TRIBUNAAL TE TERNEUZEN
S'
$1
P
i
II
r
Het conflict in het Bakkersbedrijf
Ir
li
-p
eï
til
i
r
sm]
T*
ïffi
1
ufl
Jffl
<T1
L
i
V?
De~Regering gaal over tot
vordering van bakkerijen
Da Bloemverkoop zal worden
Dokie Durf inDe schaduw van Djenchis Khan
Uit de Provincie
Ontzettend ongeluk te
Oostburg
I
I
fsi{
it
p i 1
ii'rj
I
p*Vitï
llf a'
V
iM
m
oW I
id II
cth-
fL
Naar -aanleiding van het con
flict in het bakkerijbedrijf, hadden
wij een onderhoud met de heer A.
Verhey, voorzitter van het Rot
terdamse Actiecomité en lid van
het Landelijke Actie-comité.
Reeds ongeveer een jaar gele
den, aldus de heer Verhey, heb
ben de bakkers in Nederland bij
de Regering geprotesteerd, dat de
„rijs van groot brood te laag was.
Hierop is door de Regering bij
ongeveer 250 bakkerijen 'n Rijks
accountantsonderzoek ingesteld,
waarbij aldus de heer Verhey
is komen vast te staan, dat de
nrijs voor groot brood inderdaad
te laag was. De bakkers hadden
dan ook verwacht, dat de Rege
ring een verhoging zou toestaan.
Toen enkele maanden geleden de
Directeur-Generaal voor de prij
zen in de pers mededeling deed,
dat de broodprijs ten plattelande
nog wel met een cent en in de
grote steden nog wel met twee
cent kon worden verlaagd, wa
ren de Nederlandse bakkers, zo
2in°- de heer Verhey voort, aan
vankelijk met stomheid geslagen.
Daarbij komt nog, dat brood
prijs in Nederland, afgezien van
alle Overheidssubsidies daarop, de
laagste van geheel Europa is. De
lof hiervoor komt alleen de Ne
derlandse bakkerspatroons en hun
gezellen toe, die door hun dage
lijkse noeste arbeid en vlijt
want waar wordt zo hard gewerkt
ais in de broodbakkerijen, vroeg
de heer Verhey zulks hebben
mogelijk gemaakt
De bakkers verdienen dan ook
een andere waardering van de
Overheid en haar hoofdambtena
ren. De Nederlandse Bakkerij-
stichting, het overkoepelend eco
nomisch orgaan van alle bakkers
organisaties, heeft bij monde van
haar voorzitter en directeur in
urenlange besprekingen met tal
van hoofdambtenaren en de Mi
nister getracht het absurde van
de broodprijsverlaging, gelijk de
heer Verhey dat noemde, onge
daan te maken, maar zonder suc
ces, want de Minister heeft de
bloemprijaverhoiging, die voor de
bakkers neerkomt op een brood
prijsverlaging, niet terug geno
men. De cijfers en rapporten der
Nederlandse Bakkerijstichting
zijn zonder meer ter zijde gelegd
en vooral tegen dit laatste dicta
toriale optreden, besloot de heer
Verhey, zijn de bakkers heftig ge
kant.
In verband met de staking van
een groot deel van de bakkers in
Amsterdam en in enkele andere
plaatsen van het land deelt het
Ministerie van Landbouw, Visse
rij en Voedselvoorziening het vol
gende mede:
Het feit, dat de bakkersstaking
verre van algemeen is, wijst er
reeds op, dat de inzet van de
strijd, de opheffing van de verla
ging 'van de subsidie op meel en
bloem voor de broodbereiding,
niet door- alle bedrijfsgenoten
als gerechtvaardigd wordt be
schouwd.
De Regering ware ook met tot
deze subsidievermindering over
gegaan, indien zij niet de overtui
ging had, dat zij in het kader van
de richtlijnen, die voor alle bedre
ven gelden ter bepaling van prij
zen en marges, verplicht was deze
correctie toe te passen, die
13.000.000 per jaar op de Staats
uitgaven bespaart.
