Hevige ontploffingen te Cadiz De Indonesische kwestie in de Veiligheidsraad CWERELDNIEUWS WOENSDAG 20 AUGUSTUS 1947. Beschietingen en in grensgebieden botsingen nemen hand over hand toe Brits bemiddelingsaanbod i. z. Indonesië ingetrokken. Op z'n Amerikaans. Rede Dr Van IVIook Verdere ontmanteling in Sowjet-zone van Duitsland Persconferentie van Minister VAN KLEFFENS. Het Amerikaans aanbod van goede diensten. Advies aan Truman van luchtvaart-commissie. GEEN HONGERSTAKING? Oe Brits-Amerikaanse conferentie over de Ruhr Chinese verzoeken Frankering bij Abonnement - Temeuzen WEERSVERWACHTING medegedeeld door bet K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot Woens dagavond: Zonnig weer. Over bet algemeen weinig be wolking, echter met 'n kleine kans op vorming van enkele verspreide onweersbuien. Zelf- ie temp. Meest matige wind vissen Noord en Oost. DE VRIJE ZEEUW 3de Jaargang No. 584. Advertentieprijs per mm 10 ct.milllnurt per advertentie /1,504 inzendingen advertenties tot des namiddags 4 dux. Rubriek kl. advertentieaj 15 regels 60 ct.; iedere regel meer 12 ct. Ver melding brieven onder nr. Bur. van dit Blad 10 ct. meer. Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Temeuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal. DE TOESTAND IN INDONESIË! Van officiële zijde wordt ge meld: „Beschietingen en botsin gen in de grensgebieden nemen hand over hand toe". Aan het Westelijk front van Batavia werd een patrouille op 10 km ten noorden van Tanïe- rang door terroristen beschoten. Kwaadwilligen werden verjaagd. In het gebied van Buitenzorg erende een bende het vuur on een patrouille ten westen van Leuwi- liang. Het vuur werd krachtig beantwoord en na een gevecht van 15 (getal door verminking onze ker Red. A.N.P.) uur werd de bende met gevoelige verliezen te ruggeslagen. Bezuiden Leuwi- liang werd een Nederlandse truck met Nederlandse kerkgangers door een groep terroristen onver wachts onder vuur genomen. Wij leden hierbij enige verliezen. In het gebied rondom Banjoe- mas op Midden Java werden door ons enige hinderlagen gelegd, te gen infiltrerende groepen in de grensgebieden. Ten westen van Poerbolingo en ten oosten van Poerworedjo kre gen wij met enige benden con tact. Deze werden verdreven. Ten oosten en ten noord-oosten van Gombong werd een patrouille onder mitrailleurvuur genomen. Het vuur werd beantwoord en de tegenstanders sloegen on de vlucht. In het gebied van Peka- longan kwam e^n patrouille onder mitrailleurvuur. De tegenstan ders werden met mortieren be stookt. Ten oosten en ten zuid-westen van Salatiga werd bij de normale patrouillegang rondom deze pos ten vanmit verschillende kam pongs geschoten. Hiertegen werd met kracht opgetreden. Een ken nelijk naar voren gedrongen ben de van de T.N.I. werd met zware verliezen teruggedreven, met ach terlating van 7 gewonden; 6 ter roristen werden gevangen geno men. In de sector van Ambarawa ontving een patrouille bezuiden Bedono krachtig geweer- en mi trailleurvuur. De betrokken ben de, ongeveer 100 man sterk, werd verdreven. In. de sector van Ma- lang od Oost-Java werden onze patrouilles herhaaldelijk bescho ten door rondzwervende kwaad willigen, die hierbij gebruik maak ten, van automatische wapens. In de sector van Modjokerto werden onze posities bij Dinomo beschoten, terwijl 'n patrouille bij Banjoelegi onder vuur werd ge nomen. Ten zuiden van Djember wer den 20 Chinezen bevrijd. Op Madoera werden onze pa trouilles ten noord-oosten van Pamekassan herhaaldelijk met mi