Nederlandse vrouwen wenden zich tot de
Minister-President
De Soedanese onafhankelijkheidsbeweging
r
WERELDNIEUWS
SJARIFOEDDIN
bedankt Australische Regering
Rede van Generaal De Gaulla
L
H
DINSDAG 12 AUGUSTUS 1947.
NEDERLANDS
Legercommuniqué
TELEGRAM
AAN Mr. VAN KLEFFENS
Herstelbetalingen van
Duitsland
Franse Assemblee spreekt
vertrouwen uit.
Bezoek aan de veroordeelde
Aartsbisschop Stepinac
TERREUR TEGEN DE
CHINEZEN.
RadioboodschapSjarifoeddin
aan de Veiligheidsraad
rrt
- J
mJKjl
tuil
■JM1
Frankering bij Abonnement - Temeuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Dinsdag
avond.
Zelfde weerbeeld.
Droog en zonnig weer met
weinig verandering van tem
peratuur. Matige wind uit
Noordelijke richting.
DE VRIJE
3de Jaargang No. 577.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Temeuzen
Ivertentieprjjs;
per mm 10 ct.minimum
per advertentie 1,50.
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
15 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
De „Gemeenschappelijke actie
van Nederlandse vrouwen" heeft
zich tenvervolge op een audiëntie
bij de Minister-President met het
volgende schrijven tot Dr. Beel
gewend
Excellentie,
De ondergetekenden, vertegen
woordigend de Nationale Vrou
wenraad. de Nederlands Christen
Vrouwenbond, het Katholiek
Vrouwengilde, de Unie van Vrou
welijke Vrijwilligers, de Bond van
Vrouwen werkzaam in bedrijf en
beroep, de Nederlandse Vereni
ging van Huisvrouwen en Indo-
Buropese Vrouwen-organisatie te
zamen vormende de gemeenschap
pelijke actie van Nederlandse
Vrouwen veroorloven zich de
aandacht van Uwe Excellentie te
vragen voor de volgende punten;
1. Het lot van de gijzelaars.
Met klem verzoeken wij Ui, te
willen bevorderen, dat deze Ne
derlandse onderdanen, die zuch
ten onder een ondragelijk juk en
reikhalzend uitzien naar hunne
bevrijding, van de zijde der Re
gering die aandacht en daadwer
kelijke hulp verkrijgen, waarop zij
en hun familieleden in Nederland
recht hebben.
2. Het lot der geïnterneerden.
Op 16 Mei j.l. werd ons door
de Minister van Overzeese Ge
biedsdelen medegedeeld dat op 1
Mei nog circa 1800 geïnterneer
den ziek in gevangenschap be
vonden en dat deze nog. in de
loop van de maand Mei bevrfld
zouden zijn. De Nederlands Indi-
s-cihe evacuatiedienst putoliceeruc
Nederlands legercommuniqué
meldt, dat het bestuur van de
„Persatoean Rakjat Djawatimoer"
'(Volksvereniging- op Oost-Java)
onder voorzitterschap van Soe-
kardjo Zondag de Luitenant Gou
verneur-Generaal een telegram
heeft gezonden, waarin namens
het volk van Oost-Java geprotes
teerd wordt te-gen de afvaardi
ging van Sjahrir door de Repu
blikeinse regering als vertegen
woordiger van geheel Indonesië
bij de Veiligheidsraad.
Het bestuur verklaarde zich
accoord met de Nederlandse poli
tiële maatregelen, welke voor
millioenen bevrijding betekenen.
De Persatoean wenst in geen ge
val de terugkeer van het Repu
blikeins gezag en verlangt de uit
voering van Linggadjati. Het
bestuur verzocht de Landvoogd
het protest door te zenden naar
de Veiligheidsraad.
Zaterdagmiddag is te Bindiai
bij Medan een betoging gehouden
voor de vorming van een vrije
staat Sumatra's Oostkust als on
derdeel van de Indonesische fede
ratie binnen het kader van Ling
gadjati. Meer dan duizend perso
nen van verschillende landaard,
waaronder Bjatakkers, namen
hieraan deel.
De treinverbinding Medan
Bindjaistabat is thans uitgebreid
tot Tandjong-Poera. Op vele
wegen in de omgeving van Tand-
jong-Balai op Noord-Sumatra
zijn door de Laskjars opnieuw
bomversperringen aangebracht.
