:j r
r [fl
Buitenlands Nieuws
ft
BINNENLANDS NIEUWS
'i R
i%fii
i rf°
rfi 11 fe
DE GEBODEN VOOR DE A.S.
Langzaamaan bij Franse gas
en electriciteitsfabrieken
Mal cte «Srovaaacie
4 Duitse Prinsen als
getuigen te Neurenberg
lu
!5
B,r<
n1
Irtv
it
e i
Niet minder zal het te vërzame-
len materiaal dienstbaar zijn aan
het marktanalytisch onderzoek
van nijverheid en handel en de ar
beid van particuliere organisaties
en instellingen op sociaal en cul
tureel gebied.
Het is een onderneming, welke
geen uitstel meer duldt en onmis
baar is voor de verderewederop
bouw van ons land en volk als
grondslag voor een nieuwe ont
plooiing van ons volksbestaan
onder ae door de oorlog zo zeer
gewijzigde nationale en interna
tionale verhoudingen en bij onze
strijd om een plaats in de wereld-
huishouding.
Deze twaalfde volkstelling
wordt gehouden naar de toestand
op 31 Mei te middernacht.
Onder algemene leiding van het
Centraal Bureau voor de Statis
tiek berust de uitvoering der
eigenlijke telling der gemeente
besturen. De onzekerheid of wel
voldoende geschikte arbeids
krachten van de vrije arbeids
markt kon worden aangetrokken,
heeft de Regering doen besluiten,
dat in eerste instantie zou worden
gebruik gemaakt van overheids
personeel. Om de telling zo kort
mogelijk te doen duren was een
zo groot mogelgk aantal tellers
nodig. Men is gekomen tot een
teller op honderd inwoners, dus
zoals gezegd een tellerscorps van
100.000 mannen en vrouwen. Dit
aantal werd voldoende geacht om
de telling in een of twee dagen
voor het ophalen der formulieren
te volbrengen. Zo zullen straks
gemeente-, rijks- en provinciale
ambtenaren over onze steden en
dorpen uitzwermen, zullen onder
wijzers en onderwijzeressen, poli
tiemannen en postbeambten, mili
tairen en vrouwen van de U.V.V.
en andere organisaties, studenten,
gepensionneerden en vrijwilligers
uit particuliere bedrijven met hun
teJregister en formulieren van
huis tot huis hun telarbeid ver
richten. In een garnizoensplaats
gaat een hele compagnie op stap,
in een grote gemeente boden zich
zelfs twee bijna tachtigjarigen
aan.
Voor het welslagen der telling
is medewerking der bevolking no
dig, die de gegevens nauwkeurig
moet verstrekken, waartoe men
overigens ingevolge wettelijke be
palingen verplicht is.
Voor de psychologische voorbe
reiding zijn of worden alle be
schikbare middelen gebruikt. O.a.
zal tot en mét Zaterdag de radio
als het ware geïnfiltreerd zijn met
de volkstelling. Op 31 Mei tussen
kwart voor en kwart over acht
zal over beide zenders een ge
meenschappelijk invullen der for
mulieren plaats vinden onder lei
ding van de radio-voordrachtkun
stenaar Koos Koen.
De verzekering wordt gegeven,
dat geen ambtenaar van belas
ting, woningvordering, inkwartie
ring', dienstplicht "in de papieren
zal neuzen. De ingevulde formu
lieren gaan onmiddellijk door
naar het Centraal Bureau voor de
Statistiek. Daar zullen dan rond
15 tnillioen formulieren met p.l.m.
150 millioen beantwoorde vragen
binnenstromen. Het spreekt van
zelf, dat de verwerking daarvan
het bureau voor bijzondere eisen
stelt. Men zal 300 man extra per
soneel nodig hebben. Verder zal
meer dan ooit gebruikt gemaakt
worden van mechanische hulpmid
delen. Deze zijn voor de tijd van
de teiling gehuurd in de Verenig
de Staten. Het zijn ingenieuze ap
paraten, die piet ontstellende snel
heid en zekerheid werken. Zo .zal
het mogelijk zijn om voor elke 'ge
meente en voor onderdelen van
gemeenten ongeveer 2 maanden
na afloop der telling voorlopige
cijfers gereed te hebben over het
aantal woningen en andere be
woonde ruimten en de daarin wo
nende bevolking. In de verdere
loop van het jaar zullen dan de
uitkomsten der woningtelling gro
tendeels gereed komen, terwijl in
1948 de bewerking der volks- en
bedrijfstelling in grote lijnen haar
beslag zal verkrijgen. Zo zullen
dan b.v. ook de omstreeks 10.000
beroepen geclasseerd zijn.
