■mal
na
Handhaving Rijkseentiri
Landdag van oud-strijders
Ie Rijssen
uitïde VOLKSVERTEGENWOORDIGING
■a
DE HEFFING INEENS
"S f
U*1 d© «SÊiHDvïweï©
ht
nê
Landelijke vergadering van het nationaal comité
Treinaanslagen in Palestina
Commissie van onderzoek
inzake Palestina Door
algemene vergadering
aanvaard
Conception gebombardeerd
TWEEDE KAMER HB
11:
til! M t.
Bij de voortgezette behandeling
van dit ontwerp door de Tweede
Kamer verklaarde de heer De
Wilde (A.-R.), dat, bij alle waar
dering voor de bewindsman, hij
van oordeel is, dat diens maatre
gelen niet in alle opzichten gun
stig zijn Met de sanering is niet
bereikt wat verwacht werd en het
volk constateert, dat de Staat niet
op voet van soberheid leeft. Als
de Minister verklaart, dat de be
volking niet ibeseft, dat we ver
armd zijn, en anders handelt, is
dit te wijten aan het optreden dei-
Regering zelf. Als de 2 milliard
die dit ontwerp wenst, zijn op
gebracht. is de toestand nog niet
veilbeterd. Om nog eens 2 milliard
uit particulier bezit te willen put
ten, komt spreker roekeloos voor.
De waarschuwingen van het be
drijfsleven mogen niet in de wind
worden geslagen.
Dé heer Bierema (Vrijh.) be
strijdt het ontwerp, de Minister
zal hiermede weinig bereiken en
de nadelen zijn groot en zwaar
wegend. De bedrijven zullen iij. li
quiditeitsmoeilijkheden komen. De
heffing zal funest werken op her
stel onzer welvaart. Het ontwerp
is z i. in strijd met sociale recht
vaardigheid. Wie waarborgt bo
vendien, dat men over enige jaren
niet neg eens zo'n proef zal wil
len nemen?
De heer Schilthuis (P. v. d. A.)
merkt op, dat de heffing wordt
toegepast op gelden, die hun nor
male functie toch niet vervulden
en het investeringsvermogen niet
opnieuw wordt aangetast. Hij acht
door de heffing geen bezwaren
aan de liquiditeit der bedrijven
verbonden.
De heer Van der Weijden (KVP)
acht de vermindering der Staats
schuld van 25 op 23 milliard on
voldoende rechtvaardiging voor
deze belasting. De tering zal naar
de nering gezet moeten worden.
Productieverhoging en export zul
len verbetering moeten brengen.
Ben tijdelijke verhoging der Ver
mogensbelasting acht hij meer
aanvaardbaar.
De beer Hoogcarspel (CPN)
ziet als enige oplossing een heffing
ineens tot een hoogde, dat alle
schuld is afgelost. Wat zou er
moeten gebeuren als er deprecia
tie kwam? Dan was het hek van
de dam. Deze Minister zou, als
socialist, geen bezwaar kunnen
hebben tegen socialisatie van ver
schillende bedrijven. Hij zal daar
toe echter geen voorstel doen, om
dat men, om dit aangenomen te
krijgen, een Kamer zou moeten
hebben minder behoudsgezind
saamgesteld.
De heer Hofstra (P. v. d. A.) kan
onvoorwaardelijk met het ontwerp
instemmen. Hij acht geen andere
oplossing mogelijk. De accijnzen
kunnen geen bedrag van 67 mil-
lioen opleveren. Zelfs bij krachtig
besparen zal bet z.i. bezwaarlijk
zijn de begroting in evenwicht te
krijgen. Ben gedwongen lening is
ook geen oplossing. Voor spreker
is het voorgestelde een compromis
Alle middelen moeten worden aan
gegrepen om van de oorlogsschuid
af te komen. De heffing ineens is
een onafwijsbare voorwaarde tot
regeling der oorlogsschade.
De beer Van den Heuvel A.-R.)
is van mening, dat bet volk er
meer mee gebaat zou zijn. als de
gelden bij bun bezitters gelaten
werden. Als dit een sluitstuk
moet zijn van de geldsanering,
kan de Minister dan de toezeg
ging doen, dat het nu u i t zal
zijn? Dat zou veel bezwaren weg
nemen.
