r
I
Nog GEEN BESLISSING in Djogja.
Duitsers en Japanners
zelt om voedsel?
Voor deze mensen geen plaats meer
r
v.
Wereldnieuws J
Republiek verwerpt laatste
Nederlandse voorstelten
i
w
4
DONDERDAG 17 JULI 1947.
H. M. de Koningin
zal rust nemen
Keerpunt bij
Franse stakingen
VERZOEK van Zweedse
organisaties
Engeland en
de Griekse burgeroorlog
Telegram
aan de Minister-President
ACHTVOUDIGE MOORDENAAR KRIJGT GRATIE
Sociale verzekering voor
Gedetineerden
De arrestaties in Roemenië
BEVEL van Generaal Clay
BIJZUNDERHEDENover hulp
verlening aan Griekenland
■nj
B
Ine
U
mm
1
e
ia
3ii
ua
Frankering bij Abonnement - Temeuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.-N M.I.
te De Bilt, geldig van Donder
dagochtend tot Vrijdagochtend.
Betrekkend.
Voor het N.-O. van 't land aan-
vankel. zonnig en warm met
matige wind tussen O. en Z.
Later toenem. bewolking met
pl. onweders, W.-wind. Voor de
rest van het land matige W.-
wond, bewolkt, onweersbuien.
DE VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No. 555.
VerachQnt dagaiyka Drukkery N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen
Adver tentieprfls
per mm 10 ct.minimus!
per advertentie 1,60a
Inzendingen advertentie#
tot des namiddags 4 uur,
Rubriek kl. advertentie#:
15 regels 60 ct.; ieder#
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit B1&3
10 ct. meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
INDONESIË.
Er is nog geen beslissing ge
nomen in Djokjakarta ten aanzien
van de laatste voorstellen van
Dr. Van Mook inzake een ge
meenschappelijke gendarmerie en
het staken der vijandelijkheden,
telegrafeert Hans Martinot, Ane
ta's speciale correspondent, zo
juist uit Djogjakarta. Het be
richt werd bevestigd door de vice-
premier Setiadj'it en de vice-
Mmister van Buitenlandse Zaken,
Dr. Tamzil, die zojuist met een
vliegtuig uit Djogjakarta in Ba
tavia arriveerden. De beslissing
werd echter Woensdagavond ver
wacht. Amir Sjarifoeddjn zal
Donderdag zelf de beslissing naar
Batavia overbrengen.
Onmiddellijk na aankomst van
het vliegtuig uit Batavia in
Djogjakarta Woensdagmorgen
kwam het Republikeinse kabinet
in spoedvergadering samen m;et
het werkcomité van het K.N.I.P.
bijeen. Deze zitting werd te
12 uur geschorst waarna de par
tij ministers hun besturen omtrent
het besprokene op de hoogte stel
den.
In de middag werd de kabinets
zitting voortgezet, echter ditmaal
zonder het werkcomité van het
K.NJ.P. De eindbeslissing zou
Woensdagavond zeer waarschijn
lijk genomen worden in een ge
combineerde vergadering van het
kabinet en werkcomité.
Uit zeer betrouwbare Republi
keinse bron verneemt Aneta, dat
het kabinet Amir Sjarifoeddin
zich niet zal kunnen handhaven,
indien de Nederlandse voorstellen
zullen worden verworpen.
Het Republikeinse Kabinet en
het Werkcomité hebben de jong
ste Nederlandse voorstellen lxe-
treffende de gemeenschappelijke
politie verworpen.
Dit Kabinetsbesluit betekent,
dat de oplossing van het voor
naamste probleem, dat de vor
ming van een federale interim-
regering vertraagt, nog niet im
zicht is.
De particuliere secretaris van
H. M. de Koningin deelt mede,
dat dé Koningin voornemens is,
vanaf Woensdag tot 1 September
eerst op de Ruygenhoek en later
op Het Loo, dezelfde rust te ne
men, die zij in vroeger jaren bui
tenslands zocht.
Vijftienduizend arbeiders van
de Citroen autofabrieken hebben
besloten weer aan het werk te
gaan na drie weken lijdelijk ver
zet en drie weken algehele sta
king.