trailleurs en geweren beschoten. Op Noord-Sumatra bij Pema- X tang Siantar zijn 600 Chinezen geëvacueerd en naar rustiger streken overgebracht. Bij de zuiveringsacties werden bij Brastagi 3 Japannezen ge dood en te Bindjai werd een In diër gevangen genomen. In het gebied van Padang wer den ten oosten van Indaroeng pa trouilles beschoten. Ten zuid-oosten van Padang liep een patrouille op een mijn, waarna terroristen het vuur open den. Kwaadwilligen werden met verliezen hunnerzijds verdreven. Volgens de ingekomen berich ten zijn onze verliezen op 18 Aug. 7 gesneuvelden 6n 17 gewonden. Grote suikervoorraad vernietigd. - Van officiële zijde wordt mede gedeeld: 'Gebleken is, dat op de suikerfabriek Pangka bij Slawi, zowel als op de-, suikerfabriek Djatibarang bij Brebes ieder een kwantum van 20.000 ton suiker door brand is vernield. Bij de inspectie, enige tijd ge leden over een aantal suiker fabrieken gehouden door de com- missie-Meyers, werd dit kwan tum nog op beide fabrieken aan getroffen, zodat de vernietiging daarvan door extremistische ele menten onomstotelijk vast staat, Daarmee is dus ih totaal op deze beide fabrieken alleen 40.000 ton suiker verloren zijn gegaan. Officiële Britse kringen uiten hun verwondering over het be richt uit Den Haag, dat Enge land zijn aanbod, om in bet ge schil tussen Nederland en Indo nesië te bemiddelen, zou hebben ingetrokken. Men verklaart, dat Engeland een dergelijk initiatief niet heeft genomen. (Volgens officiële bron zou van het Foreign Office de medede ling zijn ontvangen, dat Engeland geen stappen zou ondernemen om zjjn bemiddeling te verlenen. Dit besluit zou slechts wordën her zien, indien beide zijden op En geland een beroep zouden doen om het aanbod te hernieuwen. De Nederlandse Regering, al dus werd vernomen, had besloten liever het Amerikaanse aanbod te aanvaarden, daar de V. S. minder direct bij de Indonesische aangelegenbeden zijn betrokken.) 1 i. llAftff Maandagnacht vonden te Cadiz hevige ontploffingen plaats, die hun oorsprong hadden op de scheepswerven en oversloegen naar de munitieopslagplaatsen van het onderzee-dépót. De tril ling was op tientallen kilometers voelbaar. De ziekenhuizen zijn reeds alle vol sn de gewonden worden naar omliggende plaatsen vervoerd. De radio-c^nroep te Je rez en te Sevilla, op 95 km af stand, waar men het geluid ge- hoo,rd had, riep artsen op, zich naar Cadiz te begeven. Nader wordt gemeld: In een chemische fabriek in het havengebied van Cadiz heeft Maandagavond, vermoedelijk door de grote hitte van de laatste da gen, een ontploffing plaats gehad, die oversloeg op de nabijgelegen opslagplaats van torpedo's en munitie van de onderzeedienst, die eveneens in de lucht vloog met een knal, die op 100 km afstand te horen was. Een groot-deel van de havenwijk staat in brand. Het aantal doden en gewonden is nog niet bekend, doch van heinde en verre zijn artsen naar de plaats van de ramp ontboden. De autoriteiten hebben de toe gang tot de stad verboden, behal ve aan personeel van reddings brigades, artsen, verpleegsters en brandweerlieden. Het Spaanse Kabinet, dat op het ogenblik van Dezer dagen hebben de V. S. zich bereic'. verklaard om samen met andere grote mogendheden enige van hun privileges op het ge c led van radio-uitzendingen op ■le korte golf af te staan ten einde aan kleinere mogendheden een kans te geven zich te doen horen op 's werelds korte golf. Op Maandag 25 Augustus zal te Leidschendaim in park Leeu wenberg met een voor Nederland ongewoon experiment