Bij de sterk gewijzigde econo
mische omstandigheden sedert de
bevrijding, bestond tot voor kort
geen duidelijk inzicht in de werke
lijke kosten van het bakkersbe
drijf. De grote gevarieerdheid in
deze bedrijven door verschillen in
grootte en plaatselijke omstan
digheden maakte een accountants
onderzoek over een zeer groot
aantal bedrijven nodig.
Dit onderzoek werd in volledige
overeenstemming geregeld met
de Nederlandse Bakkerij Stich
ting. In overleg werden een 250
bedrijven uitgezocht, die tezamen
representatièf genoemd konden
worden voor de Nederlandse bak-
In overleg met genoemde stich
ting werden de richtlijnen vastge
steld, waarlangs het onderzoek
diende te verlopen, omdat uit
sluitend rekening gehouden zou
worden met de broodbakkerij (zo
wel voor groot als klein brood)
en dat alle verdere inkomsten ver
kregen uit de verkoop van koek,
beschuit en banket buiten be
schouwing zouden worden ge
laten.
Het onderzoek strekte zich uit
over een zo recent mogelijke pe
riode, namelijk het tweede half
jaar van 1946. De berekening
van de kosten van lonen, afschrij
ving, sociale lasten enz. geschied
de vanzelfsprekend volgens de
richtlijnen, welke de Regering
voor alle bedrijven heeft vastge
steld In de eindconclusie van het
accountantrapport is evenwel re
kening gehouden met de na de
periode van onderzoek tot stand
gekomen loonsverhoging voor de
bakkersgezellen, de invoering van
vacantiebijslag en de stijging van
de sociale lasten, terwijl tevens
daarin is verwerkt het vervallen
van de omzetbelasting op brood
per 1 Juli j.l.
Daarnaast zal aan combinaties
van consumenten (groepen per
soneel van grote bedrijven enz.)
hetwmogelijk worden gemaakt op
broodbonnen gezamenlijk bloem
te betrekken.
Aan de daarvoor in aaimierking
komende gemeente-besturen zal
worden aanbevolen eigen verkoop
plaatsen voor bloem op enkele
punten in de gemeente in te
richten.
EXPLODEREND BUSJE KOST
DRIE KINDEREN HET LEVEN
Maandagmorgen omstreeks 11
uur vond nabij „De Liter", onder
de gemeente Oostiburg, een onge
luk plaats, hetwelk aan niet min
der dan drie kinderen, van 5 tot
8 jaar, uit één gezin, n.l. van de
familie Gijs uit Aardenburg, hef
leven heeft gekost.
Deze drie kinderen, n.l. Arthur,
Alphons en Adriana, waren te
zamen met een 3-jarig zusje aan
het spelen op en nabij een weide
van de landbouwer Modde.
Hierbij schijnen zij althans zo
vertelde het zusje - bij een langs
de weide lopende watergang een
busj^ te hebben gevonden, waar
mede zij gingen waterscheppen.
Plotseling ontplofte dit busje en
de gevolgen waren ontzettend. De
drie kinderen werden letterlijk in
stukken gereten en lichaamsdelen
lagen tot op een afstand van pl.m.
50 meter verspreid.
De burgemeester van Oostburg,
die toevallig 5 minuten na het on
geluk passeerde, nam onmiddellijk
de leiding van het onderzoek op
zich, daarbij geassisteerd door de
politie, die kort tevoren op enige
afstand van de plaats des onheils
aan de Rijksweg controle uitge
oefend had.
Medische en geestelijke hulp
waren spoedig ter plaatse, doch
eerstgenoemde kon niets meer
uitrichten.'
Nadat door de politie de stoffe
lijke resten der kinderen waren
bijeen gebracht, werden deze door
leden van het Rode Kruis gekist
en naar het lijkenhuisje overge
bracht.
Het 3-jarig meisje, dat zich op
ihet ogenblik van de ontploffing
op een afstand van pl.m. 50 m.
van de andere kinderen bevond,
heeft geen letsel opgelopen.
