4
Het Nederl. Legercommuniqué
De toestand in Indonesië
r
WereldnieuwsJ
i
rJ
DINSDAG 29 JULI 1947.
De Amerikaanse hulp aan
Europa
Anti-Franco vergadering
te Londen
Bulgaarse missie in Belgrado
Russische propaganda tegen
Zweden
Voorrechten
aan Ds. Niemoellerontnomen
Dominica verwacht aanval
van „communistisch" leger
De staking onder de
Antwerpse havenarbeiders
Republikeinse plannen voor
West-Java
Dagorder Commandant
Zeemacht
Verklaringen Indonesisch
militair woordvoerder
De politieke activiteit van
Australië
Medicamenten naar^de
Republiek
De situatie te Probolinggo
-21
d( N
mi
raN
iH
Frankering bij Abonnement - Temeuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door bet K.N.M.I.
te De Büt, geldig tot Dins
dagavond.
Zeer warm.
Over het algemeen zonnig
weer, echter met opnieuw iets
toenemende onweers-aotiviteit
Temperaturen oplopend tot
zeer hoge waarden. Matige
wind hoofdzakelijk tussen Oost
en Zuid.
DE VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No. 565.
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie ƒ1,50.
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
15 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer.
Verschijnt dagelijks
Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Het officiële legercommuniqué
van Maandagmorgen luidt als
volgt:
West-Java: Pengalengan, 30
km ten Zuiden van Bandoeng,
werd bezet. Na in Tegal aanvan
kelijk zwakke tegenstand te heb
ben geboden, wierpen de Republi
keinse troepen aldaar hun unifor
men en wapens weg en juichten
de Nederlandse troepen langs de
weg luide toe.
Sumatra: Op Zuid-Sumatra
werden Moearaenim en Lahat ten
Zuid-Westen van Palembang be
zet, waarbij ook de kolenmijnen
van Boekitasem bereikt werden.
De Nederlandse troepen zijn hier
mede thans circa 156 km van Pa
lembang opgemarcheerd.
Ten Zuidwesten van Medan
hadden verkenningsacties plaats.
Overigens zijn geen bijzonder
heden te melden.
De militaire luchtvaart: De Ne
derlandse luchtmacht verrichtte
uitgebreide verkenningsvluchten
en wierp levensmiddelen en voor-
Hoewel de mededeling van de
republikeinse senator Robert
Taft,, dat hij een speciale zitting
van het congres inzake de Ame
rikaanse hulp aan Europa niet
noodzakelijk vindt, als een ont
moedigende factor wordt be
schouwd, is er in verscheidene
kringen een toenemende sympa
thie voor een voortgezette en
grotere Amerikaanse steun aan
de economische wederopbouw van
Europa en wel in het bijzonder
voor het plan van Marshall, te
bespeuren.
Invloedrijke industrieelen in
het midden Westen, voor de oor
log het isolationistische centrum,
beschouwen het plan van Mars
hall als vitaal voor de handhaving
van het huidige peil van de ex
port, zodat de voordelen de na
delen ver overtreffen.
Uit een overzicht van het her
stel van Europa, dat Zondag door
de New York Times werd gepu
bliceerd, blijkt, dat de productie
in België thans is gestegen tot
90 vergeleken met 36 m
1945 'De productie in Nederland
bedraagt thans 90 van die van
1939, vergeleken met 31 in
1945 De Franse productie be
draagt 89 vergeleken met
41 in 1944, terwijl de produc
tie in de drie Scandinavische lan
den zich ongeveer op het voor
oorlogse peil beweegt.
Het blad schrijft het herstel van
Europa toe aan de tot dusver
verleende Amerikaanse hulp, en
beschouwt dit als een der voor
naamste argumenten voor het
plan Marshall.
De president van de Welch Gra
pe Juice Oo. J. M. Kaplan, heeft
een plan opgesteld waarhij de
V S voor de duur van tenminste
5 'jaar jaarlijks oredieten aan het
buitenland zullen verlenen ten be
drage van 10 milliard dollar.
Op een inderhaast bijeengeroe
pen conferentie van een groep
Britse Parlementsleden en leiders
van vakverenigingen, ter gelegen
heid van de elfde verjaardag van
het uitbreken van de Spaanse
burgeroorlog, is een resolutie op-
gesteld waarin de verbreking ge
elst wordt van de commerciële en
diplomatieke betrekkingen met
het Spanje van Franco.