Door overheidspersoneel en vrij
willigers in te schakelen verkrijgt
drag dat ongeveer overeenkomt
men een besparing van een be
nnet de kosten welke de telling
nu zal vorderen.
Thans zal de telling ƒ1.750.000
kosten; het zou twee millioen
meer hebben bedragen als betaal
de krachten gebruikt werden. De
volkstelling in 1930 heelt een be
drag van 1.250.000 gevergd.
VOLKSTELLING.
1. Ontvangt de teller welwillend.
Hij komt niet voor zichzelf,
doch in het algemeen belang.
2. Verstrekt de door de teller
over Uw woning gevraagde
inlichtingen zo nauwkeurig
mogelijk. Deze inlichtingen
zijn niet bestemd voor wo-
ningvoardering of inkwartie
ring, doch als grondslag voor
algemene verbetering van de
volkshuisvesting in ons land.
3. Bewaart de door de teller
voor U en Uw gezinsleden
afgegeven telformulieren zorg
vuldig en laat ze niet vuil
worden.
4. Vult de formulieren duidelijk
leesbaar in.
6. Verzuimt vooral niet de aard
van Uw beroep nauwkeurig
te vermelden, alsmede aard,
naam en adres van het be
drijf, waarin gij werkzaam
zijt.
7. Zorgt, dat de ingevulde for
mulieren gereed liggen, zodat
de teller niet behoeft te wach
ten, wanneer hij ze terug
komt halen
8. Vraagt de teller raad indien
U twijfelt of Uw beantwoor
ding van bepaalde vragen
wel juist is.
Luistert op Zaterdagavond
31 Mei naar de radio-uitzen
ding van kwart vóór acht" tot
kwart over acht over beide
zenders. Alsdan zal een ge
meenschappelijke invulling
der formulieren plaats vin
den.
Beseft, dat deze 12de Volks
telling een lands- en volksbe
lang is van de eerste orde.
Werkt dus allen mede om
haar te doen slagen.
De 1642 ton metende Franse
tankboot ,,St. Yves" is buiten de
haven van La Rochelle op een
mijn gelopen en gezonken. De be
manning is gered.
9
10
pj
\i 1; ia)
Door een ontploffing in een
lucifersfabriek te Galioeb zijn
vijftien Egyptische arbeiders ge
dood en 45 gewond. De politie
te Cairo stelt een onderzoek in
naar de oorzaken van de ontplof
fing.
Politierapporten hebben de dood
van vijf personen bevestigd en
maken melding van veertien ge
wonden.
Er zijn op 22 Mei schoten
gewisseld tussen een Albanees
schip, dat de kust van het Griek
se eiland Korioe naderde. Het
schip trok zich terug in de rich
ting van Albanië.
Albanese berichten, volgens
welke Griekse vliegtuigen de Al
banese stad Korifea zouden heb
ben aangevallen, worden ontkend
door het Griekse ministerie van
luchtvaart- Ook ontkent de
Griekse regering, dat Griekse
vliegtuigen boven Albanees grond
gebied zouden hebben gevlogen..
Wel heeft, aldus het Griekse mi
nisterie van voorlichting, nabij de
Albanese grens een luchtaanval
op verzetslieden plaats gehad.
Zoals men zich herinnert, is
Vrijdag j.l. uit Belgrado bericht,
dat Albaië een telegram naar de
V. N. heeft gezonden als protest
tegen een Griekse luchtaanval
boven Albanees gebied, waarbij
twee personen gedood en acht
gewond werden.
Tengevolge van twee aanva
ringen in het Kanaal zijn vermoe
delijk 8 leden van de bemanning
van twee vissersboten verdronken.
