41
sf
dij,
'I
Republikeinse aanvallen en
vernielingen
Het Kabinet en de Indonesische
De Egyptische kwestie in de
Veiligheidsraad
situatie
C WERELDNIEUWS^
iM
r"ï
1'
PLEIDOOI van Truman
voor begroting 1947-1948
I
r
VRIJDAG 22 AUGUSTUS 1947.
Prijzen van Thee
worden verhoogd
Sowjet-Russisch protest
Grieks-ltaliaans-Turks
defensief blok in wording?
De October graantoewijzin-
gen der Ver. Staten
Wijziging
in het Britse Kabinet?
M
'm,1,
lgV?§!
1 A
d>' fl
I
iii
Frankering bij Abonnement - Temeuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Vrijdag
avond.
Meer bewolking In het Zuiden
In het Z. van het land meer
bewolking en iets lagere tem
peratuur. Vrijwel overal droog
weer. Matige, tijdelijk krach
tige wind uit Oostelijke rich
ting.
DE VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No. 586.
Adver tenti eprijs
per mm 10 ct.minimum
per advertentie 1.50L
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
15 regels 60 ct iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Volgens het Nederlands offi
cieel communiqué eijn op West-
Java ten Noorden van Leuwiliang
een 50-tal kampongs irt brand
gestoken.
Bij Tangerang zijn er 2 ver
nield. In dè nacht van 17 Augus
tus heeft de T.N.I. vanuit het
Oosten en Westen met mortieren
een aanval op Poerwokerto ge
daan. De aanval werd afgeslagen.
Nabij de kampong Kemit op
Midden-Java in het gebied van
Gombong werd een groep Repu
blikeinen opgemerkt, die stellin
o-en aan het bouwen was. Deze
concentratie werd met artillerie
vuur verdreven.
Ir. Malang deed een bende ge
durende de nacht een aanval op
Nederlandse posten nabij de ge
vangenis, waarbij geweren en
automatische wapens werden ge
bruikt. Op Madoera werd een
Nederlandse patrouille ten Noor
den van Bangkalan door een
Republikeinse groep van circa
500 man beschoten. De aanval
lers waren gewapend met mor
tieren, mitrailleurs en geweren.
Een Republikeinse bende bezui
den Pematangsiantar op Suma
tra werd met enige verliezen hun
nerzijds verdrpven. In de stad
werd hinder ondervonden van
sluipschutters.
Ten Zuid-Oosten van Bindjai
ontmoette een patrouille hevige
weerstand, waarbij ook de Neder
landse patrouille enige verliezen
leed. In de omgeving van Rimbq
Pandjang, ten Noorden van Pa-
dang, werd de bevolking, onder
bedreiging met moord en brand
stichting, aangemaand te eva
cueren naar Republikeins gebied.
D*. uit dense omgeving gevluchte
bevolking werd in bescherming
genomen en naar Loetooekfooeaja
gebracht.
Verschillende Nederlandse pos
ten en patrouilles op Java en Su
matra werden beschoten.
Blijkens de tot op heden ont
vangen berichten bedragen de
Nederlandse verliezen 3 gesneu
velden en 6 gewonden.
Theefabriek in de as gelegd,.
Het communiqué no. 58 meldt,
dat de grootste theefabriek ter
wereld, „Balim Bangan", in bet
gebiecU van Siantar door Repu-
blikeirren vernield is en in de as
gelegd. Ditzelfde lot onderging
de palmoliefabriek Sawit Setorang
in het gebied van Tandjong
Poera. Van de Chinezen in het
Medanse werd vernomen, dat in
de toestand der Chinezen te Pan-
kalanbrandan enige verbetering
was gekomen.
Op Midden-Java is de „Witte -
Kruis kolonie" hij Salatiga ge
deeltelijk verbrand en verwoest.
Deze lardbouwkolonie schoak
vóór de oorlog 500 Javanen be
langeloos werk en voedsel. De
kolonie werd in 1902 gesticht (na
het hongerjaar) voor steun aan
maatschappelijk onvolwaardigen.