Grote bezwaren zouden in spre-
ker's kringen verminderen, indien
de tarieven verlaagd werden ui de
geest als door de beer Teulings
De heer Van Dis (St.k. Gen)
betoogt, dat er nog veel hapert
aan de besteding der Overheids
gelden en dat dit funest is voor
de spaarzin De Overheidsorganen
dienen er zich van bewust te zijn,
dat iedere uitfeaaf, welke zij doen,
vergroting van het tekort hete-
kent. Hij wenst zich zijn stem
voor te behouden.
Hierna kwam de Minister van
Financiën, de heer Leftinck, aan
het woord. „j„_i
Het ontwerp is een onderdeel
van het saneringsplan tot ge
zondmaking van de financiële
basis. Er bestaat een nauw ver
band tusssen de heffingen en de
budgetaire sanering. Aan de hand
van een rapport, waaraan de pre-
sfdent der Td. Bank heeft mee
gewerkt, voert de Minister een
aantal rechtvaardigheidsgronden
aan. De regering wenste niet de
weg der inflatie en wenst die nog
niet. De poging om de Staats
schuld terug te brengen tot een
Se door 2 heffingen, is nog
een te beperkte stap. Er zal nog
een zware last op het jaarlijkse
budget blijven rusten, maar toch
acht de Minister dat men thans
°"ïuVef"Ï.HUSSÏaar
.'eacht wordt ondernomen om de
budgetaire toestand te verbeteren.
De Minister bestrijdt de opvat-
ting dat de vermogerabezitters al
w "zwaar belast worden en de
inkomentrekkers gespaard zijn.
Bezwaren voor het bedrijfsleven
zouden kunnen bestaan en daarom
is de mogelijkheid van uitstel van
betaling in bepaalde gevallen ge
opend. Tegen het denkbeeld van
de heer Teulings in deze zou spre
ker geen overwegend bezwaar
hebben. Realisatiebezwaren moe
ten zoveel mogelijk worden on
dervangen.
Bij de replieken merkt de heer
Teulings (K.V.P op, dat de Mi
nister meent, dat een matiging
der tarieven zich niet verdraagt
met het verlangen om de geld
sanering te beëindigen.
Spr. is bereid zijn aanvankelijk
voorstel tot een tariefsverlaging
van 25 procent terug te brengen
tot een van 20 procent.
De heei De Wilde (A.-R.) is
van oordeel, dat de Minister niet
ontzenuwd heeft het argument,
dat de heffing onbillijkheden ver
oorzaakt.
De heer Bierema (Vrijh geeft
o.a. te kennen, dat hij zeer scep
tisch gestemd is ten aanzien van
's Ministers verklaring over het
vrijgeven van het geblokkeerde
geld.
De heer Van der Weijden
K.V.P.) blijft van mening, dat
de eigen spaarder onredelijk
wordt achtergesteld bij de pen
sioengerechtigde
De heer Van der Feltz (C.-H.)
zegt dat door aanvaarding van de
amendementen van de heer Teu
lings het sprekers fractie gemak
kelijker zou worden haar stem
aan het ontwerp te geven.
De Minister van Financiën, de
heer Lieftinck, merkt op, dat het
lang niet vast staat, dat degenen,
die onder deze heffing vallen, ook
onder de vermogensaanwasbelas-
ting vallen.
Ten aanzien van het tarief ver
klaart hij, dat hij de hoogte ervan
zo veel mogelijk heeft afgestemd
op wat hij noodzakelijk achtte
voor de afwikkeling der geld
sanering. 'Spr. is bereid in art.
33 een wijziging aan te brengen,
zodat de Staatsobligaties, waar
mede men zou kunnen betalen,
worden uitgelicht.
Daartegenover zou het tarief
dan ongewijzigd moeten blijven.
Wanneer de inning der heffing is
gesc-toicd is de Minister bereid te
overwegen over te gaan tot
deblokkering.
De Minister betoogt nog, dat
het inflatiegevaar niet het alles
overheersende is, hij zal er overi
gens met alle kracht tegen vech
ten.
De algemene beraadslagingen
worden daarna gesloten.