In'de resolutie werd tevens aan
de Britse regering uitwisseling
van vertegenwoordigers met de
Spaanse 'republikeinse regering
in ballingschap verzocht.
Op de bijeenkomst, die bezocht
werd door 270 gedelegeerden, die
drie miüioen Britse arbeiders ver
tegenwoordigden, werd een brief
van de President der Spaanse re
publikeinse regering, Rudolfo
Llopis, voorgelezen, waarin hij
zeide: „Ik kan niet verhelen dat
de Spaanse Republikeinen ernsti
ge redenen hebben om de houding
van verscheiden democratieën te
genover het regime van Franco
en in gebreke blijven bij het
steunen van het Spaanse volk in
zijn strijd tegen het totalitaire
stelsel, te he treuren™. Slechts een
krachtige politiek van sancties
zou Franco's val teweeg kunnen
brengen.
raden ten toehoeve van de troepen
uit boven de voorste lijn.
Ter beveiliging van de scheep
vaart tegen herhaalde beschie
tingen vanuit Boekit Dampoe
(S. W. K.) was het noodzakelijk
de Boehkoed baai te bezetten.
Ook in dit gebied bleek de T.
R. I. overhaast de vlucht genomen
te hebben. Eerst 30 km van Pa-
dang ondervonden onze troepen
enig vuur van sluipschutters.
Voorts werden naar de Neder
landse troepen enige handgrana
ten geworpen, welke echter niet
ontploften.
De actie bij de Boehkoed baai,
vooral de landing van carriers
door middel van landingsboten bij
Boengoes, was een grote verras
sing voor de T. R. I. Deze actie
verliep zeer vlot, na bet aanbre
ken van de dag waren de carriers
binnen enkele minuten aan land.
Zuid-iSumatra: Batoeradja werd
geheel in tact aangetroffen. Bij
de bezetting van deze plaats werd
geen tegenstand geboden. De be
volking was rustig en de voedsel
situatie bevredigend. De consoli
datie van de bezette olievelden
beeft voortgang. De houding van
het achergehleven Indonesisch
personeel is over het algemeen
niet ongunstig.
In de Noordelijke sector langs
de weg naar Sekajoe zijn ver
scheidene dorpen door de Repu
blikeinen geheel in de as gelegd.
De bevolking werd door de T. R.
I. het binnenland in gejaagd. Zij
keert thans terug en toont zich
vriendschappelijk Bij de actie 'n
Zuid-Sumatra is een aanzienlijke
hoeveelheid wapens in beslag ge
nomen. Aan Sumatra's Oostkust
iziin meer dan honderd huizen te
Kwala verwoest. Zaterdagmorgen
is een convooi naar deze plaats
vertrokken voor bet evacueren
van de bevolking. Overigens
werd de zuivering van het rond
Medan bezette gebied voortgezet.
"De fantasie had de Republi
keinse radio thans wederom m
ongekende mate te pakken, toen
we'rd medegedeeld, dat Medan
door de Republikeinse troepen
was bezet. Zelfs van enige actie
door gewapende Republikeinse
troepen v9-n enige 'betekenis is
geen sprake.
De Bulgaarse regerings-delega-
tie onder leiding van Georges Di-
mitrof, Minister-President. is
Zondagmorgen in de Joegoslavi
sche hoofdstad aangekomen. Zij
werd aan het station ontvangen
door Maarschalk Tito, in gezel
schap van leden van de Joego
slavische regering, de chef van
de generale staf, Generaal Popo-
vitsj, leden van het corps diplo
matique, waaronder de Sovjet-
Russische gezant en talrijke an
dere Joego-iSlavische autoriteiten.
Dimitrof verklaarde o.a.: „Wij
zijn hier gekomen om een eeuwige
vriendschap tussen de twee Sla
vische volkeren tot stand te
brengen. t
Onze grenzen moeten ons met
meer van elkander scheiden doch
ons verenigen. Geen macht ter
wereld zal ons in de toekomst
tegen elkander kunnen opzetten
en wij kunnen tezamen vechten
voor het vestigen Van een duur
zame vrede In de wereld. De Bal
kan zal aldus een belangrijke
factor worden voor vrede en de
mocratie".
1924 de nationaal-socialistische
partij heeft gesteund.