De eerder genomen beslissing
van de ambtenaren in staats
dienst om de voorgenomen sta
king uit te stellen wettigt het
geloof, dat de georganiseerde ar
beiders er hoe langer hoe minder
voor gevoelen de reeks stakingen
voort te zetten, die de neiging
hebben meer een politiek wapen
te worden dan een middel ter ver
krijging van economische verbe
teringen.
Een aanwijzing voor het feit,
dat de stakingen onpopulair wor
den, niet alleen bij het publiek,
doch ook bij de rechtstreeks be
trokkenen, is gelegen in de om
standigheid dat de communisti
sche pers er hij het parlement op
heeft aangedrongen verdere con
cessies aan de ambtenaren te
doen, daar het gebruik van het
stakingswapen in dat geval zou
worden betreurd.
Binnen de vakbeweging komt
men meer en meer in verzet
tegen de politieke invloed. Een
deel van de postbeambten heeft
reeds een onafhankelijke organi
satie gesticht, die niet is aange
sloten bij het 'algemeen vakver
bond, waarin de communisten
overheersende invloed hebben.
Zestienhonderd arbeiders van
de Delahaye motorfabrieken heb
ben eveneens besloten het werk
te hervatten.
Republikeins commentaar.
Een hooggeplaatst Indonesisch
regeringspersoon heeft tegenover
Aneta verklaard, dat de berich
ten omtrent de vernielingen van
ondernemingen in West-Java on
juist zijn. De ondernemingen ver
keren, integendeel, in goede staat.
Het Republikeins dagblad „Mer-
deka" schrijft deze 'berichten om
trent vernielingen en Republi
keinse militaire acties, welke in
de Nederlandse pers en radio wor
den verspreid, toe aan een soort
zenuwenoorlog, welke aan een
militaire actie voorafgaat. „Een
deel van de big-bussiness-groep
in Nederland wil oorlog, terwijl
een ander deel hiermede niet in
stemt"'.
De Minister van Oorlog, Patter
son, heeft bij het congres een
voorstei ingediend om machtiging
te verlenen voor de bemanning
en het in de vaart brengen van
opgelegde Amerikaanse Lïberty-
schepen door Duitse en Japanse
bemanningen met het oog op het
vervoer van voedsel naar deze
landen.
Het plan is oorspronkelijk af
komstig van oud-President Her-
bert Hoover, die het deed in zijn
verslag aan President Truman na
zijn economische missie naar
Oostenrijk en Duitsland. Het de
partement va» oorlog raamt dat
het in de vaart brengen van 75
Liberty-schepen door de Duitsers
in het eerste jaar een besparing
voor Amerika zou kunnen ople
veren van minstens 14.000.000
dollar.
Patterson zette uiteen, dat vol
gens Hoover's voorstel alle be
drijfskosten van de schepen, met
uitzondering van brandstof en
bepaalde noodzakelijke uitgaven
in Amerikaanse havens, betaald
zouden kunnen worden in marken
en yen.
Hoover's plan voorziet ook in
het charteren van vaartuigen die
gebruikt of omgebouwd zouden
kunnen worden voor de visserij.
Indien de Duitsers, aldus Patter
son, vissersvaartuigen zouden
krijgen, zou hun voedselvoorzie
ning verbeteren en zou de toezen
ding van levensmiddelen uit Ame
rika met een hoog protffene-ge-
halte verminderd kunnen worden.
Hetzelfde geldt voor Japan.
De commissie belast met het
onderzoek naar de oorzaak van
het ongeval met de Nederlandse
Dakota op 6 November 1946 in
Surrey, waarbij 15 personen om
hef leven kwamen, is tot de con
clusie gekomen, dat het ongeluk
te wijten was aan een fout van
de piloot.
Zestien Zweedse organisaties
met een gezamenlijk ledental van
een millioen hebben een verzoek
schrift aan de Sovjet-Russische
gezant te Stockholm gezonden,
waarin zij aandringen op vrijla
ting van de Zweedse diplomaat
Wallenberg, die naar verluidt in
1945 te Boedapest door het Rus
sische leger is gevangen genomen.
De Zweedse regering heeft
reeds herhaalde malen naar Wal
lenberg, die voor liefdadig werk
in Hongarije vertoefde, geïnfor
meerd, doch zonder resultaat. De
Russische autoriteiten hebben
slechts verklaard, dat voor Wal
lenberg en diens bezittingen zou
worden gezorgd.