Vervolgens komen de artike
len aan de orde.
Een amendement van de heer
Teulings cp art. 47, beogende
cm de kinderaftrek uit te breiden
tot meerderjarige kinderen tot
25 jaar. die grotendeels op kosten
der 9uders worden onderbonden
cn onderwijs genieten of worden
opgeleid voor een beroep, wordt
nadat de Minister heeft betoogd,
dat als dit amendement wordt
aanvaard er een stuk wordt af
geslagen van de hoeksteen van
het saneringsplan, tenslotte met
49 tegen 34 stemmen aangeno
men (tegen P. v. d. A. en
Comm.).
Ook een amendement van de
heer Teulings op art. 34 teneinde
het gevaar van luiqidatie van
bedrijfsvermogen nog meer te
verminderen, "dan door de bepa
ling van lid 2 van art. 34 het ge
val is, wordt na een redactiewijzi
ging met 71 tegen 10 stemmen
(Comm.) aangenomen.
Het wetsontwerp wordt ten
slotte z.h.s. goedgekeurd, met
aantekening dat de fractie van
de Partij van de Vrijheid wil ge
acht worden te hebben tegen
gestemd.
De Voorzitter sluit daarop de
vergadering.
Dinsdag heeft het Nationaal
Comité Handhaving Rrjkseenheid
te Utrecht een bijeenkomst gehou
den van vertegenwoordigers van
plaatselijke comité's, waar aller
eerst het woord werd gevoerd
door Prof. Mr. Gerbrandy.
Prof. Gerbrandy sprak.
Spreker memoreerde, dat sedert
de vorige vergadering een aantal
belangrijke gebeurtenissen hebben
plaats gevonden, met als meest
belangrijke de ondertekening van
het accoord van Linggadjati. ^.1
is het nationaal comité van me
ning, dat dit accoord onwettig en
zinloos is, de ondertekening valt
als feit niet weg te redeneren.
Anderzijds kan het gehele Neder
landse volk zich ook niet onttrek
ken aan zijn constitutionele ver
antwoordelijkheid, als gevolg
waarvan wij allen mede aanspra
kelijk zijn voor het feit, dat in de
afgelopen 6 maanden in Inöië
2.090.000 mensen door honger en
gebrek zijn omgekomen. De Ne
derlandse Regering staat thans
voor de keus om in te grijpen,
om zodoende het economisch ap
paraat van Indië weder op gang
te brengen, dan wel de Nederland
se troepen terug te trekken, aan
gezien de deviezen ontbreken om
het leger in zijn huidige staat van
werkeloos toezien veel langer te
handhaven.
Onder deze omstandigheden mag
niets worden nagelaten om de
dreigende ineenstorting van ons
Koninkrijk te voorkomen.
De Geallieerden hebben de oor
log gewonnen onder de leuze, door
President Roosevelt aangeheven,
dat de vrede de volkeren dei' aar
de vier vrijheden moest brengen:
vrijheid van godsdienst, vrijheid
van spreken, vrijheid van gebrek
en vrijheid van vrees.
Op het gehele Nederlandse volk
»n dus ook op het Nationaal Co
mité, rust de plicht om dit in ver
vulling te doen gaan, ook voor
de volkeren van Indië. Daartoe
zal het echter nodig zijn, dat an-
riere mannen het roer van het
Sohip van Staat in handen ne
men.
Onder instemming van de ver-
adering stelde spreker toen voor
om een petitie te richten tot de
Stateti-Generaal om deze wijziging
in de samenstelling der Regering
te verkrijgen. Elke kiesgerech
tigde Nederlander zal worden
aangezocht om door plaatsing
van zijn handtekening zijn instem
ming met de petitie te betuigen,
aldus besloot Prof. Gerbrandy.
Rede van Oud-Minister Welter.