Voor zover tot nu toe uit het
Ingestelde onderzoek is gebleken,
hebben de kinderen waarschijnlijk
een met trotiel gevuld busje ge
vonden. Hierop wijst de enorme
uitwerking van de ontploffing en
het feit, dat de hrug aan „De
Liter", in welker onmiddellijke
omgeving het verschrikkelijk on
geluk plaats vond, destijds door
de Duitsers met behulp van tro
tiel werd opgeblazen.
De verslagenheid in het gezin
waartoe de 3 kinderen behoorden,
is zeer groot, terwijl de deernis
met de slachtoffertjes en hun fa
milieleden algemeen is.
Als tragische bijzonderheid diene
nog, dat op het tijdstip van het
ongeluk zowel de vader, een koop
man, als de moeder afwezig wa
ren. De grootvader, die geheel
in zijn kléinkinderen opging, was
53 De Mongolen van de oude
stempel voelen aan wanneer er
een wapen op hen wordt gericht.
Keri Ning Ta zou dan ook later
niet hebben kunnen verklaren
waarom hij zich plotseling om
draaide en vuurde. Maar hij
schoot raak.
Nog voordat Keri's tegenstan
der had afgedrukt merkte deze
dat Keri hem voor was geweest.
Zijn geweer was door een kogel
grondig uitgeschakeld.
De toegang naar hot graf was
nu vrij. Snel en behendig glipten
Keri, Murga en een paar dappe
ren naar binnen.
Zacht lopen en hard slaan"
zei' Keri. „Dat houdt tijgers en
mensen het langst op de been".
de eerste, die kennis kreeg van
dit vreselijk gebeuren, en de aan
blik voor hem, die zich onmiddel
lijk naar de noodlottige plaats
begaf, was dan ook ontzettend.
biervliet.
Reisje naar Maria-Horebeke.
Vrijdag maakte een groep lid
maten van de Ned. Herv. Kerk
alhier per autobus een reis naar
Maria-Horebeke, alwaar elk jaar
op 15 Augustus een Zendingsdag
wordt gehouden. De deelnemers
en deelneemsters waren het er
allen over eens, dat het meer dan
de moeite waard geweest is en
dat zij de komende jaren er weer
aan hopen deel te nemen.
Duivensport.
Uitslagen van de wedvlucht van
Dourdan, op Zondag 10 Aug.
1947 gehouden. Afstand 333 km.
Deelname 145 duiven, gelost 8
uur, 6 min.
- Oude duiven. Eerste prijswin
nende duif 2 uur 21 min. 34 sec.
Laatste prijswinnende duif 6 uur,
09 min. 25 sec.
1. A. Mussche, 2. P. Pladdet,
3. E. Bracke, 4.. P du Puy, 5. P.
Boekhout, 6. E. Bracke, 7. J. v. d.
Linde, 8. P. Boekhout, 9. A. Tas,
10. Cl. de Pré.
Jonge duiven. Eerste prijswin
nende duif Zondag 3 uur, 51 min.
27 sec. Laatste prijswinnende
duif Dinsdag 6 uur 45 min.
1. A. Calon, 2. J. v. d. Linde,
3. C. Boerjan, 4. P. du Puy, 5.
P. Pladdet, 6. P. de Vos, 7. Ver-
sluijs, 8. B. Ceelaert, 9 .L. Ceu-
lenaere, 10. P. du Puy, 11. J. de
Krijger, 12. E. Bracke, 13. idem,
14. P. de Vos, 15. H. du Puy.
Uitslagen van Moeseroen op
Zondag 10 Aug. 1947 gehouden,
afstand 73 km. Deelname 184
duiven, gelost 9 uur 50 min.
Oude duiven: Eerste prijswin
nende duif 11 uur 09 min. 52 sec.
Laatste prijswinnende duif 12 uur
05 min. 03 sec.
1. Iz. Versluijs, 2. J. Diercx,
3. J. Diericx. 4. A. Haemers, 5.
H, v. d. Bossche.
Jónge duiven: Eerste prijswin
nende duif 11 uur 11 min. 46 sec.