Het Amerikaanse tankschip
„New' Hall Hills" kwam tenge
volge van de mist in aanvaring
met een schip, waarvan de iden
titeit tot nog toe niet is vastge
steld, omdat er geen spoor van
gevonden is. Ben lid van de be
manning van de ,,New Hall Hills"
kwam tengevolge van de explosie
om het leven. Het schip kwam
in brand te staan en werd door de
bemanning verlaten. De brand
is inmiddels geblust en het schip
wordt naar veilige haven gesleept.
Volgens verklaring van de kapi
tein was de explosie verschrikke
lijk De mast sloeg overboord,
de stalen dwarsbalken en electri-
sche kabels boven op 't schip wer
den over de brug heen naar de
achterzijde geslagen.
De Belgische trawler „Oceanis
.II" kwam in aanvaring met het
Amerikaanse schip „John La Far-
ge". De trawler spleet in
tweeën. Met een reddingsboot zijn
2 Belgische leden der bemanning,
die 7 uur in het water hadden
gelegen, behouden te Walton
(Essex) aan land gebracht. De
overige 3 leden worden nog ver
mist. Niadat 2 reddingsboten de
gehele nacht nasporingen hadden
verricht, heeft men de pogingen
bij het aanbreken van de dag op
gegeven.
Het antwoord der regering.
In antwoord op de aankondi
ging van de „Langaaamaan-actie"
door de Bond van Arbeiders bij
Gas- en Electriciteitsbedrijven
heeft het Franse kabinet Vrijdag
kort voor middernacht besloten
tot requirering van alle gas- en
electriciteits-fabrieken in het land
wanneer de aangekondigde actie
tot uitvoering' wordt gebracht.
De regering is besloten zo no
dig gebruik te maken van het
leger ter waarborging van de
gas- en electriciteitslevering.
TERMIJN VOOR VISSEN VAN
MOSSELZAAD VERLENGD.
Op aandrang van de betrokken
kwekers is de openstellingstermijn
van de Waddenzee voor het vissen
van mosselzaad door Zeeuwse
mosselkwekers verlengd van 4 tot
6 weken. De sluiting is bepaald
op 12 Juli. Vier weken was te
kort voor de Zeeuwen om hun
percelen van het voor hen onmis
bare zaad te voorzien, want het
zaad dat ook in de Zeeuwse zee
gaten nog wel wordt gevist, is
niet voldoende om het bedrijf
gaande te houden.
Ook brengt de visserij daarvan
wegens mijnengevaren met zich
mede.
Het is te hopen, dat de ongun
stige rapporten, die de stand van
het mosselzaad op de Waddenzee
dit jaar zeer slecht noemen, niet
voor 100 juist zijn, al zal de
ongekend strenge winter ook hier
wel zijn schadelijke invloed heb
ben doen gelden. Mosselen vor
men, daar zij een belangrijk uit
voerartikel zijn vooral naar
België en Frankrijk een zeer
belangrijke deviezenbron. De maat
van de te vissen mosselen en van
het mosselzaad is gebracht op 5
cm, een zeer belangrijke conces
sie die andere jaren niet werd ge
daan, doch die er toe kan mede
werken, om, wanneer er weinig
klein zaad aanwezig is, toch de
percelen in Zeeland te doen be
volken.
Daar op last van B. en W. van
Hansweert de vismeel fabriek,
wegens hinder voor de omwonen
den is gesloten, worden dit jaar
geen zeesterren opgekocht. Zee
sterren veroorzaken grote schade
op de mosselpercelen en jaarlijks
werden in Mei en Juni honderd
duizenden kilo's opgevist en naar
Hansweert vervoerd. Ook nu wor
den ze wel opgevist, doch moeten
over boord worden gegooid, met
de kans dat ze toch weer op de
mosselpercelen terecht komen.
Ook wordt een belangrijk bedrag
aan inkomsten gederfd door ver
kopers en verwerkers, alsmede het
personeel der fabriek. Vismeel
als veevoeder was voorts een zeer
gewild artikel.
GYMNASIUM CONTRA
CHR. LYCEUM.
Tijdens een vergadering te Mid
delburg, waar gesproken werd
door de secretaris van het cura
torium van het Stedelijk Gymna-
suim, Dr. B. D. H. Teilegen, de
waarn. rector Dr. H. W. Fortgens
en de Souburgse predikant Ds. L.