Ben Nederlandse patrouille bij
Palembang stelde opnieuw vast,
dat Republikeinse benden dum-
dumkogels gebruikten. De spin
nerij en weverij te Goenoenga-
goeno- bij Lahat zijn in goede
staat aangetroffen. Het toezicht
van het bedrijf is door de recom-
ba overgenomen. De voorraad
bestond uit 20 ton ruwe katoen.
Het leger actiecommuniqué
meldt verder, dat in de omgeving
van Garoet en Leles op West-
Java veel is vernield, zoals brug
gen, waaronder een spoorbrug.
In de sector van Malang- moes
ten enkele benden nabij de zuid
rand van de stad en bij Kebon-
Agoeng worden verdreven. Op
Madoera werd Pamekassan door
de T.N.I. met zware mitrailleurs
beschoten. Op Zuid-Sumatra, ten
Westen van Lahat, werd een
bende, welke bezig was een brug
af te breken, door onze troepen
verjaagd.
Op 10 Augustus bedroegen de
Nederlandse verliezen 2 gewon
den..
echter in Juni dat zich toen nog
duizenden mensen in gevangen
schap bevonden. Ook in uwe, op
20 Juli j.l. gehouden radiorede,
waarin U de politionele actie aan
kondigde zei U, dat „nog duizen
den mensen gevangen zitten".
Aangezien door een en ander
in brede kringen ongerustheid is
ontstaan mogen wij U dringend
verzoeken thans de juiste stand
van het evacuatie vraagstuk be
kend te willen maken
Het lot van Nederlandse vrou
wen en zelfs kinderen, die in het
binnenland, met name vooral
Tasikmalaja, in gedwongen con
cubinaat met Indonesiërs leven.
Tijdens de politionele actie heb
ben wij met grote spanning- het
verloop gevolgd, dankbaar dat nu
eindelijk de mogelijkheid kwam
onze gijzelaars en geïnterneerden
te bevrijden en vooral ook een
einde te maken aan het bescha
mende en mensonterende feit, dat
Nederlandse vrouwen en kinde
ren in gedwongen concubinaat
leven, dus blanke slavinnen zij.
Nu de politionele actie gestaakt
is en wij noch van bevrijding on
zer gijzelaars en geïnterneerden
noch van die onzer arme gemar
telde zusters in grote getale ge
hoord hebben, wenden wij ons tot
Uwe Excellentie In bange twij
fel en met kommer in het hart,
met de vraag in naam van CJhris-
tus, wat voor deze mensen is ge
daan.
De Gemeenschappelijke Actie
van Nederlandse Vrouwen heeft
het volgende telegram aan Mr.
Van Kleffens doen toekomen;
„Nu politionele actie gestaakt
is,' wenden de grote Nederlandse
Vrouwen-Organisaties verenigd in
Gemeenschappelijke Actie zich
zeer bewogen en ten diepste ge
schokt tot U met dringend ver
zoek bet lot van gijzelaars, ge-
interneerden, vrouwen en kinde
ren in gedwongen concubinaat
levend, moord op landgenoten en
rijksgenoten, levend verbranden
van Chinezen, in Veiligheidsraad
met klem namens ons naar voren
te brengen."
Een afschrift van dit telegram
werd toegezonden aan mevrouw
Roosevelt.
De staat moet hierbij de leiding
hebben.
De Gaulle herdacht verder de
wapenfeiten van de tweede pant
serdivisie der vrije Franse strijd
krachten, die dsel hebben geno
men aan de invasie in Normandië
Voordat hij zich naar Alencon
begaf, werd Generaal De Gaulle
in de steden Laval en Mayenne
ontvangen. Te Laval sprak hij
vanaf het balkon van het stad
huis. Hij zeide o.m. dat Frankrijk
zijn recht om te leven en zrjn toe
komst slechts heroveren kon
door een gemeenschappelijke in
spanning met ter zijdestelling
van particuliere belangen. De
partijen moesten in de eerste
plaats denken aan het herstel van
Frankrijk. Hij had vertrouwen
in de kracht van het Franse volk
dat alleen nog moest worden ver
enigd om de moeilijkheden te
kunnen overwinnen.
INDONESIË
De Geallieerde Contróleraad
heeft tot eind Juni 1947, van de
738 fabrieken in de drie Weste
lijke zönes van Duitsland, die als
herstelbetaling aan de Sowjet-
Unie, Polen en de Westelijke mo-
gendheden moeten dienen., er 246
overgedragen, aldus meldt het
Duitse Nieuwsbureau in de Ame
rikaanse zóne.