Laatste prijswinnende duif 11 uur
50 min. 50 sec.
1. F. v. d. Hemel, 2. J. Tim
merman, 3. A. Mussche, 4. idem,
5. E. Vervaet, 6. A. Jansen, 7.
A. Tas, 8. P. Pladdet, 9. M. de
Regt, 10 P. Doens, 11. J. Moens,
12. S. de Paauw, 13. P. de Vos,
14. J. Timmerman, 15. A. Calon.
Prijsschieting.
De schieting met de liggende
wip, welke Zondag in het buurt
schap „Driewegen", gem. Bier
vliet, ter gelegenheid van de al
daar gevierde kermis werd gehou
den op de schietbaan van bet
Café van de heer Petrus Lippens,
eindigde met de volgende uitslag'.
Hoogvogel: Aug. Jansen van
Driewegen; le zijvogel: Jac. Wijf
fels van Biervliet, 2e zijvogel:
Frans Mollet, van Biervliet.
Frans Mollet kan nog best met
de schutters meedoen, al is hij
dan ook al 82 jaar, dat heeft hij
nu weer bewezen, evenals op de
Biervlietse kermis, zowel als bij
vroegere wedstrijden.
Zitting van 4 Augustus 1947.
Uitspraak op 18 Augustus 1947.
(Lodewrjk Godfried van Gils,
wonende te Antwerpen. Reeds 3
jaren geïnterneerd geweest. Ter
zitting van 4 Augustus 1947 in
vrijheid gesteld.
1. Internering, waarbij het Tri
bunaal in overweging geeft, dat
een tijdsduur van twee jaren in
acht genomen dient te worden.
Beveelt, dat deze internering
niet zal worden ten uitvoer ge
legd, tenzij het Tribunaal later
anders mocht gelasten op grond,
dat beschuldigde zich vóór het
einde van een bij deze op drie ja
ren bepaalde proeftijd niet zal
hebben nageleefd de hieronder ge
stelde bijzondere voorwaarde.
Stelt als bijzondere voorwaarde:
Verbod om het grondgebied van
Nederland te betreden
2. Ontzetting van het recht om
openbare ambten te bekleden,
alsmede van het recht van kiezen
en verkiesbaarheid bij krachtens
wettelijk voorschrift uitgeschre
ven verkiezingen.
Matthijs Machiel Vroegop, wo
nende te Terneuzen.
Reeds 19 maanden geïnterneerd
geweest.
1. Verbeurdverklaring van een
bedrag van 10.000.
Adriaan Versprille, wonende te
Groede.
Het onderzoek zal buiten de
zitting worden hervat.
Karei Kaijser, wonende te Axel.
1. Internering voor een tijds
duur van een en een half jaar;
met bevel tot inbewaringstelling;
verbeurdverklaring van het
de beschuldigde toebehorende ra
diotoestel
3. ontzetting van het recht om
openbare ambten te bekleden, als
mede enz. enz.
Wijlen Teunis Tol, gewoond
hebbende te Breskens.
1. Verbeurdverklaring van de
nalatenschap van wijlen de be
schuldigde tot een bedrag van
2000.
Zitting van Mlaandag 18 Aug.
Smokkelen met Duitsers?
Jacobus Johannes Lambregts,
27 jaar, chauffeur te Oostburg
stond terecht terzake, dat hij zich
heeft aangesloten bij de N.V.D.,
als chauffeur goederen heeft ver
voerd ten behoeve van de Duitse
Weermacht tussen België en Zee
land en met behulp van Duitse
militairen heeft gesmokkeld, t.w.
tabak, sigaretten, textiel en stijf
sel, hebbende hij aan een en ander
flink verdiend.
Lambregts ontkent lid van de
Volksdienst te zijn geweest en
wat het rijden voor de Duitsers
betreft: 'men zou hem daarvoor
hebben aangewezen. Ook zou hij
niet gesmokkeld hebben, doch ge
zien de dossierstukken en de ge
tuigenverklaringen doet deze ont
kenning, om het zacht uit te druk
ken, enigszins twijfelachtig aan.