begonnen worden. Daar zal in zes dagen tijds kant en klaar, bewoonbaar opgeleverd, een landhuis gezet worden volgens het systeem der „Pronto-beton'bouw". De bouw geschiedt slechts met een ploeg van zes man, onder wie twee metselaars. Het land huis is niet Eg. ,,pre-fabricated", het is geen noodwoning, maar een door Ir. Jan A. Lucas van het Architectenbureau Hoogstrate te Rijswijk ontworpen project, dat naar hij verwacht aan alle eisen van een met bakstenen op getrokken huis voldoet en daar van uiterlijk niet verschilt. De ondernemers (Internationale Ex ploitatie der Pronto-betonbouw elementen) hopen met dit systeem eer. bijdrage te leveren voor de opl 'ssmg van de huidige woning nood De regering van India heeft besloten ambassadeurs uit te wisselen met Egypte en Perzië, aldus de bestaande diplomatieke betrekkingen op hoger niveau voortzettend. Volgens het Sovjet-persbu reau Tass, dat een telegram uit Te'oris aanhaalt, zijn vier leden van d e „democratische bewe- weging" in Azerbeidsjan, die ter dood waren veroordeeld, terecht gesteld. Heden 20 Augustus te 1315 uur Ned. tijd zal Dr. Van Mook een redevoering, houden, die over de zenders Hilversum I en Hilver sum II zal worden gerelayeerd. Volgens het onder Amerikaans toezicht staande Berlijnse blad „Abend" zijn de Sowjets in hun zóne - nog steeds bezig met de ontmanteling van Duitse fabrie ken, ondanks de jongste officiële tegenspraak van de zijde der Sowjets. De ontmanteling zou geschieden onder het voorwend sel van veranderingen in de fa- breken. de ramp juist vergaderde, heeft zijn bijeenkomst verlengd om de ramp te bespreken Alle plaatse lijke ziekenhuizen zijn vol en men moet gewonden naar naburige steden overbrengen. De water- en lichtvoorziening in de stad is af gesneden. Men vreest voor nieu we explosies. Volgens de laatste berichten zijn bij de ontploffing te Cadiz 500 personen om het leven geko men, terwijl 5000 werden ge wond. Men is er Dinsdag in ge slaagd alle branden in de stad te blussen. De kracht van de ont ploffing was zo groot, dat Jerez op 23 km afstand glasscha de opliep. De slag van de ontplof fing werd zelfs te Sevilla en Huel- va gehoord. Nadat Mr. Van Kleffens Maan dag nog een bespreking had ge had met vice-minister Lovett, verklaarde de Nederlandse am bassadeur des avonds nogmaals in een persconferentie, dat Ne derland op het standpunt staat, dat de Veiligheidsraad geen ju risdictie kan uitoefenen in het In donesisch conflict. Hij vestigde nogmaals de aan dacht op het Nederlandse voor stel tot het instellen van een onderzoek door de consuls te Batavia. In antwoord op een vraag, zeide Mr. Van Kleffens, dat Nederland niet accoord zal gaan met het zenden van een oommisie van onderzoek van wege de V. N. naar Indonesië. Mr. Van Kleffens onderstreepte nog eens de verantwoordelijkheid van Nederland voor de 40.000.000 Javanen, die% -Nederlands bescher ming behoeven tegen roof en plundering door benden. Een woordvoerder van het Ame rikaanse Ministerie van Buiten landse Zaken deelde Maandag middag mede, dat de regering van de V. S. geen officieel ant woord van de Indonenische Re publiek hadden ontvangen op hun aanbod van goede dienëten. Kringen, Welke in nauwe rela tie staan tot het State-depart ment, verklaarden, dat de pers berichten omtrent een Indone sisch antwoord de indruk wek ten, dat dit antwoord een ver werping in zou houden. BEMIDDELINGS-AANBOD INGETROKKEN. De Amerikaanse Regering heeft, haar aanbod tot bemidde ling in de Indonesische kwestie ingetrokken. Dr. Heinrich