Een Oostenrijker heeft echter
medegedeeld, dat tijdens zijn Rus
sische gevangenschap Wallenberg
in de cel naast de zijne was op
gesloten en dat deze was gear
resteerd, omdat de Russen hem
wilden ondervragen over beweer
de onderhandelingen ten behoeve
van Engeland en Amerika met
betrekking tot de capitulatie van
Hcngarije.
Naar aanleiding van een ver
klaring, welke aan de Griekse
guerülaledder Markos wordt toe
geschreven en waarin wordt ge
zegd, dat de guerillastrijders Brit
se krijgsgevangenen hebben ge
maakt, heeft een woordvoerder
van het Engelse Ministerie van
Buitenlandse Zaken met nadruk
verklaard, dat geen Engelse troe
pen aan de gevechten tegen de
'guerilla's deelnemen.
Voorspellingen, dat Engeland
de beweerde deelneming aan de
gevechten door een internationale
brigade voor de V. N. zou wiillen
brengen, noemde de woordvoer
der volkomen speculatief.
De vrouwelijke leden van het
Comité Handhaving Rijkseenheid
hebben Woensdag het volgende
telegram doen toekomen aan de
Minister-President
„De Ned.-Indische evacuatie-
dienst deelt mede:
„Dat het de Ned.-Indische Re
gering bekend is, dat zich op ver
scheidene plaatsen, met name in
Tasikmalaja, Nederlandse vrou
wen en kinderen bevinden, die in
gedwongen concubinaat met In
donesiërs leven en om die reden
niet voor evacuatie worden vrij
gelaten. Dit concrete voorbeeld
is nog maar het begin van een
„De moffen komen! Kerels op
je post. Naar de stukken. Wij
bewaken het IJsselmeer. Trouw
aan Koningin en vaderland!"
Zo riep de 11e Mei 1940 de luit.
ter zee le kl. J. F. Goedhart. En
hij en z'n mannen waren trouw.
Niemand kwam over het Ussel-
meer. De kleine boten streden
dapper. Stavoren, Enkhuizen,
Afsluitdijk. Twee werden door de
vijand tot zinken gebracht. Twee
anderen lieten de matrozen zelf
zinken toen het capitulatiebevel
kwam. De laatste torpedo
jager IH liet de luitenant in
brand steken en als een branden
de fakkel joeg hij hem op de pier
van Enkhuizen. Niet de vlag in
handen van de vrjand. Zo hadden
de marine-tradities (Reinier
Klaassens Van Speyk) hem
geleerd. Zwemmend bereikte hij
met de laatste mannen de kust.
Verloren! Wat nu?
Het Chinese blad „Keng Po"
heeft gemeld, dat boven Soeraba-
ja vliegende schotels zijn gesigna
leerd, vliegende van het Noord
westen naar het Zuidwesten.
Naar van de zijde van het
Belgische Ministerie van Brand
stof en Energie wordt medege
deeld, hebben sommige verplaat
ste personen, die in de Belgische
mijnen te werk waren gesteld,
zich niet kunnen aanpassen. Ver
scheidene onder hen hadden een
contract als mijnwerker getekend
in de hoop in België een ander be
roep te kunnen uitoefenen. Een
eerste transport van 200 ver
plaatste personen, die weigerden
in de mijnen te werken, is reeds
naar Duitsland teruggevoerd. Za
terdag zullen er opnieuw 200 op
transport worden gesteld.
Het Albanese Tel. Ag. heeft
volgens radio Moskou ontkend,
dat een internationale brigade uit
Albanië ziji aan zij met Griekse
guerilla-strijders vecht. De desbe
treffende berichten worden „fan
tastische geruchten, van alle
grond ontbloot" genoemd.
Ter herdenking van het feit,
dat 2 jaar geleden, 16 Juli 1945,
de eerste atoombom tot ontplof
fing werd gebracht, hebben Prof.
Einstein en het verbond van Ame
rikaanse geleerden tegenover de
pers verklaard, dat slechts een
wereldregering de vrede kan ver
zekeren en handhaven.
Het Franse kabinet heeft
gisteren de Minister-President ge
machtigd om bij de stemming,
welke in het Parlement over het
wetsontwerp tot herziening- der
ambtenarensalarissen zal worden
gehouden, de vertrouwenskwestie
te stellen.