Mr. Kegge merkt op, dat besch.
zich niet erg handig verdedigt en
juist iets te veel ontkent, doch
deze repliceert, dat hij het be
lachelijk vindt voor deze zaak
voor een tribunaal terecht te moe
ten staan.
Lambregts stelt alle pogingen
in het werk, om door verdacht
makingen en beschuldigingen van
andere personen zichzelf vry te
pleiten, doch het lijkt er veel op,
dat dit stumperig gedoe een alles
behalve gunstige indruk op het
Tribunaal maakt.
Mr. Roelop, de verdediger,
meende dat een deel der tenlaste
legging niet bewezen is en achtte
voorts geen redenen aanwezig, om
nog enige maatregel op te leggen,
temeer niet daar zijn cliënt reeds
gedurende 5 maanden geïnter
neerd is geweest.
De zaak Lockefeer.
Hierna stond terecht de 61-ja-
rige Emilius Theophilus Locke
feer, fabrikant te Hulst, oud-lid
van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal.
De beschuldiging luidde: hulp
verlening aan de vijand door van
af omstreeks 1941 tot omstreeks
1944 sokken en Tropenunterjac-
ken ten behoeve van de Duitse
Weermacht te hebben gefabri
ceerd te hebben en Aan genoemde
weermacht te hebben geleverd,
met deze handelingen verdiensten
te hebben gehaald, blijkt te heb
ben gegeven van instemming met
het streven van een nationaal so
cialistische organisatie, doordat
hij omstreeks 1942 een aantal gif
ten heeft gedaan aan Winterhulp
Nederland, als loco-burgemeester
personen te hebben opgeroepen
voor tewerkstelling ten behoeve
van de Duitse Weermacht en aan
een N.S.iB.-er te hebben verzocht
deze functie van hem over te
nemen.
Besch. beroept zich op opdrach
ten hem gegeven door het Rijks
bureau voor textiel en tracht dit
door voorlezing van een schrijven
aan te tonen. Hij zou niet recht
streeks ingevolge Duitse opdrach
ten hebben gefabriceerd, doch al
dra iblijkt, gezien het dossier, dat
het Tribunaal het met deze ziens
wijze niet eens is.
Op een vraag van de voorz.,
hoeveel opdrachten L. heeft uit
gevoerd ten behoeve van de Duit
se Weermacht, wil deze dit aan
tonen door middel van rapporten
samengesteld met behulp van ge
gevens uit zijn boekhouding.
Zowel Mr. Kegge als de heer
De Roo echter wijzen er op, dat
naar aanleiding van het feit, dat
ƒ150.000 ƒ200.000 winst buiten
de administratie werd gehouden,
het Tribunaal aan rapporten
welke op deze onjuiste boekhou
ding berusten, niet de minste
waarde kan hechten. Ook het
argument van besch., dat de grote
winsten tijdens de bezettingsjaren,
voor een groot deel te danken zijn
aan het opruimen van „winkel
dochters" blijkt-,al spoedig weinig
steekhoudend.
Met betrekking tot de hoge
winsten beweert L. verder nog,
dat tijdens de bezetting de fabri
catie groter was dan vóór de oor
log en dat hiervan slechts 18
voor de Duitsers was hestemd.
De heer De Roo sprak zijn ver
wondering er over uit, dat men
ondanks dit, tijdens de bezettings
jaren zo weinig textiel kon ver
krijgen.
Wat betreft het vastzetten van
aanzienlijke bedragen enz. op
naam zijner kinderen, verklaart
besch., dt hij dit deed' omdat hij
vreesde, dat zijn bedrijf door de
Duitsers in beslag zou worden
genomen.
Voorts verklaart L„ dat hij
steeds in het belang van het Ned.
volk heeft gewerkt. Aan de Win
terhulp zou hij slechts kleine be
dragen hebben geschonken, ten
einde de zaak te camoufleren en
zich „die kerels van het lijf te
houden."