De totale waarde van de in de
Amerikaanse zóne overgedragen
fabrieken bedroeg 1.341.533 pond
sterling, waarvan de Sowjet-Unie
en Polen voor 958.039 pond ont-
waugen hebben.
Sjarif-oeddin beeft in een bood
schap aan Olifley, de Australische
Regering en bet Australische
volk bedankt voor de behartiging
van de Indonesische zaak in de
Veiligheidsraad. Hij zeide voorts,
dat beide landen voor dezelfde
principes strijden, welke zijn
vastgelegd in het handvest der
Verenigde Naties. Sjarif'oedidin
hoopte op de instelling van een
internationale arbitragecommis
sie, welke zorg zal kunnen dra
gen voor de vestiging van een
blijvende vrede in Indonesië.
VERSCHILLENDE AUTORI
TEITEN NAAR AMERIKA.
WALTER FOOTE NAAR
DJOKJA.
Maandagmorgen om half zeven
zijn vele autoriteiten, uitgeleide
gedaan door Dr. Van Mook, per
vliegtuig van Kemajoran naar
Nèw-York vertrokken. Even later
vertrok Walter Foote naar Djok-
ja, ondermeer vergezeld van Cap
tain Maccallum, verbindings
officier van de Amerikaanse ma
rine. De reis had plaats in een
vijf-persoons Beachcraft.
Van het gezelschap, dat zich
naar New-York begeeft, maken
deel uit: President Soekawati,
de Ministers Nadjamoeddin, Anak
Agoeng, de afgevaardigde van
Wes t-Borneo Sultan Hamid II en
de vertegenwoordiger van Suma
tra's Oostkust Teunkoe Dzullar-
De Franse Generaal De Gaulle
heeft te Alencon in Normandië
een politieke redevoering gehou
den, waarin hij waarschuwde
tegen „zware wolken, die zich
boven Oost-Europa samentrek
ken" Hij adviseerde de Fransen
gezamenlijk een poging te doen
Frankrijks eenheid, welvaart, vei
ligheid en macht te herstellen
In een telegram van Sir Abdel
Rahman El Madhi ifhsja, een van
de voornaamste godsdienstige
leiders in de Soedan, aan Trygve
Lie, secretaris-generaal van de
organisatie, der V. N. wordt de
onmiddellijke opheffing van het
huidige Anglo-Egyptisch bestuur
over de Soedan geëist. Verder
wordt in het telegram gezegd,
dat Saddik El Mahdi, kleinzoon
van Sir Abdel Rahman, 't stand
punt van zijn vader zal uiteen
zetten en de delegatie, belast met
de behartiging van de zaak der
Soedanese onafhankelijkheid, zal
steunen.
Het Soedanese onafhankelijk
heidsfront heeft bij de V. N. aan
gedrongen op uitstel van de de
batten van Maandag oyer de
Egyptische klacht, totdat het
standpunt van het onafhankelijk-
heidsfront zal zrjn gehoord.
Ismail El Aphart, leider van de
Ashigga-partij die autonomie
wenst onder de Egyptische kroon
vertrekt op verzoek van No-
krasjy Pasja, de Egyptische Pre
mier. die sinds 23 Juli in New-
York verblijft, naar Lake Suc
cess.
Het Soedanese onafhar.keujk-
peidsfront heeft in een telegram
aan Trygv Lie, de verklaring van
Noikrasjy Pasja in de Veiligheids
raad over de Soedan een opzette
lijke verkeerde voorstelling van
zaken genoemd. ,,De Soedan en
Egypte hebben nimmer een ge
heel gevormd. De Soedanezen
beschouwen de Egyptische eis
tot eenheid van het Nijldal als
Egyptisch imperialisme". Ver
der wordt verzocht, dat de dele
gatie van het Soedanese onaf-
hankelijkheidsfront, die op weg
is naar Amerika, door de Veilig
heidsraad zal worden gehoord.
Het onafhankelijkheidsfront ver
werpt de verdragen van 1899 en
1936, „die 't verblijf van vreem
de troepen in ons land wettigen'
Zij worden beschouwd als te zijn
opgesteld door twee veroveraars
van de Soedan.
138 Moslims en 2 Sikhs zijn
gedood tijdens onlusten in een
aantal dorpen. De Mohamme
daanse bevolking van drie dorpen
zou nagenoeg uitgemoord zijn. In
de buitenwijken van Amritsar
hebben gevechten tussen Mos
lems en Sikhs plaats gehad,
waarbij van granaten en machi-
negeweren gebruik is gemaakt.