Een Chinees, die uit Langsa
(Sumatra) ontsnapt is, deelde
mee, dat de Chinese bevolking in
deze plaats van de Republikeinen
geen toestemming krijgt om te
vertrekken. Bij de huizen zijn
benzinevaten opgesteld.
Een drietal kampongbewoners
te Kajoe Agoeng (Sumatra) wer
den door de T. N. I. met kapmes
sen mishandeld. Bij één van hen
werd het onderlichaam tot aan
het middel met benzine afgebrand,
waarna men hem afmaakte.
TELEGRAM PASOENDAN-
BE WEGING AAN MINIS
TER BEEL.
Het uitvoerend comité heeft
namens de Pasoedan-beweging
aan Minister Beel een telegram
gezonden, waarin aan het Kabi
net wordt verzocht na de bevrij
ding van West-Java op korte ter
mijn uitvoering te geven aan de
artikelen drie en vier van de over
eenkomst vanj Linggadjati inzake
de wensen van zelfbestuur voor
het Soendanese volk, les van de
Republiek Indonesië met een ge
lijkwaardige status als West-Bor
neo en Oost-Indonesië.
Het Soendanese volk wenst:
Loyale samenwerking met Neder
land en de Nederlanders, een ge
lijkwaardig deel te worden in de
Verenigde Staten van Indonsië,
overeenkomstig de gedachten van
de proclamatie van vier Juli. Het
telegram was ondertekend door
Soeriakartalegawa en Koestomo.
REPUBLIKEINSE
VOORZORGSMAATREGELEN.
De Republikeinse Regering
heeft volgens Radio Djogja maat
regelen getroffen om de zetel der
regering naar Boekittinggi op
Sumatra te verplaatsen alwaar
Hatta thans verblijft.
Hatta zou vanuit Boekkittinggi
(Fort de Koek) namens de re
gering van Djogja optreden,
waarbij hij zal worden bijgestaan
door commissarissen. De ver
plaatsing zal echter alleen ge
schieden, indien de Nederlandse
troepen naar Djogja zullen op
rukken. Inmiddels is Hatta ook
i benoemd tot waarnemend opper
bevelhebber van de Republikeinse
strijdkrachten. Voor ieder Repu-
I blikeinse Ministerie op Sumatra
zullen staatscommissarissen wor
den aangewezen.
EISEN AAN DE
REPUBLIEK?
Volgens Republikeinse bronnen
ontbraken in de Engelse text van
de rede van Dr. Van Mook, welke
text aan de buitenlandse corres
pondenten werd overhandigd, 4
eisen, aan de Indonesische Repu
bliek gesteld.
De Republikeinse zegslieden
van de correspondent van Reuter
gaven een opsomming van de 4
betreffende eisen: 1. De Repu
bliek moet alle daden van geweld
staken; 2. de Republiek moet alle
vijandelijkheden staken niet
slechts tegen de Nederlandse troe
pen, maar ook tegen de vredelie
vende bevolking in het door de
Nederlanders bezette gebied; 3.
de orders tot sabotage en activi
teit van terroristen moeten door
een tegenbevel worden ingetrok
ken en 4. de dreigementen moe
ten worden ingetrokken, welke
gelanceerd zijn tegen diegenen,
die met een correcte opvatting
van hun taak en plicht bereid zijn
gebleken tot coöperatie bij hef
herstel van het Nederlandse ge
zag en gezonde economie.
BEROEP VAN CHINEZEN
OP DR. VAN MOOK.
De veren'gde Chinese genoot
schappen aan Sumatra's Oost
kust hebben telegrafisch een
dringend beroep on Dr. Van Mook
gedaan om onmiddellijke verlos
sing te brengen aa nde slachtof
fers onder de Chinese burgers van
Pangkalan brandan, welke stad
door Republikeinse troepen op
zettelijk In as is gelegd, waardoor
duizenden onschuldigen dakloos
zijn en aan de hongerdood bloot
staan.
REPUBLIKEINS
COMMENTAAR.