Na de pauze was het woord aan
oud-Minister Welter, die gewaag
de van bet gevoel van teleurstel
ling, dat een groot deel van ons
volk thans moet bezielen nu het
Koninkrijk naar de ontbinding
wordt gedreven. Het is nodig, da.
voor het nageslacht wordt vast
gelegd wie hiervoor de schuld
'haagt. Nog steeds is het moge-
lijk het beleid in Indie tot een
coed einde te brengen. Maar dan
•rxren de tegenstanders van het
huidige beleid zich niet in slaap
laten sussen door de bewering,
dat met de ondertekening van
Linggadjati de zaak een voldon
gen feit is geworden. Zolang de
K. V. P.-politiek met de Partij van
de Arbeid verbonden blijft, zijn
krachtige woorden van de leider
der K. V. P.-fractie van geen
waarde. Het komt op daden aan
en het ogenblik nadert, waarop
de K. V. P. zal moeten beslissen
of zij verder mede wil werken aan
de uitholling van onze democra
tische instellingen, die bet gevolg
is van het aan de macht zijn in
Indië van een enkel man, de Lui-
tenan t-Gou vemeur-Gener aal
Spreker berekende, dat in de
1 ij. jaar van diens beleid de Indi
sche Staatsschuld van 1300 milli-
oen tot 5 milliard guden is toege
nomen. De' kansen op een lening
in Amerika acht spreker uiter
mate gering, mede wegens het
internationaal prestige-verlies, dat
Nederland lijdt, n" blijkt, dat van
de naleving van de economische
bepaling van Linggadjati door de
Republiek niets terecht komt.
Het tót nu toe gevolgde Rege
ringsbeleid inzake Indië heeft ge-
'faald in zedelijk, politiek, econo
misch en internationaal opzicht.
Spreker wekte tenslotte op om
de petitie met alle krachten te
•steunen, opdat ons volk wakker
geschud worde en aan het huidige
beleid zo spoedig mogelijk een
einde komt.
Op den ter gelegenheid vau
Hemelvaartsdag te Rijssen gehou
den landdag van oud-strijdars,
zeide de Minister van Oorlog,
luitenant-kolonel Fiévéz, dat men
was bijeengekomen om getuigenis
af te leggen van een der blijven
de waarden, die de stujd nee.i
gesohonken, n.l. de kameraad
schap en het saamhorigheidsge
voel, dat wij, bij alle verscheiden
heid, zonen zijn van één vader
land. Hier wordt het besef leven
dig, dat wij Nederlanders zijn, die
voor één zaak streden en thans
gezamenlijk den vrede moeten
winnen. Hier wordt nadruk ge
legd op wat ons samenbindt: één
Koningin, één vaderland. Mcgen
degenen die thans de gelederen
vullen zich gedragen weten door
de sympathie van hen die hen in
de strijd voorgingen, toen ons
land verraderlijk werd overvallen,
bij de moeilijke taak die velen
hunner cfverzee hebben te ver
vullen.
Generaal Winkelman, de oud-
opperbevelhebber van land- en
zeemacht herinnerde aan de dagen
van Mei 1940, toen aan het leger
van ons kleine land de zware taak
ten deel viel, de overmachtige
vijand tegemoet te treden, zonder
noemenswaardige hulp van de
met ons bevriende mogendheden.
Toch is men er in geslaagd het
doel van de superieure vijand te
verijdelen, het is hem niet gelukt
het regeringscentrum bij verra
sing te nemen en de Duitser heeft
geen voet in Den Haag kunnen
zetten voor 't einde van de strijd.
Daardoor is de eer van Nederland
behouden en ons land heeft na de
oorlog zijn eervolle plaats te mid
den van de volkeren kunnen her
nemen. Nederland is daarvoor
a?n het ieger van 1940 dank ver
schuldigd.
Dit wordt wel eens vergeten.
Ook thans komen er weer symp
tomen die wijizen naar een drang
voor bezuiniging op het leger.
Wij zijn geen oorlogszuchtig volk,
maar laat men bedenken, dat,
wanneer de oorlog die wij niet
wensen toch komt, de zonen van
het volk weer voor betzelfde ge
val zouden staan als in 1940,
toen ons leger ook als gevolg van
dezelfde mentaliteit niet voldoen
de toegerust was. Hij drong bij
de oud-strijders voorts aan op een
groots opgezette actie voor het
oprichten van een herinnering
aan de gevallen strijders bij de
Grebbeberg om hen die gevallen
zijn te eren in een vorm. die ook
voor het nageslacht een blijvende
herinnering zal zijn.