Het Genootschap voor slacht
offers van het nazi-regime staat
in nauw verband met de staats
commissie voor rehabilitatie, wel
ke feitelijk reeds heeft gedreigd
alle voorrechten en rechten van
de erkende slachtoffers der nazi's
aan de predikant te ontnemen.
Ds. Martin Niemoeller heeft
tijdens een interview te Oslo ver
klaard, dat hij geen notitie zal
nemen van de beschuldiging van
de Duitse bond yan slachtoffers
van het fascisme, als zou hij de
nazis hebben gesteund. Het is
niet de eerste maal, aldus Ds.
Niemoeller, dat ik op deze wijze
wordt behandeld. „De beschuldi
gingen hebben waarschijnlijk een
politieke achtergrond."
De Sovjet-regering is een pro-
paganda-offensief tegen Zweden
begonnen dat bijna op een zenuw-
oorlog gelijkt, sinds Zweden de
uitnodiging van de Parijse con
ferentie over het aanbod van
Marshall aangenomen heeft, al
dus de diplomatieke correspon
dent van bet Engelse blad „Ob
server".
„Hét hoofdthema van de uni
forme pers- en radio-polemieken
is, dat Zweden zich onderwerpt
aan de „Amerikaanse infiltratie-
politiek" en afstand doet van zijn
onafhankelijkheid Tass (het
Sovje-Russiscbe persbureau),
meldt uit Stockholm, dat deV. S.
de drie Scandinavische landen in
een anti-Russische politiek en
militair blok onder Amerikaanse
leiding dwingen. In een artikel
van de Prawda gaat men zei s
zo ver, dat men in de Zweedse
militaire uitgaven een bedreiging
van de Sovjet-Unie ziet, aldus de
correspondent van de „Observer
Volgens het Zweedse dagblad
Expressen", door het Sowjet-
Russische Nieuwbureau Tass ge
citeerd, wordt een geheime Est-
landse organisatie door Ameri
kaanse kapitaal gefinancierd om
in Zweden spionnagedienst tegen
de Sowjet-Unie te verrichten.
Het Duitse Genootschap voor
slachtoffers van het nazi-regime
heeft geweigerd om Ds. Niemol-
ler, het hoofd van het Duitse
kerkelijk bureau voor buitenland
se zaken, als „slachtorfer der
nazi's'" te classificeren. Tevens zal
de predikant geen extra rantsoe
nen meer krijgen.
De president van het genoot
schap, Dr. Mayer, heeft verklaard
dat deze beslissing in de eerste
plaats is gebaseerd op de geheime
documenten van Rosenberg,
waarin Ds. Niemöller's houding
tegenover het nationaal-socialis-
me in een slecht licht staat
Volgens deze documenten, die,
naar men gelooft, uit het archief
van het Neurenbergse Gerechts
hof afkomstig zijn, heeft Ds. Nie-
möller eens verklaard, dat zijn fa
milie traditioneel anti-semdtisch"
was. Tevens zou Ds. Niemöller
hebben verklaard, dat hij reeds m
De Dominicaanse ambassadeur
te Washington, Julio Ortega
Prier, heeft verklaard, dat „een
leger communistische revolution-
nairen" van 3900 man uit Cuba.
Guatemala, Venezuela en Porto
Rico op Cuba gereed staat voor
een invasie van de Dominicaanse
republiek. Tegen een verslag
gever zeide hij, dat een boot met
1000 man Zaterdagavond volgens
de plannen uit de Cubaanse ha
ven Antilla zou vertrekken. Het
gehele leger van Dominica was
volgens Prïer paraat om de aan
vallers te ontvangen.
De Venezolaanse ambassadeur te
Washington heeft nadrukkelijk
de Dominicaanse verklaring te
gengesproken Hij zeide, dat zijn
regering in het geheel niet be
trokken was bij een gewapende
actie tegen een of andere Ame-
riakanse regering. De zaakgelas
tigde van Guatemala noemde de
verklaring van Ortega, Frier
hoogst belachelijk en onzinnig
Tijdens een Zondag gehouden
referendum hebben de Antwerp
se havenarbeiders met 10.491
tegen 3.467 stemmen besloten
Maandag het werk te hervatten.
Heden zullen de Antwerpse
scheepsbouwers beslissen of zij al
dan niet de staking zullen voort-
zetten
Reuter meldt nader, dat tot
dusver slechts duizend van de
15.000 havenarbeiders het werk
hebben hervat.