C. .Spijkerboer, is van de zijde van
het gymnasium geageerd tegen
de oprichting van een Chr. Ly
ceum te Goes en .de maatregel van
de regering om aan verschillende
H.B.S.en in Zeeland een lyceum
afdeling te geven. Dit zijn
„dwerg-instituten", die practisch
niet zijn te bevolken, doch zelfs
kostbaar zijn, aldus werd betoogd.
Dr. Teilegen deelde mede, dat
de lyceumafdeling van de H.B.S.
te Zderikzee met vier leerlingen,
die te Oostburg met één leerling
begint. Volgens Dr. Fortgens zal
het peil van het klassieke onder
wijs in de provincie door deze
dwerg-instituten benadeeld wor
den. Hij hekelde de methoden van
het Chr. Lyceum om bevoegde on
derwijskrachten te bemachtigen,
in het bijzonder de wijze, waarop
men een leraar Nederlands van
een der Zeeuwse H.B.S.-en poogt
weg te lokken. Hij noemde het
ongehoord, dat deze Goese school,
die binnenkort geopend zal wor
den, parallelklassen in Midddel-
burg wil gaan vestigen.
Naar A.N.P. van de zijde van
het Ministerie verneemt, is de in
stelling- van Christelijke scholen
voor middelbaar onderwijs in een i
streek waarvan de bevolking
overwegen orthodox-protestant is,
een volkomen logische en bij de
wet geregelde zaak.
LEGATEN VOOR ZEEUWS
GENOOTSCHAP DER
WETENSCHAPPEN.
Volgens mededelingen van het
Zeeuws Genootschap der Weten
schappen zijn aan deze instelling
twee belangrijke legaten ten deel
gevallen. Het eerste is het le
gaat de Bron de Vexela, bestaan
de uit een zilveren soepterrine
met lepel en een zilveren koffie-
servies, het tweede het legaat Jhr.
J. van Reigersberg Versluys, be
staande uit negen kostbare schil
derijen, Delfts aardewerk en een
zilveren peperbus van 1729
(Haags werk).
MODERNISERING VAN HET
RIJKSMUSEUM GAAT
NIET DOOR.
Naar wij van bevoegde zijde
vernamen, hebben de Ministers
Gielen en Neher in verband met
de tijdsomstandigheden geen goed
keuring gehecht aan de plannen
tot modernisering van het Rijks
museum in de hoofdstad. En
kele noodzakelijke werkzaamhe
den zullen ten uitvoer worden ge
bracht.
ZWEEDS BEZOEK AAN
WALCHEREN.
Vrijdagmiddag bracht het hoofd
van het Zweedse Jeugd Roode
Kruis, de heer G. Ivrerus, rector
te Stockholm, met zijn echtge
note en de heer D. van Kleef,
adviseur van het Nederlandse
Jeugd Rode Kruis te 's-Graven-
hage, per auto een kort bezoek
aan Walcheren. Men begaf zich
naar Meliskerke, waar evenals te
Ritthem en Westkapelle, de leer
lingen van de Boaz-school inge
schakeld zijn in het werk van het
werk van het Jeugd Rode Kruis.
In Meliskerke werd de school
bezocht. Aan de heer Ivrerus
werd een album met fraaie foto's
ter herinnering aangeboden. Deze
bleek met dit geschenk zeer inge
nomen te zijn en hield achtereen
volgens in het Zweeds en het
Engels een korte redevoering,
waarin hij zijn vreugde over dit
bezoek uitte en de kinderen veel
goeds toewenste.
Het gezelschap bezichtigde
hierna de kerk van de Gerefor
meerde gemeente en de typische
Walcherse boerdellj „Hof Melis
kerke". Tenslotte bezocht men
Westkapelle en Souiburg.
KOEWACHT.
Benoeming Wethouder.
In de alhier gehouden raads
vergadering werd tot wethouder
benoemd de heer J. Baert.
Als nieuw lid nam zitting de
heer B. de Gronckel, terwijl in de
eerstvolgende vergadering de heer
A. Inghels zitting zal nemen.
GOES.
Liquidatie van Zeeuwse
H.A.R.K.