Goering, een broer van Hermann, is door de zuiveringsrechtbank te Wiesba den tot 2000 mark boete veroir- deeld. Hij wordt tot de „kleine" nazi's gerekend. Als eerste spreker vroeg Gro- myko aan de Veiligheidsraad om onmiddellijk maatregelen te ne men om de Indonesisc ;e Repu bliek, „welke 'iet slachtoffer if van een uitgelokte aanval" te be schermen. De raad „zou niet aan zijn verplichtingen voldoen", in dien hij -na het beroep der Repu bliek het nemen van stappen ver- De commissie voor Luchtvaart kundige coördinatie heeft aan de President der V. S. Truman, een rapport aangeboden, waarin zij cp de noodzakelijkheid voor Amerika wijst, een sterke lucht macht te handhaven, die in staat is „iedere aanval, welke dan ook, te verhinderen, of af te slaan". De commissie beveelt in dit verband de vorming aan van een industriële reserve, in de vorm van verspreid liggende on dergrondse fabrieken en grond- stoffenvoorraden en bet tot stand brengen van .transportsysteem, dat massaal vervoer van troepen en materiaal mogelijk maakt. ZSj beveelt tenslotte aan een altijd beschikbare reserve waar bij zorgvuldig geoefend personeel wordt gevormd. Een woordvoerder voor het Brit se consulaat te Marseille, die persoonlijk de drie emigranten schepen voor Port de Bouc heeft bezocht, heeft verklaard, dat van een algemene hongerstaking Maandag nog geen sprake was. Slechts enkele Joden aan boord van een der schepen hebben de lunch niet gebruikt. De anderen aten echter normaal. Thans zijn de emigranten aan boord van alle drie Britse sche pen voor Port de Bouc in hon gerstaking gegaan. Volgens een woordvoerder van de emigranten op de „Ocean Vigour" zou deze staking het voorspel van actief verzet betekenefi. Kort nadat Britse functionna- rissen hadden ontkend, dat de op varenden van de Britse schepen voor Port de Bouc in hongersta king waren gegaan, verklaarde een officieel woordvoerder van het Franse Ministerie van Bin nenlandse Zaken Maandagavond: ,,Dë emigranten aan boord van de „Empire Rival" zijn Maan dagmiddag definitief in honger staking gegaan." Hij voegde er aan toe, dat zij geweigerd hadden het dagelijkse rantsoen voedsel, dat hun door de Ent re Aide Fran- caise gezonden, aan te nemen, en dat het voedsel haar land terug gebracht was. In bevoegde kringen te Herford in Duitsland wordt verklaard, dat de Britse delegatie op de confe rentie over de steenkool van de Ruhr te Washington zal voorstel len de prijs van die steenkool met 50 procent te verhogen. Als dit voorstel de steun van Amerika krijgt, wat men in Britse kringen stellig verwacht, zullen 15 Euro pese landen er de nadelige in vloed van ondervinden en wel het meest Frankrijk, de grootste im porteur van Ruhrkolen. De Chinese organisaties op Sumatra's Oostkust hebben zich in een telegram gewend tot de Veiligheidsraad, tot de Chinese delegatie in dit, college en tot Tsjaing Kai Sjek, met het ver zoek „om afdoende maatregelen te treffen om een eind te maken aan de afschuwelijke wreedheden, welke door de Indonesische troe-' pen in koele bloede .worden be dreven tegen de Chinese burgers in Indonesië". De Chinese organisaties verzoe ken in het telegram eveneens, dat de Veiligheidsraad aan de -Ne derlandse troepen het bevel zich terug te trekken niet zal geven voordat de orde volledig is her steld. dei zou uitstellen, aldus Gromyko. Grqmyko eiste instelling van een commissie om toe te zien op het naleven van de wapenstil stand. „Deze commissie moet on middellijk worden ingesteld". Verder eiste hij de instelling van een commissie voor arbitrage. „Elk uitstel zal door de Neder landers gebruikt worden om hun militaire acties voort te zetten". Hijj beschuldigde „sommige sta ten' ervan, te trachten de maat regelen van de raad te vertragen, waarbij hij speciaal het Ameri kaanse aanbod van goede dien sten vermelde. 