Ondanks bet referendum, dat
Zondag werd gehouden en waarbij
werd besloten het werk te her
vatten, hebben zich Maandag
morgen in de Antwerpse wer-
vingslökalen slechts tien per
sonen voor arbeid aangemeld.
De Antwerpse havenarbeiders
weigeren nog steeds op het wer
vingskantoor te verschijnen. Ver
nomen wordt evenwel, dat een
duizendtal arbeiders zonder tus
senkomst van het officiële wer
vingskantoor rechtstreeks door de
werkgevers werd aangenomen.
Volgens de Australische radio
heeft de secretaris van de bond
van arbeiders op Javaanse plan
tages, Sokarna, verklaard, dat al
le maatregelen zijn getroffen om
500 plantages op West-Java te
verbranden, wanneer de Republi
keinen deze streek niet kunnen
verdedigen.
Van alle rubber, kina, thee en
koffie zal niets in handen der Ne
derlanders vallen en als de Repu
blikeinen gedwongen worden de
plantages in torand te steken, zal
het meer dan tien jaar duren al
vorens zij opnieuw productief ge
maakt kunnen worden, aldus So
karna.
De Commandant Zeemacht Vi-
ce-Admiraal A. S. Pinke heeft
gelijk gemeld Zaterdag een
dagorder uitgegeven, waarin ge
zegd wordt, dat hij zeer tevreden
is met de verrichte prestaties bij
de landingsoperaties. De text
van deze dagorder luidde als
volgt:
„Op de 18 Juli is een order uit
gegaan, dat gij landingsoperaties
in Oost-Java zoudt uitvoeren. In
de kortst mogelijke tijd hebt gij
Uw schepen toeladen, zodat reeds
op 21 Juli landingsoperaties kon
den worden uitgevoerd en de
troepen het land konden binnen
rukken".
„Tot dusver hebben de Neder
landers op Java en Sumatra on
geveer vier divisies en twee bri
gades, voorzien van moderne toe
wapening, gebruikt", aldus een
woordvoerder van het Republi
keinse leger in een toespraak
over Radio Djokjakarta.
Naar zijn zeggen hadden de
Nederlanders „verscheidene hon
derden soldaten" verloren en hij
voegde hieraan toe: „de Neder
landers zijn er slechts in geslaagd
een aantal steden te bezetten,
"waarvan het twijfelachtig is, of
zij deze onder contróle kunnen
houden".
De woordvoerder zeide, dat de
Indonesiërs juist begonnen waren
tegenstand te bieden en dat „on
dergrondse" bewegingen reeds
groeiende waren. „Zelfs in ste
den, die nu door de Nederlanders
zijn' bezet, zijn symptomen hier
van reeds merkbaar."
Vele huurlingen van de Ne
derlanders hebben bun wapenen
tegen hun Nederlandse officieren
gekeerd", aldus nog de militaire
woordvoerder.
lijk aantal prauwen versperd is.
Een belangrijke hoeveelheid sui
ker is door de republikeinen ach
tergelaten. In de omgeving van
Probolinggo zijn aan verscheidene
papierfabrieken en rijstpellefijen
vernielingen toegebracht; men
hoopt echter dat deze fabrieken
spoedig weer bedrijfsklaar ge
maakt kunnen worden. Tenslotte
wordt medegedeeld, dat de spoor
wegverbinding met Soerabaja
heden weer in gebruik genomen
zal worden.
Australië verhoogt zijn poli
tieke activiteit jegens Groot-Brit-
tannië, de Ver. Staten, Nederland
en Indië, teneinde een middel te
vinden tot herstel van de vrede
in Indonesië.
De heer Teppema, Nederlands
gezant te Canberra, heeft twee
maal een onderhoud gehad met
de heer John Burton; hierbij heeft
hij gepoogd deze ervan te over
tuigen, dat het hier een binnen
landse aangelegenheid betreft.
Uit Ministriële kringen wordt
vernomen, dat Australië de Indo
nesische kwestie op internatio
naal plan wenst te beschouwen,
doch dat men geen enkele stap
in die richting zal doen alvorens
alle pogingen op diplomatiek ter
rein te hebben aangewend.
Intussen gaan de "manifesta
ties van studenten en de boycot
op Nederlandse schepen door de
vakverenigingen voort.