Tijdens een feestelijke vergade
ring te Goes is de liquidatie van
de H.A.R.K. in Zeeland, een feit
geworden. Een hoeveelheid reste
rende goederen zal worden toege
wezen aan de gemeenten Vlissin-
gen. Westkapelle, Breskens, Sluis,
Bruinisse, Ouwerkerk, Oosterland,
Schoondijke en Oostburg.
MIDDELBURG.
Dodelijk auto-ongeVal.
Op de grens van Middeibur<*
en Koudekcrke, op de Middelburg°-
se straat bij 't Hiemke, werd een
Vierjarig meisje, dat plotseling
de weg overstak, door een auto
gegrepen en op slag gedood. Het
kind, een dochtertje van de heer
S„ die momenteel als militair in
Indonesië vertoeft, was met een
landbouwer op diens wagen mee
gereden. De man had het meisje
bij de plaats, waar zij momenteel
logeert, afgezet. Het kind rende
over de straat zonder uit te kij
ken, waardoor het geen erg had
in de naderende auto.
Vier Duitse Prinsen zijn aange
houden en naar de gevangenis voor
oorlogsmisdadigers te Neurenberg
overgebracht, waar zij in enkele
processen tegen nazi-dignitarissen
als getuigen zullen optreden.
Het zijn: 1. Prins Philips van
Hessen, achter-kleinzoon van Ko
ningin Victoria, die, sinds zijn ar
restatie door Hitler in 1943, ge
vangen zilt. Hij was woordvoerder
van Hitier bij Mussolini ter gele
genheid van Ansluss van Oosten
rijk en na de invasie van Tsjecho-
Slowakije. Toen Italië zich aan
de Geallieerden overgaf, nam Hit-
Ier hem gevangen.
2. Prins August Wilhelm van
Pruisen, brigadecommandant der
SS, zoon van ex-keizer Wilhelm.
3. Prins-erfgenaam Ernest von
LippeDetmold, persoonlijk advi
seur van Walter Darre, tijdens de
oorlog Minister van Voedselvoor
ziening en Landbouw, die 'binnen
kort voor het tribunaal zal ver
schijnen.
4. Prins Frederick Christian
von SchaumburgLippe, assistent
van Goebbels.
DUITS KANON SPRINGT BIJ
SLOPING UIT EUKAAR.
De arbeider Jo Hoefmans was
bij de firma Aats, jutehandel te
Rijen, bezig met een snij-apparaat
de loop van een Duits kanon te
slopen toen het tuig plotseling
met een hevige ontploffing uit
elkaar sprong. Hoefmans werd op
slag gedood. Zijn werkgever, die
op enige afstand stond, werd licht
gewond. Het slachtoffer laat een
vrouw en 'kind achter.
KIND UIT TREIN GEVALUEN
EN OVERLEDEN.
Donderdagmiddag viel de 5-
jarige Willem Blansjour, gewoond
hebbende aan de Paul Kruger-
straat te Leiden, uit een trein
van Den Haag naar Leiden. Het
kind geraakte onder de trein en
was op slag dood. De vermoe
delijke oorzaak is. dat het kind
tegen een coupédeur leunde, ten
gevolge waarvan deze plotseling
openging.
BLIKSEMINSLAG IN
ELECTRISCHE CENTRALE.
Vrijdagavond omstreeks kwart
overtien is tijdens een kort doch
hevig onweer de centrale van'de
Provinciale Gelderse Electriciteits-
maatschappij aan de W'eurtseweg
te Nijmegen door de bliksem ge
troffen, waardoor zij buiten be
drijf werd gesteld.
Behalve de stad Nijmegen
kwam ook een groot gedeelte van
de provincie Gelderland zonder
stroom.
Zij, die de blikseminslag heb
ben waargenomen, zagen een
groot blauw vuur boven de cen
trale. Vermoedelijk zijn tenge
volge van de inslag enige verbin
dingen gesmolten.
Eu- deden zich geen persoonlijke
ongevallen voor.
KOFFIE SMOKKELAARS
GEARRESTEERD.