De overheid greep gewapender
hand in, waarbij zes Sikhs wer
den gedood en dertig gewond.
Arabieren in militaire uni
formen hebben het Joodse café
Hawaïi'", aan de oever van de
rivier de Yarkon te Tel Aviv met
handgranaten en automatische
wapens bestormd. Vier Joden
werden gedood en zeven gewond.
De Arabieren zouden in een dorp
bij Tel Aviv wonen en „herhaal
delijk bezwaar gemaakt hebben'
tegen „rumoer" uit het café na
zonsondergang. De toestand van
twee gewonde Joden zou ernstig
zijn.
De Britse schepen, die 12
dagen geleden met 4.500 Joodse
landverhuizers uit Palestina te
Port de Bouc zijn aangekomen,
zullen volgens de gewoonlijk wel
ingelichte kringen, die iir nauw
contact staan met het Franse
Ministerie v. Buitenlandse Zaken,
Maandagmorgen naar Gibraltar
vertrekken. Over de uiteindelijke
bestemming der schepen werd
niet gerept.
De stiefzoon van de vroegere
Duitse Keizer Wilhelm II, Prins
Ferdinand von Schoeniach-Caro-
lath, heeft verklaard, dat de fami
liejuwelen der Hohenzollerns on
langs naar Berlijn zijn gebracht
en zich thans veilig onder Ameri
kaanse hoede bevinden, aldus
meldt de Britse Nieuwsdienst in
de Britse zone.
De Japanse regering is het
er over eens geworden, de steen
kolenmijnen van geheel Japan on
der staatscontrole te stellen. Hoe
ver deze zal gaan, zal voor elke
mijn afzonderlijk worden vastge
steld. Het hoofddoel is de ver
hoging van de productie. De
maatregel heeft slechts een tijde
lijk karakter.
Het Hongaarse Nieuws
agentschap meldt, dat Hongarije
geantwoord heeft op de tweede
Amerikanse nota betreffende
Stephen Thuransky, een Ameri
kaans-burger, die op 1 Augustus,
na zijn arrestatie door de Hon
gaarse politie, in een auto van de
Amerikaanse legatie die naar
Wenen reed ontvluchtte. 'Thurans
ky werd gearresteerd wegens
„anti-demicratische uitlatingen".
In het Hongaarse antwoord wordt
gezegd, dat volgens de wet ter
bescherming van de Staat geen
onderdaan van een vreemd land
het recht heeft om de President
van de Hongaarse republiek te
belasteren.
Volgens officiële cijfers heeft
d'e Franse Assemblee met 404.
tegen 184 stemmen haar vertrou
wen in Ramadier uitgesproken.
Deze had Zaterdag de vertrou
wenskwestie gesteld in verband
met het Regeringsvoorstel betref
fende wijziging van de Wet op
de Gemeenteraadsverkiezingen.
Ramadier werd gesteund door
de Socialisten, M. R. P., Radica
len en andere gematigde en recht
se afgevaardigden.
Slechts de communisten en deze
zeer na-staande afgevaardigden
stemden tegen.
Een delegatie van Protestantse
geestelijken uit de V. S. heeft een
bezoek gebracht aan de onlangs
in Jcego-Slavië tot zestien jaar
dwangarbèid veroordeelde Rooms
Katholieke Aartsbisschop Aloisius
Stepinac (Stapinatz). Stepinac
werd gevonnist wegens „misda
den tegen de staat". Leider der
delegatie was een Fransman,
secretaris-generaal van de inter
nationale vereniging van religieu
ze vrijheid, Dr. Nussibaum.
De delegatie heeft vastgesteld,
dat Aartbisschop Stepinac uit
sluitend werkt aan een bijbelver
taling en dat hij in de gevangenis
beschikt over twee zonnige ver
trekken, waiarvan een privé kapel
is buiten het celblok, dicht bij het
kantoor van de directeur. Twin
tig jaar geleden heeft Maarschalk
Tito, de Joego-Slavische Premier,
twee jaar in dezelfde gevangenis
(te Lepoglava) doorgebracht
De delegatie stelde voorts vast,
dat de vertrekken naar behoren
ingericht waren en dat de Bis
schap dagelijks een mis mag cele-
nain. Raden Rangga Tirta Soe-
jatna, de oud-Republikeinse Pre
sident van Bantam en Thio Thiam
Thiong, de Chinese vertegen
woordiger sloten zich bij het ge
zelschap aan. Voorts Dr. P. J.