Ingevolge een verzoek van de
Britse regering heeft de Neder
landse regering erin toegestemd,
dat zo spoedig mogelijk medica
menten vanuit Malakka per vlieg
tuig naar Java worden vervoerd
ten behoeve van het Indonesi
sche Rode Kruis.
Het Britse verzoek werd ge
daan naar aanleiding; van de op
roep via radio Djogja aan alle
vrouwen van Malakka door het
hoofd van het Indonesische Rode
Kruis, De Nederlandse regering
heeft zich terstond principieel be
reid verklaard het transport van
medicamenten toe te staan en de
autoriteiten te Batavia dienover
eenkomstig geïnstrueerd. Zij heeft
echter uitdrukkelijk medegedeeld,
dat zij nooit toestemming gewei
gerd heeft tot het vervoeren van
medicamenten naar republikeinse
gebied. De regering van Malak
ka treft in haast voorbereidingen
om zo spoedig mogelijk medische
hulp te bieden.
Volgens het Nederlands-Indisch
departement van Economische
Zaken is tweederde van de pak
huizen van Probolinggo op Oost-
Java totaal vernield. Enige hon
derden tons ohgePelde rÜst' dul~
zend ton stroop, 250 ton zout
en enige tientallen ton mais gin
gen verloren. Dit is de balans
van de vernielingen, door de repu
blikeinen voor de komst der Ne
derlandse troepen op 21 Juli aan
gericht.
Van de zijde van genoemd de
partement wordt nog toegevoegd,
dat de haven door een aanzien-
Een motie van regerings
zijde, waarin de noodzakelijkheid
wordt uitgesproken van het op
nemen van het Saargebied in de
Franse économie, en waarin
wordt vastgesteld dat Frankrijk
het recht heeft op herstelbetalin
gen van Duitsland en dat een
internationalisatie van het Ruhr-
gebied dringend gewenst is, werd
met handopsteken aanvaard. Er
waren geen tegenstemmers, de
communisten onthielden zich.
In een commentaar op de
arrestatie van de leiders van de
Nationale Boerenpartij van Roe
menië, onder wie ook de partij
voorzitter Joelioe Manioe, zeide
Radio Moskou dat een voorlopig
onderzoek heeft uitgewezen, dat
Mandoe besloten had zijn voor
naamste volgelingen naar het bui
tenland te zenden om de steun
van het buitenland te verwelven,
en om met hun hulp zijn strijd
tegen het huidige Roemeense he-
wind voort te zetten. De leiders
der partij zouden de organisators
van de ondergrondse terroristi
sche benden zijn.
-Na Albanië en Bulgarije
heeft thans ook Zuid-Slavië ge
weigerd de sub-commissie van de
V. N„ die een onderzoek instelt
naar de Griekse klacht inzake de
grensincidenten, toe te laten.
De commissie is uit Pannina in
Noord-Griekenland naar Saloniki
teruggekeerd. Zij heeft tweemaal
in besloten zitting vergaderd om
de toestand te bespreken.
De laatste vijf jaar zijn op
de Goeano-eiilanden, voor de Zuid-
Afrikaanse kust, meer dan 30.000
zeeleeuwen gedood. De huiden
van deze dieren hebben de Zuid-
Afrikaanse regering 75.000 pond
sterling opgeleverd en hebben het
mogelijk gemaakt ongeveer 5000
bontmantels op de Amerikaanse
markt te brengen.
Volgens een bericht van
Tass uit Belgrado heeft het Zuid-
Slavische communistische blad
„Borba" de Oostenrijkse regering
beschuldigd van steunverlening
aan de Sloveense fasciisten, die
aan de Oostenrijks-Zuid-Slavische
grens opereren. Zuid-Slavische
grenswachten vermoorden en de
bevolking beroven.
Dertig Franse padvinders
zullen, begeleid door twee door de
Franse regering beschikbaar ge
stelde torpedojagers, het Engelse
kanaal overzwemmen. Dit zal in
groepen geschieden, die elk half
uur worden afgelost. De tocht is
bedoeld ter verwelkoming van de
Britse padvinders, die de interna
tionale jamboree te Moisson bij
Parijs ziillen bijwonen. Het laat
ste stuk zal door alle dertig pad
vinders worden gezwommen.
idpe]
'I' E
i [tl
a:
5n I
>d:
0
V
1 Ij
i
HJ