^Politieke kringen te Djokja za
gen in de rede, welke Dr. Van
Mook Woensdag heeft gehouden,
een vorbereiding voor een groot
scheepse anaval op de Republiek,
met de bedoeling het gehele Repu-
blikeine gebied te bezetten, aldus
meldde de radiozender „Voice of
Free Indonesia".
UITWIJZING INDONESIËRS.
„Het" Dagblad" meldt, dat de
Ned.-Indische Regering besloten
heeft diegenen onder de Indone
siërs in het bezette gebied, die
weigeren loyaal mede te werken
dan wel deel uitmaken van ver-
zetskernen, over de demarcatie
lijnen naar Republikeins gebied te
brengen, waarbij in de meeste ge
vallen trucks of treinen uit Cheri-
bon zullen worden gebruikt. Het
is te Eerwachten, dat het eerste
convooi spoedig uit Batavia ver
trekt.
Gyomyko ondersteunt
Egyptische eis.
Als eerste spreker in het alge
meen debat in de Veiligheidsraad
over de Egyptische kwestie heeft
de Braziliaanse afgevaardigde,
Carlos Munitz, Woensdagavond
verklaard, dat Brazilië de toe
stand in Egypte niet beschouwde
als betekenend een onmiddellijk
gevaar voor de internationale vre
de en dat de Raad niet gerechtigd
De afdeling Voorlichting van
het Ministerie van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening
deelt het volgende mede
Tengevolge van een aankoon-
contract met Engeland, was ons
land tot voor enige tijd in staat
thee te toetrekken tegen prijzen,
welke veelal beneden de thee
wereldmarktprijs waren gelegen
thans is dit echter niet meer mo
gelijk, zodat thee alleen kan wor
den aangekocht tegen de wereld
marktprijs, welke belangrijk ho
ger ligt dan de oude aankoop
prijzen.
Met ingang van 12 September
a.s. zal de consumentenprijs voor
thee dienovereenkomstig moeten
worden verhoogd; de oude maxi
mumconsumentenprijs voor de
laagste kwaliteit thee per 100
gram stijgt van 38 cent tot 54
cent, de maximumprijs voor de
beste kwaliteit van 50 cent tot
-74 cent.
Teneinde tegemoet te komen
aan de (reeds bestaande) vraag
naar goedkope thee, welke door
deze prijsverhoging, naar ver
wacht wordt, zich zal uitbreiden,
is door de overheid met de thee
pakkers overeengekomen, dat zo
wel door de pakkers als- door de
grossiers tenminste 30 thee
van de goedkoopste prijsklasse
zal worden geleverd van het
kwantum dat de detaillist af
neemt.
Bovendien zal door de pakkers
in den vervolge worden afgele
verd op dusdan'ge wijze, dat aan
de vraag van consument en de
taillist wordt voldaan.
Een woordvoerder van Buiten
landse Zaken verklaarde gister
avond aan het A.N.P. naar aan
leiding van de vele geruchten,
welke circuleren omtrent belang
rijke beslissingen, welke door het
Kabinet genomen zouden zijn, het
volgende
Het is onmpgelijk op alle ge
ruchten en speculaties commen
taar te geven. Wel kan verklaard
worden, dat de Regering zich op
het standpunt blijft stellen, dat
de Veiligheidsraad niet bevoegd
is t.a.v. het conflict in Indonesië
Uit Londen en Washington
wordt de ontvangst gemeld van
een Sowjet-Russisch protest tegen
de Amerikaans-Brits-Franse be
sprekingen over het peil der Duit
se industrie.
De Sotojet-Regering is van me
ning, dat deze besprekingen, die
Vrijdag zullen beginnen, in strijd
zijn met de fwereenkomst va.n
Potsdam, daar de Sowjet-Unie
niet aan de besprekingen deel
neemt.
Volgens de Russische Regering
kan het peil van de Duitse indu
strie er. de toekomst van het
Ruhrgebied slechts worden vast-
geste'd op de conferentie der
Ministers van Buitenlandse zaken,
welke in November te Londen
zal worden gehouden.
beslissingen te nemen. Verder
dat de Regering met bijzondere
belangstelling uitziet naar het
verloop van de zitting van de
Veiligheidsraad op heden.
iHet Kabinet zal ongetwijfeld
na defce zitting van de Veilig
heidsraad alle aanleiding- vinden
om bijeen te komen ter bespre
king van de situatie. Of het Ka
binet dan belangrijke beslissingen
zal nemen van welke aard ook,
zal rustig moeten worden afge
wacht.