Koeas als persoonlijke vertegen
woordiger van de .Luitenant-Gou-
vemeur-Generaal, aan wie o.a.
zijn toegevoegd de heren Mohr
en Said Abdoerrahman Almasa-
wa. Het gezelschap werd ge
completeerd door enig admini
stratief personeel van de verschil
lende vertegenwoordigers.
GAM GEWEIGERD MET
HET VLIEGTUIG VAN
FOOTE NAAR DJOKJA
TE GAAN.
Walter Foote is Maandagoch
tend per vliegtuig naar Djokja
vertrokken. Hij was vergezeld
van een correspondent van een
Amerikaans persbureau, hetgeen
in Republikeinse kringen enige
verbazing heeft verwekt.
Gani had namelijk Zondag de
Amerikaanse consul-generaal ver
zocht hem een plaats te willen
geven in zijn vliegtuig.
Foote zou hem geweigerd heb
ben, verklarende, dat hij geen
plaatsen beschikbaar had en dat
geen journalist met 'hem mee
mocht gaan. Na deze weigering
uitte Gani tegenover de pers zijn
spijt, dat „het Amerikaanse aan
bod van goede diensten zich niet
zo ver uitstrekte, dat de Republi
keinse vice-president met het
vliegtuig van Foote naar Djokja
kor. gaan", alhoewel hij voldoen
de plaats had voor een journalist.
Het Chinese dagblad Sin Po
verklaart, dat onmiddellijk na
het staken van het vuren onge
regelde benden in het Krawnse
infiltreerden om brandstichting
en moorden voort te zetten. De
Chinese bevolking is ten zeerste
verontrust door de vermindering
van de Nederlandse troepen
sterkte aldaar. Het blad voegt
daaraan toe:
„Wij waarderen ten zeerste de
strenge discipline welke onder de
Nederlanders heerst, doch wij
vrezen dat hun manier om de
orde te handhaven slechts gevaar
voor onze levens en bezittingen
kan betekenen".
Het blad ziet als eige weg voor
de Chinezen hun eenheid te be
waren en zich met de aanwezige
middelen te wapenen, naar voor
beeld van bet Chinese Security-
corps te Medan, niet tegen de
Repubilek, doch voor de bescher
ming van Chinese levens en be
zittingen tegen kwaadwilligen.
Wapens in eigen handen zijn Veel
meer waard, dan rekenen op de
hulp van anderen. Het blad be
sluit, met nogmaals de schande
te roepen over d.e wandaden in
naam der Republiek bedreven.
Ook wordt Sjahrir geciteerd, die
blijkbaar eens gezegd beeft, dat
hij N I.C. A.-soldaat zou worden,
indien zijn ouders werden ver
moord. „Een strenger vonnis
voor deze wreedheden bestaat
niet", meent het blad.
In zijn verzoek tot de Veilig
heidsraad, Zondagnacht via de
radio uitgesproken, heeft Sjari-
foeddin erop gewezen, dat het
Indonesische geschil van vitaal
belang is voor meer dan 60 mil-
lioen Indonesiërs en dat de Repu
blikeinse Regering meent, dat
geen juiste besluiten kunnen wor
den genomen, indien niet beide
partijen volledige inlichtingen
verschaffen. Sjarifoeddin ba
seerde hierop zijn verzoek tot toe
lating van republikeinse verte
genwoordigers in de Veiligheids-
De Republikeinse Regering, zo
zeide hij, heeft Sjahrir en Agoes
Salim gemachtigd om de Repu
bliek te vertegenwoordigen en
volledig verslag uit te brengen
van de toestand van Indonesië.
De Republikeinse Regering ver
zoekt ten slotte drie andere ver
tegenwoordigers uit Indonesië ter
aanvulling toe te laten.
breren, waarbij twee andere ge
detineerde priesters assisteren.
Aartsbisschop Stepinac verklaar
de, dat zrjn gezondheid en het
voedsel „zeer goed" waren.
i 10
dverf
na;
c kl.
els
neer
b
rr.
mee;
kv
ens
ae
sitie
looi
ie m
iviei
iui'g|
6
le
er'
niet
zam
!fp
jzo
ek
en,
be\
Ige:
Ine I
afci
een
n
ke£l
'ew
ol
ovej
hts
ig
veal
vert|
n
fg.aj
e<ïl
de<
on|
=tgr|
lei] I
h.'i
it<fl
r
iweK'j
M
rv<]
i T
ie
VOë
•4,
V-*