Na gebruik van roomijs zijn
meer dan 200 inwoners van het
plaatsje Uitkerke, in België onwel
geworden. Bij onderzoek bleek
dat de ziekte is veroorzaakt door
paratyphusbacillen, die zich waar
schijnlijk hebben bevonden in de
eieren waarmede het ijs was toe
bereid. Tot dusver is een der
slachtoffers overleden.
Bij het onderzoek van de
papieren van een reiziger uit Ne
derland, heeft de gendarmerie van
Feignis een Franse deserteur van
de oorlog 19141918 ontdekt.
Het is een zekere Arthur Rohé,
die deel uitmaakte van een batal
jon jagers. Als jong soldaat was
hij gedetacheerd bij de. Franse
ambassade te Bern, doch hij wei
gerde aan het mobilisatiebevel te
voldoen. Sedertdien verbleef hij
in Nederland, waar hij een han
delszaak dreef.
Het Franse vakverbond van
zeelieden heeft gisteren een sta
king van 24 uur afgekondigd als
protest tegen de lange duur der
behandeling van de wetgeving
betreffende sociale veiligheid voor
zeelieden. Ook de bemanningen
van de havensleepboten namen
aan de staking deel en in alle ha
vens ligt thans het verkeer der
grote schepen stil.
Tevens zal hedên worden ge
staakt door 20.000 arbeiders in
alle Franse rubberfabrieken. Zij
eisen productie-bonussen en waar
borg voor pensioen.
Van meet af aan staat het voor
luit. Goedhart vast: „Ik wil naar
Engeland. Meestrijden de grote
strijd voor de vrijheid. Meehelpen
ons volk te redden uit de klauwen
van de Nazi-beulen en N.S.B.-
verraders".
Alles overweegt hij. Een boot
wordt gevonden. Een aantal mak
kers sluit zich bij hem aan. Maar
Zuid-iHolland is ,,'Sperrgeibied".
Hoe komt hij naar Spijkenisse
waar de boot voorzien van een
nieuwe motor ligt te wachten?
Het groepje vindt een oplossing.
Een chauffeur van de Wehrmacht
Luyendijk passeert geregeld
de Duitse contrólepost met z'n
wagen. Hij is bereid te helpen.
En dan begint het. De chauffeur
levert onbruikbare benzine. De
officieren merken het echter. O
wat spijt dat de chauffeur. Dade
lijk haast hij zich nieuwe voor
raad te leveren. Geregeld neemt
hij enkele van de Engelandvaar
ders mee door de controle. Wat
heeft hij schik dat die domme
moffen zo bedrogen worden. Luit.
Goedhart verzamelt allerlei ge
gevens over de Wehrmacht die
hij straks, als de dag van ver
trek daar is zal meenemen
naar Engeland.
Wat is het groepje blijde. De
motor loopt prachtig. Die Luyen
dijk is een fijne vent. De zaak
kan niet mislukken.
Op de 21ste Maart 1942 zal de
tocht gewaagd worden. Luyen
dijk zal van ieder 1000 ontvan
gen. Hij rijdt het gehele troepje,
dat alles wil wagen, door de Duit
se controle. O, als de moffen toch
eens wisten" wat er in die wagen
zat! Ze komen bij elkaar op de
boerderij van De Graaf. Afgere
kend met Luyendijk. De chauf
feur wenst hen behouden vaart en
goede wacht. De laatste bevelen
deelt de luitenant uit. En nu
naar de boot.
Maar wat iis dat? „Hande
hoch!" Aan alle kanten klinkt
plotseling dat bevel. En wat zien
de dapperen? De gehele boerderij
is omsingeld en overal dreigen de
Duitse karabijnen en pistolen.
„Gevangen", kreunen ze. „Ver
raad!" sist Goedhart.
Inderdaad. Verraad van de
meest gemene soort.
De chauffeur Luyendijk kreeg
van elk der mannen 1000, maar
ook 3000 van de moffen, omdat
hij van meet af alles aan de S.D.
overbriefde.
Ergens in Nederland liggen zes
lijken. Twee in Duitsland.