Ook beschouwt hij het als een
ereplicht, dat naar behoren ge
zorgd wordt voor hen, die in de
Strijd werden verminkt en de na-
bestaandlen van de gesneuvelden
alsook voor de oorlogsinvaliden.
Dit is een plicht van de Staat.
Een volkomen bevredigende op
lossing zal pas Wórden verkregen,
wanneer de thans ingediende pen
sioenwetten door de Staten-Gene-
raal zullen zijn aangenomen. De
Staat kan echter niet alles doen
en daarom acht spreker het ge
lukkig, dat er ook een vereniging
Ereschuld en Dankbaarheid" be
staat, die echter, om haar werk
te kunnen voortzetten, blijvend
van fondsen moet worden voor
zien,, en het is verbijdend, dat de
oud-strtjders zich daarachter heb
ben geschaard.
Ten slotte sprak ook Luitenant-
Generaal Baron Van Voorst tot
Voorst, oud-commandant van het
veldleger, die eveneens in het
licht stelde hoe in 1940 onze sol
daten hun taak hebben vervuld.
Het bestaan van ons leger heeft
BEVORDERING
VAN DE VOLKSHUISVESTING
~Op initiatief van 'de afdeling
Zeeland van de Nationale Wo
ningraad worden dezer dagen op
verschillende plaatsen in de pro
vincie vergaderingen gehouden
bedoeld voor het propageren van
de oprichting van woningbouw
verenigingen en bet vormen van
een instelling die daarbij voor de
gehele provincie voorlichtend en
helpend kan optreden.
Dinsdagavond wefd een dezer
vergaderingen gehouden in het
Hotel des Pays-Bas". waarvoor
uitnodigingen waren gericht tot
de colleges van Burgemeester en
Wethouders der gemeenten in
Oostelijk Zeeuwscb-Vlaanderen,
besturen van 'bestaande woning
bouwverenigingen en bestuurs
leden van arbeidersorganisaties.
De vergadering werd geleid
door de heer W. Mullié, voorzitter
der afd. Zeeland van de Nationale
Woningraad, Tegenwoordig was
ook oan de heer F. de Graaf,
adj inspecteur voor de Volksge
zondheid, afd. Volkshuisvesting in
de provincie Zeeland, te Middel
burg, en de beer J. A. Raayma-
kers, directeur van het Centraal
Bouw- en Woningtoezicht in Oos
telijk Zeeuwsch-Vlaanderen. De
opkomst van genodigden uit de
verder afgelegen plaatsen in dit
west was matig, ofschoon, de
vergadering naar de voorzitter
meedeelde juist in de avond be
legd is, om de vertegenwoordigers
van de arbeidersorganisaties, die
bij de volkshuisvesting toch wel
het grootste belang hebben, in de
gelegenheid te stellen tegenwoor
dig te zijn.
Hij leidde vervolgens als spre
ker in de heer Bommer, uit Am
sterdam, de adviseur van de
Secretaris-Generaal van het De
partement van Wederopbouw en
Volkshuisvesting. De heer Bom
mer heeft vele jaren zijn krach
ten gewijd aan het secretariaat
van het hoofdbestuur van de
Nationale Woningraad en het
woningvraagstuk en beschikt dus
ten opzichte van dit vraagstuk
over een rijke ervaring.
De heer Bommer begon zijn
uiteenzetting met er op te wijzen
dat er blijkens de statistieken, in
de provincie Zeeland ten opzichte
van de voorziening in de volks
huisvesting een grote achterstand
begaat.
Om hierin verbetering te kra
gen, wordt door de Staat steun
verleend, door het verlenen van
voorschotten voor de stichting
en het toekennen van bijdragen
in het exploitatietekort van wo
ningwetwoningen en ook door het
verlenen van steun voor het bou
wen van woningen aan particu
lieren.
In deze vergadering werd voor
de plannen van de vijand in de
eerste plaats vertraagd, en, toen
bet ten slotte werd uitgevoerd,
heeft het voorkomen, dat Deri
Haag kon worden berend.