Met betrekking tot de onjuiste
administratie merkt de verdedi
ger nog op, dat L. aan zijn per
soneel wekelijks voor ongeveer
1000 verkocht, hetgeen eveneens
niet in de boeken voorkwam. Het
Tribunaal scheen echter, gezien
de omstandigheden, hieraan niet
vleel waarde te hechten.
Op de burgemeestersstoel nam
L. plaats, omdat hij eerste wet
houder was en „dit zijn plicht
was, daar Hulst niet zonder hoofd
der gemeente kon zijn". Hij zou
voortdurend hebben aangedrongen
van deze post ontheven te wor
den en, nadat enkele goede vader
landers geweigerd hadden dit'
baantje over te nemen, daarover
met een z.i. gematigd N.S_B.-er
hebben gesproken. L. zou wel een
aantal oproepen voor tewerkstel
ling hebben laten verzenden, doch
deze later weer hebben herroepen.
Get. P. Blommaert, aannemer
te St. Jansteen, was na de be
vrijding in opdracht van het M. G.
wnd. burgemeester van Hulst.
Het is hem bekend, dat L. ais
le wethouder, loco-burgemeester
werd. Get. noemde L. niet pro-
Duits. Overigens kan deze get.
weinig licht in de zaak brengen.
Get. J. F. J. M. Gaspari, arts
te Hulst, heeft zich destijds in
verhand met de verzonden oproe
pen tot besch. gewend en hem ge
vraagd, waarom deze niet onder
tekend waren. L. antwoordde
daarop: „Dank je hartelijk om
deze briefjes te ondertekenen",
waarop get. hem zeide: „U bent
geen vlees en U bent geen vis,
maar U bent genoteerd".
Later had besch. zich op bedrei
ging beroepen.
De illegaliteit had geadviseerd
tot niet handhaven van L., die
kort voor de bevrijding nadat
een N.S.B.-er verstek had laten
gaan weer in functie was ge
treden. Get. had ingevolge vol
machten van de hoogste autori
teiten en als commandant van de
O. D„ L. uit zijn wnd. burgemees
tersambt ontzet en deze beeft
later enige tijd kamerarrest
ondergaan. Get. zegt, dat de ille
galiteit L. als collaborateur be
schouwde, alhoewel hij persoon
lijk niet de indruk heeft, dat deze
pro-Duits was.
L.., naar aanleiding van deze
getuigenverklaring opnieuw on
dervraagd, zegt dat in April 1944
„het water tot aan de lippen
stond"" en hij daarom, nadat hij
met de Wnd Commissaris hier
over had gesproken, met „een
niet-geonene N.S.B.-er" over het
burgemeestersbaantje had gespro
ken.
Wanneer hij zijn houding van
destijds ook nu nog wil rechtvaar
digen, merkt de heer De Roo op,
dat het nimmer kan worden goed
gepraat, dat besch. voor het wnd.
burgemeesterschap N. S. B.-ers
ging vragen.
De voorzitter merkt op, dat L.
op de burgemeestersstoel niet no
dig had, waarop deze antwoordt
,,U hebt volkomen gelijk."
Na het horen van getuige a dé
charge A. F. Nagelkerke, politie
ambtenaar, die van de feiten wei
nig afweet, daar hij in de jaren
1943 en 1944 niet in Hulst was en
slechts kan verklaren dat L. voor
hem en een collega tot twee maal
de kosten der verdediging betaal
de toen zij voor een Duits ge
recht moesten terechtstaan en
deze ook wel bedragen schonk
bij het aan huis bezorgen van il
legale lectuur, besluit het Tribu
naal, na Raadkamer, de zaak voor
onbepaalde tijd te schorsen ten
einde een nader onderzoek te kun
nen instellen.
t ti
ai
'et|
f
n»
eï-.ier;= I
1£
T-' 1 J
d«l
j f
'M
st
oj<
ei>
1 'ij
f
lij
Hfc
%i
i,h„
it
n*
1 ''.Z'l
[1st /al3
01 J
f.= jn
rr' .Pi j
Hf
qr «ui
V:1
q
Nl-