Landgenoten, illegalen, neen,
helden waren het. Neergeknald
door een lage vijand. Goedhart,
Baum, Zeilemeijer, Meijer, Meijers,
Rechters. Gevallen voor het va
derland. Een eresaluut! Kamera
den!
2 Maart 1947. De verrader
Luyendijk staat terecht! Onbe
wogen! Acht man mee bewust
reeks van andere dergelijke fei
ten. Het behoeft geen betoog,
dat dergelijke hemeltergende toe
standen in een geordende samen
leving, waarop de republiek aan
spraak maakt, onduldbaar zijn."
ï>iti is handel in blanke slavin
nen.
Dit is mensonterend.
Dit mogen wij niet dulden.
Wij eisen dat hier onmiddellijk
een eind aan gemaakt wordt."
Naar het A.N.P. verneemt, is
hij de Regering een wettelijke
maatregel in voorbereiding met
het doel de ontslagen gedetineer
den, indien hun tijdens de deten
tie een arbeidsongeval is over
komen, na hun detentie op gelijke
wijze schadeloos te stellen als dit
voor vrije werknemers krachtens
de Ongevallenwet 1921 't geval is.
Het Joego-Slavische persbureau
Tanjug publiceert een verklaring
van de Roemeense regering, vol
gens welke de Dinsdag 'gear
resteerde leiders der Roemeense
oppositie in hechtenis werden ge
nomen, toen zij aan boord zouden
gaan van een vliegtuig, waarmee
zij naar het buitenland wilden
ontsnappen.
In de verklaring werd voorts
gezegd, dat de gearresteerden een
piloot van de Roemeense lucht
macht hadden gedwongen hun bij
de ontvluchting behulpzaam te
zijn.
Generaal Clay, de Amerikaan
se militaire opperbevelhebber in
Duitsland, heeft bevolen dat alle
vroegere leden van te Neurenberg
misdadig verklaarde nazi-organi
satie onmiddellijk worden ge
arresteerd en geïnterneerd, al
thans voor zover zij nog niet voor
een zuiveringsrechtbank zijn ver
schenen, aldus het Duitse pers
bureau Dena.
Dwight P. Griswold, hoofd van
de Amerikaanse missie voor hulp
verlening aan Griekenland, heeft
voor zijn vertrek naar Grieken
land enige onderdelen van de
hulpverlening toegelicht.
Ei' is voor 7.OOd.OOO dollar aan
relief- voorraden aangekocht, die
voor verscheping worden gereed
gemaakt. Voor 35.000.000 dollar
aan militaire voorraden zijn op
weg naar Amerikaanse havens
voor verscheping naar Grieken
land Deze bestaan uit muildie
ren, jeeps en trucks, voedsel voor
de Griekse troepen en munitie.
Ongeveer de helft van het be
drag van 300.000.000 dollar goed
gekeurd door bet congres voor het
Griekse hulpprogram zal besteed
worden aan benodigdheden voor
de burgerbevolking, de andere
helft Voor het Griekse militaire
apparaat. Waarschijnlijk zullen
alle toegestane fondsen begteed
of uitgegeven worden in het ko
mende jaar.
Het voorlopige schema voor
hulp aan de burgerbevolking om
vat het volgendelandbouwher-
stel 9.000.000 dollar; wederop
bouw 48.000.000 dollar; allernood
zakelijkste goederen voor de bur
gerbevolking 75.000.000 dollar,
openbare gezondheid 3.000.000 dol
lar; opleiding van personeel
1.500.000 dollar.
de dood ingejaagd. De besten on
der ons. Lui die hun plicht ken
den. De moffen getuigen nu
tegen hem!.
„Welke straf?"
„De doodstraf", zegt het Hof.
„De doodstraf", zegt ook de
Raad van cassatie.
„De doodstraf" zegt heel Ne
derland.
Neen! Neen! Onze barmhartige
Minister van Justitie zegt: „Hij
zal leven! We zullen hem verzor
gen. Straks misschien loslaten
wegens „goed gedrag". Hij, de
achtvoudige moordenaar! Gratie!
1942. We zaten voor de radio.
Luisterden naar een Koninklijk
woord: „Voor deze mensen zal
geen plaats zijn in herrijzend
Nederland!" (Nederl.)
rt<
ïr
d
25
r alu
ie
a
)i
e
3
d
u
i
SC
I