'Gromyko beschuldigde de Ver. Staten ervan „te weinig eerbied te hebben voor de Veiligheids raad" en wees met nadruk op de „Amerikaanse economische be langen" in Indonesië. „Het Ame rikaanse aanbod betekent een passeren van de Verenigde Na ties, hetgeen een gevaarlijke pro cedure is". Hij vroeg van de Vei ligheidsraad de oorzaken van het huidige conflict uit de weg te ruimen „door doeltreffende maat regelen, welke bestaan moeten in arbitrage en bemiddeling. De raad moet dezd aangelegen heid in eigen hand nemen. Elke andere beslissing zou de belangen van Indonesië en van de wereld benadelen". Hij noemde Neder land de „schuldige partij". De Amerikaanse gedelegeerde Johnson ontkende de door Gro myko aangehaalde motieven van het Amerikaanse aanbod van goede diensten. „Er is geen sprake geweest van pressie op de Republikeinse regering om ons aanbod te aanvaarden". Hij verklaarde, dat hij niet van plan was de goede diensten met een ander land te delen. „Onze enige bedoeling is, de partijen tot elkaar te brengen, van arbitrage is geen sprake". „Wij ontvingen nog geen duidelijk antwoord van de Republikeinse regering op ons aanbod", de Ver. Staten hebben hetzelfde belang als alle andere naties bij een vreedzame oplos sing van het conflikt". Hij verklaarde zich voor het amendement op de Australische resolutie, door China voorgesteld. Johnson verklaarde zich voorts tegen arbitrage in dit conflict, tenzij beide partijen hierin toe stemmen. Hij sloot zich aan bij de mening van de Chinese afge vaardigde, die verklaard had, dat het in ieders belang was, dat de beide partijen onderling een opT lossing vinden, en dat niet een oplossing wordt opgelegd. De Australische gedelegeerde drong aan op onmiddellijke in stelling van een commissie van 5 leden om een onderzoek in te stel len. Hij motiveerde dit met te zeggen, dat „iets meer dan goede diensten" nodig zijn om para graaf 2 van het statuut van de Raad te vervullen. Als antwoord op de verklaring van de Amerikaanse afgevaar digde, dat Amerika uitsluitend goede diensten wilde verrichten om de partijen bijeen te brengen, antwoordde de Australische gede legeerde, dat „de partijen reeds bijeen waren, zonder een oplos sing te bereiken", waarbij hij wees op de bemiddelingspoging van Lord Killeam. Als middel tot arbitrage stelde de Australische afgevaardigde voor een commissie van drie leden in te stellen, waarvan eer.i bemiddelaar door Nederland, één dooi de Republiek en één door di Veiligheidsraad oermemd zou worden. Hierna voerde de vertegen woordiger van de Indonesische Repübliek Soetan SjaJhrir het woord. Hij was van mening, dat het terugtrekken van de Neder landse troepen uit Republikeins gebied het enige middel is om orde en rust in deze gebieden te herstellen. Sjahrir geloofde niet dat on der de huidige omstandigheden rechtstreekse besprekingen tus sen Nederland en de Republiek enig resultaat zouden hebben. „Wij beschouwen het aanbod van goede diensten van Amerika en Australië als een onderdoe, van de actie van de Veiligheidsraad om het conflict op te lossen". Na de rede van Sjahrir werd de zitting tot Vrijdag (15.30 Ned. tijd) verdaagd.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1947 | | pagina 1