De doorbraakpogingen van de
Vijand werden verijdeld, de 22ste
Duitse divisie, aangevuld door
meer dan 2000 vliegtuigen en
versterkt met meer dan 4000 pa
rachutisten, werden om Den Haag
en ten Noorden van Rotterdam,
zonder Geallieerde hulp, beslis
send verslagen. Daardoor konden
Koningin en Regering, die de
'Duitsers gevangen wilden nemen,
hun bewegingsvrijheid behouden.
Wanneer men daarbij vergelijkt
het bezwijken van Noorwegen,
aan welk land Geallieerde nulp
kon worden geboden, en de be
zetting van Denemarken in ééi
dag, dan valt een beoordeling niet
te onzen ongunste uit.
Spreker eindigde met te com
stateren, dat de Nederlandse sol
daat van het eerste oorlogsuur
af, overal waar zijn superieuren
niet versaagden, zijn plicht tegen
over het Vaderland getrouw ver
vuld heeft, en dat de weerstand
van de Nederlandse weermacht
in de Meidagen van 1940 even
goed tot de uiteindelijke capitu
latie van Duitsland heeft bijgedra
gen, als de weerstand door Bel
gië, door Frankrijk en door het
Britse expéditieleger. Dit moge
ieder overwegen, die nog steeds
niet tot een juiste waardering
tegenover de oud-strijders is kun
nen komen.
De Landdag werd door tiendui
zenden bijgewoond.
Uit Jeruzalem wordt gemeld,
dat nabij Bathgalim een trein die
arbeiders naar een militair kamp
vervoerde, in de omgeving van
Haifa is opgeblazen. Twee wagons
ontspoorden.
Volgens een ander bericht ont
spoorden nabij Lydda door een
bomaanslag 21 wagons. De ma
chinist zou gewond zijn.
De speciale algemene vergade
ring der Verenigde Naties over
het Palestijnse probleem, die 13
dagen bijeen is geweest, is Don
derdagmiddag formeel gesloten.
De algemene vergadering der
V.N. heeft Donderdagavond met
veertig stemmen bij dertien ont
houdingen de samenstelling van
de commissie van onderzoek in
zake Palestina goedgekeurd. Zij
keurde tevens de bevoegdheden,
welke aan de commissie worden
gegeven, met 45 tegen 7 bij één
onthouding goed.
Regeringsvliegtuigen van Para
guay hébben tijdens de viering
van de onafhankelijksdag van Pa
raguay de stad Concepcion, die
in handen der opstandelingen is,
gebombardeerd. Volgens berich
ten uit de Argentijnse stad Posa
das bij de Paraguaanse grens be
vonden zich bonderden burgers,
onder wie schooljongens onder de
slachtoffers. Ook een Argentijns
schip in de haven van Conoepcion
werd getroffen.
namelijk de aandacht gevestigd
op het bouwen van Woningwet
woningen. De Staat kan dit ech
ter niet zelf aanvatten. Het ini
tiatief daarvoor moet van de ge
meenten zelf uitgaan, hetzij van
het gemeentebestuur zelf, of van
wege daartoe opgerichte woning
bouwverenigingen of stichtingen-
Spreker geeft de voorkeur aan
woningbouwverenigingen, welker
leden dan gezamenlijk de belan
gen van de verbetering der volks
huisvesting bevorderen.
Voor kleinere gemeenten kan
het gewenst voorkomen een ver
eniging te vormen die voor ver
schillende gemeenten werkt.
Ten slotte stelde de spreker
enige vragen aan de aanwezigen
omtrent de wijze waarop zij
meenden dat in Oostel. Zeeuwsch-
Vlaanderen dit vraagstuk kan
worden opgelost. Er zijn nog een
aantal gemeenten waar geen wo
ningbouwvereniging bestaat. Men
diene wel te bedenken, dat de
Staat groote toedragen ten be
hoeve der volkshuisvesting uit
geeft. Slaat men zelf de hand
niet aan de ploeg, dan gaan aan
de streek de voordelen voorbij, en
worden die in de andere lands
delen besteed, waaraan men dan
wel mag helpen betalen. Het is
dus van groot belang de nodige
maatregelen te nemen, om ook de
voordelen te genieten.
In verband met dit laatste werd
door de heer De GTaaf nog meege
deeld, dat per provincie een aan
tal te stichten woningen wordt
beschikbaar gesteld. Wordt dat