In dit verband moge er op ge
wezen worden, dat de Regering
Dinsdag een verklaring voor de
Kamer zal afleggen.
was op te treden. De Raad moest,
aldus zeide Muniz, partijen hun
geschillen laten regelen in over
eenstemming met de. beginselen
van rechtvaardigheid en interna
tionaal recht door middel van ge
bruikelijke methodes zoals deze
door het internationaal recht aan
de hand worden gedaan.
Munitz stelde voor, dat de Raad
een hervatting van de recht
streekse onderhandelingen tussen
Groot-Brittanr.ië en Egypte zou
aanbevelen. Wanneer het onmo
gelijk zou blijken door recht
streekse onderhandelingen tot een
regeling te komen, zouden heide
partijen, volgens het Brazilaanse
voorstel, andere mogelijkheden
van onderhandeling moeten zoe
ken. De Raad zou van de gang
van zaken op de hoogte gesteld
moeten blijven.
(Reuter tekent hierbij aan, dat
aanvaarding van dit voorstel zou
neerkomen op afvoering van de
kwestie van de agenda, zodat de
Raad ontlast zou worden van de
noodzaak tot een uitspraak over
de Egyptische eis om terugtrek
king van de Britse troepen te ge
lasten.)
De Sowjet-Russische gedele
geerde, Gromyko, verklaarde, dat
de Sowjet-delegatie de Egyptische
eis om onmiddellijke terugtrek
king van de Britse troepen volko
men ondersteunde.
Hfl noemde het Brits-Egypti-
die' verdrag „althans op de we
zenlijke punten" In tegenspraak
met het handvest der Verenigde
Naties. Hij voegde er aan toe.
dat de Soedanese kwestie niet
duidelijk is en dat de Veiligheids
raad geen beslissing hierin kan
nemen, alvorens de wens van de
Soedanese bevolking bekend is.
China, Frankrijk, België en
Amerika waren voor directe on
derhandelingen tussen Egypte en
Groot-Brittann'ë, zoals in de Bra
ziliaanse nota werd voorgesteld.
Sir Alexander Cadogan, de Britse
afgevaardigde oordeelde even
eens gunstig over deze motie, doch
steldé voor dat elk geschil over
het verdrag naar het internatio
nale gerechtshof verwezen zou
worden! De zitting werd tot
heden verdaagd. Men verwacht
dat dan de Egyptische Premier,
Nok ras ji Pasja, zal spreken.
President Truman heeft in ant
woord op republikeinse critiek op
de begroting der Amerikaanse
regering "voor het jaar Juli 1947
Juli 1948 de V. S. ervoor gewaar
schuwd, dat de internationale si
tuatie het maken van plannen
voor de „niet te voorziene" toe
komst noodzakelijk maakte. Hij
herinnerde de Amerikanen eraan,
dat bij een analyse van de begro
ting men steeds voor ogen moest
houden, dat ongeveer drie vierde
van de uitgaven in direct verband
stonden met de oorlog, de uitwer
king van de oorlog en de pogin
gen der V. S. om een oorlog In de
toekomst te voorkomen.
Truman zeide, dat 28 °/o van de
begrotingsuitgaven bestemd was
voor de nationale defensie, 20 °/o
voor oudstrijders, 14 voor in
terest op de nationale schuld „en
bijna 12 »/o tot steun van onze
internationale programma's en
streven voor de wereldvrede". Hij
drong er tenslotte bij het Ameri
kaanse volk op aan, geen verla
ging van belastingen trachten te
verkrijgen, doch nu te zorgen
voor een surplus met het oo"
eventualiteiten in binnen- en bui
tenland. Truman zeide niets over
het bedrag der gelden, die r
zouden zijn om het „plan-Mars
hall" of andere buitenlandse
steunprogramma's ten uitvoer te
brengen.
