse communiqué's genoemde zuiveringsacties worden door haar als zodang betiteld, naast de vele gefingeerde. Een mooi voorbeeld van achter haalbaar gebleken fantasie al dus de „Nieuwsgier" is het vol gende; Het nieuwe beroep van Djokja op de Veiligheidsraad om toch maar een onderzoekingscom missie te zenden, bevat o.a. de be wering dat de gehele bevolking van Salatiga op 27 Juli door de Nederlanders op poene van dood straf werd gedwongen tegen de Republiek te vechten, terwijl een gezelschap Nederlandse en bui tenlandse correspondenten, die de stad de volgende dag bezochten, een uiterst vredig beeld waarnam, dat alleene door de platgebrande en geplunderde Chinese wijk werd verstoord. Deze wijk werd twee dagen later door de Chinese con sul-generaal geïnspecteerd, zodat dit geval dus buiten alle Neder landse insinuaties om te contro leren valt. Wanneer er van Ne derlandse zijde op wordt ge\vezen, dat de Republiek het herhaaldelijk en officieel erkende verlangen van de Veiligheidsraad om het vu- 'ren te staken volledig in de wind slaat aldus gaat de „Nieuws gier" verder dan gesphiedt dit juist met dien verstande, dat men er van uitgaat, dat de Republiek de Nederlandse demarcatielijn fat soenshalve zou moeten erkennen, Zij doet dat echter niet en daar mee komt de kwestie, niet van onze kant maar van die der con suls bekeken, in een ietwat ander licht te staan. Het Joegoslavidbhe persbureau Tanjoeg deelt mede, dat de staf van bet leger der Griekse gueril ia-strijders verzoeken zal bij mon de van een vertegenwoordiger ge hoord te worden door de Alge mene Vergadering der, V.N. te Lake Success ten einde ,,'t stand punt van het Griekse volk over de staat van zaken in het land" uiteen te zetten. Vrijdag is men begonnen met het verplaatsen van het koninklijk observatorium van Greenwich naar* het kasteel Hurst-Monceux in Sussex. Het werk zal vijf jaar duren en meer dan een half mil- J!ioen pond-sterling kosten. Toen het observatorium in 1675 te Greenwich werd opgericht, was 'Greenwich nog een dorp, doch de sterke uitbreiding van de stad Londen nadert de plaats van het observatorium met het gevolg, dat de lucht door de rook minder helder wordt, terwijl de gloed van de stadsverlichting tijdopnamen bij het fotograferen onmogelijk maakt. De Franse Unie van haven arbeiders heeft haar leden verbo den om suiker, bestemd voor Duitsland, op Rijnaken te laden. De Unie noemde de verscheping van 2000 ton, welke kort geleden plaats heeft gehad, „schandalig." Een millioen landarbeiders van de Povlakte dreigen met sta king, indien hun eis tot verbete ring der arbeidsvoorwaarden niet wordt ingewilligd. De Londense „Newschroni- cle" meent, dat de Europese luchtlijnen in de komende winter de keus hebben tussen het riske ren van mensenlevens en het op grote schaal sluiten van lucht lijnen, daar de grond-navigatie signalen in slechte staat zouden verkeren. Zaterdag verzamelden zich duizenden demonstranten op het Champs de Mars te Parijs om te protesteren tegen de verlaging van het broodrantsoen en het stij gen van de kosten van het levens onderhoud. Zij marcheerden naar de Prefectuur en boden daar schriftelijke protesten aan. Een legeröpslagplaats van springstoffen in de nabijheid van Alcala de Benares (Spanje) is ontploft. Een fabriek werd ver woest en ongeveer 20 personen raakten gewond. Lord Strabolgi, een lid van de Labourpartij, heeft, pleitende voor een ver gaande vermindering van de Britse troepen overzee, het voorstel gedaan, Palestina over te dragen aan de illigale Joodse verzetsorganisatie Haganah, wel ke dan, met de morele steun van de Verenigde Naties, de orde in Palestina zou moeten handhaven. ZANKOFF GEAISrESTEERD. Het Oostenrijkse Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft .beves tiging gegeven van berichten, dat Ferdinand Zankoff, voormalig Minister-President van Bulgarije, zich in een Amerikaanse gevan genis, te Salzburg bevindt. ■A dl I: ej 5 M 1 =j OÉ it 11 dl 1 d< ej il-ai 1 a|! I jlslu stjhji I D\ jfr t - o| t ra ie r:- fa fljf nc ir it re 'f: j-ev.n >x' aigiiif AMd |:e I "n Lp 3r I 1 >1,1 3

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1947 | | pagina 1