Dezer dagen ontdekten enige
politiemannen op de Koem in Ol-
denzaal twee mannen, die bezig
waren een partij koffie in een
auto te laden. Daar de agenten
het zaakje niet vertrouwden ar
resteerden ze het tweetal en
brachten het met de koffie naar
het politiebureau. Uit het onder
zoek kwam vast te staan, dat men
met een uitgebreide smokkel -
affaire te doen had, waarhij zeven
personen betrokken waren. Het
spoor leidde naar Amsterdam,
waar de Oldenzaalse politie nog
twee mannen arresteerde. Deze
hadden enige maanden geleden
'koffiecoupures ter waarde van
625 pond verkocht aan de land
bouwer A. te Tubbergén. Deze
landbouwer vond een Almelose
winkelier bereid de koffie te leve
ren. De partij is in twee gedeel
ten geleverd. De eerste drie hon
derd pond werden bij de landbou
wer in Tubbegren afgeleverd. De
rest van de partij werd door een
P.T.T.-ambtenaar met een bestel
wagen der Posterijen naar Olden-
zaal gebracht. Toen men de kof
fie Donderdagavond van hierutt
"wilde vervoeren, kwamen de po
litiemannen tusscherabeide. Bij de
landbouwer te Tubbergen werd
onder een hoop stroo-afval 180
pond koffie gevonden. Aangeno
men wordt, dat de koffie bestemd
was voor clandestiene uitvoer
naar Duitsland. De koffie was
Verhandeld voor 5,50 per jpond.
NIEUWE SCHADE DOOR
MUNITIE-ONTPLOFFINGEN.
Enkele dagen vinden er weer
zware ontploffingen plaats in het
bezette Duitse gebied langs de
Limburgse 'grens. Deze keer
moest speciaal de gemeente Bel-
feld het ontgelden, waar grote
schade werd aangericht aan ver
schillende woningen, die nauwe
lijks hersteld waren van de gele
den oorlogsschade. De burgemees
ter van Belfeld heeft hierin aan
leiding gevonden zich te wenden
tot de Engelse ambassadeur te
's-Gravenhage, teneinde maat
regelen te bevorderen, die een
herhaling van deze practijken
kunnen voorkomen.
EEN NIET-NOODLIJDENDE
GEMEENTE.
B. en W. van Benthuizen zullen
eind Mei de ontwerp gemeente
begroting 1947 van deze gemeente
aanbieden.
Als bijzonderheid hieromtrent
kan worden medegedeeld dat deze
begroting ondanks het niet in
voeren van straat- en vermake
lijkheidsbelasting en verlaging
van het vermenigvuldigingscijfer
voor het schoolgeld van 3 tot 2
zonder nadelig slado sluit op
65.320. Benthuizen behoort
daarmee tot de weinige niet nood
lijdende gemeenten.
SIGRENFABRIEK STOPGEZET
WEGENS OVERPRODUCTIE.
Op een desbetreffende vraag
in de gemeenteraad te Oud-Mar -
sum heeft de burgemeester ver
klaard, dat de sigarenfabriek
Reimders in Oud-Marsum voorlo
pig is stopgezet wegens over
productie. In de fabriek liggen
tweehonderd duizend sigaren op
geslagen, waarmee men geen
raad zou weten
t
NOORS SCHIP OP EEN MIJN
GELOPEN.
Zondagnacht half twee is het
Noorse stoomschip Bestum van
Oslo in de omgeving van Borkum
op een mijn gelopen. Door de
schok werd de stoommachine ver
nield, zodat het schip sleepboot-
hulp moest vragen. De sleepboot
„Oceaan" van de rederij Doeksen
in Terschelling is terstond ter
assisentie uitgevaren en heeft
Zondagochtend 10 uur verbinding
met het schip gemaakt. De Bes
tum is 3310 ton groot en geladen
met steenkool. De sleepboot zou
het schip naar Rotterdam slepen.
Er zijn geen persoonlijke onge
lukken.
KANTOORJ UFROUW
VERDUISTERDE 30.000
TEXTIELPUNTEN.
Een 22-jarige 'kantoorjuffrouw
M. B., in dienst bij een grossier
te Zwolle, heeft kans gezien op
zijn minst 30.000 textielpunten te
verduisteren. Acht maanden' lang
heeft zij coupures onttrokken aan
de bonnenvoor raad van de firma