De Atheense correspondent van
het Liberale Engelse blad News
Chronicle schrijft, dat de stappen,
die gedaan worden om een defen
sief blok tussen Italië, Grieken
land en Turkije te vormen ten
nauwste verband houden met het
hulpprogram van Truman, in
Athene beschouwd worden als het
belangrijkste resultaat van het
bezoek van de Griekse Minister
van Buitenlandse Zaken, Tsalda-
ris, aan de V. S.
De correspondent van de News
Ccronicle, Stephen Barber, voegt
er nog aan toe: „Naar van vele
zijden verluidt, zou deze entente
met goedkuering van het Ameri
kaanse Ministerie van Buiten
landse Zaken uiteindelijk kunnen
worden uitgestrekt tot Perzië en
de landen van de Arabische Liga,
waarmede reeds besprekingen
hieromtrent zouden zijn begon
nen."
De correspondent van de New-
York Times te Livorno schrijft,
vernomen te hebben, dat de plan
nen van het Amerikaanse leger
om Italië te ontruimen voor on
bepaalde tijd zijn opgeschort „we
gens het uitstellen door de Sow
jet-Unie van de ratificatie van
het^Italiaanse vredesverdrag".
Voorts zou Groot-Brittannië
volgens deze correspondent het
terugtrekken van een groot aantal
van zijn troepen uit Italië in over
weging nemen, echter niet voor
zover het Britse troepen in Ju-
lisch Venetië betreft.
Het Amerikaanse Ministerie
van Landbouw heeft Dinsdag
1.213.400 longton graan en graan
producten toegewezen voor export
naar de schaarste-gebieden in
October. Deze toewijzingen om
vatten voor België 34.000 ton
tarwe, voor Nederland eveneens
34.000 ton en voor Zwitserland
17.000 ton. Verder voor de drie
genoemde landen elk 12.000 ton
meel en voor Nederl.-Inriië 12.600
ton meel.
Nederland heeft Woensdag aan
<le meelfabrieken offertes ge
vraagd tegen de volgende dag
voor het equivalent van' 12.000
ton tarwe aan meel met een uit-
malingspercentage van 80 pet.
tegen deze October toewijzing.
De week van 9 tot 15 Aug.
was een recordweek voor de Ant
werpse haven. Er liepen 188 zee
schepen binnen, terwijl 213 de ha
ven verlieten. Dit zijn de hoog
ste cijfers sinds de bevrijding.
De politieke correspondent van
de conservatieve „Daily Mail",
die Woensdag schreef dat Attlee
andere ministers van zijn voorne
men om af te treden in kennis
had gesteld, heeft gisteren ver
klaard, dat in de eerste week van
September een belangrijke Kabi
netswijziging zal plaats vinden.
De correspondent, Wilson Broad-
bent. heeft zulks van betrouwba
re zijde vernomen. Er zouden op
dit punt besprekingen tussen de
regeringsleiders gaande zijn. In
officiële kringen te Londen is
tegengesproken, dat Attlee voor
nemens zou zijn af te treden.
De Sowjet-Unie heeft voor
de tweede maal haar veto uitge
bracht tegen Oostenrijks aan
vrage voor het lidmaatschap van
de V. N.
Het Joegoslavische Nieuws
agentschap meldt, dat krachtens
een decreet van „de generale
staf van het Griekse democratise
guerillaleger", dat via de radio is
omgeroepen, „volksraden, geko
zen door de burgers in ieders
stad en ieder dorp in de bevrijde
gebieden" in het leven geroepen
worden. Ook is volgens het Joe
goslavische persageiitschap de
vorming van „een algemene ver
gadering van burgers" aange
kondigd.
De bond van slachtoffers van
het nazi-regiem heeft Ds. Martin
Niemoeller als lid geroyeerd op
grond van zijn anti-semietische
gezindheid, aldus de Duitse
nieuwsdienst in de Amerikaanse
ins
tii F
.3 g;
,,.M *'1
te
afC
I
le 11
4Cf
n Ihc
fs n f,|
"A